Dieren in
Blij dor p
mannetje j-loor*
Losrekord
Vogelleven
november
Kuifaap
HIJ rAEI: „Zo benne me .non eenmaal- Niks art te ver»
andere- Rotterdammers krygit- nie" gauw warm. En
ze voele d*r helemaal niks voor om <Fr eige te late op-
warreme. Toch 'n mooie karaktertrek, hè? By ons in
Rotterdam hebbic daarom nooit geen optochte. Behalve
voor de Koningin dan. hè? Voor de Koningin krygie de
Rotterdammers nog in beweging, zo-as dat heet. Maar
anders nie. Ja, vroeger wel» maar dat 's verleeje tyd.
KRAMSVOGEL
ZONNEHUIS
Tiiijjf Chang Wen
doet lekker
b(o)ekje open
Mevrouw
K. M. de Bruin nam
het initiatief
MEREL
TJïJ ZEÏ; „Dat zalük 11 nou is effe uitlegge. Hel i* de
mentaliteit, zogezeg. Me bennc anders dan bevoor-
beeld de Engelse. Me zoon zee: Vaiier, je zou dal is in
Londe motte zien. Doorlopend stane ze daar in *n park
vanaf *n zeepkis-sie te smoeze. Over alles en nog wat.
En *n pebliek? VerseIvrikkelijk. En *n dekussie? Ileerlyk.
D'r wordt gelacbé, il'r wordt gesrliohle, en af en toe
slciire ze zun spieker gewoon van ze zee pk is sic. Kyk,
dat nou Engels, Dat komp V by ons nooit van ze leve
in. Me benne *n ruar volk as Rotterdammers zynde.
Heel raar. Me kenne wcrre.ke, me kenne de wereld van
de ene verbazing in de andere late valte* me benne in
staat de Amerikane de loef af te stcke, maar dat is dan
ook alios. Voor dc rest benne rne te lauw. Me zicne
ii er ges wat in. Azzomc niet lioeve te werreke, gane me
rustig thuis zitte, of 0111 te niksc, of om te schildcre,
postzegeltjes in te plakke, of 0111 naar de teevee te kyke.
Kemiu me nug vollege?"
DIJ de Shell liomlt men van rckoril».
De hona-te schoorsteen ter wereld
M'nrilt er ïehuiiwil, «in maar iet.-i te
noemen. Maar nok on liet jellied' van
ns-rn weten de Slielfer- van wanten.
Hel gaat dan natuurlijk om olie in
Europoort. Kapitein en hemannhiftvan
dc tanker World Friendship, hebben
aldus het blad „Onder dc vlam"
het rekord en zij verbeteren hel nu?
steeds ook. Eind september „spuide"
dit schip 87.720 ton olie in 12 imr en
58 minuten, Bemiddelde: 5973 ton per
uur. Drie weken later werd het 83.134
ton in 12 uur en 42 minuten, gemid
delde 7195 ton per uur. Dat is bijna
twee ton per seconde.
Vader en zoon Wen proeven een
nieuw gerecht
„De Chinese, keuken is het waard
dat er een juiste aandacht aan wordt
gegeven", Hoe weet hij dat zijn niet
aangepaste gerechten in de smaak val
len? „Eenvoudig, als ik ze zelf lekker
vind, geloof ik dat anderen dat ook
vinden. Ik ben hier opgegroeid. Er
bestaan bovendien vele Chinese kook-
.boeken".
De Chinees is, juist omdat hij
vaak buiten de deur eet, zeer kritisch.
Een kok is in China een man met een
hoogstaand beroep.
De heer Wen kan ook veel vertel
len over de Chinese eetgewoonten. In
Hong-Kong kent hij theehuizen van
acht en negen verdiepingen. Om vier
uur 's morgens gaan die open en dan
kan men kleine lichte hapjes bestel
len. Dat gaat zo door tot een uur of
twaalf als er iets zwaarders op tafel
komt. Om vier uur 's middags begint
dan een t'hé-dansar.t en om een uur
of zeven een groot orkest waarbij de
uitgebreide maaltijden worden genut
tigd. De zaak krijgt dan later in de
avond het karakter van een nachtclub
en gaat dan om twee uur dicht.
We zijn bij de heer Wen gaan
proeven, Mogen we enkele gerechten
noemen dié bij ons in de. smaak vie
len? Dat zijn bijvoorbeeld San Sien
Kai, dat bestaat uit gefileerde kip met
ham en bamboe spruitjes in cognac
gestoomd. Die cognac is Chinese cog
nac, een soort rijstwijn-likeur.
