Geref. synode
antwoordt
de rabbijnen
hulp Midden
Synode praat over
Nieuwe boeken
Boekje open over Oud-Beijerland
BOEKEN*
Bestsellers
2
10
Kwartet
Hervormde kerk
wil Deense film
verhinderen
Oproep tot steun
Drs. A. J. van Duist
Nnffic-directeur
Eerste cantatedienst
in Westerkerk
Van een onzer verslaggevers
GENEVE^De secretaris-generaal van de wereldraad van kerken, dr. Philip
Potter, wijst de kritiek van een aantal Nederlanders onder aanvoering van
dr. J. P. Feddema op de oproep van de wereldraad de investeringen uit Zuid-
Afrika terug te halen als 'zeer eenzijdig' van de hand.
«jatt Uft
M men schrijft ons 2
Vloeken-.: v
Midden-Oosten (17)
Midden-Oosten (18)
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
B.V. De Christelijke Pers
Directie;
ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
J, Tammïnga
Hoofdkantoor B-V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
A'dam. Postbus 859.
Telefoon 020-22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73 60 768). Gem.giro
X 500.
Midden-Oosten (19)
Midden-Oosten (20)
Midden-Oosten (21)
Midden-Oosten (22)
Kairos
Anglicanen
Radioprogramma over
zwarte theologie
GEREF. KERKEN
TRO-piW/KWAiRTgr VRJJDAjG 26 OiKTOBBR 1973
KERK
T2/K2
Potter vindt
van Feddema
gezegd
zeer
Hij adviseert de schrijvers van de
,open brief rich eerst te'richten tot de
eigen-kerken in Nederland. Hij noemt
de brief eenzijdig terzake van de op
geworpen wagen, zowel als van de
aangevoerde verwijzingen. 'Laten de
Nederlanders zich liever baseren op
officiële documenten en de Neder
landse kerkleiders raadplegen, die lid
zijn van wereldraadcommissies'.
De open brief van Feddema c.s. be
helsde bezwaar tegen het besluit dat
het centraal comité van de wereldraad
vorig jaar in Utrecht nam om de le
den-kerken, kerkelijke lichamen en
individuele christenen buiten Zuide
lijk Afrika op te roepen om 'al hun
invloed, met inbegrip van het middel
van aandeelhouderacties, aan te wen
den om de beleggingen in Zuidelijk
Afrika terug te trekken en te stoppen
met handel met Zuid-Afrika, Namibia,
(Zuidwest-Afrika), Zambabwe (Rhode-
sië), Angola, Mozambique en Guinee-
Bissau.
Dr. Potter schrijft dat dit besluit ge
nomen. is na een iang debat en op ba
sis van volledig gedocumenteerde be
wijsstukken. 'Ais iemand van de on
dertekenaars van de open brief bij de- Br Philln Potter
ze bijeenkomst aanwezig zou zijn ge- 1
weest, dan was hij getuige geweest
van deze oecumenische besluitvor
ming. Er was ongetwijfeld een zeer
verhit debat en de scherpte van iede
re positie werd door allen gevoeld.
Maar toen de stemming over de inves-
De redactie behoudt zich het recht voor baar
ter opname in deze rubriek toegezonden me
ningsuitingen verkort weer te geven. Bij pu-
bïlkatlp wordt met de naam van de inzender
ondertekend. Brieven kunnen worden ge-
jiuurd a»n het secretariaat hoofdredactie
tfrbtmyKwartet, postbus 859. Amsterdam.
Naast alle protestakties tegen al of
niet erkende wantoestanden in de
maatschappij: wat doet de gemiddelde
Nederlander het veel voorkomend
misbruiken vani God's heilige naam?
