mm
A YON-A GENTENbelangrijk
inderdeel van Rotterdamse politie
LINDEYER TEKENT
HET GOUDEN BOEK
Hoeks strandseizoen
dreigt mis te lopen
«lïSl
o
Stop een*...
in uw tank
pijpleiding van PHM
naar Caltex
ROTTERDAMMER
Pagina 3
ZATERDAG 30 JULI 1966
O
OTTERDAM Een belang
rijk onderdeel van de Rot-
rdamse politie is het corps van
.jyon-agenten. Deze mensen, die
Kat kun werk betreft minder in
belangstelling staan dan hun
ollega's van de recherche, de
verkeerspolitie of de kinder- en
sedenpolitie verrichten, meestal
vanuit hun woning, een belang-
jk stuk politiewerk in de wijk
raarin zij zijn geplaatst.
De grote kracht van de rayon-
a»ent is zijn vrijheid om naar
figen goedvinden uiteraard
lijn zijn superieuren volledig in
gelicht te werken in de wijk,
jelf contacten te onderhouden,
een onregelmatige surveillance
uit te voeren, zelf eventueel te
bemiddelen bij moeilijkheden,
„tn eventueel vermanend op te
treden om in het kort juist
die dingen te doen waarvoor zijn collega's van het bureau niet altijd
voldoende gelegenheid hebben. Bovendien is hij door zijn grote
kennis van de wijk een vraagbaak en inlichtingenbron voor vele
diensten, en niet alleen van de politie.
ROTTERDAM „Die morgen was ik even op het bureau. Toen
hoorde ik dat een vrouw van 25 was bestolen. Er waren twee
jongetjes aan de deur geweest die beleefd vroegen of ze een bood
schap mochten doen. De vrouw zei dat ze een pakje sigaretten moch
ten kopen en gaf ze een briefje van 25. De jongens kwamen niet
terug en de vrouw waarschuwde het bureau. Toevallig wist ik dat
een bepaald ventje die morgen van school had gespijbeld. En uit het
signalement van de ander wist ik haast zeker welk tweetal het was.
TELEFONISTE
POLITIEMAN
AU VIES
--Rotterdam
If S:' ïd'rW? t
TUINEN
NOZEMS
HANGSLOTEN
ZWARTE WEGJE
SE®
RIJNMONDIG
HIJ heeft de band met de
gemeente Rotterdam niet
verbroken. De als referendaris
van de afdeling financiën ge
pensioneerde ambtenaar J.
Lindeyer (69) blijft de man van
het Gouden Boek: het kunst
zinnige losbladige boekwerk
waarin hooggeplaatsten bij of
ficiële bezoekën aan de Maas
stad hun handtekeningen zet
ten. Tekenaar-etser-calligraaf
Lindeyer blijft de bladen ont
werpen. Nu, na twintig jaar,
opgelopen tot zo'n 120.
Verxinnen
SS 5D
"s* n,
Toen de agenten bij het huis van een
van de jongens gingen kijken, bleek het
juist te zijn. Ze waren echter de stad
sitgtgaan met het geld. Toen ze des
swafe terugkwamen wertden ze in hun
sr gepakt". Dit is een van de ver-
tetijes die rayon-agent J. Huisman in
Schiebroek vertelt ozn het belang van
let bestaan va» ide rayon-agenten aan te
kots. Niet om zich zelf in de hoogte te
deken of om de rayon-agenten boven
tan collega's van het bureau te verhef
fen.
<X heeft uw vergunning toch wel
MJ u?" Deze bloemenkoopman die een
raste plaats heeft wel. Hij kent de
rayon-agent. „Ik heb hem gelukkig
psg niet te hulp moeten roepen", zegt
pi-
Hoofdagent Huisman (40) woont met
bouw en kinderen in een eengezuishuis
s® de Meidoornsingel, een huis dat het
pin Huisman pas heeft betrokken. Hij
wam vijftien jaar geleden naar Schie-
ais rayon-agent nadat hij in 1951
ij! de poHtie-opleiding kwam. Waarom
de politie? „Kennissen zeiden: jij zou
®u echt wat voor de politie zijn, en
Mvepdien is een vriend van mijn vader
»W>.
Over het rayon-agent zijn, zegt hij:
•Je bent de vraagbaak want je kent de
ïensen beter. Zelfs GEB en „bestratin-
t®' komen bij je voor inlichtingen."
evenals in de andere wijken is in Schie-
woek de heer Huisman graag gezien
W de jeugd. Hij is namelijk
«cretaris van de jeugd-natuurwacht.