Een ander gerecht ('de Chinezen
bestellen vaak diverse gerechten waar
van zij kleine hoeveelheden nemen,
één gerecht zou woi'den tegenge-geten)
is Chaa-Heung Yok, filets van var
kensvlees in een pikante gekruide
saus die echter beslist niet scherp is.
Chung Kwok Choi is een groen-
tenschotél waarin ondermeer brocoli,
een soort boerenkool, tahoe (van ge
malen sojabonen gemaakte koekjes d e
gekookt zijn) en Chinese champignons
in een oestersaus. Hierbij kan men
ter aanvulling nassi of bami krijgen.
Daarvan is de bami samengesteld
met behulp van Soehoen (van rijst-
meel vervaardigd) taugé, varkens
vlees en worteltjes.
kramsvogels. Een troep van 200 of 300
exemplaren was geen zeldzaamheid.
Zij zaten tussen de"duindoorns én
plukten de oranje bessen .af. Maar
schuw dat ze waren. Onbegrijpelijk
gewoon, want in Lapland en-Finland
waar ze vandaan kotr.ën. zullen ze
toch weinig last van mensen gehad
hebben.
Koperwieken, een enkele merel: en
massa's spreeuwen lieten zich de bes
sen ook goed smaken. De spreeuwen
sprongen erg ruw met het kostelijke
voedsel 'om. Eerstens.slokten, zij: geza
menlijk enorme kwantums naar bin-'
neh. maar het .érgste1 was, dat zij. van
wege hun vraatzucht meer bessen lie
ten vallen dan zij opalen. Verloren
zijn deze intussen niet want als de
bende vertrokken is, komén daar de
fazanten.wel op af.
A. de Jong
CHINEES-ETEN is in ons land
mode geworden. Oorzaak
daarvan was (met nadruk op de
verleden tijd) dat prijzen van de
maaltijden en de hoeveelheden
(voor Nederlanders belangrijke
omstandigheden) zeer gunstig af
staken .tot; die. van dc- eigen .Ne
derlandse eethuizen. Dié verle
den tijd is nodig omdat de" twee.
aangevoerde punten1 niet meer
gelden. De prijzen zijn namelijk
veel dichter bij elkaar gekomen.
Daar.vele Chinese restaurants die
in de loop van dè „vette" jaren
flink hadden verdiend en hun
maaltijden uiteraard wel .goed,
maar sterk aan de westerse
smaak aangepast,, hadden ge
bracht," iéts anders moesten
doen.
TN bet (nieuwe) „Zonnehuis" Ie Vlaar-
dingen wordt woensdag 16 en don
derdag 17 november dc jaarlijkse ver
koopdag voor het ,.vp»l fa re-werk** ge
houden. De bazar is dit jaar extra
groot, omdat men in de recreatiezaal
van dit centrum voor chronische zieken
de beschikking heeft over voldoende
ruimte.
In de stands zyn op het gebied van
handenarbeid en handwerken vele ar
tikelen te koop, die allen zyn vervaar
digd door zwaar gehandicapten. Zo
vinclt men er pitrïetr, raffia- en alle
mogelijke soorten borduurwerk, pop
pen, beesten en met mozaïek ingelegde
tafels, spiegels en presenteerbladen.
De opbrengst komt "ten goede aan
het „welfare-werk" en een deel i» be
stemd voor de ontspanriingspot van de
patiënten. De bazar is op béide dagen
geopend middags van drie tot vijf
uur en V avonds vanzeven tot negen
muv
B Daarom zijn. de laatste jaren een
aantal (maar nog altijd zeer weinig)
Chinees-Indische restaurants opge
richt die uitsluitend zeer speciale ech
te Chinese en Indische (maar niet
door elkaar) menu's brengen. Een van
die restaurants is in Rotterdam China
Garden aan de Nieuwe Binnenweg.
Dezer dagen heeft de beheerder,
de 22-jarige Ting Chang Wen een aan
tal nieuwe. echte Chinese, gerechten
toegevoegd aan het totaal, van 150
verschillende gerechten die hij samen
met chef-kok Man Ting-Fong en een
aantal andere Chinese koks kan; berei
den. China kent geen Chinese keuken.
Er bestaan net zo veel keukens als
provincies. De belangrijkste keuken is
de Kantonse en dat is tevens de keu
ken van China Garden.
