Om de jeugd
■H
m. i imw&gm
SCHOOL
IN MOEDERS KEUKEN
LEER IE HET OOK!
Geduld met
etende
kleuters
Dokter, wat vindt u?
Waaroi
9
vraagt Uif kind en wat antwoord U 9
LAAT ZE MAAR SCHUIVEN!
l
1
1
1
p
Ju
Studieboek over
de fijne keuken
Vis zonder
graten
Een rommelig
gebit: niet
nódig!
Waarom?
i Breinbreker
ÏH E f
811
ÈMAILLE KEUKENUITZETTEN
LK
VO'JE
VR
HET VRIJE VOLK
ZATERDAG 8 'JANUARI 1955
'00
T*
SPI
I
m
hun
/"Anders zijn verplicht
kinderen tot en met de
U ziet, met het leren bemoei
ik me niet. We zullen ons hier
beperken tot het lichamelijk
welzijn.
'Is er dan iets aan de voe
ding van mijn kind te comple-
-vo'ïiws;
Meer melk
Variatie
Volledig dieet
groente 250
brood (bruin) 300
S!
Ongevaarlijke kleding
Dikke darm
Pijnloze bevalling
Navel
En verder...
door
J. J. BUSÏCES JR.
Mijn collega Van,Leeuwen, die
jaren jeugdpredikant ia
Den Haag was en sinds
korte tijd studentenpredikant
in Amsterdam is, heeft een tijd
geleden een boekje „Om de
jeugd of om de kerk"* gepubli
ceerd, Op grond van enkele en
quêtes, een aantal romans en
persoonlijke ervaringen geeft hij
in dit boekje een beeld van de
moderne jeugd. Het is een vrij
somber beeld. De moderne
jeugd is geestelijk doelloos, dak
loos en verlaten. Feitelijk 15 zij
godloos. Ds. Van Leeuwen a
waarlijk geen pessimist, maar
zijn kijk op de jeugd van tegen
woordig is toch niet bijzonder
opwekkend, al zal hij zeggen,
dat hij uitsluitend getracht
heeft, een analyse van de wer
kelijkheid te geven.
Aan het einde van 1954 heeft
de paedagoog D. L. Daalder een
boek gepubliceerd „De jeugd
aan het woord" (U.M. West-
Friesland, Hoorn) waarin een
heel ander beeld van de jeugd
gegeven wordt. Het is een merk
waardig geschrift. De hoofdre
dacteur van de kranten der
Vereerügde Noord-Hollandsche
Dagbladen N.V. te Haarlem
stelde de heer Daalder voor,
een rubriek te openen voor de
vergeten categorie, de jeugd van
12 tot 20. Het voorstel werd
aangenomen. Iedere week stel
de Daalder een probleem aan
de orde, waarover de jongeren
hun mening mochten zeggen
Dat deden zij. Drie meningen
werden geplaatst, de rest werd
samengevat en van een korte
commentaar voorzien. Het ge
noemde boek bevat de aan de
orde gestelde problemen, de
voornaamste reacties en de
commentaar van de heer
Daalder.
Ik noem enkele problemen:
de moderne jeugd, jeugd en
kerk, lippestift en poederkwast,
de paar dans, de film, geheel
onthouding, liften, lectuur, mu
ziek, moderne kunst, jongens
en meisjes, sexuele voorlichting.
Ik heb dit Ixxv. van Daalder
met vreugde gelezen. Hier
komt een iieei andere jeugd
aan het woord dan in het boek
je van Van Leeuwen Van de
jeugd van de laatste kan men
niet veel verwachten. De jeugd
van Daalder geeft ons vertrou
wen in de toekomst.
Wie de beide boeken gelezen
heeft, staat voor de vraag, wie
er nu eigenlijk gelijk heeft. Ik
geloof, dat noch Van Leeuwen
noch Daalder gelijk heeft. Mis
schien kan Ik ook zeggen, dat
ze allebei gelijk hebben. Da
jeugd van Daalder is een an
dere jeugd dan die van Van
Leeuwen. De jeugd van van Van
Leeuwen is ae ongeselecteerde
jeugd van de grote stad, die
van Daalder de" geselecteerde
jeugd van het platteland en de
provinciesteden.
