mmwi
GELE BRAND.
WEER*
AUTO'S
Dieren in
Schepen slopen is
hard vak
In"!
HL de Weers redde
schepelingen
(§eóprekken met mannetje
i
SPhXAAP
99
nR KOTTFR DAMMER
j I——"!
ZATERDAG 21 OKTOBER 1967
Lcuk vervoermiddel
om scholieren te
brengen naar
kinderboerderij
Vikingbank naast
Alkyone in graf
bij Frank Rijsdijk
Apart vak
Expositie
Doorgesneden
SLOOPSCUIP
IN FILM.
Rijnmond-revue
Patina 3
DAMPENDE paarden voor
een huifkar trekken in
Rotterdam nu nog veel bekijks.
Binnenkort zal deze combinatie
een vertrouwd stadsbeeld vor
men, wanneer met dit' unieke
vervoermiddel dagelijks een
klas schoolkinderen naar de
kinderboerderij „De Kraal" in
het Kralingse Bos wordt ge
bracht (zie foto)
I Ruim drie weken heeft voerman
A. Vuik met zijn paarden Nel (4) en
joop (6) proefgereden. „Als je weet
dat het Gelderse stamboekpaarden
var. het boerenland zijn, dan reageren
u geweldig op het drukke verkeer. Ik
ben met het span tot in de drukste
gedeelten van de stad geweest. Zelfs
op de Coolsingel. Al moot je ze voort
durend in de gaten houden, vaak zien
ie een gevaarlijk ogenblik eerder dan
mensen", zegt de heer Vuik.
Voerman Vuik is een van de weini
gen die nog met een span weten om te
gaan. Van jongsaf aan heeft hij op het
platte land op de bok van een span
gezeten. Hij praat met zijn dieren.
Soms is het of Nel en Joop begrijpen
waar hun baas net over heeft, want
dan flapperen hun oren, terwijl zij in
een drafje de weg vinden naar de kin-
9 9
IN HET Blijdorpse "aprnlmis ne-
nieu «Ie spinapen een bijzondere
plaats in. Het zijn zeer beweeglijke
dieren, die in lum kooi van de ene
naar de andere boek slingeren. Hun
uiterlijk doet .sterk aan een «spin den
ken: lange zwarte armen en benen en
een staart die ais een vijfde, band of
voet dienst doet.
Spina pen komen uit Ztiid-Amerika,
liet gebied waar talloze typische dier
vormen leven,, zoal? luiaards* gortleldie-
ren, miereneters, kolibrie-s en legua
nen. Zuidaniertkaunse apen behoren
tot de groep van «Ie z.g. breedneuzeii.
Het
neufttussenscbot is namelijk veel
breder dan bij de apen van Europa,
Azic en Afrika én de, neusgaten zijn
®in of meer zijwaarts gericht.
.Het meest opvallende .aan de spin-
■Pen is echter hun staart, die meestal
sterk gespierd en van onderen kaal is.
be dieren kunnen er zich gemakkelijk
mee aan een tak ophangen. Ze zijn
leer sterk aan liet boomleven aange
past, want niet alleen de staart, maar
'ook de handen met de enorm lange
vingers zijn helemaal op het snel grij
pen van en vasthaken aan takken in
gesteld. De duim is geheel verdwenen,
hoewel er soms een spoor van het
onderste kootje is.
Spinapen komen voor van Zuid-Mexi-
'co tot Brazilië en Bolivia toe. Hun
voorkomen wordt bepaald door de aan-
wezigheid van oerbos. Door de wirwar
van takken bewegen ze zieli snel voort,
vaak met sprongen van vele meters. Ze
'even gezellig in groepjes van
hoogstens 15 dierrn, waarbij hoogstens
één volwassen mannetje. Hun voedsel
8.0
ken kunnen worden bevrijd, zoals
breekijzers, een zaagmachine, vijzels,
lieren, een betonschaar enz.
De gemeente Barendrecht is tot
deze aanschaf overgegaan mede in ver
band met de toenemende ver
keersdrukte in het dorp en op de grote
wegen er buiten. Vooral ook met het
oog op de (nabije) toekomst.
Want het is duidelijk dat straks
de openstelling van de Heinenoordtun-
nel de verkeersdrukte,'en dus de kans
op verkeersongelukken, nog aanzien
lijk zal doen toenemen. Daar komen
later de toekomstige rijksweg 19a naar
de Hoekse Waard en de Zuidelijke
Randweg, die ook door Barendrecht
zal lopen, nog bij.
