Maatregelen nemen zei men in 1949 Trekker uit sluiskolk Vuurzee in j Een fluwelen Brueghel I C. Houtman veertig jaar in dienst G.W. Wat deed men aan sanering? Inbraak bij De Maas' Suiirlioff voor bestedingsnota Machine bootst menselijke stem nauwkeurig na iedmntners onderelkaar Het oude ijzer door KDO DUUR CENTRUM DE SLOPPEN W. Kok (c.li.u.) in bestuur van openluchtbad Aandacht voor NW-thc.-fonds De toekomst van de doorbraak Burgerlijke Stand PvclA-gewest over HET VRIJE VOLK WOENSDAG 27 FEBRUARI 1957 JL ONLANGS LIEP DE LOURONSTRAAT ONDER WATER. De Gemeente-Reiniging was gauw ter plaatse. Er waren enkele afvoerputten verstopt. Men verholp het euvel vlug. De wagens reden weer weg. De stank van het stilstaande water verspreidde zich over de wijk en de wind zorgde ervoor dat men gelukkig gauw van alles af was. 'tWas trouwens nog niet eens zo ge makkelijk om-die Louronstraat te bereiken. Enkele centimeters maar bleven over aan beide zijden van de reinigingsauto. Maar 'het ging nog net n Zonder al te veel moeilijkheden is dingsdagmlddag de trek ker van de Shelltankauto, die maandagmorgen in de sluiskolk bij de Vijfsluizenbrug terecht kwam, door het Rotterdamse Bergings- en Handelsbedrijf N. van Schagen uit het water gehaald. De trekker was aanzienlijk beschadigd. PAGINA 4 V-__J De sloppen van Schiedam zijn heus maar. De Heer inspecteur der Belastingen, zoals dat officieel heet, heeft weer kwistig met formulieren, gestrooid. In Schiedam, en ik neem aan in het he le land, zijn. de aanslag- of opgave- biljetten bij hele pakken tegelijk ver spreid. Het was net een huis-aan- huis-collccte. De postbode sjouwde met pakken formulieren, en welhaast elke deur moest het ontgelden. Hun je nagaan dat er wat verdiend wordt in Nederland! Ik heb natuurlijk ook zo'n formu lier gekregen. Met bevende vingers heb ik gekeken wat het rijk met me voorheeft. Een ding moet ten gunste van de geld verzamelaars worden ge zegd: ze gunnen iemand wel de tijd. Voor 15 april hoeft er nog niets te gebeuren. Tot de 14e mag men met een scheef oog naar die akelige pa piertjes kijken. Maar dan wordt het ook de allerhoogste tijd. Pak dan de pen. maar en vul in, als uw leven u lief is. Hebt u de formulieren een maal ingevuld, waarde lezer, dan is uw leven u eigenlijk niet meer lief ook. Tsja, dat is dan een pijnlijke ge schiedenis. Maar dapper zijn. advi seer ik. Niet versagen' De politie de gemeente-ambtenaren, het „rijk", zij allen moeten ten slotte ook leven. En we hebben er veel voordelen 'van, nietwaar? De belastingen maken het u trou wens gemakkelijk. De opgaveformu- lieren mogen onge/rankeerd naar de Heer Inspecteur enz. worden ver stuurd. Er worden ons dus geen moeilijkheden in de weg naar de be- Castingpenningkas gelegd. En dat is toch ook wel aardig'vind ik weer. Op hartelijke wijze is dinsdag In de kantine van de Brandweerkazerne de heer C. Houtman gehuldigd, om dat hij veertig jaar voorman-bank werker bjj Gemeentewerken is. De huldiging had echter plaats In de buurt van de brandweerwagens, omdat zowel de heer Houtman als velen van zijn collega's aan de Ste delijke brandweer verbonden zijn. Ir. J. van den Akker, directeur van Gemeentewerken, voerde als eerste het woord. Hij schetste de 63-jarige jubilaris als een man, die altijd voor de dienst gereed staat en in de beste verstandhouding met zijn collega's zijn werk verricht. Een geschenk onder couvert begeleidde deze vrien delijke woorden. Is. S. Moesker, adjunct-directeur van Gemeentewerken, sprak in zijn kwaliteit van commandant van de Brandweer de heer Houtman toe. De laatste is 23 jaar aan het Korps verbonden en