Alfrink dringt aan op eerlijke dialoog Consumenten j aarboek boordevol informatie Sint Juttemis-bal: flitsend maatschappij-stuk bij Globe protest tegen geldmakerij ten koste van de natuur Personalia Man overlijdt na mishandeling Vrouw lag vijf dagen dood in een bejaardentehuis I i Stichting op de bres voor het rivierengebied ié; in verkeer omgekomen Opening landelijk pastoraal overleg Bossche schouwburg wordt afgebroken Wie was Mondriaan? Zomeracademie voor organisten TROUW/KWARTET ZATERDAG 27 JANUARI 1973 BINNENLAND/KUNST T9/K9 1 i door Rudie van Meurs GORINCHEM In het Hollands rivierengebied, dat op alle moge lijke manieren bedreigd wordt in z'n landschappelijke en histori sche waarde, is een nieuwe vorm van geldverdienen én ontluiste ring ontstaan. Ondernemers en willekeurige speculanten kopen voor forse prijzen, die soms tot veertig mille per hectare gaan, stukken buiten dijks gelegen grond op. Vervol gens wordt in binnen- of buiten land een klant gevonden die ge ïnteresseerd is in het zand onder de grond. Geen woontorens Een iuitengoed onder Herwijnen. Oud en prozaiseh. Met de dijkverzwaring zal het misschien moeten ver dwijnen. NOORDWIJKERHOUT In de toespraak, waarmee hij gisteren het eerste landelijk pastoraal overleg van de Nederlandse r.k. kerkprovincie opende, heeft kar dinaal Alfrink gepleit voor een open, eerlijke dialoog, in'eerbied en respect voor elkaar, in zorg om de kerk en in liefde voor el kaar. Machtige dijkgraaf AMSTERDAM Het eerste en enige consumentenjaarboek dat ooit in ons land is gepubliceerd het Consumenten ABC geeft van de eerste tot de laatste pagina een geweldige hoeveel heid informatie. jbv Krotwoningen aan de Waal. Symbool voor de ontluistering van het rivierenlandschap. ETP door DAMMIS DE GEUS TILBURG In 'Het Sint, Jutte mis-bal' van de Franse schrijver Remo Forlani, dat donderdag bij Zuidelijk Toneel Globe in de Stadsschouwburg in Tilburg in première ging, ontdekken vier werksters en een putjesschepper in de kelder van de Sorbonne en de stinkende riolen van het Pa- rijse Q'uartjer Latin hun ware identiteit. Scène uit Sint Juttemis-bal met v.Ln.r. Sacha Bulthuis, Annet Nieu- wenhuyzen, Henk Uterwijk cn Edda Barends. Prachtige uiterwaarden door ontzanding vernield 4 Slechts de goedkeuring van het pro- vineiaal bestuur en rijkswaterstaat is tenslotte nodig om grootscheepse ver zandingen te beginnen. "Daarbij wordt het zand soms tot twintig meter diep onder de oppervlakte vandaan ge haaid. Op zo'n manier verdienen ge wiekste particulieren schatten geld. Tegelijkertijd worden echter grote stukken natuur in de soms prachtige uiterwaarden, vernield. Tegen deze praktijken voert de stich ting Uiterwaardenpark Maas-Waal- merwede (Concordiaweg 15 in Gori- chcm) een verbetern (papieren) ge vecht. Plaatsen waar dat nodig is zijn ondermeer de dorpen Veen, Aalst. Ne- derhemert, Kerkwijk (aan de Maas) en Sleeuwijk (aan de Merwede bij Gorichem). Met name dit laatste ge bied, geeft reden tot grote zorg. Nau welijks zijn de ontzandingen boven- strooms de Merwedebrug geëindigd, of er dreigen nieuwe ontzandingsactivi- teiten in het natuurgebied van de Groesplaat. De stichting Uiterwaar denpark heeft reeds protesten laten horen bij gedeputeerden van Noord- Brabant (de gemeenten hebben geen stem in te brengen bij de ontzandin- gen), maar gedeputeerden doen er het zwijgen toe en antwoorden niet op de brief. De ontzandingen vormen een deel van het kwaad dat in het rivierengebied geschiedt en waartegen de nu bijna één jaar oude stichting Uiterwaarden park zich keert. In deze krant is op 9 december vorig jaar geschreven, op welke wijze het dijkenlandschap