I D'66:.'nu trouwe toeschouwer raad o waó ket oude ^Rotterdam! Rotterdam kent drie soorten eentra 9 Alle inkopen in één gang mogelijk HEE1TOXIET: 500 JAAR STADSRECHT VOORBEREIDING OP TOEKOMST... - iPflj mmm H A\d QTIJGING van het reële inkomen, toename van het aantal ver voermiddelen en kortere werktijden hebben het koopgedrag van de consument de laatste jaren aanzienlijk veranderd. Er is een nieuw type consument ontstaan, dat een keuze en collectie van artikelen wil en daarbij niet ongevoelig is voor reclame. Een consument ook, die niet langer afhankelijk is van winkels iii de buurt of in de wijk en daardoor meer dan ooit in de gelegenheid is om te vergelijken. Daarnaast is een duidelijke behoefte ontstaan aan efficiënt winkelen: Men wil alle inkopen graag in één gang kunnen doen. De moderne winkelcentra voorzien over het al gemeen in die behoefte. Zij vormen, wanneer de opzet en de om vang niets of maar weinig te wensen overlaten, attractieve kernen en sociaal-economische knooppunten in de nieuwe woonwijken. Mogelijkheden Gelijke tred Juweeltje "r J mfSm Vrijwel allé Rotterdamse raads vergaderingen, inclusief de openbare commissievergaderin gen, worden de laatste jaren bij gewoond door een vertegenwoor diger van D'66, die vanaf de publieke tribune de discussies volgt. Zo goed als altijd is dat de heer Th. M. Putman en hij was het dan ook", 'die 'tijdens "de begrotingsbehandeling mr. K. Staab. hoorde aandringen op het onder.-de loep nemen van' de werkverdeling 'van het college van B. en'W. Aieiiwe partij heeft ideeën over besturen van Rotterdam GOEDE, OUDE RET-TIJD PROFESSIONALS It ijjit mond'revue DE ROTTERDAMMER Pagina 3 2A ZATERDAG 1 FEBRUARI 19ó9 ANDER KOOPGEDRAG BEPAALT TOEKOMST MfMSf5."f-V v,j£* iA; EEN nieuwe manier van verkool-, waardoor middenstanders zich bedreigd voelen, de „cash and carry". Meer en meer ook in Botterdam te vinden, zoals deze aan de 's-Gravenweg 8.13 BERL -PVEA RTD' 1669 31 JAN Tussen de oude buurtwinkels en de moderne winkelcentra ligt ook in Botterdam een periode, waarin voor- 'al de kleine middenstander het zwaar in vele gevallen zelfs te zwaar te verduren heeft 'gekregen. Ontvol king van oude stadswijken,ontrui ming en afbraak van vervallen hui zen alsmede gezinsverdunning doen het belletje van het gezellige buurt- winkeltje steeds minder klingelen. Bovendien ondervinden de oude winkelstraten steeds meer de nadeli ge gevolgen van de toenemende ver keersdrukte en de parkeerproblemen, mede omdat de bevoorrading van de winkels veelal vla de voorzijde plaats heeft. In enkele wijken, zoals het Oude Noorden, hebben de winkeliers over de klandizie (nog) niet veel te klagen. Opvallend is echter, dat de winkels het In een bepaalde straat beter doen dan in een andere. In andere wijken is de situatie voor de kleine mid denstander heel wat minder rooskleurig. - De trek van de bewoners naar de nieuwe stadsdelen kan met name voor de kleinere, geïsoleerd gelegen winkels funeste gevolgen hebben. Het verlies aan koopkracht in deze buurten komt met volle kracht juist op deze categorie terecht, Voor de eigenaars van deze éénmanszaken blijft er dan vaak niets anders over dan de deur voorgoed te sluiten en in een bedrijf of fabriek een baantje trachten te vinden. Jaar in jaar uit verdwijnen er in ons land vele honderden van deze zaakjes, vooral in de sectoren levensmiddelen, groenten en fruit, tabak, fietsen, brood en banket, brandstoffen en textiel. Zij hebben in de vaak keihar de strijd om het bestaan, om welke reden dan ook, het onderspit moeten delven. De kleine middenstander is uiter aard niet