Japan moest hoge
betalen voor
zijn
snelle economische groei
Energievraag zal
iedere vijftien
jaar verdubbelen
zig bedrijf bezig bedrijfbezig bedrijf
Industriële democratie
betekent niet
einde van onderneming
Marktberichten
BeurHuitingen
Overleg over olie
prijzen in Wenen
Havenwerken wil
bouwen op plaats
Zandvoortse pier
Milieu verontreinigd, infrastructuur verwaarloosd
Berg Fuji aan
oog onttrokken
TKOUïW/KAVARTKT ZATERD\G 21 \|>RIL 1073
FLNANCIëN EjN ECONOMIE
Ï31/KHL31
TOKIO De Japanse economie heeft na de tweede wereldoorlog een welhaast
miraculeuze ontwikkeling doorgemaakt Het land heeft daarvoor echter een
hoge tol moeten betalen in de vorm van een achtergebleven infra-structuur
en een sterke mate van lucht- en waterverontreiniging.
Ernst
Afval
mm
flit
a
Grote investeringen op langere termijn
BRUSSEL De vraag naar energie zal tot het einde van deze eeuw
ongeveer iedere vijftien jaar verdubbelen. Alleen al de bescherming
van het milieu zal een veel hoger energieverbruik met zich mee
brengen, terwijl er beperking opgelegd wordt aan de produktie.
Stromen auto's verlaten dagelijks de automobielfabrieken in Japan.
Deels worden zij uitgevoerd, deels vinden zij hun weg in het land zelf,
waar zij de verkeerscongestie in de steden nóg groter maken.
Zwaartepunt investeringen in buitenland
Fusie meubelfabrieken
Halvering van normale
winst bij De Meteoor
Nationaal Grondbezit
Friesland Bank
Tjilangkrang
Cehave
Landré en Glinderman
Aniem
Lindeteves-Jacoberg-
Maastrichtse Zinkwit
VS en Japan
Regelmatig contact
Prof. v. Zuthem in stelling voor conferentie
AMSTERDAM Invoering van industriële democratie betekent niet
het einde van de ondernemingsgewijze produktie. Zelfstandige met
elkaar concurrerende ondernemingen blijven mogelijk. De economi
sche orde zal wel meer planning gaan vertonen, waarbij de overheid
grotere bevoegdheden krijgt vooral t.a.v. de investeringen. i
tol
Tot voor enkele jaren slikte het Ja
panse volk dat allemaal nog wel. Mi
lieuverontreiniging, zo redeneerde
men, was nu eenmaal een noodzake
lijk kwaad, verbonden aan de indus
trialisatie op grote schaal. Langzamer
hand echter is men gaan inzien, dat
men wel een erg hoge prijs heeft
betaald voor de snelle economische
groei.
Momenteel is het voorjaar in Japan.
De kersebloesem behoort uit te zijn.
Maar in Tokio zijn nauwelijks nog
kersebomen te vinden. De winkelstra
ten zijn er getooid met namaakbJoe-
sem takken, die het verlies aan natuur
lijke bloesempracht niet kunnen ver
goeden. In een land dat één van de
grootste economische machten in de
wcreid is, is de milieuverontreiniging
één van de grootste problemen gewor
den.
Voor een waarde van niet minder dan
S 200 miljard aan industriële produk-
tiemiddelen is thans in Japan gecon
centreerd op een betrekkelijk kleine
oppen-lakte langs de kust van de
Pacific vlak bij de grote bevolkmgs-
gglomeraties. Voor de industrie mo
ge het dan al prettig zijn zo dicht bij
haar afnemers te zitten, minder ver
heugend is de aanwezigheid van al
die industrieën voor de bewoners van
dit gebied, die zich bedreigd weten
door een ongekende lucht- en water
verontreiniging. Het behoeft dan ook
wel geen betoog, dat de bevolking in
toenemende mate bij de regering erop
aandringt maatregelen te nemen.
Maatregelen, die de gezondheid en
wellicht de levens van velen moeten
beschermen.
Dat het erst is blijkt uit de groeiende
-andacht, die in de Japanse kranten
aan de milieuproblematiek wordt ge-
Reven. In 1971 verschenen bijna vier
maal zoveel artikelen in de Japanse
pers over dit onderwerp dan in 1965.
Het aantal klachten over het milieu
bij de overheid stijgt hand over hand.
Een duidelijk bewijs, dat de bevol
king zich zorgen maakt.