bp- dreigd wordt, als gevolg van de dijk verzwaringen diie in de komende twin tig jaar beslag krijgen. Voorzitter G. H. J. Kroon van de stichting Uiterhaarden schreef 'n paar weken geleden in de Goreumse Cou rant over die dijkverhogingen: 'De dijkverzwaarders treden op als gene raals in oorlogstijd. Alles wat ons dierbaar is wordt gevorderd en ver nietigd. Het gebeurt met een pijnlijke nauwkeurigheid en traagheid'. Het Hoogheemraadschap, de dijkgra ven en de waterstaatkundige diensten van rijk en provincie noemt hij 'dicta toriaal' in hun optreden, waardoor 'een kostelijk stuk lintvormig land schap wordt vernietigd en verkwan seld omwille van waandenkbeelden en hersenschimmen van waterstaatkundi ge technocraten en overheidsbestuur- ders Alles onder het motto: dijken verzwaren of met man en muis ver gaan'. Eerder dan een kwestie van verzuipen meent hij dat het gaat om een vorm van werkverschaffing. De heer Kroon is veldbioloog en ge niet in Gorichem faam bij milieube schermers, nadat hij een eeamansge- vecht tegen de gemeente won waar door geen woontorens gebouwd mo gen worden in het uitbreidingsplan Wijdschild, pal aan de boven-Mervvede en de wallen van het oude stadje. Flatbouw op deze plaats werd strijdig geacht met het oude, vlakke, aan de Betuwe grenzende landschap; Hier stromen Maas en Waal in de Meervve- de tezamen, domineert slot Loevestein Acadernscke raad Prof mr. W. F. de Gaar Fortman van de Vrije Uni versity in Amsterdam is benoemd tot lid én vice-voorzitter van de Aca- demiscle Raad. Tot kroonleden van de acaiemische raad zijn voor vier jaar bmoemd: prof. dr. R. A. de Moor, lie voorzitter is van de com- missii ontwikkeling wetenschappelijk ondewijs, prof. dr. ir. A. A. Th. M. van "rier, die voorzitter is van het bestur van de centrale organisatie voor toegepast natuurwetenschappe lijk aderzoek (TNO) en prof. dr. P. Verbirg, die het college van informa teurs planning postsecundair onder wijs iresideert. Het kroonlid dr. B. Pruiji is op zijn verzoek eervol ont slag rirleend. Eerste Kamer: De heer K. Meuleman (63) t< IJsselmuiden heeft zijn benoe ming .ot lid van de Eerste Kamer aangeiomen. Hij is de opvolger van ir. C. N. van Dis, die aan het begin van dt jaar overleed. De heer Meule man, gemeenteraadslid en oud-wet- houdei van IJsselmuiden en lid van de staen van Overijssel is het enige lid vaj de SGP in de senaat. PrijsDe 39-jarige dr. Lubertus Berreis uit Utrecht en zijn 79-jarige collegj, professor Alain de Weck uit Bern in Zwitserland, zijn onderschei den net de Robert-Koch prijs. 40.000 mark.! Zij krijgen de prijs vanwege hun rerdiensten in het onderzoek naar geneesmiddelen tegen infectie ziekte. Van en verslaggever DEDEMSVAART De 42-jarige P. Doneer is met zijn auto in een slip geraJtt, de Dedemsvaart ingereden en vercronken. SIE5ENGEWALD -- De 48-jarige broafietser J. Sanders is van achte renaangereden door een auto, waar van de bestuurder onder invloed was. De heer Sanders was onmiddellijk dood KAljPEN Op weg naar haar werk is de zestienjarige Hilligje Kroes uit IJsslmuiden met haar bromfiets in de Mastenbroekerpolder verongelukt. Zij reed frontaal tegen een trekker en «verleed ter plaatse. Men moet niet denken, dat we, thans voor het eerst polarisatie binnen de geloofsgemeenschap ontmoeten, of dat de behoefte aan een legitieme pluri formiteit zich nooit eerder kenbaar heeft gemaakt, Paulus had er al mee te maken binnen de jonge christenge meente van Kormthe, waar de vragen zich concentreerden rondom het al of niet nuttigen van het vlees van aan de afgoden opgedragen offers. Kardinaal Alfrink citeerde in dit ver band twee uitspraken van Paulus: 'Niemand