Typografen in verzet
aantasting van
nieuwe c.a.o. waar het
OMGAAT
Roermondse arts
keert niet terug -
in
Minister Korthals opent
nieuwe
Tanker stoot op wrak
miljoen liter benzine
stroomt golven in
Beatrix weer
in Nederland
m
Televisiecamera's doen
groot deel van
Vindt A ZR tocli
oplossing in
eigen land
Parlementaire
behandeling
afwachten
Brieven spelen cake-walk je en roetsjbaanlje
fCijferscijfers
ZONDER COMMENTAAR
HTS-studenten
nemen Slot
Loevestein in
Chauffeur komt
in vlammen om
Jongen (17) in
Waal verdronken
ORANJEFONTEIN
IN AANVARING
MET NOOR
Trein grijpt oplegger'
op onbewaakte -
chauffeur ongedeerd
li
HET VRUE VOLK DINSDAG 22 SEPTEMBER 195B
PAGINA 3
(Vervolg van pagina 1)
Het besluit om in Amsterdam maandag: geen dagbladen te
laten verschijnen, is zaterdagmorgen genomen.
Delegaties van het technische personeel van de dagbladen
waren, terwijl het werlc op de zetterijen reeds ernstig werd ge
stagneerd, bijeengekomen om het laatste slechte nieuws te be
spreken: het bericht dat de rijksbemiddelaars de nieuwe c.a.o.
waarover tussen de werkgevers- en werknemersorganisaties
volledige overeenstemming was bereikt, niet wilden goed
keuren.
VAN
NEDERLAND
Leuke momenten
GEEN UITSTEL
De grafische werknemers-
en werkgeversorganisaties wa
ren overeengekomen, dat in de
nieuwe c.a.o. zou worden op
genomen:
BRIEF GEZONDEN
-
(Van een onzer verslaggevers)
De Roermondse zenuwarts dr. O. Banki, die op 13 september
naar Keulen vertrok om daar een medisch congres bij te wo
nen, is niet in zijn woonplaats teruggekeerd.
In een telefoongesprek dat hij op 14 september met zijn ga
ragehouder voerde, zei hij op 17 september terug te zullen
komen.
Op grond van enkele sindsdien ontvangen telegrammen wordt
aangenomen, dat dr. Banki in Oost-Berlijn verblijft. Dr. Banki, die
van geboorte Hongaar is, werkt al meet1 dan dertig jaar in Neder
land.
Haagse agglomeratie
O
(Van een onzer verslaggevers)
Het nieuwe districtspostkantoor te Rotterdam, vandaag ge
opend door de minister van Verkeer en Waterstaat, drs. H. A.
Korthals, kan men nauwelijks een kantoor noemen. Het is een
postfabriek.
fflj fe de man, die ervoor moet
Panorama
Niet ondertekend
Ambtenaren en kabinet
nu... beduidend
goedkoper
Inmiddels was ook bekend geworden, dat de rijksbemiddeiaars van de
overeengekomen loonsverhoging een flink stuk wilden afknabbelen.
Advertentie I.M.
FORD
(Vervolg van voorpagina)
Op de vraag of zij het eens was
met, de Amerikaanse journalisten die
hadden geschreven dat haar reis „in
structief en opwindend" was geweest,
antwoordde prinses Beatrix: „Daar
ben ik het helemaal mee eens. Er was
oprechte vrolijkheid. U weet wel hoe
de Amerikanen zijn. En het was zalig
weer.
De reis was instructief omdat ik
het land een beetje heb leren ken
nen. Ik heb een indruk hoe het land
wordt bewerkt, hoe het leven daar
verloopt.
Gevraagd naar het aardigste mo
ment vervolgde de Prinses: ,.Er zijn
zo veel aardige momenten geweest,'
dat ik geen bepaald hoogtepunt zou
kunnen noemen. Ik ben overal even
vriendelijk ontvangen en ik heb heel
aardige gesprekken kunnen voeren."
In New York heeft prinses Beatrix
gesproken over „de negatieve levens
houding die zo verbreid is onder de
jeugd van Europa en Amerika."
