Architecten
hun
mogen
Statendam ent het interieur
op louter plezierreizen
ütsofari van de Sfam
98
Succes van
Hoofdstad
Operette
s water staat kiept
in rivier
voor
Fietser
tussen
Om souttong terug te dringen
waar gezelligheid begint. Den Haag, Koordeinde 138-140
orm
I
1
i-
Conferentie over
structuur wij ziging
termeülen
het winkelen waard
KUNSTHARS
WIT
FAAM
Als ..dan ook de. ketels van het
schip vervangen zijn. zal de ge
restaureerde Statendam geheel
up to date de faam van de Ne
derlandse scheepsbouwers én
architecten kunnen uitdragen
over de .wateren langs de Ameri
kaanse westkust, het Verre Oos
ten, de Westindische eilanden en.
de Noordkaap.
ROTTERDAM Rijkswater
staat zal aan het eind van dit
jaar 55 miljoen hebben „ver
spijkerd" (zoals het vakjargon
wil) aan de bestrijding van de
verzilting op de Nieuwe Water
weg en de Nieuwe Maas. Om de
zouttong die als gevolg van het
graven van steeds nieuwe havens
•waarts is opgerukt te bestrijden,
wordt de rivier van dé mond
van de Hollandsche IJsSel tot
aan de Waalhaven in Rotterdam
ondieper gemaakt. Medio 1972
moet dat klaar zijn;
Ander
Duikers
Evangelisatie-avond
De Reddingboot
v
DÉ ROTTERDAMMER
PAGINA 3
MAANDAG 23 AUGUSTUS-1971
l ROTTERDAM Het ver-
l trouwde beeld van de „Staten-
dam" aan de kade van de Hol-
i land Amerikalijn wordt steeds
zeldzamer, omdat de drie grote
schepen van de H.A.L., de Nieuw
j Amsterdam, de Rotterdam en de
j. Statendam, volledig als criiise-
i schepen en niet meer als lijn-
vaartschepen worden gebruikt.
Nog twee keer zal het schip te
zien zijn en daarna op 25 sep
tember gaat het in dok bij
Wilton-Fijenoord in Schiedam.
De Holland Amerikalijn stopt er
achttien miljoen gulden in om
het schip dat in 1958 gereed
kwam, een grote beurt te geven
cn te voorzien van een compleet
nieuw promenadedek, het hart
van een schip dat bestemd is
voor pure plezierreizen in de
luxe sector.
Het breekijzer gaat in alle kostbare
betimmeringen van mahonie, kersen,
kevasingo of djati, wen gé of ahorn.
De grote keramische panelen van Cu-
no van den Steenc verdwijnen met
onbekende bestemming zoals ook de
fraaie wandkleden van mevrouw Er-
nce-'t Hooft. In die kale ruimte gaan
dan de twee architecten ir. B. Th.
Kraayvanger (arch.bur. Kraayvan
ger, van Putten, Kuit, Knol cn Maas)
en J. van Bommel ellr een zorgvuldig
afgebakende helft van de verbouwing
voor hun rekening nemen.
Als die herboren Statendam op 3
maart 3972 de Nieuwe Waterweg op
vaart, zal ook het silhouet gewijzigd
zijn: Het dek boven het promenade
dek is dan met ongeveer twaalf me
ter verlengd en via glazen schotten
verbonden met het promenadedek.
Tegelijk met deze verbouwing zul
len ook alle hutten onder handen
worden genomen. Op een luxe crui
seschip horen alleen maar eerste klas
hutten, elk voorzien van douche en
toilet. Zo aullen er in totaal 740 in
plaats van de huidige 650 bedden
aanwezig zijn.
Architectenzoon Ben Kraayvanger
krijgt toch de gelegenheid om zijn
ideeën over een modern scheepsinte
rieur te spuien. Hij is namelijk twee
jaar bezig geweest aan het „project
CG8". Dat was de aanduiding voor
een nieuw schip, bestemd .voor de
HA.L.' Maar de wijzigingen in het
bouwbeleid van de H.A.L. zetten een
ROTTERDAM In het Bouwcen
trum te Rotterdam wordt 16 septem
ber onder auspiciën van The Light
house Club een conferentie gehouden
over structuurveranderingen in de
bouw in relatie tot de toeleveringsbe
drijven.
Oud-minister ir. W. F. Schut zal de
conferentie openen, waarna 's mor
gens er inleidingen zijn van ir.' B. W.
