S
Chaos op loongebied
is nu compleet
Caballero
Ziekenfondsen willen
overheidsbemoeiing
bij ziekenhuisbeheer
'Van der Gun (KAB) op
randje van demagogie
horen!
t
i
n
%7/Z}&
Koninklijke -
winst .sterk
- gestegen
MER COMMENTAAR
fijn FAAM fantastisch
A
SANA-
TOGEN
Voorzitter ANGB op congres:
Van Tilburg antwoordt v.d. Gun:
Zoekt U iets beters
Ontmoeting
ie lekker
Na kind is nu ook
moedor overleden
Aantjes vraagt over
Haagse glazenwasser
1
Leegte
KLAROP
tandschooni
Prinses Beatrix betrekt
haar kasteel in augustus
pi E VEDA
IwqlI
spaar de wikkels voor
6 nieuwe series
sprookjes-borduurkaartjes
neem
B O NT MANT ELS
VOOR VAKWERK
$rt 5 ■«- f J j.
HET VRIJE VOLK DONDERDAG 26 NOVEMBER 1959
Advertentie I.M.
*ff£KG&W
BIOCKWW
COtOGNEe-
§£jNGO££
(Van. onze sociaal-economische redactie)
'De geleide loonpolitiek had ook wel haar bezwaren, maar zij
zinken in het niet bij het gewriemel met 100, 101 en 102 lijnen.
Al dan niet geamendeerd met halve iksen en andere mitsen en
maren. Geen mens begrijpt er meer iets van en zo is de chaos
op loongebied compleet*'
Deze verzuchting slaakte de voorzitter van de Algemene Ne
derlandse Grafische Bond, de heer A. M. v. d. Boogaart, in de
rede, waarmee hij vandaag te Maastricht het congres van zijn
organisatie heeft geopend.
Van de drie miljoen werknemers
hebben nog slechts 300.000 een loons
verhoging: gekregen, becijferde hij.
De andere moeten maar afwachten
of lij o°k chr,-sociaal zullen worden
behandeld.
Wy hebben bij dit alles maar één
troost, zei de heer v. d, Boogaart, nl
dat ook de confessioneel geqrgani-
seerden genoeg krijger, van dit on
bekwame en onsociale gedoe en hun
besturen duidelijk maken dat het
anders moet. of nog beter: dat zy
de rijen van het NW komen verster
ken.
Spreker was verontwaardigd over
de uitlatingen van tnr. De Graaft, de
voorzitter van, het Centraal Sociaal
Werkgevers Verbond, die de compen
satie voor de huurverhoging te hoog
vindt.
„Een sterker conservatief geluid
hebben wij sinds lang niet gehoord.
De werknemers van Nederland ver
staan dit niet en het hoeft niemand
te verbazen, dat dergelijke uitlatin
gen uit zo gezaghebbende werkgevers-
Advertentie LM.
Book dan morgen eens
(CONSTANTS KWAUTSIT)
■CN4.AURKN» PRODUCT
kring het verantwoordelijkheidsbesef
onder de werknemers doen verslap
pen en geen vruchtbare voedings
bodem zun voor de produktiviteits-
bevordering,"
Monsterverbond
De bondsvoorzitter vreesde, dat de
vrijere loonpolitiek m een volkomen
vnje toonbeweging zal eindigen,
waarbij weer de macht van de sterk
ste zal gelden.
„Wb hebben de indruk, dat dit al
leen kan worden voorkomen, indien
het monsterverbond tussen de con
fessionele partijen en de liberalen tot
een einde komt en opnieuw aan de
socialisten mede-verantwoordelijk
heid in de regering wordt opgedra-
Met de ccritraetvemieuwingen in
het grafische bedrijf hebben wu be
paald niet slecht geboerd, consta
teerde spieker Hij betreurde het, dat
er een dag gestaakt is, ondanks de
oproep van de bondsbestuien om de
onderhandelingspositie met moei
lijker te maken dan zij al was. „Dit
is jammer, want het heeft het gezag
var. het bondsbestuur niet versterkt."
De heer v. d. Boogaart kon tot zun
vreugde meedelen, dat het overleg
over de instelling van bedrijfschap
pen voor de verschillende giafische
branches zal worden begonnen Al
leen de boekbinderspatroons blijken
nog wat twijfelachtig te staan tegen
over de gedachte van de PBO.
De ondernemingsraden komen maar
moeilijk op gang Op dit terrein zs
een grotere activiteit beslist wel ge
wenst.
Wat de sociale wetgeving betreft
had spreker de indruk, dat bij het
Ministerie van Sociaie Zaken door
het vertrek van minister Suurhoff en
staatssecretaris Van Rhijn een leegte
is ontstaan, die om het zacht uit
te drukken moellyk door de nieu
we bewindslieden kan worden opge
vuld.
Sprekende over de sociale rege
lingen in het grafische bedrijf zei
de bondsvoorzitter dat de NV, De
Arbeiderspers bereid is voor de be
zorgers een pensioenregeling in het
leven te roepen. Ook over een ver
hoging van de bezorgveigoeduag is
overeenstemming verkregen. Daar
mee heeft deze onderneming een
voorbeeld gesteld voor de overige
dagblad- en tijdschriftondememm-
gen, aldus de heer v. d. Boogaart.