Vanmorgen gaf zij hier desgevraagd
een korte toelichting op: „Dit is in
het algemeen gezegd. De universiteit
kan een positieve factor zijn tegen
het negativisme onder de jgugd, on
der de nozems bjj voorbeeld. V weet
dat is in Amerika wat erger dan hier
met de juvenile delinquency en de
gangs."
Haar indrukken over de twee kerk
diensten die zij had bijgewoond gaf
zij als volgt weer: de kerken waren
natuurlijk wat voller omdat ik er
was. Dat is meestal zo. Het gods
dienstige leven treedt in de Verenig
de Staten meer op de voorgrond by
officiële gelegenheden.
Over het samenvallen met een deel
van haar rets en het bezoek van de
Russische premier Chroesjlsjow: Hij
U me zo'n beetje op de voet gevolgd,
speciaal in New York en Hyde Park.
Persoonlijk heb ik er niet veel van
gemerkt. De Amerikanen waren er
vol van."
(Van een. onzer verslaggevers)
Zondagmorgen om ongeveer kwart
over acht is in de Waal achter het
woonhuis van dokter Y. Rodenhuis
het stoffelijk overschot gevonden van
de 17-jarige P. W. Stallinga uit Delft.
De jongen is in 't riviertje verdron
ken. Hy kon goed zwemmen, maar
had de laatste tyd last van even
wichtsstoornissen en duizelingen. Het
slachtoffer logeerde met zyn zusje
bij de familie Van der Berg, Dorp
straat 75. Hun ouders waren met
vakantie in Duitsland, 't Is de derde
zoon, die het echtpaar verloren heeft.
(Van een onzer verslaggevers)
Het Nederlandse nas. Oranjefon-
teta (10.549 brt.) kwam gistermorgen
voor de dokken in de Antwerpse ha
ven' in een dikke mist in aanvaring
met het Noorse schip Havtroll, nabij
de Kruisschans op de Schelde. Er
Vielen hierbij geen slachtoffers.
De Oranjefontein liep schade op
boven de waterlijn. Het schip kan
zün reis naar Amsterdam en Ham
burg vervolgen.
De Havtroll heeft eveneens schade
boven, de waterlijn opgelopen, name
lijk aan stuurboord. Dit schip ls op
de plaats van de aanvaring wr
as&or gegaan.
Na de wekenlange onzekerheid, de
berichten over meningsverschillen in
de adviserende Stichting van de Ar
beid, de dringende telegrafische ver
zoeken aan de rijksbemiddelaars om
de c.a.o. nu eindelijk goed te keuren,
was dit de druppel die de emmer deed
overlopen.
De gezamenlijke personeelscommis
sies zagen geen ander middel meer
dan een staking om het Coliege aan
het verstand te brengen, dat het ge
duld was uitgeput.
Op twee zaken legden zij de na
druk: de staking was niet tegen de
directies gericht en het betrof een ac
tie van leden van de erkende vakor
ganisaties. Communisten die hun
goede diensten kwamen aanbieden,
werden buiten de deur gehouden.
Er was nog even sprake van, dat de
actie zou worden uitgesteld om af te
wachten wat het aangekondigde na
der beraad van de werkgevers- en
werknemersorganisaties op maandag
middag zou opleveren, maar de meer
derheid in de personeelscommissies
was van oordeel, dat een protest niet
langer kon uitblijven.
De dagbladdirecties werden op de
hoogte gebracht van het besluit. In
allerijl bijeengeroepen personeelsver
gaderingen betuigden hun instem
ming met de beslissing van hun ver
trouwenslieden.
Door een proteststaking van 24
uur zou het College van Rijksbe
middelaars en via dit college de
regering duidelijk worden ge
maakt hoe groot de teleurstelling
was over de beknibbeling op de con
tractsverbeteringen, die in het vrije
overleg waren tót stand gekomen.
De besturen van dc werknemers- en
werkgeversorganisaties hebben op de
stakingsaankondiging gereageerd met
een beroep op de werknemers om de
arbeid normaal te hervatten, in af
wachting van het resultaat van de
besprekingen op maandagmiddag.