heeft nu de rang van hoofdbrandwacht eerste klas. Zijn brandweer-collega's kennen hem als een rustige, ijverige man. De heer G. Monté, technisch hoofdambtenaar, sprak als zijn chef van de collegialiteit en goede ver standhouding, en de heer J. A. Hol lander, sprekend namens het sme derij-personeel, bood een elektrisch scheerapparaat aan. Hoofdbrand meester D. de Jager heeft als com mandant van de wachtdienst-ploeg, waarvan de heer Houtman deel uit maakt, aan zijn hartelijke wensen een zoete bijsmaak verleend door de aanbieding van een taart met na tuurlijk een brandweerembleem. WJJ dachten alleen maar: men heeft geluk gehad. Stel je voor dat het de Grofbaan was geweest. Die is te smal voor een behoorlijke wagen. Men zou de vieze boel op een andere manier hebben moeten opruimen. De Schiedamse Toneelvereniging „Kunst 'Door Oefening" brengt za terdag in Arcade het toneelspel „Het oude ijzer" n drie bedrijven door Hans Nesna. De regie heeft H. van Gulik. Aanvang 8 uur. Het weer was die dag slecht. Een grijze nevel hing over de oude bin nenstad. Omstreeks twaalf uur in de ochtend leek het wel alsof de sche mering al was begonnen. Licht drong zeer schaars door in de nauwe slop pen en stegen, die de oude stadskern aan de oostzijde van de Broersvest doorkruisen. Weinig mensen liepen op straat... pardon, op de steegjes, op de slopjes. op de geulen, op de goten. Want van straten, nee, daar kan geen sprake van zijn. Wij waren immers by de Baan, by het Willemshofje, bij de Gedempte Grofbaan, enz. enz. Ouderwets, haast mlddcleeuivs-kinkende namen, vol historie. Maar oolf: benauwend, be drukkend, ingesloten en allerminst vrolijk. Wij waren in Wijk I, zoals die buurt in het Memorandum, dat de ge meente in 1949 liet uitgeven en sa menstellen, officieel wordt genoemd: de buurt aan de westzijde van de Hoogstraat en de noordzijde van de Lange Kerkstraat. In 1949 schreef men: „De gehele buurt komt voor sanering in aan merking. Een groot deel van de be staande bebouwing zal op den duur plaats moeten maken voor een meer in het stadscentrum passende, die ook meer in overeenstemming is met de waarde van de grond." Ja, de grond is duur, want stads kernen zijn altijd duur. Men kan beter tien vierkante meter grond in het hartje van New York bezitten dan twee hectare in een voorstad van deze metropool. Maar wij zijn New York niet. Het gaat nu om de nuchtere vraag: wat deed Schiedam sinds 1949 met de sanering? Over deze vraag zullen wij in een serie ar tikelen trachten uit de doeken te doen welke gigantische proble men samenhangen met de op ruiming van oude, in vervallen staat verkerende stadswijken. Dat wijk I in Schiedf m nog niet eens de slechtste wij'.: is, zal de lezer dan eveneens ervaren. Aangezien de gemeente Schiedam in een ander deel van de stad de- slopershamer laat vallen, panden aankoopt en plannen maakt voor de noodzakelijke doorbraak, willen wij ons nu slechts bepalen tot een en kele opmerking. Wijk I is nu een maal de eerste wijk, die wy in dit verband bezochten en hoewel daar niets wordt gedaan wat met sanering te maken heeft, is dat een reden te meer om deze buurt by onze komende reportages niet over te slaan. Deze wijk wordt in de eerste plaats gekenmerkt door openbare, gebou wen, winkels en bedrijfjes, ofschoon de woningbouw zeer zeker nog mee telt. Er is zo goed als geen industrie. In het genoemde Memorandum (over de stedebouwkundige ontwikkeling van Schiedam) wordt de duidelijke mening uitgesproken dat deze wijk wegens haar gunstige, centrale lig ging, tot de „city" van Schiedam dient te behoren. En dat betekent onherroepeiyk dat er een soort