I
:K
Duitsland houdt
rekeninö met
KuyIs Fundatie in nieuwe
luister.,.
E
Hk!
Rederijen
santen. ,;op uyl
Yerrè Oosten^
j Jam* R9dam en Men Haag tot minister: NOS er buiten houden:
ingewikkelde
kwestie
nog niet
toe aan
oplossing
«sail
VTL*pleidooi
reg» omroep
CONTRAST
WÊsmsmm.l
Hoogstaand
(••I
'DE ROTTERDAMMER
PAGINA 3
pS'^In het artikel 47 van dé Omroepwet zijn twee mogelijkheden.
l|iarigegeven voor h£t vormen van regionale omroepen. Eén met de
ttföS en één zonder. De eerste (47 A) heeft, uiteraard, de ondub-
Izinnige voorkeur van het NOS-bestuur. En ook, naar ahnaar
ujidelijker wordt, van de minister van CRM, Marga Klompé. De
Ayeede (47 B) heeft de uitgesproken voorkeur van de omroepgega-
ligden ha de randstadRotterdam, Amsterdam, Den Haag en de
Króvincie Zuid-Holland (Culturele Raad).
0De tekstNadere regelen betreffende de regionale omroep kun-
|en, de Omroepraaa en de Stichting (:NOS) gehoord, bij algemene
lïïaatregel van bestuur worden vastgesteld. Hierbij kan in plaats
i de eerste mogelijkheid per gewest, streek of stad aan een voor
gewest, die streek of stad representatieve culturele instelling
[zendtijd worden toegewezen voor het uitzenden van.door deze in-
l'elling voorbereide en samengestelde regionale programma's.
Deze instellingen moeten ten genoege van Onze minister aantonen,
dat zij niet gericht zijn op of dienstbaar zijn aan het maken van
Winst, voorzover niet voor de vervulling van de omroeptaak
Bestemd.'
i
and
ZEKERHEID
RECLAME
Wm Si: Wffi®
s&f -gtaa
MS
INHOUD
UITZONDERING
ZATERDAG 19 -DECEMBER? 19
V
V 1 i
m
k,
GROTE STEDEN; EIGEN
'MROEP, ANDERS GEEN
WETHOUDER VAN DER PLOEG
^Vertegenwoordigers van Rotterdam,
Amsterdam, Den Haag en van Zuid-
Holland hebbers de afgelopen week,
Fdinsdag minister Klompé onomwon
den meegedeeld, dat ze een regionale
jlffliroep zonder de NOS willen. Kan
jpiet anders niet: dan maar geen.
ÉiÓenoemde steden en provincie ho
ezen, volgens doorsijpelende berich-
|ieh, in de-visie van de minister als
léésten iri aanmerking in een totaal
ïah'veertien regionale omroepen, die
Ie komende tien tot vijftien jaar van
fee grond moeten komen.
H.Bij dit laatste gesprek was ook het
^dagelijkse.bestuur van de NOS aa«-
&v/e?ig. NOS en omroepverenigingen
hebben zich tot nog... toe zeer afkerig
getoond van het ten tonele verschij-
èn van eigengereide zendgemach-
den die buiten hun invloed om
_ike happen uit de beschikbare
janciële koek zullen gaan opeisen,
0e minister deelde aan het slot van
MINISTER KLOMPÉ
de bespreking mee, dat zij verder zal
werken aan haar begin volgend jaar
verwachte nota. Veel hoop dat zij zal
afwijken van de NOS-lijn bestaat er
niet bij dé genoemde gegadigden. Zij
zullen hun bezwaren verder kenbaar
maken aan de Twee Kamer. Maar of
het gewicht van de drie steden en de
provincie hier dat van de omroepver
enigingen en de NOS zal overtreffen,
is alweer een. punt van aanzienlijke
twijfel.
„Wij menen," aldus wethouder drs.
J. G. van der Ploeg van Rotterdam,
„dat een, eigen en volstrekt onafhan
kelijk omroepbeleid-alleen verzekerd
is in het artikel 47B. De minister stelt
daar tegenover, dat het bij de 47A-
vorm evenzeer in veilige handen is.
Als dat zo is, heel best, maar geef ons
dan toch maar 47B. Dan weten we
-het zeker."
