Goede toneelavond
bij Gemeentewerken
Marcelino: jongetje
voortreffelijk
Eerste paal
in Nieuwland
Burgerlijke stand
Hoogste positi e van Gorkum
zing
Ook na 30 jaar:
zier in t
iSlI
l:li
wmm
Cefa had een
première
Honkbal op
Boshoek
P. Maarlant gehuldigd
Ronde-rijders
door Schiedam
Proefrondvaart
zeer
ge
Het Vrije Volk
mmmm
Orgelbespeling
in Grote Kerk
HET VRIJE VOLK ZATERDAG 11 MEI 195
PAGINA 4
CAR M E
HOLLAND FESTIVAL 1957
Schiedams Toneel
brengt mysterie
Op de jaarvergadering, die de personeelsvereniging van Ge
meentewerken vrijdagavond in Musis Sacrum hield, zijn de
aftredende bestuursleden herkozen. Het waren de heren H. van
Wieringen, eerste penningmeester, C. J. M. de Kort, tweede
voorzitter, en D. Keurhorst, algemeen secundus.
Passage Pablito Calvo, de vijfjarige hoofdrolspeler in de
film „Marcelino, brood en wijn" zal. menigeen vertederen. Dit
Spaanse jongetje is werkelijk allerliefst en de makers van 'de
film hebben hem voortreffelijk bekeken, zonder sentimentaliteit
maar met veel gevoel voor de bekoring van zijn grote, zwarte
ogen, zijn glimlach, zijn figuurtje.
Vluchteling
„De vluchteling van Guatura".
Artsen op zondag
Inschrijving voor
Avondvierdaagse
Plaiitagcconecri
Ess organiseert
streektoemooi
Naar Deltawerken
cbiedammers
mderelkaa*
De grootste krant
Predikbeurten
PlPlPMN
GORKUM Elke maandagochtend is er markt in Gorkum,
aan de voet van de St. Janstoren. En elke maandagochtend
wordt deze markt opgeluisterd met carillonmuziek. Een. uur lang
dansen de klanken van het klokkenspel over het marktgewoel
en al zullen er maar weinigen zijn, die er bewust naar luisteren,
het vertrouwde geluid zou onmiddellijk worden gemist als
beiaardier Jacq. de Kroon eens verstek zou laten gaan.
Maar het is in de dertig jaar die verstreken zijn sinds hij
werd benoemd tot stadsbeiaardier van Gorkum nog niet ge
beur al, dat hij het maandagse concert verzuimde. Uitgezonderd
natuurlijk de oorlogsjaren.
'Eerst regelen
Techniek
Wisselkoersen
m.
H'&St.
IK','4
Een niet alledaags onderwerp be
handelt dc speelfilm „Het lied van
Kapmn", die vrijdagavond in Irene
voor de Christelijke Film Actie werd
vertoond. Deze rolprent, gaat name
lijk over de bouw van een
krachtcentrale in het Gross-
glockner-bergmassief in Oostenrijk
en de moeilijkheden, die men daar
bij had te overwinnen. Behalve van
goed acteren konden de aanwezigen
ook genieten van zeer fraaie natuur
opnamen.
De voorfilm, die men draaide, was
een première voor Nederland. Het
was de zeer artistiek opgezette kleu
renfilm over de hoofdstad van Zwe
den. „Stockholm, as I saw it".
De avond werd geopend door do
minee G. Brinkman, die zei, dat nu
een nieuw projectie-apparaat in ge
bruik werd genomen, een Hortson
Malthezer Cruiser.
De filmvoorstelling werd bijge
woond door het bestuur van de Be
langen.
Zopdag half drie wordt op de Bos
hoek de eerste honkbalcompetitie-
wedstrijd in Schiedam gespeeld.
Schiedam ontvangt dan gasten nit
Nijmegen, ^namelijk de Hasenkamp 2.
een pas gepromoveerd negental, dat
dit jaar natuurlijk zijn beste beentje
voor wil" zetten en tot de gevaarlijke
outsiders moet worden gerekend.
Voor onze, stadgenoten is het nood-
«aak deze wedstrijd te winnen, want
na .de nederlaag in Tilbur-g tegen
Pacifico mogen niette veel punten
meer verspeeld worden. Schiedam
moet door zijn grotere routine deze
wedstrijd tot een goed einde kunnen
brengen.
