lÉÉSi
zijn op
OUDE MAASTUNNEL WORDT AL WAT
PROEFSCHRIFT LEIDT TOT
SCHOOLEXPERIME1VT
Gebrek aan organ isa iie - 'Service in geding
Verlies kostbare tijd - levensgevaarlijk manoeuvreren
SjOodsMvessen
Houdt er
wonderlijke
prak tijken
op na
Waar., en wat
1
assssSBSm
ZATERDAG 25 JANUARI 1969
H^ïfioE ROTTERDAMMER
T c;
TK voel me wat bezwaard. De
Ouders
DE beloodsing van aankomende zeeschepen voor de mond van
de Waterweg staat in geen enkele verhouding tot de reputatie
van de Rotterdamse haven die steunt op snelheid, efficiency en
coulante bediening. Vooral gezagvoerders van schepen die niet
met grote regelmaat in Rotterdam komen, hebben ernstige klach
ten over het gebrek aan organisatie in het redegebied van Hoek
van Holland. Zij verliezen daar niet alleen veel kostbare tijd,
maar niet zelden ook moeten zij op een levensgevaarlijke wijze
manoeuvreren om een loods aan boord te nemen, die dan ten slotte
hun schepen verder „veilig" binnenbrengt.
De gang van zaken voor de Water-
wegmondmg is ook vele stuwadoors
en cargadoors in de haven zelf een
gruwel, omdat het nogal eens voor
komt dat schepen niet op de gemelde
tijd aankomen en werkploegen vele
uren achtere'en jverkloos ."moeten
neerzitten. Wanneer goederen dan
bovendien overgeslagen moeten wor
den in lichters, dan moet ook voor de
tijd die voor de binnenschippers ver
loren gaat extra betaald worden. De
ze naar de mening van stuwadoors
en cargadoors onnodige vertragin
gen kosten duizenden guldens.
Het Nederlandse loodswezen staat
dan ook bij een aantal buitenlandse
kapiteins en rederijen niet zo best
aangeschreven. Daarbij is dan niet
het vakmanchap van de loodsen in
het geding, wel de service. De kapi
tein bijvoorbeeld van een Ameri
kaans schip, dat 's morgens aankomt
en na een verzoek om een loods van
„Pilot Maas" (het best te omschrijven
met de centrale meldings- en infor-
matiepost aan wal) te horen krijgt
„ga maar ten anker" en dan vervol
gens vergeten wordt, zal beslist niet
aan „Roterdam-promotion" doen.
De stuwadoor, die in dit geval eens
ging informeren waar het schip bleef
nadat een aantal walploegen al
een paar uur te vergeefs op de kade
hadden gestaan kreeg tenslotte van
het loodswezen ten antwoord dat de
bewuste Amerikaan te ver weg lag
en het onmogelijk was er iemand
naar toe te sturen.
Via Radio Scheveningen heeft men
tenslotte de Amerikaan opdracht ge
geven op te stomen en dichterbij de
loodsboot te komen. Öp deze manier
is er zelfs een hele dag verloren ge
gaan.
|EVEN TERUG....
Dit is maar één voorbeeld van de
wonderlijke praktijken die het
loodswezen er op na houdt. Wat te
zeggen bijvoorbeeld van het schip,
dat zich zeer onlangs meldde met een
verzoek om een loods en de medede
ling kreeg dat er op dat moment
geen loodsen beschikbaar waren,
maar dat de kapitein er goed aan
deed zijn schip „gaande" te houden,
omdat er over een uur wel weer
loodsen zouden vrijkomen.
Inderdaad passeerde er niet lang
daarna een loodsboot .dit-schip, om.
om de op Rotterdam aanstomende
zeeschepen, die in feite uit drie rich
tingen komen, bij de Maasboei op te
vangen en dan als het ware in een'
file via de NRW-boei de pieren bij
Hoek van Holland binnen te leiden,
komt op deze manier natuurlijk niets
terecht.
De zwakke plek in dit geheel is
naar veler mening „Pilot Maas", het
centrale knooppunt, dat voor het
loodswezen het contact tussen sche
pen en loodsboten onderhoudt. Het
heeft er alle schijn van dat de
mensen van „Pilot Maas" onvoldoen
de contakt hebben met de loodsboten,
geen overzicht hebben van wat er
buiten gebeurt en bovenal ook hele-
maal niets te zeggen hebben, hetgeen
hun aanwijzingen aan de zeeschepen
van nul en gener waarde maakt.