Rotterdam, zowel als Den Haag,
Amsterdam en, de provincie Zuid-
Holland zijn al sinds 1966'doen dé hun,
gedachten te formuleren over het hoe
en wat van een regionale omroep. Ze
staan daarin niet alleen. Meerdere
provincies en een. aantal instellingen
hebben bij CRM hub aanvragen om
zendmachtigingen ingediend,
„Oudste" aanvragers zijn een aan -
tal dagbladen (Het Parool, Rotter
dams Nieuwsblad, Haagsche Courant
e.a.), die al in, 1964 in Den Haag aan
klopten. -Evenals een aantal andere
„particuliere" instellingen zijn zij
langzamerhand uit de boot gevallen.
Al was het alleen al omdat zij niet te
beschouwen zijn als niet op winstbe
jag uit zijnde organen.
Gemeenten en' provincies .'hebben
bij het opstellen van hun voorstellen
overigens wel steeds rekening gehou
den met „de pers". In Rotterdam,
waar men een commerciële-opzet al
tijd als het snelst te realiseren heeft
beschouwd, wilde men zelfs behalve
de redactionele medewerking ook de
exploitatie van dé reclameboodschap
pen aan de kranten- overlaten. Die
zouden van de opbrengst één miljoen
moeten afstaan aan de omroep.
De reclame in de regionale omroep
is bij de al eerder gevoerde bespre-,
kingen met de minister wel steeds
een, moeilijk punt geweest. ïn eerste
instantie gaf die de aanvragers bij
herhaling in overweging om die ge
heel uit de gedachten te bannen. Ook
al omdat de etherreclame wettelijk
aan de STER is toevertrouwd.
In de uitgelekte ideeën van de mi
nister blijkt de reclame evenwel toch
voor te komen al is men er,nog miet
uit of die nu wel of, niet via de STER
moet lopen. Rotterdams motieven
voor het inschakelen -van de dagbla
den lagen vooral ten grondslag aan
de idee, -dat'die kranten van die re
clame de hardste' klappen- kunnen
venvachten.'
Trouwens, het hele gesprek ovèr de
financiering "is een ^aaneenschakeling
van moeizame pasjes op de plaats
geweest. Uitgaande"van een begjoting
van drie miljoen gulden jaarlijks
(met twee uur radio per dag en een.-
half uur televisie) ging men. er in
Rotterdam vanuit dat de gemeente
hiervan één. der dé voor zijn rekening!
neemt (al goedgekeurd door de raad),
de reclame eveneens en het resterend
part moest dan uit demmroeppot ko
men. i
Minister Beemink heeft de plannen
voor gemeentelijke bijdragen lange
tijd onaanvaardbaar genoemd in ver
band met de toch al onmogelijke
financiële positie van de gemeenten.
In de berichten over minister
Klompé's ideeën blijkt een gemeente
lijke en provinciale subsidie toch wel
weer voor te kome. Voor de rest is
ijjifpllipp
•iTi'iLWD
ffsail&n
'i 1rr'tiiT
2l ■iLi'h-'ï ru1s-v"11 '"piLthdji
"J<jr'-iL"1 ei] (irwnsQ
ataSSsif 3& hfif
iSililSsfts
pSglJH ««Ito
if-ifii
dan inderdaad de pot omroepgelden
aanspreekbaar.
Omdat radio nu vergelijkbaar is
met „kaarslicht wanneer je ook elek
triciteit ter beschikking hebt"' (wet
houder Van. der Ploeg al jaren gele
den tegen Klompé) heeft men altijd
aangedrongen op de combinatie van
radio èn televisie. Maar de minister
heeft dit steeds teruggedrongen. Tot
ook de opdrachtgevers aan de dele
gatie (i.e. de gemeenteraad) ervan
overtuigd raakten, dat voorlopig istdlo
de beste kansen had.
Bij het boot afhouden var» televisie
was één van de ministeriële argu
menten de onzekerheid over de in
voering van het Centraal Antenne
Systeem (CAS), een vooralsnog voor
de drukke bevolkingscentra gepland
kabelstelsei voor programma-distri
butie. Voordelen zijn de storingvrije
ontvangst van vele binnen- en bui
tenlandse radio- en televisiezenders
voor iedereen.-
Maar de betrokken minister, die
van Verkeer ert Waterstaat, heeft ook
geen haast gemaakt met zijn nota
over deze zaak. Want behalve dat het
zeer kostbaar is (300 miljoen .gulden
voorlopig) heeft het CAS ook een
aantal ingehouwde bezwaren, die lig
gen op hetzelfde vlak als die van de
protesterenden tegen, de aanstaande
volkstelling. Doordat het CAS met
een centrale,computer, werkt zijn. al-
ierlei alternatieve gebruiksmogelijk
heden denkbaar.