Kronnie, lid van de raad van toestuur
van de Hollandse Beton Groep NV en
van drs E. L. Kramer, lid van de
raad van 'bestuur van Cindu-Key eri
Kramer NV. Na de koffiepauze ko-
mbn ir. E. J. Broekers, directeur tech
nische bedrijven van Philips NV en
ir. A. Peters, directeur 'bouwnijver
heid van de centrale directie voor de
volkshuisvesting en ruimtelijke orde
ning aan het woord.
Een geweldige .aanbieding on
derjurkennu eens niet voor
moeder, maar voor haar doch
ter
Nylon meisjes ónderjurken in
diverse leuks modelletjes, waar
van we er één afbeelden. U kunt
kiezen uit de kleuren bleu, rose
en wit en de maten 92 t/m 152,
nu door elkaar per stuk voor
nog géén twee gulden.
Morgenvroeg om 9 uur begint
op. de. parterre de verkoop van
deze schattige nylon meisjes
onderjurken. Keuze uit diver
se modelletjes en kleuren,
de maten 92 t/m
152, hu
1
Ook maandagmorgen open
Géén tel. of schrift best
A-.:-
Safari fauteuil
meeneemprijs f 162.-
Uitneem baar en handig
'n doos verpakt.
Safaristoel
meeneemprijs
In de jungle van stoelen en
prijzen kunt u snel verdwalen. Daarom heeft de Stam een
eerlijk en open pad gebaand om de prijzen laag te
houden. Nu kunt u voordelig deelnemen aan de nieuwe
trend. Ónze safari-stoelen hebben wij speciale
meeneem-prijzen gegeven, 'n Stuk onder de normale
winkelwaarde. U betaalt en neemt de stoei zó onder
uw arm mee. Als extra verrassing mogen enkele andere
stoelen ook mee voor safari-prijzen. Maar eerst komt u op
uw gémak zitten, keuren, kijken en vergelijken.
Dan weet u zeker dat u straks goed zit. Kom maar gauw.
't Jachtseizoen is geopend!
de Stam
Rotterdam,
Mariniersweg hoek Goudsesingel
vestigingen eveneens te
fi#>1 j-r Schiedam»Parkweg 201-2o
punt achter dit' project. De mappen
met ontwerpen komen nu weer goed
van pas omdat ze voor een deel kun
nen worden toegepast op het nieuwe
promenadedek van de Statendam, de
opvolgster van de in mei 1940 in el
kaar geschoten en uitgebrande Sta
tendam die toen aan de iH-A.L.-kade
wekenlang heeft liggen nasrr.eulen.
„Alle betimmeringen verdwijnen,
ook al zijn ze nog puntgaaf", zegt ir.
Kraayvanger. „Dat ambachtelijke dat
de Statendam kenmerkt, kunnen we
niet meer toepassen. Er komen nu
kunsthars warr([bekledingen.
Het 'belangrijkste deel van het
voorste stuk van het promenadedek
wordt een soort floorshowzaal. Het
toneel staat in een hoek zodat er als
het ware een diagonaal gerichte lijn
in deze zaal komt.
Interessante wijziging: de gee van
stoelen die er nu staat wordt getemd.
Er komen enkele lange stroken van
banken naast de stoelen. Bovendien
wordt voorkomen dat men telkens die
grote lege ruimten tegenkomt als er
overdag geen shows zijn. Dan worden
er verticale schermen neergelaten
langs het toneel dat dan met zijn
verlaten combo-apparatuur en vleu
gel niet meer zichtbaar is. Bovendien
ontstaan zo meer intieme hoekjes
waardoor deze zaal veel gezelliger
wordt. De naam Stuyvesant keert
hier telkens terug in de twee lounges
en in de vrij in de ruimte staande
bar.
Om toch te voorkomen dat men al
tijd tegen die glazen ogen in de zij
wand kijkt, zal er een soort afscher-
De beide architecten bestude
ren de tekeningen die aangeven
hoe het interieur van de Staten t
dam er uit zal moeten gaan zien.
ming komen die naar binnen deze ra
men onzichtbaar maakt terwijl naar
buiten het schip zijn ogen open
houdt. Een verplicht gegeven voor de
architecten.
Hoofdkleur is wit met rood en
blauw in de stoelen en banken in
donkerbruin. In plaats van de huidige
bibliotheek met uitleen komt er een
zelfbedieningsstand waar men kran
ten, pockets en tijdschriften, dia's en
sigaretten kan kopen. Een meisje aan
de eindkassa accentueert het beeld
van een moderne zelfbedieningswin
kel. Een kledingboetiek, een -kaartka-
mer en een rustige schrijfhoék com
pleteren dit deel.
Een t.l -verlichting do.or smalle
spleten en veel laag. licht'komen de
plaats innemen van het warrige ge
doe dat nu aan het plafond 'hangt.
