MORGEN
elke eerste donderdag van de maand jTT
DE KLERK&ZN
Nieuive stad om uit
I Niet bovenmaar tussen gemeente staan
Ben W bevelen aan: uit 55
leden bestaande raad
LEDEN VAN
RAAD TEVENS
LEDEN VAN
RADEN
Sfllollcrfltumner
Liggers in grootste
van Europa
liefbrug
RU VAN GRIEVEN
TEGEN RIJNMOND
Praktijk van
drie jaar
stélde teleur
Slavenburg's Bank:
1968 meer winst
in
Commissie uit
raad staat
achter nota
Calandbrug volgend aar mei open
Betonconstructie
vrijivel gereed
Rotterdam: te zwaar apparaat
Nieuwe kantoren op komst
(alléén morgen van 9 tot 6 uur):
courante coupons overgordijnstof en vitrage
met fantastisch voordeel per meter! coupons
kamerbreed tapijt tegen sterk verlaagde
prijzen! Brengt u de kamermaten mee?
Samen doen
Afwij:
zing
Personele unie
Minder kosten
S.S. Elzinga doctor
sociale wetenschappen
B m
- A:-*-"--:.-
é£Tï
Dit zijn vier ringen uit de eindeloze collectie van Siebef, die
u in een gastvrije omgeving op uw gemak kunt passen. Op
het graveren kunt u wachten. Uw ringen worden uw hele
ieven lang gegarandeerd.
Rotterdam - Stadhuisplein 24-26/Coolsinge! 50 Don Haag - Lange Poten 11
Haarlem - Grote Houtstraat 63 Amsterdam - Kaiverstraat 123
Geen wijziging
PRIMEURS
PROBLEMEN
dE ROTTERDAMMER
Pagina 3
2A
WOENSDAG 3 APRIL 1968
COMPLETE WONINGINRICHTING
BINNENWEG, BEIJERLANDSELAAN
ROTTERDAM/DEN HAAG/UTRECHT/VLISSINGEN/HOOBN/OE LIER
Rotterdam wil !i|iimond
in federatief verband''
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM B. en W. hebben de raad een nota
gezonden over de gewenste toekomstige structuur van het open
baar lichaam Rijnmond. Hun visie is een geheel andere dan die
van de Rijnmond gecommitteerden. Geen versterkt boven gemeen
telijk orgaan staat het dagelijks bestuur der Maasstad voor ogen.
Gedacht wordt aan een federatief verband van gemeenten, dat kan
uitgroeien tot een krachtig coördinatie- en integratieorgaan.
Rotterdam wil een nieuw
Rijnmond, dat niet los van en
boven de gemeenten staat, maar
tussen de gemeenten. Een orgaan
dat met die gemeenten door een
sterke band is verbonden. Die
verbondenheid dient te blijken
uit heb feit dat de leden van de
Rijnmondraad tevens leden van
de bestuursorganen der samen
stellende gemeenten moeten zijn
en,door de. gemeenteraden aan
gewezen.
B. en W. geven een voorbeeld van
een dergelijk orgaan. Zij gaan er
daarbij van uit dat iedere gemeente
tenminste één vertegenwoordiger
aanwijst. Zo zou dit college er
kunnen uitzien: Rotterdam 27 leden,
Schiedam en Viaardingen ieder drie.
Maassluis en Ridderkerk ieder twee,
overige gemeenten ieder één. Totaal
dus 55.
Rotterdam moet, hoewel het onge
veer 70 pet der bevolking van het
Rijnmondgebied heeft, uit een oog
punt van reeële samenwerking door
samenspraak, geen meerderheid in
de Rijnmondraad vragen, vinden R.
en W.
De nota steit dat een openbaar
lichaam de juiste vorm is voor een
geharmoniseerde behartiging der in
tergemeentelijke belangen. In het
beraad dat nu aan de orde komt kan
men, naar het oordeel van B. en W„
niet voorbij gaan aan de realiteit dat
Rotterdam het krachtcentrum van de
regio is, dat daar 70 pet. der bevol
king is geconcentreerd en dat de stad
sedert jaren vele activiteiten, ook
buiten de gemeentelijke grenzen,
beeft ontwikkeld.
