esrss®?*?
emetein
„LEEFBAARHEID"
IN VL AARDINGEN
NU OP VOORGROND
wetóket oude
otterdam!
Ja
I
rótterdam
COMMUNICATIE
§uel werken voor Hotter dam met slechts krap budget
VOORRANG...
.«d'i
Waarea wat?
:.':4 4 '4"
mB
fipeetal mannen
achter campagne
voor evenement
Communicate *70"
Rijnmond-revue
STRATEGIE
IA AAM....
DE gemeente Viaardingen is vooruitstrevend op vele fronten.
Deze derde stad in het Kijnmondgebied werkt hard aan de ont
wikkeling van woningbouw en industrie. „Free-wheelen" is er nog
steeds niet bij. Viaardingen is nog altijd de stad op weg naar het
voor velen zo magische jaartal 1980, Dan moeten de, nieuwe wijken
in de opgespoten polders de verwachte 60.000 nieuwkomers op
vangen: de derde havenstad van Nederland telt momenteel ruim
76.000 inwoners. -
EINDE MAKEN
AAN HINDER
WAALHAVEN
Sö tllSs ™*%assÊêiÊÊÉ^S.L:'^.
isisilfiiiliilll i
ZATERDAG 2 NOVEMBER 968
3
Vi
9
HOE verkoop je nu een mon-
sterfeest als „Rotterdam
Communicatie '70", waarmee de
Maasstad haar zilveren bevrij
dingsfeest en het volledig herstel
r van de stad wil vieren?", is de
leidende vraag in een vraagge
sprek met de twee reklamedes-
iundigen, drs. A. Ph. van Haas
trecht en H, I. Baas, die in feite
de opdracht hebben de gewone
Rotterdammers te interesseren
voor een feestprogramma, dat
vijf maanden xn beslag neemt,
get heeft er aanvankelijk alle
schijn van, dat het interview niet
„aat over hét feest en de rekla-
niê-campagne,maar over organisator
A. J. Fibbe, die in, drie maanden een
plan uit de grond stampte, waarmee
Wn reeks van 'blunders van zijn
voorganger op slag vergeten is.
,De komst van Pibbe is een gewel
dig winstpunt geweest", zegt de heer
Van Haastrecht. „Als een rustige,
nuchtere Rotterdammer heeft hij dat
hele feest aangepakt. Eerst de goede
leiten op een rij zetten, dan kijken
wat wensdromen zijn en wat goed
realiseerbaar is en vervolgens in
hoog tempo de juiste opdrachten ge
iten..
WEKELIJKS 5e jaargang nr. 36
Tek.-ton van Krans J. v. il. Heijden, Rolf
K. li. Hoekstra, J. v. Rhijn, Kees
Cornclisse Koto's van Ary Grocneveld.
Ilenk M. C. v. d. Berg, J. v. Rhijn,
Gercofoto. Shcll-foto onder redaktie
van Kees Cornelisse.
tiestroom los, met als richtlijn bij
iedere nieuwe duidelijke activiteit of
dit nu een sportfeest is of een belang
rijk concert een advertentie. De
buitenlandse reisbureaus zullen daar
entegen al het komend voorjaar van
•folders en affiches voorzien worden.
Er moeten 250.000 folders in vier ta
len komen en nog eens tienduizend
affiches en voorts een aantal zg. mo
biles.
De heer Baas vindt de vormgeving
een van de moeilijkste opdrachten
uit zijn carrière. Hij moest eigenlijk
alle elementen van het feest in een
aansprekend beeld vangen, daar
bij ook nog suggereren dat het
een feest was zonder nu aan een ker
mis te denken, dat bovendien het
feest in de eerste plaats voor de Rot
terdammers is 'bedoeld, maar toch
ook wel degelijk een beetje internatio
naal moet aanslaan.
Gezien het feit, dat al direct bij de
eerste presentatie van Communica
tie 70 matrijzen zijn uitgereikt met
het basissymbool voor de hele cam-
Links de heer Baas, rechts drs. Van
Haastrecht.
pagne, een ellips gedragen door een
clowntje, meent de heer Baas te mo
gen zeggen dat het wel gelukt is.