Zorgen, die men ook kan hebben over
de althans in onze ogen erbar
melijk slechte huisvesting van miljoe
nen Japanners. Nog geen 25 pet. van
de woningen in dit rijke land is
aangesloten op een rioleringssysteem.
Ontelbaar zijn de gezinnen, die het
met één kamer moeten stellen. Een
groot deel van het wegennet verkeert
in uiterst slechte toestand. Steden als
Tokio en Isaka zijn hopeloos door het
verkeer verstopt.
-Maar dit kan ook nauwelijks anders.
Het aantal automobielen m dit land
steeg van 1.5 miljoen in 1955 tot ruim
20 miljoen :n 1971. En nog steeds
komen er meer auto's bij. Zij vormen
het bewijs van de stijgende welvaart,
maar tegelijk zijn zij een toenemend
aantal contribuanten aan de luchtver
ontreiniging in de steden.
Maar het zijn niet alleen de industrie
en de auto's die een rol spelen bij de
milieuverontreiniging, waaronder Ja
pan gebukt gaat Schuld hieraan is
zeker ook een groot aantal van de 110
miljoen Japanners zelf. Zie eens langs
de wegen, waar het krioelt van pa
pier, lege blikjes en flessen en wat ai
niet meer voor afval.
En er is nogal wat afval m Japan.
Statistici hebben becijferd, dat de Ja
panners met elkaar in 1970 zo'n 35
miljoen ton afval produceerden, of 30
pet meer dan vijf jaar tevoren. Een
hoeveelheid, waarvoor een 40 miljoen
niet al te grote vrachtwagens nodig
zouden zijn om deze af te voeren.
Maar ook de grotere welvaart en meer
vrije tijd van de Japanners werken
verontreinigend op het milieu, zo is
bewezen. Het stijgende aantel Japanse
toeristen heeft een ongunstige invloed
gehad op de natuur van het land. Een
klein voorbeeld: in 1915 bedroeg de
helderheid van het water In de meren
van het Hakone-district in Japan nog
13 meter. Momenteel is dat nog maar
5 meter.
Wat doet nu de regering om een
emde te maken aan de verontreini
ging van het milieu en tot verbete
ring van de infrastructuur. Premier
Tanaka, wel eens genoemd de 'gecom
puteriseerde bulldozer' van Japan, wil
anders dan zijn voorganger Sato
de zaken in een snel tempo aanpak
ken. Zijn plan. bekend als het Plan
Tanaka, beoogt een algehele herzie
ning van de Japanse archipel.
Om dit te bereiken denkt Tanaka aan
het overbrengen op grote schaal van
fabrieken uit de Pacific-zone naar het
platteland, waardoor tevens het weg
vloeien van de bevolking naar de
grote steden kan worden afgeremd.
Industrieën die zich bereid tonen te
verhuizen zullen bepaalde (belasting)-
faciliteiten ontvangen. Industrieën die
niet willen meewerken, zullen dat
meken m de vorm van een opschor
ting van staatssubsidies e.d.
In de visie van Tanaka zullen voorts
nieuwe steden moeten worden ge
sticht. Deze moeten onderling verbon
den worden door een net van moder
ne autowegen en snelle express-trei
nen. Dit alles met als doel het leven
in Japan dragelijk te maken en de
welvaart meer over het land te sprei
den.
De plannen van Tanaka, neergelegd
in zijn boek 'Hermodellering van de
Japanse archipel', zullen grote bedra
gen vergen. Geraamd wordt een
S 1000 miljard aan particuliere en
overheidsgelden. Maar Japan meent,
dat dit bedrag waard is uitgegeven te
worden.
Jarenlang heeft Japan door de eigen
sociale verlangens op het tweede plan
te stellen de wereld produkten gele
verd, die in feite te goedkoop waren.
Dat beeld zal, naar het zich laat
»i«r i tie
kKOMlW
•- f"1? -IShiinB
fjf "I
Mfm
aanzien, straks gaan veranderen. Het
zal tot gevolg hebben dat Japan in de
TOKIO In Japan wordt be
weerd,, dat in Tokio in vroeger
dagen de heilige berg Fuji één
maal per drie dagen duidelijk
te zien was. Als gevolg van de
luchtvervuiling is dat nu nog
maar éénmaal per zeven dagen
mogelijk. Of 'de inwoners van
Tokio hun berg nog weer eens
vaker in volle glorie zullen mo
gen aanschouwen zal afhangen
van het succes, waarmedehet
probleem van de luchtverontrei
niging zal worden bestreden.