Het zou een goede zaak zijn geweest,
als bij het opheffen van de groet-
plicht in de militaire wereld ook het
vloeken zou zijn afgeschaft
Den Haar
N. M. Laarman
Tot mijn grote verbazing las ik maan
dag op de voorpagina dat er in. enkele
gereformeerde kerken in ons tand
niet voor alle slachtoffers in het Mid
den Oosten werd gecollecteerd maar
alleen voor de joden. Mijn .vraag: Is
dit nu naastenliefde? De burgers van
de Arabische landen zijn net zo goed
de dupe van het krijgsgeweld. Wan
neer we onze medemens gaan helpen,
helpen we vriend en vijand. Immers
'Hebt uw vijanden lief!'. Dat is soms
wel erg moeilijk. Maar de kerk moet
in deze toch zeker het goede voor
beeld geven.
Niemvendam
Menne Vcllinga
In Tr/Kw. van 12 oktober stond een
verklaring van een zekere generaal
Amin uit Oeganda, ik citeer z'n ver
klaring, 'Dat Hitier terecht joden
heeft verbrand'. In z'n eigen land
heeft deze mensenjager duizenden
Aziaten verjaagd en dearmee discri
minatie op grote schaal uitgeoefend.
En waar deze Amin dan ook nog de
moed vandaan haait om de Russen op
te roepen de Arabieren de modernste
raketten en vliegtuigen te leveren, be-
grijp ik in 't geheel niet. Aan een
land ais Rusland, dat vele oorlogsmis
daden op z'n geweten heeft o.a. in
Tjsechoslowakije en onderdrukking in
eigen land. Wordt het dan nu geen
tijd om dergelijke valse en walgelijke
profeten eens de mond te snoeren. Ik
zou dan ook een ieder die dergelijke
walgelijke landen en personen nog
verheerlijken, willen verzoeken naar
die landen toe gaan en er te blijven.
Amsterdam
D. Hofstra Czn.
God heeft Israël lief, mede terwille
van de vaderen. Het is onjuist om als
christenen te haten of onverschillig te
laten, die door Hem geliefd worden.
Urk heeft het goed begrepen met de
hulpaktie voor Israël en dit strekt ons
tot voorbeeld. Het is huichelachtig
om met hulp te wachten, todat geheel
Israël zich bekeerd heeft. Juist onze
liefde tot Israël, terwille.. van de Here,
kan een middel zijn om velen van
hen de Here Jezus als Messias te doen
aanvaarden. Leest tf eens Zach. 12 en
Rom. 11.
Lelmuidfin,
J. van Dam
De Arabische landen zullen in toene
mende mate de olie leveranties laten
betalen met modern oorlogstuig, en
dat dient -dar, in hoofdzaak tot ge
welddadige bestrijding van Israël, En
nu kunnen we, naar het voorbeeld,
van de koffie uit Angola, natuurlijk
ook dadels uit Bagdad gaan, boycotten
maar het is wel duidelijk, dat dat
geen hout snijdt; we zouden zelf die
oliekraan moeten dichtdraaien, al
thans voor een groot deel. Te vrezen
valt echter, dat de principes ons op
die manier te duur worden en dat Ne
derland wel tranen zal vergieten over
die moeilijke toestand'in Israël, maar
overigens zijn oliezaken terwille van
de noodzakelijke 'vooruitgang' onver
minderd zal voortzetten. En dan heb
ben we een fraaie herhaling van de
toestanden van 40 - 45. toen vrijwel
iedereen de gaskamers afkeurde, maar
slechts weiingen hun nek 'waag
den en een ondergedoken Jood in
huis namen.
Valkenswaard
A. C. Aten
Tot mijn stomme verbazing las ik in
Tr/Kw, dat enkele kerkelijke instan
ties in ons land een geldinzame
ling willen houden, die ook de Ara
bieren ten goede zou komen. Ik kan
daai onder de gegeven omstandighe
den tot mijn spijt geen begrip voor
opbrengen. Israël is in nood, het
vecht voor zijn voortbestaan als onaf
hankelijke staat. Het voert een strijd
die het niet wil, een hem door de
Arabieren opgedrongen strijd, ook
een ongelijke strijd. Beseft U eigen
lijk wei, dat er in de Arabische we
reld vanwege de olie helemaal geen
geldgebrek bestaat? In deze uitzonder
lijke situatie moeten wij als christe
nen, niet in het minst vanwege onze
(geloofs)verbondenheid met Israël,
partij kiezen. Ik zou U met klem wil
len vragen de moed te hebben, onder
deze omstandigheden tot een voor Is
raël bestemde geldinzameling te be
sluiten.
