Mill DElBHCUlOSE ESn«
LAATJE KINDEREN ONDERZOEKEN
VÓÓR NETTE IAAT IS.
Wat gaan leden van
oude kabinet doen'
Nieuwe kabinet moet
snel verdwijnen
Eindexantinandi van HMO. en MJEJUfc (abn. richting),
geïnteresseerd in de functie van ASSISTENT-ACCOUNTANT m een
internationaal georiënteerde accoimtantspraktijk, bieden wij:
fisöÊRimffis cm'Vkssmg tot essmdine der
Dr. J. Bartels volgt
Bakkenist op
Derde verdachte in
Eerselse moordzaak
hoort 4 jaar eisen
I. Schotman (65) nam
afscheid van
industriebond CNV
Westland toont
dankbaarheid
door Huib Goudriaan
Verdwenen beeld:
tb-patiënt in ligtent
Raambiljet van de
NKCV uit 1910
In veel gevallen nog een vraag
Werken èn studeren!
K14 feoU'W/KWARTET ZATERDAG 12 MEI 1973
K15
DEN HAAG De afgetreden ministers en staatssecretarissen
uit het kabinet-Biesheuvel zullen niet van honger omkomen. Ge
lijk aan het tijdvak, waarin iemand minister of staatsecretaris
is geweest, wordt een uitkering verstrekt met een minimum van
twee en een maximum van zes jaar. De uitkering is het eerste
jaar 80 procent, het tweede jaar 70 procent en de volgende jaren
60 procent van de wedde, inclusief vakantie- en kindertoeslagen.
UTRECHT 'Het kabinet-Den Uyl is zo gevaarlijk dat het snel ten
val moet worden gebracht. Via een keiharde oppositie zal de WD in
samenwerking met gelijkgestemden in bijvoorbeeld KVP en ARP in
de Tweede Kamer ten aanval trekken tegen dit kabinet'.
De funktie van assistent-accountant biedt de unieke mogelijkheid een interessante
beroepsopleiding te doen samenvallen met het opdoen van veelzijdigeervaring in
het bedrijfsleven.
Gevarieerd werk ïn verschillende bedrijven, waar
door u waardevolle praktijkervaring opdoet.
Vergoeding van studiekosten voor economische en
administratieve opleidingen.
Grote aandacht voor uw theoretische en praktische
vorming o.a. door interne cursussen tijdens de
kantooruren.
Aantrekkelijk salaris, jaarlijkse gratificatie; voor
forensen reiskostenvergoeding.
Mogelijkheid - na verkregen ervaring - tot:
a. specialisatie in organisatie- en
automatiseringsvraagstukken;
b. uitzending naar het buitenland.
Wij verwachten van u:
Bedrijfseconomische belangstelling
Studiezin en doorzettingsvermogen
Wendt U2kh voor nadere inlichtingen omtrent plaatsing op één van onze kantoren telefonisch of schriïtelgk tot hei
adresStadhuisplein 30, Rotterdam, tel. 010-142288
ACCOUNTANTS
If jj jd m |(»i i
iiub< s >r< i! I#/
f JIFlt 1i< die
I DEN HAAG Het lage Nederlandse tubereulose-cijfer is een
kunstprodukt, dat lijkt op een drooggemalen polder. Zeventig jaar
Inadat de Koninklijke Nederlandse Centrale Vereniging tot Bestrij
ding der Tuberculose werd opgericht, zegt de huidige directeur,
dr. J. Meijer: 1 oen ik eens buitenlandse gasten een polderland
schap liet zien, vroegen ze me waarom dijken, gemalen en molens
fniet konden worden afgebroken: het land was nu toch droog? Ik
Imeest uitleggen, dat we voortdurend moeten blijven bemalen om
liet land droog te houden. Zo is het ook met de tuberculosebestrij
ding. Als we de natuur haar gang laten gaan, loopt de polder onder;
houden we op met de tuberculose te bestrijden dan zal ze ook te
rugkeren.'