S.H.V. zag resultaat in
1972 iets teruglopen
Dr. B. Pruijt, voorzitter van de hoofd
directie acht het gunstig, dat het
lagere winstniveau voor een groot
deel te danken was aan de verminde
ring van de buitengewone winst. De
normale winst daalde aanzienlijk min
der, nl. van 50,2 miljoen tot 43,7
STADSKANAAL De meubelfabrie
ken Wako en Knicos, beide in Stads
kanaal gevestigd op slechts 250 meter
van elkaar bundelen hunproduktie.
Het produktieapparaat van "Wako
wordt aan Knicos overgedragen. Voor
Wako is de fusie gunstig om organisa
torische redenen, voor Knicos, omdat
men kampt met een tekort aan pro-
duktiecapaciteit. Bij Knicos werken 75
mensen, bij Wako 30.
DE STEEG De geconcoiideerde
omzet van De Meteoor is in 1972
gestegen met 7,4 pet. van 66,8 min.
tot 71,8 min. Wordt de omzet van
de per 1 januari 1972 overgenomen
Kemper Beton buiten beschouwing
gelaten, dan is de omzet met ongeveer
9 pet. gedaald, wat de onderbezetting
m 1972 illustreert. De winst nam
flink af van 3,0 min. tot bijna 1,5
min. Het positieve saldo is te danken
aan bijzondere baten, voornamelijk
voortkomend uit de verkoop van het
pakket aandelen van Indeco-Coignet
m Zaandam aan Nederhorst. Voorge
steld wordt een dividend van 12 pet.
in contanten tegen 18 in contanten
plus 5 pet in agio-aandelen over 1971,
zo blijkt uit het jaarverslag.
Wanneer de verbetering in de con
juncturele situatie, die zich eind 1972
aankondigde, versterkt zal doorzetten,
verwacht De Meteoor dat dit zal lei
den tot een hogere omzet en daarmee
tot een verbetering in de bedrijfsre
sultaten, voornamelijk m de sector
standaardprodukten. Voor de bouwele
menten voorziet men, dat ook 1973
een verlies zal opleveren.
DEN HAAG De nettowinst van
Nationaal Grondbezit over 1972
bedraagt 6,6 min. (vj. 6,1 min.).
De nettowinst per aandeel waarop
300 verplicht gestort bedraagt bij
het in 1972 tot 24,5 min. verhoogde
geplaatste kapitaal 268 (vj. 261
bij 23.2 min.).
Voorgesteld wordt over het door aan
deelhouders op hun aandelen ver
plicht gestorte bedrag ad 300 per
aandeel een dividend uit te keren van
40 pet. Dit dividend zal worden uitge
keerd voor 36 twee derde pet. in
contanten en drie een-derde pet. als
stockdividend ten laste van de fiscale
agioreserve. Reeds werd een inter.m-
dividend van 13,5 pet. betaald. Over
1971 werd eveneens 40 pet. betaald:
37,5 pet. in contanten en 2,5 pet. als
belastingvrij stoekdividend.
De voorbereidingen tot de voorgeno
men introductie ter beurze door mid
del van certificaten van een gedeelte
van het kapitaal en de daarmee sa
menhangende statutenwijziging verke
ren in een vergevorderd stadium. In
dien dit tijdig zijn beslag heeft gekre
gen ligt het in het voornemen het
stockdividend in nieuwe aandelen ad
200 nominaal cq certificaten
daarvan uit te keren.
LEEUWARDEN De groei van de
Friesland Bank heeft zich in 1972
voortgezet Het balanstotaal steeg met
ruim 13,9 pet. tot 443,6 min. Dit
werd vooral veroorzaakt door de toe
neming van de in rekening-courant en
a deposito bij de bank gedeponeerde
gelden met ruim 28 pet. tot 140,5
min.
Het batig saldo nam toe van 755 000
tot 878.000. De bank verwacht haar
nieuwe hoofdkantoor in Leeuwarden
medio 1974 in gebruik te kunnen
nemen.
AMSTERDAM Kinacultuur maat
schappij l'jilangkrang stelt voor het
nominale bedrag van de aandelen te-
rag te brengen van 500 op 375.
Bij aanvaarding van dit voorstel zal
zo spoedig mogelijk tot terugbetaling
van 125 per aandeel worden over
gegaan, zo blijkt uit het jaarverslag.
De financiële situatie bij de deelne
ming Luxor plastics maakte een fi
nanciële sanering noodzakelijk. Tn-
longkrang schonk 65.000 van haar
vordering op dit bedrijf kwijt. Hef
restant van 60.000 zal in drie jaar
lijkse termijnen worden terugbetaald
De eerste termijn is inmiddels ont
vangen.