win kelcentrum van zou kunnen worden gemaakt. Alle weningen zouden dan praktisch komen te vervallen Enfin,, zo ver is het nog lang niet. De bewoners behoeven zich waarlijk niet ongerust te maken. Iedereen is wel zo verstandig in te zien dat men niet gaat saneren alvorens er nog zoiets als een huisvestingsprobleem bestaat. En bovendien: wijk I mag dan wel niet „gaaf" zyn ten aanzien van de woningbouw, van werkelijke krotten mag men niet spreken. De huizen zyn van de buitenkant af gezien lelijk; de hele architectuur is afschuwelijk en styiloos. Maar dat wil niet zeggen dat de muren op in storten staan. Wie verder kiikt dan alleen maar de gevel zal merken dat de kamers (uit nood) uiterst economisch zijn ingericht; het is er meestal verblin dend-schoon. en alle slechte plekken (lekkage, afbrokkeling} worden zo veel mogeiyk weggewerkt. Maar de sloppen zijn slecht be straat; het water kan niet vlug wor den afgevoerd. Er zijn gaten. De verlichting laat veel te wensen over. En zo is er meer. Toch: men klaagt niet. Het is nu eenmaal zo.... „De toestand van een gave „city" kan pas worden bereikt na- volgroeid. dit is als de nieuwe in dustrie- en handelsterreinen zyn bebouwd, de nieuwe woonwijken gereed zyn ers het aantal inwo ners tot 90.000 100.000 zal zyn gestegen." Aldus het Memorandum. Het voegt er nog aan toe; „Maatregelen om de gewenste toestand te bereiken dienen trapsgewijze te worden ge nomen". We zijn dus nog heel ver van die. ideale toestand verwijderd; Schiedam telt voorlopig nog geen 80.000 inwoners. En toch; die traps gewijze maatregelen worden geno men. Daar zullen wij een volgende beschouwing aan wijden. De gemeente Schiedam heeft in 1949 een memorandum doen ver schijnen waarin de stedebouwkun dige ontwikkeling van de stad sinds haar bestaan en tot ge noemd jaar onder de loep wordt genomen. Het is een uitvoerige studie geweest en men heeft ge tracht zoveel mogelijk in de toe komst te zien. Naar aanleiding van 'de be schouwingen over de sanering van de binnenstad en de functie van de oude stadskern in het „nieuwe" Schiedam hebben wy nu, negen jaar later dus, eens gekeken wat er op het gebied van opruiming van oude stadsdelen cn alles vrat daarmee samenhangt is gedaan. In een serie artikelen zullen wij proberen een overzicht te geven van hetgeen gebroken, gesloopt, veranderd of niet veranderd is. Onze eerste reportage op deze pa gina behandelt de eerste wyk. „De hele architectuur Is van een beklemmende afschuwe- lykheid die hemeltergend is; maar dat wil niet zeggen dat de muren op instorten staan." Naar het Rotterdams Nieuwsblad bericht, bevindt zich onder de vier bestuursleden uit de raad. die met vier personen uit de burgerij en de wethouder P. van Bochove de Stich ting Openluchtbad Kethel vormen, toch een christelijke vertegenwoor diger, Dat is de heer W. Kok (c.h.u.) die met 23 tegen tien stemmen is ge kozen. De overige raadsleden in het be stuur van de Stichting zyn de heren - - J- J. van Weerkom (v.v.d.), F. Hof- dat de nieuwe stad geheel zal zijn man (k.v.p.) en A. J. van Lith (arb.) Een gemoedclyk praatje in een weinig vrolijke omgeving:... Wijk I, zoals de buurt by Lange Kerkstraat en Broersveid offi cieel wordt genoemd, is geen wijk om trots op te zyn. De ruimte onder de smalle brug i geweest in verband met het opruimen ne in rarer cmo I ri orrroon /Sa bi/ivml 1 _n.1 1 was uiterst smal, hetgeen de berging parten speelde. De functionarissen van het Hoogheemraadschap Delfland waren aanwezig cm voor hun. sluis deuren te waken. In betrekkelyk korte tyd kon de truck op het ber gingsvaartuig „Sesam" worden .ge plaatst. Daarna