Malik: China verdient
standbeeld in Israël
Veiligheidsraad
weer bijeen
nog steeds
goedkoop
#6,<
Samenstelling van coalitie-regering is groot probleem
Watergatenieuwe aanklager geëist
Israël is ongerust
over
krijgsgevangenen
Israël wil aantal
joden in Syrisch
gebied verdubbelen
Persconferentie
in
Hevige Chinees-Russische botsing
SrSSTbr. X°™Wcr.ïbe ÓUBO.m AVgr, Bmoisr (DPI, AP, Keuter) - Nadat de strijd
Per twee geboorten
één abortus toegepast
mOW/KWAHTETT .DOXDERBAG 25 OKTOBER 1973
BüITENIlAND T7/K9
mASHJiNOTON (UiPI, Reuter) De senaatscomissie voor justitie begint maandag met hoorzittin
gen ovetr het ontslag van Airohibald Cox, tot afgelopen weeekeinde de speciale aanklager in de .Water-
gate-affaire.
De vorige week door president Nixon
ontslagen Cox zal zelf dé eerste getui
ge zijn, die voor de commissie ver
schijnt. Ondanks bet besluit van de
president óm de omstreden geluids
bandjes met gesprekken over bet Wa-
tergate-schandaal hu. toch af 'te staan,
hondt de senaatscommissie vast aan
de eis, dat er opnieuw een speciale
aanklager moet komen. 'Wij zijn het
unaniem eens over de noodzaak'van
een speciale aanklager', zei een'repu
blikeinse afgeraardlge gisteren. De
commissie ging niet inee met het plan
van senator Edward Kennedy om on
middellijk do herbenoeming van Cox
en. heropening vaa diens kantoor te
eisen.
Op het laatste moment heeft presi
dent Nixon gisteren de tv-toespraak
afgelast waarin hij het Amerikaanse
volk uitleg zou geven van de recente
gebeurtenissen' in.de Watergate-zaak,
die gepaard ging mét het ontslag van
minister van justitie Richardson,
diens onderminister Ruckelhaus en
aanklager Cox. Waarnemers zijn het
er over eens, dat de president en zijn
adviseurs zich volkomen hebben ver
keken op de reacties, die deze ontsla
gen hebben losgemaaktbij het pu
bliek. De heftigheid en de algemeen
heid van de protesten hebben de pre
sident ook gebracht tot zijn besluit
van deze week om de geluidsbandjes,
waar al maandenlang over gestreden
is, af te staan aan districtsrechter Si
rica.
Volgens het Witte Huis gelastte
Nixon zijn voorgenomen tv-toespraak
af omdat hij de hele dag. bozig was
geweest met het Midden-Oosten. De
president had gistermorgen een on- CorrUütlC
derhoud met minister van buitenland
se zaken Kissinger over de kansen
van de nieuwe wapenstilstand in de
Arabische-Israëiische oorlog.
Nixon zal nu een verklaring over de
nieuwe ontwikkelingen in het Water-
gate-schandaal geven in een persconfe
rentie, die donderdagavond negen uur
(vrijdagnacht twee uur Nederlandse
.tijd) wordt gehouden.
(ADVERTENTIE)
SCHOORL Het enige gemeentelij-
te samenwerkingsverband in Neder-
'aad tussen de KVP, D '66 en PvdA
'a.Senoorl, is uit elkaar. Directe aan-
leiding voor het uiteengaan van de
aakfractie is de wethouderscrisis die
fl'nsdt^-vond tijdens de raadsvergade-
geleid heeft tot het aftreden van
«e Pvdii-wethouder J. Mueiink. Dak-
'factievLDrzitter H. Meijer onthulde
•®t de diépere oorzaak van de split
sing lag :n het verschil van inzicht en
Welling van verschillende leden
"innen de-_ fractie.
Nixon's topadviseur generaal ,Haig;
heeft met - kracht ontkend, dat het
aanbod vani de .president van vorige
week om een' Samenvatting van de
tekst op de bandjes af te staan, be
doeld was om aanklager Cox- kwijt ie
raken. Haig-zei dat diéns houding en
het daarop volgende ontslag beslist
niet waren voorzién,,. ,j>' V
Er gaan in Washington geruchten, dat
Nixon'aanklager Cox weg wilde wer
ken! omdat deze nieuwe schandalen
op het spoor was gekomen.