Bovendien ligt Barendrecht aan
de drukste spoorverbinding van ons
land: de lijn Rotterdam - Dordrecht.
Ook bij onverhoopte spoorwegongeluk
ken kan de Barendrechtse brandweer
met dit moderne materieel nuttige
diensten verrichten.
De twee nieuwe aanwinsten zijn
vorige week zaterdag met veel offi
cieel vertoon in gebruik gesteld. Geen
wonder, samen hebben ze 180.000 ge-
k0St JCD.
verzameling „roerend
liggen de sloepen van
de Alkyone, op de achtergrond het
schip zelf, nog intact. j
'TMJSSEN DE schroothopen op het terrein van Frank Rijsdijk in
Hendrik-Ido-Ambacht is de afbraak begonnen van de Euro
poort-sleepboot "Vikingbank, die gedurende de maanden dat bij
op de basaltkeien van de Zuiderpier heeft liggen rammelen zo in
elkaar is gebeukt dat er maar één mogelijkheid overbleef: slopen.
De motor is er uit getild en verkocht aan een Rotterdams bedrijf
dat er nog iets in zag. De rest van het staal wordt losgebrand en
tussen hydraulische scharen kort geknipt. Binnen enkele dagen
is zo'n schip onherkenbaar verminkt.
Koetsier Vuik zal met de school
kinderen terecht trots mogen zijn op
het span. Tenslotte zijn Nel en Joop
de enige paarden in dienst van de
gemeente...
WT
O Zo ontnuchterend als er met de
Vikingbank wordt omgesprongen, ge-
voor dat schippers die hun binnenvaart-
beurt het niet altijd. Het komt vaak
schepen voor de sloop komen brengen,
groot deel van hun leven op die sche-
in tranen uitbarsten. Zij hebben een
pen gewoond en er hun brood mee ver
diend. Ze hebben jaren gepoetst op het
geen in enkele dagen wordt afgebroken.
En daarvan afscheid nemen, valt niet
mee.
De scheepssiopers zelf moeten de
romantiek echter naast zich neerleg
gen, want anders kunnen ze beter van
beroep veranderen. Ze moeten bij de
Vikingbank echt niet terugdenken aan
de avond van de 18e maart, toen het
derboerderij, die \-olgende week don
derdag wordt geopend.
Een veertigtal kinderen kan in de
huifkar met een echte finnen kap
plaats nemen. Door plastic vensters
kunnen zij tijdens de tocht van school
naar de boerderij naar buiten kijken.
Een tocht waar nogheel wat over
nagepraat zal worden!
In het Kralingse Bos zullen de
kinderen een hartelijke ontvangst krij
gen van de leidster van de boerderij,
mejuffrouw' Marianne Maagdenberg.
Bijzonderheid is dat de huifkar
geheel in eigen beheer is gebouwd
door de afdeling plantsoenen van ge
meentewerken. De zes en een halve
meter lange wagen is versierd met
twee bijzondere kaarslantaarns, die
ruim tweehonderd jaar oud zijn.
pjET rijdend materieel van de Ba
rendrechtse brandweer is aange
vuld met twee gele auto's. Deze merk
waardige kleur is niet gekozen omdat
geel weer 's wat anders is dan rood.
maar omdat het duidelijker gevaar
zou aangeven. Wat natuurlijk niet
wegneemt dat Barendrecht met z'n ge-
ie brandweerauto's echt wel wat bij
zonders heeft,
Bijzonder is ook dé brandweerau
to die hierbij wordt getoond. Dat is
namelijk geen autospuit of ladderwa
gen, maar een ongeval] en au to,- een
hyper-modern geval met een dure uit
rusting. De Barendrechtse brandweer
heeft dan ook een complete EH-
BO-staf.