vervoerde men de trekker met een bergingsvaartuig naar het Hoofd, waarna transport naar Wil- ton-Fyenoord volgde. Men wilde het verkeer zo min mogeiyk afleiden, zo dat van vervoer over de weg werd afgezien. Na de berging zyn nog enkele dui kers van het bergingsbedrijf actief (Van een onzer verslaggevers) EEN UUR TE VROEG was ove- nist J. Reillnk uit Reeuwijk van de aardewerkfabriek De Anjer in Gouda vanochtend uit zijn bed gekomen. Hij fietste naar Gouda, arriveerde bij de zaak cn liep naar binnen. Plotseling zag hij in de spuiterij een vuurgloed. On middellijk werd alarm geslagen. Indien Reilink vanochtend niet zo vroeg uit de veren was gekro pen, dan had er alie kans be staan dat ook 'n deel van de aan grenzende woningen cn het nieuwe gebouw van Sociale Za ken met de beschutte werk plaats door het vuur waren aan getast. Zeven minuten na de brandmel ding waren brandweer en politie ge arriveerd. De ovenist had na het con stateren van de brand in de spuiterij onmiddellijk de in de buurt wonende eigenaar B, J. van Jeveren gewaar schuwd. Toen hij terugkwam zag hy de vlammen aan alle zijden langs de daken van de houten bedryfsloodsen lekken. Onder commando van opperbrand- meester ir. A. L. de Vos tot Neder- veen Cappel werd de vlammenzee met tien stralen bestreden. Na een half uur, om kwart over vyf, kon men reeds In de loodsen doordringen. Niet veel later kon ir. De Vos meedelen, dat de brand ge heel was ingesloten en weinig gevaar meer opleverde. De spuiterij, de draaierij en het magazjjn waren to taal verwoest. Het was mocilyk om een totaal overzicht van de schade te krygen. Zeker Is in elk geval dat een groot dee! van de ovens, die door het be- dryf verspreid stonden, buiten wer king waren gesteld. Er werken in de pottery Oe Anjer dertig man, die vanochtend niet aan de slag konden gaan. Verzekering dekt zowel de brand- als de bedrijfs schade. van allerlei obstakels, die het sluiten van de sluisdeuren belemmeren. Men zocht voorts nog naar onderdelen van de trekker. Evenais voorgaande jaren begin nen ook dit jaar in bet voorjaar de collecten en geldinzamelingen voor de verschillende liefdadige doelein den (Zonnestraal en NW-tbc-fonds). Voor deze instellingen is het tijdvak van 4 tot 10 maart toegewezen. Naar alle waarschynlykheid is dit de laatste maal dat men op deze wijze een beroep op de ingezetenen van Schiedam zal doen. Al wordt de tuberculose meer en meer teruggedrongen, waakzaamheid blijft geboden en deze vraagt nog steeds grote bedragen. Men kan mee werken door zich op te geven voor de lijstcollecte, welke van 4 tot en met 8 maart huis aan huis gehouden wordt, of voor de straatcollecte op zaterdag 9 maart. Uitreiking der bussen geschiedt op 8 maart *s avonds te 8 uur in het Volksgebouw, Tuinlaan 50, waar men zich tevens kan melden. Verder kan men zich opgeven bijonderstaande adressen; mevr. L. Smit-Huizinga, Rotterdamsedyk 219b; mevr. A. Brand-Dijkhoffz, Gordonstraat 31; mevr. C. v. Woerkom-Witte, Gr. Flo- risstraat 7"; mevr. D. Houtzager- Gloude, Villastraat 116: mevr. C. Wielhouwer-Smit, Lcrentzlaan 36; mevr. 5.1. Ossewaarde-Henveg, Voor- nesestraat 19 en mevr. C. Meyer-v. d. Velde, Burg. van Haareniaan 852. Op vrijdag 1 maart, des na middags van. 2 tot 3 uur, bestaat ge legenheid tot kosteloze inenting "te gen difterie, kinkhoest en tetanus, voor kinderen vanaf 6 maanden oud, in het gebouw van de GG en GD, Tuiniaan 80. In de nacht van - maandag op dinsdag is ingebroken bij de ysfabriek „De Maas" aan de Hoofdstraat. Via een raam aan de achterkant van het gebouw verschafte men zich toegang tot de kantoren. Laden werden over hoop