kapitaalkrachtig genoeg om in een modem winkelcentrum een nieuw bestaan op te bouwen. Voor hem is dat bijzonder triest, want bij een goede planning van •winkels in de nieuwe woonwijken zijn er voor de middenstanders en ondernemers zeker op wat langere termijn gezien goede exploitatie mogelijkheden weggelegd. Hetzelfde geldt natuurlijk voor winkelcentra in reeds bestaande stadswijken. De Lijnbaan is hier wel het beste voor beeld van. Naar de aard van de verzorgende functie, die de winkelcentra in de nieuwe wijken vervullen, on derscheidt men het buurtcentrum, het wijkcentrum en het stadsdeelcen trum. Het buurtcentrum dient voor het vlotte aankopen van goederen van dagelijkse en frequente aanschaffing, hoofdzakelijk voedings- en genotmiddelen. Het wijkcentrum biedt een grotere keuzemogelijkheid op het gebied van de dagelijks ge kochte artikelen en daarnaast een beperkt assortiment van meer duur zame goederen. Onder een stadsdeelcentrum verstaat men een wijkcentrum met een extra versterking in de sector duurzame goederen, bij voorkeur door zaken, die ook een vestiging in bet stadscentrum hebben. Goede ver bindingen en ruime parkeergelegen- heden zijn voor stadsdeelcentra pri maire vereisten. Voor de nieuwe consument, die kritischer, veeleisender en prijsbe wuster is en meer dan vroeger let op kwaliteit, service en sfeer, zijn deze drie vormèn van winkelcentra over het algemeen bijzonder aantrekke lijk. Hoe staat het nu met de ontwikke-' ling en stichting van nieuwe winkel centra? Houdt deze gelijke tred met de stadsuitbreidingen? De heer C. W. van Yperen, voorzitter van de katho lieke middenstandsvereniging te Bot terdam, antwoordt deze vraag be vestigend: „De planning in de diverse wijken is over het algemeen uitstekend. Al leen in Ommoord is de zaak, in het licht, van de consument gezien, wel wat laat van de grond gekomen. Voor de detailhandel is dat daarentegen weer gunstig. Zij kan direkt op een behoorlijk toerental draaien, omdat er dan al zoveel gezinnen in Om moord wonen." De heer Van Yperen is vooral en thousiast over de opzet van winkel centra in Groot-IJsselmonde, waar uiteindelijk zo'n 40.000 mensen zullen wonen. Dit woongebied is verdeeld in zeven buurten, waarvan de omvang nogal uiteen loopt. De dienst van stadsontwikkeling en wederopbouw te Botterdam heeft deze buurten, de twee oudere niet meegerekend, pro grammatisch met winkelvoorzienin gen uitgerust. De zeven buurten zijn gesitueerd rond een gebied, dat de bestemming heeft het centrum voor geheel Groot-IJsselmonde te worden. In dit hart is nu een, hoofdwinkelcentrum in aanbouw. De bouw is sinds het slaan van de eerste paal op 19 okto ber van het vorig jaar zó snel verlo pen, dat de opening al op 5 maart kan plaatshebben. Een ander juweeltje is het bijna zes meter hoog gelegen winkelcen trum Zuidplem met drie warenhuizen en tientallen winkels, dat wanneer volgens het plan eind van dit jaar de bouw van start- gaat in - de- loop van 1972 gereed komt. Dit, bijna 30.000 vierkante meter grote winkel complex, met daaronder twee par keergarages voor 1500 auto's en 2000 rijwielen en bromfietsen, wordt beschouwd en opgezet als een stadsdeelcentrum voor het thans zo'n 300.000 inwoners tellende Rotter dam-Zuid. In dit door architect Herman D. Bakker ontworpen winkelcentrum krijgen Vroom en Dreesmann, C A en Hema grote en volledige filialen. Vele grote en kleine middenstandsza ken, gelegen aan deels geheel over dekte straatjes, nemen de rest van de beschikbare ruimte in. Drie pleinen, gestoffeerd met vitrines, kiosken, banken en bloembakken, zorgen voor een welkome