Denen vervroegd
naar de stembus
over
Bestand gered
m
DE
GROTE
WINKLER
PRINS
-ATLAS
privé-secretaresse van president getuigt:
Meir ontmoet
regeringsleiders
in Londen
'Moskou past
verschrikkelijke
methoden toe
op dissidenten'
Algerije treft ook
Fransen door minder
olie te leveren
Vakbonden laken
VN-onderzoek
multinationals
Moskou: China
doodde vorig jaar
12^00 Tibetanen
1 in iiü ij"
if
TtROüW/KWARTËT VRIJDAG 9 NOVEMBER 1973
BUTimiLAM)
T7/K9
Lastig werk
Geen aftreden f
i
Lof van Amin
SMS
Rose Mary Woods, Nixons persoonlijke secretaresse, arriveert bij een
gerechtsgebouw in Washington, waar zij zal getuigen over Nixons
geheime Watergate-bandcn.
Onvërivachte crisis in Kopenhagen
KOPENHAGEN (AP, UPI, AFP) Premier Anker Joergensen
van Denemarken lieeft gisteren pairleméntsiverkiezingen uitgeschre
ven voor 4 december, nadat zijn regering een onverwachte neder
laag had geleden. De aankondiging van nieuwe verkiezingen is met
weinig enthousiasme begroet, om^ at gevreesd wordt dat Denemar
ken in een politieke chaos zal komen.' x
'Verrader'
Vóór de oorlog
Professor Lunz
De 'behandeling-'
Prémier Jörgerisen
GENEVE (Reuter) Èen aan
tal grote internationale vakbon
den heeft geweigérd mee te doen
aan een onderzoek van deVN
over de rol van multinationale
ondernemingen in ontwikkelings
landen.
Rustig
■M
■M
m
m
m
-i
Banden Nixon
,^l4SiHjEN'G - cuter, LiPI, AiP) Rose Mary Woods, Nixons prive-secretarresse, heeft gisteren
verklaard dat de kwaliteit van. de Watergate-gduidsbamden 'zeer slecht' is en dat vele gedeelten on
verstaanbaar zijn. Ik kon niet ieder woord verstaan en ik geloof dat niemand dat kan,' zei ze tegen
rechter John Sirica, die een onderzoek instelt naar twee 'niet-bestaande' geluidsbanden.
De 55-jarige mevr. Woods, die 20 jaar
laag reeds de secretaresse van Nixon
is, vertelde: 'Op enkele banden is de
kwaliteit zeer slecht, afhankelijk van
de kamer waarin zij werden opgeno
men. Er staan ook veel grappige din
gen op. Als do president zijn voeten
op zijn bureau legt zoals hij soms
doet klinkt het ïnje oor als een
bom. Of als iemand een kop koffie
brengt en. het op het bureau zet.
Het is moeilijk.'
'Soms kon ik de president horen flui
ten. Andere keren zaten er vier men
sen door elkaar heen te praten en ik
kon niemand van hen verstaan', aldus
mevrouw Woods. Ze verklaarde dat zij
voor het eerst over het bestaan van
de geluidsbanden hoorde, toen een
Witte Huis-medewerker dit op 16 juli
voor de Watergate-conunlssie onthul-
de. Op het weekeinde van de 29e sep
tember had ze voor het eerst dë ban-:
den zelf gehoord, toen ze in Camp Da
vid de gesprekken moést uittypen.
Mevrouw Woods werkte van zaterdag
morgen tot 's nachts idrle uur, sliep
drie uur en werkte door tot zondaga
vond. Ik was daar naar toe gegaan
met de gedachte dat ik het in een
weekeinde kon klaar, krijgen, maar
tenslotte kreeg Ik er maar één klaar.
En ik bedoel niet een geluidsband, ik
bedeol alleen maar één gesprek', al-
dus mevrouw Woods. Het had haar
bijna een maand gekost om een af
schrift te maken van de zeven ge
sprekken tussen president Nixon en.
personen die (ook) bij de affaire-Wa-
tergate betrokken zijn.
Het uiteindelijke resultaat van haar
arbeid heeft mevrouw Woods, naar zij
zegt, persoonlijk aan president Nixon
overhandigd. Zij verklaarde verdjr
dat geen doorslagen van de uitgetikte
tekst van de geluidsbanden zijn ge
maakt De linten van haar schrijfma
chine zijn verbrand om te voorkomen
dat iemand ze aan een nader onder
zoek zou willen onderwerpen.
