Sunil wast stralend wit
[Geschiedeniskrant'
van lyceum vindt
gretig aftrek
In Bergen waren al
lang moeilijkheden
Heeft bedrijfsleider
droomschepen
Tegen ex-politieman
nu half jaar geëist
Amerikanen brengen
kunstmaan nr. 14
in baan om aarde
Diamantendieven op
vliegveld gepakt
en spaart uw linnenkast
ZONDER COMMENTAAR
Dr. Vondeling
naar NVT
Jongen gedood
door tractor
Gemeenten
krijgen hogere
uitkering
Burgemeester vraagt ontslag
ANDERHALF JAAR GEËIST
4 Vri j ere lonen,
maar beperkte
mogelijkheden'
Klacht tegen
Middelburgse
tandarts
HET VRIJE VOLK WOENSDAG 14 OKTOBER 1959
PAGINA 3
Hier is met Sunil gewassen.dat
hemelsblauwe Sunil, waarin al
't wasgoed stralend wit wordt,
werkelijk stralend witi
Bleken en blauwen kunt u zelfs
vergeten, met Sunil hebt u min
der was werk, minder te wrin
gen, dus... minder slijtage.
Waar Sunil de was doet/blijft
alles veel langer nieuw, ook
de wasmachine en wringer
varen er wel bij!
Neem meteen
het voordelige i
reuzenpak AW £m m
REFLECTOR: initiatief in Scheven in gen
De leerlingen van het Johan
de Witt-lyceum te Schevenin-
gen zijn trots op hun leraar C.
J. Canters: hij heeft kort ge
leden een 'leskrant' gelan
ceerd die nu al op ruim hon
derd scholen in ons land met
.veel geestdrift,.is ingevoerd.
Eerst met stencil
Ook de laatste oorlog
neem
Grote verdienste
Niet- uit gemeentekas
pim Fim
de moderne Amerikaan,
die u van twee kanten
laat genietea»
ran de prijs® en
van de ff kwaliteit
20 STUKS
Middel gevonden
tegen besmetting
radio-activiteit
Bloemenkoopman
onder tram
Foute declaraties?
Belgisch onderzoek
o n geluk F ran s-EJ za
begint donderdag
Versterk rode draad
ook iri Mv familie
ïee j j*
(Van een onzer verslaggevers)
Zes maanden gevangenisstraf heeft de procureur-generaal
bij het Amsterdamse gerechtshof gisteren geëist tegen de ex-
commandant van de parketgroep Amsterdam, de 62-jarige
Hendrikus van H.
AMERICAN CIGARETTES
Het lukt wel of het onderwijs heeft
zitten wachten op dit 'geschiedenis
boekje van de maand', zoals men het
losbladige 'Reflector* zou kunnen
noemen.
Reflector geeft om de vier weken
een kijk op het actuele wereldgebeu
ren. De initiatiefnemer die samen
met twee andere geschiedenisdocen
ten van het lyceum zijn plannen uit
werkte, had de bedoeling: in be
knopte artikelen met duidelijke il
lustratie van tekeningen, grafieken,
foto's, de actualiteiten in 't wereld
gebeuren beschrijven en deze daar
na in de les behandelen.
Thans is 'no. 1 van de le jaargang'
versohenen, acht pagina's op goed
papier, die samen met de volgende
exemplaren in een handige klapper
kunnen worden opgeborgen.
In deze eersteling schrijft o.a. prof.
dr. B, H. M. Vlekke over Berlijn, de
heer G. M. Nederhorst over Midden-
Afrika, mr. J. Heldring over Polen,
de heer W. M. van Gogh over de
rijksbegroting en mr. J. A. Mommer-
steeg over de figuur van Christian
A. Herter, Dulles' opvolger. Een ru
briek 'Nieuws in het kort' vermeldt
de laatste wetenswaardigheden,
voornamelijk uit het buitenland.
'Onze leerlingen zijn enthousiast,'
vertelde de heer Canters ons. 'Wü
als leraren geschiedenis van het ly
ceum werden ons ervan bewust, dat
zij slecht geïnformeerd zijn in de
actuele geschiedenis: maar uitbrei
ding van het onderwijs in deze rich
ting paste moeilijk in het schema.