De winst- en verliesrekening sloot over
1972 met een nadelig saldu van
13,598 (1971 geen saldo).
VEGHEL CEHAVE, voortgekomen
uit de Coöperatieve Handelsvereni
ging van de Noordbrabantse Christe
lijke Boerenbond, gaat in Den Bosch
een nieuwe mengvoederfabriek bou
wen. De totale mengvoederproduktie-
capaciteit van de onderneming zal
daarmee op bijna twee miljoen ton
komen: ruim een miljoen in de oor
spronkelijke vestigingsplaats Veghel
en ruim 900 000 in Den Bosch. Het is
voor dc derde keer binnen vijf jaar
dat Cehave tot dc bouw van zo'n
fabriek besluit, in Veghel werd er
begin 1970 een in gcbriukgenomen
om het daar al bestaande produktie
apparaat aan te vullen en in Den
Bosch draait sinds begin 1972 de Vefi-
Van een onzer verslaggevers
UTIIECHT De sterke groei van de SHV is, wat de winst betreft,
in L972 gestagneerd. Wel kon dankzij gunstige structurele ont
wikkelingen de omzet vorig jaar nog toenemen van f 3,7 miljard
tot 4,0 miljard, maar de winst liep terug van f 69,7 miljoen
tot 47,1 miljoen.
miljoen en bleef daardoor nog boven
het resultaat van 1970.
De SHV verwacht dit jaar een beter
resultaat dan in 1972, aldus het jaar
verslag, ook al zal man in 1973 weder
om met aanloopverliezen geconfron
teerd worden. Het concern blijft'vast
houden aan expansie, daar waar op
redelijk korte termijn goede resulta
ten zijn te verwachten. Deze expansie
doet de vooruitzichten op middellange
termijn gunstig zijn.
INVESTERING
Sprekend over de toekomst zei de
hoofddirectie verder nog, dat investe
ringen m de komende jaren vooral
buiten Nederland verricht worden, zo
dat op den duur ongeveer de helft
van de activiteiten buiten Nederland
zullen plaatsvinden. De beweging naar
het buitenland zal het sterkst optre
den bij de zelfbedieningsgroothandel.
Maar ook bij de internationale handel
en het grootwinkelbedrijf zoekt de
SHV de expansie vooral buiten de
grenzen. Hoofddirectielid drs. A.
Schuitemaker zegt, dat de SHV door
haar kennis en ervaring met het
grootwinkelbedrijf veel gemakkelijker
in het buitenland kan uitbreiden dan
dat men in Nederland het marktaan
deel 1 proeent vergroot. En met in
vesteringen in de havens moet SHV
wel naar het buitenland, omdat Rot
terdam geen ruimte meer heeft en
andere plaatsen niet m aanmerking
komen.
De teruggang in de normale bedrijfs
resultaten wijtde hoofddirectie m het
bijzonder aan de hoge aanloopverlie
zen m het stukgoederenbedrijf, de
slechte gang van zaken bij de sector
warmtetechmek en incidentele verlie
zen bij de sector electrotechniek van
de groep Technische installaties (o'.m.
door het faillissement van de Zaan-
landsehe Scheepsbouw Mij) Ook de
prijsontwikkeling op de oliemarkt
drukte de winst.
MAKRO'S
Aanzienlijke aanloopverliezen traden
ook op m de sector zelfbedienings
groothandel (die in Nederland, zoals
bekend, onder de naam Makro ope
reert). en groot nadeel acht de SHV
het, dat internationale fiscale verlies-
scompensatie niet mogelijk is. Daarom
worden de aanloopverliezen voortaan
uitgesmeerd over drie jaar.
Overigens breidde de sector zelfbedie
ningsgroothandel zich ook in 1972
weer uit. Vestigingen werden geopend
in Gent, Liverpool, Madnd, Kaapstad
en Sao Paulo, Zeker dertien nieuwe
Makro's in zeven landen zijn voor
1973 gepland. Een daarvan komt in
Nederland en wel in het Gelderse
Duiven. Deze vestiging gaat in augus
tus open. De SHV heeft ook nog
Makro's in gedachten in Midden Ne
derland en Westelijk Noord-Holland,
maar grond is nog niet aangekocht.
nexfabriek, waaraan het nieuw te bou
wen bedrijf identiek zal zijn. De pro-
duktie-capaciteit van alle drie de
nieuwelingen is 450.000 ton.