Behalve de gevoelsbezwaren tegen
de NOS-inmenging bij de regionale
omroep in de randstad (.jarenlang
heeft Hilversum, de dienst uit ge
maakt") kunnen de aanvragers na het
intern bekend worden van de rappor
tage van een. NOS-commissie ook nog
met concrete punten hun afkeer on
dersteunen.
Want over de culturele waarde van
de regionale omroep bestaat in het
algemeen weliswaar geen verschil
vanmening. Maa-r kijkt men naar
wat de NOS hiermee" bedoelt, dan
komt er een rijtje uit als: „Land
schapsverzorging, ruilverkaveling,
.stadsuitbreiding, streekontwikkelin g,
monumenten en oudheidkundige col-
lecties, volksverhalen en geschiedenis
van kloosters en kasteler, enz."
Een Rotterdamse werkcommissie
heeft dit met het zuur naar boven
zitten bekijken en er als zijn visie
tegenover gezet:'het geven van film
recensies op de radio, het laten zien
van. filmtrailers op de televisie, het
op beide media brengen van voor
proefjes van premières op het gebied
van toneel en muziek door repetities
te ,jbezoeken en .interviews te maken.
"Enfin, een ietshmeer aan het tijds
beeld en de gemiddelde behoefte "aan
gepaste aanpak.
Wat de Rotterdammers eh anderen
ook telkenmale onder de neus gewre
ven hebben gekregen ts <W- bij alle
bezwaren tegen de NOS^de huidige
regionale programma's in noord, oost
en zuid (RONO en ROS) men zich
aldaar toch zeer op-zijn'gemak voelt
en geen behoefte heeft aan verarde-
ring van .de status naar artikel 47-B.
Het is inderdaad waar. dat Zuid-
Holland tot nog toe met de drie ste
den de enige kandidaat is die voor
het artikel 47 B heeft gepleit. Ook in
"Friesland schijnt men hiervan af te
hebben gezien na bestudering van de
nodige overgangsmaatregelen en kos
ten. En de gemiddelde mening onder
de „meiwurkers" aan de programma's
zegt weinig ten ongunste van de
NOS.
Wat niet wegneemt, dat er grote
groepen in de provincie Friesland' de
dag verbeiden- waarop een zelfstan
dige omroep zijn werkzaamheden kan
starten. En medewerkers van een
aantal jaren terug voelden de NOS-
inbreng „meer als inspectie dan als
begeleiding", vonden dat de NOS
„absoluut niet te veel geld spendeer
de" en hadden de indruk dat „meest
al de belangen van Bussum en Hil
versum zonder meer prevaleerden."
Het is dan ook maar zeer de vraag
wat „Friesland" had gedaan wanneer
"net ne.t als Rotterdam nu vanuit een
blanco situatie had moeten beginnen.
VOOR het ertsvervoer moet
rekening gehouden wor
den met de komst van schepen
van 175.000 tot 200,000 ton.
Deze conclusie komt van de
Duitse commissie die de pro
blematiek van diepstekende
havens onderzoekt. In een
tussenrapport zegt de .com
missie er ook rekening mee te
houden dat nog grotere erts
carriers in de vaart gebracht
zullen worden. Deze laatste
categorie zal evenwel gering
zijn.
Een andere ontwikkeling in de
scheepsgrootte constateert de com
missie in de zogenaamde OBO-
cierriers. Dit zijn schepen die be
stemd zijn voor het vervoer van
erts, bulk en olie. Voor deze sche
pen' houdt de commissie rekening
met een grootte van 350.000 ton.
Onderzocht zal nog moeten wor
den of dergelijke schepen ook in
Duitsehavens verwacht mogen
worden. Voor deze schepen ziet de
commissie wellicht een verdere
vergroting kb gebruik gemaakt zal
worden van een proces waar erts
met water vermengd geladen en
gelost wordt.
In de 'tankvaart zijn 200.000
250.000 tonners regelmatige ver
schijningen geworden in de diverse
havens, zo stelt de commissie vast.