Nederland, dat 's werelds laagste
sterftecijfer aan tuberculose heeft,
vormt mèt het noordwestelijk deel
van Europa een 'tb-veilig* eilandje op
|de wereldkaart. Tuberculose is dank-
i jij de kruistocht (met als embleem
t ftgt zogenaamde Lothannger Kruis
van Godfried van Bouillon) die rond
1900 begon, in Nederiand geen schrik
beeld meer. De ontdekking van Ro
bert Koch in 1882, dat tb besmettelijk
wis en door de tuberkel-bacterie wordt
veroorzaakt, gaf internationaal de
stoot tot bestrijding van de ziekte.
Nationaal hebben we veel te danken
|aan de grootmoeder van koningin Ju
liana, koningin-moeder Emm;, die
een Inspirerende kracht was bij het
op poten zetten van de strijd tegen de
tb.
Rond 1900 stierven er in Nederiand
tweeduizend mensen per miljoen in
woners aan tuberculose, terwijl dit nu
vijftien per miljoen inwoners zijn.
'Raar dit laatste cijfer is onbevredi-
i£gend, want er behoorden slechts enke-
Ie gevallen te zijn', vindt dr, Meijer.
De tuberculose is een ziekte, die niét
f geheel is bedwongen. Ook in Neüer-
l land worden jaarlijks nog nieuwe
ziektegevallen ontdekt: in 197! 185
per miljoen inwoners. Buiten Neder-
fland, en West.-Europa, slaat de tuber
kel-bacterie nog steeds hard toe. In de
ontwikkelingslanden lijdt één procent
e van het inwonertal aan tb en jaarlijks
sterven over de gehele wereld drie
miljoen mensen aan de ziekte.
Bij het toenemen van het internatio-
naai verkeer wordt het steeds duide-
lijker dat Nederland het bewakingssy-
steens binnen de grenzen in stand
moet- houden. Eén onopgemerkte pa-
itiënt kan tientallen mensen besmet
ten. Een voorbeeld van wat onacht
zaamheid bij het binnen de grenzen
S laten van mensen zonder controle ,op
to, kan aanrichten vinden we in En
geland. In Blackburn, een stad met
ongeveer honderdduizend inwoners,
waarvan zes procent bestaat uit Azia
tische Immigranten, werd in 1970 een
tu'uerculosecijfer geregistreerd dat vijf
en een half keer to hoog was ais het
landelijk gemiddelde. Deze sterke stij
ging werd veroorzaakt door ziekte g:
vallen bij immigranten. In de "British
Medical Journal' van 10 februari van
dit jaar wordt daarom aangedrongen
op een routine-onderzoek bij aan
komst.
VOLKSZIEKTE UITGEROEID
Doelmatige opsporingsmaatregelen bij
het ontdekken, van een besmettings
haard, en vooral behandeling met ver
scheidene geneesmiddelen, zoals het
sinds 1947 toegepaste streptomycine,
betere woningen, hygiëne en voeding
hebben in Nederiand de tuberculose
als volksziekte uitgeroeid. Het beeld
van de tb-patiënt met het droge kuch
je, de fraaie Mosjes, de bloedspuwing
en het verblijf in open lucht in een
zogenaamde 'ligtent' behoort tot het
verleden.
Alle genoemde economische, sociale
en medische factoren die in Neder
land een rol hebben gespeeld bij het
terugdringen van de tb, waren ook
van toepassing op nabuurlanden als
Frankrijk en België. Toch is het aan
tal sterfgevallen aan tuberculose daar
nog steeds hoger dan in Nederland.
België telde in 1969 7,1 sterfgevallen
per honderdduizend in oners aan
longtubereulose, Frankrijk 8,8 per
honderdduizend inwoners en Neder
land slechts 0,8 sterfgevallen per hon
derdduizend inwoners.
