en
West-Duitsland zoeken
verdere samenwerking
Veiligheidsraad
breekt gesprek
met Ébid-Afrika af
Meer acties van
s in
bezette Iptitedén
Leuvense studenten tegen
onderwijs uit Zuid-Afrika
i
Spoorwegmachinisten vergroten chaos
m
;:ül
m
II
m
m
naar
AanMagerlmjgt
bandjes gesprek
Nixon-John: Dean
Regering Venezuela
Chili weigert
onderzoek in
gevangenissen
B
m
?t|I
'Sa
m
#1
m
I
li
Jll
•II
TROUW/KWARTET DONDERDAG 13 DECEMBER 1973
BUITENLAND
T7/K9
LONDEN (UPI, AP, Reuter) De Britse regering heeft de uitzonderings
toestand voor het hele land met een maand verlengd nu Groot-Brittannië nog
verder in het moeras is gezakt door een stiptheidsactie van de spoorweg
machinisten.
De uitzonderingstoestand die de rege
ring vergaande bevoegdheden geeft
om de meest vitale diensten op gang
te houden, bestond al sind? 13 novem
ber. Engeland raakte toen al in grote
moeilijkheden door een langzaam-aan-
actie van de mijnwerkers. Door de be
perking van de steenkolenproduktie
liep toen ook de produktie van elek
triciteit .terug. Normaal zou de uitzon-
deringstoestand vannacht zijn afgelo
pen, maar gistermiddag besloot de re
gering va» Heath om haar met een
maand te verlengen.
Minister van binnenlandse zaken Ro
bert Carr zei, dat hiertoe was beslo
ten dnidat de actie van de spoorweg-
machinisten 'een nieuwe ernstige be
dreiging van de eerste levensbeno
digdheden' betekende. Hij kondigde
geen nieuwe maatregelen aan. De
maatregelen, die totnutoe zijn geno
men om de distributie van voedsel en
olie te regelen en de openbare dien
sten op gang te houden, waren vol
gens hem voldoende om 'de nieuwe
chaos het hoofd te kunnen bieden. De
wet op de uitzonderingstoestand geeft
PRAAG (UPI, Reuter) West-Duitsland en Tsjeclioslowakije
zullen onderhandelingen beginnen over samenwerking op econo
misch, (wetenschappelijk en technisch gebied,
De Wostduitse bondskanselier Willy
Brandt vertelde dit woensdag na af
loop van besprekingen mat de Tsje-
choslowaakse leiders. Hij voorspelde
dat de onderhandelingen, dia begin
volgend jaar beginnen, in de zomer
van 1974 al vruchten zullen afwerpen/
Deze overeenkomst tussen belde lan
den is een vervolg op het verdrag, dat
de betrekkingen tussen de bondsrepu
bliek en Tsjechoslowakije normali-
seert. Dat verdrag is dinsdag onderte
kend door bondskanselier Brandt en
de Tsjeéhoslowaakse premier Strou-
gal. De beide régéringen hebben aan-,
gekondigd, dat binnenkort ambassa
deurs zullen worden uitgewisseld. Dit
nieuwe verdrag, een belangrijke stap
in de zogenaamde Ostpólitik van
Brandt, maakte formeel een einde aan.':,
het verdrag van Münchén van'1938.
Brandt zei op een persconferentie, dat
nu de belangrijkste doelen van zijn
politiek voor betere betrekkingen met
Oost-Európa bereikt zijn. Daarom zal
West-Duitsland nu proberen de be
staande'banden met Oosteuropese lan
den te versterken. Daarbij moet ook
de uitwisseling van personen en Idee-
en worden uitgebreid, zo liet Brandt '-
weten. Op dit punt hebben de Oosteu-'--
ropese landen zich totnutoe zeer te-.:
rughoudend getoond. Ook op de Euro--'
peso veUigheidsconferentie in Genève Ir
hebben de communistische leiders erg
koel gereageerd op westerse voorstel
len om te komen tot eenr.vrijer.:onder- -/
ling verkeer van personen en gedach- ^^^^jj^ wüly
de regering onder meer de bevoegd
heid om troepen in te zetten bij be
langrijke diensten.