„Het breidelen van. de gemeente
lijke besluitvaardigheid en daad
kracht kan repercussies hebben niet
alleen op de economische bedrijvig
heid in Rotterdam en in de regio,
maar ook op de nationale economie",
aldus de nota.
„Gezocht zal dan ook moeten wor
den naar een structuur van het
yan 50 jaar geleden
Hongeroptocht. Te Amersfoort lied
gisterenmorgen een hongeroptocht van
vrouwen plaats. Er waren geen aardap
pelen in de stad. Volgende week komen
z': weer, zegde de burgemeester toe. En
dat bij 't schrale broodrantsoen! Twee
den Paaschdag werd om honger te we*
r,;n> rijst verstrekt. De militaire autori
testen hebben intusscben zes wagons
aardappelen afgestaan voor de bevol
king.
openbaar lichaam, waarbij een nau
we en gecoördineerde samenwerking
met Rotterdam en met de andere
gemeenten is gewaarborgd. Voor sa
menwerking in welke vorm ook is
steeds een bereidheid tot samen doen
vereist, maar voor het samen doen
laat de huidige Rijnmondwet weinig
ruimte over.
Als men het huidige Rijnmond met
eigen bevoegdheid toerust zal de
eenheid van beleid in het gebied
meer en meer op de achtergrond
geraken, menen B. en W. De omstan
digheid dat Rijnmond door zijn sa
menstelling een niet uit de gemeen
ten geboren lichaam is, dat op het
zelfde territoir een afzonderlijk le
ven leidt is hieraan grotendeels de
bet
De weg, die het Rijnmondbestuur
op wil zal onafwendbaar tot gevolg
hebben dat er een uitvoerig geregle
menteerde onderschikking der ge
meenten aan het openbaar lichaam
tot stand komt, zegt de nota. Voor de
Rijnmondgemeenten en in het bij
zonder voor Rotterdam is dit onaan
vaardbaar. Daarom vinden B. en W.
een nieuwe start noodzakelijk om
twee groeperingen Rijnmond en
de gemeenten te verlossen uit een
groeiende, onontkoombare controver-
Dit wijst het dagelijks bestuur der
Maasstad af: „Een nieuwe vorm van
hoger bestuur, een bijna onvermijde
lijke conflictsituatie, die niet allen
ontstaat door „betuttelen", maar ook
door structurele fouten in de organi
satorische opbouw, door verspilling
van energie in eigen kring in plaats
van gecoördineerde krachtsinspan
ning."
Volgens de ideeën in deze nota
wijzen de kiezers, die hun gemeente
raden aanwijzen ook (indirect) de
raad voor Rijnmond aan. Gemeente
lijke taken worden op die manier
uitgevoerd door twee organen: de
eigen gemeenteraad en de eigen
herindeling (die de nota wenselijk
acht) zal de verhouding Rotterdam-
overige gemeenten dezelfde moeten
blijven als nu aanbevolen.
Voor de samenstelling van het
dagelijks bestuur lanceren B. en W.
deze gedachte: De 27 Rotterdamse
leden wijzen de helft der gecommit
teerden aan, de 28 overige leden de
andere helft Deze methode ligt voor
de hand als men Rijnmond, be
schouwt als een intergemeentelijk
orgaan, dat in de openbaarheid zijn
besluiten neemt.
Dit openbaar lichaam is dus via de
weg van een soort „personele unie"
met de gemeenten geïntegreerd. Het
zou geleidelijk met gemeenschappe
lijke taken kurmen worden belast,
waarbij gemeentelijke diensten kun
nen worden ingeschakeld.