Mevrouw Woods verklaringen zijn de
eerste, die erop wijzen dat de banden
van slechte kwaliteit zijn. Bob Balde-
man, de ontslagen adviseur van
Nixon, die de banden ook.hecft be
luisterd, heeft gezegd dat dé opnames
'soms goed, soms niet goed' zijn. 'Het
is moeilijk om de gesprekken te vol--
gen, maar dat betekent-niet dat dit
geheel onmogelijk is', zo had hij ge
zegd,. De presidentiële medewerker,
die het bestaan van de geluidsbanden
had onthuld, had gezegd dat de opna
meapparatuur zo. goed/was dat zelfs
nauwelijks hoorbaregeluiden konden
worden geregistreerd. Volgens hem
waren de conversaties duidelijk.
Aan het,einde van zijn toespraak over
de energiecrisis heeft president Nixon
verklaard, dat hij niët van plan is af
te treden. 'Ik ben in de verste verte
niet van plan weg te lopen van de
taak, waarvoor ik gekozen ben', zei
hij. Nixcm zei er zeker van te zijn dat
het Amerikaanse volk ervan overtuigd
zal raken 'dat ik het vertrouwen dat
zij in mij; geplaatst hebben, niet heb
geschonden'. Inmiddels heeft het Wit
te Hui? meer juridische adviseurs
aangetrokken om de Watergate-proble-
men 'misschien meer effectiever dan
voordien' te behandelen.
Inmiddels heeft de nieuwe Watergate-
aanklager Lcoa Jaworski - tegenover
het Congres gezegd dat hem verzekerd
is dat hij ..'alle vrijheid van handelen'
zal hebben in zijn onderzoek, 'Ik-zou
de benoeming niet hebben aanvaard
als ik niet'de meest plechtige verzeke
ringen had gekregen over mijn abso
lute onafhankelijkheid', aldus Jawors
ki, die -zegt reeds het onderzoek van
Archibald, Cox te hebben voortgezet.
In eert persoonlijk telegram aan
Nixon lieèft president Amin van Oe
ganda zijn Amerikaanse collega gepre
zen voor zijn "moedig optreden' in de'
affaire-Watergate. Amin seinde dat
'elke andere zwakke leider ontslag zou
hebben genomen of zelfmoord zou
hebben gepleegd'. (De Verenigde Sta
ten hebben inmiddels hun ambassade
in Kampala gesloten, maar hebben
nog niet -de diplomatieke betrekkin
gen mat;Oeganda verbrokèn, zo is gis
teren inf Washington meegedeeld).
Nixons .f boezemvriend Bebe Rebozo
heeft gisteren 10 mj. dollar schadever
goeding'geëist van het dagblad Was
hington! Pést, dat geschreven heeft
dat hij'gestolen aandelen had verhan
deld. Volgens de Post had Kebozo een
gedeelte van deze aandelen verkocht,
toen bekend werd dat ze gestolen wa
ren. Rebozo ontkent dit.
LONDEN (Reuter) De Israëlische
premier Golda Meir zal zondag in
Londen de regeringsleiders van vijf
landen ontmoeten. Meir is van plan
een vergadering van de Socialistische
Internationale bij te wonen, zo is
door een woordvoerder van deze orga
nisatie bekend gemaakt Andere rege
ringsleiders, die naar Londen zullen
komen, zijn: bondskanselier Willy
Brandt van Wcst-Duitsland, minister
president Joop den Uyl van Neder
land, premier Olof Palme van Zwe
den, kanselier Bruno Kreisky van
Oostenrijk en premier Anker Joergen
sen van Denemarken, die overigens
gisteren het ontslag van zijn regering
heeft aangekondigd. De crisis in het
Midden-Oosten is het belangrijkste
agendapunt-van de vergadering, die
deze week met spoed bijeen-is geroe
pen.
-r. V..
.*7
m&SL
iiilS
«praat
LONDEN, MOSKOU (AP, Reuter,
upi) In de Sowjet-Unie worden
'verschrikkelijke* methoden toegepast
door mensen die het niet eens zijn
met de poMtiek van hun land op te
sluiten in gestichten voor geesteszie
ken.
