Cóup mislukt
iri de Soedan
mmm
FBI vindt terugkeer f
Carmicltael zorgelijk
Staking voorbij: Belgen
kunnen weer autorijden
Straatsburg ziet af van
onderzoek in Turkije
tastte Amefika
tot in de kern aan
België
Kans op vrijlating
Huarte vergroot
Zwaarste bombardementen sinds acht maanden
Inspanning van zes ministers beloond
Sabel uit roulatie
Palestijns verwijt
Spanning1 op Cyprus
Hulp voor aborteur-
De effecten van dé langste oorlog in de geschiedenis van de VS
Portugal en Cabral Ah"
TROUW/KWARTET ZATERDAG 27 JANUARI 1973
BUITENLAND
T7/K8
Hoffelijk
fSSfcaTa
WASHINGTON (AP, AFP) - De terugkeer van Stokely Carmichael
-uit Guinee naar, Amerika heeft geleid tot een radicalisering bij Mé
zwarte "extremisten. Dit heeft liet waarnemend hoofd van de Ameri-g
kaanse' federale 'recherche (FBI) Patrick Gray geschreven in hef*
jaaroverzicht van zijn organisatie.
kérd^tfat „zijn land sfappetópêemt om terug, te kerephot de normale .toestand
zal voorlopig geen missie
de rechten in Turkije te
afgevaardigde had verze-
laatste dagen beleefden.
LONDEN (AP) -Tot verbijstering
Protesten
Narcotica
wmÊm
9
m
oorlogsacties
Vietnam zeer fel
SAI(jÓN, PARIJS (Reuter, UPI, AP» AFP) Dat de oorlog in Vietnam nog niet voorbij is, werd
gisteren duidelijk" door berichten dat het afgelopen etmaal bij beschietingen in heel Zuid-Yictnam cn
verspreide gevechten ongeveer vierhonderd Vietnamezen en twee Amerikanen zijn omgekomen. Bo
vendien voerde de Amerikaanse luchtmacht de zwaarste bombardementen sinds acht maanden uit
op doelcu iii Zuid-Yietuam.
I J i w r
Terwijl,-.een Zuidvietnamese militaire
woordvoerder sprak, over intensieve
grondgeveehten in het land, gaf het
Amerikaanse opperbevel te kennen,
dat B-52-bommenwerpers het afgelo
pen .gtmaal 26 opdrachten hebben uit
gevoerd, De/- Amerikaanse jachtbom
menwerpers voerden niet minder dan
407 taktiscae aanvallen uit, wat meer
is dan" op 8 mei-van het vorige jaar
tijdens- het' hoogtepunt .van het Noord-
vietnamese offensief.
Bij een raketaanval -van de Viet Cong
op dëAüchtmacbtbasis Bien Hoa ten
noordoosten-van Saigon werd nog een
Amerikaanse soldaat gedood. Dertien
collega's en twaalf Amerikaanse bur
gers, die als adviseurs optreden wer
den gewond. Een tweede Amerikaan
kwam dm,-, toen zijn helikopter bij
Phon Thiet werd neergeschoten. Vol
gens Saigon lanceerden Noordvietna-
KHARTOEM (Reuter, UPI) De
Soudanese regering heeft een militai
re samenzwering verijdeld, die' ten
doel had- president Ga'afar Nimeixy
en andere hoge functionarissen te ver-
moorden. Dit heeft de minister van
binnenlandse zaken voor radio-Om-
doerman bekend gemaakt.
Oud-brigade-generaalAbdél Rahim
Mohamad Khefri Safem is in ver
band ,tóet dit komplot,~samen met nog
elf andere -oud-officieren en soldaten-
gearresteerd."./ -Zijzullen "voor een
stoateyeaMghewtórechtbajik- terecht
moeten "staan.'.
Brigade-generaal Salam leidde in 1961
leger-eénheden tegen - Soedans eerste
militaire dictator, generaal Ibahim
Abboed. Hij werd bij die coup-poging
gearresteerd, maar in 1964 vrijgelaten.
mezen en Viet Congstrjjders het afge
lopen etmaal honderd twaalf aanval
len. Daarbij zouden ongeveer honderd
regeringsmilitairen en driehonderd te
genstanders zijn gesneuveld.