„Ik heb inderdaad gekozen voor
een ellips als wereldbol, waarin men
links een beeld van Rotterdam ziet,
de haven, de Euromast en nog een
stukje van de herbouwde binnenstad
en rechts in vier beelden de hoofd
elementen van het feest, amusement,
cultuur, sport en mensen in de stad
(hetgeen de communicatie tussen de
Rotterdammers en hun eigen stad
moet uitdrukken). 'Die wereldbol is
met nadruk gekozen omdat Rotter
dam in de wereld een belangrijke rol
speelt.
Tussen de naam van het feest
Communicatie '70, waaraan wij nog
wel het woord Rotterdam' hebben
toegevoegd en de wereldbol hebben
we een clowntje gezet, een mannetje
dat als, het'.ware "de wereldbol draagt
en duidelijksug'gereèrt dat er een
feest aan dé gang is. Van dit idee is
Hoewel het reklame-adviesbureau
Baas en Van. Haastrecht zeker niet
het groötst is in Rotterdam (de twee
allergrootste bureaus kwamen trou
wens niet in aanmerking omdat hun
directeuren in de'-,. publiciteitscom-
missie zitting hebben) heeft het een
uitstekende staat van dienst. Baas en
Van Haastrecht bijvoorbeeld hadden
het geweldige idee alle Rotterdam
mers een metrokaartje cadeau té
doen bij de opening van de metro.
Tot zover de voorgeschiedenis in
zeer grote trekken. Aan de orde is de
reklamecampagne, die Baas en Van
Haastrecht onder druk van de
pabiiciteitscommissie met een ver
schrikkelijk tempo hebben opgezet.
„Er zijn twee elementen in zo'n .cam
pagne", zegt de heer Van Haastrecht.'
„Eerst de strategie en vervolgens de
vormgeving".
Wat de strategie -betreft, er zijn
tóngen gemaakt van het te bereiken
gebied en de frequentie van adverte
ren.'Rotterdam is de binnenste kring
met de meeste publiciteitsdichtheid,
dan komt Zuid-Holland, daarna de
rest yan het land (ook stationsrecla
me),— tenslotte het buitenland:
nóord-oost Engeland en Londen, Bel
gië, Noord-Frankrijk, Duitsland
(vooral het Roergebied) en de oost
kust van de VS.
Deze kringen zijn niet toevallig. Zij
zijn opgebouwd aan de hand van ge
gevens over het bezoek aan Rotter
dam van het Economisch technolo
gisch Instituut van Zuid-Holland en
de V.V.V,, waaruit blijkt dat bij
evenementen in Rotterdam altijd een
derde van de Rotterdammers zelf
komt, iets minder dan een derde uit
een kleine dertig procent uit de rest
Zuid-Holland (zonder Rotterdam),
van Nederland en dan nog eens zes
Cl zeven procent uit de aangeduide
landen.
v; Wat de tijdstippen betreft, drie we
ken voor de opening van Rotterdam
i-ommumcatie barst- de adverten-
TECHNICI van de Bataafse Interna
tionale Petroleum Maatschappij NV
en van het Konink-
lijke/SheU-Lahoratorium, Amsterdam,
hebben een methode ontwikkeld om het
geluid dat door een raffinaderij wordt
geproduceerd en dat afhankelijk van de
geografische situatie soms als storend
wordt ervaren, te analyseren en te verhel
pen. Bij Shell Nederland Raffinaderij te
Pernis wordt momenteelieendergelijk
onderzoek ingesteld.
Om een indruk te krijgen van de sterk
te van het door deze raffinaderij gepro
duceerde geluid werden gedurende «én
maand óp twee plaatsen in Hoogvliet
geluidsmetingen verricht. In aansluiting
hierop wordt een onderzoek ingesteld ora
de ernstige geluidsbronnen op te sporen
volgens een methode die het eerst ia
toegepast bij de Shell-raffinaderij te Cres-
sier in Zwitserland. Het geluid dat deze
raffinaderij, die in een rustig dal is gele
gen, produceerde, werd door reflecties te
gen de omringende heuvels hinderlijk voor
de omgeving.
Het probleem was allereerst de voor
tui verder alles afgeleid, affiches, ad
vertenties, agenda's, briefhoofden,
noem maar op".
Twee vragen zijn nog aan de orde.
In de eerste plaats het budget, waar
in dit alles moet passen. De heer Van
Haastrecht zegt: „We hebben onge
veer vier ton, dat is niet zoveel als
je zo vaak moet adverteren om alles
aangekondigd te krijgen. Het is zeker
niet genoeg om in het buitenland te
adverteren en zeker niet genoeg om
ook de televisie in de campagne te
betrekken.