Schiedam 2 en 3 gaan op bezoek
Bij Rotterdamse tegenstanders; op
saterdag bij Feijenoord l en op zon-
Slk bij RFC 2.
Advertentie I.M.
DE ROTTERDAMSE SCHOUWBURG
ROTTERDAMS TONEEL
hedenavond8 uur
K DE WALS VAN DE TOREADORS
Tragische klucht van Jean. Anouilh,
w zondag 12 mei, 8 uur
EEN KANS OP DE HEMEL
Blüspel van Albert Husson,
DE NÉDERLANDSCHE OPERA
- mddodgg lVmei. 8 uur
Opera'van George Blzet.
DE HAAGSCHE COMEDffi
dinsdag 14 mei, 8 uur
DRIEKONINGEN AVOHO
van William Shakespeare,
«•1 flOTTERDAMS TONEEL
Lw fi 'wo*n!,da9 *5 B uur
k DE VOLLE WAARHEID
Thriller van Philip Macky.
vrijdag 17 mei, 8,15 uur
CILLI WANG
.DANS-PARODISTE.
FOLDERS AAN SCHOUWBURG VERKRIJGBAAR
Dit is Pablito Calvo, de Marcelino
vit Passage
Ket Schiedams Toneel voert op 21
mei In Musis Sacrum de thriller .Set
Mannion Mysterie" door Philip Wea-
ters op onder regie van L. Janse.
Aanvang 3 uur. Na afloop is er een
gezellig samenzijn met medewerking
van 't Entr'acte-ensemble onder lei
ding van J. C. van Toom.
In verband met herstelwerkzaam
heden zal de Beursbrug dinsdag-,
woensdag-, donderdag- en vrijdag
nacht (van 12.30 6 uur v.nu voor
alle xijverkeer zijn afgesloten.
De tegenkandidaat, de heer H. Scholte en Lenie Schenk. De regie
De film vertelt een wonderlijk ver
haal. De portier van een klooster
met twa.aU" waardige monniken,
vindt op een dag een zuigeling. De
ouders zijn gestorven en de monni
ken voeden het kind op.
Het jongetje vindt op de zolder
van het klooster een groot kruis
beeld. De magere Christus wekt zijn
medelijden op en hij gaat dagelijks
brood en wijn halen uit de keuken
om Hem te voeden. Christus aan
vaardt het brood en daalt van het
kruis om met het kind te praten en
te eten. De monniken ontdekken het
wonder, maar het jongetje leeft dan
niet meerHij heeft van Christus
toestemming gekregen om naar zijn
moeder en Moeder Maria te gaan en
is gestorven.
Ook voor niet-katholieken is in de
film velerlei te genieten.
De volgende artsen zullen de me
dische diensten gedurende het week
einde waarnemen:
mevr.' C. Duyster-Jamin, Burg.
Knappertlaan-156, tel. 69991; A. J. L.
KAmze, Nieuwe Haven 115, tel. 67760;
J. van der Veer, Ruys de Beren-
broecklaan 16, tel. 69873.
De dienstdoende apotheek is: fa.
Evers, Lange Haven 81.
ZATERDAG
Bioscopen: r
PASS AGE-THEATER. 2, 4.15, 7 en 9.15
uur: MarcelUno brood en wijn (aJ.)
MONOEOLE-TBEATER. 3, 5, 7 en 9
uur: Devluchteling van Guatura
(14 jr).
Apotheek:
Fa. Gouka, Hoogstraat 29.
Tentoonstellingen
STEDELIJK MUSEUM, 10—5 uur:
„Start", en De Ruyter-expositle.
Diversen:
MUSIS SACRUM, 8 uur: De Dilet
tant. v
IRENE, 8 uur: Cefa.
.ZONDAG
Bioscopen:
PASSAGE-THEATER, 2, 4.15. 7 en 9.15
uur .-Marcel li no brood en wijn (a.l.)
MONOPOLE-THEAT.ER, 3. 5, 7 en 9
uur: De vluchteling van Guatura
(14 jr).
Apotheek:
Fa. Evers, Lange Haven 81.