Cox zou ontdekt hebben; dat Nixon
100.000 dollar ten-geschenke zóu heb
ben gekregen' van de .'multimiljonair
Howard .Hughes. Hetgeld zou enige
tijd in bezit zijn/geweest van bankier
Bebe Rebozo,. een goede vriend van
Nixon. Verder zóu'Cox gegevens heb-
ben over Nixoh's>beIastin'gaffaire en
d ewijze waarop de president aan
geld voor zijn huizen is gekomen, t
Afleiden y -
Nixon.-zou met de dramatische ge
beurtenissen van' afgelopen weekeinde
_i 1 --* «.«- l
if
NEW YORK (UPI, Reuter) De bijeenkomst; waarin de Veilig
heidsraad voor de tweede keer binnen 48 uur besloot om de strij
dende partijen in het Midden-Oosten op te roepen de wapens neer te
leggen, werd beheerst door een hevige botsing tussen de Sowjet-Unie
en China.
Egyptische krijsgevangenen worden door Israëli's op de westelijke
Suezkanaaloever in buitgemaakte Egyptischevrachtwagens afge
voerd.
Vervolg van pag. 1
Midden-Oosten. Diplomatieke experts
in Londen hebben laten weten dat
Washington in Moskou bij hun stre
ven naareen snel staakt-het-vuren
zijn voorbijgegaan aan het uitwerken
van eenkrach tig omlijnd vredesplan.
Ook in de bestandsbepalingen zitten
zoveel dubbelzinnigheden dat hierover
langdurig geharrewar moet worden
verwacht. Zo wordt erop gewezen dat
in de Veiligheidsraad-resolutie 338
(van maandagochtend) wordt gespro
ken over het 'onmiddellijk' beginnen
van vredesonderhandelingen. Een da
tum voor deze besprekingen is niet
vastgelegd. Bovendien is nauwelijks
omschreven in welke vorm zal worden
onderhandeld en gesproken 'onder
passend toezicht'. Israël heeft hieruit
al afgeleid dat dit rechtstreekse Israë-
iisch-Arabische onderhandelingen be
tekent. Evenmin is bepaald wie pecies
aan de besprekingen moeten deelne
men en wordt slechts gesproken van
de 'betrokken partijen', i
Het moeilijkste probleem,', aldus de
waarnemers, zal zijn, de Israëlische
eis van 'veilige en erkende grenzen'
te verenigen met de Arabische verlan
gens naar teruggave van alle door Is-,
raël bezette Arabische gebieden. De
zaak wordt nog moeilijker door de
merkwaardige posities die Egyptena-
ren, Syriërs en Israëli's nu aan de
fronten innemen en waarbij wordt
aangenomen dat Israël er. militair
thans het voordeligst voorstaat. Bo
vendien "wordt nergens gesproken
over de kwestie van de Palestijnen,
een der kernpunten in de problema
tiek van het Midden-Oosten,
Vier Amerikaanse senatoren hebben
dinsdag een resolutie Ingediend waa
rin een ontwerp vredesverdrag voor
het Midden-Oosten wordt,voorgesteld.
In de resolutie die door senator Jesse
Helms van Noord-Carolina werd toe
gelicht als basis voor de vrede voorge
steld:
het teruggeven van de door Israël
bezette gebieden aan Egypte, Syrië en
Jordanië;
hettot. stand brengen van brede,
gedemilitariseerde zones langs de
penzeri van-Israël en'de Arabische
landen;r-
7- de oplossing van het. probleem van
de Palestijnse vluchtelingen;
internationaal bijstand aan de Ara-
rische' landen voor hun economische
ontwikkeling, speciaal om- de Palestij
nen werk te verschaffen ;en
garantie van de politieke souverei-
aiteit van Israël.
