i
mBsm
Werf Gusto bouwt ook
Free Enterprise V
Gezongen Evangelie
door Irene Jordan
BOEREN NIET BLIJ
MET GROENSTROOK
Leger des Heils
m
Bonden van zeevarenden verontrust
Te veel buitenlanders
Nederlandse schepen
lil#
Nummer vier te water gelaten
Muzick-festival
Leger des Heils
Industrieplan Moerdijk
Gasontploffing
bi] frituren
Mammoetdok
in Knre
,Oma Borchard9
overleden
Korter varen
met computers
BEWTH vertilde
zich aan Bosch
Weiland einde
achtervolging
i?
heeft ze.
Bell Lijn nu ook
naar Waterford
KNZHRM kwam
169 maal in aktie
Verloren gingen
157 schepen
nul.beduidend'
goedkoper
DE NIEUWE ft MUSICAL
veel voor de tin er
De bonden van zeevarenden zijn verontrust over de personeels
voorziening op de Nederlandse schepen. Zij hebben de leden van
de Tweede Kamer verzocht te pleiten voor maatregelen die ertoe
zullen moeten leiden dat het aantal buitenlanders op de vloot
wordt verminderd en dat de Nederlandse zeelieden kunnen worden
aangetrokken.
Forum
50 jaar geleden
De Rotterdammer
DÊ ROTTERDAMMER
Pagina 3
'it-
MAANDAG 3 MAART 1969
a 1 SM'
yO ZAL de Free Enterprise IV
'J er na voltooiing uitzien.
ROTTERDAM Bij hun aftreden
als lid van de raad van bestuur van
de Nationale Nederlanden zijn drs. E.
F. Philipp en mr. P. Steinz benoemd
tót officier in de Orde van Oran-
je-Nassau.
Minister van financiën dr. H, J.
Witte veen heeft de heer Philipp deze
onderscheiding gisteren in het hoofd
kantoor van de vennootschap in Den
Haag uitgereikt.
Mr. Steinz ontving zijn onderschei
ding tijdens een vrijdagmiddag ge
houden afscheidsreceptie voor het
personeel in het hoofdkantoor van de
Nationale Nederlanden in Rotterdam
wegens verhindering van de burge
meester uit handen van drs. J. Ree
horst, wethouder van financiën.
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIEDAM Kort nadat zater
dag bij werf Gusto de veerboot Free
Enterprise TV van stapel was gelo
pen, plaatste Townsend Car Ferries
Ltd. in Dover een order voor een
identiek schip (Free Enterprise V).
Gusto heeft ook de eerste drie sche
pen voor deze rederij gebouwd.
ROTTERDAM Het behoort tot
de zeldzaamheden dat men een con
cert kan bijwonen zonder ook nsaar
een cent te hoeven betalen en dan
nog iets buitengewoons te horen
krijgt ook. Dit was zondagavond in
de Grote Doelenzaal het geval. Daar
bood de Rotterdamse Baptistenge
meente aan wie maar wilde komen
een concert aan van een uitzonder
lijk hoog gehalte.
Uit de Verenigde Staten waren
daartoe en voor nog vier concer
ten in ons land o.a. te Amsterdam
overgekomen de sopraan Irene
Jordan met ais begeleider dr. Mau
rice Hinson, docent in de muziek aan
het Baptisten Seminarium te Louis
ville in Kentucky.
De zangeres beschikt over een stra
lende stem van grote omvang, die zij
zeer muzikaal, intelligent en met
temperament gebruiktr Een fraai be
gin van het concert was de aria „Co-
me unto Him" uit Handels Messiah,
heel mooie lage tonen waren te be
wonderen in „Go, Congregation, go"
van John Antes, en prachtig klonk
het beroemde „Alleluja" uit het mo
tet Exultate van Mozart.