Schepen van 300.000 tot 350.000 ton
zullen uitzonderingen blijven, daar
de kostenbesparing niet zal op
wegen tegen de moeilijkheden die
deze schepen zullen ondervinden
bij de vaart door bijvoorbeeld de
Noordzee.
Een doorbraak naar 700.000 ton
ners en nog groter acht de com
missie alleen denkbaar indien de
huidige inzichten over verhouding
tusen maten en gewichten ver
andert. Een voorbeeld hiervan is
het zoeken naar een bredere tan
ker in plaats van een dieper
stekend schip,
Voor de Westduitse havens voor
spelt de commissie een groeiende
import. Zo zal de aanvoer van
ruwe olie van 48 miljoen dit jaar
op 112 miljoen ton in het jaar
2000 gebracht worden. Voor wat de
aanvoer van erts betreft houdt de
commissie rekening met leen stij-
ENKELE passages uit een verslag
der activiteiten van het bestuur der
Vereniging tegen Luchtverontreiniging
(VIL) zijn eigenlijk op te vatten als een
pleidooi voor een regionale omroep. We
plukken wat uit het biad der vereniging,
...Reine Lucht", Medewerking is verleend
aan een opname voor het NCRV-tv pro
gramma „Inspraak-uitspraak". Die opna
me wordt waarschijnlijk nooit uitgezon
den...
..Veel van ons werk heeft succes: an-
";!der werk bleek voor niets te zijn," zegt
bestuur. En verder-. "Heel slechte er-
i>j-vanngen hebben wij bijvoorbeeld met de
jongens van de TV, speciaal die van de
NCRV. Hieruit hebben we geleerd dat het
'.^onverstandig is om op vage toezeggingen
f af. te gaan. Wij zuilen eerst duidelijk
Ijhaoeten weten waar het om gaat, wat er
^tóvan ons wordt verlangd en wat wij van
!S-onze kant vari hen mogen verwachten.
itóplt moet dan-schriftelijk worden beves-
Al eerder op 3 augustus zijn we
éik al eens naar de NCRV TV-studio
Gerend om in een forum zitting te nemen.
Het bleek toen. dat men voor alle zeker-
I jieid voor iedere plaats In het forum twee
mensen had ultgr r idigd. Het draaide er
- °P uit, dat we tussen het publiek plaats
mochten nemen om een beetje mee te
schreeuwen.
Op 2 november wenste de NCRV
samen met de BBC enkele Viaardin-
Sers te interviewen, zodat wij op pad
.togen om Engels sprekende plaatsgeno
men te strikken; maar ook dit werd de
r: volgende dag weer afgezegd. Het be
stuur is nu zo belangrijk geworden, dat
het TV-jongens kan weigeren! Wie had
dat bij de oprichting van de vereniging
ooit kunnen denkenl"
Dit laatste is dan wel schertsend be-
T.doeld. Ondertussen is het toch maar ge-
„agd...
Een contrastrijk beeld als dit mag
niet ontbreken in deze donkere da
gen. Fel straalt het licht uit de ramen
der kantoorgebouwen aan de Maas
boulevard in Rotterdam. «Het kaatst
als het ware over de rivier en geeft
zo wat warmte in het totaal van de
verder zo kil zakelijke omgeving.
r\E LAATSTE MAANDEN zijn. de
U blikken van voorbijgangers op
cfc 's-Gravenweg in Rotterdam ge
trokken door een puntgaaf historisch
bouwwerk, dat in deze omgeving
wonderwel past, maar er voorheen
niet stond. Het hoofdgebouw van
Kuyl's Fundatie met zijn typerende
fries en de hoge fronton, waarin een
uurwerk met wijzerplaat en waarop
fraaie versieringen van lauwertakken
en guirlandes staat hier inderdaad
beter dan op de oude plaats aan de
Sc'niekade.
Het gebouwencomplex van „Kuyl's
Fundatie 1814" heeft een zeer ge
slaagde verplaatsing beleefd. Zij het
dan dat het er «u anders uitziet dan
het vierkant, dat in het stadscentrum
tussen hoge gebouwen stond geklemd.
Aan de 's-Gravenweg was veel meer
ruimte beschikbaar, dat blijkt uit bij
gaande foto's.
Wie achter het hoofdgebouw gaat
kijken ontdekt een ruime tuin. Bij de
aanleg van de entourage der gebou
wen kon gebruik worden gemaakt
van bestaande beplanting, zodat het
geheel er niet a! te kaal uitziet. In
plaats van de hofjeswoningen zijn de
bejaarde dames nu gehuisvest in keu
rige huizen met schuine kappen, in
blokjes ingedeeld.