«De diensten zijn niet vast, dat is fijn,
sunt dat regelen naar wenselijkheid,
j doe de dienst vanuit mijn huis."
«vrouw- Huisman meent: „Het is gezel-
I maar je bent meteen onbezoldigd
raeroniste als vrouw van een rayon-
Njcot, En er komen per dag iheel wat
"""toontjes".
- Pakhuismeesteren
een 10"-pijpleiding in gebruik
cjomen die haar tankterreinen met de
jij. 'raffinaderij in Pernis verbindt
ffemde een snellere en economischere
E minS van produkten tussen deze
[r°L3eo te verkrijgen. De pijpleiding is
s!rfmd voor het vervoer van vloeibare
jukten van derden.
De contakten die een rayon-agent on
derhoudt met het bureau zijn erg be
langrijk. De heer Huisman zegt er over:
„Je gaat dan verslag uitbrengen van
de dienst en je krijgt eventueel opdrach
ten. Bovendien is er het contact met je
collega's van het bureau, de uitwisseling
van gegevens. Door zo'n gesprek kan er
iets aan het licht komen, zoals dat geval
met die twee jongens en dat briefje van
25".
Dat de speciale taak van de rayon
agent niet zo gemakkelijk is als op het
eerste gezicht wordt gedacht, blijkt uit
de opmerking van de heer Huisman:
„Je bent mens. Je probeert bijvoorbeeld
kindergevalletjes tot een gunstige oplos
sing te brengen. Je ziet die kinderen
vaker. En je -houdt ze toch wel in de
gaten. Er wordt dan ook wel gevraagd:
ken jij die of die jongen. En in vele
gevallen ken ik de bewuste ook." De
rayon-agent bezoekt regelmatig de scho
len en heeft zo zijn kontakten met het
onderwijzend personeel.
„Je -bent in de eerste plaats politie
man maar daarbij komt wat ik zou
willen noemen, het sociaal maatschappe
lijke. Je bemiddelt bij burenruzies en
klachten bijvoorbeeld. De rayonagent
heeft daarvoor meer tijd dan zijn colle
ga's van het bureau." De klachten en
telefoontjes uit de wijk gaan, hoewel
men de heer Huisman ook wel persoon
lijk benadert regelrecht naar het bu
reau. Bij zijn dagelijkse gang hoort de
rayon-agent dan wel wat er aan de
hand is en wat dient te worden uitge
zocht.
En daarbij zijn dan onderzoekjes bij
baldadigheid en bij kleine vernielingen.
Hij probeert dan te bemiddelen, maar
zal in ernstiger gevallen niet schromen
de recherche of de kinderpolitie te
waarschuwen. Uiteraard krijgt de heer
Hulsman ook in die gevallen het ver
loop van het onderzoek en het uiteinde
lijke resultaat te horen.
Dat de rayon-agent een soort vertrou
wensman in de wijk is, blijkt uit de
opmerking die de heer Huisman eens
van iemand kreeg: „De politie zou hij
er niet voor hellen, maar u wel..." De
heer Huisman meent dat de rayon-
Deze twee wandelende dames, be
woonsters van een bejaardentehuis in
de buurt, maken graag een praatje
met de rayon-agent.
agent ook een soort morele zwijgplicht
heeft. Bij herhaling zal hij natuurlijk al
les met zijn chef overleggen en bespre
ken,
Niet alle gevallen waarmee de ray
on-agent in contact kamt, liggen op het
strafrechterlijke vlak. Het bestaat voor
een deel uit adviezen. „De mensen den
ken wel eens dat de politieman iemand
die een ruit heeft gebroken, kan ver
plichten te betalen. Dat is echt niet mo
gelijk."
Tegenover die zogenaamde g< zedig
heid vanuit eigen huis dienst te doen,
staat toch ook dat de rayon-agent in
„Meneer de pliesie ik heb zo'n
worm gevonden", schept het knulletje
op. Ze hadden nog geen vissen. De
rayonagent waarschuwt vriendelijk:
„Val maar niet in het water, en trap
de bloemen niet stuk. Goede vangst
hoor".
e- heeft ie
..-Js het racé komen nog andere ver-
fSpU|en om een grotere flexibiliteit te
inkrijgen bij de uitwisseling van produk
met andere ondernemingen en te-
gjjs voor het vervoer van produkten via
°*e leidingen'naar plaatsen in bin-
en buitenland.
ien<
iV 's*HvV/v
Z'
bjxémi4t0m
Parken controleert de rayon-
agept regelmatig. „Je kunt niet weten
en voorkomen Is beter dan genezen".
feite 24 uur van de dag dienst heeft.