zoeke zijn eigen voordeel, ASSEN De gemeentepolitie in As sen heeft tegen de 27-jarige E. F. in Assen proces-verbaail opgemaakt we gens mishandeling de dood ten gevol ge hebbend. Hij zou vorige week vrijdag zijn zwager, de 36-jarige F. Wouterse uit Assen 's avonds na een woordenwisseling bij hem thuis van de trap hebben gegooid. De heer Wouterse werd die dag 25 meter verder op de hoek van een straat bewusteloos gevonden. Een arts constateerde de volgende morgen een hersenbloeding. Deze liet de heer Wouterse naar het Academisch Zie kenhuis in Groningen overbrengen waar hij 's avonds overleed. Uit sectie is gebleken, dat de heer Wouterse bovendien vier gebroken ribben en een gebroken sleutelbeen had. F. stemt toe zijn zwager een duwtje te hebben gegeven, maar deze zou daar na de trap zijn afgestrompeld. maar dat van zijn naaste' en 'Als mijn eten aanstoot geeft aan mijn broeder, zal ik in de eeuwigheid geen vlees meer etenom mijn broeder geen aanstoot te geven.' Het is gemakkelijk gezegd, aldus de kardinaal, dat de liefde de oplossing is van alle inter menselijke problemen. Maar het wordt wel steeds duidelijker, dat pola risatie samenhangt met gebrek aan liefdevolle bejegening. Kardinaal Alfrmk herinnerde tenslot te aan Christus' woord: 'Daaruit zul len allen kunnen opmaken, dat gij mijn leerlingen zijt: ais gij de liefde onder elkaar bewaart.' Hij noemde deze liefde 'de toetssteen van de oprechtheid van onze bedoelingen.' in een wijdse omgeving en beheersen oude dorpen en historische stadjes zoals Woudrichem het driestromen land in het drie provinciëngebied van Zuid-Holland, Gelderland en Noord Brabant. De éénmansprotesten van de heer Kroon vormden tevens de aanzet tot de oprichting van de stichting Uiter waardepark. Het werkgebied van de stichting werd de strook natuur tus sen HeHow/Zuïlichem (aan de Waal), Nederhemert (aan de Maas) en Wer- kendam/Hardmxveld (aan de Merwe de). Dit landschap, met eeuwenoude bankdijken, uiterwaarden en typische dijkdorpen, ontbreek in de opsom ming van de rijksplanologische dienst die eerder zeventien namen noemde van landstreken in Nederland die het predikaat 'nationaal landschapspark' zouden verdienen. De stichting Uiter waardenpark betreurt die vergissing en wil dat op z'n minst onze grote rivieren, afzonderlijk of in combina tie, in een landschapspark opgenomen worden. De rector van hot gymnasium in Gori chem, dr. C. van der Graaf, schreef onlangs in het blad van de stichting Het Zu'i'dhollands landschap: 'Het zijn immers de rivieren, de erlangs gele den natuurterreinen, de cultuurgron den, de historische stadjes en dorpen, de kastelen, de landgoederen en forti ficatiën die de riviergebieden hun schakering en schoonheid verlenen. Het is onze overtuiging j dat, wanneer eenmaal een rivierengebied als natio naal uiterwaardenpark zal zijn aange wezen, het veiligstellen van zo'n land schap in het intergemeentelijk over leg, de planologie, de financiering, de aankoop en het beheer veel minder moeizaam zal verlopen dan wij tot voor kort ondervonden'. Na ongeveer een jaar van bestaan, van inventarisatie van de problemen in het betrokken gebied, van informa tie bij gemeenten over ontgrondings- aanvragen, bestemmingsplannen en van voorlichting in nog tamelijk be perkte kring, hoopt de stichting deze zomer landelijke aandacht te gaan trekken via de organisatie van de Uiterwaardenparkdag-73. Natuurlijk in slot Loevestein, als tenminste de opzet slaagt. In de bulletins die de stichting aan haar leden toezendt, staan de vergis singen .van gemeentelijke bestuurders (uit prestige of onwetendheid?her haaldelijk opgesomd. Ze zullen op de