en
is vak'
m
I
en
D
a n
ART CENTER ROTTERDAM
Onbehagen over grote versnippering
(Vau ejcu onzer verslaggevers)
T) OTTERDAM In de kringen van de „verkopers van Rotter-
Tl dam" een kleine groep die er dagelijks werk van maakt om
zoveel mogelijk mensen naar Rotterdam te trekken om de stad te
bekijken, er wat plezier te maken of er eventueel zaken te doen
komt men steeds meer tot de conclusie, dat er wat aan die „verkoop"
schort. Uitspraken genoeg over dat falende „verkoop-beleid". In
de Kamer van Koophandel spreekt de scheidende NRC-redacteur
Piet Kalkman er zijn verbazing over uit, dat dit in een zakelijke stad
als Rotterdam nog altijd mogelijk is, dat meer dan twaalf verschil
lende instanties zich met de presentatie van de stad of onderdelen
van de stad bezig houden zemder dat er ook maar enig samenspel is.
Hij spreekt zelfs van onderlinge concurrentie waar het er om gaat
gebruikers van het congrescentrum De Doelen te vinden.
VVV NIET
URGENT
Ab van Raat te:
,£feer van C70
vasthouden en
nu snel
collectief
gaan werven
BUNDELEN
Aarzelend
Herkenbaarheid
van produkt
belangrijk
voor beleid
ISltlölSs
door
Jan Ladenius
f
voor
Uitdaging
PAGINA 3
DE ROTTERDAMMER
fA-l-ïr,— -
É^lÖlP
ZATERDAG 23 JAjN'UARI 1971
ROTTERDA
MOET BETER
Aan het persdiner vair de dier
gaarde Blïjdorp valt spontaan de
wens. dat alle- instanties, die aan toe
ristenwerving -doen, spoedig tot eer.
hechte samenwerking mogen komen.,
hi Club 25 (die een keer per jaar in
Botterdam aan de weg timmert met
de uitreiking van een „Promotion
prijs Rotterdam", hoewel het er dit
jaar niet van gekomen is) vraagt men
zich af of er voor Rotterdam geen-
„Promotion Committee" zou moeten
komen zoals Amsterdam allang heeft.
Dit comité zou dan beleid moeten
voeren voor werving van bezoekers
aan Rotterdam op de meest uitgebreid
de schaal. Want ook Club 25 is het
opgevallen, dat iedereen zijn best
doet om mensen naar de Rotterdamse
haven, de Euromast, de Diergaarde,
de Eemina, het Sportpaleis, de'Lijn
baan, de musea en ga zo maar door,
te krijgen. Men heeft daar erg veel:
geld voor over, maar men voert in
het wilde weg allerlei acties.
Tegelijkertijd heeft Club 25 toch
wel vastgesteld, dat de resultaten,
van al die reklamecampagnes toen.
niet dat -opleveren wat een conse
quente presentatie van wat de gehele
stad te bieden heeft zou kunnen ople
veren.'Sommigen gaan zelfs nog ver
der en zeggen, dat Rotterdam niet
langer in de schaduw van Amster
dam (wat nu. eenmaal de nationale en
onverbiddelijke trekpleister schijnt te
moeten zijn) zou behoeven te staan
wanneer in de stad in samenwerking
met de gemeente en het bedrijfsleven
/een consequent beleid gevoerd zou
kunnen worden dat in al zijn facetten
valt onder een en (hetzelfde hoofd
stuk: „Promotie Rotterdam".
Wie in dit spel aarzelend wijst naar
de Vereniging voor Vreemdelingen
Verkeer in. Rotterdam, waarvan mag
worden verondersteld dat zij een gro
te bijdrage levert in de promotie van
Rotterdam wordt er op gewezen, dat
deze instantie zich te veel heelt laten
drukken in de hoek van de verwer
king van de stroom toeristen in de
stad eventueel directe dienstverle
ning aan toeristen, die er al zijn. if et
apparaat wordt' echter totaal onge
schikt .geacht om aan'actieve werving
te doen op basis van een beleid, dat
ook van invloed is op wat er in de
stad zelf gebeurt.