gehaald, maar er wordt slechts een klein bedrag aan geid vermist. De plaatselyke afdeling van de Prot. Chr. Werkgemeenschap organi seert op dinsdag 5 maart ten huize van mevr. v. d. Kort, Broersvest 46 I, een byeenkomst, waar de heer A. de Bruin, secretaris van de Herv. Raad voor Kerk en Samenleving, zal spre ken over „De toekomst van de door braak". Aanvang 8 uur. Geboren: Bastiaan T W zn van ,J H van Son en L Duchenne; Cor nells C A zn van J C van Giezen en M J Steens; Ingrid M dr van H Hor- tensius en H Smits; Ingrid I dr van I S Korpershoek en A P v d Borden; Marjan dr van J N Krygsman en M C Lange; Cornelis P zn van P Mieloo en H M Overwater; Anna C' M dr van P H J van Beurden en H M C v d Moor; Geertruida G dr van H de Ligt en R C van Wagten- donk; Robbert zn van GHvd Kraan en P P M la Soe; Robby zn van A Brand en G van Rijswijk. Overleden: J Goedhart 78 jr; J Kloppers 71 jr; H C B J van Gelde ren 63 jr; B v d Veer 71 jr; T Boone .84 jr wed van J W Rijken; J Wyzen- broek 81 jr; D Ploeg 25 jr. ALS „SCHILDERIJ van de maand" voor maart heeft het Schiedams Stedelijk Museum een landschap ge kozen. en wel van Jan Brueghel de Oude, beter be kend als de fluwelen Brueghel (Brussel '1568-— Antwerpen 1625)Het be vindt zich in de collectie van het museum als bruik leen van de Stichting Ne derlands Kunstbezit. Jan Brueghel de Oude was een zoon van Pietsr Brueghel en hoewel hy zeker niet het geniale van zyn vader had mag hy toch als een uitstekend meester geiden, voor de geschiede nis van de kunst der lage landen is hy bovendien be- langryk, omdat zyn werk tot het eerste behoorde, dat van de Vlaamse kunst in de noordelijke Nederlanden be kend werd. Hy leidde op deze wyze de „Vlaamse in filtratie" van de kunst onzer gewesten in de zeventiende eeuw, en had met zyn spe ciale genre, het bloemstil- leven,- veel succes en in vloed. Jan Brueghel ging als jongetje naar Keulen en bereisde vervolgens Italië, waar hy in Rome en Milaan werkte. Ten slotte ging hy naar Antwerpen, maar van daar uit bezocht hij her- haaldelyk Duitsland. Hy werd hofschilder van aarts hertog Albrecht van Oos tenrijk, was zeer bevriend met Rubens en werkte met deze grootmeester der Vlaamse kunst dikwijls samen. Zo zag Samuel Hou- braken, de schildersbiograaf der Gouden Eeuw, bij een particulier te Leiden een schilderij, voorstellende het Paradys, waarvan het land schap en de dieren docr Brueghel, Adam en Eva door Rubens geschilderd waren. Een dergelyke sa menwerking, toen normaal, zocht Brueghel bijvoorbeeld ook met Joost de Momper,- Het schilderen van de men- seiyke figuren lag "hem ken nelijk niet. 'Dit stelt ons voor de vraag, of de figuren, die men op het schilderij van de maand" ziet. wel eigen handig zijn. Dat ze bij het oorspronkelijk landschap horen hjdt geen twijfel, maar van wie ze zijn is vooralsnog niet vast te stellen. Ze zijn overigens alleraardigst in de compo sitie opgenomen. In de voorgrond ziet men aan een weg, die zich naar de verte slingert, een huisvrouw, die zit uit te rusten en praat met een man, die een zwa re last van kannen en zak ken voor het gemak even heeft neergelegd. Daar naast draagt een man een zak naar een door een paard getrokken wagen. Hij komt kennelijk uit een van de molens, die het ge hele landschap beheersen. Overhuifde wagens en voetgangers begeven zich verderop naar een grote stad, vaag te zien in het blauwe verschiet. Ter af sluiting van de voorgrond en waarschynlyk tévens om de suggestie van diente sterker te kunnen maken schilderde Brueghel links ben kruisvormig getimmer te met kraaien. Ónder het kruis ligt het geraamte van een