Grote belangstelling voor Poppen thea ter Colombine Prachtige reprise van charmant Capricio Originele begroeting van de 10.000ste Beschonken jongeman bedreigde pleegvader van zijn vriendin Honkbalverwachtmg voor liet weekeinde Scarlatti: bemin Wanda Landowska Schat van composities voor klavecimbel Het liep weer storm voor marionetten Uit het dagboek van de politie Pas op voor oplichter! Stemming best in Putten zegt Karei Scholten Mijlpaal voor het museum Ajala heeft het (toeli) moeilijk Wat zij vingen Afsluiting van Oude Maas nóg niet zeker Bij het heien gewond ALTZANGERES RIA KOENS: ZEER MUZIKALE ZANG Franse boeren krijgen minder voor tarwe chiedammers onder elkaar Gouden huwelijk Overmaas-SFC Van de duiventil V akantieganger onder melkwagen Marktberichten HET VRIJE VOLK DONDERDAG 15 AUGUSTUS 1957 PAGINA 4 OPNIEUW WAS woensdagavond het poppentheater Colom bine, gehuisvest in het Stedelijk Museum, tot op de laatste stoel bezet. Op het programma stonden een Oosters sprookje en een reprise van „Capricio", dat ook deze maal weer een bijzonder warm onthaal kreeg. Deze bonte musical werd zo mogelijk nog geperfectioneerder uitgevoerd dan de vorige keer; ongelooflijk was de precisie waarmee de marionetten op het ritme van de muziek gebaarden. Don en Ly Vermeire 2ijn werkelijk virtuozen in het „bespelen" van hun poppen. Ongeluk Treffend Onthoud één ding Voor Uw pantalon naar de Broekenkoning Op bijzonder .originele wijze werd gisteravond in het Stedelijk Museum te Schiedam, de 10.000ste bezoeker van de poppententoon- stelling Poppendroombegroet. Ofschoon de met voelbare spanning verwachte gast al omstreeks 8 uur het museum binnenkwam niet als toeschouiver van de poppenvoorstelling in het theater Colombine, maar als betalendebelangstellende voor de expositie vond om streeks 9 uur de huldiging in het poppentheater plaats. r Op 23 juli was het tweehonderd jaar geleden dat Domenico Scarlatti is overleden. Dat deze klavecimbelcomponist thans bekend en bemind is, is vooral te danken aan Wanda Lan dowska, die er wel volledig in geslaagd is, aan het klavecimbel onder alle lagen van de muziekminnaars de plaats terug te geven die het toekomt. Honderden Onontgonnen ZUfD-HpllANDSCHE KANTOORBOEKHANDEL MEN (de grote, onbekende MEN) heeft mij wel eens gevraagd: „Word jij eigenlijk, betaald voor je stukjes over het museum? We (dat zijn de lezers dan) zien dagelijks iets over de Poppendroom in de krant staan. Is dat niet een beetje overdreven Tja, lieve mensen, ik vxrrd er in derdaad voor betaald. De conserva tor heeft gezegd: „dames (zei die), James, jij krijgt van mij een x-be- drag voor elk stuk, dat jij over het museum in (ie krant zet)'. Eerst protesteerde ik natuurlijk, want ik dacht aan de Tuchtraad van de Nederlandse Journalisten, die zulke dingen eigenlijk niet graag ziet. Maar toen dacht ik ook weer: „Ach, kan mij 't wat schelen, een kleine bijverdienste is niet te versmaden in deze tijd". En dus leest men dagelijks iets over 't museum. Ten minste, dat zal dan. wel op die basis gebeuren, niet waar? Of niet? Goed, wie mij lief heeft gelove me: Ik krijg er geen cent voor, en de conservator sou wel gek zijn als hij mij gemeentegeld zou aanbieden. Nee, lieve mensen, dat is er niet bij. Het is een verdachtma king, waartegen ik ten stelligste moet protesteren. En hoe het dan wel te verklaren is, die uitvoerige