De directeur van de Euromast Ab
van Raalte over dit onderwerp na
der aan de. tand gevoeld zegt kort
en kernachtig: „Rotterdam verkopen
is geen 'kwestie van naar Amerika
gaan en (bijvoorbeeld) op. de Euro
mast wijzen, Om te beginnen moet ik
de mensen naar Nederland praten.
Daarbij steun ik altijd nog op Am
sterdam want dat is een interna
tionaal bekend begrip. Zijn ze een
maal in Amsterdam en zitten ze op
de lijn Amsterdam-Brussel dan hen
Ik mijn kans. Zijn de mensen een
maal in Rotterdam dat zijn ze verrast
en zijn er kansen -genoeg om hen vast
te houden.
„Maar dan moet er wel wat in de
stad te doen zijn, zoals bijvoorbeeld
tijdens Communicatie '70 toen iedere
buitenlander getroffen werd door do
gezelligheid, de sfeer, de levendig
heid. En hier kom ik dan terug op
beleid..Men moet er in de stad zelf
van overtuigd zijn, dat de toeristen
industrie (al de tweede van Neder
land) geweldige kansen geeft mits
men de stad daar integraal op af
stemt. En voor Rotterdam betekent
dat dan in de praktijk, dat we van de
unage van de haven af moeten.
„Niet dat die haven slecht'is, maar
Rotterdam,,zou veel en yeel meer
kunnen Dieden. Nu al is - vaak de
reactie van de meh£êrir„Oh, maar ik
dacht toch dat Rotterdam een haven
Was", waarmee ze dan teruggrijpen
naar het beeld van de gemiddelde
havenstad, smerig, ongeciviliseerd,
ruw, een beetje "misdadig misschien",.
.-.^Natuurlijk - heeft een map als
.SÈalkman' gelijk.Iéder reklame - laten
maken voor eigen straatjèr. daar. hel
pen ze de hele boel - mee naar de
knoppen. En als er een collectieve
werving;komt dan nog zal er wel ge-,
legenheid zijn om nog. eens extra'
aandacht te vragen voor het 'eigen
produkt', maar'dat produkt past dan
in een bekend pakket waar' men bij
wijze van spreken: over'dé gehele we
reld van gehoord heeft. In feite is het
tóch te gek om los te dopen,- dat in
een tijd van fusies- en samehwerkin-
gen wij tobben met een stuk ri£< tien
verschillende organen, die allemaal
wel ongeveer het, zelfde, voor ogen
hebben staan",
jVolgens Euromastcirecteur Van
Raalte is: het één- minuut -voor twaalf
uur. Waarmee hij dan, bedoelt, dat
Rotterdam op het punt staat de boot
te;missen en dé goede naam die Com
municatie '70 Rotterdams binnen
stad bezorgd heeft verloren gaat.
Wanneermen Rotterdam Promotie
het best kan vertalen met „mensen
naar Rotterdam trekken" dan moet
de sfeer van de zomer 1970 vastge
houden worden, een kreet trouwens
die ook de voorzitter van de Kamer
van Koophandel en Fabrieken in Rot
terdam in zijn nieuwjaarsrede heeft
laten vallen.
„Willen "we tot zelfs maar een aan
zet van een oplossing komen", zegt
Ab van Raalte, ,-,dan moeten er eerst
.wel. een paar heilige huisjes omver.
Maar die oplossing is - er heus wel.
Om een paar suggesties op een rij te
zetten. Eerst móet er een man komen,
die door het idee gepakt is en op alle
mogelijke niveaus kan onderhande
len. (Dat is wat anders als met je
hoéd.in de hand om een bijdrage ko
men.vragen.)