Maanden geleden al begonnen wij
met een experiment: we stelden ecu
stencil samen, waarop een overzicht
was afgedrukt van het nieuws in de
wereld en wat daaromheen zit. Da
delijk is zelfs dit stencil, dat er toch
saai uit zag, ingeslagen.
Gedurende één les per maand
bespraken wij in alle klassen de
stof die dit kroniekje ons bood.
Dieteren was niet meer nodig en
de kinderen bewaarden alle num
mers.'
De proefneming van het drietal
trok intussen zoveel belangstelling,
dat het idee groeide, een korps van
medewerkers uit het hele land te
vormen, een raad van advies bijeen
te zoeken en te starten met een ge
drukt blad.
De uitgeversmaatschappij Syste
men Keesing interesseerde zich on
middellijk voor de actie-Reflectdr en
zo is het ervan, gekomen.
VHMO-scholen, maar ook het ulo,
de kweekscholen en ook het uitge
breid technisch onderwijs vragen
collectieve abonnementen aan. De
kosten zijn laag, ouders oi anoers ne
fondsen kunnen die zonder veel
moeite dragen.
'Reflector' is een leermiddel mei
perspectief. De redactie wil er bij
voorbeeld ook de gebeurtenissen in
en rondom de laatste oorlog in be
schrijven om het gebrek aan kennis
in dit opzicht bij de jeugd vaiGvan-
dnag {waarover in veie kringen
wordt geklaagd) weg te nemen: in
het komende nummer start dr. Co-
hen van het Rijksinstituut voor Oor
logsdocumentatie een rubriek 'Twin
tig jaar geleden'.
In de Raad van advies hebben zit
ting de professoren G. H. J. v. d.
Molen (VU, Amsterdam), J. Barents
(A'damse Universiteit), J.Dbondt
(Universiteit van Gent), O. de Ray-
maeker (Universiteit van Leuven),
L. G. A. Schlichting (R.K. Universi
teit te Nijmegen)B. H, M. Vlekke
(Leidse Universiteit) en ook mr.
Stempels, hoofdredacteur van de
Nieuwe Rotterdamse Courant.
Advertentie I.M
Dinsdagmiddag is de 13-jarige Jo
zef Scherbeijn uit IJzendijk, leerling
van een technische school, met zijn
fiets onder de aanhangwagen van
een tractor gekomen. Hij kreeg een
der achterwielen van de zwaar bela
den wagen over zich heen en over
leed kort na het ongeluk aan ern
stige inwendige kneuzingen.
In tiezt ruonsk vermeldt Hel Vrtjt
Volk zonder commentaar tref
fende nitsvraken van anderenuiter
aard voor rekenina van hen du
worden aeciteerd
De grote verdienste van het nieuwe
systeem van loonvorming is dat het
met een beperkt percentage werkt,
geldend voor een langere termijn.
Het Financiële Dagblad
(Van onze parlemeirtsredactle)
De gemeenten krijgen in 1960 een
wat hogere uitkering nit het Gemeen
tefonds. Dat heeft de minister van
Binnenlandse Zaken laten weten in
een schrijven aan de gemeentebe
sturen.
In afwachting van de nieuwe rege
ling van de financiële verhouding
tussen Rijk en gemeenten zuilen op
de voor 1960 te verwachten uitkerin
gen voorschotten worden verstrekt
gelijk aan 158 pet. van het geldende
basisbedrag van de algemene uit
kering en 148 pet. van het basisbe
drag van de belastinguitkerlng. Voor
1959 waren deze percentages 154 en
144 pet.
Deze basisbedragen zijn praetisch
voor alle gemeenten verschillend.
Blijkens de brief van de minister
hebben de voorschotten niet het
karakter van voorlopige uitkeringen,
zoals de oude wet op de financiële
verhouding die kent. De uitkeringen
zjjn technisch zo geregeld dat zij een
overgang vormen naar de wet. die
thans bij de Staten-Generaal in be
handeling is.
Strijdkrachten en politie van
Venezuela zijn op hun hoede voor een
poging om het regime omver te wer
pen na de ontsnapping van generaal
Nesto Prato. een van de voornaamste
medewerkers van ex-dictator Pcrcs
Jimenez.