Ook de toneelverlichting wordt inge
bouwd. Nu zijn er wat losse spots
'bevestigd die even lelijk detoneren
als de plafonds met rose geschilderd
gaatjesbord.
Hoe groot zo'n ruimte is, bewijst het
aantal mensen dat van de floorshows
kan genieten: 450. Dat is op vijftig na
even zoveel als het Hofpleintheater.
Nog een opmerking van architect
Kraayvanger: „Je kunt er aan boord
van een cruiseschip -geen hippe boel
van maken". Architect van Bommel
heeft als opvaUendè noviteit kortha-
rig tapijt toegepast als wandbekle-
ding. „Je kunt in een schip geen alu
minium of andere metalen plafonds
gebruiken."
In het Lidorèstaurant tenslotte
wordt zelfbediening toegepast. Niet
ongewoon in zo'n luxe omgeving als
men weet dat dit in Amerika al lang
gebruikelijk is'. Dat men dan soms
tien minuten in de rij moet staan
wordt niet als een bezwaar gevoeld.
Het witte plafond en het grasgroene
tapijt leveren hier een goede verbin
ding op met het buitendek waarin het
zwembad en een bar voor binnen- en
bulten voorkomen. Nü het terras gro
tendeels overdekt wordt door het
verlengen van het boven-promenade-
dek, lijkt deze' gehele interieurver-
nieuwing_,het promenadedek onher-.
kenbaar te maken. yfVÓ
ligheidsoverwegingen niet toegestaan
als de Gateway naar de plaats van
bestemming koerst en langzaam leeg
terugvaart.'
Vlak bij de Willemsbrug zaten
gaten van achttien meter diepte.
In 1968 is rijkswaterstaat begonnen
met het m'aken van próefvakken bij
het eiland Van Brienenóord en op de
Nieuwe Waterweg.Toen kwamen de
hoogheemraadschappen in het geweer
uit angst dat het graven van de zg.
hoe danger hoe meer, landin- _0xï£geni voor de mond van de Nieu-
wé Waterweg verdere verslechtering
wan de verzilting tot gevolg-Zou heb
ben1.
Spectaculair by dit werk is het
regelmatig tot vlak bij de Willems
brug opvaren van de hopperzuïger
Gateway, een volwaardig zeeschip,
dat by gunstig tij 4.500 m3 zeezand
tegelyk in de Nieuwe Maas laat zak
ken.
De rivier moet ervoor worden af
gezet; binnenscheepvaart is uit vei-
ROTTERDAM In tegenstelling
tot opera's, die meestal drakerige
stukken zijn met liefst veel doden,
houden operettes de vrolijkheid er
in met hier en daar een weemoedige
traan en een eind goed, al goed.
Helemaal goed loopt het in „In
einer kleinen Konditorei" niet af,
want een 'beginnende romance tussen
een prinses en een violist kon in het
Wenen van omstreeks 1900 onmoge
lijk voortgang hebben omdat het Hof
zich streng hield aan de etiquette van
Maria Theresia uit de 18de eeuw. De
violist, goed gespeeld en gezongen
door Leo de Beer, krijgt de prinses,
die hij voor een kamermeisje aanziet
in zang en spel een glansrol van
Lizzi Schöffmann dus niet, maar
wel als troost de kapelmeesterplaats
van de Hofkapel.
Als altijd bij de Hoofdstadoperette
hadden Claire Clairy en Herman Val-
sner de lachers terecht op hun hand,
wat ook van Lily Loerkens als nuffi
ge hofdame gezegd kan worden.
Helma Reichle was een snoezige,
vlot zingende en spelende dochter Fi-
ni van de pas -gepensioneerde ambte
naar Dominik Gaudenzdorf, die door
Karl Frey statig werd uitgebeeld.
Hans Hageman was haar levendige
tegen- of liever medespeler, wiens
stem in de hoge tonen nog aan kracht
kan winnen. Antoni Wink was een
indrukwekkende hoveling, die in het
derde bedrijf met Lily L< erkens van
de „Spaanse scène" een hoogtepunt
wist te maken.
De Weense muziek, samengesteld
door Leo Ascher en door het orkest
onder John Kapper vlot -gespeeld,
deed het weer uitstekend, de regie
van Walter Kochner hield de leven
digheid er in, de dansen waren door
Nina Feist goed ingestudeerd en de
costuums en decors waren fraai en
kleurrijk. De beide solistensextetten
deden goed werk.