Wij zullen goed doen zowel
Van Leeuwen als Daalder te
lezen. De optimisten zullen ken
nis moeten nemen van wat Van
Leeuwen schrijft. De oessimis-
ten zullen zich in Daalder moe
ten verdiepen. Voor een eenzij
dig optimisme is immers even
min reden als voor een eenzijdig
pessimisme. Ik heb echter de
indruk, dat de ouderen, wan
neer het om de jeugd gaat, eer
der tot pessimisme dan tot op
timisme geneigd zijn. Het is een
vermoeiende en gevaarlijke ge
woonte geworden, over da jeugd
van tegenwoordig te klagen.
Daarom zou ik het boek van
Daalder vooral ter lezing willen
aanbevelen.
!k heb voor die aanbeveling
nog een bijzondere reden.
De jongeren staan nog al
sceptisch tegenover de politiek.
Op onze vergaderingen zien wij
weinig jongeren. W13 hebben de
neiging, hun dat te verwijten.
Laten wij voorzichtig zijn Uit
het boek van Daalder blijkt,
dat ook de jongeren, m wie de
ouderen vertrouwen kunnen
hebben, geen vertrouwen in de
ouderen hebben. Dat moet ons
iets zeggen. Het zal ons in onze
beoordeling van de jongeren
bescheidenheid leren. Het is
voor een groot deel onze schuld,
dat zij zijn zoals zij zijn. Wij
hebben het er met naar ge
maakt. recht te hebben op hun
vertrouwen. Dat geldt zeker op
het terrein van de politiek.
De waag is, wat wij hebben
te doen, om het vertrouwen van
de jeugd te winnen. Als het de
socialistische beweging niet lukt,
de jeugd, waarin wij vertrouwen
kunnen hebben, te winnen, is
zij verloren. Als ons socialisme
de jongeren met weet te bezie
len, hapert er iets aan dat
socialisme. Het socialisme is een
zaak van de hersenen, maar het
is ook een zaak van het hart.
2el Treub niet, dat je, als je op
je achttiende jaar geen socialist
bent, geen hart hebt? Maar dan
moet ons socialisme ook van dien
aard zijn, dat het niet alleen
een beroep doet op net ver
stand, maar ook op het hart.
Hebben wij het hart wellicht te
veel vergeten?
Het boekje van Daalder heeft
'er mij van overtuigd, dat wij,
om de jeugd te winnen, die mo
tieven in het socialisme zullen
moeten versterken, welke tot het
hart spreken. Het socialisme is
meer dan een zakelijke aangele
genheid. Neen, het is geen ge
loof en geen religie, maar het
is wel een zaak van het hart,
want het Is een zaak van de 1
hele mens.
i
vat men een schoolgaand
idnd het best kan laten eten?
stoffen bevat zonder in
de uitgestrekte armen
van de chemische in
dustrie te vallen, die
met kalk, vitamine en
■..at al niet klaarstaat?
Het antwoord is een-
leeftljd van veertien jaar de
school te laten bezoeken. Op
school dient niet alleen een
tekort aan lichaamsbeweging voudig en toch zo moei
en een slechte houding te ]iik te realiseren: geva-
rieerde voeding,
worden vermeden: een school u weet dat ons voed-
kan medisch gezien tot groot sel bestaat uit koolhy-
dra ten, dat zijn alle
voordeel zijn, omdat deze of- suiker- en meelspijzen,
ficièle verzamelplaats van de by Vkom?nd walmen
jeugd de gelegenheid biedt de
voeding te completeren! het lichaam nodig
heeft voor de instand
houding (keukenzout,
ijzer en kalk) van vele,
deels ingewikkelde,
chemische processen in
en tussen de lichaams
cellen, Voorts een aan
tal vitaminen.
Koolhydraten zijn
betrekkelijk goedkoop:
ik noem brood en aardappelen. Duur
teren, komt het dan tekort?' der »s suiker.
zal men zich afvragen.