De nota herinnert eraan dat Rot
terdam ook vroeger voor een krach
tig Rijnmond pleitte. Daarbij werd
echter gestreefd naar een duidelijke
verstrengeling met de Maasstad. Dit
beginsel moest o.a. in het koppelen
van de functies Rijnmond-voorzitter
en burgemeester van Rotterdam tot
uiting komen. B. en W. zien voor
deze keuze ook nu goede argumen
ten. Zij laten die echter rusten,
omdat het onderwerp pas in een
later stadium aan de orde komt en
dan naar hun mening onbevangen
moet worden besproken.
B. en "W. vinden dat de besluiten
van een met de gemeenten verbon
den Rijnmondin het algemeen op
dezelfde voet aan het goedkeurings-
recht van GS moeten zijn onderwor
pen als in de gemeentewet voor de
gemeenten is bepaald. Men accen
tueert daarmee dat geen vierde be
stuurslaag wordt gevormd-, maar dat
gemeentelijke taken door een inter
gemeentelijk lichaam op regionale
schaal worden uitgevoerd.
Welke taken zouden geleidelijk en
naar gelang van -gebleken behoeften
in deze opzet kunnen worden gege
ven? De nota noemt: openbaar ver
voer, oeververbindingen, openbare
nutsbedrijven, millieuhygiëne, beheer
van havens en industrieterreinen,
planning voortgezet onderwijs, be
hartiging regionale recreatie.
Rotterdam verricht reeds nu diver
se taken, mede ten behoeve van
andere gemeenten, die geen inspraak
hebben, laat staan bestuurlijke ver
antwoordelijkheid dragen. Een Rijn
mond volgens de conceptie van de
Rotterdamse bestuurders zou op dit
stuk tegemoet komen. Overigens be
doelt de nota in dit verband slechts
enkele hoofdlijnen te schetsen.
Wat het financiële aspect betreft;
volgens tfeze conceptie zullen de
kosten van het openbaar lichaam
geringer zijn dan die volgens de
ideëen van Rijnmond zelf. De lasten
van gemeentelijke taken dienen over
de gemeenten evenredig te worden
omgeslagen. Voor niet zuiver-ge-
meenielijke zou een bijdrage van het
rijk moeten komen.
Maar uitwerking van deze onder
werpen vinden B. en W. nu voorba
rig. Eerst dient over de toekomstige
structuur een beslissing te worden
genomen en daartoe wil de nota een
bijdrage leveren.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM B. en W. zeggen
in hun nota over de gewenste struc
tuur van Rijnmond dat zij dit stuk
diepgaand hebben besproken niet de
daartoe ingestelde raadscommissie
(waarin de negen fractievoorzitters
zitten). "Van die commissie werden
vele aanbevelingen overgenomen.
De commissie vindt de ideëen In
de nota juiste uitgangspunten om
met bet bestuur van Rijnmond en de
besturen der Rijnmond gemeenten een
vruchtbare gedachtemvisseling te heb
ben, die tot een in bestuurlijk op
zicht praktisch resultaat kan leiden.
Als de gemeenteraad die de no
ta binnenkort zal bespreken in al
gemene zin de inhoud kan onder
schrijven zullen B. en W. trachten het
gesprek met de overige besturen op
gang te brengen. „Wanneer een ge
zamenlijk uitgangspunt voor het op
stellen van een advies tot wetswijzi
ging kan worden gevonden zullen wij
aan het voorbereidende werk gaarne
deelnemen", aldus B. en W,
SS v« W —er
v V 1 V -v '-i. V 1 T t
5, X"* - „v 's.
"irtyf*- j.
Xv- v- \f
ïkuv ■■yXc' <-•;& vk:<
(Van een onzer verslaggevers)
BOTTERDAM Het verkeer
krijgt volgend jaar mei ruim
baan op de Calandbrug over het
Calandkanaal, de verbinding
tussen de Brittanniëhaven en de
Noordzee.
Met het plaatsen van de lig
gers wordt deze week een nieu
we fase ingeluid in de bouw van
verloven
CONSTANT
Model 701, Model Claudia Model Romance Model Margriet
f218,- per paar, 690, f 162,-p.p. f 192,-per paar. f120,-per paar.