Tentoonstellingen;
STEDELIJK MUSEUM, 2—5 uur:
„Start" 'en De Ruyter-expositie-
ROTTEKDAMSE BIOSCOPEN
arena De ondergang van dc Graf
Spee, Zaterdag en zondag 2, 4.30,
7 én" 9.30 uur (14 jr).
CENTRAAL: DulveL in zijde. Zater
dag 4, 7. j»n 9.15 uur. Zondag 2, 4.30,
7 en 9.15'Uur (18 Jr).
CINEAC (naast de Bijenkorf). Jour
naal van 9 tot 24 uur.
CINEAC (in Beursgebouw). Giant.
Zaterdag 10.- 1.30. 4.45 en 8.15 uur.
Zondag vanaf 1.30 uur (14 jr).
COLOSSEUM: De straat .der geverfde
lippen. Zaterdag en zondag 2, 4-30,
7 en 9.20 uur (18 Jr;.
HARMONIE: Het kind van een ander
Zaterdag 3.30. 7 en 9.15 uur. Zon
dag 2.-4.30,-7 en-*9.i5 uur (18 Jr>
LUMIèREp Als de wolven huiler.
Zaterdag en zondag 2. 4.30, 7 en
9.20 uur (13 jr).
LUTUSCA: 3onsoir Paris, bonjour
l'amóur. Zaterdag en zondag 2.
4.30. 7 en 9.30 uur (a.l.).
LUXOR: Een ter dood veroordeelde
ontsnapt. Zaterdag en ?ondag 2.
4.20. 7 en 9.30 uur (14 jr 1
PRINSES: Zeven zwarte BeHa's.
Zatérk.g en zen dag 4.20. 7 en 9.39
uur (IS .tri.
METRO: Duivel ln zijde. Zaterdag
3.30, 7 en 9.15 tmr Zondag 2. 4.30.
ï.ea.a.iö -UW 118 Jr).
EEX: De sir.;; om l-.et vrouwenfort.
Zaterdaè 4, 7 en 9.15 uur. Zondag
2. 4X0, 7 en 9.15 uur (14 Jr).
THALIA: en schiep de vrouw.
Zaterdag .en.zendag 2. 4.30. 7 en
9.30 uur (18- Jr).
't VENÈTER:' Er komt een vriend
vanavönö.' Zaterdag 2,'7 en 9.15 uur,
Zonde.tr 1.30. 4.13,7 en 9.15 uur
ue-jrk
VICTORIA: Glant. Zaterdag 1.30 en
7.30 uur. Zondag 1, 4.30 en 8.15 uur
(14 j„.
De Avond-vierdaagse zal gehou
den worden van 18 t.m. 21 juni a.s.
Op 22 juni a.s. zal niet worden ge
wandeld i.vm. de haringrit. De in
schrijvingsadressen zijn: H. P. van
der Sande, Hoogstraat 21b. Schie
dam; H. Terwiel, Dr. Boslaan 31,
Schiedam; mej. v. d. Hoeven, Sin
gel 206, Schiedam-, Vclkskoffielvuis,
Oosthavenkade 10, Viaardingen; H.
J. Smit, le Bierslootsteeg 5. Viaar
dingen; café A. J. v. Waardenborg,
Emous 72, Viaardingen; Coöperatie.
Iepenlaan 51, Kethel en J. Terwiel,
Goereesestraat 7b. Schiedam.
Telefonische inlichtingen onder nr.
63168,
Zondag geeft het muziekkorps van j
het Leger des Heils in samenwerking
met het zangkoor een concert op
het concert-podium in de plantage.
Aanvang 3.30 uur n.m.
Programma;
Muziekkorps; „Helden van de
Strijd", mars. B. Coles;. .De Kro
ningsdag", Selectie, J. Bircn; „Vaste
Rots". Meditatie. E. Ball; „Halleluja",
selectie, F. G. Hawkes.
Zangkoor: „Het loon der getrou
wen": „PsaJm 27"; „Daar zijn geen
grenzen": „Bezinning".
Muziekkorps: „Moedig voorwaarts",
mars D. Goffin: „De Boetvaardige",
Meditatie, H. Kirfc; „Een Kroon".
B. Boon; „Zweedse Leger-liederen",
Selectie, K, östby.