Het nieuwste bedrijf, waarin 7 mil-
moen wordt geïnvesteerd, zal eind
1973 in produktie kunnen komen.
D1EMEN Het eerste kwartaal van
1973 heeft bij Landré en Gimderman
een negatief resultaat te zien gegeven.
Het eerste kwartaal 1972 werd nog
positief afgesloten, zo is op de jaar
vergadering meegedeeld. In 1972 heeft
het bedrijf het winstsaldo terug zien
lopen van bijna 1,2 min. tot f 7000.
Het bestuur ziet voor 1973 een ccm-
junctuuropleving niet direct zo zitten.
Misschien ltynnen de omringende lan
den hier een gunstige invloed uitoefe
nen. Uitbreiding in het buitenland
(thans ongeveer 15 pet. van de totale
activiteiten) zou gunstig zijn, maar is
maar langzaam te realiseren
AMSTERDAM Bij Aniem zijn drie
statutenwijzigingen aanvaard (in een
buitengewone vergadering) waardoor
het mogelijk wordt, dat Nat. Bezit
Aniem 105 pet. biedt op de preferente
aandelen Aniem. Aandeelhouders Nat.
Bezit kunnen nu 15 pet. terugbetaling
krijgen op hun aandelen. Opnieuw
staat verder de mogelijkheid open
gewone aandelen Aniem om te wisse
len m Nat. Bezit Aniem.
AMSTERDAM Lindeteves-Jacoberg
heeft tegen betaling in contanten
Anc. Ets. Santens in Gent overgeno
men. Sansens treedt op als import- en
service-organisatie voor België van de
Duitse fabriek van Dieselmotoren
Werke Mannheim. De Nederlandse
importeur Gosak is al eigendom van
Lindeteves. Via Sansens en Gosau
denkt Lindeteves verdere uitbreiding
te kunnen geven aan verwante activi
teiten, zoals de levering van aggrega
ten. scheepsschroeven e.d.
MAASTRICHT De Kon. Maastricht
se Zinkwit-Mij. heeft het resultaat in
1972 zien stijgen van f 660.000 tot
2.15 miljoen Zonder nogal hoge
incidentele lasten zou de winst nog
hoger zijn geweest. De omzet nam
met 18 pet. toe. Voorgesteld wordt
een onveranderd dividend van 11 pet.
De pigmentensector zal dit jaar door
krappere marges en valuta-onrust
waarschijnlijk minder goed draaien
dan in 1972, maar in dc verfseetor
ziet men de verfseetor met vertrou
wen tegemoet.
AMSTERDAM De Amsterdamse ef
fectenbeurs was gisteren (Goede Vrij
dag) gesloten. Ook in New Vork Mon
treal, Londen, Parijs, Brussel en
Frankfort bleven de beurzen dicht.
Maandag Tweede Paasdag, is Wall
Street open, maar zijn de Europese en
Canadese beurzen gesloten.
In de komende vijftien tot twintig
jaar zal er nog energie genoeg zijn.
Het zal er dan evenwel vooral op
aankomen op welke economische en
politieke voorwaarden deze energie te
vez'krijgen zal zij'n.
Op langere termijn zullen zeer grote
investeringen noodzakelijk zijn om
nieuwe energiebronnen te ontwikke
len en om de beschikbare energie zo
rationeel mogelijk te gebruiken. Dat
is één van de voornaamste uitspraken
\an de Europese Commissie in een
document, waarin de hoofdlijnen van
een energiebeleid voor de gemeen
schap uiteengezet worden.
toekomst op voet van gelijkheid met
het westen zal moeten concurreren.
Het resultaat van de Nederlandse Ma
kro's heeft de verwachtingen overtrof
fen. Ir 1973 zal de winstbijdrage voor
de hele sector niet belangrijk boven
die i an 1972 liggen.
DE C ROTTER
Voor het Nederlandse deel van de
Gruyte"- denkt drs. Schuitemaker, dat
dit jaar het punt gepasseerd wordt,
waar noch van winst noch van verlies
sprake is. De stijging van de omzet
lag in 1972 over het algemeen aan
zienlijk hoger dan het gemiddelde in
de kruideniei'sbranche, maar de resul
taten hebben niet geheel aan de ver
wachtingen voldaan. Dat komt, meent
drs. Schuitemaker, omdat bij het tem
po, waarin nieuwe vestigingen tot
stand konden komen tegenviel. 'De
moeilijkheden hadden wij onderschat.'