publici teit over 't museumAch, ge begrijpt het toch zelf wel! Ga naar de Pop- vcndroom, struikel over de bezoe kers, die met honderden tegelijk wil len „dromen". Bedenk, dat ge in een museum zijt; een zo vaak ten on rechte als stoffige bergplaats van kunst" betiteld gebouwwaar men slechts fluisterend doorheen mag schrijden. Dit museum is méér, en ge zult er nog meer en stééds meer van ho ren. Het is een van de beste en meest gezonde, meest levendige plaatsen van samenkomst in Schiedam. Straks volgt een waarachtig geen. kinder achtige expositie, namelijk van het werk van Van Gcigh; een. tentoon stelling, die wederom de naam van onze stad eer zal aandoen. Daarom: prijs Schiedam- er gelukkig mee! JAMES De politie heeft 42 pakjes bak- en .braadvet gevonden. Wie mist deze waar? Wie is de eigenaar? Men stelle zich met het hoofdbureau in verbinding. Op de Bujjs Ballotsingel viel de tienjarige Wim van A,, die op de laadklep van een vrachtauto zat. van deze wagen. Met een hersenschud ding is hü in de Dr. Noletstichting opgenomen. De zestienjarige D. v. d. P. liet gistermiddag in een levensmiddelen- zaak een tas vol boodschappen staan. Toen hij even lateT nog eens terug kwam was de tas verdwenen. De jon gen is zeer gedupeerd. Ten nadele van de heer T. v. V. is een bromfiets, die niet op siot voor zijn woning aan het Boerhave- plein stond, gestolen. In een tuinhuis op de volkstui nen „Klein Babberspolder" is giste ren ingebroken. Een ruit werd ver nield en enige voorwerpen zijn ont vreemd, Ook werden nog andere ver nielingen aangebracht. Genoten we weer van „Capricio", willen doden, blijkt het, dat zij te aan de andere kant speet het ons de 1 doen hebben met een demon door de première van de poppenopera „Die Kiuge" op moziek van Carl Orff te moeten missen. Dit gemis werd echter weer goedgemaakt door de vertoning van het voor ons nieuwe sprookje „De glimlach uit de blauwe hemel". Dit oude sprookje uit India handelt over een jonge heerser, die echter geen heerser over zichzelf Is. Als prins geeft hy zich al over aan al lerlei vertier, terwijl hy niet de min ste interesse voor staatszaken heeft. Eenmaal koning ontmoet hij tijdens een jachtpartij ln het woud een schone jonkvrouw, die hij als zijn ge malin mee naar zijn kasteel neemt. Hij houdt van deze vrouw intens veel en beleeft met haar een zeer geluk kige tijd. Zij weet hem zo te boeien, dat hij zich aan vermaak noch aan staatszaken iets gelegen laat liggen. Maar tydens een strijd met een naburige vorst treft het ongeluk de Jonge koning. Terug in zijn slot verneemt hy, dat zün gemalin ge storven is. Dan geeft hij zich volle dig over aan zijn verdriet en bekom mert zich niet in het minst om land en volk. Niemand slaagt erin hem op te beuren of af te leiden. Ten slotte komt er een oude man, die beweert in dromen te handelen en het verleden weer heden te kun nen laten worden. De koning drinkt uit een flesje.... en is dan in het Nirwana by zün geliefde. Maar elke droom heeft zyn einde en ook deze. De vorst valt weer in de grauwe wer kelijkheid terug. Hjj beloont de oude man door hm het koningschap te geven en verlaat, getroffen door waanzin, het kasteel. Als daarop soldaten de oude man Op 29 augustus zullen de heer en mevrouw W. van Meeteren en P. v. MeeterenVeen de dag her denken dat zij vijftig jaar geleden in de echt werden verbonden. Dat zij nog lang en