onderbreking. Het is een uniek centrum, aange vuld met drie woontorens en een kantorenflat. Daarnaast zijn er nog plannen voor de bouw van een motel alsmede voor een hotel met restau rant N- v. V. <'->»*• TJEENVLIET zal in september op gepaste wijze uit haar slof schieten. In die maand namelijk zal het plaatsje 500 jaar over stadsrechten beschikken en dat moet worden gevierd. Op welke wijze is nog niet bekend, maar een voorlopig feestcomité werkt hard aan een serie plannen om „vijf ecuwen stad" tot een onvergetelijke gebeurtenis te laten uitgroeien. Vanaf de Groene Kruisweg is een ruïne zichtbaar van een kasteel 4at „Ra- venstein" moet hebben geheten en van waaruit de heer van Heenvliet in vroe ger jaren het gehele gebied beheerste. In deze ruïne is nog aanwezig een ge. vangenis, waarin de uit Den Brie! af komstige pastoor „Merula" opgesloten beeft gezeten, die het protestantisme in de streek predikte en om zijn geloof werd gedood. Voor zover na te gaan, zouden in 570 zich al mensen hebben gevestigd in een woonkern, die later tot Heenvliet uit groeide. In 1249 werd de naam Heen vliet officieel en in 1469 werden de stadsrechten ontvangen. Karei de Vijfde hechtte in 1553 zijn goedkeuring aan de rechten. In hetzelfde jaar werden ook marktrechten verkregen. Op het Marktplein (zie foto) staat ook het beroemde Ambachtsheer emhuis, waarin hebben gelogeerd Prinsen en Prinsessen uit het Huis van Oranje, de Koningin-moeder van Frankrijk, Maria de Medici, prinses Mary en koning Ka- re! II van Engeland. Verder zijn er oude koopmanshuizen met fraaie gevels, een fraaie pomp en de tolpoort die dienst deed om de rechten ie heffen voor het betreden van het „rijk" van de heer van Heenvliet. GLOEDNIEUW, in afwerking en binnenkort in gebruik: het win kelcentrum voor Groot-IJsselmonde, natuurlijk met luifels... Burgemeestér W. Thomassen voel de daar niets voor. Die werkverde ling is niet los te zien van de politie ke verhoudingen in de raad, zo zei hij.*,Opdïfcmiomeni- zou- D'66 daar eigenlijk; .een' aantal zetels/,moeten bezetten.- Pas na de-volgende verkié- - zingen, wordtdeze-kwestie actueel, aldus de burgemeester. Alser od dit_moment verkiezingen gehouden' wore'eri/weet'de' heer "'Put man, dan kan D'56 fmet in Rotterdam 200 actieve leden) rekenen op vier a zes zetels in de Rotterdamse gemeen teraad. Die getallen zijn gebaseerd op eerdere /Kamerverkiezingen en en kele tussentijdse opinie-onderzoeken. De ris'co's van'de laatste zijn inge calculeerd. maar een zekere "trend is er natuurlijk in te ontdekken. Voor 1 de Rijnmondraad -(die overigens in dit kader verder buiten beschouwing blijft) -heeft men berekend: negen tot dertien zetels, vanzelfsprekend uit gaande van het huidige totaal van 81. Bii eventuele teruggang naar 55 ze tels komen er natuurlijk lagere cij fers te voorschijn. Hoe zou D'66 zich, uitgaande van- vier a zes zetels en van de gedachte dat verder de verhoudingen iri de' Rotterdamse raad goeddeels gelijk blijven' aan de huidige verdeling, opstellen? De heer Putman stelt, dat D'66 in de huidige 'situatie, waarin de wethouders zich veel meer beschou wen als tegenpartij dan als collega's van de raadsleden, er niet zoveel voor voelt om op die betrekkelijk geringe vertegenwoordiging een wet houderszetel te claimen. In de beginfase is het wellicht be ter met de fractie als blok loyale oppositie te voeren. Zou er een veel grotere fractie uit de bus kómen, dan ligt de zaak natuurlijk anders. Dan kan D'66- posten in het college ver langen waarop zij, meer dan met één „snel ingekapselde man" eigen denk beelden kan waar maken. Die denkbeelden