Dit heeft dr. Malcolm Leader, de di
recteur van het psychiatrisch insti
tuut van de'Londense universiteit
verklaard in een gesprek met het
Britse blad The Daily Mail. Volgens
Leader worden veel 'dissidenten' 'op
genomen' nadat via methoden 'die in
Engeland onaanvaardbaar 'zouden zijn
is vastgesteld dat zij schizofreen zijn.
Deze mensen worden om politieke re
denen gearresteerd en men gaat on
middellijk na of zij enig teken van
psychische gestoordheid vertonen.
Heeft men zoiets 'ontdekt' dan wor
den de gevangenen doorgestuurd naar
Moskou, waar dan schizofrenie wordt
geconstateerd. Dan kunnen zij voor
onbepaalde duur opgenomen worden
.in psychiatrische inrichtingen. De .'pa
tiënten' kunnen daartegen niet in ver
weer gaan en zijn hulpeloos, aldus Lea
der. Hij verklaarde een en ander te
hebben vernomen van Russische art
sen met wie hij in Moskou heeft ge
sproken toen daar in oktober de
Psychiatrische Wereldbond vergader
de.
MEDWEDEW
De Russische historicus Roy Medwe-
dew heeft In een uitgebreid artikel de
opvatting bestreden van Andrej Sa-
charow en Alexander Solzjenitsyn, dat
druk van buitenaf kan bijdragen tot
democratische veranderingen in de
Sowjet-Unie. Volgens Medwedew zou
een toenadering van de VS en de
Sowjet-Unie, grotere samenwerking,
handel en tourisme tussen de twee
landen op de lange duur 'ongetwijfeld
leiden tot een uitbreiding van de de
mocratische rechten en de vrijheid in
ons land*.
PARIJS Algerije heeft de Westerse
oliemaatschappijen; laten weten, dat.
het met onmiddellijke ingang de olie-
uitvoer met 25 pet. beperkt. De rond
reizende Egyptische ambassadeur
Sayat heeft weliswaar verklaard, dat
Frankrijk en Engeland geen vermin
dering in hun olietoevoer behoeven te
vrezen, maar volgens Algerije was bet
om technische redenen niet mogelijk
Frankrijk van de maatregel uit te slui
ten en de levering op het oude niveau
voort te zetten.
De moeilijkheden voor de sociaal-de
mocratische regering van Joergensen
begonnen woensdag, toen de sociaal-
democraat. Erhaard Jacobsen uit de re
geringspartij stapte met de aankondi
ging dat hij een nieuwe pairtij zal op
richten. Met Jacobsen verdween ook
de .en-s zetel meerderheid, die de soci
aal-democraten in het parlement had
den.
Jacob sen verklaarde echter in het
openbaar dat hij de regeringscoalitie
van sociaal-democraten en de kleine
socialistische volkspartij bij belangrij
ke stemmingen zou blijven steunen,
totde volgende verkiezingen, die in
het voorjaar van 1975 hadden moeten
plaatsvinden. De regering rekende
daarom op de steun van Jacobsen,
toén zij tot stemming overging over.
een belastingmaatregel.
Tóen echter gestemd moest worden
kwam Jacobsén riet opdagen en hij
kon ook niet snel worden opgespoord.
Om tijd te winnen vroeg de Tegering
om een hoofdelijke stemming, in de
hoop dat de afwezige Jacobsen nog
voor het einde van de stemming ge
vonden kon worden. Het mislukte. De,
uitslag van de stemming was 86-86,
waarmee het wetsontwerp van de
baan was.
Kort na' de stemming kwam Jacobsen
het parlement binnen gewandeld én.
het kwam bijna tot een handgemeen;
Hij werd uitgemaakt voor een 'idioot'
en' een 'verrader' door leden van de
regeringspartij. Het bleek dat Jacob
sen gewoon- thuis had gezeten en dat
men niet telefonisch met hem in con
tact kon komen, ómdat zijn lijn' voort-
durend in gesprek was.
De huidige regering werd op 22-maart
1971 gekozen met Jens Kragh als'pre
mier. Hij-steunde het Deense lidmaat-!
schap 'van de EEG. en nadat'de Dénen
stemden voor toetreding, trad hij af
omdat zijn werk erop zat. Hij, liét het
premierschap over aan de vakbonds
man Joergensen. Zowel de regerings
als de oppositiepartijen dreigen
stemmen te verliezen aan Jacobsens
nieuwe- partij. Jacobsen pleit voor
verlaging van de directe belastingen,
het behouden van belastingprivüeges
en de afschaffing van belasting op de
verkoop van auto's. Hij zal echter
17.000 handtekeningen moeten verza
melen om zijn nieuwe partij officieel
te registereren.