Dat liederen van Robert Franz, Hu
go Wolf en Richard Strauss in deze
ruimte niet helemaal tot hun recht
konden komen, was te begrijpen, hoe
wel er toch veel te bewonderen viel,
o.a. een zeer fijn pianissimo. Een on
dankbaar stuk bleek het motet „Di-
cebat Jesus" van Paul Hindemith te
zijn, waar het gedeelte voor de pau
ze mee werd besloten.
Daarna zong Irene,Jordan met gro
te dramatische kracht de „Air de
Lia" uit „L'enfant prodigue" van
Claude Debussy, dat wel het toppunt
van het concert werd. Heel mooi
Zijn Uw oude vitrages eigenlijk
niet meer zo mooi, kom dan
naar onze eerste etage om uit
een grote partij luxe Terienka
marquisette Uw nieuwe vitra
ges te zoeken.
Deze Terienka marquisette,
een fijn geweven vitrage van
polyester garens, 90 cm breed,
koopt U nu per meter voor.
nog géén zeven dubbeltjes.
klonken ook „X wonder as I wander"
van J. J. Niles (wat een subliem
dubbel pianissimo!) en „Shall we ga
ther at the river" van Aaron Cop
land, en ten slotte maakte de zange
res een diepe indruk met drie negro
spirituals, waarvan „Were you the
re" subliem werd gezongen.
Dr. Hinson bleek een voortreffelijk
begeleider te zijn, die door Irene Jor
dan terecht in de langdurige ovaties
werd betrokken.
Ds. Th. van der Laan heeft een
korte toespraak gehouden en de zan
geres en haar begeleider hartelijk be
dankt voor hun belangeloze mede
werking, waarna de zangeres van
haar geloof getuigde en van haar
vreügde om in ons land te kunnen
zingen.
G. M. Dersjant
Beide schepen kunnen 280 perso
nenauto's en 12G3 passagiers vervoe
ren. De Free Enterprise IV zal in
juni gaan varen op de route Dover
Calais, terwijl het nieuwe zusterschip
in het voorjaar van 1970 gaat varen
tussen Dover en Zeebrugge.
Townsend Car Ferries gaat haar
vloot standaardiseren om aan de be
hoeften van het voortdurend toene
mende verkeer over het Kanaal te
voldoen. Op het ogenblik vervoert de
rederij jaarlijks 200.000 personenau
to's, 35.000 vrachtauto's en 800.000
passagiers.
De Free Enterprise IV (die gedoopt
werd door mevrouw K. Bradford,
echtgenote van een der rederij-direk-
teuren) is momenteel de grootste
veerboot voor het. Kar. aal. De lengte
bedraagt. 117,5 meter, de breedte 19
meter. De snelheid bei raagt 20 mijl
per uur.
ROTTERDAM Ter gelegenheid
van het dit weekend in Rotterdam
gehouden Regionale Muziekcongres
1969 van het Leger des Heils zijn
zaterdagmiddag en zaterdagavond
uitvoeringen gegeven in de Grote
Doelen door een groot aantal korp
sen van de Centraal- en Zuid-Neder
landdivisie. Voor beide muziekuit
voeringen was de belangstelling zeer
groot.
Na een kort welkomstwoord van
de landelijke commandant, com
missioner Kaare Westergaard, die
met zijn vrouw de leiding van het
muziekcongres heeft, hebben korpsen
uit Rotterdam, Gouda, Utrecht Den
Haag, Scheveningen, Dordrecht,
Haarlem, Amsterdam en Vlaardingen
zich laten horen in een groot aantal
liedbewerkingen en selecties uit het
haast onuitputtelijk repertoire van
het Leger des Heils.
Het algemeen spelpeil van de
korpsen is bepaald goed, van som
mige zelfs zeer goed. Er werd vrij
wel steeds zuiver geblazen en de
vakkundige leiding der dirigenten
zorgde voor sluitend samenspel en
fraaie loonvorming. Dit laatste wordt
ongetwijfeld ook in de hand gewerkt
door de prachtige instrumenten,
waarover de meeste korpsen be
schikken.