De eerste 'slachtoffers' van de onge
veer 30.000 machinisten waren de
tienduizenden forensen. Vooral in
Zuidoost-Engeland, waar naar schat
ting bijna 300.000 mensen dagelijks
met het openbaar vervoer van huis
naar hun werk reizen, ontstonden
chaotische toestanden. De meesten
strandden op overvolle koude stations,
omdat- er geen extra-treinen tijdens
de spitsuren reden. De spoorwegen in
Engeland hebben het toch al extra
druk, doordat ook het autorijden dras
tisch beperkt is vanwege de oliecrisis.
Tn de Engelse pers wordt de huidige
onomische en sociale crisis in Enge
land de ergste sinds de Tweede We
reldoorlog genoemd. 'Wij zitten er tot
over onze nek in', zo schreef hhet
dagblad London Daily Express op de
voorpagina. En The Sun schreef dat
er opnieuw een 'Slag om Engeland'
woedt Het Engelse pond bereikte de
laagste waarde, die het totnutoe ooit
heeft gehad.
De voorzitter van het verbond van de
Britse industrie Michael Clapham zei:
'Wij staan aan de rand van de af
grond.' Hij waarschuwde voor een
enorme stijging van de werkloosheid
als de acties van de spoorwegmachi
nisten, de mijnwerkers en een aantal
functionarissen van electrielteltsbe-
drijven voortduren. -De olie-industrie
heeft nog een olievoorraad voor 46
dagen. Als deze de komende dagen
nog verder slinkt, dan wordt het on
mogelijk om alle fabrieken, benzine
stations en woningen nog langer te
voorzien, zo hebben de olie-onderne
mingen gewaarschuwd.
Vakbondsecretaris Len
Murray woordvoerder van de TUC,
waarbij tn totaal tien miljoen: Britse
arbeiders zijn aangesloten noemde de
paniek ovor de huidige crisis overdre
ven. De waarschuwingen voor een toe
nemende werkloosheid noemde hij
"wanhopig gejammer.' Net als de
mijnwerkers voeren de spoorwegma-
chinisten actie om hun looneisen
kracht bij te zetten. De spoorwegmen-
sen willen zes pond meer baslsloon.
Een dergelijke verhoging zou in strijd
zijn met het antl-inflatieplan van de
regering. Deze heeft bepaald dat Je
lonen met niet meer dan zeven pro
cent mogen stijgen. Voor enkele tril
joenen werknemers zijn totnutoe al
hogere looneisen ingediend. De verlen
ging van de uitzonderingstoestand
moet binnen acht dagen worden goed
gekeurd door het Britse parlement
WASHINGTON (DPI, Beuier) De
Amerikaanse federale rechter John Si
rica heeft woensdag dé spéciale Wa-
tergate-aanklager Jaworsky weer twee
geluidsbandjes overhandigd mat' ge
sprekken' tussen president Nixon. en
z'n vroegere adviseur John Dean.
Een van de bandjes heeft betrekking
op een gesprek in maart waarin Dean
president Nixon zou hebben gezegd
dat het presidentschap ondermijnd
werd door het Watergate-schandaal.
Het andere bandje bevat een gesprek
op dezelfde dag tussen Nixon, Dean,
HaJdeman.en Ehrlichman.
Jaworsky heeft deze week al een aan
tal bandjes van rechter Sirica ontvan
gen." Hij wacht-nog op dne andere
bandjes, waarbij één mdt bet befaam
de 'gat' van 18 minuten.
De onrust over Watergate in de Repu
blikeinse gelederen werd gisteren offi
cieel bezworen. Na een gesprek met
Nixon verklaarden Republikeinse lei
ders dat de verkiezingen van volgend
jaar niet Watergate'maar de energie
crisis tot inzet zullen hebben. Voor
het gesprek hadden enkele Republi
keinse senatoren zich hardop zorgen
gemaakt over eventueelzetelverlies
door. Watergate en aangedrongen op
het aftreden van Nixon. lp het 45 mi
nuten durend gesprek -met Nucon
werd volgens de Republikeinse leiders
niet over Watergate gesproken.
Tienduizenden Engelsen strandden op overvolle stations, doordat er geen extra treinen tijdens de spits- crggfl 116061*1332 t06
uren reden. 6
NEW YORK (Reuter) De Veiligheidsraad heeft stopzetting ge
last van secretaris-géneraal Waldlieims contacten met Zuid-Afrika
over de toekomst van Namibië (Zuid west-Af rika). Met algemene
stemmen keurde de raad eën door Peru ingediende resolutie goed,
om van verdere pogingen af te zien.