Verschillende onderzoekingen heb-
ben inderdaad aangetoond, dat het komt het probleem: welke
kind uit het gezin met de smalie beurs koolhydraten. Liefst die welke be
niet gevoed wordt zoais dat zou moe- halve koolhydraten nog meer nuttigs
ten. Dat ligt aan het geringe inko- doen leveren. _Zo geeft suiker alleen
men, aan het gebrek aan kennis op koolhydraat, maar aardappel nog wat
het gebied van de voeding, aan (on- eiwit en vitamine C, bruin brood
juiste) eetgewoonten en aan het ont
wikkelingsniveau van het gezin. Hoe
geringer de ontwikkeling in een ge
zin hoe groter de kans op een ver
keerde voeding voor de kinderen.
Welk menu moeten we de kinderen
geven, dat alle benodigde voedingc-
Onze Margreetje is voor 't eerst
naar de kleuterschool. Ze is
maanden later dan de anderen,
omdat ze nu pas de vereiste leeftijd
van vier jaar en drie maanden be
reikt heeft. Ze gaat voorlopig alleen
's morgens, omdat ze 's middags nog
zo lang slaapt.
Al weken lang praatte Margreetje
over de school, ze
wilde er dolgraag
heen, dus stapte
zede eerste mor
gen aan mijn
hand monter een
nieuwe levenspe
riode ia
Qm half twaalf
liet ze vol trots
haar eerste school-
tekening zien: een
paar onduidelijke
krassen
Ze werd door de
hele familie uit
bundig toegejuicht.
De tweede morgen kwam ze ner
veus en prikkelbaar uit school. „Was
't fijn op school?" de geijkte vraag
van alle moeders.
Ze zei alleen: „Een kindje zei, dat
ik vies tekende!"
De hele familie diep verontwaar
digd: „Jij kan móói tekenen hoor!"
„Dat kindje weet er niets van, hè?'
vroeg ze voor alle zekerheid. Dit
werd in alle toonaarden bevestigd.
Ze kikkerde wat op,
Vanmorgen echter weigerde ze in
eens om naar school te gaan.
„Wat is dat nou? Het is toch fijn
op schooi?"
„Ze hebben daar zóveel speelgoed
en ik weet niet, waar ik mee spelen
moet!" zei ze neerslachtig.
Het valt niet mee om groot te wor
den, om het eens origineel te zeggen.
„Kom, mamma brengt je lekker
naar school", zei ik bemoedigend.
„Is het Woensdag?" vroeg ze.
Toen ik ja-knikte, veerde ze op:
„FÜ'n, dan hebben we vanmiddag
vriji"
Op weg naar school zei ze ineens
blij:
„Morgenochtend hoéf ik niet, dan
moet ik naar de tandarts, hoi hoi
hoi!"
L. DE VRIES—BOEKEN
vitamine B en beide laatste nog voe-
dingszouten. Waarmee suiker ver
oordeeld is tot matig gebruik. Een
kind, dat te veel suiker eet, heeft geen
trek in andere betere voedingsmidde
len.
Vet schept geen problemen. Mar
garine is voortreffelijk, maar geeft
niet veel. Het moeilijke punt is eiiuit.
Voedingstechnisch is dierlijk eiwit te
verkiezen boven plantaardig. Dier
lijk eiwit is duur (vlees, vis. °i). Ge
lukkig bezit ons land een kostelijke
eiwitbron: melk. Melk en kaas be
vatten een eerste klas eiwit en de
nodige hoeveelheid kalk en fosfor.
Toch is het in ons land met zijn
grootste export van zuivel ter wereld
nog steeds niet voldoende doorge
drongen dat melk door iedereen da
gelijks gebruikt moet worden, in
welke vorm doet er niet toe!
Daarom is het een maatregel van
wijs beleid op school melk te ver
strekken.
Kinderen van 7 tot 9 jaar hebben
ongeveer 1900 calorieën per dag
nodig van 914 jaar 2600 en van
14 tot 20 jaar 3100 calorieën.
Om u wat wegwijs te maken hier
bij een voorbeeld van een volledig
dieet dat 2500 calorieën, 82 gram ei
wit, 95 gram vet, 299 gram kool
hydraten en de nodige bjjstoffen als
zouten en vitaminen bevat.