Kapitein ter zee J. A. Beusekom,
district van., het loodswezen, neemt
Overigens wil hij wel toegeven dat
er gewerkt wordt aan een rëorga-
nisatie, maar hij acht de tijd nog niet
gekomen om daar meer over te ver
tellen. Trouwens, wat er over te zeg
gen is, moet dan toch in de eerste
plaats voor de buitenlandse gezag
voerders bedoeld zijn en niet voor de
Rotterdamse pers.
GEBREKEN
Het is wel begrijpelijk dat kapitein
ter zee Van Beusekom nogal bruusk
DE loods gaat van boord. Een indruk
van het werk, dat onder vaak
zeer moeilijke omstandigheden moet
worden verricht. Als er dan ook nog
gebrek aan organisatie is.
FOTO ROVEN:
Hoe moeilijk het navigeren in de Wa-„
terwegmonding kan zijn bewijst deze"
stormachtige opname.
1MKE, die as niet zo moeilijk. Velen
wisten: een ver-ieriiig, voorstellend
de zon ('s avonds verlicht) aan de gevel
van het bejaardencentrum „Zonnelicht",
Aristotelesstraat, Rotterdam-Loinbardij-
en. Van die velen werd winnaar: L. J.
Wulffraat, Aristotelesstraat 113, Rotter-
dam-24.
VERDER maar weer. Er zijn zo veel
kunstzinnige versieringen in dit ge-
Wed. Hier dan een dier. Waar.en
wat? Inzenden per briefkaart aan Rijn
mond-revue, De Rotterdammer, postbus
948, Rotterdam, vóór donderdag 6, uit
slag zaterdag 8 februari.
echter onverstoorbaar door te varen
naar zijn vaste ligplaats verder bui
tengaats. Op de brug werd dit na
tuurlijk niet begrepen. Na opnieuw
'contakt met „Pilot Maas", kwam
tenslotte de mededeling dat het schip
dan maar even terug moest om
alsnog een loods aan boord te nemen.
Dat betekende dan dat de kapitein
zijn schip vlak voor de Waterweg 360
graden moest laten draaien en hij
tegen de verkeersstroom in zijn loods
moest ophalen.
Een zeer algemene grief is dat geen
kapitein weet waaraan hij toe is
wanneer hij eenmaal een loods ge
vraagd heeft Er is geen enkele volg
orde, ook al heeft het ene schip
zoals het behoort zich al vier uur van
tevoren bij „Pilot Maas" gemeld en
komt het andere volkomen onver
wacht in het redegebied aan.
Kleine scheepn en dan vooral coa-
ters hebben het voordeel, dat zij
gemakkelijk heel dicht bij de
loodsboot kunnen komen en dan ook
snel geholpen worden. De grote en
zeer grote schepen, .die niet zo vlug
kunnen manoeuvreren, hebben dan
het nakijken wanneer er niet genoeg
loodsen beschikbaar zijn.
ZWAKKE PLEK
Een ander aspect van deze werk
wijze is dat in feite iedereen die het
klappen van de zweep kent, regel
recht afstoomt op een van de twee
loodsboten, die in het redegebied op
station liggen om loodsen af te geven
voor binnenkomende schepen en
loodsen op te nemen van uitgaande
schepen. Van "de op zich goede opzet
mm??
reactie op het plan voor een
onderwijsexperiment in het
Oude Noorden en de Afrikaan-
derbuurt heeft me verrast. Die
reactie was er bij de wethouder,
bij de gemeenteraad, zelfs bi] de
afdeling Education van de Unes
co in Parijs. Dit experiment, voor
tien jaar opgezet, mag niet falen
bij zoveel belangstelling."
Dr. J. H. N. Grandia (55 jaar),
adjunct-directeur van het Weten
schappelijk Bureau voor het on
derwijs, is er echter de man niet
naar om onder de druk van
nationale en internationale aan
dacht zijn werk anders te doen
dan hij wilde.
