1 Ir. A. Eggink van rijkswaterstaat bijna uitgediend TABLEAU Brugmeester Brakke- vindt het jammer SCHERPE CONTRASTEN m Dl i ïj OPENING dE rotterdammer ZATERDAG 19 JULI 1969 T l/iViV E LBOVWER mmtER één LEVERT ZIJN LAATSTE WERK hvF W->SF Ftfltïif DE„ Bijzonder ALS de Deltatunnel volgende week dinsdag de taak van de Baren drechtse brug overneemt, dan heeft dat zwarte gevaarte op twee maanden na 81 jaar dienst gedaan. Ook zijn geschiedenis is er een geweest van „opgaan, blinken en verzinken". Twaalf - v IETS GROOTS ALEE BEGRIP Di -O BARENDRECHTSE REITS IS RIJP VOOR SLOPER SLOOP VAN BRUG NAAR TUNNEL ëHj Pagina 3 DINSDAG DELTATUNNEL opening van de Deltatunnel betekent de afsluiting van het levenswerk van jr. A. Eggink, hoofdingenieur-directeur van de di rectie Sluizen en Stuwen van Rijkswaterstaat, gezeteld aan de Maliebaan in Utrecht. Met de Deltatunnel heeft ir. Eg gink, onder wiens leiding de Neder landse rijkstunnels werden ontwor pen en gebouwd, zijn laatste grote werk afgeleverd. Hij gaat per 1 de cember met pensioen. Verscheidene kranten en tijdschriften hebben de gereedko ming van de Deltatunnel proberen sart te grijpen voor een interview met Nederlands tunnelbouwer Num mer één, die zijn belangrijk werk nu aan anderen gaat overdragen. Maar hun pogingen waren tevergeefs. De heer Eggink, die de pers zo dikwijls over zijn tunnels voorlicht te en inlichtte, heeft het in deze zomermaanden veel te druk, nu zijn ondergeschikten de een na de ander met vakantie gaan. Bovendien duurt het nog ruim vier maanden voor hij de dienst van. -rijkswaterstaat ver laat. In het najaar mogen de jourrta- listen terugkomen. Maar een feit blijft dat ir. Eggink dinsdag zijn laatste werk aflevert. Een vakman wiens scheppingen in de ons omringende landen en ver daarbuiten herhaaldelijk aandacht hebben getrokken. Niet voor niets maakte men in het buitenland graag gebruik van zijn adviezen. De miljoenen-werken die onder leiding van ir. Eggink in ons land tot stand kwamen zijn waardevolle bijdragen aan de welvaart en leef baarheid geweest. Menselijkerwijs gesproken zullen zij de eeuwen trotseren. TN het politiebureau van Baren- drecht wordt de verkeers geleiding door de tunnel gere geld met behulp van een vrij eenvoudig tableau met vele mo gelijkheden. ALS volgende week dinsdag de tunnel onder de Oude Maas bij Barendrecht wordt geopend moet het uit zijn met het gezeur over de naam. Te constateren valt dat rijkswaterstaat jarenlang een nieuwe Barendrechtse brug heeft voorgestaan en dit idee pas heeft laten varen toen duidelijk werd dat het toenemende scheepvaart verkeer naar Botlek en Europoort een doorvaarhoogte van 45 meter zou vragen. Intussen kreeg het Deltaplan 1954 gaandeweg gestalte in de afsluiting van de grote zee-armen. Pas toén werd duidelijk dat de nieuwe oever verbinding, hoewel officieel geen deel uitmakende van het Deltaplan, daar mee toch zeer sterk verband zou houden. De tunnel onder de Oude Maas wordt dan ook in feite dè ver bindende schakel tussen Randstad en Delta. Om die reden is er voor deze tun nel geen andere naam die meer voor de hand ligt dan die van „Deltatun- nel". Op zich is de Deltatunnel'niet een van de grootste staaltjes van Neder lands waterstaatkundig vernuft. Ze mag dan in breedte (31 meter) haar zeven voorgangsters overtreffen, in lengte (1064 meter, waarvan 614 me ter overdekt) behoort ze tot de kleinsten. Alleen de Schipholtunnel is nog iets korter. Een voordeel van haar achtste plaats op de ranglijst (na Maas-, Velser-, Coen-, Schiphol, Benelux-, IJ- en Metrotunnel) is de korte bouwduur geweest. Dankzij de bij de vorige tunnels opgedane ervaring konden niet minder dan 115 