Voorts moet die man de kans krij
gen mensen te winnen voor het idee
een geïntegreerd plan voor Rotterdam
FOTO BOVEN: Een „cocktail" van
Rotterdamse kwaliteiten, stuk voor
stuk de moeite waard om te „verko
pen". Maar zaken als Euromast,
Doelen, Blïjdorp, Spido en sport
paleis met dé andere Ahoy'-moge-
iijkheden, zijn als pakket veel beter"
presentabel.
Promotie ten uitvoer te leggen. De
volgende stap is een vijf- of tienjaren
plan te maken met -goede financiële
basis, waarbij het natuurlijk uit den
boze is dat grote bedrijven'honderd
gulden storten zoals in het kader-yan-
de WV nog altijd mogelijk is. 0-Sa
En tenslotte moet er een apprfVaat
komen voor marktonderzoek, dat'
eventueel samen met het Nationaal'
Bureau voor Toerisme de verkóöp'
van Rotterdam puur commercieel
aanpakt. Tenslotte is geld verdienen
toch nog geen vies woord in deze
stad"
De heer Van Raalte vindt het min
of meer logisch, dat eventueel een
groep van mensen, die alle in Rotter
dam wervende krachten bundelt en
onder de Kamer van Koophandel res
sorteert en dat ook de gemeente een
belangrijk aandeel in de samenwer
king, neemt zonder- echter, dat er
van overheersing sprake is op grond
van een subsidie-aandeel.
„Op die manier kan'er eerst een
einde komen aan de bestaande ver
snippering, die ons steeds verder van
het doel afvoert en in de tweede
plaats is er een kans, dat we dan toch
die boot nog halen. Op datgebied
wanhoop ik niet. Tenslotte zijn de
menseu oo-k gewonnen voor wat C'70
tegen hun wil overhoop gehaald
heeft".
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM „Art Center
Rotterdam'' staat op het gevel
bord aan de Mathenesserlaan.
waarmee vier Rotterdamse ont
werpers en publiciteltsmensen
dan een soort „workshop" bedoe
len waar zij (financieel onafhan
kelijk) met elkaar samenwerken.
Hun specialiteit is „Corporate
Identity", een vage kreet uit de
Amerikaanse business, die zich
min of meer wel laat vertalen
met „herkenbare identiteit van
een onderneming".
Met de herkenbare identiteit
van Art Center zelf is het nog
niet bijster goed gesteld. Hoewel
de groep van vier achter Art
Center bijzQnder graag spreekt
van „uniek stukje creatieve sa
menwerking" en verder van
„enig in Rotterdam" is juist hun
grootste grief dat veel en veel
te weinig (zaken)-mensen van
Art Center' gehoord hebben.
Publiciteitsman Bob de KeijZer is
de eerste om toe te geven, dat dit
weer het oude verhaal is van de ver
koper; die zich zelf niet weet te ver
kopen. Hij voegt er echter snel aan
toe, dat het nog tijd genoeg is om zelf
een herkenbare identiteit op te bou-
.w^n als het slecht gaat. Dat hij daar
mee een storm van protesten oproept
bij zijn partners de ontwerper Arie
van Veen en de cineast Pim Korver
deert hem minder.
Vastgesteld wordt dat in het alge
heel de Nederlandse bedrijven op het
gebied van de „house styling" wat
dan ongeveer het visueel maken van
de corporate identity genoemd kan
worden te veel op de buitenlandse
markt zijn aangewezen juist omdat
de Nederlanders in deze sector zich
veel te bescheiden opstellen.