Hoe is dit te verklaren? Het is te
danken aan het doelmatige Nederland
se «psporings- en controlesysteem. Dr.
Meijer De verschillen tussen de cij-
GOED 200 MOEDER!
fers van deze landen en die van ons
zijn terug te voeren tot de verschil
lende bestrijdingssystemen.' De Ne
derlandse tuberculosebestrijding be
gon in 1903 (op 27 september 1903
ward de KNCV opgericht; het zeven
tigjarig bestaan wordt komend najaar
gevierd) als particulier initiatief. De
rijksoverheid gaf in 1904 de eerste
subsidie.
Inmiddels werden in die jaren overal
iri het land de plaatselijke en provin
ciale verenigingen voor tb-bestrijding
gevormd. En in 1922 adviseerde een
staatscommissie de tuberculosebestrij
ding aan de KNCV (de centrale vere
niging) en aan de plaatselijke vereni
gingen dus aan het particulier ini
tiatief - over te laten en de rijkso
verheid te lateh subsidiëren. 'Dit ad
vies werd opgevolgd en er ontstond',
aldus dr. Meijer, 'een onverzuild,
uniek systeem van consultatiebureaus,
die worden geëxploiteerd door vereni
gingen, die voor honderd proeent
door het rijk worden gesubsidieerd.
FINANCIËN
De overheid beheert dus de beurs,
terwijl exploitatie en organisatie, aan
particulieren wordt overgeltaten. Deze
vorm van samenwerking tussen ber
gers en overheid bij de bestrijding
van tuberculose m het buitenland
vrijwel onbekend heeft ertoe ge
leid, dat Nederland het doelmatigst
en tevens het goedkoopst de tubercu
lose heeft kunnen aanpakken. Wijlen
dr. M Tromp, directeur van de Zwit
serse tb-bestnjdingsorganisatie maakte
in 1965 op de achttiende internationa
le tb-conferentie in München de resul
taten bekend van een onderzoek naar
de kosten in eik land. Nederland
bleek het minste aan de tuberculose
bestrijding uit te geven: In 1964 gaf
onder meer Italië 5,80 dollar per jaar
per hoofd van de bevolking uit, West-
Duitsland 4,- dollar, België 3,50 dollar
en Nederland 1,80 dollar.
De consultatiebureaudienst der drie
grootstedelijke Den Haag, Amster
dam, Rotterdam en elf provinciale
verenigingen is dit jaar begroot op
een rijkssubsidie van gezamenlijk 21
miljoen gulden. De KNCV, de centra
le vereniging in Den Haag, krijgt nog
steeds dezelfde subsidie van vijftien
jaar geleden: twintigduizend gul
den. (Dr. Meijer maakt er geen ge
heim van, dat dè bronnen van inkom
sten voor de KNCV voetbalpool en
Algemene Loterij Nederland zijn).
Het totale apparaat van de Nederland
se tb-bestrijding met 525 personeelsle
den, 44 district-consultatiebureaus en
65 plaatselijke consultatiebureaus kan
aldus 'op een koopje' in stand worden
gehouden.
Het betrekken van de burger bij de
bestrijding heeft ook de mentaliteit
van de Nederlander zodanig beïn
vloed, dat hij altijd gereed heeft ge
staan om vrijwillig mee te werken
(bij voorbeeld aan 'contact' en
controle-onderzoeken van consultatie
bureaus als een besmettingshaard is
ontdekt). In het buitenland wordt de
ze openheid van het publiek voor de
bestrijding nogal benijd, Dr, Meijer:
'In Frankrijk vragen ze altijd verwon
derd hoe we de mensen zover krijgen".