GENEVE (Reuter) Het militaire'
regime van Chili heeft geweigerd een
delegatie van de Interparlementaire
Unie te ontvangen die een onderzoek'
had willen instellen naar de omstan
digheden waaronder leden van het
Chileense parlement sinds de macht-
overname gevangen zitten. In een
boodschap aan IPU hoeft het regime
het bezoek 'niet opportuun' genoemd.
CARACAS (Reuter) De zittende
regeringspartij in Venezuela, de
Christen-Democraten, heeft toegege
ven dat zij is verslagen bij de presi
dentsverkiezingen van afgelopen zon
dag. Met een gelukstelegramfelici-
didaat Lorenzo Fernandez zijn belang
rijkste tegenstander Carlos Andres
Perez met diens overwinning. Eerder
op de. dag had de regeringspartij de
partij van Perez, de Aceion Democra-
tica, nog- beschuldigd van knoeierijen
bij; de verkiezing. Kort nadat het tele
gram- van Fernandez was. ontvangen
maakte, het stembureau bekend, dat
Perez een-enorme overwlnmig had be
haald. Hij, kreeg meer dan de helft
van-dè:-uitgebrachte stemmen. Alle
nlet-efficiëje bronnen hadden deze
uitslag al'eerder gegeven.
A Ti Aar-a landan kije belangstelling heeft voor bezoë-
zlllutrc luimen ken over en weer van parlementsie-
m„ Tcwwi/, den, vakbondsleiders en vertegenwoor-
N" f® SM"»® v Ölgéfs 'van'jeugdorganisaties. .3
l0ver dè.kwestie-Berlljn merkte bonds-
IfnnnBn'i.im m?tTTnnearfteen kanselter Brandt nog op. dat er vol-
Bulgarije met Hongarije en geJls ^em geen 'onnodige moellijkhe-
Ondertekening van het verdrag met
Praag zal 'binnen enkele dagen' ge
volgd worden door overeenkomsten
met Hongarije en Bulgarije, zo zei
Brandt.
Over het Tsjechoslowaaks-Duits ak-
TEL AVIV (Reuter) De 86-jarige
Libische vltegtuigkaper Mohamed al-
Toemi is dinsdag door ëen rechtbank
in Tel Aviv veroordeeld tot verpleging
in een psychiatrische inrichting.» Hij
moot daar blijven tot hij genezen is
verklaard. ----- r
- Volgens een commissie die hem heeft
den' zullen ontstaan over de uitleg onderzocht, was al-Toeml in een pa-
van het vier mogendheden-verdrag thologlsche toestand toen hij ln augus-
over, Berlijn, naar aanleiding van het tus van dit jaar een Boeing 707 van
akkoord tussen Bonn en Praag.'Middle East Airlines'kaapte.
ADVERTENTIE
Premier Strougal van Tsjeehoslo-
kóórd zijn énkele malen moeilijkhe
den. gerezen, omdat "de partijen het
'niet eens konden worden over de
"kwestle-Berlijn. Strijdpunt was de
vraagof West-Duitsland de Westber-
lijase'tinstellingen -zou mogen verte
genwoordigen in de Oosteuropese lan
den, 'De besprekingen knapten een
paar maal af op dit punt en de voor
genomen reis van Willy Brandt naar
Praag werd tot tweemaal toe uitge
stelde-Een definitieve regeling moet
éiog worden gevonden bij komende'
onderhandelingen.
'Openlijk-'
Inde, gemeenschappelijke 'verklaring,
die na het bezoek is uitgegeven,
wordt gezegd, dat ondertekening van
het.-verdrag niet alleen van belang is
voor beide betrokken landen, maar.
voorde toekomst van. heel Europa.
De besprekingen worden omschreven
als; openlijk en' zakelijk. Voor Tsje-
ehoslówakije -'namen deel premier
Strougal en partijleider. Gustav Hoe-
sak.:- .-/V".