Geef de groenten van het seizoen.
Vitamine D alleen op dokters voor
schrift. Slechts vitamine C mag het
gezin nemen (1 tablet per dag per
persoon) als het fruit 's winters te
duur is. de aardappel arm aan vita
mine en de bladgroente schaars, dus
van Januari tm. April.
melk J liter
vlees of vis100 gram
aardappel 300
fruit 100
havermout, gort 30
suiker 40
margarine 60
kaas 40+ 25
Wie daar niet genoeg aan heeft
vuile het dieet aan met brood en
aardappel. Ei kan om de dag gegeten
worden en vervangt dan 40 gram
vlees of vis.
H. L. HEIJERMANS
Pr zijn veel wetten in Frankrijk.
Een ervan is dat meisjes tus
sen veertien en zeventien verplicht
huishoudonderwijs moeten genieten
Maar zo heel ernstig wordt dit niet
opgenomen. Er bestaat tenminste
geen enkele straf voor hen die zich
hieraan onttrekken. En dat zijn er
heel wat want er zijn maar ruim
zestig huishoudscholen die nog aan
gevuld worden met een tweeduizend
centra waar deze meisjes, maar ook
andere en gehuwde vrouwen, cursus
sen kunnen volgen.
Het onderwijs is er geheel gratis,
en het rooster bevat van alles wat
haar in 't huishouden van nut kan
zijn. Vóór alles gaat het erom om
zoveel mogelijk zelf te doen zonder
hulp van een dienstbode, dat spaart
veel geld, en dat spreekt tot het
hart van de van nature economische
Frangaise.
Deze cursussen verplichten de
leerlingen om gedurende drie jaren
honderd uren per jaar te komen.
Het eigen gekookte potje kan ter
plaatse .gegeten worden. Het is na
tuurlijk een volledige maaltijd an
ders zou er in Frankrijk geen ge
noegen mee genomen worden: soep,
vlees of vis, groente, en een of twee
nagerechten. Er moet 150 franc
voor worden be
taald, her tekort
wordt door de
school-cassa aan
gevuld.
Het aantal leer
lingen van de huis
houdscholen en de
centra is groot,
maar toch lang niet
zo als dit zou kun
nen zijn. De reden
hiervan moet waar
schijnlijk gezocht
worden in het feit
dat het Franse
meisje thuis zeer
veel leert. Want het
is heus geen uitzondering dat school
meisjes, wanneer de moeder overdag
buitenshuis werkt, om twaalf uur
hun eigen maaltijd verzorgen, wat
niet betekent boterhammen snijden
en beieggen, maar het vervaardigen
met smóak van een serie schr
iels, op z*n minst dne. en volgens
de goéde en bekende Franse recep
ten klaargemaakt. Voor vele doch
ters is dan ook het huishoudonder
wijs niet zo noodzakelijk en daarom
wordt het met die wet ook niet zo
ernstig genomen. Men weet toch
dat er in zeker negentig procent van
de kleine Frar.gaises een uitmunten
de huisvrouw steekt, die eens en op
de meest natuurlijke wijze (dus in
moeders keuken) tot volle ontwikke
ling zal komen.
„De kunst van het koken" van
J. A. W e e r h e ij m is een degelijk
studieboek. De heer Weerheijm is
oud-chefkok en zijn bock geeft ons
alle geheimen Van de fijne keuken
in het goede restaurant.
Men moet wei over een goed in
gerichte keuken beschikken en be
langstelling hebben voor vrij gecom
pliceerde Tecepten, wil men dit boek
geregeld kunnen gebruiken.
Wie echter nu eens precies het
füne wil weten van alle sausen en
bouillons met Franse namen, van
geleien, pasteivullingen en alle mo
gelijke vlees- en vissoorten, die in
restaurants (terecht) altijd zo moei
lijk lijken, kan het allemaal leren
uit dit boek.
Overzichtelijke schema's aan het
eind van sommige hoofdstukken
geven een beeld van de soorten soe
pen of sausen, die men kan maken,
uitgaande van grondrecepten.
Het boek is uitgegeven bij Van
Holkema en Warendorf in Amster
dam. G. B.