Voordat er iets. meer te zeggen valt
over het geven van éen .eigen beeld
waar men als het ware. tegelijk het
product in proeft iets. meer over
werkgroep van Art Centre, die' in
1965 aarzelend begon met de samen
werking tussen de' ontwerper Van
Veen en de copywriter Guido Hasse
laar. De .laatste stapte over naar het
grote reklamewerk: van J. Walter
"Thomsen en de publiciteitsman Bob
de Keijzer nam de opengevallen
plaats in. Ieder was financieel vol
maakt onafhankelijk, maar de vaste
lasten .-zoals .onderdak,, personeel, al-
'■'geméne.Tonkpsfén werden gemeen-
'■schappelijk'.betsald.
Snel meldde zich een; -derde man,,
de
-geluidsproducent Sies Hofman;Tdie.ih
de radiowereld goed thuis,vras; en- een
vierde de binnenhuisarchitect' Peter
Bakker. Deze laatste koos tenslotte
toch voor een vaste baan en vervol
gens. diende zich de filmer Pim Kor
ver aan, die het Art Center een hele
belangrijke verbinding gaf op het
terrein van de beeldreportage en de
visuele reklame. Intussen kreeg men
ook nog de beschikking over een
eigen pand, dat na grondige verbou
wingen in eigen beheer in maa-t van
dit jaar een spectaculaire opening
krijgt.
Waar het vormen van een eigen
„house style" in Amerika allang
gemeen goed is zjjn nu in
Nederland de grote bedrijven
zich aarzelend aan het orienteren.
Bekend zijn 'natuurlijk de Spoorwe
gen en Albert Heyn, die zich een an
dere image hebben aangeschaft, die
zich een nieuw gezicht hebben laten
geven. De KLM is ai evenzeer een
bekend voorbeeld, te mee-r omdat het
er bijdezé luchtvaartreus niet'" om
ging om eens een ar.der vignet op de
staart- van zijn toestellen te. zien,
maar veel meer om door consequent
gebruik van een aantal visuele mid
delen een gunstige indruk te maken.
In Nederland wordt nog maar te
vaak gedacht, dat deze „house stv-
-ling" een modegril is, een poging om
weer eens net eventjes anders te zijn.
De - ontwerpers, 'dia'! ;zich -mét' deze
soort vormgeving bezighouden, ver
zetten zich met - hand en tand fegen
deze „verdachtmakingen".. Zij gelo
ven, dat wanneer, men consequent
overgaat op het scheppen van een
eigen identiteit het haast niet anders
kan of ook de mentaliteit in het be
drijf wordt beter, de vormgeving
heeft vaak meer invloed op het beleid
dan men denkt. Een frappant voor
beeld is bijvoorbeeld dat een nieuwe
housestyle voor de Nederlandse Art
sen Vereniging geleid heeft tot sane
ring van een ongelooflijke papierwin
kel
De mensen van Art Center, die er
nog over. piekeren hoe zij, in maart nu
eens even,in het licht van de:schijn
werpers kunnen komen, zijn verrast
wanneer zij horen, dat er in Rotter
dam een groep van mensen is, die
geïnteresseerd zijn in'de herkenbaar
heid ran de stad, of beter gezegd, die
op zoek zijn naar een vorm van her
kenbaarheid waarop de gehele stad in
zijn rijke geschakeerdheid te verko
pen zou zijn.
De ontwerper Arie van Veen zegt,
dat hem geen voorbeeid bekend is
van een stad, die zich eën. eigen hou
se style heeft laten scheppen. Hooguit
gedachte dat opvarenden van zeeschepen ook overdag gebruik zouden
maken van het internationaal zeemanscentntm De Beer in Europoort
is in het afgelopen jaar niet uitgekomen. De praktijk heeft uitgewezen dat
het walverlof hoofdzakelijk in 'de avonduren wordt verleend. Ruim 85 pro
cent van het bezoek komt derhalve 's avonds naar het riante centrum.
De belangstelling voor het centrum
is in het eerste halfjaar sterk geste
gen, zo concludeert het jaaroverzicht.