President Thieu van Zuid-Vietnam.
heeft driehonderdduizend burgerlijke
en militaire functionarissen opdracht
gegeven na het ingaan van het be
stand naar de dorpen en gehuchten te
gaan om de verdachte activiteiten van
propaganda-teams van het Bevrijdings
front tegen te gaan. De acties van de
driehonderdduizend worden geleid
door een Nationaal Comité voor Poli
tieke Oorlogvoering. De regerings
functionarissen zullen naar schatting
twee maanden op het platteland blij
ven om daar de politieke inzichten
van Saigon nog eens aan de man te
brengen.
Het eerste contingent Noordvietname-
se afgevaardigden voor de gemeen
schappelijke militaire vier-partijen-
commissie. zoals die wordt voorge
schreven door het Vietnamese vredes
verdrag, zal morgen in Saigon aanko
men, Uit Amerikaanse bron in Saigon
is vernomen, dat de eerste vergade
ring van de commissie maandag zal
plaatsvinden. Het is nog niet bekend
wie de delegatie van het Bevrijdings
front zal leiden, noeh wanneer en hoe
de leden ervan in Saigon zullen arri
veren, Maar volgens welingelichte
bron in Saigon zullen zij tijdens het
wekeinde door speciaal gemerkte
Amerikaanse helikopters worden op
gepikt en naar de hoofdstad worden
gevlogen.
Het,Vietnamese bestandsakkoord ver
schaft onvoldoende waarborgen voor
'"dm .ongeveer honderdduizend Zuidviet
namese burgergevangenen. Dit heeft
Amnesty International, die de belan
gen van politieke gevangen behartigt,
gisteren in Londen meegedeeld. Een
woordvoerder van de organisatie zei:
'Er bestaat een werkelijk gevaar, dat
belangrijke leden van de Zuidvietna
mese niet-eommunistische oppositie
die gevangen zitten, zullen worden
gedood voordat de commissies van
toezicht 24 uur na het ingaan van het
bestand zaterdagnacht, hun taak gaan
uitoefenen'.
De woordvoerder voegde daaraan toe,
dat er al bewijs bestaat, dat met het
elimineren van bepaalde leden van de
oppositie is begonnen. Ook zijn er
aanwijzingen, dat' de meeste gevangen
burgers mogelijk lang na het bestand
nog in hechtenis zullen zijn en daar
na langzamerhand zullen worden ver
geten.
ontmaskeren, die in de organisatie
geïnfiltreerd zouden zijn.
GANGSTERS
Meer reden tot voldoening verschafte
Gray het gecoördineerde optreden Van
"Organisaties, zowel zwart als blank,
proberen nog steeds raciale onrust te
verwekken en blijven een zeer ernstig
probleem vormen', zo meldt het rap
port. Gray noemde met name de Ku
Klux Klan, de Geheime Legerorgam-
satie, de Zwarte Panter-partij, het -de FBI tegen de georganiseerde mis-
daad, dat in 1972 leidde tot een
record-aantal veroordelingen van on
derwereldfiguren. Meer dan l'.OOO
gangsters, gokkers en afpersers. Over
vliegtuigkapingen zei Gray dat het
percentage van geslaagde pogingen
was gedaald van 87 in 1969 tot 29 in
het afgelopen jaar.
Zwarte Bevrijdingsleger, de "Weather
men en de Studenten voor een Demo
cratische Samenleving (SDS).
Een veeg teken 'noemde'Gray de te-'
rugkeer van Carmichael uit Afrika. hegtu 0kap g n
Na de moord op de geweldloze neger
leider Martin Luther King organiseer
de Carmichael de onlusten, die een
deel van Washington verwoestten.
Volgens Gray heeft Carmichael 'er bij
de zwarte gemeenschap op aangedron
gen zich op wereldwijde basis onder
een gemeenschappelijke ideologie aan
een te sluiten, zich een voorstander
verklaard van de vernietiging van het
kapitalisme, dat hij beschrijft als een
slecht', barbaars en politiek achterlijk
Hanoi's toponderhandelaar Le Bocc
Tho is gisteren aan de vooravond van
de ondertekening van de bestandsak
koorden uit Parijs naar Hanoi ver
trokken met een woord vol lof aan
het adres van zijn tegenspeler Henry
Kissinger. Tho: 'Wij waren allebei
onderhandelaars. Wij hebben samen
gewerkt en bewaarden te allen tijde
een correcte en hoffelijke houding
ten opzichte van elkaar'. In antwoord
op een vraag van een verslaggever zei
Tho: 'Ik zal zeker de gelegenheid
hebben vroeg of laat naar Saigon te
gaan'.