Vis stuit vaak op bezwaren, omdat
hij met graten, geschapen is.
Vraag eens aan uw visieverancier of
hij de schelvis voor u wil fileren,
maar neem de graten toch mee naar
huis.
Trek de graten met wat water, een
laurierblad, een uitje en wat peter
selie een kwartiertje. Kook de vis
filets met een scheutje visbouillon in
een gesloten pan gaar; niet langer
dan tien minuten.
Maak een mooie gebonden saus
van het viswater, margarine, bloem
en een scheutje melk p£ koffieroom.
Strooi er heel fijn gehakte peter
selie over en bedek de vis met de
saus. Eet er gekookte aardappelen
bij, sla, bieten of worteltjes.
TTebt u een zoon of een dochter
zo tussen de één en vijf jaar,
wie het wel eens aan eetlust man
keert? Zoek de „fout" dan niet
altijd bij het kind, maar probeer
de volgende - door het Voorlich
tingsbureau van de Voedingsraad
uitgegeven regels eens in acht
te nemen:
besteed er niet te veel aandacht
aan; elk kind staat graag in het
middelpunt van de belangstelling;
wacht een half uur, neem dan het
bord weg;
geef tussen de maaltijden niets
te eten;
niet laten snoepen voor het eten;
zorg dat het kind aan tafel mak
kelijk zit en goed hanteerbaar eet
gerei heeft;
vaste tijden voor de maaltijden;
afwisseling in de voeding; varia
tie bevordert de eetlust;'-.
een kind vindt het prettig mee
te doen met de ouderen; geef het
alles wat de pot schaft mits het
niet te zwaar gekruid of te moei
lijk verteerbaar is;
een prettige stemming aan tafel
is belangrijk; speel niet op, als het
kind u door zijn getreuzel irriteert.
il!llll!lllllfllll!llllHII!ll!IIII!l![llll!llllll!lllll]|lllllllllll!llllilllIIII!IIIIIIIII
verheugend. Ik kan het boek van
Read „Moeder worden zonder vrees"
aanbevelen
Langzaam aan begint het de be
volking duidelijk te worden, dat de
zorg voor het. gebit even noodzake
lijk is als dagelijks brood. Tanden
poetsen vindt men gewoon, evenals
gaatjes iaten plomberen In plaats
van te lang te wachten, zodat een
dikke kiespijnwang teken van ver
waarlozing het gevoig is en trek
ken van de rotte elementen het treu
rig besluit.
TANDREGULATIE, dat wil zeg
gen schots en scheef groeiende tan
den bij het kind netjes in het gelid
brengen, is voor velen of een on
bekende ingreep of een luxe. Tand-
reguiatie bereikt de tandarts door
middel van een tandregulatieappa-
raat, een groot woord voor een plas
tic plaatje met bcugeltjes die de tan
den in het gelid duwen of trekken.
Die beugeltjes zijn geen luxe, maar
zijn naar mijn mening medisch nood
zakelijk,omdat de kans op caries
(gaatjes in het gebit) bij een regel
matig gebit kleiner is dan bij onre
gelmatig geplaatste tanden en kiezen.
Immers, in die onregelmatige gebitten
hopen zich spijsresten gemakke
lijk op.
In de tweede plaats wordt de vorm
van de kaak door tasvdrcgulatie ver
beterd en ten slotte is de psychische
A. T. T. te Rotterdam. Kanker is
niet besmettelijk, dat wii zeggen het
wordt niet door bactenen oi virus
van de ene op andere mens overge
bracht. Het vele jaren inwerken van
tabaksrook, speciaal sigarettenrook,
werkt bevorderend op het ontstaan
van longkanker Het gaat hier om
een chronisch inwerkende prikkel.
Jarenlang dragen van kleding van
een vroegere kankerpatiënt geeft geen
prikkel op de huid waardoor de cel
len van de huid of een ander
lichaamsdeel er toe gebracht worden
in kankercellen te veranderen. Wees
gerust, die kleren zijn onschadelijk.