gelukkig mogen leven is de wens van hun liefhebben de kinderen, kleinkinderen en achter kleinkinderen. We weten niet of de gehele familie die dag het gouden echtpaar zal bezoeken, maar dat het op het adres Mariastraat 3.06 niet aan belangstelling zal ontbreken be twijfelen wij niet! Onze hartelijke gelukwensen alvast. In Schiedam opereert op het ogen blik de bU de politie als oplichter be kend staande 62-jarige man, die zich by voorkeur bezig houdt met het 'oplichten van winkeliers in leder- warenartikelen. Gisteren bezocht hij de winkelier M. aan het Broersveld. Hij vroeg een groot aantal portemonnaie's, porte feuilles en tassen op zicht en de win kelier gaf hem de goederen geheel te goedertrouw mee. Van de man hoorde hy niets meer. Het opgegeven adres bleek gefingeerd te zijn. De politie waarschuwt de winkeliers voor deze specialist-op lichter. goden gezonden. Zo straften de goden een heerser, die geen heerser over zichzelf was. Op treffende wijze werd dit oos terse sprookje door de marionetten en hun bespelers uitgebeeld. De be geleidende muziek was voortreffelijk gekozen. Bovendien verhoogde een goede voordracht van de tekst, in het bijzonder door Ly Vermeire, de kwa liteit van het geheel. Op de dag gaf het echtpaar Ver meire voor Schiedams jeugd, die in groten getale was opgekomen ,vier voorstellingen van het sprookje van de grote tovenaar. Op een zeer pret tige en aanschouweiyke wyze werd de jongeren duidelijk gemaakt, dat eigenwijsheid en leugenachtig heid worden gestraft. „Regen en wind kan ons niet deren" klinkt nog wel eens in het clubhuiskamp „Groot Spriel" te Put ten om verandering in het weer te krijgen. Toch heeft het weer geen invloed op de stemming. De bewoners van het kamp die zich noemen „De den nenappels", „De Gouden Dwergjes", en „Het Rovershol" groeten door middel van de krant hun vaders en moeders en allerlei andere bekenden. Woensdagavond werd een kampvuur programma afgewerkt, verzorgd door eigen deelnemersisters). Het was een zeer gevarieerd programma, nl. spoor- zoektochten, vlaggenroof (voor jon gens;. zwerftochten in de omgeving, bezoek aan het Sollegat en veel spel en sport. Nog enkele dagen en de zomerkam pen zyn achter de rug. Als. vrijdag avond tussen 6 uur cn half zeven de bus weer aan het clubhuis komt, dan hebben tientallen jongens en meisjes een vakantie gehad die ze nooit zul len vergeten. Het zou erg prettig zijn als de moeders en vaders en andere belangstellende aanwezig zyn op het Doelepleln om de vakantiegangers af te halen. Na de zomerkampen wordt het clubhuis gesloten om in september de deur weer wagenwijd open te zetten voor de Schiedamse jeugd. Op het DHS-terreia in Kethel zal zondag de wedstryd OvermaasSFC om de KNVB-beker worden gespeeld. Advertentie LM. HOOGSTRAAT 86 DONDEBDAG Bioscopen PASSAGE-THEATER, 2 uur; Carnaval ln Wien (14 jr). MONOPOLE-THEATER 2, 7 en 9 "U.: De bandieten van Silver-Springs (14 JrK Apotheek: Fa. Van Westendorp, Singel 81. Tentoonstellingen: STEDELIJK MUSEUM, 10—5 uur; Poppendroom. CULTUREEL CONTACT CENTRUM, 105 uur: werk van Joop Sanders. Diversen; HOOFD. 2, 3.30 en 5 uur: H&venrond- vaarten. passage-theater, s uut zomer- cocktail. VRIJDAG Bioscopen: PASSAGE-THEATER, 2 en. 8.15 UUT; Je komt er wel uit (a.l.). MONOPOLE-THEATER, 2, 7 en 9 U,: De vijand uit het heelal (14 Jr). Apotheek: Fa. Van Westendorp, Singel 81. TentoonstelUnsca: STEDELIJK MUSEUM, 10—5 uur: Poppendroom. CULTUREEL CONTACT CENTRUM, 105 uur; werk van Joop Sanders Oiversen; HOOFD. 