Aan deze oproep werd echter geen
gevolg gegeven.
De staking had in Amsterdam een
rustig verloop. Volgens de personeels
commissies waren achtduizend typo
grafen bij de actie betrokken.
Tegen drie uur hadden vele hon
derden typografen zich verzameld op
de Nieuwe Zijds Voorburgwal. De
personeelscommissies lieten toen door
een luidsprekerau*o van de politie be
kendmaken, dat de actie was afeelo-
1. een loonsverhoging van 7 cent per
uur. neerkomende op een gemid
delde van 4.7 percent;
2. een geleidelijke verkorting van de
arbeidstijd, waardoor tijdens de
contractperiode de wekelijkse
werktijd van 48 uur op 45 uur zou
worden teruggebracht.
Het College van Rijksbemiddelaars
heeft, naar wij vernemen, vi-ydag aan
de vertegenwoordigers-van de werk
gevers en werknemers meegedeeld,'
dat de loonsverhoging niet meer dan
3,5 percent kan bedragen.
Het college "zou van oordeel zyn,
dat de ruimte tot 1 juli 1961 ook voor
een deel in beslag wordt genomen
door zogenaamde autonome loonstij
gingen en door de verkorting van de
arbeidstijd. De werktydverkorting
zou voor 75 percent uit de ruimte
moeten komen.
Voor een loonsverhoging zou, vol
gens het college dan 3,5 percent over
bleven.
De stakende typografen waren
maandagmiddag in zo groten ge
tale naar het Amsterdamse kran
tencentrum gekomen, dat hun
vertrouwenslieden de massa niet
meer konden overstemmen.
Een luidspi'ekerauto van de
Amsterdamse politie moest er
aan te pas komen om mede te
delen dat. de demonstratie ge
ëindigd was en dat de eerste
ploegen 's avonds om. acht uur
weer aan het werk konden gaan.
pen en dat iedereen de volgende" dag
weer aan het werk moest gaan. De
nachtploegen konden maandagavond
het werk hervatten.
Er werd - nog een brief gezonden
aan het Centraal Bureau vow: de
Grafische Bedrijven, dat in vergade
ring bijeen was.
In deze brief wordt dank en waar
dering uitgesproken voor de resulta
ten, die na lange en moeizame onder
handelingen over de vernieuwing van
de. c.a.o. tussen werkgevers en werk
nemers aijn bereikt.
De brief gewaagt van de teleurstel
ling en verontwaardiging over de be
slissing van de rijksbemiddelaar?, die
zich hebben geuit in eenspontane
staking van achtduizend typografen
tegen het advies van hun bondsbesfcu-
ren in.
De personeelscommissies spreken- de
wens uit, dat de werkgevers- en werk
nemersorganisaties - bij verdere, be
sprekingen met het College van
Rijksbemiddelaars het tussen beide
partijen bereikte resultaat onverkort
zuilen handhaven.
Bij de vakbondsbesturen en bij het
College van Rijksbemiddelaars wordt
erop aangedrongen de meeste spoed
té betrachten.
(Van een onzer verslaggevers)
De stichting ziekenhuisverzekering
AZR te Rotterdam kan misschien
toch nog in eigen land de oplossing
voor haar moeilijkheden vinden.
Kort geleden brachten wij het be
richt, dat een buitenlandse maat
schappij bereid was gevonden de ver
zekeringsportefeuille van de AZR te
herverzekeren. Daartoe zou een nieu
we n.v. in het leven worden geroe
pen. In eigen land zou de AZR een
dergelijke bereidheid niet hebben
aangetroffen.
Wij vernemen nu, dat R. Mees en
Zoonen, bankiers en assurantiemake
laars te Rotterdam, bezig is zich van
de problemen bij de AZR op de hoog
te te stellen. Daarbij zou voorzitten
te onderzoeken of wellicht Neder
landse geïnteresseerden tot overeen
stemming met de stichting kunnen
komen.
De overeenkomst van de AZR met
de buitenlandse maatschappij is nog
niet definitief.