In deze auto kan een slachtoffer
niet alleen worden vervoerd, maar ook
behandeld. De instrumenten daarvoor
zijn in soorten in de auto aanwezig,
tot een zuurstofapparaat en instrumen
ten voor mond-op-mond-beademing
toe. Ook is er allerlei materiaal „aan
boord" waarmee mensen uit autowrak-
T rET schrijven van de brief aan
de Koninklijke Zuid-Hollandse
Maatschappij tot redding van schip
breukelingen waarmee hij ontslag
nam als opstapper van de reddingboot
Koningin Juliana heeft Henk de
Weers uit Hoek van Holland
waarschijnlijk meer moeite gekost dan
hij zelf wil toegeven. Reddingswerk
gaat je nu eenmaal in het bloed zitten
en jc geeft het niet zo gemakkelijk op.
B Maar het moest er een keer van
komen, want met zijn. 61 jaren gaat
het De Weers niet zo gemakkelijk
meer af en bovendien werd hij on
langs bij de stuwadoórsmaatschappij
Maasmond tot hoofdbaas bevorderd en
die functie valt met het onregelmatige
reddingswerk moeilijk te combineren.
B Op zijn dertigste jaar kwam hij
als opstapper bij de maatschappij.
Hoek van Holland bezat toen twee
reddingsboten, de zusterschepen Presi
dent J. V. Wierdsma en President Jan
Leis. Vooral met dat laatste schip
heeft hij vele tochten meegemaakt.
Ruim 25 jaar heeft hij er op gevaren.
B In die tijd heeft hij tijdens eenen
zeventig officiële reddingstochten ge
holpen om 496 mensen veilig aan wal
te brengen. Zijn eerste redding was
die met het Amerikaanse schip Waco-
sta, toen hij nog maar enkele weken
bij de maatschappij was. Op de terug
weg fungeerde men tevens als
loodsboot voor een Russisch schip dat
op de Maasvlakte aan lager wal was
geraakt. De naam van dat Russische
schip hebben de redders nooit verno
men. De communicatie was toen veel
minder dan nu
B De zwaarste redding van die 31
jaar zal Henk de Weers nooit verge
ten. Die viel namelijk samen met een
der grootste rampen die Nederland
ooit heeft getroffen, die van I februa-
rie 1953, de watersnood.
S Terwijl de radio met. steeds korter
tussenpozen slachtoffers op het land
meldde en dijkbreuken signaleerde,
terwijl de storm met windkracht 12
langs de kust blies, kreeg de redding
boot bericht dat een Deens schip in
nood verkeerde. De reddingboot Presi
dent Jan Leis ging uit. Hoe zwaar die
tocht zou gaan worden, ontdekten de
redders al binnen de Waterweg.
B Nauwelijks buiten de Berghaven
was de reddingsboot niet meer te zien
door de golven. Het Deense schip
werd enkele mijlen buitengaats be
reikt en onder zeer moeilijke omstan
digheden nam men dertien man over.
Omdat het schip nog niet aan de
grond zat besloot men te proberen het
binnen te brengen. Koersend in het
zog van de reddingboot, die zelfs op
enkele tientallen meters van de vracht
vaarder soms niet meer was waar te
nemen, kwam de Annam veilig binnen.
B Er zijn nog tientallen van zulke
verhalen te vertellen. De ramp in
1952, toen de Radmar, de Marjorie, de
Merope en twee sleepboten tegelijk op
de Maasvlakte zaten. Diezelfde dag
dat schipper Brinkman over boord
sloeg en verdronk. En de Faustus, ook
een moeilijke redding. Het schip sloeg
later door de Noorderpier en zonk in
de Waterweg. De Gatt, de Ping An.
B Behalve veel reddingsmedailles be
zit de heer de Weers ook enkele on
derscheidingen van de EHBO. Hij was
namelijk niet alleen opstapper, maar
bovendien een zeer bekwaam EH-
BO-er. Die kennis is hem op veel van
zijn reddingsreizen bijzonder goed van
pas gekomen.
De Hoekse reddingboot vaart im
mers ook vaak voor gewonde en zieke
schepelingen. Voor zover dat mogelijk
is gaat op die reizen een dokter mee.
Soms moet men het ook zonder doen
en dan is een goede EHBO-kennis
zeer waardevol. Op dit .gebied zal
Henk de Weers echter zijn werk nog
enige jaren trachten voort te zetten.
JVO.
schip bij het te hulp komen van de
gestrande Griekse vrachtvaarder Alky
one. zelf vast raakte. De Vikingbank
werd het slachtoffer van de woeste
zee en dankzij manmoedig optreden
van kapitein Plug kon de gehele be
manning met behulp van een helikop
ter van boord worden gehaald.