Tenslotte een vraag over de naam
Communicatie, die in Rotterdam niet
direct als een geslaagd voorbeeld van
een feestnaam wordt 'gezien. „Och,"
zegt de heer Baas, „wij hebben er
ook wel een beetje tegen aan geke
ken.. Hij is trouwens niet van ons.
Toch gaat zo'n naam betrekkelijk
snel leven, waneer 'hij op de 'goede
- manier wordt ingeleid.
„Dat heeft men bij E 55 gezien of
nog beter De Doelen, die in het begin
in Rotterdam ook heel slecht heeft
gelegen. Toen De Doelen voor zijn
opening stond 'kon het nog gebeuren
dat iemand die naar De Doelen vroeg
naar een kroegje op de West Zeedijk
werd gestuurd. Nu/is dat uitgeslo
ten." V
„Daar komt bij", vult de heer Van
Haastrecht aan,' dat de naam wel di
rect aanslaat bij de jeugd, die leeft
bij het woord communicatie (of com
municatiestoornis) en voorts dat de
naam wel fijn te vertalen is.
Het is overigens bemoedigend dat
in Rotterdam de zorg niet langer het
feest, maar de naam geldt.
4, v. FVJDH
Geluidsmetingen ih Hoogvliet,
tegen de achtergrond van dc
Shellpijpen.
jPR zijn ook ongeschreven voorrangs-
regels in het verkeer. Wie zou
"«ze statige dieren niet de ruimte ge-
Jen als zij het believen over te ste
den. Ze hoeven zich niet aan de haast
oer mensen te storen.
naamste bronnen van lawaai op te sporen
cn daarna te proberen het algehele ge
luidsniveau van dc installatie te verlagen.
Voor het opsporen van de afzonderlijke
geluidsbronnen werd gebruik gemaakt
van een parabolische reflector, die voor
dit doel door het laboratorium in
Amsterdam werd ontworpen. De werking
van zo'n reflector is identiek aan die van
een radarantenne; alle binnenkomende
gnlven worden naar één punt terugge
kaatst.
Door nu in dit punt een microfoon te
plaatsen, kan tnen aangezien de „an
tenne" zeer richtingsgevoelig is duide
lijk aangeven uit welke richting het ge
luid komt. Wanneer een dergelijke proef
op twee of drie plaatsen rondom de raffi
naderij wordt herhaald, kan men de bron
van het lawaai nauwkeurig peilen.
Nadat op die manier was vastgesteld
welke machines het meeste, op afstand
hoorbare, lawaai produceerden, werden
■deze machines afzonderlijk met speciale
apparatuur onderzocht.
Men gebruikte een sonde-microfoon
te vergelijken met een stethoscoop - die
door middel van een versterker direct
gekoppeld was aan de hoofdtelefoon van
de onderzoeker. Met deze apparatuur was
liet mogelijk bijna op een centimeter
nauwkeurig vast te stellen welk stukje
pijp, welke klep, lager of motor het on
gewenste lawaai veroorzaakte.
Door de betreffende onderdelen afzon
derlijk te isoleren, in het onderhavige
geval de meest geschikte methode, kon
een einde worden gemaakt aan de ge
luidshinder.
Het geluid van de slopershamer in
de binnenstad klinkt de Vlaardinger
even vertrouwd in de oren als het
monotone gedreun van de heistellin
gen in de wijk Holy. Hard wordt
gewerkt aan de verbetering van het
wegenstelsel, zodat de niéuwe wijken
en het centrum snéller te bereiken
zijn. Krachtige lijnen zijn uitgezet
voor de ontwikkeling van de in
dustrie. Viaardingen bouwt
Maar het gemeentebestuur houdt
zich niet alleen bezig met de mate
riële opbouw van de stad. Steeds
meer treedt de kwestie „leefbaar
heid op de voorgrond. Eln daar
om verscheen in alle plaatselijke
bladen een levensgrote advertentie,
met over de volle kolombreedte in
kapitale letters het „Bouw mee aan
uw stad" (daarachter maar liefst drie
uitroeptekens).