Dit experiment is voor hem
de praktische uitwerking van
hetgeen hij heeft verwerkt in
zijn proefschrift „Uitdaging en
antwoord" waarop hij vorig jaar
september aan de Rijksuniversi
teit te Utrecht promoveerde tot
doctor in de sociale wetenschap
pen.
Kernpunt van dit proefschrift was
de constatering dat kinderen uit de
maatschappelijke achterhoede nau
welijks voortgezet onderwijs genie
ten. In de tijd dat hij zijn statistische
gegevens verzamelde kreeg niet meer
dan 6.8 pet. van deze kindexen mid
delbaar onderwijs.
Hij liet het niet zitten bij het
constateren van dit feit. De opmer
king die prof. van Heek eens maakte
dat er .geen talenten verloren gaan
omdat kinderen die niet op middel
bare scholen komen, niet aan de
eisen voldoen, acht hij onjuist.
„Mijn vraag is of die eisen goed
zijn. Tientallen onderzoekingen, ook
in Engeland en Amerika wijzen uit
dat er een relatie is tussen het sociale
niveau van het gezin en de leer
prestaties. Dit zie ik als sociaal on
juist. Wij kunnen een kind meer
-maatschappelijke toekomst geven.
1 Maar "wij modderen al' tiéntalleii ja-
rën door. Ik wil nu proberen het
isolement van de scholen in deze wij
ken te doorbreken. Tot nu toe zijn de
scholen aan zichzelf overgelaten.
de afdeling onderwijs, jeugdzaken, en
vormingswerk ter gemeentesecretarie
heeft zijn experiment gepland voor
tien jaar. Het strekt zich uit over
twee klassen kleuterschool, zes klas
sen lagere school en twee voortgezet
onderwijs.
Het gaat beginnen in september.
Tot nu toe hebben zich al vier open
bare en zes bijzondere scholen uit
het Oude Noorden en de Afrikaan-
derbuurt opgegeven. In deze wijken
en dat is de achtergrond van dit
experiment behoort 65 pet. tot het
sociaal lagere milieu.
Voor velen is er, als er onderwijs is
na de lagere school alleen lager be
roepsonderwijs.
Als redenen hiervan voert de
heer Grandia aan:
Onvoldoende leerbekwaamheid
van het kind, beperkt taalge
bruik en een
geringe
woor-
Dr. J. H. N. GRANDIA:
SOCIAAL NIVEAU
BEÏNVLOEDT
LEERPRESTATIES
We passen het telkens aan
situatie die we tegenkomen.
Naast de vier didactici komen er
twee pedagogische consulenten die
als taak hebben huisbezoek te ver
richten. Zij gaan ook middagen be
leggen voor de moeders van de kin
deren waarbij die worden voorgelicht
over de mogelijkheden van spel te
het gezin en de voordelen daarvan.
Op de lagere scholen komen er open
bare lessen voor de ouders en exposi
ties van wat de leerlingen hebben
bereikt. Ook ouderavonden, waar de
binding tussen onderwijs en opvoe
ding wordt aangegeven. Zo wordt
aan de ouders de betekenis van het
onderwijs bijgebracht.
Het spel neemt bij dit project een
belangrijke plaats in. In verouderde
wijken van dit type zijn er weinig
ontspanningsmogelijkheden. De
meeste mensen doen in hun vakantie
niets. Voor dit onderdeel van het ex
periment is contact gezocht met de
sociaal-culturele organisaties en club
huizen. Het departement van cultuur,
Eigen leven
het allemaal niet zo zwaar. In de
eerste plaats is er nog nooit een kapi
tein geweest die bij hem over de
organisatie buitengaats een klacht
gedeponeerd heeft. Wat het ongenoe
gen in de Rotterdamse haven betreft,
meent hij dat de aangewezen instan
tie om over dit soort problemen te
praten de Scheepvaart Vereniging
Zuid is.
reageert op de aanval op het
loodswezen, juist omdat bij wat die
per graven men zich steeds meer
blijkt af te vragen of de marine nu
wel het aangewezen lichaam is om de
beloodsing te verzorgen. Alle verwij
ten van dit ogenblik zijn terug te
voeren tot gebrek aan zakelijk in
zicht, gebrek aan zakelijke leiding.