Marokko v
MArokkó, die de bestandsresoluties
van de V-raad heeft verworpen, hoeft
gisteren opgeroepen tot een spoedbij-
oenkomst van de Arabische ministers
"an defensie en - buitenlandse zaken
om de toestand in het Midden-Oosten
na het staakt-het-vuren te bespreken,
De oproep werd gedaan door koning
tssan en.gezegd werd dat de bijeen
komst diende om de Arabische een-
neid te versterken en te zorgen 'dat
onze_ overwinningen geconsolideerd
worden' en dat 'onze triomf niet in
ron schaakmat' verandert
Louis Couperus
Het zwevende schaakbord
F.M.Dostojewski
Aantekeningen uit een
dodenhuis
Graham Greene
De stille Amerikaan
Ernest Hemingway
Hebben en niet hebben
Iris Murdoch
Op zand.gebouwd
Muriel Spark
De vrijgezellen
ben willen bereiken, maar hij zou ook
de aandacht hebben willen afleiden.
.Door zijn onverwachte besluit om de
geluidsbandjes af te staan kunnen de
geruchten over nieuwe:corruptie-schan
dalen op de achtergrond raken en de
bandjes alle'aandacht trékken In dé
wetenschap .dat.de bandjes weinig be-,
lastend" materiaal tégen hem bevatten
zou Nixon doelbewust de zaak in scè
ne hebben gezet
tussen Israël en Egypte nog enkele malen hoog oplaaide, leek het er
gisteren op.dat aan beide fronten in het Midden-Oosten een wapen
stilstand tot stand was gekomen.
reikt bij het ingaan van het tweede
bestand. Na het ingaan van het eerste
bestand op maandagavond heeft het
Israëlishce leger bog belangrijke Ter
reinwinst geboekt, zo meldt. Tel Aviv.
In de Sinaï werd de omsingeling van
Aan het Syrischefront was het de he
le dag al betrekkelijk rustig. Corres
pondenten meldden, dat er slechts
een paar maal artillerie was gehoord.
Maar aan het: front ,in Egypte is nog
de gehele dag slag geleverd.
- Enkele uren na hét bestand, dat gis- het derde Egyptische leger van 20!000
olgens generaal Hatg, de chef van termorgen om zes uur inging, meldde man bereikt, terwijl op de westelijke
Nixons staf, meende de president met Israël dat de vijandelijkheden waren kanaaloeyer Israël oprukte tot aan'de
zijn voorstel van vorige week gestaakt Minister van defensie Mosje rand van Suez. Alle verbindingen tus-
werkelijk de strijd om de bandjes te Dajan zei dat de oorlog werkelijk was sen deze stad en Cairo zouden zijn
hebben kunnen beëindigen. Minister afgelopen. Terzelfdertijd meldde verbroken. Egypte heeft dit ontkend.
Richardson zou het ook een goede op- Egypte echter nog- hevige gevechten Israël zegt dat-het nu een gebied
lossing hebben gevonden en gepro- in de Sinai en'in de omgeving van
beerd hebben'aanklager Cox voor het Suez. Later bevestigde Israël, dat er,
plan te winnen. nog gevochten was, maar dat de strijd
Ondanks de ontkenning,vanhet Witte' weer was geluwd, 's Middags was het-
Huis zijn de geruchten over de'nieu- weer raak.
we schandalen voor sommigen leden Egypte verklaarde, dat'Israël probeer-
Van het congres reden om door té de versterkingen te brengen haar de
gaan met de procedure,'die zou kun- westelijke oever .van het Suez-kanaal
nen leiden tot afzetting van ,de "presi- en een aanval op de stad Suez had ge-
dent. De democratische afgevaardigde daan'. Het Egyptische leger had de
Jerome Waldie zei: 'Ik heb de" indruk, aanval afgeslagen.
per titel
Uitgeverij Contact,
Amsterdam!
dat de speciale aanklager nieuwe af
faires op het spoor was, waar de pre
sident ongerieflijk nauw bij betrok
ken was'.
Senator George McGovem" vond, dat
een onderzoek naar een eventuele af-
zetting-;dóffr moet gaan, onafhankelijk
van de zaak van de geluidsbanden. Se
nator Adlai Stevenson zei, dat het
laatste gebaar van Nixon niets had
veranderd.
lil het Huis van Afgevaardigden heb
ben 68 democraten de resolutie ónder
tekend, die de eerste stap is naar de
afzettingsprocedure.