blijken niet zo verschrikkelijk nieuw, althans ze zijn al meer geuit, óók door mensen die thans lid zijn van- de gemeenteraad. Het- vervelende 'is' vindt'D'66 dat-er in de raad al wel bij herhaling over is gepraat, maar dat er weinig of niets gebeurd is. Zo zat (ook) D'66 zware vraagtekens achter een burge meester die tevens 'de havenporte- "yOORBEELD van een oud winkel- centrum, dat het toch nog doet; het Zwaanshals (Oude Noorden) TT7IE IN VER voorbije zomerda- gen behoefte aan recreatie had, kon zich in een open bijwagen ach ter lijn 1 naar Het Park laten rijden. De wind suisde in de oren en men hiield er wel eens een kou van over, maar dat mocht niet hinderen; de kinderen konden zich nauwelijks een mooier vervoermiddel indenken. Wij dachten daaraan, toen wij de zer dagen een dienstregeling van de RET uit 1939 in handen kregen. De tijd van de open bijwagens was toen al voorbij en dat eerste eindpunt van de eerste tramlijn bij de Parkkade was ook reeds afgeschaft. Wie echter zou menen dat het tramnet van 1939 uiteindelijk meer gelijkenis zou to nen met dat van 1969 dan met dat van 1909 vergist zich. Wij hebben de laatste vooroorlogse dienstregeling naast de juist verschenen RET-gids van januari 1969 gelegd en naar overeenkomsten gezocht. Ze zijn er nauwelijks. De enige tramlijn, die nu weer de zelfde eindpunten bedient als dertig jaar geleden is lijn 1. Evenals in 1939 rijden de wagens van deze lijn van Schiedam naar de Honingerdijk en terug. Zij doen dat echter langs een andere route. Destijds reden ze Mia Nieuwe Binnenweg, Witte de Withstraat en het toenmalige Beursplein; thans wordt de voorkeur gegeven aan Mathenessenveg en West-Kruiskade, hoewel toch in de meeste straten nog dezelfde rails lip pen. JN HET THANS verdrievoudigde aantal buslijnen zijn ook nauwe lijks meer lijnen terug te vinden die overeenkomsten tonen met busdiensten van 1939. Een uitzonde ring vormt lijn 55, die in Schiedam hier en daar de route van de voor oorlogse bus M volgt Zijn er thans Uien tramlijnen en een metrolijn, dertig jaar geleden waren het er veertien en was er nog geen metro. Wij hadden toen een lijn 7 en geen lijn 8, nu is er een lijn S en geen lijn 7 Eigenlijk hebben wij nooit veel be grepen van die nummering. Men sprong voor de oorlog heel vrolijk van lijn 16 (Schiedamseweg - Oude- dijk) over op lijn 22 (Spoorsingel - Oudedijk). Lijn 17 als een latere cre atie buiten beschouwing latend, kun nen wij ons niet herinneren in de jaren rond 1939 in lijn 18, 19, 20 of 21 een plaatskaartje gekocht te heb ben. En evenmin menen wij dertig jaar geleden ooit in bus C, I, J, N, O, P, Q, R, of S gereden te hebben (Er waren elf buslijnendie met de letters A, B. C, D, E, FH, K, L, M ,en T aangeduid werdenIn de jaren daarvoor en daarna zijn drie cijfers en letters wel gebruikt voor diverse tram- en buslijnen. TfNFN, HET IS thans in 1969 met de bussen nog net zo; de 34 lijnen zijn genummerd van 32 tot en met 77, zodat er ook nu behalve spooktrams weer spook- b us sen zijn. De gekleurde richtingborden be hoorden in 1939 ook ai tot het verle den. Wij kunnen ons nog vaag herin neren dat 45 jaar geleden de borden van lijn 6 blauw waren (of was het blauw-wit?) en die van lijn 11 ge el-wit (of iets dat er op leek). Er zal wel niemand meer zijn, die al die kleuren nog zonder aarzeling kan opsommen Ja, en dan waren er natuurlijk de tarieven. Mogen wij een traan plen gen? in 193S kon men op een achtrit- tenkaart van één gulden op alle lijnen overstappen binnen drie kwartier na afstempeling van de eerste rit. Dat betekent dus dat men voor niet meer dan