„Ik hoorde Jezus' zachte stem" uit
te voeren- door zangkoor met bege
leiding. Muziekkorps en zangkoor
staan'onder leiding van kapelmees
ter A. van Gulik.
komt naar Puerto Barrancas, omdat
de politiek thuis (alles speelt in
Midden-Amerika) weer eens is om
gezwaaid. Hij wordt door twee hel
pers midden in de bananenplantages
en weldra ook midden in de moei
lijkheden gezet.
Dan kan Ronald Reagan zijn capa
citeiten gaan tonen; goed bananen-
planter, goed vrouwen veroveraar en
goed vuistvechter, die zich niet door
chantage van de wijs laat brengen.
Dat doet hij allemaal op de plantage
van Flanders White (Rronda Fle
ming) met wie hij tenslotte alle
moeilijkheden in de bananenbranche
weet op te lossen.
Het aardigste beeld uit de film Is
ongetwijfeld de kleurige bananenop-
tocht naar het haventje. Op het
hoofd, op ezeltjes, op oude karretjes
i en op draagbaartjes brengt het hele
dorp-tot-.,gelukkig-besluit, zijn., eerste,
„grote order" naar zee. (Monopole)
■Monopolethea.te.r, vrijdag t.
e.m. maandag: „Pioniers van het
westen". Als een dominee en een
misdadiger met elkaar slaags, raken,
dan kan men wel geloven, dat de
fantasie rijkelijk geweld aan wordt
gedaan. Maar in deze film is alles
mogelijk. Het gaat om een groep
voortrekkers, zeer religieuze mensen,
die onder aanvoering van een domi
nee door Amerika reizen en plotse-,
ling' gezélschap krijgen van, zes mis
dadigers die op de vlucht voor de
sheriff zijn.
Zij gaan meetrekken, en voegen
zich onder de leiding van dominee
Jacob Karns. Diens verloofde, een
bolzende 'Rosé Billings, raakt ver
liefd, op de leider van de boeven, ge
naamd Pete Black. Deze onderneemt
toenaderingspogingen, zeer tot erger
nis van de dominee. Enfin, het loopt
allemaal met een sisser af zoals u
wel zult hebben vermoed.
John Payne speelt de oppergang-
ster, Arleen Whelan is de mooie Rose
en Denis O'Keefde de dominee. En
dat alles keurig in technicolor ver
pakt. Een film zoals ze meer ziin ge
maakt.
Plamdeck, kreeg te weinig stemmen
op zijn naam. Voorts werd meege
deeld, dat wegens het vertrek van de
eerste secretaris, de heer Van En
gelen. de heer H. Boonstra diens
functie zal overnemen.
De overige punten van de agenda
werden vlot en in goede orde afge
werkt. De vergadering werd geopend
en gepresideerd door ir. S. Moesker.
Op deze avond huldigde men een
trouw lid van Gemeentewerken. Het
was de heer P. Maarlant, die reeds
35 jaar als metselaar eerste klas bij
de gemeente werkzaam is. Hy ontving
een geschenk onder couvert.
Stenen voor brood
De toneelclub van de personeels
vereniging voerde na afloop van de
vergadering het spel in vier bedrij
ven „Stenen voor brood" op. Oor
spronkelijk is dit een radio-hoor
spel van G. A. Homburg. F. J.
Rostink bewerkte het voor het to
neel.
De bewerking heeft echter niet
kunnen voorkomen, dat „Stenen voor
brood" in veel opzichten 'meer een
spel voor de oren dan voor de ogen
bleef. Zodoende was het toneel vaak
te statisch, hetgeen men af en toe
poogde te verbloemen door overdre
ven pathetisch te gaan acteren.
Een bijzonder soliede indruk maakte
de voorstelling niet op ons, a» had zij
verscheidene verdiensten. Maar wij
waarderen in ieder geval, dat Ge
meentewerken de derderangskiuchten
en -melodrama's, zoals die nog steeds
te veel in onze stad worden vertoond,
heeft losgelaten.
Zeer aannemelijk speelde Cor van
Tilborg de koppige kweker, die om
zijn grond te behouden een bij voor
baat verloren proces met de overheid
aangaat. Zijn vrouw speelde Katrien
de Jager.
Goed in hun rollen waren ook Koos
had de heer J. W. L. Linkels.
