Westwal-wedstrijdeneen sfeervol gebeuren
Broekerhaven bont bedrijf
I
Resoluut 'nee' tegen
kamperen bij de boer
in voorbereiding
3
Kabouters willen archipeV in IJ-meer:
eiMwwes
MHeTmWV
Bij particulier
voor drie ton aan
antiek gestolen
'Nederland voert
Angola-koffie in
onder vlag Zaire'
Coevorden krijgt
pannekoekfabriek
Geschiedenis
Recreatief feest
Windkracht 7
In recreatieschap De Vechtstreek:
Ook elders
N
ew uaotpe&iAVPeqbM!
Aanrander gepakt
Van een onzer verslaggevers
BROEKERHAVEN/BO VENKAR
SPEL 'Wat brengt', vroeg Jaap
Kuitert, hoofdredacteur van
ANWB's Waterkampioen zich vo
rig jaar af, 'mensen ertoe een
oude vissersbotter te kopen die in
vele gevallen al half of helemaal
onder water is verdwenen, jaren
te werken om het zover te krijgen
dat deze weer boven water blijft
en dan het hele jaar vrijwel alle
tijd te besteden met het in de
vaart houden van die botter?'
ssifit
IS
Een beeld uit het verleden, toen deze botters nog als vissersschepen op de Zuiderzee ie zien waren. Te:
genwoordig zijn ze er weer: in de Westwal Botterwedstrijden. i
TOREK
RIET
ewwiwen
kkê
a*i.t6*S
CO Bfih
O ÊHEMAiDteK
WAjlêR
PUK
BRUG
RAVAAL
VfiKSRfpfNG
STWVD
HQ9*
GMS ptj K
weer voor recreatie te bestemmen.
ZUIDERZEE-BOTTERS
WEER
Jaap Kuitert vond, na een weekeind
wedstrijdvaren in zo'n botter, het ant
woord. Kort samengevat luidt dat:
'sfeer*. De sfeer rondom en de menta
liteit van de meestai jonge mensen,
die met botters varen, maar er vooral
jaar in jaar uit aan zwoegen. 'De
sfeer*, die aldus Kuitert, 'velen met
mij in de vaak zo sfeerloze moderne
maatschappij aantrekt'
De voor enkele jaren met volledige
ondergang bedreigde oude Zuidenee-
vissersvloot vaart dit weekeinde weer
massaal. Voor wat offcieel staat aan
gekondigd als de derde Westwal Bot
terwedstrijden, bet 'Hollandse' equiva
lent voor het (nog) veel bekendere
Friese skutsjesilen. Het gaat daarbij
vanuit de aloude Broekerhaven (ge
meente Bovenkarspel) natuurlijk ook
wel om die wedstrijden, hoewel Peter
Dorleyn met zijn MK 63 veruit favo
riet is om voor het derde jaar in suc
cessie te zegevieren. Belangrijker is
evenwei de achterliggende gedachte.
De poging om door middel van deze
jaarlijkse wedstrijden de oude platbo
dems voor uitsterven te behoeden.
Een brok geschiedenis herleeft bij het
zien van deze wedstrijden. Op de
voormalige Zuiderzee, het zo woelige
thuiswater van de vissersvloot, en in
de historische haven. In dit geval die
van Broekerhaven krachtens verkre
gen privilige in 1449 gegraven door
de toenmalige Stede Broec waaranv
Boénkarspel deel uitmaakte. Een
beeld van vele jaren terug met rond
vijftig voor her wegrotten behoede
vissersschepen. Het restant, dat dank
zij vooral veel zwoegwerk van een
aantal enthousiastelingen is gebleven
na de sluiting van de Zuiderzee. Dat
nu het brakke en zoet geworden IJs-
selmeer doorklieft, al dan niet kra
kend in de spanten, die elk voor zich
nog doen herinneren aan de tijd, dat
niet het 'nieuwe* bottervolk de boten
bemanden, maarer voor een vaak
niet veel meer dan karig lóón hard op
moest, worden gewérkt.