Voor.. West-Duitsland was behalve
Brandt .ook minister van buitenlandse
zaken Walter Scheel aanwezig. Scheel
zei na afloop van de bijeenkomst, dat
er. besprekingen zullen worden ge:
voerd: over culturele contacten. Dé
Westduitse regeringswoordvoerder
Von Wechmar zei dat Tsjechoslowa-
ëiOïliro
p
JONCE JENbVE
In februari 1972 had. de Veiligheids
raad de secretaris-generaal gemachtigd
deze besprekingen te begüan.èn. Wel
verzocht de raad Waldhelm om volle
dig op da hoogte te worden gehouden
van eventuele nieuwe ontwikkelingen
aangaande hét vraagstuk. Waarnemers
ziep dit als een uitnodiging om toch
de deur maar open te houden voor
een eventuele hervatting der contac
ten, als Zuid-Afrika wat toeschietelij
ker 1 wordt. Maar de Afrikaanse leden
van de Veiligheidsraadlieten weten
dat zij al op een tweede resolutie
broedden waarin 'de voortgezette Ille
gale bezetting van Namibië- dopr de
fascistische, regering van Zuid-Afrika*
veroordeeld wordt en verklaard wordt
als 'een daad van agressie en een be
dreiging van de intrenatlonale vrede
en veiligheid'.
Geen zin
De Nigeriaanse afgëvaa'rigde Ogbu zei
dat men- "had kunnen weten dat het
gee nenkélé zin had met Z.-Afrika te
praten over terugtrekking uit ;dlt ge
bied. Er v/aren vanuit Pretoria de
laatste jaren alleen maar, maatregelen
van repressieve aard genomen om de
ze onwettige bezetting nog te verster-
kan en onmenselijke wreedheden zijn
begaan togen het volk van Namibia
als reactie op zijn strijd om onafhan
kelijkheid. Zuld-Afrlka's vasthoudend-
heid in zijn politiek is volgens de Ni-
geriaan alleen maar mogelijk vanwege
de steun die het krijgt van zekere.
Westerse landen,
'Namibië is vandaag voor allerlei
-praktische doeleinden het exclusieve
koloniale domein van de VS, van En
geland, van Frankrijk, West-Duits
land, Japan en de twee koloniale ver
tegenwoordigers Zuid-Afrika en Por
tugal,' zei de heer Ogbu. 'Japan be
zorgt zich in'snel tempo een slechte
naam op het Afrikaanse continent ge
zien zijn klaarblijkelijke ongevoelig
heid voor de politieke verlangens van
de Afrikanen In het algemeen en: de
Namibianen in het bijzonder.' De Ni-
geriaan sprak de hoop uit, dat West-
Duitsland zijn houding in deze kwes
tie nu eens zou bepalen op.grond van
wat het beste is voorde meeste Nami
bianen, 'en niet meer op de engharti
ge en parochiale visie van zijn landge
noten of de afstammelingen van zijn
landgenoten daar.'
Tijdens zijn bezoek aan Londen, dat
hij op uitnodiging van Heath brengt,
heeft president Mobotoe van Zaire
krachtig/aangedrongen op een veran
dering. van het Britse beleid in Afrika
ten gunste van de daar optredende be
vrijdingsbewegingen.
In de Anterikaanse senaat is een uit
puttend debat begonnen over een
voorstel van Humphrey om de wetge
ving die .de import van Rhodesisch
chroom mogelijk maakt te herroepen.
Deze import is namelijk in strijd met
de economische sancties welke de VN
tegen Rhodesië heeft uitgevaardigd.
De'regering heeft eerds eerder pogin
gen van hét Huis om het embargo je
gens Rhodesië weer in te stellen on
dersteund. Kissinger verklaarde bij
voorbeeld,-' dat Rhodesisch. chroom
'niet'langer noodzakelijk.was voor de
Amerikaanse veiligheid'.Pogingen
van do.'Democraten in/de senaat om
het debat, te beëindigen en tot stem
ming over te gaan, werden tot nu toe
overstemd,
(ADVERTENTIE)
TEL AVIV, CAIRO, GENÈVE (Reuter, AP, UPI, AFP, DPA)In de
door Israël bezette gebieden, waar het de afgelopen'twee jaar op^
merkeUjk rustig is geweest,, eyërials tijdens de oktobér-óórlog, is de
laatste dagen,een duidelijke opbloei van Palestijns-nationalistische
gevoelens të constateren. Dit uit zich in toegenomen aanslagen en
sympathiebetuigingen van de plaatselijke leiders voor de Palestijnse
guerrilla-beweging.