In de tweede helft van- het jaar werd
evenwel een zeker verzadigingspunt
bereikt. Reeds in, bet -begin van het
jaar werd duidelijk dat de hotelac
commodatie te beperkt was. De nor
male capaciteit bedraagt 30 bedden,
verdeeld over 10 eenpersoons en .10
twee persoonskamers. Vooral bij het
onderdak brengen van aflosbeman-
ningen moest hierdoor vaak worden
geïmproviseerd.
'Hoogtepunt was 29 juli toen 00 gas
ten ondergebracht werden. Op 25 de-
cember werd de 4000ste hotelgast in
geschreven. Door de drukke toeloop
moesten bepaalde onderdelen' van de
werkzaamheden worden aangepast,
aldus het jaaroverzicht.
Het personeel werd uitgebreid tot
32 man, waarvan de werkuren vooral
in de namiddag tot de late avond lig
gen. In 1970 werden 38.987 bezoekers
dn het centrum verwelkomd. Het aan
tal overnachtingen bedraagt 9.012,
waarvan 1.090 vrouwen en 466 kinde
ren. Ook het sportveld trok veel be
langstelling. Precies 163 scheepselftal-
len probeerden de weg naar het net
te vinden.
Het aantal schepen dat vanuit zee
is binnengekomen bedraagt totaal
8.246. Op de schepen, zaten ruim
206.000 zeelieden. Negentien procent
daarvan deed de Beer aan. Voor wat
dit jaar betreft wordt een kleine stij
ging van het bezoekersaantal ver
wacht.
Getracht zal worden de plannen tot
uitbreiding van de hotelkamers, een
derde voetbalveld en een overdekt
zwembad uit tc voeren.
K
SOVJET UNIE en de Benelux-
landen hebben deze maand een
handels- en scheepvaart verdrag ge
parafeerd na twee maanden.van gehei
me mulerhandelingeii. Details over liet
bereikte accoord zijn niet bekend ge
maakt mar een officiële verklaring zegt
dut ile onderhandelingen -in een sfeer1
van wederzijds begrip en zakelijke sa
menwerking zijn verlopen.
Voor de Benehrxlanden werd liet
verdrag geparafeerd door Max Werv
van- -bet Belgische ministerie van bui
tenlandse zaken en voorde Sovjet Unie
dnor A. N. Manzhulo, hoofd betrek
kingen met westelijke landen van het
Russische ministerie van huatenlandse
handel.
Het verdrag wordt gezien als de be
kroning van negen jaar streven naar er
kenning door de Sovjet Unie van de
Benelux als aparte handelspartner. In
1969 bedroeg de handel tussen de Be
nelux en de Sovjet Unie ongeveer 227
miljoen dollar,
0NGEDULDIG wacht da
Cunard Adventurer op het
moment dat de klink zal val
len. en de champagne tegen de
scheepshuid uiteen sal-spatten.
Op 2 februari zal een groot
gezelschap op de werf van de
RDM getuige zijn van deze
feestelijke manifestatie. Cu
nard. voor wie het schip ge
bouwd wordt, zal het cruise
schip over enige maanden in
de vaart kunnen brengen. De
doopplechtigheid zal verricht
worden door Lady Mancroft,
echtgenote van Lord Mancroft,
vice-voorzitter van en direc
teur van Cunard Line.
JN het afgelopen jaar is er uit
het buitenland bij Japanse scheeps
werven een record aantal van 399
schepen besteld met in totaal
13.436.934 bruto ton, zo blijkt uit
een mededeling van de vereniging
van Japanse sdieepsexportetirs.
Met deze opdrachten was een waar
de gemoeid van 3.285 miljoen dol
lar.
Hiermee werd 45 procent meer
dan in 1969 geboekt. De tonnage
gaf in vergelijking met 1969 een
stijging te zien van maar liefst 97
procent.
DRIE mannen van "het .Art Center":
v.l.n.r. Van Veen, De Korver en
De Keyzer.
heeft Canada eens wat op dit gebied
gedaan en onder meer zijn vlag met
de beroemdeMaple Leaf laten
stroomlijnen.