IEBEL
juwEtjtns
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM B. en W.
sommen in hun nota, terwijl zij
de praktijk van ongeveer drie
jaar Rijnmond in deze vorm na
gaan, een rij grieven tegen het
optreden van dit openbare
lichaam op.
Rijnmond ging niet bedachtzaam te
werk, menen zij, doordat bijv. on
danks waarschuwingen de Rijn
mondraad al direct een zwaar dage
lijks bestuur vormde. In korte tijd
werd een apparaat opgebouwd, dat in
1968 al ruim ƒ2,6 miljoen kost en
volgens B en W nu niet meer evenre
dig is aan de taak, die Rijnmond
krachtens de wet heeft.
Hiermee wordt vooruitgelopen op
een mogelijke toekomst, ervan uit
gaande, dat na een omvangrijke
wetswijziging nieuwe omvangrijke
'caken komen. De nota 'heeft daarvoor
begrip, maar vraagt zich toch af of
het beter was geweest de weg van
een grotere geleidelijkheid te volgen.
De functie van gecommitteerde zou
als een neventaak moeten zijn begon
nen.
Met enkele praktijkvoorbeelden
verduidelijken B en W hun stelling
dat een 'te zwaar bemand orgaan in
afwachting van wetswijziging wegen
zoekt om het teveel aan energie em
plooi te geven.
De meeste gemeenten zagen niet
in welk nut de richtlijn woonruimte-
beleid, die leidde tot een legitimatie
bewijs voor woningzoekenden, zou
hebben. Na aanvankelijke bezwaren
hebben de meeste gemeenten zich
niet meer willen verzetten. De prak
tijk bevestigt deze mening. Voor de
Rotterdammers althans mist de rege
ling elke betekenis.
Rotterdam heeft toetreding van
Rijnmond tot het verkeers- en econo
misch onderzoek, waarvoor het zelf
het initiatief nam en de voorberei
dingen bijna had voltooid, aanvaard.
Het werk kan aan Rijnmond's aktivi-
teiten voor de ruimtelijke ordening
ten, goede komen. Een en ander
bracht geen wijziging in de gang van
zaken, die Rotterdam had uitgestip
peld.
Hetzelfde geldt voor onderwerpen
als de instelling van de raad voor
milieuhygiëne en de oprichting van
een centrale meld- en regeikamer
voor luchtverontreiniging. De.:e insti
tuten zouden ook in onderlinge sa
menwerking hun beslag hebben ge
kregen.
Bemoeienis van Rijnmond op het
gebied van de vuilverbranding kan
nuttig zijn voor de oplossing der fi
nancieringsproblemen.
Maar het gaat om gemeentelijke
plannen. Voorbereiding, uitvoering
en directie zijn in Rotterdamse han
den, zodat Rijnmond voor het eigen
lijke werk geen taken heeft.
Voorheen werd volstaan met toe
zicht van Ged. Staten. Dubbel toe
zicht ontneemt nu Rotterdam het
tempo om te voldoen aan de eisen
van tijd. Als voorbeeld wordt de
gang van zaken met de Rijnpoortha-
ven genoemd. Volgens Rotterdatn
zijn er geen bezwaren, zodat snelle
goedkeuring mocht worden ver
wacht. GS zijn in overleg getreden
met Rijnmond. „Geen 'port de Vites
se* dus", zegt de nota, „maar een
'port de delibération'."
Overneming van de RET door
Rijnmond zou slechts leiden tot on
verantwoorde verzwakking der slag
vaardigheid van het openbaar ver
voersbeleid en tot grote mate van
ondoelmatigheid bij het beheer.
Slechts technische maatregelen kun
nen de wezenlijke bezwaren tegen
het openbaar vervoer oplossen, geen
wijziging in de bestuursvorm.
leden van de Rijnmondraad schrifte
lijke vragen over talrijke onderwer
pen, die lagen op terreinen waar
Rijnmond geert- bevoegdheden heeft.
De vragen werden niettemin beant
woord, zodat omtrent de afbakening
der taken van Rijnmond en gemeen
ten onduidelijkheid ontstond."