Uiterwaardenparkdag aan de orde ko men. Over 1 de dijkverhogingen zegt' veldbioloog Kroon, die als geen ander de flora en fauna van het rivierenge bied kent: 'Elke dijkgraaf te opper machtig. Wat hij zegt gebeurt. Over de toestand van de dijken hebben de hoogheemraadschappen maar één oor deel: Verhogen. Wij hebben een ande re oplossing. Laten we ons internatio naal gaan bezig houden met bebossing van de bovenloop van de rivieren. Daardoor zal het water, zoals vroeger op natuurlijke wijze worden tegenge houden en komt het langzamer in de Noordzee terecht. Als dat gebeurt is er geen probleem van dijkverhogin- Van eep onzer' verslaggevers BADHOEVEDORP Vijf dagen ach tereen heeft de 78-jarige mevrouw J. A. Lanser dood in haar bed gelegen in het protestants-christelijke bejaar dentehuis Uitzicht in Badhoevedorp. Zij werd woensdag door een verpleeg ster gevonden. Sectie heeft aan het licht gebracht, dat zij een natuurlijke* dood is gestorven. Aanvankelijk dacht men bij de lei ding van het bejaardentehuis, dat me vrouw Lanser op bezoek was bij fami lie, hoewel deze de staf, zoals ver plicht, daarover niet had ingelicht. Toen men woensdag ontdekte, dat de gordijnen in haar kamer open waren en haar kleren op een stoel lagen, werd de afgesloten deur geforceerd. De bejaarden in Uitzicht kunnen op hun kamer eten, als ze dat willen en hebben een sieutel van hun kamer. De bewoners zijn echter verplicht via schuifbordjes in de hal bekend te maken of ze uit dan wel thuis zijn. Behalve ruim veertig test-uitkom sten en (koop)adviezen voor een aantal artikelen, staan in het boek een overzicht van alle produkten die goedkeuringszegel hebben van de Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen en een aantal adres sen (met telefoonnummers) die de consument vaak van pas kunnen komen, zoals alle VVV's in ons land, huuradviescommissies, rechts winkels en (klachten)adressen voor het schade- en levcnsverzeke- rmgbedrijf. Voorts is er een klachtendossier in opgenomen, waarin verhalen staan van ellende die een consument is overkomen, (waarvan iedereen kan leren uitgaande van het spreek woord dat een gewaarschuwd man voor twee telt). De inhoud is verzorgd door de redactie van het rnaar.db 1 ad..'Koop kracht' van het Konsumenten Kon- takt in Rijswijk, waarin samenwer ken de vakcentrales (NVV, NKV en CNV), CO-OP Nederland, de Nederlandse Vereniging van Huis vrouwen en de Nederlandse Ge zinsraad. Het is de bedoehng het consumen tenjaarboek voortaan eenmaal per jaar te publiceren, zodat er door de jaren heen 'een forse voorraad eonsumentenkennis op de boeken plank komt staan. Het boek van 130 pagina's is uitge geven door Uitgeversmaatschappij Bonaventura m Amsterdam. Het is verkrijgbaar in de bockhandel voor 5,90. Fr. 1 i Va 'r'bfu JV 'Ei. jt f'-Tyi [i,i K r': -ïïb - f 1 ;®fm it-*1! -r "w "Sr,rt t' u 'jKiif Jj'iD t*rk-«r»L ü'.üi r'ii;i"ï..7"^3C4Vjirf'*hfA5y •i i tij. i't-H- J i -s n 3 l-y n'tna,{j M-A V K.&: .1 gen meer en kan de doorhakkersclub (de commissie die de dijkverzwarin gen uitvoert-red.) z'n werk staken'. De stichting Uiterwaardenpark zegt grote kritiek te hebben op de stich ting 'Het Gelders Landschap', dien in de 'doorhakkersclub' vertegenwoor digd is maar tot dusver nog geen krachtig protest heeft laten horen. Daardoor laadt ze de schijn op sich de besluitvorming over de aanpassing c.q. vernieling van het dijkenland schap te steunen. De, andere problemen waarmee de stichting Uiterwaardenpark zich bezig houdt, is bijvoorbeeld de gemeente Andel, waar in de vijftiger jaren zonder waterdichte vergunningen een foeilelijke vijftig meter hoge graansi lo uit de grond werd gestampt. Tot op