Ook de voorzitter van het Huis van
Afgevaardigden Carl Albert is van
mening, dat het voorlopig onderzoek
naar do mogelijkheid om de president
in staat wan beschuldiging te stellen,
door moet gaan.
Israël zei, dat de gevechten weer wa
ren ontbrand doordat het Egyptische
leEer dat in de Sinai omsingeld is
door Isra
ëllsche troepen, probeerde de vijande
lijke, linies, te doorbreken. In een Is-
'raëüsche legercommuniqué werd ge-
-. sproken over een 'wanhoopsactie'.
Egypte maakte bekend, 'dat gistermid
dag niet-Israëlische jagers (Mirages)
hebben deelgenomen aan aanvallen op
Egyptische stellingen op de oostelijke
kanaal-oever. Acht Israëlische toestel
len zouden zijn neergehaald. Bij' de
aanval op Suez zijn volgens Egypte
dertien vijandelijke tanks vernietigd.
Israël beweerde gisteren nog vijftien
Egyptische vliegtuigen te hebben
neergeschoten.
Volgens Israël hebben de gevechten
van gisteren geen wijzigingen meer
gebracht in de posities, die waren bc-
De woordenstrijd barstte los toen de
Chinese vertegenwoordiger Tsjao rich
krachtig verzette tegen het voorstel
van de Russische afgevaardigde Jabob
Malik om direct te gaan stemmen
over de door de VS en de Sowjet-
Unie opgestelde resolutie. Tsjao was
woedend omdat nog niet eens een Chi
nese tekst van de resolutie voor han
den was. In zijn rede prees de Chi
nees de schitterende overwinningen
van dé Arablsèhe legers, maar hij he
kelde de rol van de VS en de Sowjet-
Unie. Hij-zei, "dat Rusland de wapens
aan de Arabieren niet had geleverd
om 2e werkelijk te heipen, maar om
de ontwikkeling in het Midden-Oosten
te kunnen controleren. Zwaaiend met
beide armen riep de Chinees uit, dat
de VS en de Sowjet-Unie de Veilig
heidsraad vaD de Verenigde Naties
manipuleren. Hij zei, dat de belde su
permachten de raad 'misbruiken als
een gehuurd instrument om hun sme
rige overeenkomsten te bezegelen'.
Jakob Malik antwoordde, al even ver
hit, dat China de 'Israëlische agres
sors' helpt met zijn houding in de
Veiligheidsraad.
STANDBEELD
Nadat de raad de resolutie met dê op
roep het vuren te staken had aan
vaard met veertien stemmen voor en
niet één tegen, viel Malik Tsjao op-
'nieuw aan. 'Hij voerde het woord,
omdat hij een voorvechter voor de
TEL AVIV In Israël groeit met de
dag de ongerustheid over het lot van
de Israëli's, die door Egypte en Syrië
zijn gevangen genomen. Deze twee
landen hebben namelijk enerzijds be
kend gemaakt dat zij honderden Israë
lische militairen gevangen hebben ge
maakt, waaronder een groot aantal pi
loten, terwijl zij anderzijds nog steeds
geen inlichtingen daarover hebben
verstrekt aan het Internationale Rode
Kruis. -
Volgens de Conventies van Gcnève,
die ook door Egypte en Syrië zijn-on
dertekend, moeten de namen en de
andere personalia van krijgsgevange
nen onmiddellijk na gevangenhmne
aan het Rode Kruis worden verstrekt
en moeten functionarissen van het
Rode Krats in de gelegenheid worden
gesteld de gevangenen te bezoeken.
Maar Egypte beeft tot dusver slechts
de. namen van 43 gevangenen doorge
geven en Syrië geen enkele
chaos is', zo beschuldigde Malik. 'Hij
dreigde een veto over de resolutie uit
te spreken. Van ons had hij dat mo
gen doen. Israël zou een standbeeld
voor de Chinese delegatie hebben op
gericht, wegens de ondersteuning van
zijn agressie', aldus de Russische afge
vaardigde na afloop. Waarnemers lel
den daaruit af, dat de Sowjet-Unie
voortzetting van de oorlog in het Mid
den-Oosten gevaarlijk voor Egypte
achtte.