Groningen
ds. J. A. Brandsma
Dat Israël nu al 2000 jaren volhardt
in het afwijzen van het verzoenend
bloed van Jezus is voor een groot
deel te wijten aan onze eenzijdige
(meestal anti-, soms pro-) houding
ten aanzien van hen. Als christenen
zich-van deze schuld bewust, opnieuw
willen Jaten leren, leiden en vormen
door de Geest en houding van de
Heer, wordt de mogelijkheid gescha
pen, dat Israël de Messias in ons gaat
herkennen en zij Zijn bloed als een
zegen over hen en hun kinderen wil
len aannemen. Dat zal pas echt Grote
Verzoendag in Israëls geschiedenis
worden. Dat wordt een complete ver
andering in de situatie in het Midden-
Oosten.
Capelle aan den IJsscI
A, Meltau-Ras
teringen kwam. was deze overweldi
gend.'
In een brief aan de lezers van Kairos-
berichten heeft het dagelijks bestuur
van de werkgroep Kairos de open
brief van Feddema opnieuw afgewe
zen.
Het bestuur betreurt nadrukkelijk 'de
volstrekt onjuiste suggestie' van dr. J.
P. Feddema, 'dat het wereldraads
standpunt gelijk staat aan het bevor
deren van geweld. Het tegendeel is
ons inziens het geval', aldus het be
stuur van Kairos, Het bestuuris te
gen de brief van dr. Feddema, omdat
deze slechts kritiek op activiteiten
van anderen levert Mochten de on
dertekenaars van de 'open' brief zelf
tot actie gericht op het .bedrijfsleven
overgaan, ook al zou die afwijken van
die van de strategie van ,'de wereld
raad, dan is Kairos, dat een meer
voudige aanpak voorstaat niet van
plan daar openlijke kritiek op te zul
len uiten.
In de synode van de kerk van Enge
land zal begin november gesproken
worden over de kerkelijke investe
ringspolitiek ten aanzien van Zuide
lijk Afrika. Deze politiek is- ook reeds
besproken op de synode van juli,
maar het debat wérd toen niet afge
rond.
Waarnemers verwachten dat de syno
de een motie zal aannemen van de
Londense kapelaan Paul Oestreicher,
die er op aandringt dat de kerk mid-
dels baar aandelen druk op bedrijven
in Zuidelijk Afrika zal uitoefenen, de
kloof tussen zwarte en blanke arbei
ders te verkleinen. Als de synode deze
motie aanvaardt, zou dat betekenen
dat de kerk van Engeland de voor
keur geeft aan een politiek- van gelei
delijke verbetering van binnenuit, bo
ven de politiek van de wereldraad van
kerken.
OUD-BEIJERLAND Mr. W. Aantjes, lid van de Tweede Kamer, heeft gistermiddag aan zijn broer, burgemeester
J. Aantjes vani Oud-Bcijerland, het eerste exemplaar overhandigd van het boekje 'Mijn God, wat een dorp*. Dat ge
beurde tijdens een bijeenkomst waarop behalve de gebroeders Aantjes ook de schrijver, IVim Verhagen, de illustrator,
Anton Pieck, en de inleidster van het boek, Jonkvrouw C. W. L Wttewaal van Stoetwegen aanwezig waren.
Over het boekje, dat het (onder andere dogmatisch kerkelijke) leven in het Oud-Beijerland van de dertiger jfaren
behandelt, en dat in het. dorpi alleen al na het hekend worden van de titel, Het nodige stof heeft doen opwaaien,
zei mr, Aantjes: 'Oud Beijerland staat in dit boek model voor tal van andere gemeenten. Het typerende van dit dorp
zoals dat uit de tekst naar voren komt is naar mijn mening de onverdraagzaamheid en de tweespalt tusse nwoord en
daad. Vooral in geestelijk opzicht ontbrak verdraagzaamheid vrijwel geheel. De waarde van dit boek zie ik echter
minder in de aanklacht dan in de spiegel die het ons voorhoudt.
