hij S
Partijen geven
elkaar niet toe
Van der Stee
minister
van landbouw
S.-Arabië
doet wel
mee aan de
olieboycot
krant
Indezekrant
op de bres voor een sterke christelijke pers
SM
18
HetKwartet
Opschudding in VS over afwezigheid van opnamen
Jaworski nieuwe
aanklager voor
Watergate-zaak
iipisasisa
Van der Grinten
bedankt alsnog
als commissaris
Zuidafrikaanse
pers bezorgd
voor censuur
bon
VRIJDAG 2 NOVEMBER 1973
71ste jaargang no. 145
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR NEDERLAND
Westblaak 9-11, Rotterdam Postbus 948
Tel. 115588
Gironr. 269274 t.n.v. B.V. De Christelijke Pers, Amsterdam
Abonnement 10,58 per maand, per kwartaal 31,35
Afd. Bezorging vanaf 08.30 uur
I
i
WASHINGTON (UPI, AP, Reuter) De geluidsbanden met gesprek
ken van president Nixon en zijn voormalige medewerker John Dean
zijn op elf juli in opdracht van het Witte Huis uit een kluis gehaald.
r( JW7
•V'i
Nevelig
Aparte politieman
voor het milieu
kolbiM*»
Er kan best een corpus delicti
in zitten.
WASHINGTON (UPI, Reuter)
De 68-jarige advocaat Leon Jawor
ski uit Texas is de'opvolger van
Archibald Cox als de speciale aan
klager voor de Watergate-zaak.
Van onze sociaal-econ. redactie
DEN HAAG Het centraal akkoord
voor 1974 is van de baan. Werkgevers
en werknemers, die hierover een
maand lang hebben overlegd in de
Stichting van de Arbeid, constateer
den gisteren, dat hun standpunten
over loon- en prijsafspraken voor vol
gend jaar te ver uit elkaar liggen en
zullen blijven liggen. Het overleg
werd daarom afgebroken.
Regerin;
John Dean
BEIROET/BRUSSEL (DPA, Reu
ter, UPI) Saoedi-Arabië, Ne
derlands grootste olieleverancier,;
beeft gisteren definitief bevestigd'
de oliekraan voor ons.land te heb
ben dichtgédraaid.
Zenuwoorlog;
Binnenland
Minister verdedigt' benoe
ming 5
Ontplooien van alle talenten 7
Buitenland
Commissie-Toxopeus 'heft
zichzelf op 11
Egypte en Syrië geven nog
geen namen9
Kerk
Sport
Heins eu Maathuis werken
samen 15
RITA
'Schrik maar niet, mant, er
zijn een paar druktemakers
binnen.7' v'.:Y "jf;' Jifer k
^vooraanstaande;
'prot. Christelijke
.dagblad ertV
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
Het vredesfcorps van de Verenigde Naties Is thans volop in actie bij de
stilgelegde fronten in het Midden-Oosten. Bij de stad Suez maken VN-mi-
litairen met de veldtelefoon contact met het VN-hoofdkwartier, terwijl
terwijl Egyptische militairen op de achtergrond toekijken. China en AI-
banië hebben Inmiddels laten weten geen cent te zullen betalen voor dc
legering van het VN-vredeskorps.
akkoor
de baan
MÜM
Een agent van de geheime dienstver-
telde dit gisteren voor de districts
rechtbank in Washington. Zijn getui
genis kwam de dag nadat de VS wa
ren opgeschrikt door de onthulling,
dat twee van de negen omstreden ge
luidsbanden met gesprekken van
Nixon over Watergate 'nooit hebben
bestaan'. Volgens het Witte Huis is er
geen bandopname gemaakt van het
gsprek dat Nixon op 15 april had met
zijn juridische medewerker Dean.
Op 25 juli legde Dean over dit ge
sprek een voor Nixon belastende ver
klaring af voor de speciale senaats
commissie die de Watergate-zaak on
derzoekt. Dean vertelde toén ook, dat
er volgens hem een opname was ge
maakt van het gesprek. Het Witte
Huis bevestigde dit
Pas déze week werd bekend, dat er
Droog en nevelig weer met tij
delijk meer bewolking, maar ook
enkele opklaringen. Matige tot
zwakke wind uit zuidoost tot
zuid. Maximum-temperaturen
rond 13 graden Cclcius. Morgen
en overmorgen: opklaringen,
maar zondag plaatselijk regen.
•Hogere temperaturen.
Morgenz on op: 07.38
onder: 17.09
maan op: 14.02
juist van deze ontmoeting tussen
Nixon en Dean'geen opname bestond
wegens een defect aan het opname-ap
paraat. Het .andere gesprek, waarvan
geen opname bestaat, is een telefoon
gesprek van Nixon met John Mitchell,
toen nog minister van justitie, drie
dagen na de inbraak in het hoofd
kwartier van de Democratische partij.