President Pompidou ontvangt vanmor
gen op het Elysee de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken, Wil
liam Rogers, die naar Parijs is geko
men om vandaag het bestandsakkoord
over Vietnam mede te ondertekenen.
De dubbele plechtigheid van de on
dertekening om elf uur vanmorgen en
om half vier vanmiddag aan de Aven
ue Kleber in Parijs zal kort zijn, zo is
gisteren uit Noordyietnamese bron
vernomen.
De Amerikaanse vice-president Spirö
Agnew vertrekt morgen naar Saigon
om de situatie na het ingaan van het
bestand te bespreken, zo is gistera
vond bekendgemaakt.
systeem, en hij heeft benadrukt dat
Na het stopzetten van de zware Amerikaanse bombardementen op (jc kapitalistische maatschappij ver-
Noord-Vietnam tracht men het normale leven weer op gang te bren- ^pppl^etsov^Jme?00r het WetE""
Gray verklaarde verder dat de meest
notoire van de blanke extremistische
organisaties de 'United Klans of Ame
rica Ine' is. Zij staat beter bekend als
de Ku Klux Klan en is nog steeds de
grootste organisatie van blanke racis
ten in de Verenigde Staten. De orga
nisatie is er vorig jaar toe over
gegaan alle leden, ook de leiders, te
onderwerpen aan een proef met een
leugen-detector om FBI-agenten te
gen. Op de foto een van de drukste straten in het centrum van. de
verwoeste havenstad Haiphong, waar vele mensen de opruimings
werkzaamheden belangstellend volgen.
BRUSSEL (ANP) De staking van de 5500 arbeiders in de Belgi
sche olie-industrie is ten einde en daarmee ook de hausse in de
verkoop van benzine die -Nederlandse pompstations aan de grens de stakende arbeiders van de staalfabriek
- Torfinasa, m de Spaanse stad Pamplo
na, /hebben gisteren overeenstemming
meenten openden verwarmde lokalen bereikt over een loonsverhoging, lan-
voor mensen die thuis niet warm f?.re vakanties, doorbetaling van loon
konden worden. -« ziekte en een 44*xirig6 werkweek.
In de Nederlandse grensstreek hebben - hoopt, dat hiermee cle weg is
sommige pompstations hun..omzet.;in," ^Èffend voor-de vrijlating van de
de afgelopen dagen zien verveertigT'* ®^hatrijke itipaansj: industrieel Felipe
PAMPLONA (UPI) Directie ,en
Georgë Dading, één varu-de promotors
van -jièLfplsn om een "missie naar
Turkije té/sturen, verklaarde dat het
initiatief er kélWeli jfctoeheeft bijge
dragen', .dat herstel van ;.'de parlemen
taire democratie en de' rechten van de
mens dichter, -in hetverschiet komt.
Mocht, het "niet waar. blijken, te zijn,
dan - kan altijd nog, overwogen .'wor
den iefen missie teisturen.
De Turkse permanente "afgevaardigde
bij de. Raadvan Europahad tóten-we
ten, 'dat' "n officiële mfiAié, niet wèlkom
zou zijn," maar ook jgezegd dat 'stap-
pen worden' ."ondernomen,óreen rein-
de te maken aan.de'staat,van beleg
en 'terug 'te kéren tot-' normale',en
constitutionele en „parlementaire prak
tijken. Volgens'dé afgevaardigde .was
zijn regering, 'verbaasd" over de 'ui
terst kritische benadering* van politie
ke processen-en het afkondigen van
de noodtoestand in Turkije. Deze be
nadering was volgens hem het gevolg
van een verkeerd begrip en ver
draaiing van de feiten.