Van ecu medewerker
Enige tijd geleden is de Russische schrijver Wladiinir Maximow
naar de psychiater gest/uurd. Dit nieuws uit Moskou was eigenlijk
nauwelijks verrassend. Maximow had zich ingezet voor de bur
gerrechten in de Sowjet-Unie. Hij was daarom al uit de Schrij
versbond gestoten. Nu wilde ónen vaststellen dat Maximow gees
tesziek was en dat zijn opvattingen eveneens als 'krankzinnig' be
titeld.konden worden.
Hét niéuws van Maximow's psychia
trische onderzoek- kwam maar een
paar: dagen na de; besliste ontken
ning van een prominent Russisch
geneesheer dat in de Sowjet-Unie
politieke, opposanten naar psychiatri
sche inrichtingen worden gestuurd.
Dit was beweerd' door de' Britse
hoogleraar Martin Roth, de presi-.
dent van het Koninklijk Brits
Psychiatrisch Genootschap. In een
gesprek met de Correspondent van
het Russische persbureau Tass werd
dit met grote stelligheid ontkend
door prof. Andrej Sjnesjnewski, de
directeur van het psychiatrisch insti
tuut van de Russische Akadetnic van
medische wetenschappen. 'In de vijf
tig jaar dat ik werkzaam ben in de
psychiatrie ben ik geen énkel geval
tegengekomèr, van èen gezond mens
die om enigerlei politieke reden in
een psychiatrische inrichting is on
dergebracht', zo verklaarde prof.
Sjnesjewski. De feiten bewijzen
echter dat prof. - Sjnesjnewski zich
vergist. Geenwonder. In de Sowjet-
Unie waakt de politieke geheime
dienst zorgvuldig, over de geheim
houding van haar activiteiten. Zo
kan ook een prominent arts niet'
over alles Van wat er zich-in zijn
land afspeelt op de hoogte zijn.
Dat in de Sowjet-Unie politiek an-,
dersdenkenden naar speciale psychi
atrische- inrichtingen zijn gestuurd
is echter niets nieuws. De eerste
dergelijke 'kliniek' bestond al vóór
de Tweede Wereldoorlog in de Rus
sische stad Kasan. Een van de meest
prominente 'geesteszieken' in deze
kliniek was de voormalige president
van Estland, Pjats, die daar In de
jaren 1941 tot 1956 was opgenomen.
De kliniek van Kasan heeft elf afde
lingen en- twee ervan zijn speciaal
voor arbeiders. Spoedig na de oorlog
zijn nieuwe speciale psychiatrische
inrichtingen, van hetzelfde type als
dat in Kasan, gesticht. In Sytsjewok
bij Smolensk werd een kolonie ge
vestigd, waarin niet alleen men
sen met chronische psychische kwa
len zijn opgenomen, maar ook poli
tieke gevangenen die 'geesteziek'
zijn verklaard.
De Russische staatsveiligheidsdienst,
de 'KGB, was van mening dat deze
gevangenen 'het hoogste politieke
gevaa? vormden voor de socialisti
sche slaat Over de situatie in de in
richting van Sytsjewok werd op 30
juni 1969 een boekje opengedaan in
een orgaan van de Samizdat, de in
de Sowjet-Unie bestaande onder
grondse pers. In de 'Chronika te-
koesjtsjisj sobytij' (de Kroniek van
dagelijkse gebeurtenissen) werd be
richt dat de gevangenen, die naar de
inrichting van Sytsjewok waren ge
stuurd, 'in een staat van bijna volle
dige psychische invaliditeit' werden
gedreven.
In 1952 werd een nieuwe 'kliniek'
gesticht in /Leningrad, die gevestigd
is in de Arsenalnaja straat: nummer
9. Dertien jaar later werd weer een
kliniek ingebruik genomen, in
Tsjerjachowsk in het gebied van Ka-
lingrad. het voormalige Königsberg.
De kliniek kwam daar in het ge
bouw dat vroeger het Duitse tucht
huis was. In 1966 kwam er een kli
niek in Minsk en in 1968 werd in
Dnjeprotetrowsk een psychiatrische
inrichting 'in bedrijf gesteld'.