ONDERSCHAT
Toch is er op het ogenblik een nei
ging het blijvende gevaar van de tu
berkel-bacterie te onderschatten; juist
tengevolge van de overwinning op de
'tering' zoals de ziekte vroeger werd
genoemd Een voorbeeld hiervan is
het geval van een jongeman gesig
naleerd in 1971 die na een bezoek
aan enkele Aziatische landen, waar tb
zeer veel voorkomt, vijf maanden met
een tb-besmetting ia Rotterdam rond
liep. Direct en indirect veroorzaakte
hij 57 besmettingen op zijn werk en
in jeugdcafé's, die hij bezocht. De
jongeman, zijn omgeving noch rijn
huisarts onderkenden aanvankelijk
symptomen als een voortdurend moe
voelen en-een hinderlijke hoest.
Dr, H. A. van Geuns. directeur van
het Rotterdamse clistrictsconsultatie-
bureau, meent dat hieruit onder meer
de volgende lessen moeten worden ge
trokken;
Mensen, die voor langer dan een
gewone vakantie naar landen gaan
met een hoog tb-besmettingsgevaar
dienen te worden gevaccineerd;
Dezelfde mensen moeten bij terug
komst in Nederland enkele malen
worden gecontroleerd op een consulta
tiebureau;
Deze mensen kunnen een veel gro
ter besmettingsgevaar vormen, dan de
buitenlandse werknemers die wel
systematisch worden gekeurd en ge
controleerd.
NEVEN-TAKEN
Dr. Meijer zegt over de tb-explosie in
Rotterdam, zowel als over het geval-
Blackburn: Deze gevallen bewijzen
dat wij een tubercuiose-bewaking in
stand moetenhouden. Dit is overi
gens* ook de mening van de rijksover
heid, die in 1972 het gehele systeem
heeft bezien; slechts enkele kleine be
zuinigingen waren daarvan het resul
taat. Daarnaast heeft de minister ge
hoor gegeven aan een initiatief van
K.N.C.V., Nederlandse Hartstichting
en Nederlands Astma Fonds om te be
kijken of het unieke consultatiebu
reausysteem wellicht een neventaak
zou kunnen worden gegeven. Op de
consultatiebureaus te Doetinchem,
Rotterdam en Tilburg loopt thans een
proefproject, waarbij het consultatie
bureau als neventaak de preventie
van hartziekten ter hand neemt Dit
najaar begint in 's-Gravenhage, Hil
versum, Nijmegen en Winschoten een
soortgelijk proefproject op het gebied
van astmatische aandoeningen.'
Waarom moeten verenigingen deze
bewaking in stand houden? Zou de
rijksoverheid het niet kunnen overne
men?
Dr, Meijer: 'In theorie is dat natuur
lijk mogelijk doch zowel de lage kos
ten als de goede resultaten var: de
huidige opzet maken «en dergelijke
ontwikkeling niet zeer waarschijnlijk.
Of deze, unieke, situatie binnen da
toekomstige ontwikkeling van de
maatschappij zal blijven bestaan? Dat
weet ik niet'.
Indien echter de afgetreden be
windsman door het aangaan van
een nieuwe betrekking een salaris
ontvangt, dan wordt dit geminderd
op de uitkering. Hiervan vrijge
steld zijn de extra-uitkeringen die
hij tijdens zijn minister- of staats-
- secretarisschap al ontving.
Wat de afgetreden ministère en
staatssecretarissen gaan doen is in
-de meeste gevallen nog een vraag.
Minister mr. W. J. Geertsema
(WD) van binnenlandse zaken en
minister H. 3. de Koster (VVD)
van defensie keren terug in de
Tweede Kamer. De bewindsman
voor economische zaken, prof. mr.
drs. H. Langman, komt niet terug
in de politiek. Hoewel nog niet of
ficieel bevestigd zou hij lid wor
den van de raad van bestuur van
„de Algemene Bank Nederland. D»
«VVD-s taatssecretaris mr. J. G.
Rietkerk (sociale zaken) zal ook
deel uit gaan maken van zijn frac
tie. De ARP-fractie krijgt weer
steun van minister dr. C. Boertien
„.gan ontwikkelingssamenwerking,
j Minister drs. J. Boersma blijft mi-
nister, maar dan in het kabinet-
Den Uyl, waar hij opnieuw sociale
zaken onder zijn hoede neemt. Wat
staatssecretaris mr. J. H. Grosheide
1 van justitie gaat doen is nog niet
r bekend.