Op 26 oktober viert de personeels
vereniging van Gemeentewerken zyn
tweede lustrumfeest.
de
Evenals in 1955 organiseert
Schiedamse schaakvereniging
op 11,18 en 25 juni een groot streek
toemooi. Dit toernooi zal gehouden
worden in de ruime kantine van de.
HAV-Bank. te Schiedam.
Gespeeld zal worden in groepen van:
vier spelers, naar sterkte ingedeeld
in superklasse, hoofdklasse eerste,
tweede en derde klasse. In elke groep
worden twee kostbare prijzen uitge
loofd. Sterke spelers hebben hun me
dewerking reeds toegezegd en de
voortekenen wijzen er op, dat het aan
belangstelling niet zal ontbreken.
Maandag om half twaalf ia! de
eerste paal worden geslagen voor een
complex van 206 woningen In Nieuw
land. Bjj dit complex behoort een
winkelgalerij met 28 winkels. Archi
tecten zijn de heren Sprayt en Den
Butter.
Vanmiddag omstreeks een uur
wordt de caravaan van de Ronde
van Nederland bij de grenss van
Schiedam verwacht. De renners zul
len vermoedelijk omstreeks 2 uur
Schiedam bereiken.
Het pubzliefc wordt verzocht langs
de route (B. Liaan, Rubensplein en
dan door Schledam-zuid naar de
Rotterdamsedijk) geen auto's te par
keren, honden los te laten lopen en
voorts om kinderen aan de hand te
houden.
Prof. Guenther Schuetzler, deken
vande veterinaire faculteit van de
Humboldt-universiteit in Oost-Ber-
lijn, is naar West-Berlijn uitgeweken.
MIDDELHARNIS. Gisteren is
een zeer geslaagde proefvaart ge
maakt met de Flakkeese Rondvaart-
dïenst, gevestigd te Leidschendam,
Zoals bekend kan men met deze
dienst dagelijks een tocht maken
naar de Deltawerken in het Haring
vliet.
Aan deze proefvaart namén 'een
'zestig personen deel, onder Wie- B/en
,W. van Stellendam, vrijwel -alle bur
gemeesters -.van. het eiland,- technische
ambtenaren van Waterstaat, Dijk-
kring en Generale Dijckage, be-'
stuursleden Flakkeese Gemeenschap
en VVV.
Aan boord werd een uiteenzetting
over de Deltawerken in het alge
meen gegeven door de heef Mieras
van Rijkswaterstaat te Goedereede,
waarna bijzonderheden over de
bouwput die in het Haringvliet
wordt gemaakt, werden verteld door
de heer Dijkstra, technisch hoofd
ambtenaar van- Rijkswaterstaat te
Heiievoetsluis.
Gehuwd: P Boender, 29 jr en W v
Leeuwen, 25 jr; C A van Gogh, 25
jr en M T van Alphen, 20 jr; J C W
Kreischer, 27 jr en C Polak, 20 jr;
A G A Aalsma, 27 jr en C A T v
Winden, 24 jr; J Hamilton of Silv/er-
tonhil, 23 jr en M N Bontenbal, 23 jr;
P v d Burg, 24 jr en G J den Beste,
22 jr; J A de Prenter, 28 jr en D
Pijnacker, 28 jr; L F Piek. 25 jr en
C Dinkelaar, 26 jr; H C Grims, 31 jr
en W Schoon, 24 jr; J M v Rutten, 28
jr en J W A Janse, 22 jr; D de Rutj-
ter, 26 jr en J C Hoogwerf, 23 jr; P
Lund, 21 jr en E G de Koning, 19 jr;
J J v Dongen, 29 jr en N S van Roon,
22 jr; K Fijten, 22-jr en H P Jobse.
23 jr; J v Zijverden, 28 jr en C Slote-
maker de Bruine, 26 jr.
Overleden; M A Hille, 55 jr; J
Klepke, 58 jr.
Geboren: Hendrik, z v H Vry en-
hoek en G J v d Oever; Huiberdina
M L, d v B T A Engering en L A M
v d Avoird; Anna A A, d v C H Vors-
tenbos en A A Veldheer; Johan W,
z v H M Oort en E C F Determeyer;
Jacobus R, z v J Kool en J F v d
Zwaai; Loes, d v L v Dongen en J v
Weelie; Pieter C, z v W v d Gaag en
P Kloet; Adriana J T, dvövdZee
en T H C Scholte.