Op de foto van links naar rechts: schrijver Wint Verhagen, freule Wttewaal van Stoetwegen, die een voorwoord schreef,
Anton Pieck, burgemeester Aantjes en Kamerlid Aantjes.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Het modèramen van
de hervormde synode heeft zich tot
de minister van CRM gewend .om ver
toning van de Deense film over Jezus
in Nederland te verhinderen. Het
meent, dat een dergelijke film niet. al
leen de diepste gevoelens- 'van ons
volk zou kwetsen, maar ook geheel in
strijd is met de culturele taak van de
overheid zelf. Een en ander blijkt uit
een brief van het moderamen' aan het T
hoofdbestuur van de gereformeerde o n Tl I cro f» j
bond, dié nu gepubliceerd is in 'De
Waarheidsvriend*.
Van een verslaggever
LUNTEREN De generale synode
van de gereformeerde kerken heeft
een telegram verzonden aan het op
perrabbinaat. Hierin staat:
'De generale synode van de gerefor
meerde kerken betuigt vanuit het ge
loof in de God van Abraham Izaak en
Jacob haar verbondenheid met het
Joodse volk, nu ihet zich opnieuw zo
in zijn bestaan bedreigd weet
Zij is geschokt door het feit, dat de
oorlog begonnen is op het momrnij,
dat Israël weerloos was, doordat, ie
dereen vanwege de grote verzoendag
zich van werk- en beroepsactiviteit
onthield.
Zij erkent met schaamte, dat de wes
terse christen-hheid mede verantwoor
delijk is vóof het ontstaan van*de
huidige situatie.
Zij wil naar vermogen bijdragen aan
de vrede tussen Israël en de Arabi
sche staten én bidt, dat beide partijen
zich met ons het lot van de Palestij-
nen zullen aantrekken.' Aldus de
synodale brief.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT De directeur van het algemeen diakonaal bureau
van de gereformeerde kerken, dr. J. van Klinken, lieeft naar aan
leiding van de teleurstelling die bij velen, is gewekt door de kerke
lijke oproep tot steun aan joden en Arabieren een nadere verkla
ring gegeven.
ALS ZE EET NU ALLEMAAL TE
GELIJK DEDEN
Dat hoor je nog al eens, in alterlei si
tuaties, zeggen. Wij hebben de merk
waardige neiging om ondanks alle
betuigingen van het tegendeel toch al
tijd onder te' duiken in de massa. In
'de zwijgende meerderheid' zitten nog
al wat mensen die op de een oL ande
re manier willen opvallen, maar om
dat ze- dan weer op dezelfde manier
willen opvallen als anderen vallen ze
niet meer op, als u mij nog volgen
kunt Ik bedoel dit dat zelfs hét ge
heel 'anders gekleed gaan in onze tijd
niets bijzonders meer is. Hoe gekker
hoe meer 'in' je bent Hoe vreemder
en uïtheemser je kleding hoe meer je
b.v. bij het straatbeeld van de gróte
stad 'past Geen nek die zich meer
voor je draait We doen het allemaal
tegelijk en dan kan het Maar 't zit
ook ergens anders. Mensen willen op
vallen en tegelijk niet uit de toon val
len. Ze. willen eigenlijk alleen maar
gunstig en bewonderd opvallen. Liefst
nog-benijd en in jaloezie bekeken. Zo
zijn wij. Maar nu dat andere. Je hoort
dit zinnetje ook nog al eens in ge
sprekken over versobering. Dat is een
andere zaak. Het gaat erover, dat we
allemaal wat minder moeten. Hét
woordje 'eigenlijk' speelt een belang
rijke rol: we zouden eigenlijk dit of
dat moeten, maar ja, er komt niet
van, als we het nu eens allemaal tege
lijk deden! Wij voelen er niet zoveel
voor om alleen in de kou te staan.