„Ja, ik ga er wel eens uit voor stroperij,
dat kan mg h; Schiehroek. Er zijn dan
boeren die mij waarschuwen." Dat
„landelijke" van Schiebroek komt ook
naar voren bij een van de taken van de
heer Bukman, namelijk de controle op
stieren die moeten zijn ingeschreven in
een register.
Voor de rayon-agent zijn het voorjaar
en het najaar drukke tijden. Het aantal
klachten is dan vrij hoog. In de zomer
is er komkommertijd. Door de activitei
ten van de „Schiebroekse Ge
meenschap" kan de Schiebroekse jeugd
echt wel iets anders doen dan rondhan
gen. En de heer Huisman vindt dat er
in Schiebroek voldoende speelgelegen.
heid is, ma„r dat de jeugd er niet naar
wil zoeken. Hij zegt dit omdat de rayon
agent ook al te maken heeft met op
straat voetballende jongens,
„Er zijn 'hier zo'n veertig tot vijftig
gemeenschappelijke tuinen. Maar de
een zegt: ik betaal ervoor dn i'k wil niet
dat er op het gras wordt gespeeld en de
ander zegt: ik betaal ook en mijn kinde
ren mogen er wel spelen. In het verle
den heeft dit wel tot moeilijkheden ge
leid, maar die zijn nu gelukkig voor
bij."
En over de vissende jongens? „Ik zie
ze liever vissen dan dat ze kattekwaad
uithalen. Ik Iet er wel scherp op dat ze
niei hele grasgazons en singeitaluds ver
nielen voor één worm of dat ze ro-
zesirulken ondergraven maar verder
laat ik het, oogluikend toe. Overigens
vind ik dat iedereen er voor moet zorg
dragen dat het groen in ere wordt ge
houden."
Met de uitbreiding van de wijk kreeg
ook de rayon-agent specifieke klachten
zoals ruzies en moeilijkheden over het
schoonhouden van fiatportieken, over
herrie in flats die nogal gehorig zijn.
„De meeste 'klachten hebben echter een
achtergrond. Meestal is ex al iets mis
tussen de 'klagers. En overigens is het
een kwestie van verdraagzaamheid",
zegt hij.
Met groepjes nozems of wat onorde
lijkheden op straat heeft in het alge
meen de rayon-agent het gemakkelijker
dan zijn collega's. Dat komt omdat hij
de jongens kent, en zij weten dat, „Als
ik langs zo'n groepje jongens fiets of
loop in burger of in uniform dan hoor
ik meestal: he, jongens daar gaat
Huisman". De verschijning van een ray
on-agent is meestal voldoende".
,,'t Klinkt misschien wat chauvi
nistisch, maar deze wijk Is niet crimi
neel, Er valt met praten en met overleg
rveel te bes-eiken. Zoals met de eigenaar
van een aantal grote vrachtwagens
waarover de bewoners diedie dingen
voor hun neus kregen, niet waren te
spreken. Het is nu tot aller tevreden
heid opgelost,"
Tussen het gesprek door ,gaat af en
toe de telefoon- Een ervan is van een
landbouwer die moppert omdat er jon
gens door zijn rogge lopen, „Ik ga di
rect wel eens kijken", zegt de heer
Huisman.
Het zijn niet alleen nare gevallen
waarmee de rayon-agent wordt gecon
fronteerd". Ik kwam een keer bij een
vrouw die was zo bang voor inbrekers
dat zij aan iedere deur zes tot zeven
extra hangsloten had aangelegd. Boven
dien had ze zelf een uniek waarschu
wingssysteem bedacht. Ze sloot de
stroom 's nachts af, en stak de stekker
van de stofzuiger die naast haar bed
lag, wel in het stopcontact zodat die als
iemand het licht aandeed zou gaan
draaien".
Iets dat rayon-agent Huisman, en
zijn collega's in andere „bosrijke" ge
deelten van Rotterdam doen is, surveil
leren te voet of met de (snel-) brommer
door parken en groenstroken. „Dat is
voor gluurders en zo. Daar hebben we
nogal last van. Je maakt dan ook wei
eens een praatje met wandelaars. Je
hoort dan wel eens wat. Veel mensen
kennen we."
Over het beruchte „Zwarte Wegje",
een stil onverlicht weggetje buiten langs
de spoorbaan zegt hij: „Mijn dochtertje
mag er niet over." Als politieman heeft
hij daar wel eens narigheid voorkomen.