2. 3.30 en 5 uur: Havenrond vaarten. BERLIJN (Reuter). De Nigeriaan- se student, Otabisl Ajala, die zo graag naar Rusland wilde en die er tydens het bezoek van Chroesjtsjow in ge slaagd is diens hand te drukken, heeft het (toch) moeilijk: de politie heeft hem gearresteerd, nadat hy dinsdag middag in Oost-Beriyn geluisterd had naar de rede van de Russische party- leider en hij is pas woensdagavond vrijgelaten. Volgens Ajala is hy de hele nacht ondervraagd door de politie, die hen; vroeg een document te tekenen, dat hij had gespioneerd. Maar dat wilde hij niet, en ten slotte werd hy vry'gelaten nadat hy een bewijs had getekend, dat hy niet mishandeld was. De scooter, die by zyn verweer tegen de politie was beschadigd, heeft hy' teruggekregen, maar zonder het plaatje, dat hy er zelf op had geplakt, waarop hy 'vereeuwigd' was terwyi hy Chroesjtsjow de hand drukte. Zondag 18 augustus zal het jaaxiyks terugkerende traditionele Bondscon- cours plaatshebben (georganiseerd door afd. B van de NABvP) vanuit Parkestone (Engeland), afstand 260 km. Aan dit concours kan met oude en jonge duiven worden deelgenomen. Waardevolle prijzen zijn op dit lief- dadigheidseoncours te winnen; het wordt gehouden ten bate van het Nederlandse Rode Kruis. Leden van postd.ver. „De Vrijheid' kunnen hun duiven vrijdagavond in- manden tussen 6.30 en 7.30 uur. En dat gebeurde heel grappig, want Don en Ly Vermeire, die juist bezig waren hun kleurige Capricio op te voeren lasten bykans ongemerkt worden in de tekst die op het heug lijke feit sloegen. Een knap staaltje techniek, want zowel muziek als ge sproken tekst van hun Capricio staan op de band. zy onderbraken hun programma en kondigden aan, dat mevr. F. v. d. Berg, die even later met haar echtgenoot de zaal betrad, de 10.000ste was. „Ik ben helemaal niet zo gelukkig met uw komst," zei conservator Pierre Janssen. Niet, dat hy deze 10.000ste bezoeker niet charmant of sympa thiek achtte, neen, hy wilde daar alleen maar mee zeggen dat hy liever de 10.000ste bezoeker bij voorbeeld vijf jaar later het museum had zien binnenwandelen. „Want het lijdt geen twyfel of verdere tentoonstellingen zulen, qua bezoekers-aantal, geheel verbleken in het licht van deze geweldige belang stelling. „Zó ziet men maar weer," zei de heer Janssen, „waneer men water bij de wyn schenkt is het suc ces groot." En daarmee bedoelde hij: 't Is jammer, dat exposities van een artistiek hoger gehalte (Bali, Werk man) niet genoeg belangstelling trek ken. Overigens was hy toch oprecht blij met deze mijlpaal, een mijlpaal ook Voor de Schiedamse Gemeen schap. De heer A. de Wolff, secre taris van de SG, betuigde zün dank aan het adres van de conservator; ook voor de SG Is het byzonder prettig dat de expositie zo goed loopt. Op zulk een succes had men slechts in grote stilte gehoopt. Hij gaf mevr. v. d. Berg een fraaie pop ten geschenke. In de hulde werd ook de heer v. d. Berg, oud-bestüursüd van de Motorclub Schiedam, en thans wonende te Rotterdam, betrokken. Om een uur of één vannacht werd de heer v. d. K. van het Rietveld te Delft uit zijn bed gebeld. Hij opende de deur van zijn woning en zag een wat verwilderde jongeman die met dikke tong vertelde dat hij de zeventienjarige pleegdochter