In de gemeente Bergen, waar de burgemeester, dr. W. Huygens,
ontslag uit zijn ambt heeft gevraagd omdat bij hem het vertrouwen
ontbreekt niet een deel van de gemeenteraad op vruchtbare wijze
te kunnen blijven samenwerken, waren er al geruime tijd moeilijk
heden.
Deze vonden hun hoogtepunt in de
raadsvergadering van dinsdag 29 sep
tember, toen een motie van afkeuring
over het beleid van de burgemeester
inzake de stichting voor schooltand
verzorging voor het district Bergen
met algemene stemmen werd aange
nomen.
Daarin werd de burgemeester ver
weten. dat hij de raad onjuiste in
lichtingen had verstrekt en dat ten
gevolge van een verkeerd financie
ringsbeleid van het bestuur dier
stichting, in het bijzonder burgemees
ter Huygens, gelden van de gemeente
Bergen voor deze dienst waren ge
bruikt. Hierdoor heeft de gemeente
Bergen een grote vordering op deze.
thans in liquidatie zijnde schooltand-
verzorgingsdienst.
Het verzoek van burgemeester Huy
gens. om ook een uitspraak te doen
of men het vertrou.ven in hem zou
opzeggen, werd niet ingewilligd. De
raad meende, dat. hoewel men ook
op andere onderdelen van het beleid
van dr. Huygens we! kritiek had, dit
niet aan de orde was.
Kr is geen sprake van dat uit de
gemeentekas van Bergen (X.H.) gei
den zijn verstrekt aan de stichting
voor schooltandverzorging. De vorde
ring van de gemeente Bergen op de
stichting bedraagt thans 41.600.
Ocze vordering is voornamelijk ont
staan doordat Bergen de ambtenaren,
die in gemeentedienst voor de stich
ting werkzaam waren, hun salaris
heeft uitbetaald, terwijl de stichting
door liquiditeitsmociljjkhcdcn niet in
staat was deze bedragen te vergoe
den.
Dit heeft de minister van Binnen
landse Zaken, mr. E, H. Toxopeüs,
geantwoord op vragen van het
Tweede-Kamerlid Ritmeester (v.v.d.).
Het Verificatiebureau van de Ver
eniging van Nederlandse Gemeenten
heeft, zo gaat !e minister in zjjn
beant—oording verder, in een rapport
van 20 augustus 1958 de aandacht
gevestigd op de moeilijke positie van
de stichting.
Er zal een onderzoek worden inge
steld naar de juistheid van de aan
tijging dat burgemeester Huygens in
zijn kwaliteit van voorzitter van de
stichting voor schooltandverzorging
de gemeenteraad onjuiste inlichtin
gen zou hebben verstrekt over de
gang van zaken bü de stichting.
(Van een onzer verslaggevers)
Met verhalen over schepen, waarvan hij al dan niet de eigenaar zou zjjn,
maar die in elk geval niet „tol zijn vrije beschikking" stonden heeft de
58-jarige bedrijfsleider A, Z. twee bankinstellingen opgelicht, zo heeft de
officier van Justitie bij de Amsterdamse rechtbank gisteren aangenomen,
nomen.
De Nationale Handelsbank is
i 20.000. de Ned. Hnndel-Maatschap-
pij 10.000 kwijt geraakt aan deze be
drijfsleider. die zich vaak op felle
wijze tegen de beschuldiging verzettte.
Hü werd na een klacht van de
piocuratiehouder van de Ned. Han-
del-Maatschappy aangehouden in
Roosendaal. Deze bank kreeg de ruim
f 8000 terug, die de man toen nog in
zijn bezit bad. Het overige geld had
hij o.a. verspeeld in een casino te
Oostende.
„O! die schepen inderdaad be
staan". aldus de officier hij eiste
18 maanden met aftrek en voor
waardelijke terbeschikkingstelling
van de regeling „betwijfel ik
zeer. Ik heb de indruk dat het ai-
lcen maar droomschepen zijn."
„Na uw vrijlating door de rechter
commissaris heeft u nl. alle gelegen
heid gehad te bewijzen dat zij' be
stonden en hiervan is niets gebleken."
(Van onze soc.-econ. redactie;
Dr. ir. A. Vondeling, oud-minister
van Landbouw en lid van de Tweede
Kamer heeft het voorzitterschap
van het curatorium van het weten
schappelijk bureau van het NVV
aanvaard.