Strijders voor burgerrechten en po
litieke tegenstanders van het Russi
sche regime vormen de meercerheid
van de 'zieken' in deze klinieken en
ini".;-h+insen. Het zijn voornamelijk
intellectuelen, maar deels ook arbei-,
ders en boeren uit kolchozen- (de
Russische staatslandbouwcoöpera-
ties) die hier 'behandeld' worden.
Sergej Rasceranyj, van de critici
op het sowjet-systeem, berichtte on
langs in een Samizdat-geschrift over
de toestanden in de inrichtingen.
Hij schreef 'De voornaamste leve
rancier van zieken is het Sergej In
stituut voor gerechtelijke Heelkun
de, dat' gevestigd is aan de Kropot-
kinstraat in Moskou. De politieke
gevangenen bevinden zich op afde
ling 5 van dit instituut, dat geleid
wordt door professor Lunz*.
De naam van professor Lunz wordt
in dit verband ook genoemd door de
bekende Tussisehe strijders voor
burgerrechten, de gebroeders Zjores
en Row Medwedew, 'Via de KGB', zo
schrijven de gebroeders Medwedew,
'lopen de wegen naar het Centrale In-
Zjores Medwedew, dé 48-jarige tweelingbroer van Roy Medwedew, woont
sinds enige tijd in Londen. Hij is een Internationaal, bekend biochemicus,
die in augustus zijn staatsburgerschap verloor wegens 'het belasteren van
.de Sowjet-staat'.
stituut voor Gerechtelijke Psychiatry
waar de beslissing valt of een weten
schapsbeoefenaar, schrijver of ande
re andersdenkenden, die kritiek heeft
geleverd op de Sowjet-macht 'ontoe
rekeningsvatbaar' is.
De hoofdrol ir. de fabricage van ver
klaringen tot opname in een psychi
atrische inrichting speelt de beruch
te professor D. Lunz. Hij treedt zon
der schaamte in het instituut op in
het uniform van een KGB-overste.
Hij heeft het leed van honderden
mensen op zijn geweten. Naast Lunz
zijn ook de artsen G. en W. Moro-
sow bezig met dergelijke 'werkzaam
heden', aldus de Medwedews.
Een van de patiënten', die lange tijd
in de inrichting van Leningrad heb
ben gezeten, is de wiskundige Wassl-
li Tsjerysjow. In de gevangenis wist
men binnen dertig minuten een op
namevergunning te bemachtigen en
als diagnose werd gesteld: chroni
sche schizofrenie van het paranoïde
type. De reden van Tsjemysjows'
'geesteziek-verklaring" was zijn ge
schrift: 'De geestelijke bevrijding
van Rusland'. Tsjcrnysjow had daar
in burgerlijke vrijheden geëist voor
de bevolking van de Sowjet-Unie.
Zijn verslag over de maanden die
hij in een inrichting doorbracht is
schokkend. 'Ik heb zelf gezien', zo
schrijft Tsjemysjow, 'dat proteste
rende politieke gevangenen die wei
gerden te eten of 'medicijnen' in te
nemen werden vastgebonden en een
spuitje kregen waardoor zij zich
niet meer konden bewegen. Dan
werden zij met dwang van voedsel
voorzien of (medisch) 'behandeld'
Een zekere W. Lorissow protesteert
al twee jaar. Men behandelt hem
met aminassine. Het gevolg ervan is
dat de patiënt zijü individualiteit
verliest. Zijn geestelijke vermogens
raken afgestompt, zjn emoties wor
den gestoord en het vermogen tot
nadenken wordt verzwakt.'
Onder de 'zieken' die Tsjemysjow in
de inrichting heeft leren kennen is
ook een zekere Timonin, een chris
ten. En Tsjemysjow bericht: 'Men
spot met Timonins godsdienstige ge
voelens en verlangt van hem dat hij
zijn geloof afzweert, want anders
wordt hij niet losgelaten..'
Het Internationale Comité voor de
bescherming van de rechten van de
mens heeft dit voorjaar in Brussel
bekendgemaakt dat er op dat tijd
stip in de Sowjet-Unie ongeveer
1200 strafkampen waren, waarin
meer dan 1,2 miljoen gevangenen
zijn opgesloten. Niet al deze; gevan
genen zijn wegens politieke of reli
gieuze activiteiten gedetineerd. Maar
veien ervan zijn bestemd voor een
'behandeling' in 'psychiatrische kli
nieken' door artsen van het so-ort
van overste Lunz.