van de heer y. d. K. wilde spreken. „Als je niet toestemt, gooi ik een steen door je ruit ZWIJNDRECHT. Woensdagmor gen om elf uur reed de melkhande laar R. met zyn wagen in de Jacob Marisstraat te ZwUndrecht, terwyi de tienjarige Leendert Klootwyk uit Driebergen, die met vakantiein Zwijndrecht is, de bel luidde om ds straatbewoners op de komst van dePronksnybonen 32—37; Spinazie 36; OUD-BEIJERLAND Veiling van 14 augustus. P. R. Zomerappel 0,71— 0,99; Early Victoria 0,510,76; Zi geunerin 0,67—1,12; Codlin Keswick 0,450,52; James Grieve 0,74—0,93; Koningin Emma 0,430,71; Late Franse 0,44; N.H. uikerpeer 0.25— 0,44; Frécose de Trevoux 0.62—,87; Juttepeer 0,82—1,04; Belle de Lou- vain 1,12—1,24; Ontario 0,92—1,41; Reine Victoria 0,901,44; Reine Claude 0,711,28; tomaten 0,240,31; uien 0,090,14; waspeen 0,100,14; kroten 0.06—0,07; augurken 0,21— 1,07; andyvie 0,07—0,12; postelein 0,310,32; dubb. princessen 0,25 0,41; snijbonen 0,370,55; stokprin- cessen 0,46—0,52; eigenheimers 0,11— 0,18; komkommers 0,090,22; sla 0,06 0,07; perziken 0,12—0,35. ROTTERDAM Coöp. Tuin- bouw-Veiling der Zuidhollandse Ei landen van 14 augustus. Aardappelen gr 718, p 39; Bloemkool A 1044; Dubb Princ 1 25—52, II 25—35; Stok-Prine 39—63; Stoksnijbonen I 4458, H 2654; melkboer attent te maken. Toen de jongen de langzaam rijdende wagen wilde stoppen, viel hij eronder. Hy klaagde over hevige pyn in een been en liep een lichte shock op. Daar er geen dokter te bereiken was, heeft men de jongen toen per rieken- auto naar het "Diaconessenlrois te Dordrecht gebracht. Na daar te zyn behandeld kon hij naar zijn vakan tieadres worden teruggebracht. Het gebied van Como is ge troffen door een hevige wervelstorm. Van circa 250 woningen werden de daken weggerukt. Waspeen 10—24; Andyvie 7—9; Au gurken 2180; Kroten 714; Rode kool 511; Gele kool 7—10; Kom- ommers A 8—15, B 811; Sla IA 7 10;Sla IIA 3—10; Uien 10—15. Tomaten Export A 2223, B 22 3, C 20, CC 20; Tomaten Binnen land A 20—25, B 22—27, C 20—22, CC 20. In Cairo is bekendgemaakt dat het eiland El Kliarn el Zahaby (Gouden Hoorn), dat vroeger van koning Faroek was, aan de universi teit van Heliopolis zal worden afge staan voor atoomonderzoek. De heer v, d. K. kwam het van nacht verontwaardigd op het politie bureau vertellen. Toen hij had ge weigerd aan het verzoek van de jon geman te voldoen, had deze een steen uit zijn zak gehaald en inderdaad ge gooid. De steen trof niet de ruit, maar een voet van de heer v. d. K., die echter niet werd gewond. De politie heeft getracht de be schonken jongeman, die na zijn worp het hazepad koos, te achterhalen. Hy bleef echter onvindbaar. VLAARDINGEN, Vangstberich- ten van donderdagmorgen: VI. 172 3 kantjes; VI. 216 3 kantjes VI. 97 70 kantjes; VI. 114 70 kantjes; VI. 115 gisteren 315 kantjes; VI. 197 40 kant jes, VI. 199 35 kantjes; VI. 61 4 kant jes; VI. 166 8 kantjes; VI. 56 4 kant jes VI. 89 6 kantjes: VI. 112 10 kant jes VI. 132 3 kantjes; VI. 121 200 kantjes. Prijzen donderdagmorgen: Traw] Haring Groen 85r tot 89. Wie door de waterige Goudse streek wandelt of rijdt, ziet er dozijnen bruggen, Woningen langs een sloot hebben, elk hun eigen draaibruggetje en het kost moeite om zelfs hier twee bruggen te ontdekken, die precies gelijk zijn. Er zou een foto-album te vullen zijn met de mooie en lelijke, grote en kleine bruggen in de Goudse streek. In