Een werk van jaren is hiermee tot
een goed einde gebracht. Op het re
sultaat kunnen architekt ir. A. v. d.
Heyden en zijn vele medewerkers
trots zijn. Het projekt hield niet zon
der meer overplaatsen van het waar
devolle hoofdgebouw in, maar ook al
gehele restauratie van de onderdelen
daarvan,-
IN SEPTEMBER 1968 werd een
begin gemaakt met het steen voor
steen afbreken van het hoofdgebouw.
Eind maart 1969 begon men op het
terrein aan de 's-Gravenweg, waar
een meisjestehuis met kapel had ge
staan, met de wederopbouw en het
herstel. Dat vergde maandenlange
minutieuze specialistische arbeid.
Het eindresultaat mag worden ge
zien. Tevens als bewijs van het feit
dat het in Rotterdam mogelijk is een
monument te bewaren door het een
andere plaats te geven. Gelukkige
omstandigheid was dat het St. Fran-
ciscus Gasthuis ruimte nodig had en
dat daardoor overeenkomsten konden
worden gesloten die de regenten van
het hofje, een schenking nan de
koopmansfamilie Kuyl uit de 19e
eeuw, in staat stelden de benodigde
miljoenen bijeen te brengen.
Zo kon een van de weinige hofjes,
die de Maasstad nog heeft, worden
gered. Zij het dat de grond op de
voormalige plaats nu eigendom van
St. Franciscus is, dat inmiddels op
een andere piaats nieuwbouw gaat
realiseren...
V
1 op'het eerste gezicht lijkt ,-
de HAM 211 op een mon
ster. getekend, door de Jonge
Onderzoekers. Nadere studie
wijst uit dat het gaat om de
nieuwste cutterzuiger vart .de.
Hollandsche Aanneming Maat-
schappij die deze maand in
Australië van de helling
gleed. Het monsterkan tot
op 23 meter onder de water-
spiegel haar rots-zuigerwerk
verrichten.
-
ging van 15,8 miljoen tot 18,5 j
het jaar 1975.
Voor wat het olietransport ba
treft zal "Wilhelminahaveadé t;
verwachten stroom kunnen -vel
■werken mits evenwel de haven
toegang geschikt gemaakt worf
voor tankers van 25G.00C ton.
De commissie zak de problem©
rond de schaalvergroting ea t
vraagstukken met 'betrekking tc
het vervoerspatroon verder uit/
diepen en tenslotte in een rappor
laten uitmonden. t<
- f S 'i - t z£a'j.v 'öki
- u c j - T 'v,
TJE Franse - -Iséhèepvaartmaa!J
-^-schappijen 'Compagnie ■'•-•.d*-!
.MessageriesMdritimes en' de
pagnie Maritime - des, Changétr.
Reunis, hebben - enige lijd - gelede -7
beslóten een'nauwere vorm- vah sak
merrweiking aan te gaan. Met nazi k
dn de vaart,op~hhet 'Vezr^pwta^ffflS
stellen de rederijen,zich voor pv»*
te gaantot één-' gezamenlijke li
ploitatie van-, de" conventions
4 Vloot - 1 .J-Hl"'"
Deze vloot bestaat uit 35 schépe
met een totaal van 370.000
deadweight. Ook 'zullen de.:.red»-/;#|
rijen twee containerschepen'»ra/i'£s
een capaciteit van-meer-dan
containers en een, snelheid van'T.; fl
knopen aanschaffen. - v.
T/AN TWIST heeft in België
op "hoog niveau staand'kano,:
geklaard. Het was de "hoogst
(164 meter) mast die ooit dog
een mobiele kraan opgericht toen
De geprefabriceerde stukken mi,
de mast, waarvan er nog een aa
de andere kant van Belgisch
havens komt, teerden met een 4öé
tons mobiele Fan Twist kraan e»
httn plaats gezet. De masten z»
bestemd voor hoogspanningskabel
ZEVENDE JAARGANG ar. 49
Teksten van Belt Bakker, Jan T
Kees Cornelias© Illustratie» van oju-
Aiy Groeneveld, Gercofoto Onder né j
daktic van Kees Comelisse. ,'r„ VK
"»*"V i~> t irfN