werkda gen op het bouwschema worden in gelopen. De bouwers van de aanslui tende wegen, hebben die voorsprong maar gedeeltelijk kunnen bijhouden. De Deltatunnel onderscheidt zich in weinig opzichten van de meeste andere tunnels die de laatste jaren zijn gebouwd. In grote trekken zijn ook op de details dezelfde systemen toegepast als bij voorbeeld in de Be- neluxtunnel. De enige bijzonderheid, die geen enkele andere tunnel heeft, is de lift voor fietsers en voetgangers, die voor het publiek alleen maar stijgt en nooit daalt. Die lift is nodig omdat de vrij stei le helling van de rijbanen (4,5 pro cent) voor deze categorie wegge bruikers moeilijk te nemen is. De meeste bromfietsers zullen echter met de helling geen moeite hebben. Strikt genomen heeft de Deltatunnel geen andere, werkelijke bijzonderhe den. Het bijzondere ligt dan ook veel meer in de functie. De Deltatunnel maakt namelijk indirect deel uit van het internationale Benelux-tracé. Rijksweg 29 (Rotterdam - Klaaswaal) gaat immers hij laatstgenoemd dorp op de Hoekse Waard over in het officiële Benelux-tracé van de Zoom- weg (rijksweg 19). Maar zolang niemand een zinnig woord weet te vertellen over het tijdstip van realisering van deze nog slechts in stippellijnen bestaande Be nelux-route zal de Deltatunnél de he le doorgaande verkeersstroom van de, Beneluxtunnel erbij moeten nemen. Noord-Brabant verwerkelijkt zal zijn. De Deltatunnel is er voor het nog steeds toenemend agrarisch verkeer van eiland tot eiland. Voor de land- bouwtrucks en het veevervoer. Voor het fruit dat van de Zeeuwse veilin gen naar de markt in Rotterdam moet. Voor de busjes met pendelende bouwvakkers en havenwerkers. En in omgekeerde richting voor het zware vrachtverkeer en het groepsvervoer. Voor de combinaties, geladen met containers. Voor de stromen van „recreanten" naar de kop van Schouwen, de kust van Walche ren. Al deze weggebruikers zal de Del tatunnel ruimschoots kunnen opvan gen. De vraag of ook in een verder verschiet de Deltatunnel in de be hoeften zal kunnen blijven voorzien moet maar niet worden gesteld. Als ooit aan het Haringvliet een Grevelingenstad voor honderddui zend of meer inwoners wordt ge bouwd- Als het Sloegebied eens wordt geïndustrialiseerd... Ais van Moerdijk een tweede Per nis is gemaakt- Als ooit de groene Hoekse Waard is omgespit tot een labyrint van mammoethavens... Als... Inderdaad, dan blijven we ook met de Deltatunnel nergens meer. En met het Delta-ziekenhuis ook niet! ÏTE Deltatunnel bestaat uit vijf elementen, vier van 115 en het middelste van 111 meter lang. Elk element bestaat uit zes moten. Boven de in gangen van het overdekte gedeelte bevinden zich de ruimten voor de elek trische installaties. Onder deze gebouwen en in het midden van de tunnel zijn de pompkelders waarin regen-, spoel- en eventueel lekwater wordt opgevangen. Het overdekte tunneldeel is met zijn 614 meter lengte zó kort dat kunst matige ventilatie overbodig is. Daarom bij deze tunnel geen ventilatie gebouwen. In de tunnelbuis zijn tegen het akoestisch plafond twintig zoge naamde opjaagventilatoren opgehangen. Als de lucht in de buis vervuilt omdat het verkeer te langzaam rijdt of stilstaat, worden deze kleine apparaten automatisch ingeschakeld. Deze eenvoudige voorziening heeft sterk kostenbesparend gewerkt, hoewel de totale kosten van de tunnelbouw toch nog tot ruim 57,5 miljoen gulden zijn opgelopen. Het dwarsprofiel van de tunnel bestaat uit twee verkeersbuizen met elk een 7.25 m brede twee-strooksweg voor het snelverkeer en een 3.90 m bre de parallelweg voor het langzame verkeer. Snelweg en parallelweg zijn gescheiden door een 0,75 m brede berm. Links van