De botters ademen nog naar dat ver
leden. Met ook hun zware, bruine zei
len, 1 met de beide zwaarden, de klui
verboom en al die uit vroeger tijden
stammende (zeil)zaken, die nu op de
DE VAART
BROEKERHAVEN Zaterdag en
zondag, voordat de botterhaven
'zee' kiestkunnen de sctiepen wor
den bezichtigd. Van 9 uur tot half
11 is daarvoor op beide dagen tijd
uitgetrokken. De wedstrijden be
ginnen zaterdag en zondag om 12
uur. De finish vindt omstreeks 4
uur voor Broekerhaven plaats.
Broekerhaven heeft rond deze der
de editie van de Westwal Botter-
wedstrijden een aantrekkelijk om
lijstend programma samengesteld
met op vrijdagavond na een ont
vangst van het gemeentebestuur
van Bovenkarspel o.a. 'n barbecue
van Broekerhaven opgestelde feest-
rond de Kolk (de binnenhaven)
maaltijd en een botterbcl in de
tent (aanvang van beide evenemen
ten half 9). Zaterdag is ér van 12
tot 9 uur een Zuiderzeemarkt rond
de binnenhaven, met o.a. demon
stratie van oud-Hollandse beroepen
en oud-Hollandse eetkraampjes
(zondag zijn deze geopend van 12
tot 6 uur), vuurwerk (ff uur) en
opnieuw de feesttent (9 tot 2 uur
's nachts met vanaf 8 uur 's
avonds weer botterbal) dat feest
wordt zondag voortgezet. De wed
strijden zijn vanaf de IJsselmeer-
dijk tussen Broekerhaven en Oos-
terleek zonder verrekijker te vol
gen. Tevens bestaat er de mogelijk,
heid dit gedurende een uur vanaf
een rondvaartboot te doen, die ie
der half uur afvaart van de Broe
kerhaven.
de toenmalige Stede Broec waarvan
stofschepen. niet meer te vinden zijn.
'Er zijn', zei Kuitert ook', 'zeker een
heleboel mensen die niets begrijpen
van de liefde voor deze oude, vaak
gammele en onooglijk uitziende vis
sersschepen, maar ik dacht niet dat je
daar rouwig om moest zijn.'
Feit is evenwel dat de Westwal Bot-
terwedstrijden in een korte geschiede
nis hun plaats hebben veroverd. Bij
het (grote) publiek, dat met taiiozen
de strijd vanaf de dijk volgt. Bij de
bevolking van de IJsselmeerstadjes,
die de bottervloot nu al een keer bin
nen haar haven heeft gehad. Niet ten
onrechte zegt de heer Kramer van de
dit jaar organiserende watersportvere
niging De Broekerhaven: 'De Westwal
Botterwedstrijden zijn naast de
wedstrijden ook een cultureel-histo-
risch gebeuren en een recreatief feest
voor toerisme en bevolking.'
De gedachte om West-Friesland en
Holland zijn eigen skütsjesilen te ge
ven werd in 1969 geboren. 'In een
vlaag van enthousiasme', zegt voorzit
ter ,K. Tolman van de centrale com
missie Westwal Botterwedstrijden, 'is
de gedachte ontstaan om wedstrijden
voor oude Zuiderzee-visserssehepen te
gaan'organiseren. Na veel voorberei
dend werd, dat zo'n twee jaar in be
slag heeft genomen, werd in 1971 ge
start Met twee door de watersportver
eniging Monnickendam georganiseerde
wedstrijden op de Gouwzee en hét
IJsselmeer. Negentien botters namen
eraan deel en ook de omliggende ha
venplaatsen Marken en Volendam
werden erbij betrokken.' In de havens
riepen de botters met hun bemannin
gen, welke ander invloed van deze
machtige schepen zich ai snel in een
ruige kleding als echte schepelingen
gedroegen, het vuur op uit lang ver
vlogen dagen. De Gouwzee gevuld
met volgetuigde botters, alle mogelijk
en onmogelijke bijzeilen - mogen wor
den benut een indrukwekkend
schouwspel. Tolman: 'Deze eerste wed
strijden werden het succes dat wij er
van hadden gehoopt. Het is hier dan
ook niet bij gebleven.'