Geen wonder dus, dat het publiek,
z;ch bü dc eerste voorstelling vrij
dagavond in de Rotterdamse Schouw
burg waar liefhebbers van de lich
te muze de volgende week nog te
recht kunnen zich bijzonder geest
driftig toonde.
G. M. D.ER9JANT
ROTTERDAM „Niet naar,
de trappers kijken. Je stuur goed
vasthouden. Niet zo snel." Die
raadgevingen gaf vader Scherar-
dus zaterdag op het zonnige
Schouwburgplein aan zijn zeven
jarig dochtertje Ingrid („Ik durf
best hoor. Papa houdt mewel
vast.") Dat was 's middags' om
tien over één. Pa zorgde voor de
première in het kader van de
door de jonge Arij van der Vliet
georganiseerde zachte aktie te
gen milieuverontreiniging en an
dere atmosfeer verpestende
symptomen.
Arij, met twinkelende ogen van
achter zijn nikkelen antieke, fonds-
briüetje, omdat er al direct zoveel
„kijkers en kopers" waren, Ijad 'vier
fietsen gekregen-van kermissen in ver
schillende maten: Zokonden de mé
destrijders voor- schone.lucht en"min
der lawaai, man of vrouw, jong óf
oud, groot of klein, fietsen leren.. Er
waren anderen die zeiden: „Hé," ik
kan het nog. Ik beri eigenlijk: gek dat
ik elke dag achter hét stuur ga zitten.
Dit lijkt me veel .gezonder."
Andere kijkers blikten naar. de
borden waarop suggestieve teksten
zoals: „Studenten én. scholieren doe
mee aan de akties .op jouw .school".
„Auto's en bromfietsberijders, probeer
uit de binnenstad té blijven- Demp
uw geluid". „Fabriekchemie.- Wat
eerst? Mens of produkt? Een wolk
van u over onze stad is een dode
stad!" „Natuur, vogels en vissen,
kunnen we daar nog wel over pra
ten?"
„Help, we stinken er in" en bij een
roetvolle tekening het bijschrift: „Het
zal je lucht maar wezen". Arij zei
ons: „Misschien denken de fnensen
wel „Daar heb je die gekke vent
weer". Laat ze denken wat ze willen.
Ze' behoeven het beslist niet met me
eens te zijn. Als ze maar, al is het
maar voor een moment, even op de
feitén worden gedrukt- Dan is er ten-
■miriste al iets bereikt"
Da kijkers en fietsers konden boek
jes kopen met daarin artikelen uit
dagbladen over alles wat de heden
daagse, mens bedreigt. En dat is heel
wat. Anderen konden via een ideeën
bus, misschien te gebruiken oplossin
gen aan de hand doen, tenminste
wanneer zij het niet te druk hadden
met pedaleren.
Nu sindsdien 4J^. km van de 6 km
rivierbodem, die voor ophoging in
aanmerking komt, gereed, is, valt er
volgens ir. P. C. Mazure van rijks
waterstaat, al een aanmerkelijke ver
betering te constateren. Ze laat zich
echter moeilijk concreet uitdrukken,
maar meetresultaten tonen de gun
stige gevolgen aan.
Ten oosten van de Maasbrug is het
.stuk van de Hollandse IJssel tot de
scheepssloperij van Simons gereed.
Daar ligt nu een zg. bakkenzuiger
die grof rivierzand via een pijp waar
aan een dwarspijp als sproeier is ge
koppeld, op de bodem uitgespreidt.
Hier wordt de diepte acht meter;
daar kwamen putten van zestien tot
twintig meter voor.
Op de zandlaag legt de grindver-
werker De Steenplaat een laag van
30 cm grind, om te voorkomen dat
het zand verdwijnt.
Door middel van een onderzoek in
.het riviermodel van het. waterloop
kundig instituut in de Noordoost
polder is vastgesteld, hoe de werk
wijze en volgorde van de stukken, die
ondieper moesten worden gemaakt,
moest zijn.
Benedenstrooms de Willemsbrug
wordt een ander systeem gevolgd dan
bovenstrooms. Hier wordt in prin
cipe zoveel mogelijk zeezand gebruikt.
Van de Willemsbrug tot aan de me
tro bij de Leuvehaven wordt de diep
te op acht meter gebracht.
Dat stuk is niet helemaal klaar te
maken, omdat rekening moet worden
gehouden met de mogelijkheid van
de aanleg van de Willemstunnel. Er
wordt evenwijdig een vaargeul open
gehouden van tien meter diepte. Daar
door kunnen eventueel de tunnelstuk
ken, worden gemaakt, naar de plaats
van bestemming worden gevaren.