Voor vervolg zie pag. LI
De uitdaging die de heer Grandia
zichzelf heeft gesteld komt duidelijk
voort uit zijn eigen levensloop. Hij-
zelf'heeft in zijn jeugd na de lagere
school geen aansluitend onderwijs
gekend. Hij werd loopjongen, ging na
zijn werk avondonderwijs volgen.
Het werd avondmulo, toen avondly
ceum, maatschappelijk werk, middel
baar pedagogiek a en b, daarna uni
versitaire studie in Utrecht, vorig
jaar de bekroning met een promotie.
Zijn poging om een bepaalde
verstarde situatie te doorbreken
waarin wordt Aangenomen dat een
'kind uit een sociaal lager milieu niet
verder moet leren dan lagere school
is wel eens aangeduid met „democra
tisering". Dat is iets anders dan wat
studenten en leerlingen van middel
bare scholen eronder verstaan.
Die willen inspraak in de gang van
zaken.
Wat de heer Grandia beoogt is de
„vermaatschappelijking" van het on
derwijs, zoals hij het noemt. Hij
heeft die ingepast in de mogelijkhe
den die de mammoetwet biedt. „Die
biedt ongelooflijke mogelijkheden.
Mijn experiment is bepaald niet be
ter dan de wet, zoals mevrouw ir.
Endert-Baylé in de gemeenteraad op
merkte. Het is onderwijskundig mo
gelijk binnen die wet dergelijke ex
perimenten uit te voeren."
Tienjarenplan
Dr. Grandia die ook nog les geeft
aan leerkrachten, en adviseur is van
densehat geen
goede studie
begeleiding.
Het kind weet
niet wat stude
ren is; Ouders
kennen onvol
doende de be
tekenis van het
onderwijs voor
de persoonlijk
heidsvorming
van het kind
en voor zijn
maatschappe
lijke toekomst;
het klassikale
onderwijs heeft
het nadeel dat
voor alle kin
deren hetzelfde
leerplan geldt
enhetzelfde
tempo wordt
opgelegd; de
klassen zijn te
groot. In soci-
aal hogere mi
lieus helpen
ouders dan
vaak, waardoor
de nadelen
hiervan worden
opgevangen.
Taal
Deze euvels wil
hij bestrijden door
op de kleuterscho
len de woorden
schat van de kin
deren uit te brei-
den en liet taal
verkeer te bevorderen. Het kind moet
worden geleerd zelfstandig te spelen,
iets te beginnen en ook af»te maken.
Op de lagere school wordt dit,
voortgezet. Daarbij moet de gedachte
worden bijgebracht aan de kans om
door de studeren. Dat is voor deze
kinderen iets bijzonders omdat hun
ouders meestal niet meer dan lagere
school hebben en de grootouders
analfabeet waren. Als derde fase be
geleiding op de scholen voor voortge
zet onderwijs en stimulans om deze
opleiding af te maken.
Aanpak
Op basis van deze grote lijnen
wordt een ontwerp speel- en leerplan
doorgenomen met de leidsters van
kleuterscholen. Bij de uitvoering
en dat is uniek zullen vier didacti
ci (twee voor het l.o. en twee voor
het kleuteronderwijs) het project be
geleiden.
Er is een experimenteel leerplan
dat met de hoofden van scholen en
leerkrachten wordt doorgenomen.
„Als bepaalde elementen in dit plan
niet goed zijn, gaan ze er uit en
komen er andere voor in de plaats.
DR. 3. H. N. GRANDIA
uitdaging en antwoord
Op de leerkrachten wordt een be
roep gedaan in hun vrije tijd mee te
doen. De heer Grandia vraagt zich af
waarom onderwijskrachten niet extra
betaald zouden kunnen itxijgen als ze
een acte vakantiebesteding, of toe
risme zouden behalen". Ze krijgen
dat toch ook als ze een acte Frans of
wiskunde hebben?
In Sheffield gaan de scholen om
zes! uur des avonds weer open voor
sociaal-culturele activiteiten. Waar
om kunnen er niet van de ongeveer
1044 verplichte lesuren een vijftig
voor andere zaken worden gebruikt?