ONTKENNING
Het plan om een missie naar Turkije
te sturen werd gesteund door enkele
Turkse afgevaardigden, die het als
een bijdrage beschouwen aan hun
strijd tegen de militairen, die een
steeds vastere greep op het regerings
apparaat krijgen. Zij durfden echter
liet zo ver te gaan, dat zij hun
handtekeningen onder het voorstel
hebben gezet. De Turkse autoriteiten
hebben steeds ontkend dat gevange
nen worden gemarteld, maar zijn nog
nooit ingegaan op concrete besehuldi
gingen en hebben nooit waarnemers
toegelaten tot gevangenen, die zeggen
gemarteld te zijn.
Ondanks de kritiek in de Raad van
Europa heeft het Turkse parlement
donderdagavond de noodtoestand met
twee maanden verlengd in negen
Turkse provincies. Twee van de elf
provincies, waar in april '72 de nood
toestand werd afgekondigd, werden
■weer onder burgerlijk bestuur ge
steld. Beschuldigingen, dat gevange
nen gemarteld worden, leidde tot een
vecht- en scheldpartij tussen leden
van de oppositie- en regeringspartijen.
Het handgemeen brak uit, toen Bu
lent Ecevit, leider yan de grootste
oppositie-partij, de Republikeinse
Volkspartij, de Turkse premier be
schuldigde van leugens. Premier Fe-
rot Melen had verklaard dat de be-
schuldigigen over martelingen door
de westerse pers, Amnesty Internatio
nal- en parlementsleden uit de Raad
van Europa, deel uit maakten van een
lastercampagne tegen Turkije. Hij zei
dat hij de beschuldigingen had onder
zocht en tot de conclusie was geko
men. 'dat het allemaal leugens zijn'.
U LIEGT
Daarop sprong Ecevit op en schreeuw
de: 'de eerste minister liegt. U liegt'.
Conservatieve afgevaardigden stortten
zich toen op de oppositie-leider, die
snel hulp kreeg van zijn partijgeno
ten. Voor de orde hersteld werd.
wisselden de parlementariërs ge du
ren enkele minuten vuistslagen en
scheldwoorden uit. De Republikeinse
Volkspartij stemde tegen de verlenging
van de noodtoestand de eerste maai
dat een grote politieke partij zich hier
tegen verzette. De noodtoestand is nu
reeds" tien maal verlengd.
In Straatsburg.waren -enkele afgevaar-, komstige rol van de Raad van Europa,
digden teleurgesteld, dat hun niotie is
doorgestuurd'naar het bureau-van- de-
assemblee in plaats van, bepsróken te
worden in het; parlement, Een Britse
Labour-afgevaardigde'zei; Het is tra
gisch-dat op een ogehblik, waarop zo
zij kopschuw -is voor een kwestie, die
alles te maken heeft met haar oog
merk een vergadering te zijn van vrije,
parlementaire democrat)]een. Een der
gelijke impotentie zal zeker bijdragen
tot haar uiteindelijke dood als een le-
veel getwijfelcUwordt over de toe-, vendige organisatie'.
Premier Eyskens (die gistermorgen is
opgevolgd door Leburlon) en vijf mi
nisters moesten eraan te pas komen,
voordat de vakbonden en vertegen
woordigers van de stakers genoegen
namen met een verhoging van de
uurlonen per 1 januari met 6 frank
(ongeveer 43 cent). Dit voorstel
wordt niet meer onderworpen aan een
refererendum van de stakers zelf. die
onlangs de gedachte van een loonsver
hoging van 5.6 frank per uur weg
stemden.
In alle bedrijven van de petroleumin
dustrie hebben gisteren de dagploegcn
voor vrijwel 1Ö0 proeent het werk
hervat. Ook de distributie kwam lang
zaam weer op gang. Vele pomphou
ders hielden hun stations echter nog
gesloten, omdat ze zonder voorraad
zaten en hun klanten toch niet kon
den helpen. v
Als de staking zou voortgezet zijn,
zouden begin volgende week vele in
dustrieën hun poorten hebben moeten
sluiten bij gebrek aan energie. Vooral
w de grote steden zaten (en zitten
nog) heel wat mensen in de kou.
doordat hun met olie gestookte cen
trale verwarming was uitgevallen.