Uit dat succes is de commissie West
waf Botterwedstrijden ontstaan. In de
ze commissie zitten twee leden van de
vereniging Botterbehoud, twee leden
van de watersportvereniging Monnic
kendam en De Zeevang, welke laatsté
vorig jaar de organisatie op zich nam.
Aan deze vaste kern van zes zullen ie
der jaar twee leden worden toege-
voegd van dat jaar organiserende
plaats.
Edam bouwde vorige jaar de Westwal
Botterwedstrijd. uit. Dertig deelne
mende schepen een een aantal aktivi-
teiten aan wal.; Meest fascinerende
toen: de windkracht 7, die het IJssel
meer tot een weinig plezierig vaarwa
ter maakte, maar voor de botters geen
beletsel vormde 'zee' te kiezen. Bot
ters, die overigens en ook die be
paling wijst op het geheel ais cultuur
historisch gebeuren slechts bemand
mogen worden door een officiële af
vaardiging van de aan de oude Zuid
enee gelegen gemeenten. Het schip,
moet ook de gelegaliseerde vlag van
die gemeente voeren. Er wordt in
twee categoriën gevaren: één voor de
originele botters en én voor de bot
ters in niet originele staal
Het merendeel van de botters, die
voor de verschillende gemeenten aan
de. Westwal. wedstrijden deelnemen,
vaart gedurende de maanden'mei tot
en .met september oktober overigens
ook op i bet.,, IJsselmeer. Sommigen,,
maar heel wéinig, als privboot Hei.
merendeel is .(compleet met schipper)
te huur. 'Omdat het' zegt Harry Smit,
die deze zaak-vrijwel centraal vanuit
Deventer regelt,''het anders niet mo
gelijk is dat dezé schepen in een be
hoorlijke staat kunnen blijven varen.
Door middel van de huurgelden wil
len de schippers-eigenaren hun unieke
schepen in stand houden. Jaarlijks
moet het nodige vertimmerd worden.
Veel gebeurt door de mensen zelf.
Maar er gaan vaak kapitalen inzitten.
Door verhuur, waarbij men zelf mee
vaart, trachten velen uit de kósten té
komen. Er bestaat veel belangstelling
voor.'
Amsterdam vervuilt
Van een onzer verslaggevers
DEN HAM Als liet aan het dagelijks bestuur van het Recreatie
schap De Vechtstreek (Overijssel) ligt, dan gaan dc gemeentebestu
ren een harde lijn volgen inzake het kamperen hij de boer. Volgen
de week wordt het algemeen bestuur van dit recreatieschap een
voorstel aangeboden dat neerkomt op het geven van een advies aan
de gemeentebesturen om tegen het vrije kamperen een resoluut 'nee"
te laten horen.
Het dagelijks bestuur van het recrea
tieschap is van oordeel dat het ge
bied, waar de Overijsselse Vecht zo
vredig doorheen kronkelt tè klein is
om het kamperen bij de boer te kun
nen verdragen. Bij het recreatieschap
zijn tien gemeenten aangesloten:
Zwolle, Dalfsen, Nieuw-Leusen, Aver-
eest, Ommen, Hellendoom, Den Ham,
Hardenberg, Gramsbergen en Stap
horst.
Met zijn besliste afwijzing van het
vrije kamperen staat het dagelijks be
stuur van het recreatieschap op een
standpunt, dat ook door de provincia
le recreatieconsulent in Overijssel, de
heer H. J. Zandbergen, is ingenomen.
Min of meer in afwijking daarvan is
de provincie Overijssel maart '73 met
een verordening gekomen, die het
kamperen buiten de eigenlijke cam
pings regelt, met name dus het kam
peren bij de boer. Overigens 'als een
soort noodverband, in afwachting van
een landelijke regeling*.