Gelukkig zijn er massa's uitzonderin
gen op deze regel. Mensen, die al ja
ren, zonder dat iemand het weet een
wijze van leven eropna houden die
anderen bijzonder ten goede komt Ze
hebben niets met anderen afgespro
ken. Ze hebben er geen behoefte aan
om ermee te wachten tot. iedereen het
doet. Ze zijn allang bezig. Want hét
kan natuurlijk ook een alibi zijn om
ons aan dingen te onttrekken die we
'eigenlijk' zouden moeten doen. Maar
waarom zouden we op zulke dingen
wachten? En wat Iet ons om, als we
dan beten in. een groter verband op
gang komen, b.v, met de versobering,
wat let ons "om afspraken te maken
met vrienden en 'magen'?
(ADVERTENTIE)
IDE PIRAMIDE
William Golding
Onwillekeurig denkt de lezer terug
aan zijn Jeugd, 12,80
LE0NIDAS
PRIJSCOURANT 1913
van stoommaehientjes voor 85 cent
tot „soherta"-artlkeleneen
kostelijke facsimile uitgave van een
postordercataiogus uit 1813! ƒ14,80
3 EEN DAG OORLOG
IN ZUID-LIMBURG 1940
Majoor E. H. Brongers
Os geschiedenis van het gewapend
verzet van een gering eanial
mensen tegen een gigantische
ovormaeht. Geniustreerd met foto's
en kaarten 9,75
4 GROOT INDONESISCH
KOOKBOEK
BebVuyk
Ruim £03 bekends en onbekende
Indonesischs gerechten! Met 150
illustraties en kleurenplaten
29,90
5 HINDERLAAG
BIJ PALERMO
Colin Forbes
Da auteur heeft de gave de tezsr
voortdurend te boeien. 16,90
6VERSCHUYLS
PUZZEL-ENCYCLOPEDIE
Dr, H. J. Verschuyl
Een puzzelwoordenboek met meer
dan een half mlijoen puzzel-
woorden en veel gevraagde
rubrieken, 7 29,90
7Q.B. Vil
Leon Uris
Een opwindende, dramatischs
roman door da auteur van Exodus.
3,75
8 PANORAMA
Leonard de Vries
Een Indrukwekkend eeuwportret:
60 jaar uit het weekblad van toen.
21,50
9DE HUNSA'S
Renee Taylor
Het geheim van de Hunsa's voor
een lang en gelukkig leven, 12,90
AMOEBE OP BEZOEK
HET ONBEKENDE
Twee bundels st-verhalen van d»
beste sf-auteurs. Per deel 8,50
Bij iedere boekhandel verkrijgbaar
*Uitg.:Holiandïa-Luitingh-Skarabee
Van een verslaggever
DEN HAAG Negentien predikan
ten en andere gemeenteleden van ver
schillende kerken verklaren zich soli
dair met Israël. 'Wij verafschuwen de
oorlog, maar zijn van mening dat Is-;
raël geen andere weg openstaat dan te
vechten voor zijn bestaan', zeggen zij.
'Wij spreken onze verbondenheid uit
met de staat Israël, nu die opnieuw
gedwongen werd de wapens op te ne
men tegen de hem omringende landen
op de voor de jood zeer heilige grote
verzoendag', zeggen de negentien.
Onder hen zijn ds. S. Gérssen,
Utrecht; mevrouw M. W. Eberle Got-
lib, Rotterdam; ds. M. G. L. den Boer,
Utrecht, en ds. J. Dijk, Amsterdam.
HILVERSUM Zondag zendt het
Ikor van half zeven tot zeven uur via
Hilversum II, een programma uit
over de zwarte theoloog James Cone.