Stolwijk zag de foto graaf dit rustieke, houten brug getje met zijn knoestig lijnenspel in de leuningen, zachtkens gespie geld in hel water. (Van een onzer verslaggevers) In tegenstelling tot veelvuldig circulerende berichten staat het nog geenszins vast, dat b(j de uitvoering van het Deltaplan een stuw in de Oude Maas gelegd moet worden. Dit hebben B. en W. van Dordrecht in een nota aan de gemeenteraad mee gedeeld, met de bedoeling om aan deze geruchten, die schadelijk voor de stad worden geacht, een eind te maken. In de nota wordt gezegd, dat de gemeente Dordrecht van het hoofd van de Deltadienst van Rykswater- staat, prof. ir. P, Ph. Jansen, de mededeling heeft gekregen, dat de afsluiting van de Oude Maas de Dordtse waterweg naar zee nog volkomen ln de lucht hangt. Op initiatief van prof. Jansen is nu een commissie benoemd die het voor en tegen van deze afsluiting gaat bestuderen. Tal van waterstaatkun digen van ryk en provincie hebben daarin zitting genomen. VLAARDINGEN De 56-jarige werkman W. S. uit Rotterdam raakte gistermiddag ty dens hei-werkzaamheden in West- wyk bekneld tussen een heistelling. Met een verbrijzelde linkervoet moest hy naar het Bergwegziekenhuis te Rotterdam worden vervoerd. Het zondagelftal van TSB speelt zondag een oefenwedstrijd tegen een combinatie van de Hollandiaanaan vang kwart voor elf op het Sport park de Vyfsluizen van de Shell Fabr. te Pemis. Door de nederlaag van Jf- gen PSV jl. zondag zyn SVV en DOS gelijk gekomen in het aantal verlies- punten, namelijk zes, terwijl PSV er vijf heeft. SW en PSV hebben nog twee wedstrijden in het vooruitzicht, zodat de spanning er wel tot de laatste wedstryd in zal blijven. De Hazenkamp wordt de tegen stander van PSV en op de Boshoek komt aanstaande zondag het Haagse Laakkwartier op bezoek. Voor de Hagenears staat geen be lang meer op het spel, maar de no- run zege (15—0) uit het begin van de competitie zal beslist niet ver geten zijn, waardoor een op revanche belust Laakkwartier wel eens voor een verrassing zou bunnen zorgen. De roodgroenen doen er dus goed aan op hun hoede te zyn, wil men de kans blijven behouden. De wedstrijd wordt weer op het terrein Boshoek gespeeld en begint om 2 uur. Het tweede negental speelt zondag morgen om 10 uur tegen de reser ves van Neptunus. De stand luidt momenteel: DOS 14—22, PSV 12—19. SW 12—38, Schiedam 13—13, Laakkwartier 12- 12, De Hazenkamp 2 129, Pacifieo 13—6, USC 14—3. Nog te spelen wedstrijden: De Ha- zenkamp 2PSV en PSVLaak kwartier en SW—Laakkwartier en PacifieoSW. in beslag genomen voor een nader onderzoek naar de remcapaciteit. Op de Hoflaan ontstond een ket tingbotsing, waarbij vier personen auto's waren betrokken. Eén auto moest plotseling stoppen. De drie achter hem rijdende wagens schoven daarna op elkaar. Eén wagen moest worden weggesleept. Twee inzitten den liepen lichte verwondingen op. Scarlatti's ruim 56C 'sonates', bril jant, gedurfd, spontaan en virtuoos, nemen in de literatuur voor klave cimbel een geheel aparte plaats ln. Ze missen het abstracte karakter van de werken van Bach. Maar het te gendeel daarvan, het programmati sche dat bij de Franse klavecinisten hoogty viert, komt by Scarlatti niet voor. Diens 'sonates' zyn speelmu- ziek zonder meer. MaaT dan van een veelkleurige fonkeling, zoals we die in haar veelzijdigheid zelfs niet bij Rameau of Couperin aantreffen. Wie