In het algemeen is kamperen bij de
boer ook in Overijssel verboden. Maar
evenals dat in andere provincies het
geval is: de gemeenten kunnen er ge
bieden aanwijzen, waar dat wel is toe
gestaan, waarbij uiteraard de goedkeu
ring van gedeputeerde staten nodig is.
Naar de heer H. Konijnenberg te Den
Ham, secretaris van het daar gevestig
de recreatieschap De Vechtstreek, ons
meedeelde, is het dagelijks bestuur
van het recreatieschap, wat de Vecht
streek betreft, 'pertinent tegen'. Het
heeft een uitgebreid onderzoek inge
steld, en het beeft zich daartoe op de
hoogte gesteld van de opvattingen, die
ter zake bij een' groot aantal instan
ties bestaan. Ook is kennis genomen
van de visie van de Stichting Vrije
Recreatie, die het kamperen bij de
boer sterk bevordert en die uiteraard
over de conclusies van het recreatie
schap zeer teleurgesteld is.
'In het buitenland is kamperen bij de
boer misschien mogelijk, de Vecht
streek is op te kleine schaal ingericht,
is te kwetsbaar en daarom ongeschikt.
Ook in andere delen van het land
blijkt men gereserveerd te zijn, wat
het kamperen bij de boer betreft. Ge
zegd is dat het bijvoorbeeld in de Gel
derse Achterhoek een hoge vlucht
heeft genomen. De directie van de
streek VW in Zutphen betwijfelt dat
in elk geval. De gemeentebesturen lij
ken voorzichtig te zijn. Wat in. de
Gelderse Achterhoek wel meer en
meer voorkomt, is logeren bij de
boer, maar dat is weer wat anders.
Men werkt er ook wel driftig met
boerderij-arrangementen.
Bij de Recreatiegemeenschap Veluwe
te Apeldoorn zei men voorlopig nog
even 'een pas op de plaats te willen
maken in afwachting van de model
verordening, waaraan de Nederlandse
Kampeerraad thans werkt. In Gelder
land is men geneigd de zaken planolo
gisch, via gemeentelijke bestemmings
plannen, te regelen. Het vrije kampe
ren zou daarbij ook betrokken kun
nen worden. Men ziet er wel degelijk
gevaren in. Enkele tenten en caravans
kunnen licht uitgroeien tot een stuk
of tien. Daarvoor zijn dan uiteraard
betere voorzieningen nodig. En op die
manier ontstaan dan weer meer kam
peerterreinen. 'En we hebben er al
een stuk of duizend', aldus de recrea
tiegemeenschap Veluwe.
AMSTERDAM Terwijl de
Amsterdammers steeds verder
weg hun strand zoeken (via
Zandvoort naar de Costa Brava)
wordt het enige echte Amster
damse 'Zuiderzeestrand' langs
het IJ-meer met puin en che
misch afval overdekt. Kabouter-
raadslid Roel van Dnijn wil dat
strand weer bruikbaar maken
voor recreatie en de stad in het
T.T-meer een eigen 'archipel' van
kunstmatige eilanden geven. Op
een van die eilandies zou dan
zelfs een naaktstrand 'geopend'
kunnen worden.
Van Duijn en met hem de 'groen-
commissie' van de kabouters ver
zetten zich tegen de plannen het IJ-
meer tussen Amsterdam en Muiden in
te polderen en er een autoweg aan te
leggen naar de toekomstige stad Al-
mere in Flevoland. De inpoldering
zou de stadsbestuurders van Amster
dam goed uitkomen omdat er op
goedkope manier het puin uit de sa
neringsbuurten gestort kan worden.
'Er is een betere oplossing om hel
puin kwijt te raken' aldus een nota
van de kabouter aan de Amsterdamse
gemeenteraad.
'Als wij een aantal zandetlandjes met
veel strand inaken, kunnen we daarop
bergen van puin inaken, die wij weer
laten overgroeien met planten. De ei
landjes kunnen een aantrekkelijke ar
chipel tussen de smeerpijp (waardoor
Amsterdam z'n rioolwater in het IJs
selmeer spuit) en het voormalige
Zuiderzeestrand worden', aldus de no
ta.