Overigens begeeft De Gruyter zich,
behalve de zelfbedieningswarenhuizen
in Venlo en Middelburg, met m be
langrijke mate op andere terreinen.
'Wij concentreren ons op datgene wat
we hebben', zegt drs. Sehuitemaker.
Dus geen slijterijen of delicatessen-
winkels. en uitzondering vormen
een vijftal winkels in de Benelux met
non-foodprodukten uit de ontwikke
lingslanden. Overigens is het sluitings-
proees van De Gruyterzaken nog niet
geheel voltooid. In 1973 gaan circa 10
zaken dicht tegen 3 of 4 vorig jaar en
90 in 1971.
De overname van Co-op is niet door
gegaan, omdat de plannen van de
SHV niet strookten met de verlangens
van de andere partij. De koop is niet
op de prijs afgesprongen. Aan het
spreken over een prijs is men met
eens toegekomen. De SHV beweegt
zich nog steeds op haar eerste terrein,
de steenkool. De huisbrandafzet stelt
weinig meer voor, maar m de interna
tionale kolenhandel wil de SHV pro
beren te blijven expanderen, mede
gezien de weer opgeleefde belangstel
ling voor het zwarte goud in de
huidige energiediscussies.
In die kolensector zat het afgelopen
jaar de aankondiging, dat de Scheep
vaart- en Steenkoienmaatschappij al
jaren een geheime dochter van de
SHV was. Zo'n verrassing is niet op
nieuw te verwachten, aldus dr. Pruijt.
WENEN Vertegenwoordigers van
de uit elf landen bestaande OPEC
(organisatie voor ohe-exportlanden)
bespreken maandag in Wenen het
vraagstuk van de prijzen van ruwe
olie met afgevaardigden van de inter
nationale oliemaatschappijen.
De olielanden willen volledig schade
loos gesteld worden voor de devalua
tie van de dollar met tien procent in
februari.
Ze hebben al een ontwerpregeling aan
de oliemaatschappijen voorgelegd,
waarin hun eisen zijn verwerkt. Ver
tegenwoordigers van OPEC en olie
maatschappijen hebben de kwestie vo
rige week vrijdag en zaterdag ook al
besproken in Cairo.
Begin deze week werd meegedeeld,
dat de besprekingen in Beiroet zou
den worden voortgezet. Waarom het
plan is veranderd is niet meegedeeld.
Mogelijk gaat het om een veiligheids
maatregel in verband met de Israëli
sche aanval op Beiroet van de vorige
week.
In het document wordt gesproken
over de betrekkingen van de EEG
met de overige energie-importerende
landen, met name de Verenigde Sta
ten en Japan. Verder gaat dit docu
ment over de relaties met de energie-
producerende landen en over de
marktorganisatie voor petroleumpro-
dukten, kernenergie cn aardgas.
De samenwerking met de Verenigde
Staten en met Japan moet wederzijds
zijn, zonder discriminatie en zonder
de specifieke belangen van de ander
uit hei oog te verliezen, zegt de
Commissie. Evenzeer dient rekening
gehouden te worden met de belangen
van de landen die energie leveren en
'met de ontwikkelingslanden, met na
me die, welke niet in' hun eigen
energiebehoeften kunnen voorzien.
Om samenwerking met de Verenigde
Staten en Japan te verzekeren is re
gelmatig contact nodig. Het Belgische
commissielid, Henn Simonet, gaat
waarschijnlijk eind mei naar de Vere
nigde Staten om namens de EEG in
Washington energievraagstukken te
bespreken. Op 22 mei zal er een
speciale ministerraad over energie ge
houden worden en daar zal het ant
woord van de EEG worden geformu
leerd op de uiteenzetting die presi
dent Nixon laatst over de energiepro
blemen heeft gehouden.
Binnen de EEG moet, volgens de
Commissie, een daadwerkelijke con-'
currentie en een vrij verkeer van
oiieprodukten worden verzekerd. In-
en uitvoer van brandstoffen moet ver
lopen volgens een bepaald stelsel
waardoor controlemaatregelen moge
lijk worden. Industriële concentraties
in de oliesector moeten goed worden
gecontroleerd om de best mogelijke
structuur te verkrijgen.
Ruwe olie moet tegen concurrerende
prijzen worden ingevoerd en de over
heid moet op de hoogte zijn van de
prijsvormende factoren. Ongerecht
vaardigde prijsverhogingen moeten
worden tegengegaan. De commissie
zou het een goed ding vinden als de
prijssteisels in de lidstaten gebaseerd
werden op vergelijkbare criteria.