Scholieren werden deze week naar
huis gestuurd en verscheidene ge-
I
voudigen. Jerrycans van 20 liter/vlo
gen weg als warme broodjes,-hoewel
de Belgische douane aande - meeste
grensposten vrij streng controle ert
accijns en BTW hief op elke liter die-"
de Belgen, boven de toegestane hoe
veelheid van vijf liter. de_grens over--
brachten.
BEIROET (AP) Het Palestijnse
persbureau Wafe heeft de Israëlische
geheime dienst beschuldigd van
moord op Hassan Aboel Khair, een
vertegenwoordiger van de Palestijnse
guerrilla's op Cyprus. Volgens de po
litie van Nicosia op Cyprus werd de
man gedood toen hij op zijn hotelka
mer met bommen zat te knutselen.
NICOSIA (UPI Reuter) Naarmate
de dag van ds verkiezingen op Cyprus
(18 februari) nadert, stijgt de span
ning. In Nicosia en Paphos zijn bom
men ontploft bij de woningen van
politiemannen; ze richtten maar wei
nig schade aan. Volgens de politie
waren de aanslagen een poging om het
bewind-Makarios schrik aan te jagen.
Aanhangers van generaal Grivas, die
er door Makarios van worden beticht,
met geweid naar eenheid met Grie
kenland te streven, zijn al enkele
malen in botsing gekomen met sap-
porters van Makarios.
BRUSSEL (ANP) Steeds meer in->'
stellingen en comité's in België betim,
gen hun solidariteit met de NaroensV
vrouwenarts dr. Willy Peers, die, er
van beschuldigd wordt, in de afgeld- -
pen acht „maanden ruim 300 maal
abortus te hebben gepleegd. Hij deed,
dat (zoals de justitie inmiddels',;zelf-|
heeft vastgesteld) niet uit winstÖejag.f"
maar om vrouwen in nood te helpen.?,
.Dr. Peers zit nu in de gevangeais'in#«f
Luik. Maandag zal. over de verlenging?
van zijn voorrarrest worden beslists
-Vandaag wordt in Namen eeh' betè
ging voor Peers gehouden. If
Huarte, die op 16 'januari door leden
van 'de 'Baskiscfife „"afscheidingsbewe-
ging ETA" werd ontvoerd. De-,vrouw
van Huarte ontging gisteren een.
brief, „waarin-haaf-„man schreef, „dat
hij het goeij .maakte:1
De 'ontvoerders* hadden, verbetering
van,;, dé arbeidsvoorwaarden bij Torfi- SurplTSe UI Angola J&ï
nasa ./geëist' alsmede het weer in
dienst netnen van de bij een'staking
/ontstegen 'arbeiders.- Aangenomen
't'J\"wordt;-'dat-het door de ETA verlangde
t- As-losgeld.-vah- vijftig miljoen pesetas
van de Portugese gastheren is; eei
Britse supersonische Concorde
Portugese kolonie Angola geland;
BRUSSEL (ANP)-/De ,BeigiscA.d*,viritftsseri-door" de -familie Huarte is tooW met <J? ,.v!aS :'ar* de anti-Po
rijkswachters zuilenrij conflicten; "betaald.- A oW,;.' - gese, guerrillabeweging. Het.vlte,
met stakeré of bë'tQgers - alleen ,/nbgr;Tvrijfel+'héerst:- nog ovëÉt-de'Ti.0tidïng ,wfs* naar-sAfakai •gekomem'jvpor:
maar gummistokken.' gebrujkeri,: en, ./van'/de ontvoerders, na .'de/uitspraak van het v li egged rag. bij hitte e
geen sabels.- Hun. commandarit, gene-' -.van-"-een 'rechtbank'in .Madrid, die
raai Deneve, 'heeft daartoe -besloten,'-
nadat-scherpen protesten waren .geuit-
tegen het feit, dat* rijkswachters te -
paard woensdag 'met blanke-.sabels'
hadden ingeslagen op demonstrerende
scholieren (de rijkswacht heeft dat
weliswaar ontkend, maar vele.woeden
de ooggetuigen hebben die ontken
ning een leugen genoemd),
dohderdag:%-ier leden van. de--Baski-
sche-verzetsbeweging veroordeelde tot
celstraffen/ van. twaalf - en. zeventien
jaar. wegens hun aandéel .in de ont
voering yan de industrieel, Lorenzo
Zabate in januari vorig jaar. Zij', lie
ten onlangs weten, -dat het lot van
Huarte .van de vonnissen-ïn de-zaak-
Zabala zou afhangen.
wrsm
WASHINGTON (UPI) Het dmlc van de Jan gste oorlog van Amerika, zijn dentc 'ie in één
generatie en zijn tweede die geen overwinning opleverde, is een moment dat noopt tol het opmaken
van een balans.