Ondertrouwd; P Bentem, 23 en J
C Kool 22 jr; A Boogers 29 'jr en
CNv Leeuwen, 25 jr; P J W Bouw,
25 jr en P A v Schie, 25 jr; G H
Brouwer, 31 jr en E P T v Vliet, 26 jr;
M v Brugge, 28 jr en J J Visser, 29
jr; J C H Flolet, 27 js en P C M
Bos, 20 jr; F v Marion, 24 jx en C
Bruggeling, 22 jr; W J Pleljsier. 47
jr en E A Bron, 41 Jr; H J Suiker, 37
jr en W M Ham, 34 jr; B Vink, 25
Jr en A v Wijngaarden, 25 jr; P Vis,
46 jr en P W Eikenbroek, 44 jr; H
H Weber, 39 jr en A W van Rijse-
wijk, 24 jr; A Zagwijn, 25 jr en M C
Kiesling, 27 jr.
êS
Ik had vannacht een vreemd vi
sioen. De Passage stond vol mensen.
Plotseling begon iemand hard op een
trompet, te spelen. Spiralen koude
jazzklanken botsten tegen de wanden
van de ruimte en werden boven de
hoofden van het publiek langzaam
neergelaten. Zodra zij de mensen be
roerden ontstond beweging in de
massa Men begon zich ritmisch naar
alle kanten te bewegen; jonge man
nen dansten met jonge vrouwen. De
muziek werd harder. De trompettist
kon ik niet zien. Het uitzicht wera
vaak belemmerd door verhitte ge
zichten die rood langs me heen dans
ten. Iemand schreeuwde. Direct zette
de massa een soort negro spiritual in.
Alles verliep tamelijk gediciplineeri.
Soms ontstond ergens in de knng
een heftige beweging, maar die werd.
gauw weer onderdrukt. De bewoners
van de Passage keken volstrekt met
in paniek naar beneden op de dan
senden. die ernstig terugkeken. Vaak
zwegen zij ook.
Bij de ingang verzamelden zich veel
oudere mensen. Zij keken met argwa
nende ogen naar de massa, maar
zeiden niets. Een man met een vlag,
waarop met grote letters S. G. stond,
wandelde plechtig naar het midden
van de Passage. Wie hem zag maakte
onmiddellijk ruimte. Hij plantte de
vlaggestok in een pot met aarde, die
inmiddels door een tweede man werd
aangesleept. Nadat hij de trompet
tist had verzocht op te houden volgde
een korte toespraak waarvan ik de
helft niet verstond. De andere helft
was, zoals vaak bij toespraken, over
bodig.
De man liet de vlag staan en wan
delde terug. Op het moment dat hij
de Passage wilde verlaten sprong een
jongen op de vlag toe, rukte alles uit
de aarde en brak de stok doormidden.
De massa hief daarop een wild ge
joel aan en er ontstond een complete
chaos. Alle ruiten werden ingegooid,
de bewoners uit hun huizen gehaald
en tot de wildste dans gedwongen.
Toen werd ik wakker. En nu vraag
ik me voortdurend- af of dit een toe
komstbeeld was of zomaar fantasie.
Het zal toch, laat ons hopen, geen
werkelijkheid worden. Ofschoon
De jeugd ziet wel wat in de Passage.
Elk geluid wordt prachtig weerkaatst,
zo 's avonds vooral. Daar moest eens
iets aan worden gedaan. Het is zo
lastig voor de mensen die er 's nachts
werken en wonen!
J. de
Het gigantische werk van de bouw
put, waarvoor het begin van de
ringdijk als een fort in open zee op
rijst, kan men met de rondvaartboot
zeer dicht benaderen. Alle vorderin
gen zijn op deze tocht zeer goed te
volgen.
De Gorkumse beiaardier aan
het werk, hoog in de oude
St.-Janstoren. Met enthou
siasme geeft hij zijn. wekelijks
uurtje carillonspel.
Herv. Gemeente: Grote Kerk, 10
uur ds.. J. G. Jansen 5 uur ds, P. v.
d. Siuijs, Apeldoorn.
Nieuwe Kerk, 10 uur ds. L. J.
Cazemier; 5 uur ds. H. W. Hemmes.
Westerkerk, 9,en 10.30 uur, ds. A.
