m
6
I
Niet op iedere
n baantje
ship*
Sslfe*
9
Spookbeeld
voor
straks
Zwitserse heemschutter Hans Dassen:
Bekoorlijk Berner Oberland
m&i
Brieise Maas-
West
rfiOmV/KWARTET ZATERDAG 27 JANUARI 1973
TOEBISME
T25/K25
Mijd de piek en ga voor 29 juni of na 11 augustus op
vakantie. Wie niet wil struikelen op de routes naar de zon-
paradijzen en in zijn dorado graag wat meer dan die paar
vierkante meters zand heeft om zich te laten bakken, doet
er goed aan dit advies van de Stichting Recreatie ter harte
te nemen. Want liet staat wel vast, dat het die luttele zes
weken ook dit jaar weer dringen zal zijn.
Uit de tijd
Schoolvakanties
Spookbeeld
:v';
Hét spookbeeld voor de mil
joenen, die er straks weer
op uit trekken: overvolle
stranden en eindeloze files
op de wegen. Ga daarom
voor 29 juni of na 11 augus
tus, adviseert de Stichting
Recreatie. Jawel, maar wie
kan dat eigenlijk?
THUN 'We moeten niet op iedere berg een baantje wil
len aanleggen. En we moeten ons ook met kracht verzetten
tegen het toenemend aantal motorboten op het Meer van
Interlaken. En zomin ais we een autobaan naar Grindel-
wald moeten aanleggen, zo zeer moeten we grote reserves
hebben ten aanzien van de internationale autoweg, die
voor 1973 van Bazel naar Spiez geprojecteerd is'.
Spreiding
Bloot vakantie
reizen: voor 't eerst
georganiseerd
UiX-
'GA VOOR 29 JUNI OF NA 11 AUGUSTUS
WIE KAN DAT EIGENLIJK?
Als men weet, dat zo'a vier
miljoen Nederlanders de grens
over gaan (grofweg dén miljoen
per georganiseerde reis; drie
miljoen per auto), dat nóg ro'n
leges- te hoop lóópt naar bin
nenlandse toeristische trekkers
en dat het grootste deel van
ben dat juist doet in die zes
piekweken, is dat een duidelijke
zaak. Wie ook in zijn vakantie
nog een beetje rust wil en on
derweg niet in de knel -wil
raken, zal die piek moeten mij
den.
Ais dat althans mogelijk is.
Want en dat is voor zeer
velen hét grote probleem: de
moesten kunnen er niet omheen
kers in geproclameerd .en waar
vakantie ver -bui,ten de huisdeur
voor steeds grotere groepen ge
meengoed is geworden, sprei
ding van die vakanties een nau
welijks te verwerkelijken wens.
uitgerekend-in die drukke peri
ode op pad te gaan. In ieder
geval niet de mensen met kin
deren die juist die zes weken
vrijaf van school krijgen en in
ieder geval ook niet die vele
duizenden, die gebonden zijn
aan collectieve bedrijfsvakan-
ties, de werkers In de touw, de
metaal en de textiel (om maar
een plér voorbeelden te noe
men).
Zij hebben niets aan zo'n advies
van de stichting, eenvoudig om
dat zij er geen gevolg aan
kunnen geven. Want nog steeds
blijkt in Nederland, waar het
welzijn van de werknemer tot
een van de nationale hersenbre-
Is voor die groep geen oplos
sing mogelijk? Deskundigen me
nen van wel, maar voegen er
gelijk t.^sn toe, dat het bereiken
van die oplossing veel moeite
zal kosten én een radicale ver
andering van de thans gehan
teerde regels. Een. verandering,
die dan op twee fronten zou
moeten worden ingevoerd: op
het gebied van de bedrijfsva-
kantdes en op dat van de school
vakanties.