Was de oorlog de veel meer dan een
miljoen Vietnamese en de 56.000
Amerikaanse doden waard? Dit was
een oorlog, bedoeld om een van buiten
af gesteunde guerrilla-actie uit te
roeien in een klein, bevriend land,
waar de Verenigde Staten hoopten
een democratische regering aan de
macht te brengen als onderdeel van
hun politiek om China in bedwang te
houden.
In het begin onderschreven de meeste
Amerikanen waarschijnlijk de domi
no-theorie (als er één land wordt
veroverd door 'de' communisten, vol
gen er wie weet hoeveel). De leus
'Bestrijd de communisten nu in Viet
nam, ais je voorkomen wilt, dat je ze
later in Californië moet bestrijden'
vond bij zeer velen weerklank. Maar
naarmate de oorlog zich voortsleepte
en een uitzonderlijk zware tol eiste
aan levens en geldmiddelen voor wat
een beperkt doel leek, raakten steeds
meer Amerikanen gedesillusioneerd.
Uiteindelijk bracht de publieke opinie
een polarisatie tot stand tussen havi
ken en duiven. En er waren mensen
die, ongevoelig voor het conflict
een oorlog zonder rantsoenering,
zonder dat de broekriem moest, wor
den aangehaald, zonder parades
altijd het standpunt huldigden, dat
het 'de oorlog van iemand anders'
was.
Maar uit de rijen van de bevoorrechte
jeugd zij die hun leven normaal
konden voortzetten op de campus
kwamen de eerste gewelddadige pro
testen tegen de oorlog, een oorlog die
zij beschouwden als een immorele,
imperialistische onderneming. In toe
nemende mate ontregelden studenten
het academisch leven in het land, lot
maatregelen ter bekrachtiging van de
wet een grimmige climax vonden aan
de universiteit van Kent: vier studen
ten werden door leden van de Natio
nale Garde neergeschoten. Reacties
van hen die rouwden om 'de slachting
van dc idealisten' en van hen die
meenden dat 'de langharige fadikalen
hadden gekregen wat ze verdienden'
demonstreerden opnieuw hoever de
Amerikanen uiteen waren gedreven.
De onthulling van de massamoord van
Son My gaf aanleiding tot een nog
groter gevoel van afschuw in een land
dat al genoeg had van een oorlog
waaraan geen einde leek te komen.
Geleidelijk vond de nationale twee
spalt ook haar weerspiegeling in het
Congres, waar senator George McGo-
vern zijn militante collega's ervan
beschuldigde, 'oude mannetjes te zijn
die jonge mensen voor ben oorlog
laten voeren' en die de Senaat om
schreef ais een kamer die 'riekt naar
bloed'. Het hoogste oppositiepeil in
het Congres werd tegen het eind van
1971 bereikt, toen beide huizen het
amendement-Mansfield goedkeurden
bij de behandeling van de wet op de
militaire geldon voor 1972. In het
amendement stond, dat het beleid van
de Verenigde Staten was, 'zo spoedig
mogelijk' alle militaire operaties in
Indochina te beëindigen. Het voorzag
m dc algehele terugtrekking van de
troepen voor een datum die afhanke
lijk werd gesteld van de vrijlating
van de krijgsgevangenen.
President Nixon tekende de wet, maar
zei dat het amendement 'geen binden
de kracht had' en 'niet overeenkomt
met mijn mening over de manier
waarop de oorlog tot een einde z.ou
moeten worden gebracht'. De niet-
verklaarde oorlog had weer eens de
verstoring van de historische machts
balans tussen Congres en uitvoerend
apparaat aangetoond.