Deze oproep was gericht aan iedere
Vlaardinger, elke vereniging, elke or
ganisatie of welke groepering dan
ook. Het is de bedoeling dat iedereen
aan een kleine commissie eens pre
cies gaat vertellen hoe hij of zij
denkt over het leven, wonen en wer
ken in Viaardingen. Dc commissie
wil weten wat er aan de samenleving
ontbreekt en wat daaraan kan wor
den verbeterd.
De cqjnmissie die alle. reacties gaat
verzamelen en onderzoeken heeft het
arbeidsveld afgepaald in terreinen
als verhouding overheid en burgerij,
het. wonen en de vrijetijdsbesteding.
Alle wensen, ideeën en kritiek zuilen
op hun waarde worden beoordeeld en
geïnventariseerd.
Op de advertentie zijn enkele tien
tallen reacties binnengekomen, zowel-
mondeling als schriftelijk. Merk
waardig is dat alle denkbeelden en
suggesties afkomstig zijn van indivi-
duelen. Kerken, verenigingen en or
ganisaties hebben nog niet gerea
geerd. Niet zo verwonderlijk als men
bedenkt, dat zij eerst in "bestuursver
gaderingen overleg moeten plegen.
Deze week zijn naar alle groepe
ringen, die per maand of per week
een of ander blad doen verschijnen,
brieven gestuurd met het verzoek in
hun periodiek aandacht te bésteden
aan het leef-, woon- en werkklimaat
van Viaardingen. Ook zullen overal
in de stad affiches verschijnen, Waar
op nog eens duidelijk.de aandacht zal
.worden gevestigd op welke manier
men mondeling of schriftelijk (voor
31 december) kan reageren.
Aan de oproep „bouw mee aan uw
stad" is een lange geschiedenis voor
af gegaan. Het is het verhaal van een
stad die het visserij verleden van zich
ai heeft geschud, de industrie- en
scheepvaart haar kans heeft1 gegeven,
een woonstad voor vele „werkers" in
het 'Rijnmondgebied werd en hét
HET nieuwste Viaardingen; de
woonwijk Holy in ontwikkeling,
waar nog zovele voorzieningentijde
lijk zijn....
steeds doen met'een noodkerk, nood-
winkelcentrum ën mét een wijkzaal,
die nog' in gebruik moet worden ge
nomen, Aan de leefbaarheid, is weinig
of niets gedaan.
Hetzelfde geldt voor dé Westwij k
en het centrum, dat te weinig ont
moetingsplaatsen hééft Gezelligheid
is- in Viaardingen niet' of nauwelijks
te vinden. Uit de burgerij, verenigin
gen zijn.'plannen gekomen voor een
leeflmuft Het gemeentebestuur rea
geert positief,' maar verder gebeurt er
niéts.'-' 4:,,' 44,4'A
In de gemeenteraad is verscheidene
keren gezegd dat het contact: tussen
de. burgerij en haar vertegenwoordi
gers' in de-gemeenteraad een te grote
kloof vertoont Dé „kiezer" blijkt
vaak niét fe weten hoe. het door Hem
gekozen raadslid te bereiken. Of hét.
raadslid vecht niet voor de ideeën,"
wénsen en kritiek ,die hem bereiken.
Een commissie gaat nu een taak
van de gemeenteraad overnemen en
aan de inwoners vragen wat er aan
de! samenleving hapert; De commissie
heeft gezegd dat zij kritiek, niet
schuwt. Het is te hopen dat de bur
gerij deze commissie een. passend
antwoord .geeft, .dat. van Viaardingen.'
een leefstad maakt.
Men gaat naar .Viaardingen óm; z'h
kooplust te bevredigen, maar naar
Rotterdam of Den Haag om „cultuur"
of „gezelligheid" .te vinden. 4
S-l'S
koopcentrum is geworden voor om
liggende gemeenten.
Het gemeentebestuur heeft iri grote
lijnen het „gezicht" bepaald van het
Viaardingen in 1980. Het woord is nu
aan de inwoners. Het gemeente
bestuur weet dat' er kritiek is. Vaak
is gezegd dat teveel aandacht is
besteed aan het bouwen van wonin
gen, maar dat de voorzieningen,' die
een wijk leefbaar maken, achterwege
zijn gebleven. i
Als voorbeeld wordt de nieuwe
wijk Holy genoemd, waar momenteel
reeds bijna achtduizend mensen wo
nen. Toch moet deze wijk het nog
lil "'S'jJvk
A AN het Vliegveld Waalhaven
hebben wij veel prettige herinne
ringen. Dikwijls gingen wij er op een
zaterdagmiddagheen, bij wijze van
tijdpassering. Ah je de tocht met een
Spidoboot maakte, kreeg je er nóg
een kleine havenrondvaart bij, De
prijs van het retourtje bedroeg niet
meer dan veertig centen. Voor de
toegang tot het vliegveld behoefde
men slechts een dubbeltje té betalen.