Omdat de wagen van de zenuwarts
een mankement had, zorgde de gara
gehouder Cup in Tegelen ervoor dat
dr. Banki van de autoverhuurder
Thissen een Opel Kapitan kreeg om
naar Keulen te rijderi. Hy beide op
14 september vanuit een door hem
niet genoemde plaats in Duitsland
de heer Cup en vroeg hem ervoor te
zorgen dat zyn eigen wagen donder
dag weer in orde zou zyn, omdat hij
op die dag thuis zou komen.
Donderdag kreeg de heer Cup een
telegram van zyn klant uit Oost-
(Van onze parlementsredactie)
Minister Toxopeus heeft in de toe
lichting op de begroting van Binnen
landse Zaken maar weinig woorden
gewijd aan het vraagstuk van de
Haagse agglomeratie. Hij meent de
behandeling te moeten afwachten
van de nota, die de regering vorig
jaar heeft uitgebracht.
De nota is by de Tweede Kamer
in behandeling, die er enige tijd ge
leden een voorlopig verslag over
heeft uitgebracht. Minister Toxopeus
zelf, als bewindsman van Binnen
landse zaken en mr. Van Aartsen, de
minister van Volkshuisvesting en
Bouwnyverheid, zullen daar een me
morie van antwoord op moeten in
dienen. Eerder kan de nota niet in
openbaar debat komen.
Eén man kan op een aantal
televisieschermen controleren of
de technische apparatuur in het
machtige gebouw haar taak naar
behoren vervult.
Men wordt in de zes enorme, zeven
meter hoge hallen overweldigd door
de techniek.
Er werken nog mensen in dit su
permoderne PTT-bedrijf, maar zy
vailen haast in het niet by de gigan
tische glijbanen en transportbanden.
Door geen mensenhand aangeraakt
worden de postzakken van beneden
naar boven en van boven naar bene
den door het ruim 57 meter hoge
gebouw gevoerd.
Deze door-en-door gemechaniseer
de en geautomatiseerde posifabriek
Hjkt een kermisattractie van een an
dere planeet. Brieven, kaarten en
pakketten spelen cr driftig cake-
walkje en roetsjbaantje.
Natuurlijk, de mens is ook hier
nog onmisbaar. Maar vele van zijn
taken zijn er al overgenomen door
fotocellen en televisiecamera's.
Hoog boven in het gebouw troont
één man achter acht TV-schermen
en een verwarrend bureau vol ge
kleurde lampjes, knoppen en scha
kelaars. Hij zal straks, als het me
chanisme volledig in bedrijf is, op
twintig plaatsen van het gigantische
gebouw (240,000 kubieke meter)
kunnen kijken. Vanaf zijn hoge
plaats in het zenuwgestel van dit
elektronische postkantoor zal hij
transportbanden naar believen in
beweging stellen en stoppen.
zorgen, dat er nergens een opstop
ping van postzakken ontstaat.
Gelukkig zijn al de her en der
door het gebouw verspreide TV-ca-
mera's niet gericht op mensen, die
er werken temidden van snorrende
motoren en ratelende jacobsladders.
Het televisiecircuit dient slechts ter
controle van de machinerieën.
Voor de niet-technisch aangeleg
de leek is dit gebouw een nachtmer
rie, voor de liefhebber van machines
on elktronica is het een luilekker
land.
Het is verheugend, dat de PTT'ers,
die met de machines moeten (sa
men) werken, tijdens hun werk be
halve beton, staal en poststukken,
ook nog iets anders kunnen zien.
De architecten, de broers ir. E. H.
en H. M. Kraaij vanger, hebben er
voor gezorgd, dat men vrijwel over
al in het gebouw door lage ramen
een uitzicht heeft op het panorama
van de stad Rotterdam. Men zal zich
daardoor minder sterk door de ma
chines 'opgeslokt' voelen. Bovendien
hebben vyftien kunstenaars in het
gebouw 34 wandschilderingen, plastie
ken en mozaïeken aangebracht. In
teressant is vooral dé buitenwand
van het westeiyke hoofdtrappenhuis,
waarin de kunstenaar Louis van Roo-
de 22 glas-in-bctomamen asymme
trisch heeft aangebracht.