was deze Domenico Scarlatti? Het is ook hier weer gevaarlijk, op de muzieklexiea af te gaan. Een daar van, uit 1957, geeft by voorbeeld aan dat de componist in zyn geboorte stad Napels zou zyn overleden. In 1955 echter was al onomstotelyk ko men vast te staan, dat Domenico te Madrid Is gestorven en 'in het ge heim' begraven. Waarom in het ge heim. is een van de vele vraagstuk ken die met betrekking tot Scarlatti's leven onopgehelderd zijn gebleven. In 1685 is hy geboren in Napels. Zyn vader was de componist Ales- sandro Scarlatti, wiens vocale wer ken ook nu nog repertoire houden. Domeniro werd de eerste en nog steeds enige eomponistenzoon in de muziekgeschiedenis, wiens werk naaT de kwaliteit met dat van de vader op één lijn gesteld kan worden. Een van zyn moderne biografen is op degeiyke gronden van mening, dat Domenico toch wel heel sterk in de schaduw van zyn beroemde vader heeft geleefd, al deed de verstandige Alessandro zijn zoon dan ook na het eerste onderricht by anderen in de leer. Ook toen Domenico nog jong de bijzonder eervolle post van kapel meester van de Sint Pieter in Rome kreeg, voelde hy de behoefte aan af stand van vader en vaderland, en hij trok de wereld in en kwam via Enge land en Portugal in Spanje terecht. Pas daar kwam hy na de dood van zijn vader in 1725 en na zyn late hu welijk tot volledige ontplooiing. Voordien had Scarlatti jr. zich vooral toegelegd op het gebied waar in ook zijn vader uitblonk: de opera. In 1955 heeft men bij de opening van de Piceola Scala in Milaan, het klein ste operatheater ter wereld, een van deze opera's gebracht: Mitridate Eu- patore. Ondanks de medewerking o.m. van Victoria de los Angeles werd de uitvoering geen succes. Was Domenico Scarlatti dertig Jaar vroe ger gestorven, dan zou hij, ondanks het grote oeuvre dat hy tot dan toe geschapen had, vergeten zyn. Maar omstreeks 1725 begon hU aan het Spaanse Hof zyn 'sonates* te schrijven. Het woord sonate moeten we hier niet ln zijn tech nische betekenis zien, maar in de letteriyke zin van 'klinkstuk'. Scar latti noemde ze trouwens zelf 'essercizi*: etudes. By honderden rolden ze vervolgens uit zyn pen, zoals ze nu nog by tien tallen uit de vingers van vaardige klavecinisten rollen. Ook enkele pia- DAT BEETHOVEN ALS LIEDERCOMPONIST veel minder bete kent dan als instrumentalist is algemeen bekend. Niet alleen om dat hij zo weinig voor de menselijke stem heeft geschreven maar omdat hij, wanneer hij dit deed, geremder was en niet de volle be schikking leek te hebben over zijn fantasie en zijn scheppend vermo gen dat zo sterk was ir jesteid op de grote verhoudingen van een orkest of het gecompliceerde stemmenweefsel van een kamermuziek gezelschap. Deze gedachte is bevestigd tydens het concert dat de alt Ria Koens met de organist Jacques Bekkers gister avond in de Grote Kerk gaf. zy had daarbij het goede initiatief getoond een volkomen onbekende liederency clus van Beethoven eens uit het stof te halen. Maar voorzover we konden nagaan heeft de dichter Gellert de componist toch niet voldoende geïn spireerd. want de ingetogen wysge- rige teksten mogen Beethoven heb ben aangetrokken, beschouwelijk als hij zelf ook. was. tot een vrije muzi kale ontplooiing hebben ze zeker niet geleid. Het klinkt alles nogal mono toon en van wemig begrip getuigend voor de mogelykheden van de stem. Toch zyn we de alt