Tot nu toe was drs. D. Roemers
voorzitter, maar in verband met zijn
benoeming tot voorzitter van het
NVV heeft hij zich genoodzaakt ge
zien deze functie neer te leggen.
(Van onze soc.-ecenomische redactie)
De mogelijkheden van de omme
zwaai van nationale loonvorming
naar die per bedrijfstak of bedrijf
moeten beperkt wordeu geacht.
Er zijn in dit opzicht te hoge ver
wachtingen gewekt en de onrust is
groeiende.
Dit heeft drs. M. W. J. M. Peynen-
burg. secretaris van de Algemene Ka
tholieke Werkgeversvereniging, ge
zegd in een rede voor de leden van
het diocees Den Bosch.
Spreker achtte liet noodzakelijk,
dat de loonkostenontwikkeling bin
nen de grenzen blijft van de huidige
spelregels voor de vrijere loonvor
ming.
Niet zonder reden wordt gevreesd,
aldus drs. Peynenburg. dat in de hui
dige economische expansie overeen
komsten in bedrijfstakken worden
aangegaan op een onaanvaardbaar
hoog niveau.
Ook in hoger beroep ts fle M-Jarige
bewaarder A. I". E. van het Huis van
Bewaring aan de Amstelveenseweg te
Amsterdam vrijgesproken van de hem
len laste gelegde verzaking van rijn
plicht.
Op 8 april wisten twee Zwitserse
gevangenen te ontsnappen, terwijl
deze bewaker de controle moest uit-
oefenen, over de luchtcellen. waarin
de gevangenen zich bevonden.
Advertentie I.M.
Ij ij de Russen
Maar ik heb ze echt, hield de be
drijfsleider vol. Ze liggen in Hekn-
stedt bij de Russen en ik ben ervan
overtuigd ze nu in vier dagen vrij te
kunnen krijgen.
Mijn arrestatie heeft dat verhin
derd. Ik was via België op weg naar
Duitsland, mijne heren.
De officier hield de verdachte ech
ter aan zijn by de politie afgelegde
verklaring, dat hij. toen hij bij de
banken kwam. niet wist waar zij wa
ren en dat hij had toegegeven met
leugenverhalen het geld te hebben
los gekregen.
Hü zou nl. hebben verteld, dat do
in de oorlog vergane schepen' waren
teruggevonden en dat hü ze reeds
had verkocht. Het geld had hij nodig
voor revisie èn omdat hij de Russen
ƒ9000 moest betalen om de schepen
vrij te krijgen.
In het tweede geval zou hü ook
met (niet bestaande) effecten heb
ben geschermd. De rechtbank zal
over 14 dagen uitspraak doen.
Advertentie I.M.
CAPE CANAVERAL, LANGLEY
ben dinsdag een nieuwe satelliet
met de bedoeling meer gegevens
gordels rond de aarde.
De satelliet, die de vorm heeft van
twee met elkaar verbonden afge
knotte kegels, heeft een gewicht van
ruim 41 kilo en werd gelanceerd door
een. raket ter lengte van ruim 23 me
ter en met een gewicht van zestig
ton. De raket was een viertrapsraket
van het type Juno II. De satelliet
heeft de naam Explorer (Onderzoe
ker) VII gekregen.
Het Amerikaanse bureau voor
lucht- en ruimtevaart heeft ver
klaard, dat men hoopt dat de satel
liet een jaar in zijn baan zal blij
ven. Hü is uitgerust met twee radio
zenders, waarvan er een zendt op een
golflengte van 108 megacycles.
Sinds januari 1958 hebben de Ame
rikanen nu veertien kunstmanen met
succes gelanceerd naar banen om de
aarde of om de zon. Daarvan lopen
er nu nog acht om de zon en om de
aarde: Vanguards I, 2 en 3, Explorers
1. 4, 6 en 7 en Discoverer 6.
De zojuist gelanceerde Explorer 7
loopt in een baan die varieert van
557 tot 1070 km boven de aarde. Elke
omwenteling duurt 101 minuten. "We
gens zijn vorm, die schommelen van
de kunstmaan moet voorkomen, heeft
de satelliet de bünaam Gyroscoop ge
kregen. Er zijn instrumenten voor
zeven soorten metingen aan boord
en de zenders kunnen na volbrachte
taak worden uitgeschakeld.