Kwakzalverij
Mevr. v. d. B. te Vclp. Zoals ik voor
spelde is het uitgekomen. Het poeder
tegen kanker bestond uit fijngestamp
te valse salie en gamander. De heer
Welkrijn te Veenendaal, die dit poe
der verkoopt, weet dan hierbij dat
zijn middel onwerkzaam is. Hoelang
nog is het publiek vogelvrij voor de
verkoop van geneesmiddelen? De
Warenwet beschermt de bevolking
heel wat beter. Maar geneesmidde
len onverschillig of ze deugen of
niet schijnen met van belang;
die mag elke leek klaarmaken en
in de handel brengen.
C. v. S. te Enkhuizen. Chronische
dikke-darmontsteking met bloed en
factor zeer belangrijk. Een rommelig slijm in de ontlasting is meestal een
gebit alsof de tanden en kiezen er
van veraf ingemikt zijn, geeft een
gevoel van minderwaardigheid.
Een aantal ziekenfondsen geeft een
bijdrage in de kosten van een regu
latieapparaat. Het ware te wensen
dat deze apparaten tot de verplichte
psychosomatische ziekte, een aandoe
ning die ontstaat bij een bepaalde
karakterstructuur, waarbij (on) be
wuste moeilijkheden ais het ware via
de darm verwerkt worden. Een com
binatie van psychische en dieetbehan-
deling kan goede resultaten geven.
verstrekkingen zullen gaan behoren. Niet zelden worden goede met slechte
Hoe eerder hoe beter, Z. A. de K. te perioden afgewisseld. Als elke behan-
Kotterdam! deling faalt en de patiënt zou drei
gen te verbloeden kan ais laatste red-
c,ri„„middel de dikke darm operatief ver-
S tot long wijderd worden.
J. H. te Noordwijk. Het is niet ver
klaard hoe het .komt dat de een met SeTiiin Lerlriecrt
een steenstoflong bij geringe afwij- J oearieBi
king op de X-foto zeer veel last heeft.
benauwd, kortademig en invalide is,
terwijl een ander met een duidelijke
steenhouwerslong op de Röntgenfoto
geen of nauwelijks last heeft Tegen
een stoflong of het om asbest, klei-
stof, steenkool- of granietstof e.d.
gaat, is geen kruid gewassen. Er is
maar een oplossing: voorkomen. De
werkplaats zo inrichten, dat inade
ming van schadelijk stof niet mogelijk
is. Dat dit zeer moeilijk is te verwe- Rugpijn
zenlijken weten de mijnwerkers, ai
geeft men zich veel moeite en be
steedt men veel geld de atmosfeer in
C. A. v, d. L. te Den Helder. Van
inpennen en inrijgen wordt men
schijnbaar slank, omdat ongewenste
dikten worden'verplaatst. Deze pui
len boven en onder het corset uit.
De weegschaal is de enige betrouw
bare meter van het gewicht. Tegen
het dragen van een rubbercorset is
geen bezwaar, mits niet op de blote
huid.
de mijnen stofvrij te houden. Aan
het koienfront zal dit pas lukken bij
volledige mechanisatie.
C. W. H. te Amsterdam. Zowel van
Russische als van Engelse zijde wordt
erop gewezen dat bij goede, voorbe
reiding van de vrouw zowel 1 geeste
lijk als lichamelijk de bevalling
praktisch pijnloos verloopt. Daartoe
zijn nodig gymnastiekoefeningen m
de zwangerschap ter beheersing en
vooral ter ontspanning van buik- en
bekkenspieren, voorts een goede voor
lichting van de vrouw, zodat ze met
•tri
II. A. P. te Zutphcn. Fijn laag in de
rug komt vrij veeï voor. Het is lang
met altijd mogelijk zelfs na uit
gebreid onderzoek te zeggen wat
precies de oorzaak van de pijn is En
zelfs ai heeft men de oorzaak menen
te vinden is de bestrijding van de
pijn niet gemakkelijk.
IC.G. in Noord-Brabant. Een dra
gende navel betekent meestal eczeem
van de navel, veroorzaakt door smet
ten oi door in de diepte opgehoopt
vuil. Bij uitzondering mondt in de
navel een blind eindigende buis uit.
rest van embryonaal (oer) weefsel.