Bij de Stichting Recreatie gaat
men ervan uit, dat het histo
risch gegroeide begrip collectie
ve vakanties eigenlijk uit de
tijd is en dat de werknemer
meer vrijheid kan worden, gege
ven als het om het vaststellen
van zijn vakantie gaat.
Andere deskundigen zijn het
daarmee eens en trekken in
twijfel of er in deze branches
wel voldoende onderzoek ds ver
richt ooi de mogelijkheid na te
gaan tot meer spreiding te ko
men. 'Met wat extra inspan
ning', zegt men, 'zou van die
vrijheid meer verwerkelijkt
kunnen worden dan nu het ge
val is. Je moet de zaken intern
dan natuurlijk wel goed rege
len. Het zal bijvoorbeeld niet
mogen voorkomen, dat op een
bedrijf-de enige tweee dragiine-
machiinasten ineens tegelijk
naar de Costa Brava vertrokken
blijken. Ban stagneren de za
ken. Intensief overleg is een
absolute noodzaak om zulke si
tuaties te voorkomen. Maar in
de praktijk moet dat mogelijk
zijn. Op de kantaren gebeurt
het ook, waarom zou het' onder
de handwerkers iaet kunnen?
Waarom sou een metaaldraaier
om maar één voorbeeld te
noemen ook niet eens met
zijn vrouw, naar de wintersport
kunnen? Voor een zeer groot
deel van de werkers in de in
dustrie is dat nog steeds een
moeilijk te verteren taboe'.
Buidieiijik is echter wel, dat óók
wanneer dit probleem zou zijn
opgetast, men met due spreiding
weinig verder zou komen als
niet tegelijkertijd ook wat zou
worden gedaan aan de schoolva
kanties, die duizenden gezinnen
nog steeds dn een strak harnas
klemmen.
Be Stichting Recreatie heeft
daarover al eens wat gefiloso
feerd en het idee naar voren
gebracht die vakanties te ver
lengen tot bijvoorbeeld acM we
ken. Een suggestie, waarvan
men van tevoren overigens
weet, dat die niet bij alle ou
ders in dank zou worden ont
vangen. Want waar de meeste
gezinnen vrijwel nooit meer
dan drie weken vakantie heb
ben zouden nog altijd vijf we
ken resten, waarin de kinderen
ook moeten worden beziggehou
den.
'Misschien', zegt men aan de
Haagse Kerkhoflaan, 'zou uit
breiding van het kindervakan
tiewerk, dat we altijd sterk heb
ben gestimuleerd, een oplossing
kunnen zijn. Misschien zou ook
eens nagedacht kunnen worden
over de mogelijkheid in elke
plaats een aantal scholen in de
vakantieperiode open te hou
den, om de vakantie vierende
kinderen daar, op vrijwillige
basis, creatieve vakken te laten
beoefenen. Behalve een leerza
me zou dat ook een prettige
vrijetijdsbesteding kunnen zijn'.
Be stichting wil zelfs nog wel
verder gaan: 'waarom zouden
we de leerlingen tussen 1 mei
en 1 oktober niet zélf hm va
kantie kunnen laten kiezen? In
het kader van de onderwijsver
nieuwingen lijkt die- mogelijk
heid wel binnen bereik te ko
men. Nu steeds minder met les
roosters en steeds méér met
taiken wordt gewerkt, krijgt de
leerling op den duur ook meer
kans zijn eigen tempo-te bepa
len. Het gebeurt nu al.' dat
scholieren met rekenen in de
vierde klas zitten cn met taal
nog maar in de derde. Als je
die lijn nog wat verder door
trekt, zou het ook mogelijk
moeten zijn, dat de leerling zijn
eigen vakantiedata bepaalt'.
Of deze suggesties in onderwijs
kringen juichend zullen worden
begroet, staat overigens nog te
bezien. Waar het in praktijk
brengen ervan een niet geringe
extra-betasting, voor het onder
wijzend personeel zai beteke
nen, is dat niet te verwachten,
In sommige van diie kringen is
op deze Ideeën dan ook al kri
tiek geuit.