Na de ruzie tussen Tsjao en Malik be
leefde de Veiligheidsraad nog een
harde botsing tussen Baroedi van Sa-
oedi-Arabië en de Israëlische ambassa
deur Yosef Tekoah. Deze Taatste on
derbrak de lange toespraak van Baroe
di, omdat deze anti-semitische taal ge
bruikte. Baroedi begon daarop te roe
pen*. 'Hoe je bek'. De voorzitter van
dé raad, de Australiër Mclntyrè dreig
de daarop met een nieuwe schorsing.
Tekoah noemde het 'een belediging
voor ons allemaal om hier naar te
luisteren';
ADVERTENTIE
Exclusieve bruidsmod»
en
internationale keus
van 800 vierkante kilometer ten wes
ten van het Suez-kanaal in bezit heeft
en tot op zestig kilometer van "Cairo
is opgerukt Egypte heeft 400 vierkan
te kilometer veroverd van de Sinai
woestijn, die sinds 1967 door Israël
wordt bezet De Israëlische terrein-
winst in Syrië wordt geschat óp bijna'
500 vierkante kilometer. De legers,"
van Israël zijn hier 35 kilometer van.
Damascus verwijderd.
Volgens. Israëlishce en andere niet-
Arabische bronnen verloor Egypte in
deze oorlog tot en met gistoren onge- ook mocht het Rode Knris niei de
veer 260 vliegtuigen, Syrië 221. In. to- vangenen tn deze landen zien,"'
taal zouden meer dan 2000 Egyptische
en Syrische tanks zijn uitgeschakeld.
Israël -verloor zelf verscheidene hon
derden tanks en naar schatting 125
vliegtuigen. Gedurende de eerste acht
dagen, van de oorlog sneuvelden 656
Israëlishe soldaten. Daarna zijn geen
dodencijfers meer brekend gemaakt.
Minister Dajan zei gisteren voor de
televisie, dat Syrië én Egypte nu geen
militaire, bedreiging meer vormen
vo<5r Israël. 'Als ze opneuw de oorlog
beginnen, ontstaat er groot gevaar
voorEg ypte en zijn troepen', zei.hij.
De huidige bestandlijnen kunnen- vol
gens hem door Israël zeer lange tijd-
worden verdedigd.
vangenen
Met name over do gevangenen ib*
Syrië maakt men zich in Israël grote
zorgen, omdat die in het verteden
nogal eens voorgoed plachten te 'ver
dwijnen' of na jarenlange martelingen
in krankzinnige toestand aan de Israë
lische autoriteiten terug., werden be
zorgd.
De onrust over de Israëlische krijgs
gevangenen weerspiegelde zich in de
politieke verklaringen, die premier
Golda Melr de afgelopen tijd heeft af
gelegd. Zij beklemtoonde voortdurend
dat één -van de allereerste punten
voor een effektief staakt-het-vuren
een uitwisseling van de krijgsgevange
nen zou moeten zijn.
door Herre A. Halbertsma
De grote overwinnaar in de
Turkse verkiezingen is tot
ieders verbazing de Republi
keinse -Volkspartij. De Recht-
vaardighèidspartijdie bij de
verkiezingen van 1965 de abso
lute meerderheid in het parle
ment veroverde (240 van de 450
zetels) en die meerderheid nog
wist te vergroten bij de verkie
zingen van 1969 (tot 256 zetels),
moet nu met een smadelijke
'tweede plaats genoegen'nemen.
De schuld van die nederlaag ligt
volgens de verbitterde leden van de
Rechtvaardigheidspartij bij twee
groepen die zich hebben afgeschei
den en dit keer onder eigen vlag
aan de verkiezingen deelnamen: de
Demokratlsche Partij, aanhangers
van de grootgrondbezitter Adnan
Menderes (in 1960 als premier afge
zet en later opgehangen) en'de Nati
onale Heilspartij die veel stemmen
heeft gewonnen niet éénprogramma
voor Islamitisch socialisme (eenuit
vinding van de Libische kolonel.'