paard! Rechts in de verte ziet men vaag een galgeveld. Het gehele landschap is opgezet in de drie kleuren- stroken, waarvan de vroe gere landschapschilders zich dikwyis bedienden: een bruine voorgrond, een groene middenzone en een blauwe achtergrond. Dit was een traditioneel kleur perspectief. Het landschap is op een houten paneel geschilderd en in de linkerbenedenhoek gesigneerd BRVEGHEL. Daaronder is bü byzondere belichting een jaartal te onderscheiden, waarvan al leen het laatste cyfer niet te lezen is: 160 Een uitermate deskundige in leider, nl. minister J. G. Suurhof, 2at donderdag voor alle afdelin gen in het gewest Zuid-Holland van de PvdA een inleiding hou den over het bestedingsprogram van de regering. Met de door de regering nage streefde bestedingspolitick heeft ieder Nederlander te maken. Het is van het grootste belang, dat vooral de PvdA-lcden en het ka der goed op de hoogte is van het waarom en het hoe van de reeds getroffen of nog te treffen maat regelen. De vergadering wordt gehouden in de Flevozaal van het Twaalf Provincicnhuis. Hoogstraat 111 te Rotterdam, zy vangt om half acht aan en duurt tot ongeveer* half tien. zodat iedere bezoeker in elk geval nog zijn laatste verbin ding naar de woonplaats kan ha len. Nederland heeft dringend behoefte aan een spreekmachine. Dat is de mening van dr. J. IV. van den Berg, docent aan de rijksuniversiteit te Groningen. Hij is onlangs teruggekeerd van een studiereis naar Stockholm, waap' hij proeven heeft genomen met de spreekmachine van ingenieur Fant. Deze reis werd gesubsidieerd dcor de Nederlandse organisatie voor zuiver wetenschappelijk onderzoek. De vraag hoe de menselijke spraak rot stand komt is nog lang niet vol ledig beantwoord. In Groningen wordt het probleem diepgaand bestu deerd. Vooral heeft men daar aan- dacnt voor de 'slokdarmspraak'. Het is namelijk gebleken dat een mens zeer goed via de slokdarm kan spreken, wanneerl het strottenhoofd wegens kanker is weggenomen Voor grondig onderzoek van de stemvorming is het vaak moeilijk proefpersonen te gebruiken. Van daar dat in Amerika een spreekma chine is gebouwd. Zo'n toestel bezit men cok in Zweden. Mond- en keel holte zijn nagebouwd en door elek- ®c»e. i,mPUjsen kan men het toe tte. tot 'spreken' te brenger,. Hcewel een neus-sectte ontbrak, bracht het apparaat aanvankelijk een neusklank voort. Dat verdween toen verschillende contacten waren schoongemaakt. Onder meer hc-eft dr. Van den Berg juist deze r.asaüteit bestudeerd. Men gaat thans in Groningen de cor rectie van r.asaüteit bij het gespieten genemelte in studie nemen. Een speciaal voor het wyntrans- port gebouwd tankschip is in de Ant werpse haven aangekomen. Het be treft het Italiaanse schip „Leneo",dat 400.000 liter wijn loste. De „Leneo" is daarna vertrokken naar Hamburg waar het eveneens 400.000 liter wijn zal lossen. WOENSDAG Bioscopen: PASSAGE-THEATER. 2 en 8.13 uur: Bloed in do zon (14 pr). MONOPOLE-THEATER. 2. 7 en 9 u.l De dulvelsbrigade (14 Jr). Apotheek: Fa. Van Westendorp. Singel 81. Tentoonstellingen: CULTUREEL CONTACT CENTRUM, 103 uur: werken van J. Wage- maker. DONDERDAG Bioscopen: PASSAGE-THEATER» 2 uur: Bloed ln O de zon (14 jr). MONOPOLE-THEATER. 2. 7 en 9 U.: De dulvelsbrlgade (14 jr). Apotheek: Fa. Van Westendorp. Singel 81. 5? Tentoonstellingen: - CULTUREEL CONTACT CENTRUM. 105 uur: werken van J. Wage- maker. «s Diversen: PASSAGE-THEATER. 8 uur feest avond ANMB. MUSIS SACRUM, 8 uur: Concert Politie Muziek-Gezelschap. AMSTELBRON, 8 uur: jaarvergade ring Kunstkring.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Het Vrije volk | 1957 | | pagina 1