De onthulling, dat twee van de negen
geluidsbanden, waarover die hevige
strijd is gevoerd, heeft het prestige
van Nixon opnieuw een deuk bezorgd.
En direct na de eerste reacties op de
ze mededeling v.an het Witte Huis be
vestigde oud-minister van justitie Ri
chard Kleindienst, dat Nixon in 1971
persoonlijk heeft geprobeerd een juri
dische procedure tegen het ITT-con-
cem te stoppen. Pas nadat Klein
dienst met aftreden had gedreigd kon
het procés tegen ITT worden voortge
zet. Kleindienst ivas eerst door
Nixon's medewerker Ehrlichman en
daarna door de president zelf gebeld
met'het verzoek het proces tegen ITT
te laten rvisteh. De grote onderne-
ming ITT was aangeklaagd wegens
een overtreding van de wet tegen vor
ming van trusts. Nixon had dit ver
zoek ingetrokken nadat Kleindienst
gedreigd had zijn ontslag te zullen
nemen.
Het Witte Huis heeft nu bevestigd,
dat Nixon gevraagd heeft het proces
tegen ITT niet door te zetten. Maar
hij was hierop terug gèkomen toen
hem de zaak was uitgelegd. Perschef
Hij is benoemd door de waarnemend
minister van .justitie Robert Bork met
goedkeuring van president Nixon. De
president heeft de 57-jarige senator
William Saxbe uit Ohio voorgedragen
voor benoeming tot-minister van jus
titie. Hiervoor is de medewerking van
het congres vereist Robert Bork zei,
dat Jaworski volledig onafhankelijk
liet onderzoek naar het afluisterschan-
daal in het Watergaiegebouw en alle
daarmee verbonden affaires zal kun
nen leiden. Hij zai niet kunnen wor
den ontslagen zonder overlég met de
senaat en het huis van afgevaardig
den. zo verzekerde Bork. Jaworski's
voorganger 'Cox werd, duidelijk zon
der instemming van het congres, ont
slagen in verband met de strijd om
de geluidsbanden met gesprekken van
Nixon over Watergate. Daarop nam
ook de vorige officier van justitie El
liot Richardson ontslag.
Dc belangrijkste geschilpunten zijn:
De prijscompensatie: de werkgevers menen dat een
vloer in de prijscompensatie van 160 gulden per procent
prijsstijging voor sommige bedrijfstakken desastreuze ge
volgen zal hebben. Voor de werknemers is dit stukje her
verdeling ten gunste van de laagst betaalden echter een
keihard punt.
De loonsverhoging: de werknemers menen dat de lonen,
afgezien ran de prijscompensatie enzovoorts, volgend jaar
2,5 procent omhoog moeten. Het werkgeversaanbod is
maximaal 2>4 procent Bovendien willen zij een drempel
in de prijscompensatie van een half procent. Verschil met
dc werknemers dus procent
De hogere inkomens: de werknemers willen minder
prijscompensatie voor dc inkomensgroepen boven de
35.000 galden. De werkgevers eisen echter volledige pro
centuele compensatie. Bovendien zal het hoger personeel
bij het overleg over een eventuele afremming van deze
groepen moeten worden betrokken.
Werkgevers en werknemers kapten
het overleg over deze geschilpunten
ondanks., ggn 'allerlaatste poging:"yah
het kabinet de 'partijen- wat--dichter
bjj eikaar 'te brengen.' of m' ieder 'ge-
val 'de definitieve beslissingenige da
gen uit te stellen tot dé regering zich
over de gang van zaken zou hebben
beraden. Een zware delegatie uit het
kabinet bestaande uit minister-presi
dent Den Uyl, minister Boersma (so
ciale zaken) en minister Duisenberg
(financiën) onderstreepte gisteren in
de Stichting van de Arbeid nog eens
het belang van een centraal akkoord
in het kader van de inflatiebestrij-
ding, maar tevergeefs.
Minister-pxeëdant
,:df?.J. rfgn Hpl
probeerde' gistërsit
■tevergeefs 'te ■- bi-
middelen bij de
onderhandelingen
oeer een Centraal fi
■akkoord. fi;
Het niet doorgaan van het centraal
akkoord betekent dat er geert centrale
richtlijn is voor de cao-onderhandelin
gen die in januari van start gaan. De
vakcentrales hebben al aangekondigd
dat in dit geval hun eigen voorstellen
uitgangspunt zullen moeten vormen.