Alleen de zijkantcR van de rivier zijn
volledig af te werken.
Trapsgewijs wordt dc rivier van
dc metrotunnel af tot de tweede Pe
troleumhaven minder ondiep opge
hoogd. Van de Leuvehaven tot de
Waalhaven wordt de nieuwe diepte
elf a twaalf meter, ook al om sche
pen die willen meren by de Holland
Amerika Lijn, in staat te stellen zo
ver op te varen.
Van de Waalhaven tot de tweede
Petroleumhaven zal de Nieuwe Maas
dertien a veertien meter diep wor
den. Als de Gateway in verband met
het tij niet kan doorvaren naar de
Willemsbrug, stort zij de lading voor
dat punt.
De Gateway van de Westminster
dredging company (Bos Kalis) zal
door de kleinere Seaway van dezelfde
maatschappij worden vervangen als
het traject bij de Maasbrug zo ondiep
is geworden (12 m) dat de grote hop
perzuiger daar wegens zijn diepgang
niet meer kan komen.
controleren hoe de grindlaag zich ge
draagt. Dat blijkt goed te zijn; het
grind houdt de bodem vast.
Het ophogingswerk brengt voor de
gemeentelijke drinkwaterleiding mee
dat zij een nieuwe buis van 1,60 m
doorsnee moet leggen, omdat 'twee
oude zinkers de extra belasting van
zand en grind niet kunnen verwerken.
Over twee maanden zal de nieuwe
zinker in een weekend met behulp
van drijvende bokken worden ge-
legd.
AJs hét' karwei geheel achter de
rug is; zullen 4% mUjoen m* zand en
-*600.000 ton grind op een verantwoor
de -wy ze in het water zijn gegooid.
Het zoute water, funest voor-tuin»
ders en landbouwers moet dan op een
veilige afstand van de inlatenvan
de hoogheemraadschappen kannen,
worden gestopt.
Op
heeft
de stukken die gereed
rijkswaterstaat duikers
zijn,
laten
ROTTERDAM De Reddingboot
houdt woensdagavond -half acht oen
evangelisaliebijeenkomst in het ge
bouw Noordsingel 40.
Medewerking verleent de Redding
boot Tamboerijnband.
De afdeling Rotterdam van de
Algemene Nederlandse "Inva
liden-Bond Osseweistraat 36b, tele
foon 010-252475 en 010-234817 maak
te me er op attent, dat per 1 juli de
daggelden voor gedeeltelijk arbeids
ongeschikten opnieuw zijn vastge
steld.
Het wettelijk vastgestelde mini
mum is nu 41,50 per dag, het maxi
mum is ƒ48,50 per dag.
De ANIB-Rotterdam maakte me
er op attent dat er mogelijkheden
zijn voor beroep als een betrokkene
het niet eens is met het hem toe
gekende daggeld. De bond vestigt er
de aandacht op dat, als er aanlei
ding is tot een protest, zo'n protest
onverwijld moet worden ingediend.
De bepalingen zijn nogal gecom
pliceerd: zo ontvangt bijvoorbeeld
iemand die voor tachtig tot honderd
procent arbeidsongeschikt is tachtig
procent van het vastgestelde dag
geld gedeeld door 106.
Ingeval men het niet eens is met
het toegekende daggeld vraagt de
betrokkene bij het gemeenschappe
lijk administratiekantoor of bij de
bedrijfsvereniging waartoe betrok
kene behoort een voor beroep vat
bare beslissing aan, zo deelt de
ANIB-Rotterdam mee.
Men moet deze aanvragen doen
binnen een maand na dagtekening
van het formulier waarin de nieuwe
daggelden zijn meegedeeld.
Een aanvrage voor een voor be
roep vatbare beslissing die later dan
een maand na dagtekening van het
formulier wordt ingezonden, wordt
niet meer in behandeling genomen.
De ANIB-Rotterdam constateert
dat tegen deze bepaling vele invali
den bezwaren hebben: de juiste
loongegevens van de laatste werk
gever zijn vaak op een zo' korte
termijn niet meer te achterhalen.
Soms bestaat die werkgever niet
meer, soms is men langer dan tien
jaar invalide en dan heeft de oud
werkgever de loongegevens meest
al vernietigd.
De ANIB-Rotterdam wil graag in
al deze gevallen hulp bieden en
vestigt er de aandacht op, dat hoe
dan ook, men gebruik moet maken
van het recht te protesteren, indien
men meent of kunt aantonen, dat
het toegekende daggeld te laag is.
Het kantoor van het ANIB aan de
Osseweistraat is elke dag open van
tien uur 's morgens tot vier uur
's middags.