Het graf van de Vikingbank ligt
nu in Hendrik-Ido-Ambacht, tragi-
scherwijze naast dat van de Alkyone,
die hetzelfde slooplot ondergaat.
Slopen van schepen is een apart
vak en de laatste jaren ook moeilijk
geworden. De concurrentie op de sloop-
markt wordt namelijk met de dag fel
ler. Tot 1957 had elke sloperij normaal
werk, maar na die tijd kwam het Ver
re Oosten snel op. Vooral Formosa
heeft een fors deel an de markt ver
overd, De EEG-landen nemen nu de
tweede plaats in, gevolgd door Spanje.
De ontwikkeling in de staalin
dustrie haart de scheepssiopers steeds
meer zorgen. Het vervaardigen van
staal, geschiedt hoe langer hoe meer
via nieuwe procédés. Er is minder be
hoefte aan schroot nu men er steeds
BIJ de
goed'
meer in slaagt met pure zuurstof in
plaats van met lucht te werken.
Frank Rijsdijk de grootste slo
perij van Nederland is dan ook in
nieuw metaal gaan handelen, om een
wat steviger bedrijfsbasis te hebben.
TjE Vikingbank voor zijn defini--.
tieve graf de schroothoop
hij Frank Rijsdijk.
Slopen is echter toch het belangrijkste
gebleven, nog steeds.
O Als men een flink schip heeft kun
nen bemachtigen, dan kan er weer
naar hartelust wórden gesloopt. Een
speciale ploeg sieept eerst alles wat er
aan roerend goed te vinden is, aan de
wal. Rijsdijk heeft dan ook in een.
loods een permanente expositie van
hetgeen mogelijk nog bruikbaar is of
interessant is voor mensen die dat
soort dingen uit liefde voor de zee
willen hebben.
Er zijn koffieketels bij, generato
ren, stuurwielen, radio's. Opeens kan.
er een hausse "ontstaan naar een be
paald iets, zoals énlangs met koperen
scheepslampen hét geval was. Tot uit::
de Verenigde,. Staten kwamén verzoe
ken on: lampen, ter" verfraaiing van
interieurs.
Nadat alles wat nog maar eventjes
waardevol kan zijn van boord is ge
haald, beginnen de echte slopers'hun
wérk. Zij gaan met de beulpèer lieren,
assén,'huidplateh en al het andere, gro
te materiaal te lijf. Het zijn vak
mensen, die precies weten hoe een'
schip in de kortst mogelijke tijd ver
nietigd kan worden.
De aanpak van een schip ais de
Alkyone is er een. voorbeeld,van. Over-,
langs wordt zo'n schip als een stalen,
koek doorgesneden en daarna verti-,
kaal .in moten, gehakt. Een drijvende
bok tilt de stukken op de wal, waar ze
verder worden „behandeld". v.
Slopen van schepen is .een verre
van romantisch, keihard vak, waarbij
geen sprake van sentiment moet zijn.
Glorie vergaat nu eenmaal, ook in de
scheepvaart.
AJÖ
VWAAKSCHIJNLIJK
eerst in hei bestaan
IJ ET mannetje dat nctast ons
stond op het middenbal
kon van lijn 5 zei agressief:
Nou is effe goed na mijn
luistere. Drie punte gaan ik
met u wélneme behandele.
Punt een: Dorus. Toch wel is
van Dorus gehoord hè? Dorus,
de man van de motte
Coed dan. Dorus hep de
Coolsingel geopend en dat zit
mijn nie lekker. Kijk, ik hep
niks tege Dorus, begrijp me
goed. Dat-ie zijn eige in Rot
terdam hep gevestig, vin 'k
geweldig. Maar om 'm nou
ineens de rol van ere-burger
toe te bedele, vin 'k overdre-
ve.
En om nou eerlijk te weze,
voor mijn had 't nie gehoeve.
En werom nie? Dorus is 'n
Amsterdammer, daarom nie.'
Amsterdam hep niks met de
feeste van Rotterdam te ma
ke. Kennu u eige voorstelle
dad deze uit Amsterdam 'n
Rotterdamse jonge komme hale om de Kalverstraat
te opene? Nee, toch?
't Was anders 'n feessie, hè, op de Coolsingel!