De achterban zal zich in de komende
weken over deze beleidslijn kunnen
uitspreken. De werkgeversorganisaties
lieten weten dat hun onderhande-
lingsvoorstellen zo ongeveer het maxi
male aanbod zijn. Aangenomen mag
daarom worden de cao-onderhan
delingen volgend jïtar erg zwaar zui
len verlopen
Gerald Warren van het Witte Huis
wilde Kleindienst's bewering over zijn
dreigement 'niet tegenspreken'.
Het Witte huis heeft gisteren aange-
ZIE VERDER PAGINA 11
DEN HAAG Tot minister van
landbouw én visserij is gisteren be
noemd. mr. A. P. J. M. M. van der
Stee. Hij was- staatssecretaris van fi
nanciën, en volgt mr. T. Brouwer op,
die om gezondheidsredenen ontslag
heeft genomen.
De heer Van der Stee (45) was van
1968 tot '1971 voorzitter van de KVP.
Hij is eén "VVéstbrabantse boerenzoon
en studeerde rechten in Nijmegen.
Tijdens, het kabinet-Biesheuvel, was.
hij staatssecretaris van financiën, wel
ke functie hij ook kreeg bij de laatste
kabinetsformatie.'
Zie ook' pagina 5.
DEN HAAG Prof. mr. W. G. L.
van der Grinten uit Nijmegen beeft
de regering meegedeeld geen commis
saris van de koningin in Noord-Bra
bant te willen worden. Minister De
Gaay Fortman (binnenlandse zaken)
heeft de Tweede Kamer daarvan gis
termiddag in kennis gesteld. De heer
Van der Grinten, die nog medisch ge
keurd moest worden, heeft laten we
ten dat. hij om persoonlijke redenen
niet in staat is de door hem gedane
toezegging een benoeming te zullen
aanvaarden, gestand te doen.
Welke concludes de rfegering uit de
gang van zakei zal trekken is op dit
moment moeilijk te voorspellen. Mi
nister Boersma legde er gisteren nog
eens de nadruk op een 'groot tegen
stander' te zijn van een loonmaatre
gel. Verwacht wordt daarom dat de
regering nog eens duidelijk aan zal
geven hoe zij over het loon- en prijs
beleid denkt. Zou het resultaat van de
cao-onderhandelingen hiervan ver af
wijken dan kan aisnog tot een loon
maatregel worden besloten. Het is
echter ook mogelijk dat de gevolgen
van de oliecrisis voor onze economie
zulke nadelige gevolgen opleveren dat
straffe maatregelen op voorhand
noodzakelijk zijn. In dat geval zou
een loon- en prijsmaatregel in een
eerder stadium overwogen kunnen
worden. Minister Duisenberg becijfer
de gisteren het effect van de oliecrisis
op de betalingsbalans al op een half
miljard gulden. Vandaag beraadt het
kabinet zich over deze kwestie.
Minister Boersma meende gisteren na
afloop van zijn bezoek aan de Stlcn-
ting van de arbeid dat de partijen
mits er wat water in de wijn gedaan
zou worden best tot overeenstemming
zouden kunnen komen. Het verlangen
van de werkgevers een drempel in de
prijscompensatie aan te brengen
noemde hij redelijk. Prijsverhogingen
zijn voor een gedeelte het gevolg van
overheidsmaatregelen zoals belasting
en accijnsverhogingen. Het zou daar
om niet juist zijn wanneer deze prijs
verhogingen via de prijscompensatie
zouden worden vergoed.
Minister Boersma bleek er ook-begrip
voor te hebben dat de vloer in >ie
prijscompensatie sommige bedrijfstak
ken in grote moeilijkheden kan bren
gen. Dit komt ook omdat de overheid
een aantal maatregelen wil doorvoe
ren, zoals de nieuwe regeling voor het
jeugdloon, de structurele optrekking
van het minimumloon en de gelijk
stelling van arbeid van mannen en
vrouwen, die ook in deze bedrijfstak
ken vrij zwaar aan zullen komen. Hij
sprak zich er echter niet over uit of
de genoemde 160 gulden nu wel ot
niet redelijk is. Wei gaf hij te kennen
dat het 'aftoppen' van de-hogere inko-
ft ZIE VERDER PAGINA 11
JOHANNESBURG (UPD Premier
Vorster heeft een verzoek van de
Zuidafrikaanse -dagbladengroep NPU
afgewezen om te spréken over zijn
voornemen voor een nieuwe perswet
geving. De oppositiepartijen hebben
zijn houding arrogant en ongelofelijk
genoemd. Vooral de engelstalige pers
in Zuid-Afrika maakt zich zorgen over
Vorsters planren.