De oliemaatschappijen zuilen de over
heid beter moeten inlichten over hun
technische en financiële capaciteiten.
Ze moeten opgeven hoeveel ze in vijf
jaar tijd denken in te voeren en te
investeren. Voor elke belangrijke on
derhandeling met de olieproducerende
landen zouden ze contact moeten op
nemen met de overheid. De Commis
sie zat de ministerraad voorstellen
doen over hoe dit alles kan worden
georganiseerd.
Tegen het jaar 1985 zou de EEG
moeten beschikken over een nucleair
vermogen van 200.000 Megawatt. (De
kerncentrale in Borseie heeft 400 Me
gawatt.) De raad krijgt een actiepro
gramma aangeboden om de energie
voorziening te bespoedigen. Vóór 31
december komt de Commissie met
voorstellen om de voorziening met
verrijkt uranium te verzekeren.
ZANDVOORT Het plan om een
pier in Zandvoort te bouwen lijkt wel
definitief van de baan, nu Havenwer
ken in Amsterdam (dochter van Ne
derhorst) verzocht heeft bij de voet
van de geplande pier te kunnen bou
wen. Ook het plan voor bebouwing in
de recreatieve sfeer, zoals nadrukke
lijk door de Zandvoortse raad was
gesteld, zou met het Havenwerken
plan met doorgaan. Le belangstelling
voor die recreatieve objecten fs vol
gens Havenwerken zeer gering. Het
Zandvoortse college van B en W stelt -
de raad echter voor niet op het
verzoek van Havenwerken in te gaan.
Deze maatschappij wil nu aan de Van,
Lennepweg 312 4-kamerwomngen bou
wen in de premiesector. Verder is
vergunning gevraagd voor het inrich
ten van 408 parkeerplaatsen en de
reservering van 8000 vierkante meter
voor groenvoorzieningen.
Aldus één. van de stellingen-van prof.
dr. H. J. van Zuthem, die aan de orde
zullen komen in een begin mei te
houden conferentie van Ondernemers,
bedrijfsleiders e.d. over: 'Waarom en
hoe democratisering van het bedrijfs-
gebeuren.' Deze Conferentie wordt
georganiseerd door de Associatie van
Bedrijven op Coöperatieve Grondslag.
Volgens prof. Van Zuthem hebben we
bij de toepassing van industriële demo
cratie met twee tegenstrijdige ontwik
kelingen te maken. Enerzijds valt een
toeneming van de vraag naar inspraak
van belanghebbenden waar te nemen.
Anderzijds bestaat er een duidelijke
centralisatie-tendens o.m. vanwege
technologische eisen, het streven naar
optimale bedrijfsgrootte en risico-
spreiding e.d.
Deze omstandigheid moet ons, zo zegt
prof. van Zuthem, bepalen bij een
realistische kijk op de mogelijkheden
van bedrijfsdemocratie. Toch is er
alle reden, vooral gelet op de vele
mogelijkheden die er thans zijn, naar
meer democratie binnen de bedrijven
te streven.
Prof. dr. W. Hessel gaat er inzijn
stellingen voor de conferentie van uit,
öat elke samenleving, ook. die van één,
bedrijf, menselijker is naarmate de
beslissingen minder elementen bevat
ten die door de berrokkenen' als' Wille
keurig, arbitrair, onredelijk of-onbe
grijpelijk worden ervaren. Elk lid van
een samenleving moet daarom de mo
gelijkheid hebben beslissingen op "die
elementen te toetsen en zijn bezwaren
kenbaar te 'maken.
Het vraagstuk van de bedrijfsdemocra-
tisering resp. participatie van de
werknemer in het besluitvormingspro
ces maakt een wezenlijk onderdeel uit
van de problemen van leidinc en
organisatie, zo zegt prof Hij
stelt voorts vast dat, hoewel er regel
matig melding van wordt gemaakt,
dat de doelstelling van de onderne
mingsleiding niet langer uitsluitend
economisch is, nog steeds niet duide
lijk blijkt, dat sociale of maatschappe
lijke doelstellingen tegenover de eco
nomische een duidelijk eigen gewicht
hebben.
KAASMARKT LEIDEN', 20 april - Geen
aanroer.