Hoffman; 5 urn- vip. A. J. Plug.
Vredeskerk, 9 en 10.45 uur ds. J.
Gras, H .Doop: -7 uur ds. J. D. Smids,
Opendeurdienst.
Pr. Marijkeschool,10 uur ds. H.
W. Hemmes.
Ned. - Protestantenbond, 10.30 uur
ds. J. A. Hebby. -
Oud Katholieke Kerk, 10 uur Hoog
mis.
Baptisten. Gemeenschap, Lange
Haven 59, IQ en 7 uur ds. J. Agtereek.
Leger des Heils, 10 uur Heiligings-
bijeénkomst; 12.15 ur Zondagsschool;
6.30 uur Openluchtprediking G. Ver-
boonstraat; 7.30 uur Veriossingssa-
menkomst.
Jehova's Getuigen, Volksgebouw.
6.30 uur Wachttorenstudie; woensdag
7.30 uur, Dienstvergadering en theo
cratische bedieningsschool.
WÏJ'-v
De beiaardier is nu 65 jaar, maar
samen met zijn 72-jarige vriend de
heer De Graaf, beklimt hij vlot de
nauwe wenteltrap die naar zijn do
mein leidt. Met onze ongeoefende
benen kunnen we zyn tempo nauwe
lijks volgen, al zegt hij dan veront
schuldigend, dat hij niet meer zo
snel boven is als vroeger.
Dan komen we op de zolder waar
de klokken in een stalen stellage zijn
opgehangen. Het zijn er dertig. Daar
van zijn 25 afkomstig uit het oude
raadhuis, in 1951 kwamen er drie
klokken bij en vorig jaar nog twee.
In een hokje met glazen wanden
is het klavier opgesteld dat met han
den en voeten wordt bespeeld. Van
het klavier leiden draden naar de
klokken. Die draden zijn verbonden
met de klepels.
Tegen de buitenzijde van de klokken
zijn hamers aangebracht. Die staan
weer in verbinding met het uurwerk,
zodat er elk kwartier een brokje me
lodie wordt gespeeld.
Het melodietje staat op een grote
trommel, „vertaald" in stalen pennen.
Deze trommel draait langzaam rond
onder een aantal hamers door. De
pennen lichten de hamers op, die
weer verbonden zijn met de hamers
die tegen de klokken liggen en een
stukje muziek galmt door de hoge
duistere ruimte. De galmgaten zor
gen ervoor dat de klanken tot ver
buiten de wallen zijn te horen.
Het is vrij simpel, maar de grote
moeilijkheid schuilt in het aanbren
gen van de pinnen, de noten, op de
trommel. De trommel is over de ge
hele oppervlakte voorzien van ronde
gaten, waar de noten precies in pas
sen.
Met behulp van de richtlijn, een
soort maatlat, kan de beiaardier
precies aangeven waar de noten
moeten worden geplaatst om een be
paalde melodie voort te brengen. Een
tweede man zet de pinnen ln het
juiste gat en een derde kruipt in de
trommel en zet ze van binnen vast.
Er moet dus heel wat gebeuren eer
we elk kwartier het klokkenspel
horen.
Als de beiaardier boven komt kan
hij niet aan zijn klavier gaan zitten
en onmiddellijk spelen. Zijn eerste
werk is het regelen van de klokken;
Stuk voor stuk wordt hun klank
gecontroleerd„Ze moeten doorklin
ken," zegt Jacq de Kroon en hij stelt
dedradei) net zo lang bij tot dit het
geval is. Dat hij dit iedere keer op
nieuw moet doen, komt, doordat de
klokken sterk beïnvloed worden door
de wisselende temperatuur.
Dan zijn ze allemaal geregeld.
De beiaardier trekt een paar leren
handschoenen aan, die met kus
sentjes extra zyn versterkt aan de
zykant van de pinken; hy gaat
even verzitten en begint dan te
spelen.
Met de vuisten en met de voeten
moet het klavier worden bespeeld. En
al komt er geen verschrikkeiyke
kracht aan te pas, de houten pin
nen die de plaats van toetsen ver
vullen moeten stevig ingedrukt wor
den eer er geluid komt.