J In KVP-kring is nog weinig be-
r kend wat hun afgetreden ministers
en staatssecretarissen gaan doen.
r Hoewel minister mr. R. J. Nelis-
sen van financiën onlaags meedeel
de dat hij in het bedrijfsleven zou
terugkeren, houdt de fractie nog
rekening met zijn heroptreden in
de Tweede Kamer.
Aangenomen wordt dat minister
dr. L. B. J. Stuyt van volksgezond
heid en milieuhygiëne zijn plaats
weer inneemt in de medische we
reld. Een heroptreden van minis
ter P. J Engels, van CRM, die on
langs in een ziekenhuis werd opge
nomen, wordt niet direct verwacht.
Geheel onduidelijk zijn de plannen
van minister drs. W. K. N, Schmel
zer van buitenlandse zaken. Hij
zou enige tijd kalm aan willen
doen,
Minister prof. mr. A, A. M, var Agt
van justitie bezet deze post ook in
het kabinet-Den Uyl. Staatssecreta
ris mr, A. P. J. M. M. Van der
Stee (financiën) zal dezelfde func
tie krijgen in het nieuwe kabinet.
Staatssecretaris drs. Th. E. V'ester-
terp van buitenlandse zaken treedt
onder drs. J. M. Den Uyl op als
minister van verkeer en water
staat.
De twee CHU-ministers, mr.
van Veen en drs B. J. Udink,
resp. van onderwijs en volkshuis
vesting en ruimtelijke ordening
komen niet terug in de Tweede
Kamer. De staatssecretaris van ver
keer en waterstaat dr. R. J. H.
Kruisinga zal naar de CHU-fractie
terugkeren.
DEN HAAG Het bestuur van het
Verbond van Nederlandse Onderne
mingen (VNO) heeft dr. J. Bartels
verzocht het voorzitterschap van het
verbond op zich te nemer als opvol
ger van drs. S. C. Bakkenist, die op
15 mei a.s, zal aftreden. De heer Bar
tels heeft deze benoeming aanvaard
voor een beperkte periode. Dr. Bar
tels is president-directeur van Van
Nellt nv. Hij werd begin 1971 be
noemd tot vice-voorzitter van het
VNO.
ARNHEM Vrijwel alle 100.000
dennebomen in het 105 hectare grote
landgoed Koningsheïde in Arnhem
moeten verdwijnen. De storm van 2
april heeft dermate in dit gebied huis
gehouden dat de gemeente Arnhem
geen heil meer ziet in het slechts op
ruimen van de gevelde bomen.
DEN BOSCH Op de tweede dig
van het proces in de Eerselse moord
zaak is tegen de tierde verdachte, die
58-jarige Frans J. uit het Belgische
Lommei, vier jaar geëist Tegen de
overige twee verdachten waren don
derdag straffen geëist van acht res
pectievelijk vijf jaar geëist.
\fan onze soc.-economische redaktie
ÖRIEBERGEN In verband met het
bgreiken van de pensioengerechtigde
leeftijd heeft de heer J. Schotman gis
teren tijdens een druk bezochte recep
tje in 'Ons Centrum' in Driebergen
afscheid genomen van de industrie
bond CNV.
1 januari jl. was de heei Schot
man voorzitter van de Christeiijke be
drijfsgroepencentrale Unitas, die op
aie datum met de christelijke metaai-
hedrijfsbond een fusie aanging. De
Ijeer Schotman trad in 1947 in dienst
de christelijke vakbeweging als
bode van de toenmalige Haagse Chris
telijke Besturenbond. In 1949 trad hij
eveneens als bode in dienst van
de toenmalige christelijke bedrijfs
groepencentrale. Twee jaar later werd
hij benoemd tot bestuurder in alge
mene dienst en in 1954 werd hij dis-
trictsbestuurdeï in Zuid-Holland. In
1957 volgde zijn benoeming tot lid
van het hoofdbestuur van het CBC.