Zo ontplofte gisteren op een drukke
markt in, Hebron een handgranaat,
waarbij acht personal,, allen Arabie
ren, gewond werden. Vorige week
werd in Hebron tijdens een kort vuur
gevecht tussen guerrillastrijders en;
een Israëlische patrouille een Arabier
gedood. De ontploffing van gisteren
was de vijfde sabotagedaad in het be
zette Jordaanse gebied sinds een week.
Bij andere aanslagen werd de militai-
re gouverneur van Nabloes zwaar, ge
wond en 18 mensen op een markt in
oostelijk Jeruzalem.'i
In Israël gedoóït men dat; de opleving
van de guerrilla-activiteiten in de be
zette gebieden, die overigens nog niet
het normale levenspatroon hebben
verstoord, direct verband houdtmet
de komende vredesconferentie van Ge
nève. De Palestijnse commando-bewe
ging zou er nu alles op alles, willen
zetten om te demonstreren dat.zij een
machtige factor Is, waarmee rekening
gehouden moot worden. Dat de Pales
tijnse plaatselijke leiders zelf ook re
kening houden dat de guerrillabewe
ging in de toekomst het bestuur in
handen krijgt van de bezette gebie
den, blijkt uit hun uitlatingen.
Begin deze week zettende Israëli's
acht Palestijnse leiders, die zich ópen-
lijk hadden uitgesproken voor steun
.aan de guerrilla-beweging,-over da ri
vier de Jordaan naar Trans-Jordanlë;
hetwelk aanzienlijke onrust veroor
zaakte in de bezette gebieden. Boven
dien werden voor het eerst sinds ja
ren weer vijf huizen door het Israëli
sche leger opgeblazen waarvan de ei
genaars .van guerrilla-activiteiten be
Van een onzer verslaggevers
LEUVEN Op de universiteit van Leuven is gisterochtend het conflict over de Benoeming van
een Zuidafrikaanse docent bij de faculteit voor Germaanse balen verder op de spits gedreven.
Tientallen studenten bezetten het faculteitsgebouw en bij zes andere faculteiten gingen de studen
ten in staking.
De studenten verzetten zich" tegen
de benoeming van de cultureel atta
ché van de Zuidafrikaanse ambassa
de in Brussel, F. Spies,, tot docent
in de Afrikaanse taal- cn letterkun
de. Zij wensen geen college te vol
gen bij een vertegenwoordiger van.
het apartheidsregime van Vorster,
die bovendien betaald wordt door-de
Zuidafrikaanse ambassadé. Het uni
versiteitsbestuur beschouwt-de Zuid:
afrikaan niet als een vertegenwoor
diger van 'een regime' maar als een
wetenschappelijk medewerker. "We
aanvaarden docenten uit ieder land,
.zelfs uit' landen met een dictatuur",
verklaarde woensdagmorgen een be
stuurslid voor de Belgische radio.
De Leuvense studenten hebben voor
hun actie bijval gezocht-in België
en Nederland. De boycot Outspan
(BOA) beloofde via informatie hun
strijd te zullen steunen.
De Leuvense studenten voeren al
twee maanden actie tegen de benoe
ming van de Zuidafrikaan. Zeven
tien van de eenentwintig studenten
die aanvankelijk de studie wilden
volgen, weigerden de colleges van
Spies te bezoeken. Bij één van die
böycot-acties zou volgens het univer
siteitsbestuur 'fysiek geweld' zijn ge
bruikt
'Goedkoop'
De cultureel attaché Spies werd
door de faculteit aangetrokken voor
het vak Afrikaanse talen 'omdat hij
zo goedkoop is'. Z'n salaris wordt
namelijk gewoon doorbetaald door
de Zuidafrikaanse ambassade. Een
Belgisch weekblad veronderstelde
dat Spies door de verantwoordelijke
hoogleraar niet zozeer was aange
trokken 'uit reactionaire overtuiging
maar wel uit een adembenemend po
litiek onhewust-zijn'. Niet alleen do
ceert Spies gratis aan de Leuvense
universiteit, de Zuidafrikaanse am
bassade is ook uiterst gul met het
schenken van literatuur- en geschie
denisboeken. De studenten signaleer
den studieboeken waarin argeloos
werd gesproken over de 'vegtiustige
Bantoes' en de 'sogenaamde slagting
van Sharpville'. Spies zelf ziet als
belangrijkste taak 'de promotie van
de Zuidafrikaanse literatuur; doce
ren Is daartoe een middel'.