Meermalen werd het orkestspel af
gewisseld door samenzang en de
zang van een mannenkoor. De ver
enigde muziekkorpsen, die het
Doelenpodium geheel bezetten,
brachten ook gezamenlijk onder lei
ding van majoor \V. F. Palstra en
majoor C. Nieuwland menig lied ten
gehore.
In muzikaal opzicht leverde uiter
aard het Stafmuziekkorps, beurte
lings geleid door genoemde dirigen
ten, de beste prestaties, Men kan dit
ensemble wel als een elite-korps van
het Leger des Heils beschouwen. Het
v/as een genot om dit korps in de
Grote Doelenzaal te horen. Orkest-
spel van hoog gehalte.
(Van een onzer verslaggevers)
ZEVENBERGEN De uit
breiding van het industrieterrein
met vijfhonderd hectare, voor
aanleg van groenstroken, zoals
blijkt uit het nieuwe bestem
mingsplan, dat vandaag ter in
zage wordt gelegd, heeft waar
schijnlijk tot gevolg dat opnieuw
een aantal boeren hun bedrijf
zullen moeten verlaten. Vooral
in de omgeving van Klundert,
waar de meeste bebossing is ge
pland, zal de landbouw opnieuw
de dupe worden van de indus
trialisatieplannen.
In die delen van de groenstroken,
waar in mindere mate bosschages
worden aangelegd, is misschien een
omschakeling naar het weidebedrijf
nog mogelijk. Bij de Noord Bra
bantse Maatschappij van Landbouw
wordt echter opgemerkt dat in dit
gebied bijna uitsluitend akkerbouw
wordt bedreven. Veeteelt of gemeng-
ROTTERDAM In een woninig aan
de Erfelijk is zondag een gasontploffing
ontstaaji. Bij het frituren in de keuken
was de vlam in de paai gelsagen. De
gasvlam doofde toen die bewoner, de
heer H. W. v. d. Voorde, met water
ging blussen. Hij vergsit echter de gas
kraan dicht te draaien. waardoor het
gas de keuken instroomde.
Door een vlam van het nog brandende
vet ontplofte het gas. In de keuken wer
den twee deuren ontzet, twee ruiten
werden vernield en de binnenmuren
turren keuken, douchecel en gang wer
den ontzet. Niemand w«rd gewond.
SCHIETBAANSTRAAT 7
te!ef. 25.12.34
ROTTERDAM Bijna twintig
muziekkorpsen van het Leger des
Heils uit centraal zuid-Neder land
verzorgden zaterdag in De Doelen
twee concerten in het kader van het
Regionaal Muzikantencongres 1969.
Het jaarlijks terugkerend mvzikan-
tencongres stond onder leiding van
de landelijke kommandanl van het
Leger des Heils, commissioner Kaare
Westergaard en zijn vrouw. Voor het
middagconcert bestond een redelijke
Morgenvroeg om 9 uur begint
de verkoop van deze partij
prachtige Terienka marquiset
te, geweven van polyester ga
rens, 90 cm breed,
per meter
'Ook.ma»ndsgmorgen open
Géén tel. of schrift best
Van het aantal scheepsgezellen op
de vloot bestaat momenteel 55 pro
cent uit vreemdelingen, vooral Azia
ten en Chinezen. Van de 24.714 ar
beidsplaatsen op 1 januari 1967 wer
den er ongeveer 14.000 door vreem
delingen bezet. In januari 1963 was
dat van de 34.350 plaatsen 10.250.
Het aanstellen van Zuideuropea-
nën begon rond 1958, om te voorzien
in vacatures. Op veel schepen zijn
verder de Nederlandse bemanningen
vervangen door Aziatische, vooral
op schepen die op Oost Azië varen-
Op de duur echter zijn veel andere
rederijen die nooit met Aziaten heb
ben gevaren, er ook toe overgegaan
Chinese bemanningen aan te ne
men.