In 1962 volgde hij de heer C, vaa Ba
ren op als voorzitter van de bond, die
op dat moment ongeveer 25.000 leden
telde. Voor de CBC maakte de heer
Schotman deel lit van de verbonds
raad van het CNV. Hij speelde een
belangrijke rol in een groot aantal
besturen, ook op internationaal ter
rein. Als voorzitter van de CBU had
hij een belangrijk aandeel in de fusie
tussen de CBU en de CMB in de in
dustriebond CNV.
Dit kondigde gisteren VVD-fractielei-
der H. Wiegel aan op de landdag van
de organisatie 'Vrouwen In de WD'.
Hij zei dat de WD er alles aan zal
doen om de verwachting van D'66-
voorman Van Mierlo, dat het kabinet-
Den Uyi het geen- vier jaar zal vol
houden waar te maken.
De WD-leider kondigde een zakelij
ke. harde maar eerlijke beoordeling
van het kabinet-Den Uyl aan. 'In te
genstelling tot wat de voormalige op
positieleider Den Uyl bij het kabinet-
Biesheuvel deed, zullen wij niet alles
van dit kabinet afkraken. Als dit ka
binet goede dingen doet zullen wij als
oppositie dat ook zeggen'. Hij zei dat
zijn partij de PvdA de beioftes zal
voorhouden die deze partij de afgelo
pen periode in de oppositie heeft ge
daan 'Maar de WD zal ook in de op
positie niet meer beloven dan ze waar
kan maken'.
De heer Wiegel stelde voorts dat nu
ai blijkt hoe juist de stelling is van
de liberalen, dat het kabinet-Den Uyl
gevaarlijk is'. Dit constateerde hij
bijvoorbeeld naar aanleiding van het
plan van PvdA-er Schaefer (staatsse
cretaris volkshuisvesting en ruimtelij
ke ordening) om eer woonbelasting'
in te voeren voor mensen met een in
komen boven, de weistandsgrens die
relatief goedkoop wonen.
'Dit plan is typerend voor het beleid
dat ons te wachten staat', aldus de
heer Wiegel. Hij voorziet dat niet de
rijksten de dupe van dit kabinet zul
len worden, maar juist de mensen m
de middengroepen en net daaronder.
WESTLAND Militairen die de
Westlandse tuinders na de stormramp
op 2 april hielpen de ravage op te
ruimen* Zijn uitgenodigd op 23 mei
in de bloemenveiling te Honselersdijk
te komen, waar hen een en ander
over de tuinbouw verteld zal worden.
Daarna is er een lunch in De Brug te
's-Gratrenzande, waar iedere eenheid
een blijvend aandenken, een speciaal
vervaardigde wandkeramiek wordt
aangeboden.
Op dezelfded ag zullen op alle zieken
zalen van het militaire hospitaal Oog
in Al' in Utrecht 'Westlandse bloe
men worden neergezet, bij de hulp
verlening na e storm waren 1200 tniii-
tairen betrokken. De tuinbouwinstel-
lingen en -organisaties, die de hulp
verlening organiseerden willen nu op
deze wijze de dank van de tuinders
aan de militairen overbrengen.
AMSTERDAM ARNHEM BREDA DEVENTER DORDRECHT EINDHOVEN 's-GRAVENHAGE GRONINGEN HAARLEM HEERLEN HENGELO MAASTRICHT
MIDDELBURG ROTTERDAM UTRECHT ZWOLLE BARCELONA BRUSSEL OOSSELDORF HAMBURG LONDEN MADRID MILAAN PARIJS
BOGOTA BUENOS AIRES CARACAS CURACAO MONTEVIDEO NEW YORK RIO OE JANEIRO SAO PAULO