Volgens publieke opinie-peilingen
steunde een grote meerderheid van
Amerikanen Nixons beleid om de oor
log geleidelijk te verminderen, maar
zijn critici meenden, dat een regeling
in 1972 wel eens niets zou kunnen
bevatten, dat ook niet in 1969 had
kunnen worden bereikt. De oorlog
drong de beloofde uitvoering van soci
ale programma's zoals de operatie-
Appalachia (verbetering van het soci
ale klimaat van duizenden arbeiders)
naar de achtergrond en stimuleerde
de zeer kostbare narcotica-crisis er
werden nieuwe smokkelroutes geo
pend en duizenden militairen raakten
verslaafd aan verdovende middelen.
Degenen die voor het Amerikaanse
aandeel in de oorlog verantwoordelijk
waren, deden de veteranen tekort op
het gebied van medische uitkeringen
en beurzen voor onderwijs (in verge
lijking met wat de veteranen uit de
tweede wereldoorlog hadden gekre
gen. hi'i was een oorlog die de 18-
tot ":'--;arigen mede aan stemrecht
hielp, maar duizenden jonge mensen
van de Amerikaanse maatschappij ver
vreemdde; zij zochten hun toevlucht
ir. het buitenland. Het probleem van
de amnestie voor wetssehenders en
deserteurs werd een nieuwe tophit
voor scherpe nationale discussies.
Het is een understatement om de
oorlog impopulair te noemen. Hij
werd uiteindelijk impopulair zelfs bij
de mensen die er achter stonden. De
binnenlandse markt zette krachtig aan
bij elk vredesgeruebt, waarmee het
patroon dat voorgaande oorlogen te
zien gaven, belachelijk werd gemaakt
ïvredio betekende toen een industriële
recessie). De toename van de inflatie
sinds 1966 was 32 procent, 22 procent
tneef dan de voorgaande zes jaar te
noteren viel. Het land had op hetzelf
de moment behoefte aan geweren en
boter en daaraan kon niet worden
voldaan. De oorlog versnelde het
'zacht worden' van de dollar op de
wereldmarkt en droeg bij tot de ver
slechtering van de betalingsbalans.
Oude bondgenoten werden felle critici
van 'net Amerikaanse beleid, dat er op
gericht leek een buffergebied van
met-communistische landen rond Chi
na te scheppen en de Japanse hege
monie in de Stille Oceaan te bevorde
ren, een ontwikkeling die in vele
kringen werd gevreesd. Internationale
vriendschapsbanden werden onder-
rote hoogte. De bemanning meerid
dat de Concorde 'de officiële vlag vL_„.
Angola' (die helemaal niet bestaat)A
voerde. Een Britse dilpomaat zei; 'Zêj&
zullen die vlag wel gekregen hebbefi;J
van iemand met een brede grijns' opj,J
z'n gezicht'.
LISSABON/DAKAR (AP, Reuter) —I.
De Portugese regering heeft de moord
op de anti-Portugese guerrillaleider
Amilcar Cabral veroordeeld als -'eeff
ernstige en afkeurenswaardige daad'.
De Portugese staatssecretaris 'vjutï
voorlichting heeft verder gezegd, dat
de moord, 'gepleegd door Cabrpls eb}ï
gen partijleden in het kader van' eènA
conflict binnen de partij', een nieuw
bewijs is van de zwakte van de we
reldwijde campagne tegen Portugal.,
Cabral zal op 1* februari in Conakry,
de hoofdstad van Guinee, worden be
graven.
Daniel Eilsberg, die de pubükatle mo.
gelijk maakte van de Pentagon-papers,
waarin vele Amerikanen de bevesti
ging vonden van hun vermoeden, dat
hun regeringen hen bedrogen hadden.
mijnd, zeer ernstig in gevallen als
Zweden, ongelukkig m gevallen als
Uroot-Brittannië en Denemarken.
Amerikanen die gewend waren zich
zelf ais barmhartige Samaritanen te
zien. voelden zich beledigd, wanneer
ze werden afgeschilderd als moorde
naars van hulpeloze vrouwen en kin
deren, verwoesters van gebladerte en
dijken. Het waren beschuldigingen,
niet alleen afkomstig van communisti
sche landen maar evenzeer uit landen
die de VS goed gezind waren. De
Verenigde Staten begonnen de eerste
tendenzen in de richting 'van een
nieuw isolationisme te tonen.