Inmiddels hebben blijkens een be
richt van AP de Amerikanen in
Langley het vliegplan bekendge
maakt van de eerste bemande Mer-
cury-satelliet.
Volgens dit plan zal de Mcrcury-
eapsulé in de nabüheid van de Ba-
hama-eilanden niet ver van Cape Ca
naveral in de Atlantische Oceaan te
rechtkomen na op een hoogte van
TOKIO (AFP) Een groep Japanse
geleerden denkt het volmaakte mid
del te hebben gevonden tegen de be
smetting met radioactiviteit. Het
middel is een verbinding van calcium-
citraat en sodium.
De geleerden hebben dit middel in
gespoten bii muizen, die eerst waren
besmet met de radioactieve stoffen
Cesium 137 en Zirconium 95 Zij con
stateerden. dat de zo behandelde die
ren bijna zeventig procent van de
radioactieve stoffen kwytraakten.
De leider van de groep geleerden,
prof. Eiichi Ogawa, zal spoedig rap
port uitbrengen aan de Japanse Ver
eniging voor Farmacie.
De 31-jaige Haagse bloemenkoop
man A. G. Hofman is dinsdag nij het
oversteken van de Van Boetzelaerlaan
in Den Haag door een tram aangere
den en om hel leven gekomen.
De man stak met een bakfiets, die
hij voor zich uit duwde, ter hoogte van
de Anton Heinsiusstraat de trambaan
over. Klaarblijkelijk heeft hij de tram
niet opgemerkt.
(Van een onzer verslaggevers)
De Centrale Ziekenfondsraad heeft
een aanklacht ingediend bü de offi
cier van Justitie bij de Middelburgse
rechtbank tegen de Middelburgse
tandarts K. E. van der V. Hü wordt,
er door de Ziekenfondsraad van be
schuldigd opzettelijk foute declara
ties bij de ziekenfondsen, waarvoor
hij werkte, te hebben ingediend. Op
deze declaraties zou hij meer ver
richtingen hebben, opgegeven dan hij
in werkelijkheid heeft gedaan, waar
door hij een te hoge vergoeding ont
ving. Reeds enkele maanden geleden
zouden fouten in de declaraties zijn
ontdekt, onder meer tijdens een ac
countantsonderzoek.
Het Middelburgse, het Vlissingse
en het Zuidbevelandse ziekenfonds
zouden zich daarop tot de Centrale
Ziekenfondsraad hebben gewend die
nu een klacht heeft ingediend.
(Reuter). De Amerikanen heb-
in zijn baan om de aarde gebracht
le krijgen over de lagere stralings-
160 km drie maal om de aarde te
zijn gevlogen.
Deze reis zal in totaal vier en een
half uur moeten duren. De satelliet
zal op het grootste deel van zyn
vlucht een snelheid van 30.000 km
per uur hebben en daarbij over Zuid-
Afrika, Australië en een kleine zuide
lijke strook van de VS vliegen.
In het voorjaar zullen voorberei
dende onderbaanse vluchten worden
gemaakt door de Mercury-astronau-
ten. Dit zijn lanceringen met Red-
sf one-raketten over betrekkelijk korte
afstanden.
De eerste man, die zal worden ge
lanceerd zal uit de beschikbare vry-
villigers door het opgooien van een
muntstuk worden aangewezen.
(Van een onzer verslaggevers)
De Onderzoeksraad voor de Zee
vaart te Oostende zal donderdag be
ginnen met het onderzoek naar de
toedracht van het ongeluk met de
Frans-Elza, het Belgische vissers
scheepje dat in de nacht van 24 op
25 september door de Karei Doorman
werd overvaren. Alle vijf opvarenden
van het Belgische vaartuig kwamen
daarbij om bet leven.
In de zitting die de Onderzoeksraad
gisteren heeft gehouden, hebben de
voorzitter en de rijkscommissaris de
slachtoffers herdacht. De rijkscom
missaris deelde mede dat de Neder
landse regering rouwbeklag had ge
daan.
Gisteren kon de raad niet met de
behandeling van de aanvaring begin
nen, doordat de vissers die getuige,,
zijn geweest van de ramp, zich op zee jHUfbGENOlENl
bevonden.
Leden winnen is voor een politieke
party geen doel op zich zelf.