VEEMARKT LEIDEN
LEIDEN, 20 apr. - AANVOER totaal 1382,
stieren 50, melkkoeien 100, vette koelen 90
vaie koeien 215, graskalveren 10. vette
schapen 60. fokschapen 70. vette lammeren
145, zuiglammeren 80. varkens (zeugen) 33.
schrammen 61. luggen 442, geiten 16, veu
lens 2
PRIJZEN (in guldens) fokstieren 3300-1500,
slachtstieren (per kg schoon gew 6.10-7.00
melkkoeien 1625-2325. vette koeien (per kg
schoon gew 5,90-7,10. vare koeien 980-2200,
Graskalveren 1300-1400, vette schapen 125-
175, fokschapen met l lam 275-325, fokscha
pen met 2 lammeren 325-425 vette lammeren
175-240. drachtige zeugen 550 700. schram
men 135-150, biggen 100-115. geiten 20-
100.
HANDEL slachtstieren vlug: fokstieren re
delijk melkkoeien lustig, vette koeien vlug,
v«ne koeien matig, grasfcalveren redelijk,
vette schapen rustig vette lammeren rustig,
zeugen rustig, schrammen rustig biggen
tedeiïjk, geiten vlug
VEEMARKT LEEUWARDEN
LEEUWARDEN 20 upr - AANVOER totaal
0297, gebiutk*»\ct. 1561 slachtvee böö, kaive-
ion (gras en vette) 90 nuchtere- en
mesrk.dveien 12 J1 schapen en lammeren
581 paarden en veulens 51 bokken en
geiten 181
PRIJZEN dn guldens per stuk» nieuw mdke
koeien 13»0 lSiift nicuumcike v.,ar/en 1173-
2025. kalfkoeien 1550-2275 katfv aarzen 1400-
1875. guifele koelen 1200 1300 pmken I2s0-
1550. entersüeren 1275 1850 slachtkoeien <te
kwal. per kg gesl gew 6.25-6,73 slacht
koeien (2 kwal per kg gesl gew 5 50-6.03
worstkoeien (le lot en met 3e kwal pet kg
gesl. gew,) 4,30 5,45. jonge stieren (per kg
gesl gew 6,20 7 15. oudere stieren (per k£
gesl. gew.) 5,00-6.60. graskalveren 900-1250,
graskalveren (per kg gesl gew 6,10-7,00,
mestkalveren 225-330, slachtkalveren 30-80.
ooien met twee lammeren 375-423. vette
schapen (per kg gesl. gew 3,30-4.50, wet-
delammeren 140-1 so, vette lammeren (per kg
gesl gew S.25-8 73 ruïglammeren 2.25*3,50,
seiten 30-80. geiten (per kg gesl. gew.) 1,50-
2.25
AARDARPELBEURS LEEUWARDEN, 20 apr.
- (prijzen m guldens per 100 kg): Bintjes
38 00 40,00 en Irene's 36,00-39,00.
HANDEL: vast.
ZUIVELEEURS LEEUWARDEN, 20 apr -
Commisslenotermgen in guldens per kg:
Goudse kaas 3,85, Edammer kaas 3,63;
Broodkaas 3,65
HANDEL- goed.
KAASMARKT ALKMAAR, 20 apr. - Commis
sienoteringen in guldens per kg: Fabriekse-
damraer 3 77; Middelbare 3.82, Goudse vot-
vette 3 97.
HANDEL- goed.
VEEMARKT ZWOLLE
ZWOLLE. 20 apr - AANVOER totaal 6787,
runderen 2285, graskalveren 376, nuchtere
kalveren 2970. schapen en lammeren 264,
varkens 539 schrammen 42, biggen 200,
geiten lil
PRIJZEN on guldens per stuk. tenzij an
ders vermeld i neurende en versgekalfde
koeten 1700*2325. neurende vaarzen 1600-
212neurende pinken 1100-1500, slachtkoei
en en va ai/en I57V2275. slachtkoeien (in f
per kg gesl gew.) 5,05-6.81). gutstekoeien
1560-1973, worstkoeien <m f per kg gesl.
gew 4 80-5 55, guistevaarzen 1300-1625,
guistttpinken noo 150G, gra.skalveren ^po
ll 50. nuchtere kalveren 70-425, nuchtere
Kalveren (.in f per kg lev. gew,) J, 40-1,70,
gelten 20-70, vette schapen 140-240, lamme
ren 115-140, vette lammeren 140-220, drachti
ge varkens 450-600 slachtvarkens - 410-615,
sclv\immen 125-170. biggen 95.310, stieren
tin f per kg gesl gew.) 6,25*6.80, "vette
kalveren On f per kg lev. gew.) 4,90-
5.50.