Sir cle Viiliers Graaff, leider van de
Verearigde Partij heeft verklaard dat
verdere inperkingen op de -persvrij
heid verwoestend zou werken voor de
regering en haar imago. 'Het is niet
te geloven, dat de premier niet bereid
is om het gewone principe van audi
alterem partem, het luisteren haar de
mening van een ander, niét wil aan
vaarden', aldus de oppositieleider;
'De tijd voor praten is voorbij'; zei de
premier in een politieke bijeenkomst
in Brakpan, 'de regering staat nu
niets anders te doendan voortgaan
met de wetgeving en dat.zat gebeu
ren. Een maand eerder heeft-Hij de
kranten de tijd gegeven tot 1 januari
'om hun huis. op orde te brengen'.
ZIE OOK PAGINA 9
Het officiële Saoediarabische persbu
reau, dat dit bekendmaakte, heeft
daarmee de hoop dat het land slechts'
mei het oliewapen had gedreigd, de
bodem ingeslagen. Woensdagavond
deelden functionarissen van de Arabi
an American Oil Company (Aramco)
nog mee, dat Saoedi-Arabië nog niet
definitief tot het olie-embargo had be
sloten.
Het ministerie van buitenlandse zaken
is nog niet officieel op de hoogte ge
steld van de olieboycot van Saoedi-
Arabië. Alleen Koeweit en Algerije
hebben Den Haag verwittigd. Een
woordvoerder van Buitenlandse zaken
noemde het uit West-Duitsland af
komstige bericht, als zou de actie van
de Nederlandse ambassadeur in Per-
zië, de heer Renadel de Eavalette,
zonder resultaat zijn gebleven; voor-
barig. Volgens de woordvoerder gaat
dé heer Renadel nog naar Koeweit te-
rug om nader contact met de regering
daar op tc nemen, waardoor over de
resultaten van zijn rondreis door het
Midden-Oosten nog nauwelijks iets
zinnigs kan worden gezegd.
Overigens krijgt men in Den Haag
steeds meer de indruk, dat-dé olieboy-
cot op een soort 'zenuwoorlog' gaat
lijken, zei een; woordvoerder ons gis
teren.. De-méést Tegenstrijdige berich
ten doen de-.ronde: en niemandwenst -
die te bevestigen of te ontkennpn. Zo
gaat: het verhaal dat m een aantal
Arabische:-landen grote tankers met
olie worden geladen met Rotterdam
ais- Bestemming.
Het Persbureau 'Algerie Press Servi
ce' APS) heeft inmiddels gereageerd
op uitspraken van-minister -Van'der
..Stoel'yah'i-Büiteulandsc zaken 'afgelo-
pen dinsdag op een persconferentie.'
Als -de heer -Van der Stoel zegt dat;
,de -lArabjSphe landen met politieke
Téite-'irr'elkaar gezet "om de'Europese
landen té bewegen tot solidariteit niet
Nederland/en langs deze omwèg ook -
rhet Israël, aldus APS. De Europese -
landenkunnen hun problemen oplos-
sen door hunleveranties niet meer
via- Rotterdam "te laten komen, "advi-
seert het persbureau. Dan zullen ze
de noodzakelijke.,, hoeveelheden olie
ontvangen, binnen de beperkingen in-
gesteld door de leden van dé AOPÉC
(dc Arabische olieproducerende lan
den, die besloten de produktie maan
delijks met 5 procent in te,krimpen).
In kringen van de Europese Cornmis-
sic, die woensdag de hele dag. heeft
ZIE VERDER PAGINA 11
UW
Verwijt rabbijnen afgewezen 2
•Intercommunie uitzondering 2
noteer als nieuwe abonnee
naar inhoud en overtuiging een kranl die gezien is en gezien
mag worden!
Door de-benadering yan het plaatselijk, landelijk
en wereldgebeuren.
In kerk en maatschappij, in politiek, kunsi en sport.
Kritisch, kort en bondig!
Eert krant ook voor uw buurman. Zet hem vandaag nog op de bon.
Men schrijf) ons
Nieuwe boeken
Radio cn tv
Recept
Putzel
Strips, feuilleton
Commentaar
Weer
Dichtbij en verder
Filmpremières
Regio-sport
Beurs
2
2
f
7
7
7
13
13
17
Naam.-
Adres:
Plaats:
Betaalt per: maand; kwartaal.
De nieuwe obonnee ontvangt de kront 14 dagen
gratis
Opgegeven door
Naam:
Adres:
Plaats:
Ik ontvang als beloning het aangekruiste
mapjes postpapier met enveloppen
pletine schaaltje (flessen onderzetter)
handige paraatmop mot briefpapier en pen
Een postzegel Is niet nodig als u op de enveloppe schrijft: De Rotterdammer, antwoordnr. 364 Rotterdam