„Het zou wel een uitdaging zijn",
zegt hij, „een programma maken voor
de stad -waarin een vast patroon van
herkenbaarheid zit en 'dattoch ook
weer zo flexibel is. dat. het voor alle
'onderdelen van Het stadsleven toege
past te gebruiken is en ér toch een.
soort- eigenheid bestaat. De aanpak
zou zo moeten zijn, dat .wat je .waar
ter wereld ook onder 'ogen krijgt .van
welke instelling uit de stad ook, dat
je "onmiddellijk Rotterdam in je.ge
dachten schiet.
Mogelijk is het -wel,maar-, het zal
een grote tijd van voorbereiding vra
gen. Maar als-het lukt zou.het wel
..wat,.: .v,„
zijn de: eerste'stad- met.éeiy eigen
house style tjonge tjonge"::
DEZE rubriek wordt' soms ge
zien als de „algemene klusjes-
hoek". Zo'n vergaarbak, waar je met
alles terecht kunt dat niet elders on
der te brengén valt. Vaak terecht,
want wie kan vaakbeter éven iets
melden, rechtzetten of een duwtje
geven dan zo'n babbelaar als ik. Wel
hou ik er zo mijn eigen' selectie
maatstaven op na. -
Het gaat dan nu om de gastarbei
der Haci Yalvac,. over wie u een
week geleden in deze krant kon. le
zen. Met een kop als „Gewonde
Turk" moet Nederland verlaten" en
daarboven „Vreemdelingenpolitie:
„Wet is wet". U kent het verhaal
Maar ja, hij deed het illegaal. En
dat mag niet. Nu kunnen we zeggen:
Dan had hij dat niet moeten doen.
Maar er is meer, Yalvac (twee jaar
getrouwd, dochtertje) heeft 4000
geleend. Van vrienden ora zijn reis
te kunnen betalen. Dat geld moet
eerst terug. Van zijn verdiensten na-
tuurlijk.
Maar als hij geen verdiensten heeft?
Boyendien is hij in zijn
eer als man aangetast. Iemand die
het weten lean zei me: Dit vooral
voor een Turk .betekent zeer veel. Je
weet maar niet wat zo'n man dan
gaat doen.
Nu, onze lezers hebben zich het
verhaal uit de krant van zaterdag 16
jan. aangetrokken. Er kwamen te
lefoontjes en brieven. In een van die
brieven zat een tientje, „Om deze
man te helpen .uit zijn financiële
zorg", stond er bij. En of Jan Krant
een oproep wilde doen. De: bedoeling
was Yalvac geld mee te geven, dat
terug moet.
Nu voert Jan Krant zelf geen ak-
ties. Zeker niet als er instanties zijn,
die dat kunnen doen. En dat'gebeurt
ai. U kent de naam van hetzeer
energieke Aktiecomité Pro Gastar
beiders, dat op allebressen staat
voor de belangen van welke gastar
beider dan ook. Het comité heeft mi
nister van justitie Polak al gevraagd
of Yalvac mag blijven.
Humanitaire overwegingen staan
hierbij op de voorgrond. Het comité
zal het zeer waarderen als er ook
lezers zijn, die de minister schrijven.
En het comité heeft al bereikt
zo kreeg ik juist te horen dat
Haci Yalvac niet zonder meer het
land uit gaat. De kwestie wordt na
der bestudeerd. Er is dus goede hoop
voor deze gastarbeider. Het tientje
dat Jan Krant kreeg gaat dan. ook
naar Pro Gastarbeiders, rek.
C94.C65.665 Ned. Middenstands Bank,
Rotterdam. Het comité heeft me be
loofd voor dat bedrag fruit, sigaret
ten e.d. te zullen kopen voor deze
man, die in het ziekenhuis ligt.