Een woordvoerder van de 'groencom
missie" legt uit: 'Het is toch
te gek dat Amsterdam het enige
strand binnen de gemeentegrenzen zo
vervuilt dat niemand er wat aan
heeft Vroeger was het Zuiderzee
strand een echt sehelpenstrand waar
duizenden Amsterdammers naar toe
trokken om te zwemmen. Het ij-meer
is hier vrij ondiep en er is geen
wArefl-V
zuiver?'**^ -
hvït- enetiURd
«HCM6 V
teAROi
op>SR
Van een', verslaggever
DEN HAAG Voor ongeveer drie
ton aan kunstvoorwerpen is gestolen
uit het huis van de heer D. H. G. Bol-
ten, voormalig directeur van het
Dclftse museum 'De Prinsenhof. De
inbrekers hebben gebruik gemaakt
van de afwezigheid van de familie
Bolten in. de vakantieperiode.
Uit de verzameling van de heer Bol
ten verdwenen twintig schilderijen,
een scliat aan aardewerk en porselein
en een hoeveelheid Delts blauw. Bij
de gestolen, voorwerpen was b.v. een
aptieke bierpul van Delfts blauw, die
alleen reeds 25.000 gulden waard is.
Volgens dé politie wordt e-èn hoge be
loning in hét vooruitzicht gesteld aan
mensen die'eventuele bruikbare aan-
wijzingen kuiinen geven.
AMSTERDAM —De 24-jarige chauf
feur G. C. R; uit:Amsterdam is aange
houden nadat hij een 15-jarig meisje
in het Sloterpark in de hoofdstad van
haar fietshad gesleurd en geboogd
had haar te verkrachten. Hij nam'de
benen toen een man toeschoot op
haar hulpgeroep en sprong in zijn au
to; Toen-'de ander hem daaruit wilde
halen dreigde hij met een stiletto en
reed weg. Aan de hand van het auto
kenteken kon de politie hem later op
de dag aanhouden. R. is ingesloten op
verdenking van poging tot verkrach
ting en'bedreiging.
A
KINSJASA Nederlandse handelaren
ontduiken de boycot van Angolese
koffie, door koffie uit Angola in te
voeren maar als land van herkomst
Zaire (het vroegere Belgische Kongo)
op te geven.
Dit zei de Zairiaanse minister van
landbouw, Kayinga Onsi N'Dal in een
gesprek met een ANP-verslaggever in
Kinsjasa. Volgens hem is het onmoge-
w - 'ijk dat deze koffie uit Angola via
scheepvaart. Oude bewoners van bet Kaart van het alternatief plan om. het Amsterdamse strand tegen inpoldering te beschermen 'en het Zalre naar Nederland wordt vervoerd,
<7i»hsoH M.aiar, ->-i i— 1:. ii daar de koffiehandel in Zaire een
staatsmonopolie is. Dë koffie wordt in
lopen? Een woordvoerder van de f"Nederland ingevoerd onder Zairiaanse
'groencommissie'. 'Er is al een weg' vlag, zonder ooit m Zaïre te zijn ge-
gebied weten nog te verteïlen dat ko
ningin Emma naar dit strand kwam
omdat het er zo mooi was. Nu wordt
het water vervuild door de smeerpijp-
Door zand afgravingen wordt het
strand met veenturf overdekt Achter
het strand wordt al jaren puin en
vuilnis gestort Zo gaat Amsterdam
om met het eigen strand. De bewo
ners worden gedwongen in lange au-
tefiles naar stranden te trekken die
veel verder weg liggen'.
BADPLAATS
De vervuiling van het water zal hin-
nen enkele jaren een stuk verminde
ren wanneer de waterzuiveringsinstal-
latie op het Zeeburgereiland in wer
king is gesteld. 'Als het puin in de
voim van eilandjes in het meer wordt
gestort, kan hier een uniek recreatie-
gebied ontstaan. Die eilanden-archipel
moet uit de vrije hand worden ge
maakt zonder gebruik van üneaal,
meetlat rechthoek of passer. Door de
vele schiereilanden ontstaat zo een ki
lometerslang strand. We moeten de
stad omgeven met badplaatsen. Op die
manier wordt ook de stad weer beter
leefbaar'.