De bonden zeggen dat er wat de
vele buitenlanders betreft geen con
trole mogelijk is (lichamelijke
gesteldheid, diensttijdbepaling). De
taalbarrière levert ook moeilijkhe
den op. De persoonlijke veiligheid
van de opvarenden kan eveneens in
gevaar komen op schepen die met
Chinezen zijn bemand (is reeds eni
ge malen gebeurd).
Het varen met buitenlanders is
De Bell Lijn heeft een volledig
geïntegreerde containerdienst in
gesteld tussen Europoort en Water
ford in Ierland, naast de dienst Eu-
roooort-Teesport (Engel; nd).
Per week zal er één afvaart uit
beide havens zijn; de vaartijö be
draagt 48 uur.
In Waterford heeft de Bell Lijn
een terminal, die, evenals in Euro
poort, is uitgerust met een brug-
kraan die per uur maximaal 40 con
tainers kan behandelen.
beslist geen zaak 'van eoncurren-
tie-overwegingen. Voor vervulling
van dezelfde taken zijn namelijk
veel meer Aziaten nodig dan Neder
landers. Het toonverschil (ongeveer
de helft) verliest daardoor veel van
zijn waarde.
De bonden menen nu dat er maat
regelen op lange termijn moeten
worden genomen om de vloot zoveel
mogelijk met vakbekwame Neder
landse opvarenden te bemannen.
Dat zal niet zo gemakkelijk zijn,
want de manier waarop buitenlan
ders de plaatsen aan boord hebben
ingenomen, heeft de animo voor het
zeemansberoep in negatieve zin
beïnvloed.
De bonden denken aan het schep
pen van een goede vakopleiding,
eventueel met inschakeling van
omscholingscursussen, naast aktivi-
teiten die de koopvaardij ontwikkelt
om een behoorlijke greep op de va
derlandse arbeidsmarkt te verwer
ven en te behouden.
Ook Japan bouwt mammoetdok-
ken en idem dito schepen. Ishilcawa-
jima - Harima bijv is op baar werf
in Knre bezig aan de uitbreiding
van een bestaand dok tot een grootte
van 400.000 ton. Gelijktijdig met de
bouw van een 220.000 tons schip
wordt het dok vergroot. Boven het
dok staat een wipkruan die 200 ton
kan heffen.
.De werf heeft voor het dok vier
mamnioettankers in opdracht. Daar
toe behoort een 6chip van 370.000
ton voor Tokyo Tanker Co., dat
voorlopig het grootste bestelde schip
ter wereld is.
Lucy Borchard een reder die wel
„Oma Borchard" werd genoemd, is
op 91-jarige leeftijd in Londen over
leden.
Haar scheepvaartcarrière begon in
het begin van deze eeuw. Zij nam
toen in Hamburg ontslag als onder
wijzeres om te kunnen trouwen met
een jongeman, die eigenaar was van
een klein sleepbedrijf. Hij overleed
in 1930 en mevrouw Borchard zette
de zaak op de oude voet voort.
Acht jaar later nam zij voor Hit-
Ier de wijk naar Engeland. Zij
mocht een vrachtschip, twee sleep
boten, wat geld en negen Joodse be
manningsleden uit Hamburg meene
men.
Hiermee stichtte zij de Borchard
U.K. Company en de Fairplay To
wage and Shipping Company. Zij
reisde zelf de hele wereld af om
contracten af te sluiten.
De Russen beweren met (op het
land geplaatste) computers geduren
de de winter een route over het
noordelijk deel van de Atlantische
Oceaan te hebben gevonden, die een
reisbesparing van 10 uur oplevert.
De computers leveren een optima
le route, waarbij gebruik wordt ge
maakt van gedetailleerde
weersvoorspellingen en laad- en
ontwerpgegevens die individueel
voor elk schip geiden. De computers
bepalen of een schip bijv. door een
stormgebied moet of er omheen
dient te varen.
Engeland en Nederland doen iets
dergelijks, maar hun resultaten zijn
minder sprekend.