„Een "tijdje geleden kwam er een hui
lend meisje naar me toe die terwijl ze
wees naar een op een motor wegrijden
de man zei: hij deed zo .gek. Ik kreeg
meteen het idee dat er iets mis was. 'k
Zei tegen het kind -ga maar naar bin
nen, het was vlak bij haar huis. Op de
brommer achtervolgde ik de man, maar
dat had geen direct succes. Een auto
nam de achtervolging over. Later werd
de man gepakt, en 'het bleek mis".
„Maar nog veel liever heeft de heer
Huisman dat zo iets kan worden voorko
men vandaar die surveillance en de
gesprekken. Een goed geheugen Is voor
de rayon-agent dan eigenlijk onmisbaar.
Samen met zijn bekendheid van de
wijk en de mensen zijn onregelmatige
surveillance en het vertrouwen dat hij
probeert te krijgen en in veel geval
len lukt dat goed is de rayon-agent
voor het Rotterdamse politiecorps een
haast onmisbaar „instituut".
„Hé Jan, stop eens" Even de brom
mer controleren. Het stuur zit los en
„Jan" krijgt het advies dat te maken.
Hij doet er goed aan het te doen want
de rayon-agent onthoudt zijn ge
zicht
SHELLPIJP groeit naar 213
meter Jaloezie op de Euromast
VANGRAIL of geen vangrail op
Willemsbrug Met een tunnel
vang je veel meer verkeer
ROTTERDAM mag geen in-
structiebad bouwen „Den Haag"
geeft lessen droogzwemmen
■r- 'S'-r&pZttr. ÏX#*'* v-'
S.*.SK' v-vr.. 2 -
p-'.'-az
<- "V
4^'w
aWS
t.X-v,s
Met zijn „gouden handen"'heeft hij
behalve het Gouden Boek in zijn le
ven een enorme berg werk verzet.
Zijn etsen vinden via de kunsthandel
een weg naar een groot publiek, zijn
schilderijen hangen her en der. Amb
tenaren die 40 jaar bij de gemeente
zijn of met pensioen gaan, ontvangen
een door Lindeyer ontworpen oorkon
de. Ook hijzelf heeft er een hangen
boven de tafel waaraan hij werkt,
gedateerd 20 november 1958.
Tekenen, schHderen, of calligrafe-
ren voor zijn beroep heeft hij nooit
gedaan. Lindeyer: „Een dikke boter
ham had ik er nooit mee verdiend,
vooral vroeger niet. Jk ben altijd ad
ministratief geweest, maar tekende
heel veel in m'n vrije tijd. Als er
collega's van mij met pensioen gingen
of jubileerden werd Ik wel eens ge
vraagd Iets bij een oorkonde te teke
nen of zo."
Dat werk werd in brede kring be
kend en kort na de oorlog wilde de
De show gaat voort. Het beroem
de Franse circus Bouglione helpt
het circus Heros met een tijger
nummer na het ongeluk met de
leeuwen.
Laat nu één van die tijgers op
'n dag verschrikkelijk hard gaan
rennen. Geen van z'n maats kon
'm bijhouden. Grote consternatie in
de piste.
Ten slotte heeft een van de ver
slagenen de moed om de gestreep
te atleet te vragen waar hij de
enorme krachten vandaan haalt
om zó hard te kunnen lopen zon
der 'n spoor van vermoeidheid.
De kampioen haalt z'n tijger
schouders op. Eenvoudige zaak",
zegt hij. ,Jk heb 'n pompbediende
in m'n tank gestopt
Tot enkele weken geleden was men
op het strand in Hoek van Holland opti
mistisch over de vooruitzichten voor het
zomerseizoen. Het voorseizoen was zon
der meer goed geweest en een aantal
stralende weekeinden bracht het eerste
geld In de latden van de strandexploitan-
ten. Er werd meer omgezet dan de
laatste jaren in het voorseizoen. Alles
wees erop dat het weer eens een goed
jaar zou worden, het eerste eigenlijk
sedert 1957.
Natuurlijk is het nog wat te vroeg om
definitieve conclusies te trekken, maar
toen enkele weken geleden het weer
plotseling omsloeg, kwam er de klad in
Het zand waaide over de plankieren en
tussen de naden van de tenten. En ook
nu staan de exploitanten somber temid-
Een triest beeld van de stilte In
Hoek van Holland. Op deze terrasjes
had het erg druk moeten zijn en in
het zand ook. De eigenaar prijst ech
ter warme maaitijden aan voor de
wandelaars op het strand die in jas
sen zijn gehuld.
den van lege consumptietenten. Door
het minder goede weer ziet men vaak
alleen een paar verdwaalde wandelaars
op het strand.