Khaddaffi). De verrassende overwin
ning Van de Republikeinse Volkspar
tij, die een sociaaldemocratisch pro
gramma voorstaat, heeft de politieke
situatie in Turkije echter niet dui
delijker gemaakt. Deze partij haalt
niet een meerderheid in het parle
ment (450 zetels), en zal dus een co
alitie-partner moéten zoeken. Maar
welke partij dat zou kunnen zijn, is
nog een groot raadsel
kust wilden annexeren, daarna liet
hij door Europese geleerden een
nieuwe grondwet ontwerpen, voerde
het Europese schrift; in, verbeterde
de positie van. def vr.ouW, enz. .Zijn
helper's-; en' aanhangers waren bijna
allemaal étadsménsert.''dé bureaucra
tie die. zij opbouwden maakte zich
op het platteland gehaat. Langzaam
maag .zéker werd! deze partijhet
ANKARA ("Reuter; Dc uit
twee partijen gevormde rege
ring van de Turkse premier
Maim Talu is dinsdag afge
treden; Naar verwachting zal
president Fahri Koruturk tot
nieuwe premier benoemen de
slachtoffer>an jrijh eigen reputatie 48-jarige leider van de sociaal*.
Atatürk
De Republikeinse Volkspartij is de
oude partij van Mustafa Kemal
AtatUrk, de grondlegger van het mo
derne Turkije. Met harde hand voer
de hij een aantal hervormingen in,
nadat het oude Ottomaanse Rijk in
de eerste wereldoorlog hopeloos was
verslagen (het had zich met Duits
land verbonden). Eerst verdreef hij
als aanvoerder van het leger de
Grieken, die een deel van de Turk.,-
voofal;np<de dood ySp Atafiirk.
In 1950 .won de kónséfyatfè've 'Recht
vaardigheidspartij,geleid door de
grootgrondbezitter Adnan Menderes.
tot: ieders verbazing de verkiezingen.
Het' geheim yan Menderes was dat
hij; door zijn jeugd óp het platte
land,'de juiste toon wist té treffen
om de kleine boeren het grootste
deel van de Turkse bevolking in
het hart té 'raken. Hij kon mét ver
stand van zaken over'veeteelt én het
verbouwen vaii groenten - en fruit
praten, en- speculeerde handig óp de
godsdienstige gevoelens van dé gro
tendeels analfabete boeren. Mende
res-stelde, veel geld beschikbaar voor
de bouw van moskeeën en dorpshui-:
zen (een soort sociaal-kultüfele een-.;
tra), maar wekte meer en meer de
spot óp van de studenten en de in
tellectuelen. Toen deze beide groe
pen tenslotte een alliantie sloten
met jonge, ambitieuze militairen
was het iot van Menderes bezegeld.
hij werd gevangengenomen en na
een proces ter dood veroordeeld.
Militairen -
Sindsdien is de status en ook de
macht van de militairen in de Turk
se samenleving sterk toegenomen..
Een merkwaardige bijdrage daartoe
levert het pensioenfonds van de mi
litairen, dat zijn kapitaal belegt in
allerlei nieuwe projecten, zoals de
bouw van fabrieken en hotels. In ze
kere zin prijzenswaardig als bijdrage
tot de ontwikkeling van het land,
heeft het de officieren de smaak van
het kapitalisme leren kennen. Hun
verbond met de studenten, die voor
een deel met het marxisme dweep
ten, sloeg vrijwel onmiddellijk na
democratische Republikeinse
Volkspartij, die bij de algemene
verkiezingen van 14 oktober
185 yan de 450 zetels inde
nationale vergadering won.
de val van Menderes in het tegen
deel om. Sindsdien heerst in Turkije
een strenge censuur, vertalers, en
uitgevers van 'klassieken' zoals
Marx, Lenin en Mao verdwenen
voor jaren in de gevangenis. Onder
grondse verzetsgroepen, meestal op
gezet door studenten, werden bijzon
der hard aangepakt.