de snelweg is een 1 ra gers eh brede verhoogde schampstrook aangebracht, terwijl rechts van de parallel weg een 0,85 m breed voetpad is gemaakt. Voor fietsers en voetgangers is er aan elke rivieroever een lift (capaciteit dertig personen), waarmee het grootste deel van de opgaande helling van de rijbaan kan worden ver meden. In de 3,5 jaar die de bouw in beslag heeft genomen is 990.000 m3 droog grondwerk aan bouwputten en dijken verzet, 1.830.000 m3 aan bagger- werken voor rivierverbreding en zinksleuf, 96.000 m3 betonspecie en werd 9.800 ton wapeningsstaal verwerkt. Bouwer van de Deltatunnel was de NJV. Nestum II, de combinatie waar in de naamloze vennootschappen Amsterdamse Ballast Maatschappij, Christiani en BielsenVetn Hattum en Blankenvoort, Hollandsche Beton Maatschappij, Internationale Gewapendbeton Bouw, Nederlandse Aanne- mingsmaatschappij v/h H. F. Boersma en Nederlandse Betonmaatschappij Bato samenwerken. Schl* vort BrlononooNkfM Ftmu httpru W.'fi' voonpum SpijkUiisst rijbswo* tuftftol Bonohan bdmm fljfeowtj HakeLUigci» ijflsbMrin vmtï-Gu- tstmoas Klaaswaal aid Bottelend P ForMtrplaotf B Bons ino stat ion Op 22 juli Itss i«r«rt In 1570 tortod VI (13100*0 -Nog t« Gtakao MOLLANOSCH DIE r NwilUmstatf SCHA A L f S 100.001 TAEZE kaart geeft duidelijk aan van hoe groot belang de tunnel in de Oude Maas is in het rerbin- dingenstramien van Botterdam en de Delta. Een steeds toenemende verkeersdruk op deze nieuwe ver binding zal de komende jaren ontstaan, aangezien zij de enige is tussen de Randstad en de Zuidhol landse en Zeeuwse eilanden. Dat zal zij wel lange tijd blijven, gezien het feit dat de Benehixweg (Den Haag - Willemstad en verder) slechts uit een tunnel bestaat zonder de bijbe horende wegen Den Haag - Schie- dam/Vlaar dingen en Per- nis-Rlaaswaal (aansluiting midden in De Hoekse Waard op rijksweg 29, De Deltatunnel is de laatste schakel, waarmee de route Rotterdam (Maastunnel) - Haringvlietbrug - Grevelingendam - Zeelandbrug op de nu mogelijke capaciteit is ge bracht. Het onifr^k-u. van. de tussen Hoog vliet en Poortugaal onden de Oude Maas geprojecteerde Zoomse tunnel, met aansluitende weg naar de Ha ringvlietbrug, is daarvan de schuld en verklaart ook het geringe'gebruik dat tot nog toe van de Beneluxtunnel wordt gemaakt. Die Zoomse tunnel is er ovérïgens. een van de twaalf die rijkswaterstaat nog in portefeuille hebben liggen. Geldgebrek is de oorzaak dat voorlo pig (in ieder geval dit jaar niet meer) geen enkele van die plannen in uit voering zal worden genomen. Zolang de tunnelbouwstroom stop staat gaan rijkswaterstaat en de aan nemerscombinatie N.V. Nestum II al hun krachten inzetten bij het maken van nieuwe gemalen, viaducten en sluizen. Viaducten staan er zo'n zestig op het programma. De Deltatunnel is de laatste scha kel in het Rotterdam - Vissingen tracé, dat de eerste baan wordt die het Zuidhollandse en Zeeuwse eilan denrijk uit zijn isolement haalt. Op Zeeuwse grónd zijn de verbindingen al langer geleden gelegd. De Greve lingendam en de Haringvlietbrug zorgen voor de doorstroming naar de Hoekse Waard, De laatste etappe is nu rijksweg 19 van Numansdorp via de Deltatunnel naar het Vaanplein in de Zuidelijke Randweg, en vervolgens de Vaanweg naar het Zuidplein in Rotterdam. De ze eerste linea-recta-route van Zee land naar Rotterdam is dinsdag een geplaveide aangelegenheid. Daarmee is de Deltatunnel méér dan een vervanging van de Baren drechtse brug. En als volgend jaar de Volkerakdam klaar is zal haar bete kenis nog meer toenemen, omdat dan ook een rechtstreekse verbinding met Aangetaste door metaalmoeheid en afgesloofd door de gestage stroom van het moderne