Ledenwinst heeft alleen maar zin,
als mensen uit overtuiging toetreden
tot een politieke partü-
Het lid worden moet zijn een daad.
waarmee men tot uitdrukking brengt
dat men met beginsel en doel in
stemt.
De PvdA richt zich vooral tot hen.
die het in beginsel met haar streven
eens zün. maar nog niet kwamen tot
de daad van het lidmaatschap.
Die daad heeft juist, nü gaote
waarde. Daarom zeggen wij tot hen,
die eigenlijk reeds lang bij ons horen,
sluit u aan!
WIN EEN LIDbegin b(i UW
EVERT VERMEER
(Van onze Westduitse correspondent)
De politic van Frankfort heeft op het vliegveld van Rhein-Mainz
zes diamantdieven gearresteerd. Vier van hen hadden in de loop
van de zomermaanden een aanzienlijke voorraad diamanten en an
dere edelstenen bij elkaar gestolen uit de postzakken, die uit de
vliegtugien werden geladen. De politie heeft een deel van de dia
manten teruggevonden.
Datis nog slechts een klein gedeel
te van de buit, want de dieven viel
by een van de ondernemingen een
pakje van 2000 ruwe diamanten in
De man heeft vier jaar lang tot
1 mei 1958, de dag, waarop hij met
pensioen ging. geknoeid met declara
ties. Hij gaf hogere onkosten op voor
transport en voeding van gevangenen
dan in werkelijkheid het geval was.
De ëx-commandant, die een zeer
verongelijkte indruk maakte, was in
beroep gekomen tegen het vonnis van
de Amsterdamse rechtbank: één jaar.
Hij voelde zich geen misdadiger.
Hü had het ook niet met opzet ge
daan, zei hü nu weer (procureur-
generaal: er is in deze zaak voort
durend gedraaid), maar hy was
niet meer uit de administratieve
moeilijkheden gekomen.
De PG. mr. A. S. de Muinck Kei
zer, sprak, onder meer van 'een zwarte
dag voor de politie en justitie, toen de
fraude werd ontdekt, en het is moei
lijk ergernis en diepe verontwaardi
ging binn ende perken te houden, ook
al dor de houding van deze ver
dachte. die allesbehalve ridderlijk en
open is- Het is een teleurstelling te
meer, te merken, dat hy niet voor
zijn daden durft te staan.'
In dit licht bezien noemde de PG
zijn officiële afscheid 'een klucht'
Hij liet zicli bejubelen en stelde zich
zelf als voorbeeld.
Mr. D Muinck Keizer verwierp ten
stelligste de conclusie van het psy
chiatrisch rapport de ex-commandant
een geheel voorwaardelijke straf te
geven.
„Deze conclusie, waarom bovendien
in een psychiatrisch rapport niet
wordt gevraagd, stelt de zaak in een
te eenzijdig licht en moet wel tot
spanningen en teleurstellingen bü de
verdachte leiden."
De PG wilde er echter rekening
mee houden, dat de ex-commandant,
die thans een baantje als kantoorbe
diende heeft, reeds veel zij het
door ei.grn schuld heeft geleden en
maatschappelijk is achteruitgegaan.
De eis luidde zes maanden.
Uitspraak over veertien dagen.
handen. Zü waren hoofdzakelyk op
edelstenen uit die met vliegtuigen uit
New York en Montevideo als gewone
postzendingen aankwamen. Als pret
tige bykomstigheden namen zij ook
geld dat zich in de brieven bevond.
De politie schat het bedrag aan
buitgemaakte dollarbiljetten op
20.000. Fotoapparaten gooiden zy
natuurlyk ook niet weg. Vier van de
dieven waren op het vliegveld als
transporteurs aangesteld bij een
luchtvaartmaatschappij. Zü speelden
de postzakken die zij uit de machines
moest enhaien in handen van twee
medeplichtigen die de Zakken dan
ijlings van het vliegveld naar de
woning van een der verladers ovcr-
brachtên. Daar weden alle bleven na
gesnuffeld, de pakjes geopend en wat
de heren niet konden gebrukien werd
verbrand. Van het geld leefden zij
ruim, kochten meubels en auto's. Ten
slotte kregen zij ruzie omdat zij el
kaar by het verdelen van de buit be
drogen