tientallen kilometers afstand is deze toren zichtbaar, een vloek in het landschap. Tegen deze 'vergissing' valt weinig meer te beginnen maar inmid dels heeft de gemeente Andel een bestemmingsplan gekregen waarin in dustriële bebouwing tot 35 meter wordt toegelaten. De gemeente Rijswijk heeft een be stemmingsplan aanvaard om in een buitendijks gelegen waard zestien bungalows te laten bouwen. Tegen dit soort beslissingen, is de stichting in het krijt getreden en zij vindt onder meer ANWB, Heemschut en de stich ting Gelderse kastelen aan haar zijde. In de gemeente Vuren staat de gasbe tonfabriek Durox die permanent veel lawaai, stof en afval van aliumdnium- poeder produceert. Een eindje -verder, ook in Vuren staat, de chemische fabriek wed. P. Smits. Deze zogenaam de 'beenfabriek' werd destijds uit. Utrecht verbannen, maar spuit nu z'n stank en vuil uit over grote delen van de Betuwe. De heer Kroon zegt: 'Het moeilijkste bij onze acties is de au tochtone bevolking mee te krijgen. - "We hebben er al eens over gedacht - om excursies naar Rijnmond te gaan organiseren. Dan zuilen de mensen zich bewust worden in welk prachtig gebied ze wonen. Dan zullen ze van zelf actieve medestanders worden'. Zij zijn opgesloten door de heren studenten die zich boven, op straat, met de revolutie bezighouden. Het is 1968, het jaar van de grote studente nopstand, die Frankrijk in rep en roer bracht. Via luidsprekers drjlngen enkele leuzen door in de kelder, maar als de' deur op slot is gedaan zijn de vier werksters Kosa, Henriëtte, Mada me Avril en Nana op zichzelf aange wezen. Dag-in dag-uit kijken zij tegen de grauwe muren aan, alsmaar pratend en hopend dat de rebellen hun de gelegenheid zullen geven uit dit on prettige isolement te komen. Als het viertal te vee! honger begint-te krij gen, is het de dappere, op een avon tuurtje beluste Rosa, die nooit eens iets opwindens in haar eenzame leven tje heeft meegemaakt, die een luik vindt waardoor ze in de riolen terecht kunnen komen. Er is zowaar een lantaarn, waardoor ze tenminste licht hebben. Ze sjouwen met hun vieren heel wat af door de drab, raken gewend nan de pipeende ratten en belanden uitgeput in een breed stuk rioolbuis dat onder een buurtcafé blijkt te liggen, temidden van het strijdtoneel tussen politie cn studenten. Doodstil is het hier, want door de staking rijdt de métro ook niet meer. Juist wanneer Henrictte en Nana in eikaars armen liggen en de andere twee zijn ingedut, komt een man via de put naar beneden die gevlucht is uit het stamcafé, dat als vernictlgings- object door de studenten is gekozen. De drie dames en dc man blijken het in hun verlangen naar een meer rechtvaardige wereld voor de studen ten op te nemen, terwijl <lc oudere werkster Madame Avril het bij 'rechts' houdt. Zc zegt geen behoefte aan verandering te hebben cn is te vreden over het leven. DEN BOSCH De gemeente van Den Bosch heeft na een uitvoerige discussie donderdagavond het voorstel van B. en W. aangenomen om de 'Casinoschouwburg' af te breken en ter plaatse een nieuwe schouwburg te bouwen. Het nieuwe gebouw, van ar chitect Kraayvanger uit Rotterdam, zal twaalf en een half miljoen gulden kosten. Protestbrieven tegen deze nieuwbouw, die wel een toneelzaal, maar geen concertzaal zal bevatten, waren binnengekomen van het Bra bants Orkest en het Brabants Kamer koor die in deze nieuwbouw een be dreiging van het Bossche muziekleven zien. De toezegging dat men naar een compromis zal streven door de zaal akoestisch zowel voor toneel als mu ziek geschikt te maken, werkte, gezien de ervaringen elders in den lande, niet erg geruststellend. stuk filmisch geregisseerd. De