Met inbegrip van een flesje limonade
beliepen de kosten van zo'n middag
nog geen gulden! Waren wij in een
royale bui, dan lieten wij ons voor
een bedrag van f0,15 rondleiden üoor
de hangars. Beschikten wij over een
exceptioneel goed gevulde portemon-
naiedan lieten wij ons wel eens
verleiden tot een rondvlucht boven
de stad, waarvoor vier zilveren gul
dens neerbetaald moesten worden.
Wat dat rondleiden betreft; menig
een herinnert zich wellicht nog de
in een fraaie uniform (met beenkap
pen) gestoken heer, die tot taak had
de bezoekers rond te leiden. Hij deed
dit met grote passen en met luide
stem. Wij hebben hem na de oorlog
nog eens in zijn woning in Zuid op
gezocht. Zijn naam wil ons echter nu
niet te binnen schieten.
Het was een mooi vliegveld, al was
het dan naar hedendaagse begrippen
niet. zo bijzonder groot. (De afmetin
gen waren 750 x 909 meter). Haven
meester A. C. Tolk vervulde zijn
taak met grote energie en met veel
enthousiasme. De "KLM beschikte op
de luchthaven over een ho-
tel-cafê-restaurant. De N.V. Koolho
ven Vliegtuigfabrieken maakte er
vliegtuigen, de Fototechnische Dienst
van de KLM ontwikkelde er zijn
plaatjes.
JIJ ISSCHIEN zijn er onder de
lezers van dit stukje nog oud-le
den van de Rotterdamse Jeugd
Luchtvaartclub. Deze vereniging was
een onderdeel van de Rotterdamsche
Aëroclub. De Aëro Club zelf was een
der gezelligste clubs van Rotterdam.
Als een lid in de lucht iets bijzonders
gepresteerd had (naar maatstaven
van toen gemeten) werd er
terstond feest gevierd. Nimmer ivas
er zulk een uitbundig feest als toen
mevrouw Van Alpheneen bekende
Rotterdamse vliegster van die tijd
haar brevet blindvliegen behaalde.
De kranten schreven over haar, maar
ze schreven ook over de bijzonder
charmante jongedame; die in de can-
tine van de Aëro Club voor de war
me en koude dranken zorgde. Heel
„vliegend Nederland" kende haar en
zij wist alles van de luchtvaart.
Smirnoff, Parmentier, Scholte,
Geysendorfer en alle andere bekende
piloten van die dagen kwamen er
dikwijls even binnenwippen.
Wij hebben op dat oude vliegveld
talloze beroemdheden uit die dagen
ontmoet. Charles Lindbergh en zijn
echtgenote streken er tijdens een Eu
ropese reis plotseling neer, toen het
vliegveld van Brussel, waar zij heen
wilden, in de mist kwam te zitten.
Professor Piccardde luchtballonrei
ziger, was er eens als gast van het
weekblad „Het Leven". De professor
was echter niet per vliegtuig geko
men, maar gewoon per trein. Iemand,
die het weten kon, fluisterde ons tij
dens de persconferentie in, dat de
professor hoogtevrees had en daarom
liever niet in een aëroplaan reisde.
Als het niet waar was, dan was het
in ieder geval aardig gevonden....