De heer Wen kan uren vertellen
over zijn land van afkomst en de
kookkunsten die over de hele wereld
beroemd zijn. De Chinees staat be
kend als een" fijnproever.'„Hij brengt",
■aldus'de'neer .Wen, „vele uren-per dag
in restaurants en theehuizen door.
Daar handelt hij ook zijn zaken af. En
het zijn niet alleen de welgestelden.
Het éten ih een restaurant is niet
duur". -
De hepr. Wen, ..in) Amsterdam, gebo-,
ren, maar die de Engelse "nationaliteit
geniet, is diverse, malen naarChina
(Hong Kong) geweest. Hij heeft daar
zelfs de kokschqol doorlopen. Nog re
gelmatig maken hij en zijn vader, de
héér Kam Chang-Wen dié in- Amster
dam' het restaurant Hong Kong heeft,
studiereizen naar Azië. De oude heer
Wens ris "deze week teruggekomen.
Hij bereidde onmiddellijk een Kanto-1
inees hapje, namelijk1 met één pastei
van' vlees en garnalen gevulde grote
Chinese champignons in een verrukke
lijk sausje.
Volgende week gaat zoon Wen
voor drie" maanden'Weg."Hij zegt: „Ik
heb' hier in Nederland Chinees;.leren
spreken en leren- schrijven. „Er zijn
weel' -misverstandenover de, Chi
nees-Indische restaurants. Zo is bij
voorbeeld bami goreng en nassi gq-
reng geen. 'Chinees gerecht en zijn,;
■bijvoorbeeld,, scherpe kruiden, taboe.
'Die doendé 'smaak 'vanv-het, gerécht
zelf tekort";
TX «en vaii de hnitenkooien naast de
li i vit-ralial irelt reu levendig:
groepje apenzwarte, staartloze dieren
met "ren kuif op hun kop. Vanwege dit
laatste oprnllr.title- uitetlijk' lieten, ze
kuilapêri. Deze* vriendelijke, leuke en
vlugge;- familie is '"onlangs;'' uïtgehrrid
Xih't enkele jennen. - -
De kiiifapro lijken sterk op <lr Java-
en lihrsiisapen." Vanwe-je hun baviaan-
arlitise uiterlijk worden ze daarom ook
wel ktiilhavianrn genoemd. Biijdorp is
hüzonder hl met deze apensoort, om-
dal liet door de politieke toestand in
Indonesië heel moeilijk is kuifapen
uit Celebes.de woonplaat» van de
dieren te krijgen. Dat geldt ook voor
andere 'lieren daar vandaan, want
Celebes, is een liiterst merkwaardig1
dirreneiland.
Het list prreies op de grens van twee
scherp afgescheiden gebieden. De ten
wésten vanCelebes gelegen eilanden
Iloriteo. Java en Sumatra ine.t de hon
derden kleinere eilanden daartussen éh
omheen, behoren wat de dierenwereld
aangaat tot Azië. Daar leven apen,
eekhoorns, diverse grote ka tachtigen,
neushoorns en wilde runderen. Op de
oostelijk gelegen Molukken, tie om-
ringende eilanden en in Nieuw-Guineaj
ontbreken al deze diersoorten. Daar
levert echter wel buideldieren, easuaris-
sen en paradijsvogels. Allemaal dieren
die pj-i-li Australisch zijn.
Men neemt aan dat dëv westelijke
eilanden van de Maleisische archipel
oorspronkelijk met het- vasteland van
Azie hebben samengehangen, de ooste
lijke zouden in verbinding hebben ge
staan met Australië. De twee vaste
landen waren gescheiden door een.vul-,
kanisrh breukgebied en uitwisseling
van de diverse diersoorten was daar-
door nauwelijks mogelijk.
Celehes lag net op de grens van die
twee werelden. Van beide heeft het
immigranten ontvangen en inen treft
er (hm ook een merkwaardig mengsel/
van Aziatische en Australische dieren
aan. De koeskoes (buideldier) hyv,
leeft er naast eekhoorn, terw(jl ook"
tie meest uiteenlopende vogelsoorten.er.
samen wonen. Het eiland herbergt
zonderlinge dieren zoals liet licrtzwijn
en de dwerghuftel, die alleen .op
Celebes voorkomen. Tot deze (specifieke
Celehesilieren behoort ook tie grote-:
civetkat, de geheimzinnige ocrwondral
en.zeker het upartc apengeslacht, waar;,
toe de kuifapen dus behoren. Ze komen
vooral voor in het noorden en midden
van het eiland.