Dat er wat zai móeten verande
ren, staat echter wel vast. Waar
het vakanitóeiegtaen elk jaar
sterk:'groeit niet alleen in
eigen tand maar ook in het
buitenland zal ruimere arm
slag voor de toerist een nood
zaak van hoge orde moeten zijn,
Elk jaar opnieuw dient zich aan
honderdduizenden, die het va-
kantiepad op gaan, het spook
beeld aan van overvolle wegen,
ongelukken en ruimtegebrek.
Om nog maar niet eens té spre
ken over het probleem vele
maanden van tevoren te moeten
boeken om tijdens die piek nog
redelijke accommodatie te vin
den.
Waar de zomerzon zich niet be
perkt tot zes weken in een vol
jaar, doen deze ópgelegde gren
zen onwezenlijk aan.
=T rS SóL 1-1
Aan het woord is dr. Hans
Dasen (57), wiens grootouders
een hotel in Meiringen dreven
en die sinds 1952 VW-directeur
van de regio Thun is. Hij is
een fervent heemschutter, die
wanneer hem de macht zou
zijn gegeven het gehele Ber-
ner Oberland grondig zou wil
len beschermen.
'Het Berner Oberland heeft een
internationale faam. niet in de
laatste plaats bij de Nederlan
ders. Grindelwald mag dan een
Marken-Volendam-effeet sorte
ren, maar de majestueuze omge
ving blijft domineren als indruk
wekkend décor, Be slingerende
dorpsstraat van ons toch wel
beroemdste bergdorp heeft
al gaat de vergelijking mank
de allure van uw Kalverstraat
en Coolsingel'.
Hans Basen karakteriseert z'n
functie als volgt: 'Ik verkoop
een onveranderd aantrekkelijk
produkt. Ook als de wolken
laag hangen en de Niessentop
onzichtbaar is en het bergdorp
Mürren niet schijnt te bestaan.
Dan zijn er altijd nog de ro
mantische vaartochten over ons
meer en kan men de middel
eeuwse sfeer in het ingewand
van de Beatenburg ondergaan'.
Dasen vindt dat men in West-
Europa meer en meer spreiding
van het massa-toerisme moet
betrachten. Men moet tradities
doorbreken, wil men volop kun
nen genieten. Dat wil zeggen
vakantiebesteding in het voor-
en naseizoen. Te weinigen ken
nen de lente in de bergen, te
weinigen hebben weet van het
herfsttij in ons Alpenland.
Hij benadert als onderdeel van
zijn taak fabrieken en bedrijver,
in het buitenland, waar hij dan
stuit op klassieke vakantiepatro
nen en traditionele tijdstippen.
Dasen is ervan overtuigd, dat
de moderne Europese mens ai
lang niet meer een kudde
vormt, die de geijkte recreatie-
wegen gaat. Hij komt voorts
meer en meer tot de overtui
ging, dat men van de zonne-
stranden terugkeert naar de
bergen, omdat daar een bedui
dend variabeler vakantiepakket
aanwezig is. Maar er speelt nog
een andere factor, die in een
sterker geïndustrialiseerde Eu
ropese wereld, gelardeerd met
hartklachten van grote beteke
nis is. Het Berner Oberland en
Graubilnden, dat hij goed kent,
zijn onveranderd stiltegebieden
gebleven.
Dasen gelooft, dat het toerisme
zichzelf onnoemelijke schade zal
toebrengen door in de 'herade-
mingsgebieden', industrie en
verkeer de vrije ioop te laten.
Liever vernieuwing van oude
hotelaccommodaties en beschei
den nieuwbouw, dan flatwer
king bij alpenweiden.
'Zwitserland schuwt het massa
toerisme allerminst. Z'n meest
effectieve propaganda moet uit
monden in de telkens weer ver
rassende ervaring an de gasten
dat ze zich er nauw verbonden
voelen met de natuur'.