erkenteiyk voor de gelegenheid ,die zij ons bood met deze muziek kennis te maken. We zyn haar trouwens voor meer din gen dankbaar: Ria Koens heeft ons doen genieten van een zeer bewogen en muzikale zang en een stem met veel schoonheid, die zeker kansen heeft zich verder te ontwikkelen in technische zin. Werken van Handel en Schubert kregen het volle relief, vooral de eerste, die nu eenmaal min der eisen stelt aan souplesse. Jacques Bekkers zelf ten slotte leg de weer veel eer in met zijn spel in Buxtehude, Loeillet en Handel, ter wijl een improvisatie bewees, dat hy langzamerhand aan zyn impulsen meer de vrije hand laat. WESSEL BENNIS nisten (met name Robert Casadcsus) weten er een aantal van op hun in strument te realiseren. Enkeie zyn voor orgel geschreven. Allerlei vormen nemen deze etudes aan. Een groot aantal is inderdaad in een soort primitieve sonatevorm ge schreven. Andere hebben lied- of dansvormen (technisch gesproken hebben ook deze dansen de liedyorm), verschillende zyn fuga's. Vele zijn Italiaans van kleur, speciaal Napoii- taans met het tarantella-ritme; in andere gevallen herlront men Spaan se harmonieën en ritmen, zoals de fandango. Jammer genoeg is de schat, die in deze composities besloten ligt, nog maar ten dele beschikbaar. De grote Italiaanse uitgave uit 1909, die 550 van deze etudes bevat, is zeer onbe trouwbaar. De tempo-aanduidingen houden dikwyis niet de minste re kening met wat Scarlatti zelf boven zün stukken schreef. Allerlei aanwy- zingen omtrent tempowisseling in de stukken zyn eenvoudig weggelaten. Versieringen zijn gewijzigd of ach terwege gelaten, mogelijk omdat ze op de moderne piano (Wanda Lan dowska had toen nog haar werk niet gedaan) niet uitvoerbaar zijn of niet klinken. Paul Dufcas en Ralph Kirkpatrick hebben elk een aantal van de mooi ste stukken opnieuw, en nu goed, uit gegeven. Maar dat zijn er enkele: der tig en zestig. Van de fuga's bestaat alleen van de zgn. Kattenfuga een goede editie. Ook Bartók gaf een aantal sonates uit. Tijdens Scarlatti's leven was van zijn werk buiten Spanje byna niets bekend. In later tijd was'Brahms de eerste die hem weer waardeerde en Bülow de eerste die hem, zij het ver minkt, uitvoerde. Deze pianist zag zijn gedurfde harmonieën voor schrijf fouten aap. De moderne componist Poulenc is op zijn aardigst, waaneer hy bewust Scarlatti naaapt. En on getwijfeld zal de waardering voor de ze sprankelende voorloper van Cho pin, wiens liefde voor zyn instrument zich niet in zoete zwoelheid maar in tintelende speelmuziek uit, stijgen naarmate bekwame musicologen ons meer van zyn omvangrijke oeuvre ontsluiten, 1-,RIEK OLYvERKSRK De Franse regering wil de boeren dwingen over te schakelen van het verbouwen van tarwe naar de vlees- produktie, Om dat te bereiken is als eerste maatregel een verlaging van de garantieprijzen voor tarwe met drie percent aangekondigd. Frankrijk voert op het ogenblik grote hoeveelheden vlees in. Door de nieuwe maatregel zal de subsidie aan ae landbouw kunnen verminderen, terwijl op. iets langere termijn een gunstige invloed op de deviezen- siuatie wordt verwacht. i „„?e fra2?e,boerenbond heeft reeds aangekondigd, dat hij zich ten sterk- verzettei)1 nieuwu maatregel zal Advertentie LM. m PASSAGE SCHIEDAM Y U L P E NHOUOERS

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Het Vrije volk | 1957 | | pagina 1