Het is jammer dat prof. Sjnesjewski,
dë directeur van het psychiatrisch
instituut van de Russische Akadè-
mie van medische wetenschappen,
zich hierover niet heeft uitgelaten.
Een dergelijke zitting onder auspiciën
van de ECOSOC, de economische en
sociale raad van de VN, werd ook
reeds dn New York gehouden. Naast
vertegenwoordigers van multinationa-:
ie bedrijven, wetenschappelijke onder
zoekers en regeringsfunctionarissen,
wilde, men ook vakbonden horen,
maar twee ervan hebben het al laten
afweten. Het zijn de ICFTU (Interna
tionale federatie van vrije vakorgani
saties) en de CMT (Wereldfederatie
van de Arbeid). Ze hebben als motief
opgegeven dat aan de visie van de ar
beiders bij de hele opzet van de VN-
studie slechts minimale aandacht
wordt besteed. Charles Levinson, se
cretaris-generaal van de Internationa
le federatie van chemische werkers
een van de eerste internationale te
genpolen voor multinationale onder
nemingenzei dat de hele opzet al
zo ingekapseld was dat het moeilijk
anders dan een 'bureaucratische goed
praterij'zon kunnen/worden.
Levinsons organisatie omvat vijf mil
joen werknemers in zestig landen. De
meeste gegevens in het rapport van
de VN stammen volgens Levinson re
gelrecht uit Amerikaanse .commerciële
handboeken. 'Gelooft; het panel; van
onderzoekers nu echt", aldus. Levin
son, 'dat multinationals als General
Motors en Dupont, die zonder daartóe
op straffe gedwongen te worden aari
hun eigen regeringen niet willen zeg
gen hoe laat het is, wel nuttige infor
matie zullen verschaffen aan een of
andere organisatie die Verenigde Na
ties heet?'
Tot het forum van ónderzoekers be
hoort ook de Nederlander dr. Mans-
holt Onder de vertegenwoordigers
van wereldconcerns die in Genève
hun visie geven is ook de Nederlan
der mr. G. Klijnstra,
MOSKÓU (AP) De Literatoemaja
Gazéta, het belangrijkste literaire
weekblad in de Sowjet-Unie, heeft de
beschuldiging geuit dat de Chinese
Volksrepubliek vorig jaar meer dan
12.000 Tibetanen om het leven heeft
gebracht
Volgens een artikel.in het blad, dat
geschreven was door M. Bamabekow,
hebben de Chinezen in de afgelopen
jaren opstanden van minderheden in
zes gebieden 'te vuur en te zwaard'
onderdrukt
Het artikel scheen een antwoord te
zijn op de Chinese beschuldigingen
dat de Sowjet-Unie zijn minderheden
onderdrukt en er in dit opzicht ge
sproken kan worden van 'een kolonia
listisch imperium van het tsaristische
type'.
Barnabekow prees de Russische poli
tiek ten aanzien van minderheden en
verklaarde dat de Chinese aanvallen
op de Sowjet-Unie ten doel hebben
de aandacht van het Chinese volk af
te leiden van het feit dat 'nationale
minderheden meer dan 60 procent
van het grondgebied van de Volksre
publiek China bewonen'.
Hij schreef dat'de maoisten 'zichzelf
zien als de erfgenamen van het rijk
van Djenghis Khan..en graag de
44.000 vierkante kilometer gebied; ten
oosten en ten zuiden van het Balehasj
Meer in de Russische deelstqat Ka-
zachstan zouden willen verwerven.
Vervolg van pagina 1
heid van de luchtmacht: 'Hoewel de
wapenstilstand nog niet sterk is, staat
Israël wellicht voor het eerst voor
een opening naar een werkelijks vre
desregeling met de Arabieren*. De mi
nister zei, dat de situatie van gisteren
met een patstelling, die volgde op een
wapenstilstand, 'misschien niet terug
zal keren'. Dajan, die begin deze week
nog een spoedige hervatting van de
vijandelijkheden vreesde, meende nu<
dat de wapenstilstand zich aan het sta
biliseren is.