Jan Roelfs
Wat de Vcluwe Is voor vele Nederlanders is het Berner Oberland
voor andere Nederlanders en voor nog meer Europeanen: een
gigantische vakantietuin, vol van romantiek en schoonheid. De
Berner Alpen zien er neer op het blauwe Meer van Thun en de
niet minder schilderachtige Brienzer See. Het Jungfraugebied Is
in dit centraal gelegen bergland onveranderd de grote trekpleister,
met Grindelwald als het Marken en Volendam van Zwitserland,
met de immer fascinerende Eiger, onderdeel van de drie-eenheid
Mönch en Jungfrau. Wie genoeg heeft van de internationale pan
toffelparade door de stijgende en dalende dorpsstraat van Grindel
wald, wie in de zomer rillend op Jungfraujoch heeft gestaan, op de
vele torens hoge Nlessen is geweest en naar de Oeschineusee bij
Kandersteg Is geklommen, doet verstandig dalen van rust op te
zoeken, zoals het verrukkelijke Simmendal en het Kiendal. Het
Berner Oberland met het autoloze dorp Mürren, als het ware tegen
de bergwand, hoog boven Lauterbrunnen 'geplakt', Is landschappe
lijk cn folkloristisch een der vele oases die voor iedere onderne
mende bezoeker bereikbaar is. Het gehele gebied nodigt voorts uit
tot wandelen, de onschuldige dimensie van het toeristische alpi-;
nistne. Het Berner Oberland met de steden Thun en Interlaken, de
klassieke rondrit langs de Usreuzen - Lauterbrunnen Wengen -
Kleine Scheidegg Grindelwald en de befaamde drie-passentocht
vanuit Meiringen, heeft generaties van Nederlanders bekoord. Het
gebied zal dat blijven doen, omdat het vakantiepakket er van een
bijna ongeëvenaarde veelzijdigheid en aantrekkelijkheid is.
Als eerste Nederlandse tourope
rator heeft Airtouropa fcn Den
Haag een aantal reizen voor
naturisten gelanceerd. Wie
bloot hot strand op wil en to
taal wil relaxen kan dat dit ja ar
georganiseerd: naar Joegoslavië
(Rownj en Mlini) en Corsica.
Directeur J. van RinMiuyzen:
'we hebben de markt bestu
deerd en zijn tot de conclusie
gekomen, dat er belangstelling
is voor dit soort reizen. Niet
alleen in kringen van roaituiis-
tenverenigingen, dóe in Neder
land ruim 10,000 leden teilen, -
maar ook bij vele anderen, die
dan wel niet officieel zijn aan
gesloten bij verenigingen, maar
die toch ook best eens zonder
zwembroekje of bikini de zee in
willen'.
Hoewel het hier gaat om een
experiment, blijkt er, zoals de
zaken er nu voorstaan, wel per
spectief in te zitten, want voor
het hoogseizoen zijn de reizen
al bijna uitverkocht. Reden
voor Airtouropa optimistisch te
voorspellen, dat dit onderdeel
waarschijnlijk ook volgend jaar
weer in het programma zal wor
den opgenomen. En naar ver
wacht kan worden, zal deze tour
operator dan niet langer meer
de enige zijn.
De meeste reisorganisatoren
mogen er dan nu nog wat aarze
lend tegenover staan (een aarze
ling, die zelfs zover gaat, dat
het bankconcern ABN, dat Air-
touropa-mzen verkoopt dit pak
ket dit jaar niet over de balie
wil Laten gaan) uüedindeidjk zal
het toch de vraag zijn, die het
aanbod bepaalt
Overigens is ook Airtouropa
zélf met de introductie van deze
reizen wat voorzichtig geweest
In de grote reisbrochure wordt
het 'ailés uit goed voor u'
slechts summier vermeld. Wie
neer informatie: wil, dient een
aparte folder aan te vragen...
TÓéi','«a.