Cone, hoogleraar aan het Union Semi
nary in New York, is de bekendste
vertegenwoordiger van de 'black theo
logy', een beweging in de zwarte ker
ken. van de Verenigde Staten en Afri
ka die de laatste' jaren snel in op
komst is. De black theology zoekt
naar religieuze, politieke en culturele
identiteit van de zwarte mens in
strijd tegen het blanke racisme.
De uitzending van zondag is de eerste
van een reeks van negen maandelijkse
uitzendingen over de zwarte theologie
en de Latijns-Amerikaanse bevrij
dingstheologie. Voor deze serie maak
te Theo Witvliet uitgebreide inter
views onder anderen met Philip Pot
ter, secretaris-generaal van de Wereld
raad van Kerken, Paolo Freire, de
bekende braziliaanse volkspedagoog,
James Lawson, een van 'de naaste me
dewerkers van Martin Luther King en
Hans-Ruedi Weber, de man voor de
bijbelse theologie bij de wereldraad.
DEN HAAG Drs. A. J. van Duist
te Hilversum is per 1 januari be
noemd tot directeur van de stichting
der Nederlandse universiteiten en ho
gescholen voor internationale samen
werking (Nuffic).
De heer Van Duist, die 44 jaar is,
maakte sinds 1970 deel uit van de di
rectie van de wereldbond voor chris
telijke communicatie (WACC).- Hij
heeft zich daarbij in het bijzonder be
zig gehouden met projecten in ont
wikkelingslanden. Voordien was hij
hoofd van de afdeling Gesproken
Woord van de NCRV.
'De oproep tot hulpverlening was een
diakonaal appel', schrijft dr. Van
Klinken. 'Er is sprake van diep men
selijk leed ais gevolg van de oorlogs
handelingen:' joodse en Arabische
slachtoffers van .beschietén en bom
bardementen. Moeten die niet allen
geholpen worden?' vraagt dr. Van
Kiinken.
Hij wijst op de christelijke schuld
van het feit dat Israël eeuwenlang
een eigen plaats onder de zon werd
betwist Maar, vraagt dr. Van Klinken
'Moeten het dan juist de christenen
zijn die van de Arabieren eisen dat
zij deze christelijke schuld tegenover
Israël zullen inlossen?'
'In de kerken wordt in deze dagen ge
beden, óók voor de veie joodse en
Arabische slachtoffers voor wie de
oorlog onnoemelijk leed betekent.
Wie voor de slachtoffers bidt zal eer
lijkheidshalve niet anders kunnen
doen dan ook daadwerkelijk de hel
pende hand bieden daar waar geleden
wordt, door joden en Arabieren. Hij
zal het bij bidden en sympathiebetui
gingen niet mogen laten, Hij zal inte
gendeel alles in het werk moeten stel
len wat genezing en verzoening kan
bevorderen.
Het standpunt van de diakonale orga
nen. van de kerken vandaag is precies
hetzelfde als dat zij innamen tijdens
de oorlog van 1967. Het opvallende en
verblijdende is, dat van zeer gezag
hebbende joodse zijde in die dagen
publiek uiting werd gegeven van in
stemming met deze opstelling'.
Dr. -Van Klinken wijst het verwijt af
van diegenen die vinden dat de rijke
oliesjeiks de Palestij-nen hadden kun
nen helpen met hun inkomsten uit de
olie. Hij.ontkent dat de opbrengst van
de hulpactie gelijkelijk bestemd zal
zijn voor' joden en Arabieren. 'Een
.dergelijke, reeds bij voorbaat' gemaak
te verdeling zonder voorafgaand on
derzoek naar dé vraag waar de nood
het grootst is, zou wijzen op een po
ging tot neutraliteit, waar in het dia-
konaie (hulpverlenende en verzoenen
de) handelen neutraliteit niet op zijn
piaats en zelfs niet mogelijk is';
'Het 'diakonaal stelt zich in 'dit con
flict niet neutraal en 'genuanceerd*
op. Het helpt het slachtoffer, of dat
nu joods of Arabisch is, schuldig of
niet schuldig. Het stelt de vraag: waar
is de nood het grootst? En vooral:
wat zijn de mógelijkhédeH om tot ver
zoening te komen?'