(Van een onzer ver- j
U slaggevers) g
H Het nieuwe districtspostkan- s
toor te Rotterdam is 57M me- g
ter hoog, ruim 104 meter lang
en 36 meter breed. Een lage g
aanbouw is 78 meter lang, S g
meter breed en 4.70 meter g
hoog. g
Het gebouw staat op 1019- g
heipalen. Men gebruikte o.m. f|
27.000 m3 beton, 3300 ton be- g
tonijzer, 12000 m2 glas en g
ruim 1,8 miljoen bakstenen. g
De eerste paal voor het g
bouwwerk werd in 1955 op 4
juni geslagen door de direc- g
teur-generaal der PTT, ir. J. g
D. H. v. d. Toom. Door de be- g
stedingsbeperking werd de g
bouw ongeveer een jaar ver-
traagd, g
Het gebouw heeft ongeveer g
23 miljoen gulden gekost. De
installaties voor de posfcmecha-
nisatie kosten circazes mil- s
joen. g
In de keider is een fietsen- W
stalling met 1200 plaatsen, s
Bromfietsen en motoren kun- s
nen gestald worden in een g
apart gebouwtje.
Op de begane grond vindt 1
men aan de zyde van het Cen-
traal Station een postkantoor jg
voor het publiek. s
Berlün, waarin deze meldde dat hy
een paar dagen later zou terugkeren.
Vrijdag kwam er een tweede, niet
ondertekend, telegram. Daaruit bleek
dat de gehuurde auto kon worden
opgehaald op het Oostduits Folizei-
prasidium in Oost-Berlijn,
Bij informatie op het telegraaf
kantoor in Maastricht bleek dat men
daar uit de ondertekening van het
telegram niet wijs had kunnen wor
den. Er had iets gestaan dat op het
woord „Bank" leek.
De familie van dr. Banki, in Roer
mond had al die tyd niets gehoord.
Zij schakelde later, evenals de eige
naar van de vermiste auto, de poli
tie in om opheldering te krijgen. De
nasporingen van de politie hebben
tot nu toe geen resultaat opgeleverd.
De autoverhuurder, de heer This
sen, wil pas naar Oost-Berlijn gaan
om zijn auto op te halen als hij eni
ge zekerheid heeft.
In deze rubriek vermeldt Het Vrijt
Volk zonder commentaar tref
fende uitspraken van anderen, uiter
aard voor rekening van hen die
worden geciteerd.
'We willen als ambtenaren dit ka
binet gaarne met veel vertrouwen
tegemoet treden, maar. zijn ernstig
bezorgd, of de politieke moed kan
worden opgebracht om het Nederland
se volk voor te houden: er zullen meer
belastinggelden moeten komen want
van nu af aan zullen de ambtenaren
niet alleen niet meer gebukt mogen
gaan onder de zorgen van een finan
ciële achterstand maar ook moeten
delen in de naoorlogse welvaarts-
styging.'
Uit: "De Centrale', orgaan van de
Centrale van Rijkspersoneel, van
15 september 1959.
(Van een onzer verslaggevers)
Slot Loevestein is zaterdagavond
na ruim vier eeuwen opnieuw inge
nomen door de Geuzen. Bij verras
sing trokken 35 groenen van de HTS
te Dordrecht het slot binnen. De
poort werd gebarricadeerd en een
enkele toerist die nog binnen was,
werd niet al te zachtzinnig verwij
derd en weldra wapperde de vlag met
de woorden Vive les gueux van de
toren.
Ofschoon de geuzen bekend had
den gemaakt, dat ze voor onbepaalde
tyd zouden blijven, bliezen ze om
streeks tien uur de aftocht, daartoe
dringend uitgenodigd door de rijks
politie.
De aankondiging, dat de HTS'ers
voor onbepaalde tyd hun kwartier
zouden opslaan in Loevestein ze
waren beladen met proviand en ge
vulde melkbussen vervulde slotbe
waarder Beter van Andel met on
gerustheid, want zondag was er een
bijeenkomst belegd door nakomelin
gen van Arnolöus Geesteranus. een
Remonstrantse dominee, die in de
zeventiende eeuw enige jaren op Loe
vestein heeft gevangen gezeten.