verkeer, die ze nooit op een behoorlijke manier heeft kunnen verwerken, is de brug nu rijp voor de sloop. Na dinsdag zal niemand, zich meer aan haar behoeven fe erge ren. Een mensenleeftijd heeft de Baren drechtse hrug, ondanks alle narig heid, haar diensten, bewezen. En in een mensenleeftijd kan er veel ver anderen. Geleidelijke ontwikkelingen en radikale omwentelingen kunnen de samenleving en haar gedragspa troon op hun kop zetten. En vaak is daarvoor niet eens een mensenleef tijd nodig. De brug heeft het ervaren. Aanleiding tot het besluit van pro vinciale staten van Zuid-Holland om in 1884 een begin te maken met de bouw was de aanleg van de spoorweg van Rotterdam over Dordrecht naar Noord-Brabant. De weg van Den Haag naar Brussel, die van Rotter dam over Heinenoord en Nu mansdorp naar Willemstad liep, ver loor daardoor zijn betekenis: het ver keer werd voortaan buiten de Hoekse Waard om geleid. Zonder de brug zou dat het eiland in een isolement heb ben gebracht. De bouw van de Barendrechtse brug heeft dat voorkomen en haar opening vart de „Rijkstumiel on der de Oude Maas in rijksweg 29 tussen Barendrecht en Heinenoord" (term van verkeer en waterstaat) geschiedt dus dinsdag 22 juli. Eerst zul len de vele genodigden bijeen komen in een expositiehal van de (afgelopen) ma nifestatie „Holland Vier" aan de Gebro ken Meeldijk in Barendrecht, vanaf 9.45 Burgemeester G. v. Hofwegen van Ba rendrecht spreekt er een welkom. Na introdukties en toelichtingen achtereen- volgens van ir. J. v. d. Kerk, direk- teur-generaal van de rijkswaterstaat, ar. A, Eggink, hoofdingemeur-direlteur van sluizen en stuwen en ir. P. H. v. Helle mond, hoofdingenieur van de direktie ma gen, spreekt minister drs. J. A. Bakker van' verkeer en waterstaat de openingsre de uit. Dan vertrekt liet gezelschap per bus voor een rit via oude en nieuwe wegen naar de tunnel. Omstreeks 11.30 uur ver richt de minister de opening, waarna alle *eiK>digden door de nieuwe verbinding wandelen. Tot slot gaat men terug naar Barendrecht, waar burgemeester P. Groe- neweg van Heinenoord spreekt. Omstreeks 13 uur gaat de tunnel voor alle verkeer open. T) IJ ZONDER groot zijn de tegenstellingen tussen de gang van zaken bij de Barendrechtse brug en die bij de nieuwe tunnel. Twee beelden hieronder tonen dit duidelijk aan. Links de brug, die steeds omhoog moest, waarop de afsluitboom valt en de auto's gaan „fileren". Rechts: de controlekamer van de tunnel, waar rustige mannen ervaren oog houden op monitors van het tv-circuit, verlichtingspctnelen e.d. om te zien of het verkeer ongehinderd zijn gang kan gaan betekenis nam nog sterk toe nadat omstreeks 1890 de B.TM was opge richt De brug bestaat uit vijf overspan ningen, waarvan de middelste oorspronkelijk een draaibrug en de vier andere vaste bruggen waren. Toen in 1930 de doorvaartopening van de draaibrug? tneer voldeed aan de eisen die -voéri de-scheepvaart golden, verving rijkswaterstaat de draaibrug door een hoge hefbrug. Bij die gelegenheid nam het rijk de oe ververbinding van de provincie over. Had veertig jaar eerder de voltooi ing van de overbrugging van de Ou de Maas al veel bewondering geoogst, teen in 1932 de hefbrug in gebruik kon worden genomen was werkelijk iets groots verricht De prestatie van de Nederlandse bruggenbouwers trok internationale belangstelling. En niet ten onrechte, want bij Barendrecht was de grootste brug van. Europa ge bouwd! Vele jaren lang heeft de Ba rendrechtse brug deze eerste plaats behouden. In september 1944 heeft de brug zwaar geleden van een beschieting door geallieerde vliegers. Het machi nehuis werd toen grotendeels ver woest Het heeft tot december 1947 