Er wordt veel tijd .besteed aan het
leren van breuken, terwijl er als al
tijd kinderen zijn die het nooit le
ren". Een kind kan leren rekenen
met girobiljetten. Daarbij zou het
ook moeien leren wat dat girover-
keer betekent Zo heeft rekenen een
maatschappelijke functie.
TJET WORDT al wat met de Oude
Maastunnel tussen Barendrecht en
Heinenoord, die een der breedste van
ons land zal worden met zijn 31 me
ter.
De tunnel al zover klaar, dat
vrachtwagens van aannemerscombina
tie Nestum II door de buizen rijden.
Er is natuurlijk helemaal geen sprake
van druk „verkeer" maar bij de aan-
voer van materialen is het handig dat
men van oever tot oever kan, zij het
met enige hulpbruggen.
Al enige tijd geleden zijn alle tus
senstukken opgeruimd. Nu is men be
zig de wegen (van wit beton) in ten
minste een van de buizen gereed te
maken. Daarvoor wordt een speciale
machine gebruikt, waarvoor men een
rails heeft moeten leggen.
De grote breedte van -de tunnel
houdt natuurlijk verband met de drie
rijstroken die er per buis komen. De
elfmeter nuttige ruimte is verdeeld
over twee rijstroken voor het snelver
keer en een voor langzaam verkeer.
Fietsers zullen in de tunnel kunnen
afdalen via een speciale lift, wat het
overwinnen van steile hellingen ge
lukkig overbodig maakt.
De tunnel is al zover klaar, dat
optreedt, halverwege dit jaar gereed
kunnen zijn. Daarmee is men zo'n zes
maanden voor op het tijdschema. Dit
voordeel wordt alleen overschaduwd
door het feit dat de noordelijke toe
gangsweg (de nieuwe rijksweg 19a die
aansluiting geeft op de Zuidelijke
Randweg en de Vaanweg) waarschijn
lijk nog niet gereed is.
Het verkeer dat totnogtoe de meeste
vertraging oploopt bij de „fïessehals"
de Barendrechtse brug, zal tijdelijk
genoegen moeten nemen met de
aansluiting op enkele plaatselijke we
gen. Toch is dan een belangrijke scha
kel tussen Vlissingen en Rotterdam
gereed gekomen. Het moet straks mo
gelijk zijn dit traject in pakweg een
uur te rijden. De toegangswegen in de
Hoeksewaard zijn bijna gereed. HAJ
wmMm
Projecten
Men kan een project aanpakken
dat drie maanden duurt, bijvoorbeeld
de watervoorziening van een stad.
Dat bepaalt dan het programma voor
taal, aardrijkskunde en rekenen. Ook
het functioneren van een grote stad
zou een boeiend onderwerp zijn. Dit
gebeurt natuurlijk nu al incidenteel,
maar voor de scholen in deze wijken
zou het fundamenteel moeten zijn.
De kinderen moeten veel meer
woorden leren. Ook de inhoud daar
van moeten ze begrijpen. Uit mijn
onderzoek is gebleken dat de leesbe-
kwaamheid gering is. Ze kunnen wel
technisch lezen, maar weten de bete
kenis niet. Ze moeten begrijpen wat
er staat. Gedachten formuleren,
discussies voeren, televisieuitzendin
gen benutten (daar zitten veel educa-
tieve mogelijkheden in, denk eens
aan de ruimtevluchtreportages).
Voor vervolg, zie pag. 11
Rijnmond-revue
VERSCHIJNT BIJNA WEKELIJKS
6e jaargang nr; 4 Teksten van
Fruns v. d. Heyden, Harry Willemsen,
Hans Janssen Illustraties o.a, van Ary
Groeneveld, Henk Hartog, Hans Janssen
Onder redaktie van Kees Cornelisse.
DE nieuwe oeververbinding onder
water wordt al gebruikt. Mannen
en materieel van de aannemerscombi-
natie Nestum zijn de eerste „tunnel-
gangers". Zo stort men beton voor het
wegdek. Beide plaatjes werden ge
maakt op bet diepste punt.
Pagina 3
b-sgSSd».
VAN VEEL KLACHTEN
>j
o1
recreatie en maatschappelijk werk
wil meedoen en zorgen voor een soci
aal contactman.
■Ayïf