Deze harde lijn van leger en politie
tegen alles wat naar marxisme
zweemde vond uitbundige instem
ming bij de Rechtvaardigheidspartij,
die door zijn naam een vrijwel feo
dale maatschappijvisie probeert te
maskeren. De leiders hoopten dat op
deze manier ook de Republikeinse
Volkspartij voorgoed onder de duim
kon worden gehouden. De leidingge
vende figuren onder de militairen
zagen echter terecht fn dat
het ondergrondse verzet steeds ster
ker zou worden, tenzij door middei
van een aantal sociale hervormingen
aan de ergste grieven van de'arbei
ders en de studenten in de éteden
tegemoet gekomen zou worden. Ai-
leen als de linkse oppositie cj> deze
manier voor een deel de wind uit de
zeilen genomen zou worden, -was het
leger bereid om voor boeman te
blijven spelen.
Naar huis
De leider van de Rechtvaardigheids
partij, Demirel, wist deze hervor
mingen echter niet door het parle
ment te krijgen, dat nota bene door
een meerderheid van zijn eigen par
tijleden werd beheerst. Toen het
aantal gewapende aanslagen van
guerrillastrijders snel toenam greep
het leger in maart 1971 opeens in:
Demire! werd met zijn regering
naar huis gestuurd en de militairen
stelden een zakenkabinet in. Tege
lijk werd op verschillende manier
een subtiele pressie uitgeoefend op
het parlement om dc door dit zaken
kabinet voorgelegde wetten goed te
keuren, wat niet zonder tegenstrib
belen gebeurde. Suleyman Demirel
zette zijn politieke loopbaan voort
als partijleider en poseerde tijdens
de campagne voor deze verkiezingen
als de grote verdediger van de de
mocratie, die door het geweld van
een dictatuur van zijn rechtmatige
plaats was gesciwven en deze nu
weer kwam opeisen.
Een grote tegenslag voor Demirel
was dat de loider van de Republi
keinse Volkspartij, de negentigjarige
Ismet Inönil, eindelijk opstapte om
plaats te maken voor een opvolger.
Die opvolger werd Bulent Ecevit, 48
jaar, journalist, opgeleid op de be
roemde Amerikaanse Harvard-Uni-
versitcit maar tamelijk kritisch ten
opzichte van de politiek van de Ver
enigde Staten tegenover de ontwik
kelingslanden in het algemeen, en
tegenover Turkije in het bijzonder.
Ondanks zijn hoge ontwikkeling
komt hij als spreker goed over bij
de massa van de bevolking, wat wel
hieruit blijkt dat zijn partij ditmaal
niet alleen in de steden maar ook
op het platteland veel steramen
heeft gekregen. Hij is voorstander
van een gematigd sociaal-democra
tisch programma, waarbij Turkije
wel lid blijft van de NAVO. maar in
zijn buitenlandse politiek eerder
aansluiting zoekt bij Europa dan bij
de Verenigde Staten. In feite streeft
de groep rondom Ecevit er zelfs
naar dat Turkije op korte termijn
een volwaardig lid wordt van de Eu
ropese Gemeenschap!
De Republikeinse Volkspartij, die
zijn aantal zetels in het parlement
(3lechts 97 sinds de verkiezingen
vaa 1969) nu opeens ziet verdubbe
len, maakt dus voor het eerst sinds
23 jaar een kans weer aan de macht
te komen. De partij heeft veel aan
hang in de grote steden zoals Istan-
boei, Ankara, Ismir en Adana, maar
ook op een deel van het platteland.
Aan de boeren beloofde Ecevit
steun bij de ontwikkeling van het
platteland en toestemming om op
nieuw opium te verbouwen, aan de
stadsbewoners bestrijding van de in
flatie en hervorming van de staats
bedrijven, aan de studenten vrijla
ting van alle politieke gevangenen
en gratis universitaire studie.