tien dubbeltjes zestien tramrit ten kon maken.' Een kinderkaartje kostte slechts zes cent, een gele 20-rittenkaart voor kinderen was verkrijgbaar voor een gulden. Een dagkaart, die geldig was voor vijftien ritten op de datum waarop hij afgestempeld was, kostte drie kwartjes, een weekkaart waarop ge durende één week 24 ritten gemaakt konden worden, was te koop voor n f 1,50. En een abonnement was ook (CORRESPONDENTIE: De heer niet duur; voor f140 kon men een T p iwortiprnvtserdiik Haag v.v. op deze lijn kwam op ze ventig cents! Nog twee dubbeltjes er bij en men was in Scheveningen, via. Wassenaar en Wittebrag Pompsta tion.' Wiij zuchten maar eens! heel jaar lang van het rollend mate rieel van de Rotterdamse Electrische Tram, op alle lijnen gebruik maken. Een enkeltje van Rotterdam naar Delft met bus D kostte slechts 35 cents een gecombineerd spoor/buskaartje Overschie Den t)IJ DIT verhaal over oude vervo-ers- herinneringen et-n passend plaat je. U riet liet voormalig eindpunt van lijn 1 bij Het Park. - 1 L. R. van de Mathenesserdijk heeft er onze aandacht op gevestigd dat naar zijn mening de smalle steeg tussen Leuvehaven en Schiedamse- dijk, waar het pand van Van Nelle stond, niet een verlengde van de Wit te Pauwen - Groote Paauwmsteeg was, doch de naam „Witte Leeu- wensteeg" droeg. Op een kaart van 1925, die wij voor het artikeltje raad pleegden, is echter alleen sprake van „Groote Paa-uwensteeg". Wij hebben deze vraag nu nog eens in studie genomen en komen er op terug. Zo nodig zullen wij ons tot bevoegde instanties wenden. JVR feuille beheert. Liever zien de D*66- ers de burgemeester als een coördi nator met meer aandacht voor re presentatieve zaken en minder partij in vele kwesties. De raad zelf ver toont een duidelijk gebrek aan kwa liteit en dat hangt weer samen met gebrek aan status, vindt de heer Put man. „De beloning van de raadsleden lijkt nergens op en zo werkt het een het ander in de hand." „Een deel van de raadsleden zou een betaalde deeltaak aan het raadswerk moeten hebben, enkelen wellicht zelfs een volledige baan. Meer nadruk zou er moeten vallen op de commissievergaderingen, die open baar zouden moeten zijn en die per ■definitie moeten worden bijgewoond door gemeentelijke deskundigen die anders dan de hoofden van dienst ook van details op de hoogte zijn. Openbaar moeten die commissiever gaderingen zijn, als de noodzaak tot het tegendeel niet 'wordt aangetoond. Via die commissievergaderingen, die meer het karakter van een hearing moeten hebben, kunnen alternatieven de raad bereiken. De raad kan dan duidelijk kiezen utt een aantal moge lijkheden. Npg veel fraaier zou het zijn als de "raad zelf alternatieven aandroeg. Dat gebeurt zelden of nooit." Deze veranderingen in werkwijze zijn gericht op de noodzaak om het publiek nauwer bij het raadswerk te betrekken, De vergaderingen moeten daartoe naar de avonduren verscho ven worden, vindt D'66, die ook een opeenhoping van functies voor één man (nauw samenhangend met ge brekkige honorering) wil vermijden. Allemaal gelet op datzelfde doel heeft de gemeenteraad dringend be hoefte aan een public-relations- man. „Naar buiten verkoopt Rotterdam zich heel gced, maar intern aan de burgerij mankeert er heel wat aan." De fracties hebben daarnaast trou wens behoefte aan betaalde assisten ten, die mede kan liggen op het ter rein van de relatie met de achterban en het publiek. Nog een D'66-gedachte: „In de wijk raden zou men allerlei andere groe peringen bijeen moeten brengen en bij het gemeentelijk werk moeten be trekken dan nu uitgerekend de poli tieke groepen". Een