Roel van Duijn wijst er in z'n nota op
dat voor het betrokken gebied al ja
ren plannen bestaan voor Amsterdams
vierde recreatiegebied van formaat:
het Uilenbos. 'Veel concreets hebben
wij daarover de laatste jaren niet
kunnen vernemen. Toch zou het een
fantastisch - recreatiegebied kunnen
worden. Vanaf de Dam is het per
fiets in een half uurtje bereikbaar'.
Van Duyn wil daarom zo spoedig mo
gelijk een bestemmingsplan voor het
gebied, waarin de groenbestemming
wordt vastgelegd. 'Anders wordt het
gebied langzamerhand verslonden
door bedrijfsleven, industrie, afval-
stort en verkeer*.
De kans daarop is inderdaad niet ge
ring. Ten zuiden van het gebied ligt
Diemen-Noord, een stuk landbouw
grond waarvan de gemeente een in
dustrieterrein wilde maken. Die plan
nen zijn voorlopig door acties van be
woners op de lange baan geschoven.
De belangrijkste bedreiging van het
'Zuiderzee strand', is echter de voorge
nomen aanleg van een autoweg dwars
door het gebied naar het toekomstige
Almere. 'Door de aaiiieg van deze
weg, die'dwars door het IJ-meer zou
gaan lopen, zou het eigen karakter
van dit waterlandschap met zijn ver
gezichten aangetast worden. Nü al
richten de auto's op de Diemerzeedijk
schade aan', aldus de nota.
Waar die weg naar'Almere dan moet
via Muiderberg. Verder hebben.wei
ons het probleem niet gesteld. Door
wonen, werken en recreatie zo dicht
mogelijk bij elkaar te houden- maken
we die ,weg gewoon overbodig. Waar
om moet een Amsterdammer op weg
naar een strand een uur lang z'n.leven
in een auto wagen als hij op de fiets
naar het strand zou kunnen?'
COEVORDEN Coevorden krijgt
een pannekoekenfabriek. Het bedrijf
gaat half september met rond de 20
personeelsleden van start
De initiatiefnemer, de heer A. Hui
zing die momenteel een pannekoeken-
boerderij drijft in het Drentse
Odoorn verwacht dat na de aanlooppe-
riode van een jar- ongeveer 65 perso-
nen in het bedt werkzaam kunnen
zijn-
Het succes met zijn pannekoekboerde-
rij was voor de heer Huizing aanlei
ding een marktonderzoek te hóuden.
Dit leerde hem, dat de pannekoek in
is in Nederland.
Ook in het buitenland is er veel be
langstelling. Inmiddels hebben een
aantal grote Nederlandse levensmidde-
lenconcerns al gezorgd voor een iikko
order.
we est.
De minister reageerde met deze uit
spraak op berichten in de Belgische
pers, eerder dit jaar, waar werd ge
meld dat Nederland koffie uit Angola
zou invoeren via Zaire en België. De
koffie zou dan in Zaire worden over-
gepakt Zaire zou voor deze transactie
een heffing innen, die ten goede zou
komen aan de door Kinsjasa gesteun
de Angolese Bevrijdingsbeweging
FNLA. Volgens minister Kayinga is
dit bericht 'absoluut onjuist' en hij
betreurt het dat op deze manier de
indruk wordt gewekt dat Zaire mee-
werkt aan ontduiking van de koffie-
boycot Zaire is maar zijn zeggen op
geen enkele manier betrokken bij de
ze transacties, alleen de Nederlandse
handelaren zijn hiervoor verantwoor
delijk, namen van importeurs die zich
met deze praktijken bezighouden wil
de hij niet noemen om de goede be
trekkingen niet in gevaar te brengen.