De Spaanse uitvinder De La Cierva
kwam op een goede dag naar Waal
haven om zijn „Autogiro" te tonen
aan de heren van een Rotterdams
'syndicaat, die zulk een „wentelwiek"
wilden kopen. Wij zijn nog eens naar
het vliegveld gesneld om er de Emir
van de Hedzjaz te interviewen, die
op doorreis zou arriveren. De Emir
voelde echter niets voor een inter
view. Hij deed veel liever een slaapje
in het KLM vliegtuig, terwijl er ge
tankt werd....
aan een gezellig
van liier een hoogte
punt; komst van de Graf Zeppelin op
Waalhaven-
"[HERINNERINGEN
vliegveld, waarva
TfENS werd op het vliegveld
Waalhaven de Hertog van Kent,
die per vliegtuig uit Engeland kwam,
officieel ontvangen. Hij bezocht in
Rotterdam o.a. het Museum Boy
mans. (Naar wij menen, had men in
het Museum toen juist een nieuwe
aanwinst gekregen; de „Emmaüsgan
gers" van Vermeer!) De glorierijkste
dag in de geschiedenis van het vlieg
veld was die zomerdag in juli. 1932,
toen Jacques Kleiboer 100.000 mensen
naar het vliegveld deed komen om er
de Graf Zeppelin te zien landen. Aan
dit groots gebeuren wijdde uw krant
destijds een niet te tellen aantal ko
lommen. Het was wel jammer dat
het slechte weer de gezagvoerder van
de Graf Zeppelin noopte na zeer kor
te tijd weer op te stijgen en een
aantal Rotterdammers beduusd op
het grastapijt te. laten staan met -de
geschenken, die ze aan de bemanning
van het luchtschip wilden aanbie-
den....
Zo goed geslaagd als dit Zeppe
lin-feest ondanks alles mocht
heten, zo weinig geslaagd was het
I.C.A.R., het „Internationaal Con
cours Aviatique Rotterdam", dat in
1922 twee jaar na de opening van
het vliegveld op Waalhaven geor
ganiseerd werd. Het door een dode
lijk ongeluk overschaduwde lucht
vaartfestijn, dat een week duurde,
trok veel te weinig bezoekers. Hoe
wel er boeiende attracties op het pro
gramma stonden, was het zoals
voorzitter Van Beuningen op de'
laatste dag in een rede constateerde
een sof. Men heeft het daarna
niet meer aangedurfd om vlieg-
feesten van meer dan twee dagen te
organise: en
JKORT voor de oorlog hebben
wij Waalhaven voor de laatste
maal bezocht. Het vliegveld was toen
al" voor het allergrootste deel in
beslag genomen door de Luchtmacht.
Wij konden zelfs in het Restaurant
geen uitsmijter meer krijgen (en die
waren er altijd zo goed). Er hingen
rond de grasmat geweldige netten en
het grootste deel van het terr .in was
niet meer voor het publiek toeganke
lijk. Er heerste een doodse stilte, er
overviel ons een gevoel van beklem
ming en wij zijn toen maar gauw
weer weggegaan....
J.V. R.
ALS contrast Iets van het zeer oude
Viaardingen: de Visbajik, altijd
ten trekpleister in het centrum.
Vaak wordt er beweerd dat een
stad onder de rook van Rotterdam
weinig of geen kans heeft een
bruisend (re)creatief leven te leiden.
Viaardingen blijkt aan déze gedachte
nogal strak te hebben vastgehouden
met als resultaat: 's avonds een dode
stad. Organisaties en .verenigingen!
moeten moed vinden om in het open
baar iets te organiseren.
Het gemeentebestuur heeft
ogenschijnlijk a,Ue (financiële) 'zeilen
bijgezet om allereerst aan de uitbouw;
van de stad te werken, bijkomende
voorzieningen, als „luxe" op het twee
de plan plaatsend, Ook lijkt het er
wei eens op dat volgens het stadhuis
op dit. terrein panklare'? initiatieven j;
van. de burgerij moeten komen, dat!
de 'overhèid iri deze geen taak heelt.
Viaardingen heeft hard' en voor
uitstrevend gewerkt aan zijn opbouw.
Nu wordtde burgerij gevraagd mee
te bouwen. Het is te hopen dat dé
Vlaardingers in dit opzicht hiët'twii-
leïen aait het resultaat. Dat het ver
enigingsleven tot nu toe heeft gezwe
gen,. zou iri deze richting' kunnen wij
zen.
TJELAAS, dit was te moeilijk. Geen
A enkele goede oplossing Binnenge
komen. Misschien proberen we bel nog
wel eens.U
"\IOLGENDE maar weer. Ook al - niet
eenvoudig, wel tamelijk hoog.
Vaar... cn wal? Inzenden per brief
kaart onder dit motto aan Rijnmond
revue, De Rotterdammer, postbus 948,
Rotterdam vóór 14, uitslag 16 no
vember.