De oudste exploitant van het strand
in Hoek van Holland, de heer Joh. Ver-
hoeck is desondanks niet pessimistisch.
Het seizoen duurt nog een paar weken
en er kan nog veel gebeuren. Hij staat
al 44 jaar op het Hoekse strand en hij
kent het krappen van de zweep, als
geen ander. Voor een goede verdienste
moet het echter juist in deze weken
mooi weer zijn. Maar het weer kun je
nu eenmaal niet dwingen en daardoor
blijft het altijd een riskant bedrijf.
In tegenstelling tot voorgaande jaren
is ook de camping niet geheel vol. Dat
komt natuurlijk ook door de grotere
capaciteit van het nieuwe terrein, maar
juist in deze periode zou toch het hele
terrein bezet moeten, zijn.
Bij de Hoekse VW is het eveneens
rustig. Er is bepaald geen sprake van
beddennood in deze weken. Veel toe
risten preferen bet om in het binnen
land te blijven, waar men althans min
der last heeft van de harde wind.
toenmalige gemeente-secretaris wel
eens wat werk van lindeyer zien.
Om kort te gaan: een commissie vond
het uitstekend en lindeyer werd "ge
vraagd bladen voor het nog onbeschre
ven Gouden Boek te gaan maken.
„Kijk," zegt hij, „ik kreeg en krijg
nog steeds een briefje met daarop de
naam van degene die een bezoek
brengt en zijn funktie. Het ontwerp
wordt helemaal aan mij overgelaten.
Ik doe er steeds iets in van Rotter
dam. De stadhuistoren, het beeld van
Zadkine.'de Maasbrug, noem maar op.
Daarnaast een wapen van het land.pf
de stad van de bezoeker en vrijwel
altijd een bloemen-motief. Onder m'n
pentekening ik gebruik Oostin-
dische en Chinese inkt teken "ik
dan de'letters die het bezoek verkla
ren, zoals bijvoorbeeld „Visit of mr,
Lyndon B. Johnson,, vice-president of
the United States of America."
Zijn laatste gouden bladzijde was
bestemd voor de handtekening van
president Habib Bourgniba van Tu
nesië, neergezet, naast een havenge-^
zicht, een Tunesische vlag en een boe
ket rozen. Zijn eerste weet hij niet
meer zo precies te berkmeren. „Het
had iets met Noorwegen te maken,
dat Is 't enige dat ik er van weet."
Tussen deze bladzijden bevinden
zich onder meer de handtekeningen
van Winston Churchill, president
Tubman van Liberia, koning Boude-
wijn, de Sjah van Herzie en prins
Brenhard („die heeft er veel be
langstelling voor, van de bodes op het
stadhuis hoor ik wel eens dat hij
graag terugbladert In het boek"). Lin
deyer: „Ook de Chinese ambassadeur
vond destijds zijn blad zo mooi,, dat
hij z'n handtekening in Chinese letter
tekens er naast zette. Dat blad heb ik
zelf later ook nog gezien. Een juweel
tje, eerlijkwaar."
Jammer vindt Lindeyer het dat 't
Gouden Boek opgeborgen is in het
stadhuis. Liever zag hij de bladen na
tekening bijvoorbeeld enige tijd ten
toongesteld in het prentenkabinet van
bet Museum Boymans-Van Bennin-
gen, want dan heeft de bevolking er
ook wat aan.
Pet .bladzijde is calligraaf Lindey
er zo'n 35 tot 40 uur kwijt, -waarvan
het grootste deel gaat zitten in het
verzinnen van de tekening. Het op
papier zetten vergt maar een paar
uurtjes. De vele honderden andere
uren per jaar die hij aan de tekent,
fel doorbrengt in zijn Kraiingse wo
ning gaan op aan etsen en schilde
ren. Oud-Rotterdam was een geliefd
onderwerp en de haven is er zo een
voor hem. Lindeyer tekent, grift de
lijnen in koperplaat, drukt zelf af in
zijn kelder en gaat er dan mee naar
de kunsthandel.
Er gaat geen dag voorbij zonder
dat bij pen, potlood of penseel ter
band neemt. Als geboren Rotterdam
mer wandelt hij tussentijds ook
graag een nnrtje in zijn stad („weet
u dat de oorkonde die onder het
beeld van Erasmus is Ingemetseld
ook van mij Is?"). Als Rotterdammer
Is hij de man van het Gouden Boek,
het visitekaartje van zijn stad.