'De kerk bidt om genezing en verzoe
ning in een situatie waarin de slacht
offers bij duizenden zijn gévallen, En
zij probeert in overeenstemming met
dit gebed te handelen'.
AMSTERDAM De eerste cantate
dienst van het nieuwe seizoen ia ds
Westerkerk te Amsterdam zal worden
gehouden op zondag 28 oktober om
19.30 uur. Uitgevoerd zal wórden de
Cantate 180 'Schmüeke dich, o liebe
Seele.' Uitvoerenden zijn het Wester
kerkkoor, het Bachorkest, Ank 'Rein-
ders, sopraan. Marianne Dieleman, alt,
Ruth Pos, tenor, Cor Niessen, bas,
Aukje van Steenbergen-Broers en
Corry Jansen-Reder, cello. Dirigent is
Simon C. Jansen.
Van eenonzer verslaggevers
LUNTEREN De gereformeerde synode heeft zich opnieuw ge-
hogen over het verschijnsel van de' georganiseerde verontrusting,
ditmaal naar aanleiding van een brief van de kerkeraad van Delft
Deze kerkeraad maakte zich zorgen
over dé 'alternatieve' plannen van de
verontrusten, tot en met aparte kerk
diensten toe. Daarom verzocht Delft
de synode dringend, een gesprek met
de verontrusten aan te gaan 'om een
dreigende ontwrichting van ons kerk-
lijk leven tegen te houden.'
De synodecommissie, die over deze
zaak rapporteerde, voelde niet voor
zo'n gesprek. Wel stelde zij naar aan
leiding van een ander verzoek van
Delft voor, een brief naar alle kerke
raden te sturen, om hen op te wekken
alles te doen, wat de eenheid der
kerk kan bewaren en bevorderen.
GESPREK
Verschillende synodeleden drongen
toch aan op een gesprek met het be
stuur van 'Schrift en Getuigenis',
vooral nu dit vorige week een nieuwe
cproep gepubliceerd heeft, waarin op
gewekt wordt tot alternatieve dien
sten en andere kerkordelijke onregel
matigheden. Ouderling S. Buikema
uit het Groningse hoge noorden zei,
nog wekelijks geconfronteerd te wor
den met de ellende van 1944. 'Nu heb
ben wij de kans nog, om met de ver
ontrusten te praten. Laten we niet
tien, maar wel duizend mijl met hen
meegaan, als we daardoor een scheu
ring kunnen voorkomen.' Ds. C. Mak
uit Hengelo diende een tegenvoorstel
in, om dit gesprek toch aan te gaan.
Ds, J, C, Seegers, uit Goes, die het.
commissievoorstel verdedigde zei, dat
het niet de kwestie is, dat de synode
niet zou willen praten met de veront
rusten, Wanneer 'Schrift en Getuige
nis' daarom vroeg, is daar steeds ge
volg aan gegeven. De moeilijkheid is
echter, dat wanneer nu de synode om
een gesprek zou vragen, met de brief
uit Delft als aanleiding,, de zaak onge
wild op scherp zou worden gesteld.
Het gesprek zou het karakter van een
dagvaarding krijgen wegens overtre
ding van de kerkorde. De synode zou
dan geen stap terug kunnen doen en
verplicht zijn, de verontrusten-te ver
oordelen. En dan zouden de veront
rusten terecht kunnen zeggen: ande
ren kunnen ongestraft met de kerkor
de een loopje nemen en wij worden
direct aangepakt.
Prof. dr. K. Runia deed' een tussen
voorstel, om een algemeen gesprek
met het bestuur van 'Schrift en Ge
tuigenis* aan te gaan, losgekoppeld
van de brief uit Delft en de alterna
tieve diensten. Een beslissing werd
nog niet genomen.
NED. HERV. KERK
Beroepen, te Nieuwenhoom:, drs. \V.
B. Douwes, kand. te Utrecht, die dit
beroep heeft aangenomen.