Ik zee tege me vrouw: Me gane vroeg op pad en
me zalle wal is zien wanneer 't schip de have weer
binneloop. Nou, dat was dan tege twaallef uur.
Maar wat hebbeme genote. Wat 'n boelevaar, hè?
Groots, hè? Hebbeze maar nerreges,
Allenig, dat van Dorus zit mijn nog altijd dwars.
En 't was mijn nog nie eens opgevalle, as de man
van me vrouw d'r zus, die in Amsterdam woon,
mijn nie had geschreve: „Zonder Amsterdammer
d'rbij kenne jullie in Rotterdam toch maar niks, hè!
Begrijppu mijn nou 'n beetje?"
We zeiden: Enigszins.
U7J zei: „Punt twee: Dellefshave. Nou doeneze
nel ovveze in 't jaar 1968 Dellefshave hebbe
ontdek. Nie geleze? Me gane 't restaur ere. Natuur
lijk nie helemaal, want dat ken nie. Nee, me ganse
restaurere waddeme nog nie afgebroke hebbe.
En nou is effe goed de oortjes ope. Al voor de
oorlog ben 'k in de pen geklomme en hep 'k ge
schreve: Minse, d'r leg in Dellefshave 'n stuk his
torie te vergaan waarreme eng van kenne worre.
Late me d'r wat an doen voordat 't nie meer ken.
zeeje ze, laneme dat nou effe verge te tot betere
tijje. Me hebbe nou geen geld.
En toeneme na de oorlog dik in de cente zatte,
benrteme Dellefshave gaan afbreke. Voor 't ver
keer. Alles mos weg, as 't ware tege geredeceerde
prijze.
En nou zitteme met de narigheid. Me hebbe nog
'n pietsie over en weer geen cente om 't ineens op
z'n Rotterdams an te pakke. Nou me laatste waar
schuwing an alle, die 't angaan: Leg nou vandaag
nog 'n paar millijoen op tafel en begin fnorrege te
restaurere, anders benneme Dellefshave voorgoed
kwijt. Want azzu 't mijn vraag, zak de hele boel as
'n pudding in elkaar azzeme tot overmorrege
wachtc. Duidelijk?"
We zeiden: Zeer duidelijk.
voor het',
van Frank
Rijsdijk moet een schip worden opge
knapt inplaats van gesloopt. Het is
liet in 1921 in Nederland gebouwde
(vroeger Nederlandse, laatstelijk
Griekse) schip Capetan Vangelis, dat
een rol moet gaan spelen in een film
waarmee producent Rob Houwer bezig
is. Hij had een oud schip nodig én
kwam net op tijd om het leven van de
Capetan Vangelis iets te rekken. Na
de filmopnamen komt dan echter wéér
de sloop.
Het schip wordt nu zo goed en zo
kwaad wat opgekalefaterd om straks
als een oude walvisvaarder te kunnen
optreden. Om op zo'n schip te kunnen
lijken,moet o,m. de achtermast eraf
worden gehaald.
Met de walvisvaarder wil men in de
film de zee op, maar het schip zal niet
ver komen. Op het Hollands Diep
moet het stranden, aidus het draai
boek. Speciaal daarvoor zal op een af
gelegen plek in de rivier een zandbank-
D'r is om mijn gelache. Ach, dal Dellefshave, bediene?
je moeten worden gelegd. Wat er niet
HU zV:w n°U P Lf Jarrl u aI met een sloopschip kan gebeuren....
weet k nic meer wat dat was. Dat ben k ver-
gete en dat 's jammer. Afijn, schiet mijn wel weer
in me geheuge.
Nee, 't was nie over de trem en over de slagzin:
Geen parkeemioeijelijkhede met 't opebaar ver
voer. Want da's waarAllenig, de moeijelijkhede
benne verschove van de automobilist naar de voet
ganger. Of nie soms?
Kijk, daar kenneme ook 'n heel verhaal over op-
hange. Maar nou nie, want 'k mot d'r hier af. Hé,
conducteur, stoppis effe, je mot je klante toch goed
AJO.
WfEKELIJKSE pagina met vaste en
gevarieerde onderwerpen on-,
der redakti-e van Kees Coriielisse
teksten van Hein Waalwijk, Bram
Oosterwijk, Willem Troost, J. van
Ooycn foto's van Ary Groencveld,
Henk Hartog, J. van Onijen, Hans
Janssen.