Hij waarschuwde daarom de po
litie. die omstreeks tien uur een le
gertje van dertig man had samen
getrokken rondom het slot. De eer
ste sommatie van de districtsadju
dant uit Nymegen bleek voldoende
(Van een onzer verslaggevers)
Het treinverkeer tussen Zwolle en
Meppel was tof gisteravond gestremd,
doordat 's morgens de sneitrein Mep
pelZwolle op de onbewaakte over
weg bij Nieuwleusen met een snelheid
van 120 km per uur-was ingereden op
een truck.
Beide sporen werden versperd, da
bovenleiding werd ontwricht. De restj
van de dag moesten de NS-passagiers)
tussen Zwolle en Meppel per bus
reizen.
De locomotief sleurde de met een
dragline beladen oplegger, die op de
overweg was blijven steken, over enige
afstand mee. De chauffeur van de
oplegger, v. d. K. uit Almelo, sprong
tijdig uit de cabine en bleef, onge
deerd.
(Van een. onzer verslaggevers)
Vier bodemtanks van de 12.119 ton
metende Nederlandse tanker Kha-
sielia werden opengescheurd, toen hel
schip zondagmorgen in de Duitse
Bocht op cen wrak stootte. Bit een
scheur, die mogelijk vijftien meter
iang en tien meter breed is, stroomde
meer dan een miljoen. liter super-
benzine, die onmiddellijk naar de op
pervlakte steeg.
Het schip werd omringd en ge
volgd door een laag hoogbrandbare
brandstof op de golven. Schevenin-
gen-Radio zond zondag een veilig-
heiasbericht uit, waarin voor de
Khasiella en het haar omringende
gevaar werd gewaarschuwd.
De Khasiella keerde, behoedzaam
op eigen kracht varend, terug naar
Rotterdam. De tanker, eigendom van
Shelltankers, kwam om kwart voor
negen maandagmorgen de Nieuwe
Waterweg op. De rijkshavenmeester
had het schip eerst geïnspecteerd.
Lichters hebben de rest van de lading
(ook gasolie) in de Tweede Fetro-
leumhaven overgenomen.
De Khasiella was op weg naar de
Zweedse haven Norrköping, waarna
nog enige havens aan de Botnische
Golf zouden worden bezocht.
Uit het feit, dat vièr tanks lek
werden gestoten, maakt men op, dat
de scheur inderdaad vijftien meter
lang en tien meter breed is, al houdt
men rekening met de mogelijkheid,
dat er verschillende gaten in de
bodem zijn.
Een onderzoek in het dok zal zeker
heid geven.
In de afgelopen nacht omstreeks
twaalf uur is er een ernstig ongeluk
gebeurd op de provinciale weg tus
sen Nieuw Namen en Clinge in de
gemeente HJulst,
De 20-jarige R. de Bruin uit Hulst
verloor hierbij het leven. De Bruin
bestuurde een auto die uit de rich
ting Nieuw Namen kwam. Vermoede
lijk door het springen van een band
sloeg de wagen over de kop, vloog
over de sloot aan de kant van de
weg, kwam met de wielen omhoog
in een weiland terecht en vloog in
brand. De bestuurder kwam in de
vlammen om.
Advertentie I.M.
Stel U eens voor! Een hele
fabrieksvoorraad van de
mooist* overgordijnstof, in
één kwaliteit... in diverse
kleuren.... maar dan ook het
mooiste, dat ooit gemaakt is
konden wij in één ruk kopen
voor minder dan de halve
prijs.
Op elke meter kunt U een
rijksdaalder besparen, omdat
U deze overgordijnstof, In zes-
kleurige Rouleaudruk, die
normaal voor 4.98 de meter
verkocht wordt, kunt kopen
voor nog géén rijksdaalder
de meter
woensdagmorgen om 9 uur beginc
de verkoop van deze
zes-kleurendruk
overgordijnstof,
120 cm. breed
per meter voor