Het is ondoenlijk het effect te meten
van het zich niet-begrepen en ver
keerd beoordeeld voelen. Maar vóór
hen die naar excuses zochten, leken
cie Pentagon-papers het bewijs te vor
men dat drie regeringen stap voor
stap het publiek hadden belogen.
Psychiaters hebben bij genoeg vetera
nen vastgesteld, dat het schuldgevoel
zc diep was doorgedrongen, dat er
van een Vietnaro-syndroom moest
worden gesproken. Vele Amerikanen
nemen in hun land een vermindering
van de eerbied voor het gezag waar,
Senator McGovern: deze Kamer riekt
naar bloed
en het wegvallen van beleefdheid,
gepaard gaande met een opbloei van
een cultus van nonchalance en losban
digheid.
Zo het land al een gewetenscrisis
doormaakte, dan vond dat niet zijn
weerslag in het kerkbezoek, dat terug
liep. Het geloof bloeide wel in groei
ende randgroeperingen als de Jezus-
beweging. De oorlog vormde ook geen
inspiratie voor een belangrijk literair
werk of toneelstuk. Het soldaatje-spe
len scheen niet langer romantisch,
komisch of heroïsch. Hollywood be
schouwde films over Vietnam als een
groot financieel risico. Maar de oorlog
bracht wel een stapel boeken voort
die het conflict ontleedden, alle met
een duidelijke anti-oorlogstendens.
Het veroveren van de ruimte bleek
voor Amerika gemakkelijker dan het
behalen van een militaire overwin
ning in een klein agrarisch land.
Frustratie overwoekerde vertrouwen
als nationaal gevoel. Volgens presi
dent Nixons eigen woorden, vijf jaar
geleden neergeschreven, zal een belang-
rij'ke erfenis van de oorlog 'bijna
zeker zijn een grote terughoudend
heid van de kant van Amerika nog
eens betrokken te raken bij een der
gelijk conflict op een dergelijke ba
sis.'
Vervolg van pagina 1 -
Het grootste deel van de regeringsuit
gaven zal naar het Vlaamse gebied
gaan. dat de meeste inwoners telt.
Een aantal Waalse politici gaat hier
mee akkoord, maar velen hunner zijn
van opvatting, dat hun gebied meer
geld nodig heeft om de noodlijdende
Waalse industrie op de been te hel
pen en de werkgelegenheid te vergro
ten.
ONTRIEFD
Verder zijn veel Brusselse politici
ontriefd. omdat het gebied van de
hoofdstad beperkt blijft lot de huidi
ge negentien gemeenten. Moeilijkhe
den worden ook verwacht tussen de
voorstanders van roomskatholiek en
openbaar onderwijs. De christen-de-
mocraten hebben om grotere subsidies
voor het katholieke onderricht ge
vraagd. Deskundigen zeggen, dat dit
de regering 'meer dan tien miljard
frank zal kosten een bedrag dat zij
nooit zonder belastingverhogingen bij
een zal kunnen krijgen.
Een sterk punt van het nieuwe kabi
net is echter zijn twee-derde meerder
heid in het parlement, die nodig is
om de laatste fase te voltooien var. de
grondwetswijziging, die vier jaar gele
den werd begonnen. Op grond van
deze wijziging zuilen Vlaanderen," het
twee-talige Brussel en Wallonië grotere
autonomie krijgen.
De beoordeling van de nieuwe rege
ringsploeg in de Belgische pers is
bijna onverdeeld ongunstig. Onder
het ironisch kopje: 'Waarom maar 36/
schreef de politieke commentator van
Het Laatste Nieuws: 'De partijleiders
zijn gulzig en de kandidaten voor een
portefeuille kwamen in dichte drom
men opdagen.Nijd en naijver heb
ben het hele debat over de structuur
en de samenstelling van de regering
beheerst*.
Het gezaghebbende blad De Standaard
schreef onder de kop 'Inflatie van
ministers': Bij de bevolking groeit de
verbijstering over wat in elkaar ge
knutseld werd.Het belang van de
staat en van de burgers is zelden z°
totaal afwezig geweest bij politieke
besprekingen'.
SA m