Raadpleeg de dokter.
zelfvertrouwen en zonder angst haar nnwutie
bevalling tegemoet ziet. Ondanks U P?.
- - Mevr. K. te Schiedam. Misvorming
van de neus door een ongeval kan
operatief verholpen worden. Ais
boze brieven van verontwaardigde
moeders die mij hun pijnlijke be
valling toewensen zijn de resultaten
van dit deel van de prenatale zore
roin
Ais je van de eeuw van het kind
zou willen spreken, dan moet je toch
wel in de eerste plaats ifrankrljk
noemen. Niet omdat ze er nu zo
bijzonder ver zijn met alles wat op
voedkunde aangaat, maar wel omdat
ze zich de laatste tien jaren zo ont
zettend voor het kind interesseren.
De tijdschriften die paedagogische
artikelen publiceren zijn legio, met
bun vraag- en antwoordspelletjes is
het al precies zo gesteld.
Het maandblad „Votre Enfant"
laat keer op keer het kind een vraag
stellen, waarop de moeder clan iets
moet antwoorden. Maar wat moet ze
antwoorden? En is het juist, wat
haar hart haar ingeeft? Of wat zij
haar liefste vriendin klakkeloos
nabrouwt? Mag zjj zwijgen? Nee, dat
mag ze niet. Ze moet meteen over
een aantal logische argumenten kun
nen 'beschikken wanneer haar kind
vraagt: waarom is het donker als
ik mijn ogen sluit, of: wat betekent
rechtvaardig zijn, of: waarom moet
vader altijd werken? En waarom
maken ze konijntjes dood? En wat is
nu eigenlijk electriclteit, of: waarom
moet ik toch leren?
Michel (vijf jaar) vroeg: maar
waar was ik nu eigenlijk, rapeder
toen jij klein was? Hij vroeg dit niet
uit zich zelf, maar toen hij met haar
wandelde en zij hem het huis wees
waar ze vroeger met haar ouders ge
woond had.
Ze antwoordde: „jij was er nog
niet." „Waarom niet? Waar was tk
dan?" „Je was nog niet geboren, je
was nergens." Hierop zweeg het kind.
„O neen," zegt mevrouw H. D., die
lerares is, „de moeder had moeten
antwoorden„Toen. ik een klein
meisje was, was ju nog niet op de
wereld. Want er moetan eerst ouders
zijn voor er een kindje is. En kleine
meisjes zijn wel moeders, maar pop-
penmoeders. Toen Ik met mijn pop
speelde dacht ik al aan jou, Michel."
Maar mevrouw A. T., moeder van
drie kinderen, heeft haar dochtertje
de jonge katjes laten zien. ,Dus
jy hebt mij laten geboren worden,"
vroeg het kind hierop. „Ja, ja," ant
woordde toen haastig mevrouw A. T.
en ze liep weg naar de keuken, er
stond immers een pan melk op het
vuur. En zo was ze fijn en handig
van het antwoorden af.
En hierna komen er nog een hele
boel mevrouwen en opvoedsters aan
het woord en de een weet het al
beter dan de ander. Ze weten het
allemaal zo goed, want ze hebben er
eerst over kunnen nadenken en er
is niets natuurlijks meer aan.
Maar als een kind met je uit Is
en het stelt honderd en één vragen,
hij heeft het het ene ogenblik over
een hondenhalsband die hij in een
etalage ziet liggen en het volgende
waar, bega de rechte weg. zonder op
moeilijke zijwegen te geraken. Die
rechte weg kunt u immers zo lang
of kort maken als u zelf wilt. Als u
dat doet, zal het kind altijd naar u
luisteren en tevreden zijn roet dat
wat u hem hebt verteld. U zult zijn
vertrouwen hebben en daarom zal
het u nooit moeite kosten met hem
te spreken, over wat dan ook.
Interesseer u voor het kind, ja.
maar niet door vraag- en antwoord
spelletjes uit tijdschriften uit uw
hoofd te leren. De moeder of op
voedster die dergelijke enquêtes
negeert, heeft de meeste kans om
over "een kreupëlê man die voorbij- het juiste woord op de juiste plaats
komt en vraagt: „wat is dit, hoe te zetten en om van haar kind geen
komt dat, waarom zo en niet zo?," met problemen volgepropt wezentje
wat zoudt u dan gezegd hebben? te maken.