Beroepbaar (per 24 nov.): G. van dér
Kamp, Rietzangerstraat 95, Amersfoort,
voort: J. Th. R; van Drop, die .i.v.rn.
Afscheid op 28oktober.van Gard eren:
W. R. Steur, wegens em. van Brede-
voor.ét: -T.TIiy P-- van Drep^die i.v.st.
zijn benoèmihgvtót';#
verband (standplaats Gardéren).' ih de
zelfde dienst-., wordt bevestigd tot
pred. voor buitengewone werkzaamhe
den. i'y.v.".''
Intrede: te Lëusden: J. Weernekers
uit 5v Vroomshoop: te Papendrecht
(b.w.Lw.): K. v. d. Sluys uit De. Lier;
op 21 okt. te Oudetande én EHewouts-
dijk: kand. L. A; de Graaf uit Amster
dam. '-.-.v
Emeritaat verleend aan J. Groot te
Harich op 1 növ. (om .gezondheidsre
denen).
Beroepen te Leeuwarden-Huizum: G.
Rang te Soest.
Aangenomen naar Zuidlarenu, B. E.
Span, legerpred. te Zéven (West-
Duitsland); naar Rinsumageest; dr. A.
G. Luiks te Roden (Dr.). -
Bedankt voor Alblasserdam: J. "Wa
genmakers te Baarlahd-'s Gravenpol
der.
Afscheid van Baflo: P. Kuypër, we
gensém.,yan Leiden: D. Kronemeijer,
ber. te Utrecht-Z; van Heinenoord: J.
G. J. van Echten,, ber. te Bunschoten-
Spakenburg.
Intrede te Leeuwarden: A. J. G, Dron-
kert uit Géesteren; te Oudega (Sm.):
kand. A. Addis uit Engwiertim.
GEREF, KERKEN (VRIJG.).
Beroepen te Gees: H. Folkers, kand.
te. Ommen.
Afscheid van Harlingen: D. Nieuwen-
huis, ber. te Vollenhoven.
GEREF. KERKEN (VRIJG.; BV).
Bedankt voor Heemstede-Lisse: K. H.
de Groot te Usseimuiden.
De maatschappij der toekomst, door
dr. ir. H. van Riessen. Uitg. T. We-
verl Franeker, paperback 374 biz.,
17,50. Vijfde druk van. een uit 1952
daterend werk over- 'een nieuw type
van maatschappij, het coilectivisti-
sche, dat in onze eeuw steeds duidelij
ker gestalte heeft ..gekregen'. In het
uitvoerige woord vooraf dat prof. Van
Ricssn voor deze vijfde druk heeft ge
schreven, plaatst hij kritische kantte
keningen bij o.a. de huidige subsidie
praktijk en mentaliteit, waarbij hij
ook de overheidssteun aan kranten
noemt. ('Hoeveel drogredenen worden
aangevoeld om aannemelijk te maken,
dat activiteiten, buiten de verantwoor
delijkheid van de overheid, mét subsi
die in stand gehouden behóren te
worden, als de mensen er geen be
langstelling meer voor hébben, en ze
onvoldoende steunen').
Bij uitgeverij Bruna, Utrecht versche
nen de volgende boeken:
Wachttijd, roman van C.Harrod-Eag-
les. Vertaling A, Dorsman-Vos. 188
biz, - ƒ3,50; Een komeet boven
moemvallel, (het (derde (moem-avon-
tuur) door T. Jansson. 159 biz -
ƒ3,50; vertaling van C. Polet;
De zoete wraak, roman door L. Bur-
ford; vertaling M. Bakker. 160 biz -
3,50. Het meisje van Petrovka, ro
man van G. Feifer. Vertaling van M.
Goos. 253 biz -f5,-
Kate Greenaway's Alphabet, een facsi-
miiee van de uitgave van 1885. Impor
teur van dit heie kleine boekje, waar
van de prijs 4,55 bedraagt, is Meu-
lenhof/Bruna, Amsterdam.