:vérd..met certificaat in luxe. cassette.
Ze kosten 227,50 per stuk.
Minder interessant voor verzame
laars zijn de kleinere penningen die
in onbeperkte oplage worden
verspreid. Deze munten kosten naar
gewicht 55 en 31. Mevrouw De
Bruin verwacht zonder meer dat de
genummerde exemplaren alle zullen
worden verkocht. Ook de penning van
Beatrix en Claus is, ondanks de moei
lijkheden die rond dit huwelijk zijn
ontstaan, een groot succes geworden.
Daarom verwacht men nog meer
bij het huwelijk van -prinses Mar
griet. Dat blijkt ook uit het genum
merd aantal exemplaren, dat bij prin
ses Beatrix tweeduizend en bij prinses
Margriet maar, liefst 4500 bedraagt.
9 Me vrouw. De Bruin heeft alle ban
ken, grenswisselkantoren, juweliers
en munthandelaren-aangeschreven. Te
lefonisch neemt zij, de orders aan
waarna zij naar Utrecht gaat- om de
cash te betalen munten in ontvangst
te nemen.
f ^LEN zoekplaatjr-, maar ven merk»
waardigo werkelijkheid. Verkeers
bord aan een oever, het doet er niet
ééns» lr»e-waar.. Stel jè voor datiemand
dit «cbod zon opvolgen om oyer liet
verbod maar niet te gpréken? VFie
heeft er borden over, dat ze zomaar
rrgons worden geplant?
U EX woord „koffie" heeft voor de
rT zwervers in de Rotterdamse
binnenstad een bijzondere betekenis.
In deze rubriek verscheen enige we
ken terug een verhaal over.deze z.g.
thuislozen, dié men in de buurt van
CS. kan aantreffen en voor wie het
leven bepaald niet gemakkelijk is.
Sedert kort biedt het Leger des Heil,s
enige hulp door het schenken van
koffie, 'die gretig' aftrek vindt.
Die komp nie weerom. Die is voorby. Me benne wat
bezadigder geworre. Me hebbe nog zoveel andere dinge
te doen. Ik ken azzik eenmaal thuis bin. d'r uie ,20 maar
uitlope om naar een zeepkissie-man te luistere? A! gaftie
me 'n segaartje toe, Nee, a? zo'11 man sukses wil hebbe,
mottïe zemltyd vrage. Dan 111 oltie voor de teevee komme
babbelc. bevoorbceld in *t polk'tïek half uurtje. Dan ken
heel Nederland *m zien en hore. Dan lieptie meer prefyt.
Me leve in 'n tyd, daddeme *t gauw gelove. azzu begrjjp
wattik bedoel. Ik zee laast lege me vrouw, ik zee: Me
gelove *t tegenwoordig wel, en ';t beval me best. Ik zou,
azzu 't myn vraag,» lieverhé rondiictcur, stoppis effe»
asjeblief, je weet nou langzamerhand wol asdat *k V
bier af uioi.'V
Daar koninic ze wei op af. Maar die ouwe here blevc
lekker by de kachel en d'r koppie koffie. En waar bep
dat nou au gelege?*
We keken hem vragend aan.
TJET mannetje dat naast ons
stond op liet mtddenbalkon
van lyn 5 zei, terwijl liy ons be
droefd aankeek: „Nik» geworre.
hè, zaterdag, ik bedoel met dat
prate op 'n 2eepkbsie op de per*
keergerazie! DV was geen pc-
bliek, hè? AUentg wat ki.idere,
liep fk gelese. Jammer voor die
man. Azzik nou goed bep he»
grepe, wou die de bejaarde op»
wekke tot meer aksie. Hy ,von 7e
gratus naar *t voeballe late kyke.
Maar d'r kwumme geen bejaarde
opdage. Kijk, daar kennenie 11011
twee keklusies uit trekke: of dc
bejaarde vuele d*r ei ge te oud
om naar 't voeballe te kükc. of
't hele zeepkissie-gedoe is niks
voor ons. En azzu 't nou mijn
vraag, isput dat laaste. U mot ine
goed begrype. Het inetsjatief van
die ouwe heer stel ik op hoge
prijs. Voor mijn istie jofel. Hy
liep wat voor ze mede-mens over.
Ily voel de nood, maar hy bep
ze eige radikaal vergis. Hij dorli:
We zeiden: Jazeker!