In de loop der jaren stelden
Wie de praktijk van de voorbije
jaren overziet, aldus B. en W. van
Rotterdam, komt tot een eenvoudige
conclusie: „Beter ten halve gekeerd
dan ten hele gedwaald".
UTRECHT Aan de Rijksuni
versiteit te Utrecht promoveerde
vanmiddag de heer S. S. Elzinga uit
Schiedam tat doctor in de sociale we
tenschappen. De titel van zijn
proefschrift luidde: „Jeugd voor de
drempel van het bedrijfsleven".
Dr. Elzinga (39) is als docent ver
bonden aan de Gemeentelijke
Kweekschool en de Nutsacademie
voor pedagogische en maatschappe
lijke vorming te Rotterdam.
Zijn promotor was professor dr. M.
J. Langeveld.
deze grootste en duurste brug,
die de gemeente Rotterdam ooit
op stapel hééft gezet, de grootste
hefbrug van geheel Europa.
Vier enorme betonnen hefto-
rens kunnen het brugdek in zes
tig seconden tot 45 meter hoogte
ophalen om de .zeescheepvaart
op het Calandkanaal alle ruimte
te geven.
Medio 1966 is een begin gemaakt
met het imposante project, dat ixt'n
33 miljoen gulden opslokt. De Ca
landbrug is een kapitale schakel in
de Europaweg. De brug krijgt een
lengte van 345 meter. Naast twee
aanbruggen van elk 85 meter komt er
een hefgedeelte in met een door-
vaartbreedte van zestig meter en een
lange overspanning van 105 meter om
ook de. duwvaart op het Calandka
naal mogelijk te maken. Het brugdek
ter breedte van veertig meter krijgt
tweemaal twee rijstroken, twee
spoorbanen, één rijwielpad en één pad
voor voetgangers.
Drie drijvende bokken zijn volgens
de plannen tot 19 april in actie om de
liggers, 'de tussenliggende vloerdelen
en het brugwachtershuisje te
plaatsen. Een spectaculair karwei,
dat bij windkracht vijf al grote
moeilijkheden zal opleveren. He't be
wegende deel van 60 bij 40 meter,
dat op een Dordtse werf in aanbouw
ds, wordt op 8 mei op bakken gezet
en ingevaren. In de loop van septem
ber volgende aanbruggen en twee
maanden later de lange overspanning
van 105 meter.
Evenals in de Hartelbrug en in de
Harmseöbrug zijn in de Calandbrug
T\E "bokken liggen gereed, maar
de brugdelen zijn er nog niet
om op de pijlers en landhoafden
van de Calandbrug in Europoort
te worden geplaatst.
enige primeurs verwerkt. Dank zij
een in Amerika afgekeken methode
behoeft voor de periodieke vernieu
wing van de 'kabels in de -heftorens-
de brug niet tijdelijk voor Ret
scheepvaartverkeer te worden geslo
ten. Het nieuwe systeem is zo uitge
kiend, dat de veertig 'kabels zonder
bezwaar één voor één kunnen worden
verwisseld.
Het 'brugwachtershuisje, twintig bij
tien meter, komt in een L-vorm om
één der heftorens te zitten. De brug
wachter heeft vanaf z'n plaats ruim
zicht op het verkeer te land en te
water. Het imponerende bedie
ningspaneel is in decorbouw nage
maakt om van een feilloos werkend
systeem verzekerd te zijn. Het is
zelfs niet denkbeeldig, dat de
Harmsenburg via een tv-oircuit wan-,
uit het forugwaehtershuis wordt be
diend.
Bij het ontwerpen van de Calaridt
brug zijn. de deskundigen op véle'
technische problemen gestuit Eén
daarvan was -de geconcentreerde be
lasting van de brug als gevolg van de
twee spoorbanen. "Deze belasting is
even tgroot als zestien banen voor het
wegverkeer.