voorbeeld van het op de juiste manier betrekken van de burgerij bij gemeentelijk werk noemt de heer Putman de „Dag van de kunst". Dergelijke zaken zijn er veei te weinig. Op het gebied van sport en recreatie en op alle moge lijke andere terreinen zou hetzelfde kunnen gebeuren. De omvang van de gemeenteraad zou intussen kleiner kunnen worden als deze uit „profes sionals" bestond, die door dit soort „dagen met de burgerij" worden „ge voed". Bij de huidige omvang blijven het „geïsoleerde amateurs". Zoals gezegd: allemaal denkbeelden waarmee D'66 nu niet direct gloed-- nieuw voor de dag komt. Sterker: tot nu toe heeft zij uiteraard buiten de gemeenteraad weinig gedaan wat de aandacht trok en om zelfs maar de .aanzet van een garantie te geven, dat het „allemaal beter wordt" zodra D'66 in de - raad verschijnt. Eenhoogst enkele keer deed D'66 een standpunt aan de raad toekomen. 1 Overigens betrof dat zoals vrij-, wel alle boven weergegeven gedach ten meer een procedurekwestie, dan de zaak waar het om ging zélf. Dat treft te meer, omdat D'66 als buitenstaander, niet door formalitei- ten en historisch gegroeide bindingen, geplaagd, veel meer fris van de lever kan reageren dan de „gezeten" frac- - ties. - De heer Putman ontkent dit niét.- Daarbij blijft hij evenwel van me ning, dat de procedure van wezenlijk, belang is, als het er om gaat de bur--." -gerij bij het stadsbestuur te betrekt ken en dat, juist met het oog daarop', de'huidige raad veel te weinig aan-vi dacht aan deze zaken besteed.'. EernV. enkel raadslid vormt daarop de gunstige uitzondering. Naarmate de verkiezingen naderen,' zal D'66 echter meer van zich, doen spreken. Er zal een programma wor~,C den afgewerkt, waarop onder meer - een „onderwijsavond" en éen ver- keersavond prijken. Contactenwor- den gezocht met- sportverenigingen, verenigingen van huisvrouwen, ren-; - dergelijke, om'ook-langs die wegop.i de hoogte té raken van wensen en' verlangens onder .burgers- die niet po- litiek zijn gegroepeerd. r Andere onderwerpen die op derge— lijke avonden ,'ter sprake komen: het openbaar-vervoer, de koopavond nadat het rapport vanhet is;*,' uitgebracht de sanering "van oude wijken, hetkunstbeleid met. nadruk jH op de contraprestatie-regeling. Op6. maart wordt 'inVlaardingen" èn in 1, TH. M. PUTMAN voigs discussies samenwerking met die afdeling gesproken over Rijnmond. In samen- werking met de Stichting Oriëntatie (waarin het vroegere I.K.V.O. samen gaat met protestants georiënteerd vormingswerk), wordt op 20 maart gesproken over „Wegen naar een nieuwe maatschappij", waarbij waarschijnlijk de heren Van Mierlo, Boersma en Kleïsterlee het woord zullen voeren. Wel duidelijk aantoonbaar is D'66 actief geweest, toen het ging om de oprichting van een politiek café, een zaak die in Rotterdam nu eenmaal niet zo vlot van de grond gekomen is. Opvallend actief of niet, één ding is zeker: als D'66 met hoeveel vertegen woordigers dan ook te zijner tijd in de gemeenteraad komt, heeft die* nieuwe partij er zich op voorbereid. Daarmee steekt zij (althans wat Rotterdam betreft) in elk geval gunstig af bij de PSP die destijds, van toeten noch blazen wist en van de Boerenpartij, van welke laatste' fractie men niet zelden, 'de .indruk heeft, dat zij die voorbereidingspe- riode nog steeds niet te boven is.' V. B. VERSCHIJNT BIJNA WEKELIJKS 6e jaargang nr. 5 Teksten o.a. Nico van Vliet, Jan van Bergen, J. van Rhjjn, Illustraties oa. Henk Hariog, J, van., Rhijn Onder redaktie van Keee Cor-' nelisse.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Trouw / De Rotterdammer | 1969 | | pagina 1