Nu, wees vóór alles eenvoudig en JACQUELINE.
regel kan
schieden.
dit voor het fonds ge-
Mevr. i\. te Dordrecht. Het adres
van de Ned. Vereniging van Suiker
zieken is: Prinsegracht 33, Den
Haag. Als suikerzieke zou ik daar
lid van worden.
Mevr. v. D, in Zuid-Holland. Te
laag is de bloeddruk niet gauw. Met
de uitspraak: te lage bloeddruk staat
men te gemakkelijk klaar Werkelijk
ziekelijk verlaagde bloeddruk is een
ongemeen zeldzame aandoening.
Mevr. H. v. D. in Friesland. Wat
een suikerzieke we! of niet mag eten
bepaalt de behandelend arts.
H. F. te Utrecht. Formaline-dam
pen zijn schadelijk voor elk weefsel
dus ook voor longweefsel.
Mej. H. D. te Rotterdam. Lichtflik-
kenngen, al of niet gekleurde bollen
of ringen zien, is zeker een reden de
dokter te raadplegen, die dan meestal
de patiënt naar de oogarts zal ver
wezen.
H, G. te Rotterdam. Plaatselijke
warmtetoedienmg wegens spit e.v. met
infrarode stralen (warmtestralen) is
onschadelijk voor een tbc.-pattënt
H. L. HEIJERMANS
Vragen, bestemd ooor deze ru
briek, moeten zijn voorzien van
de volledige naam en het adres
van de afzender. Men gelieve te
schrijven aan: Medische Vragen-
rubriek Het Vrije Volk, Hekel-
veld IS, Amsterdam-
Advertentie l.M.
"jVTatuurlijk, u hebt het onmiddellijk
wel gezien: Daar staat Het Vrije
Volk. Nou. klaar! Tja, dat dacht u
De oplossing van onze Kerstpuzzle
(nummer 170) luidde:
aldoende leert men
driehonderdnegen
zeshonderdachttien
antonvan duinkerken
za&imaand activiteit-
draagbaar wielrijders
stommeling slampampers
b ij eenkomst zilvervloot
Het fragment uit een rede van
koningin Juliana luidt: „Kerstmis is
te staan. Het woordje HET kan na-
maar. Dit is een schuifpuzzeltje. De tuurlijk op zijn plaats blijven staan, zoveel ruimer, lichter, groter dan dat
letters staan twee aan twee op een wij hebben zelf naarstiglijk zitten
blokje, op een rechthoekje. Nu moet schuiven en kwamen in veertien zet-
u zich eens even voorsteller., dat de ten tot het gewenste resultaat. Pas
grijze omraming een bakje voor- later merkten we. dat het ook in
stelt, waarin de vier blokjes kunnen dertien zetten kon. Ziet u daar ook
schuiven. Het blokje met de V en de kans toe?
O erop kan dus naar beneden schui
ven en dan eventueel naar rechts
onder het blokje IJE. Dat noemen
we één zet. Nu moet 11 trachten in
zo weinig mogelijk zetten de volg
orde van de blokjes zo te wijzigen,
dat er ten slotte VRIJE VOLK komt
Oplossingen vóór Zaterdag 15 Jan
1955 aan het bureau van dit blad.
Schrijf vooral op uw briefkaart:
Breinbreker nummer 172
waaraan het dagelijks leven met zijn
beslommeringen ons zo vaak maar
even laat tippen."
De winnaars waren: D. Mulder,
Wormerveerstraat 3 II, Amsterdam
ƒ10: G. G. Alberts, Van Oldenbar-
neveldtstraat 77, Arnhem ƒ5; Jac de
Vos, Oldeboprn (Fr.) ƒ2.50: L Ria-
mens-Schuberd. Gare! Reinierszkade
177, Den Haag ƒ2,50 R. de Jong, 2e
Akkermuntstr. 36, Eindhoven, ƒ2,50,
M. de Mooy, Frisoplein 23, Delft,
ƒ2,50.
Ti