schuldigd werden. S'-'ÏA
Hoe veranderd de sfeer Is in dé bezet
te gebieden, blijkt wel uit de opmer
kingen, die een bekende reisagent in
oost-Jeruzalem tegenover één Israëli
sche krant maakte. 'De situatie in dé
bezette gebieden is als;een vulkaan
plotseling- weer tot' leven, gekomen,'
eïdüs déze man, die nóg een paar we
ken geleden helemaal niet zijn mond
tegenover journalisten zou hebben
opengedaan. 'Noem de guerrillastrij-
,ders -geen, terroristen. Zij zijn legitie
me .vrijheidsstrijders,Wij zijn érg,
érg boos,, omdat u mensen zonder re
den en: ten onrechte hebt gedepor
teerd" (de acht plaatselijke leiders).
Hét enige, wat zij deden was dat zij
■spraken; En u, Israëli's, wilt beweren
dat u de démocratie respecteert'
De Israëlische ambassadeur in Frank
rijk, Asher Ben Natan heeft het be
richt van Het Israëlische blad Ha'ar-
ets, als zou Frankrijk op het punt
staan een eventuele Palestijnse staat
te erkennen, die door de Palestijnse
Bevrijdingsorganisatie (PLO) wordt
geleid, .als 'pure verzinsels' bestem-
peld,. Volgens het bericht zou de
Franse minister van buitenlandse za
ken Michel Jobert dit tegenover Ben
Natan hébben aangekondigd, die dit
als een nieuwe anti-Israëlische stap
ven de Franse regering zou hebben
bestempeld. Franse regeringsfunctie-,
narissen weigerden echter commen
taar op het bericht te leveren.
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken Henry Kissinger heeft
gisteren in Londen toegegeven dat de
VS in het verleden niet alles hebben
gedaan om een permanente regeling
in het Midden Oosten te bevorderen.
Hij komt vandaag in, Algiers,-waar hij
een paar uur bfijft en overleg voert
met presldent "Boüinédienne. Vandaar
vliegt KissingernaarEgypte, Saöudi-
Arablë, Syrië,VDibanón en Israël. Hij
wordt maandag ih".Geneva verwacht,
een dag voor het begin van de vrede
sconferentie. v_' 7
Yasser Arafat,' de leider van de PLÖ
heeft intussen ".laten wetendat hij
niet met Kissinger wil spreken, omdat
deze de vertegenwoordiger is- van-éen
land 'dat.de vijand alle vernietigings-*
middelen heeft geleverd, die tegen on
ze strijders en de Arabische: soldaten
zijn gebruikt". Aldus het Libanese
blad Al Liwa, dat góede betrekkingen
mét de gu erril 1 abeweging;onde rhoudt.
President Sadat heeft" de Egyptische
militairetop vervangen. Generaal-ma-
joor Abdel Ghaflli el-Gimassy wérd tot
chef-staf benoemd; ln'-plaats .Van? luite
nant-generaal Sa'ad Ëdditf Shazli. Of
Sazli een nieuwec functie heeft gekre
gen, is niet bekend ^gemaakt Tevens
werden nieuwe commandanten be
noemd van het. Egyptische tweede: le
ger, dat is ingezet :ia de noordelijke
sector van hét Suezkanaal en van. het
derde Egyptische léger in de zuidelij
ke sector. 'i'-é-
Het Amerikaanse. Huis van Afgevaar
digden heeft met 864 tegen 52 stem
men het door de regering-Nixon inge
diende wetsontwerp aangenomen, dat
voorziet in leningen .en-giften aan Is-
ral ten bedrage van 2,2, miljard dol-:
lar voor de aankoop van nieuwe wa
pens.
m
;-Mf
'ëa
:ff§3
r-llf
•:'g$
-Viijj?
TÊlfi
■■Mï
Mi
•Hsl
:pg|
H
isÉI
i'fl
pi
■'ff,
i
Jf
fifj
Wy-m
axiS.