De beiaardier heeft daarom wel
bescherming nodig voor zyn handen
en desondanks heeft hy eeitplekken
op zijn pinken en soms zelfs een
blaar. Hy gaat het klavier niet te lyf
alsof het een doodsvijand geldt. Met
soepele bewegingen („Het moet uit
je polsen komen!") brengt hy de
klokken aan het zingen.
Op een plank ligt een stapel mu
ziekboeken. Eigenhandig heeft bei
aardier De Kroon ze samengesteld,
want elk stukje muziek dat hy wil
spelen moet worden aangepast aan
het carillon en je kunt bijna niets
kopen op dat gebied.
Op nogal vreemde wyze is hy
beiaardier geworden. Hy reflecteer
de op een advertentie, waarin de
gemeente Gorkum een klokkenist
vroeg. Op aandringen van zyn va
der schreef hy een brief, al wist
hy óok niets van het bespelen van
een carillon af.
Op zekere dag moest hij by de
toenmalige gemeentesecretaris Ma
ters komen en die vertelde hem dat
hy de enige sollicitant was. „Je moet
dus maar gaan spelen," zei hy, In
het nauw gedreven bekende De Kroon
dat hy er niets van af wist. Maar
dat gaf niets, vond de secretaris.
De nieuwbakken beiaardier ging
dus spelen. Hy hield er een merk
waardige techniek op na, maar er
kwam geluid uit de klokken. Thuis
oefende hy viytig op een „stom kla
vier", dat echter niet zo stom was,
of het bracht een krachtig gerammel
voort, dat de buren tot wanhoop
dreef.
De Kroon zag in, dat het zo niet
langer ging- en vroeg en kreeg toe
stemming van het gemeentebestuur
om les te gaan nemen by de befaam
de Toon van Balkom ln Den Bosch,
eea der eerste beiaardiers die het di
ploma van de Mecheise beiaardschool
verwierf.
Hij moest voorspelen, waarop
Van Balkom zich brullend van de
lach achterover in zyn stoel wierp.
We vertelden immers al, dat De
Kroon er een hoogstpersoonlijke
techniek op na hield.
Niettemin werd hy aangenomen
als leerling. Dat was in 1927. En dat
De Kroon het geleerd heeft kan
Iedereen horen.
Het is zelfs al zover, dat hij zelf
een leerling heeft gehad. Vijf of zes
jaar geleden heeft hij Huïb Phielix,
die hem eens op zal volgen, de weg
gewezen op het Gorkumse klavier.
Phielix volgt nu de lessen aan de
beiaardschool in Amersfoort, die on
der leiding staatvan Leen 't Hart.
We geloven niet, dat De Kroon al
aan een opvolger toe is. Met even
veel animo als in zyn jonge jaren is
hy in actie aan zyn klavier, luidkeels
meezingend met zyn klokken, a!
slaagt hy er niet in, hoe hard hij
ook zingt, boven het geweld van hun
stemmen, dat als een storm in de to
ren valt, uit te komen.
Voor we aan de afdaling beginnen
vertrouwt hy ons een van zyn groot
ste wensen toe: een groter klokken
spel. Meer klókken, meer mogeiyk-
heden. meer klank. Moge het groei
ende Gorkum niet vergeten zijn ca
rillon mee te laten groeien.
Jacq. P. Bekkers zal woensdag 15
mei in de Grote Kerk het eerste
orgelconcert van dit seizoen geven.
Het programa vermeldt werken van
Bach, Handel, Martini en Rheinsber-
ger. De toegang Is vry; aanvang 8
uor.
De volgende orgelbespeling vindt
op 29 mei plaats met medewerking
van Gys de Graaf, hobo en Piet 't
Hart, viool.
10 MEI
Engels pond 10.66S—1Q.67Ï
Amerik, dollar 3,82a—3,82-,»»
Franse frank 1,08021—l,0812ï
Belgische frank 7.57i—7,575
Zwitserse frank 86,94)86,99)
Zweedse kroon 73,6373 68
Duitse mark 90,731—90,781
Deense kroon 54,81)—54,881
Noorse kroon 53,33—53,38
Zwitserland (vi-il) 89.210—89,26)
Canada 353;—i.OOS
Italiaanse lire 6056J—60,61)
Japanse doLlor verr3,7813,795
Turkse dollar 3,791—3,80
Oostenrykse schilling 14,64]14,65?