Onderminister Sisco vloog gisteravond
naar Riad, het regeringscentrum van
Saoedi-Arabië, om zijn chef Kissinger
verslag te doen van zijn reis naar Tel
Aviv. Aanvankelijk zou hij Kissinger
In de Jordaanse hoofdstad Amman
hebben ontmoet, maar zijn verblijf in
Israël liep uit. Kissinger sprak in
Jordanië ruim twee uur met koning
Hoessein, naar zijn eigen zeggen
'voornamelijk over de vredesmogelijk-
heden in het Midden-Oosten'. Hij ging
niet in op vragen of hij met de ko
ning had gesproken over de toekom
stige status van Jeruzalem en de toe
komst van de westelijke Jordaan-oe-
ver. In Riad heeft de Amerikaanse
minister gesproken met zijn ambtge
noot v_n Saoedi-Arabië. en met' ko
ning Feisal. Saoedi-Arabië, de belang
rijkste Arabische olicproducent, heeft
de olie-uitvoer naar de VS beperkt.
Amerikaanse functionarissen hebben
echter gezegd dat Saoedi-Arabië zijn
olie-export 'in deze fase' nog niet zal
hervatten, ondanks het door Kissinger
uitgewerkte compromis-voorstel. Het
land eist dat Israel eerst de bezette ge
bieden moet teruggeven. De Amerika
nen zeiden verder dat Saoedi-Arabië,
'opgelaten' was over de EF.G-vérkla-
ring, omdat zij Amerika geïsoleerd
heeft in zijn steun aan Israël. Israël
kan nu alleen nog maar rekenen op de
steun van Amerika, Portugal, Zuid-
Af rika en Rhodesië.
Het optimisme in Cairo en Tel Aviv
viel samen met handhaving van de
rust langs het Egyptisch-Israëlische
front. Er zijn geen. incidenten van be
tekenis gemeld. Syrië beschuldigde Is
raël ervan het Syrisch luchtruim te
hebben geschonden. Het luchtafweer
geschut zou één Israëlische jager heb-
ben neergehaald. Israël verklaarde,
dat deze bewering van Syrië 'uit de.
'lucht is gegrepen'. Israël heeft inge
stemd met de vestiging van een VN-
vredesmacht op de oostelijke oever,
van hst Suezkanaal. Het vredesleger.
dat voornamelijk uit Ieren, zal be
staan, zal vandaag zijn posities kun--;
hen betrekken. Totnutoe weigerde Is
raël steeds de VN-soldaten toe te Ja-
ten in bepaalde bezette gebieden.
De woordvoerder van het VN-leger,"
de Joegoslaaf Rudolf Stadjuhar, ver
telde, dat totnutoe vijf Finse leden
van het VN-vredesleger gewond zijns
geraakt Twee zijn ernstig gewond; ge-
- raakt bij de ontploffing van een anti
tankwapen.
De Finse commandant van het VN-le
ger heeft in Jeruzalem met Israëli
sche leiders gesproken over de terug
trekking naar de posities van 22 okto
ber. Volgens de VN-wóordvoerder was
er geen overeenstemming bereikt
De Sjah van Perzië zal een bezoek-
brengen aan Damascus,-zó heeft een-
Libanees dagblad onthuld. De Sjah zal
zijn reis naar Syrië maken, nadat hij
in Teheran minister Kissinger heeft
ontvangen. Koning Hassan van Marofc
ko zal ook nog naar Syrië gaan voor
de Arabische topconferentie in Al
giers, zo meldde het dagblad Am Na-
har. v y/?/!'-;-
[(ADVERTENTIE)
De grootste en veelzijdigste
wereldatlas uit eigen land.
Totale omvang 340 bladzijden
op groot formaat (37 x26£
cm):'met250 kaarten in acht en
vier kleuren; een. panoramisch
beeld van wereld en ruimte;
uitvoerige beschrijvingen van
landen en volken met foto's in
kleuren; 150 afbeeldingen in*
kleuren van vlaggen van alle.
landen ter wereld; en een
omvangrijk register.
In luxe cassette
van rood kunstteen
Met bijvoeging van zes antieke
kaarten in facsimile (formaat
52 x 37 era) uit Abraham
Ortelius' Theatrum. Orbis
Terrarum (1570) en een
waardebon van dertig gulden
als reductie bij - vrijblijvende -
aanschaf van de verlichte
Dubbeleffect Wereldglobe.
DE GROTE WINKLER
PRINS ATLAS
een encyclopedie van de wereld.
Ter inzage en verkrijgbaar bjj
elke bockhandel.
-l'-l
:g.i