De Russen hebben de gemiddelde
besparing van 10 uur bereikt met
358 reizen.
De reddingboten en reddingsta
tions van de Koninklijke Noord- en
Zuidhollandsche Red
ding-Maatschappij in Amsterdam
zijn vorig jaar 169 maal in aktie
gekomen (tegen 168 maal in 1967).
Totaal 171 mensen werden gered
(in 1967:199).
Het totaal aantal geredden sedert
de oprichting van de maatschappij
in 1824 steeg hierdoor tot 9615.
Het aantal diensten aan jachten
en andere pleziervaartuigen bedroeg
49. De schepen waai voor de red
dingboten in aktie kwamen voeren
onder Britse, Bulgaarse, .Duitse,
Griekse, Nederlandse, Panamese of
Zweedse vlag.
Vorig jaar gingen 157 schepen
verloren (totale tonnage 675.054).
Onder de schepen die tussen 1941 en
1945 werden gebouwd, vielen de
meeste slachtoffers: 41 van totaal
203.683 ton. Schepen onder Griekse,
Liberiaanse en Panamese vlag ver
tegenwoordigden bijna de helft van
het aantal en meer dan de helft van
de tonnage.
De verliezen tegeigevolge van
brand en ontploffingen blijven nog
steeds op een verontrustend hoog
peil.
belangstelling, 's Avonds was de zaal
vrijwel uitverkocht.
Het programma van de beide con
certen was verschillend. Naast di
verse marsen en strijdliederen speel
den de corpsen ook selecties van eer
der uitgevoerde liederen.
de bedrijven komen er bijna niet
voor.
De heer A. Korteweg, secretaris
van de Brabantse landbouw-
maatschappij, zegt de nieuwe plan
nen nog niet te hebben gezien. Naar
wat hij er van gehoord heeft is hij
echter van mening dat het voor de
boeren een moeilijke zaak zal worden
om hun bedrijven binnen de
groenstroken te handhaven. „Als de
ze mensen te veel beperkingen wor
den opgelegd zullen ze wel gedwon
gen worden om hun bedrijf op te
geven".
Of de standsorganisaties be
zwaarschriften in zullen dienen tegen
het nieuwe bestemmingsplan is nog
niet bekend.
Mogelijk wordt daarover vanavond
iets meer bekend. Dan zal burge
meester H. E. M. Schaminée van Ze
venbergen, die tevens voorzitter is
van het industrieschap Moerdijk, een
lezing houden voor ie kiesvereniging
van de CHU in Zevenbergen. Na zijn
lezing zal een forum vragen beant
woorden. Op deze bijeenkomst wor
den veel landbouwers verwacht.
Het is aan te nemen dat vooral de
boeren tal van vragen zullen afvuren
op het forum en in het bijzonder op
burgemeester Schaminée. Deze groep
van de bevolking wordt in het Moer
dijk-gebied het zwaarst getroffen
door de indusTieplannen. Tot nu toe
verkeert men echter in het onzekere
over eventuele mogelijkheden en
kansen op een ander bedrijf en over
de vraag hoe de schadevergoeding
geregeld za! worden.
Zeker is dat de boeren in deze
streek niet blij zijn met de aanleg
van groenstroken die opnieuw enkele
honderden hectaren cultuurgrond zal
vergen.
ROTTERDAM BEWTH •- een
voudig de eerste letters van „bewe
gingstheater" heeft, gezien de aan
kondiging van het programma, waar
mee deze groep vrijdagavond in het
Piccolo Theater kwam, nogal wat
pretenties,
BEWTH bestaat ruim een jaar alf
beroepsgroep onder artistieke leiding
van de mime-speler Frans Vogels.
Daaraan vooraf zijn gegaaai twee jaar
onderzoek en experiment van de
„werkgroep bewegingstheater", de le
den van BEWTH zijn afgestudeerde
leerlingen van de school voor bewe
gingstheater.