geduurd voor de brug feestelijk kon worden heropend. En een jaar later kreeg haar zestigjarig bestaan veel aandacht Men was toen bijna even blij als in 1888. En nu, goed twintig jaar later, is men blij dat deze weerbarstige bonk metaal eindelijk wordt opgedoekt. Steeds meer werd zij een obsessie voor de automobilisten, die zich op drukke dagen (vooral dinsdags en vrijdags) in onafzienbare files voor ■het om de haverklap geopende ge vaarte moesten opstellen. Autokettin gen tot aan de Maastunnel toe, en aan de andere kant tot voorbij Nu mansdorp, zijn al jaren een veel voorkomend verschijnsel. Met alle complicaties daaraan verbonden. Na dinsdag zal dat allemaal afgelo pen zijn. De brug is dan uitgediend. Uitgediend zijn dan ook brug meester J. W. Brokke en zijn vijf brugwachters, die tot op dit ogenblik de brug bedienen. Zij behoren tot de weinigen die de voorgenomen sloop aan het hart gaat. Brugmeester Brokke (58) heeft er aan de Oude Maas op twee maanden na dertien jaar opzitten. Hij heeft er alle begrip voor dat het algemeen belang met de Deltaturmel is gediend, maar voor hem had die tunnel nog een jaar of zeven, weg mogen blijven. Brokke weet wat het is: te worden „uitgewerkt". Het overkwam hem toen in 1936 het Moerdijkse Veer werd opgeheven. Daarna heeft ,hij voor Barendrecht, nog negentien jaar aan het Voornse Kanaal gezeten. Teleurstellend voor hem is dat het werk ophoudt terwijl de scheepvaart juist sterk toeneemt. Vooral de ont wikkeling van het Botlek- en Euro- poortgehied heeft de betekenis van de Oude Maas als vaarwater ver groot. De laatste jaren passeren bij Barendrecht driéhonderd coasters en tachtig schepen van gemiddeld meer dan duizend bruto registerton per maand. De allergrootste hebben een inhoud van 16.000 ton. Dat maakt het nodig dat de brug gemiddeld 55 keer per dag omhoog gaat Toen de heer Brokke in 1956 naar Barendrecht kwom gebeurde dat nog maar gemiddeld 22 keer per dag. Brugmeester Brokke heeft van bo ze weggebruikers de laatste jaren zo wel het een en ander te horen gekre gen. Maar zijn Brabantse instelling kan dat wel verwerken. Hij weet drommels goed dat zijn brug een vervelend obstakel voor het wegver keer is. Wat echter de meeste wegge bruikers over het hoofd zien is date «fe Blaaksedijk aan de overkant er ook een is. Maar de hrug krijgt de schuld. Toch komt het maar zelden voor dat het publiek onredelijk is, Brug meester Brokke: „Als je met de mensen praat zijn de meesten wel voor reden vatbaar". Brokke en zijn vijf brugwachters hebben er het beste van gemaakt. Voor de scheepvaart en voor het wegverkeer. Rijkswatersaat mag ze bedanken. Voorlopig blijft brugmeester Brok ke nog voor onbepaalde tijd in Ba rendrecht om tijdens de duur van de sloop de zaken te laten marcheren. De tweede overspanning vanaf de zuidelijke kant gaat er het eerst uit Brokke gaat dan o.a. de doorvaart van de grote schepen beseinen. Voor de sloop van de bovenbouw rekent men vier maanden nodig te hebben. Daarna zal de onderbouw eraan gaan, maar dat karwei moet zelfs nog worden aanbesteed. Dinsdag begint de afbraak al. Van de vijf brugwachters worden er twee bij de tunnel tewerkgesteld, één wordt kantonnier, de vierde krijgt een functie als toezichthouder en de vijfde wordt met wachtgeld naar huis gestuurd. Maar mèt hun brugmeester vinden ze het allemaal even jammer! PAGINA gewijd aan de overgang van Barendrechtse brug naar Del- tatunnel onder de Oude Maas. Tek sten van Koos Delhaas en Kees Comelisse, illustraties van Rijkswa terstaat, Hans G. Janssen, Gerco- foto en Fotopersbureau 't Sticht.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Trouw / De Rotterdammer | 1969 | | pagina 1