opvoe ring bestond uit 'n reeks flitsen van 't riool-gebeuren. Daarmee bereikte hij dat de verveling, de lamlendigheid, 't emdelore gepraat niest echt vervelend werden. Remo Forlani heeft in zijn stuk, dat de Franse titel 'Au bal des chiens' heeft zijn personen met fijne trekjes geportretteerd. De meest sim pele is Nana, gespeeld door Edda Ba- reiids, die in haar onnozelheid alles gelooft wat de anderen zeggen. Sacha Bulthuis is de goedkope Hernuetite, die de hele dag kauwend aan haar make- AMERSFOORT Een tentoonstel ling van documenten, als brieven en foto's, gecombineerd met een film, zal van 9 maart tot en met 13 mei in de Zonnehof te Amersfoort de vraag op werpen 'Wie was Mondriaan?' Aanlei ding tot het stellen van die vraag in deze vorm, was de film 'Piet Mondri aan' die Nico Crama in nauwe samen werking met het Haagse Gemeentemu seum (bezitter van de belangrijkste Mondriaan-coIIectie) maakte. De film laat aan de hand van een vijftigtal schilderijen en tekeningen van Mon- driaans ontwikkeling zien van natura lisme via cubisme tot pure abstractie. Mondriaans werk is in de film hoofd onderwerp, aangevuld met enkele ter zake dienende documenten. De ten toonstelling legt de nadruk op de documenten en is daardoor een aan vulling op de film. Tijdens de ten toonstelling zal de film regelmatig worden vertoond. HILVERSUM Het Internationale Jazzfestival, dat in de laatste jaren in Loosdreeht werd gehouden, zal dit jaar naar de Gooise gemeente Laren verhuizen, waar Singer zich met de organisatie gaat belasten. Ook weer in samenwerking met de VARA en de NOS. Er komt een serie jazzconcerten dat overdag wordt gehouden. Dan zijn er leerscholen voor drummers (olv Max Roach) en voor trompettisten (olv Dizzy Gillespie). Het Jazzfestival wordt gehouden van 21 t.m. 25 augus tus in het Singer Museum. up friemelt. Ze heeft meer mannen in bed gehad- dan de anderen kunnen tellen, maar blijkt ook van vrouwen niet vies te; zijn. Wiesje Bouwmeester is een kostelijke Madame Avril, spits en eigenwijs, voor een grapje altijd te vinden. Rosa is de dominerende vrouw van de vier. Annet Nieuwenhuyzen geeft eerzucht, hoop en tenslotte berusting mee, wan neer blijkt dat ze alleen in de riool buis achterblijft. Op eigen verzoek, want ze wil niets meer met dc wereld van daarboven te maken hebben, In de riolen is ze Rosa, van vlees en bloed. Boven zal ze de slovende werk ster weer zijn zonder identiteit Dc putjesschepper - een rol van Henk Uterwijk - betekende voor haar een seksuele bevrijding. Voor hem slechts een lolletje. De titel van het stuk slaat op Iets dat* nooit zal gebeuren. Want dat isole ment van de kleine Heden is in feite niets meer dan een verschuiling voor dc werkelijkheid, die niets heeft van een zo vurig verlangd rechtvaardiger leven. Jean Marie Fiévcz had een ingenieus decor op een draaischijf ontworpen dat legio mogelijkheden had. Loek Schaaremens' vertaling klink eenvou dig en goed. HAARLEM De Zomeracademie voor organisten te Haarlem wordt dit jaar gehouden van 8 tot 27 juli. De academie is bestemd voor organisten die hun studie hebben voltooid en zich in een bepaald aspect van de orgelliteratuur willen specialiseren. Docenten zijn: Renë Saorgin (Franse orgelliteratuur), Anton Heiller (Bach en Pachelbel), Werner Jacob (Max Reger), Piet Kee (improvisatie) en Luigi Tagliavini (oude Spaanse en Italiaanse literatuur). Toegevoegd is Kenneth Gilbert voor clavecimbel. Ge detailleerde inlichtingen en inschrij vingsformulieren bij Stichting Inter nationaal Orgelconcours, Stadhuis Haarlem. v

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Trouw / De Rotterdammer | 1973 | | pagina 9