Wat BEWTH brengt, is géén mime,
al hangt het er wel mee samen. De
beweging is bij BEWTH geen middel
om iets uit te beelden, maar doel, ook
al heeft die beweging heel vaak het
karakter van een gebaar. Het gaat
om het spel van vormen,, van lijnen,
van beweging. Er er komt van alles
aan te pas; geluidseffecten, de
menselijke stem, gesprekflarden.
Als de beweging het werkelijke
doel is, gaat het om de spanning die
deze beweging opwekt En als die
spanning, die ontroering wegblijft,
blijft slechts een „figuur-droogzwem
men" over.
Welnu, vrijdagavond bleef 'het
meestentijds bij dat laatste. Vooral
„De Ne-us" en „Karretje Iota" waren
weinig meer dan een „happening",
een „gebeuren", waarin veel te wei
nig gebeurde.
Na de pauze kwam „Bossche Bol
len", geïnspireerd op de schilder Je
roen Bosch. Dit was sterker. Van
zelfsprekend had dit stuk een sterk
erotische en ook luguber-fantastische
inslag. Een uiterste minimum aan
middelen is gebruikt, zodat de aan
dacht van de beweging niet werd af
geleid. Maar de groep heeft er zich
aan vertild. De wezenlijke beklem
ming, de spanning van het raadsel in
het werk van Jeroen Bosch, ontbra
ken. Om dat te kunnen brengen moet
men artistiek van bijzonder goeden
huize zijn en daar is BEWTH nog
niet aan toe. BEWTH bleef aan de
oppervlakte.
Men kan zich voorstellen dat de
deelnemers aan deze groep van hun
werk plezier beleven. Aan dat plezier
had de toeschouwer weinig deel.
ROTTERDAM In de onderdoor
gang Oost-SidelimgeDe Lugt botsten
zaterdag twee auto's. De bestuurder die
de aanrijding had vcnxirzasakt, reed.
zonder meer door in de richting Delft,
achtervolgd door enkele -au tenrobi listen.
In Delft reed hij zach los van zijn
och tervolgers. In Pijuaékar vloog hij
met grote snelheid uit die bocht De auto
kwaan via een afrastering in een wei
land terecht De bestuurder nam op-
meuw de benen. Later werd hij in zijn
woning aangehouden.
Het was de negentienjarige S. V. uit
Schiedam. Hij waus niet in bezit van een
rijbewijs, zijn auto was niet verzekerd
en het kentekenbewijs stond niet op
zijn naam.
HEEHJiUVSDAM De plaatselijke ar-
deling van de Hervormde Vrouwenorga
nisatie maakt dinsdag 13 mei een reis naar
Hameien. De tocht gaat over de Veluwe
en langs de voormalige Zuiderzee. Be-
iangstellenden kunnen zich opgeven bil
mevrouw N. Versloot-Verrpoorte, Burge
meester .G H. Dercksenstraat 7.
4? pernis De bejaarden, die oud pa
pier ophaalden voor het ..Bouwfonds
nieuw hervormd verenigingsgebouw",
kunnen het niet meer bolwerken. De
nouwcommissie vraagt mi de medewerking
van de bevolking, als in het vervolg 's a-
vonds jongeren voor het ophalen van oud
papier voor het eerst op maandag 10
maart aanbellen.
POORTUGAAL. n de dienst van de
gereformeerde gemeente zal donderdag 6
maart, 's avonds om half acht, voorgaan
ds. G. Schlpaanboord te Rotterdam-Zuid,
Oranje in Limburg. Zaterdag heeft
H.M. de Koningin haar zoo zeer ver
beid bezoek aan Limburg gebracht.
Maastricht, Heerlen, Kerkrade en het
heclemaal op den hoek van de Zuider
frantieren liggende Vaals hebben ge
juicht met Limburgsch enthousiasme,
met een hartelijkheid, welke onze broe
der in het bedreigde gewest kenmerkt.