Regeerkans
Toch ligt de politieke situatie in
Turkije niet eenvoudig, omdat geen
van de twee grote partijen een abso
lute meerderheid heeft kunnen be
halen. Er zal dus een coalitie-rege
ring moeten komen. Een samenwer
king tussen de twee groten lijkt
weinig waarschijnlijk, gezien de ver
bittering die over en weer bestaat
Voor de verkiezingen zag het er
naar uit dat misschien de Vertrou-
wenrpartij aan Demirel de noodzake
lijke meerderheid in het parlement
zou willen geven, of de Eenheidspar
tij aan Ecevit Beide partijen, die in
het vorige parlement enkele tiental
len zetels hadden, zijn bij de verkie
zingen van 14 oktober echter vrijwel
weggevaagd. De nieuwe partijen die
nu de balans naar de ene of naar de
andere kant kunnen doen doorslaan
zijn de Demokratlsche Partij van de
Menderes-aanhangers (in 1970 uit de
Rechtvaardigheidspartij gestapt) en
de Nationale Heilspartij van prof.
Necmettin Erbakan (die de Ideeën
van kolonel Khaddaffi aanhangt).
Wat er uiteindelijk voor regering
uit de bus zal komen blijft daardoor
een open vraag. Als een chaos dreigt
zullen de militairen ongetwijfeld op-
niéuw ingrijpen, al was het alleen
maar'om de investeringen van hun
pensioenfonds te beschermen!
TEL AVIV (UPI) De Israëlische
autoriteiten hebben plannen ontwor
pen om het aantal Israëlische burgers
van nederzettingen in de heuvels van
Golan;het sinds 1987 bezette Syri
sche gebied te verdubbelen tot
3000 gezinnen. Dit heeft een functio
naris van de Internationale Zionisten
bond in.Tel Aviv meegedeeld.
Deze bond speelt, een grote rol bU de
vestiging van joodse nederzettingen
aan de Israëlische grenzen. Volgens
de functionaris was het versneld doen
groeien van nederzettingen te de
Hoogten van Golan, waar in de af
gelopen weken fel is gevochten, het
belangrijkste van alles in het licht
van wat in de jongste oorlog is ge
beurd. Het aantal Israëli's in de neder
zettingen in dit gebied zal worden
vergroot en er zullen twee nieuwe ne
derzettingen bijkomen, aldus de zegs
man. De ene nederzetting werd om
schreven als een 'dienstencentrum, de
andere als een niet-agrarisch dorp'.
Volgens de functionaris zijn er géén
plannen de joodse bevolking te ande
re bezette Arabische gebieden te ver
groten afgezien van de 46 nederzettin
gen die voer de laatste oorlog al wa
ren voorgesteld. De Israëlische rege
ring moet voordat het plan het aantal
Israëli's in het Syrische gebied te ver
groten kan worden uitgevoerd er
eerst nog haar goedkeuring aan ge
ven.
BRIGHTON (Reuter) Van elke
drie zwangerschappen wordt er gemid
deld over de wereld één door abortus
beëindigd. Dit blijkt uit een overzicht
dat is samengesteld door de internati
onale organisatie van verenigingen
voor geboorteregeling LPPH.
Volgens directeur J. C. McDonald van
het statistisch bureau van IPPH was
het de eerste keer dat geboorterége-
lingspraktijken in 7de' hele -wereld
systematisch waren onderzocht De ge
gevens zijn verstrekt door de ruim
honderd aangesloten verenigingen en
hebben betrekking op 63 procent van
de wereldbevolking.
Nog geen derde deel van de ouders ln
de vruchtbare leeftijdsgroep gebruikt
regelmatig voorbehoedmiddelen.
De Franse regering heeft gisteren de
politiek kleurloze topambtenaar Mar-
ceau Long (47) benoemd tot directeur
van de staatsradio en tv-omroep OR.TF.
Long volgt Arthur Conté op, die is
ontslagen na een ruzie, met de Franse
minister van voorlichting Philippe Ma-
iaud. die inmiddels een andere functie
heeft gekregen. Conté had geprotes
teerd tegen de politieke druk dia door
Malaud op hem was uitgeoefend de
ORTF gaullistische te laten opereren.
ging' niet door
S/.-'iBi
I nt. jrtülji)iiï,c - j-'-ein».,! -ruilr
ëSMBSS
r i Rotterdam - Dordrecht
Korte Hoogstraat.4,- Spuiweg 1Ö5
Ook getp*cialis*«rd in
domesconfectii en
modeartikelen.
Linkse overwinning in Turkije