In Europoort en Botlek zijn vier
kapitale bruggen tegelijk in aan
bouw: de Calandbrug, de Hartelbrug
de Harmsenbrug en de Brielsebrug,
die elf meter boven-het Brielsc Meer
komt te liggen. Er zit flink schot in
deze projecten, die samen ruim 55
miljoen gulden vergen. Begin mei
wordt de grote aanbrug voor de
Harmsenbrug over een afstand van
honderd meter overgerold en op z'n
plaats gezet
Voor de Hartelbrug wordt nog dit
jaar de be'conbrug ingevaren. Van de
Calandbrug zijn de betonnen funda
tie en de heftorens vrijwel gereed.
Het accent ligt nu op de staal
constructie, die in vrij snel tempo is
te monteren.
ROTTERDAM Slavenburg's
Bank zal over 1968 als de bestaande
tendens zich voortzet een belangrijk
hogere winst behalen dan over 1967,
aldus president-commissaris T. Sla
venburg in de sinsdag gehouden aan
deelhoudersvergadering.
De bank overweegt de gebouwen
op basis van taxatiewaarde op de ba
lans te zetten. De heer Slavenbur
zei dat de open reserves van de n.v.
dan honderd procent zullen bedragen
van het aandelenkapitaal. Hij achtte
het niet onmogelijk dat de wetgever
in de toekomst zal voorschrijven dat
gebouwen op basis van taxatieprijzen
op de -balansen moeten voorkomen.
Slavenburg's bank zal in de nabije
toekomst vestiging van nieuwe -
kantoren aankondigen.
Ten aanzien van de internationale
monetaire situatie zei de heer Sla
venburg dat deze althans voorshands
voor geruime tijd is geregeld. Hij is
niet bang dat ee nvrede in Vietnam
tot een slechte economische situatie
zal leiden. Er is in de wereld nog
genoeg te doen, en de president-com
missaris noemde onder meer projec
ten voor ontwikkelingslanden.
De directie zei dat men erg tevre
den Is over de samenwerking met
The First National Bank of Chicago,
die een belang van elf procen'c in
Slavenburg heeft verworven. Slaven
burg's bank heeft reeds vele relaties
gekregen met Amerikaanse bedrij
ven, die zich in Nederland willen
vestigen. Ook werkt men samen in de
kredietsector. Er zijn ook goede con
tacten met de bijkantoren van deze
Amerikaanse bank in Londen en.
Frankfort. De onafhankelijkheid van
Slavenburg is op geen enkele wijze
in het geding, zo verzekerde men.
Een der aandeelhouders deed in
deze vergadering een gedetailleerd
voorstel tot verhoging van het aande
lenkapitaal en de uitgifte van con
verteerbare obligaties. Zijn ideeën
kwamen in opzet overeen met de re
cente kapitaaloperaties van de Alge
mene Bank Nederland.
President-commissaris T. Slaven
burg vroeg de voorstellen op schrift
te zetten ten einde ze nader te bekij
ken. Men is, aldus de heer Slaven
burg, bij het bestuur van de bank
zich er wel van bewust dat deze on-
dergekapitaliseerd is. Tot dusverre is
de beleidslijn het kapitaal geleidelijk
op te voeren om te voorkomen dat da
dividenduHkèring in het gedrang
komt.
De directie deelde verder onder
meer nog mee, dat in de dochteron
derneming Fortuna, een huizen-
maatschappij, een „aardige stille
reserve" zit „Het huizenbezit staat
bijzonder laag te boek". Deze deelne
ming staat te zamen met enkele an
dere op de balans voor ,2 miljoen
op een balanstotaal van bijna 596
miljoen.
In dit jaar heeft Slavenburg's Bahk
nog voor een half miljoen aan aande
len onderhands geplaatst tegen een
koers van 200 procent ex dividend.
Da aandeelhoudersvergadering keur
de de jaarstukken goed en stelde het
dividend vast op negen procent in
contanten en twee procent in aande
len uit de agio-xeserve (vorig jaar:
contant dividend van achtprocent
plus eenzelfde uitkering uit agi
o-reserve).