De bondsvoorzitter drong krachtig
aan op verhoging van de produktivi-
telt, 'de basis van alle welvaart'. De
werknemers zijn op dit punt dikwijls
nog te onverschillig.
Aan het slot van zijn rede maakte
hij bekend, dat het ledental van de
Grafische Bond het topcijfer van
27.105 heeft bereikt.
(Van onze soc.-econ. redactie)
Het derde kwartaal van dit jaar Is
voor de Koninklijke Shell groep zeer
gunstig geweest. De winsten stegen
vergeleken met dezelfde driemaarv
delijkse periode van 1958 met bijna
29 percent tot ruim 44 miljoen pond
sterling 468 miljoen gulden) bij
een stijging van de opbrengsten met
nog geen tien percten tot 664,8 mil
joen pond sterling (ruim zeven mil
jard gulden).
Over de eerste negen maanden !s
het netto-resultaat hu gestegen van
106 miljoen pond sterling in 1958 tot
127 miljoen pond sterling m dit jaar,
terwijl de omzet toenam van 1.752
miljoen pond sterlmg tot 1858 miljoen
pond stelling
In de netto-winst delen de Neder
landse en de Engelse moedermaat
schappij m de verhouding 60 40.
De sterke sty ging van de wmst in
het derde kwartaal, die byna even
gioot is geweest als de winsttoene-
mmg m het gehel? eerste half jaar
is ten dele mede te verklaren uit het
feit. aat de resultaten van een nieuw
verworven onderneming, die vroeger
slechts ten dele aan de groep behoor
de, m de geconsolideerde overzichten,
zijn opgenomen Voor het grootste
deel is er echter sprake van een be
langrijke verbetering zonder mear in
de bëürijfsuitkomsten.
De dit jaar ingestelde cultuurprijs
vooi de foiogiafie is te Keulen uit
gereikt aan de Bonnse hoogleraar
Janker en de Londense fotohiston-
cus Gernsheim.
Advertentie
In deze rubriek vermeldt Het Vrije
Volk zonder com.men.taar trei-
jende uitspraken van anderen, uiter
aard voor rekening van hen die
worden geciteerd.
De vraagtekenreis van de KLM
heeft eer aantal van onze collega's
onder meer de mogelijkheid geschon
ken interessante ontmoetingen te be
leven. Zo beschrijft de speciale ver
slaggever van De Telegraaf in dit
blad van 2 november jl. een vluchtige
ontmoeting met een charmant meis
je: de 29-jarige Griekse Ellen Ivant-
cbo, secretaresse van de KLM-hoofd-
vertegenwoordiger in Istanboel, Zij
had twee jaar geleden pas voor het
eerst Nederlands gehoord en: "JEen
jaar lang las zij stilletjes alle kolom
men van de Telegraaf, daarna durfde
zij de taal pas te praten. Nu spreekt
zjj zo voortreffelijk Nederlands, dat
men haar aanvankelijk voor een
landgenote houdt,* aldus deze ver
slaggever. Het meisje vertelde hem
nog dat zij graag de rubriek van
Jacques Gans leest: 'Ik ben 't meest
al wel met hem eens," zei ernstig het
intelligente meisje nit het land der
wijsgeren.' lees ik.
P. W. Kussel had eveneens een in
teresante ontmoeting en schrijft op 3
november jl. in zijn rubriek 'Gehoord
en Gezien':
*Bent a van het Algemeen Dag
blad?' vroeg toen een zachte meis
jesstem naast mij. Er viel niets te
ontkennen en ik praatte met mej. E.
Ivantcho, Griekse is zij, maar ze
werkt bij de KLM in Istanboel. En ze
spreekt Nederlands. Door uw krant,*
legde ze uit. Die komt hier altijd en
een paar maanden ben ik begonnen
met die krant te bekijken. Het was
moeilijk in het begin maar ik werd
geholpen met lezen. Elke dag deed
Ik het en op die manier heb Ik wat
Nederlands geleerd.' Nadat collega
Kussel dat *wat Nederlands' heel be
seheiden heeft genoemd, besluit hij:
*En daarom was mijn bewondering
voor mejuffrouw Ivantcho wel heel
groot.'
De mijne ook. Ik zou graag) eens
willen kennis maken met deze char
mante, intelligente Griekse uit het
land der wijsgeren, met haar zachte
meisjesstem en niet alleen voor
het snoepreisje naar Turkije...'
Bi. ML C. Koolstra in De Journalist
14 november 1359.
Advertentie 1 M
(Van onze sociaal-economische redactie)
De zwaarste post op de rekening van de ziekenfondsen is de zie-
kenhuisverpleging. Maar de ziekenfondsen hebben niets over het
beheer van de ziekenhuizen te zeggen.
Deze klacht werd gisteren geuit op de algemene vergadering van
de Federatie VMZ (door verzekerden en medewerkers ziekenfondsen)
te Utrecht.
(Van een onzer verslaggevers)
In het Sint-Annadalziekenhuis te
Maastricht is gistermorgen overleden
da 28-jarige mevrouw A. 3. M. Mul-
ler-MuIlenders uit Geleen, die maan
dagavond levensgevaarlijk gewond
werd, toen een auto met grote snel
heid op een aantal mensen inreed,
die bij een bushalte stonden te
wechten in Berg en Terbhjt.
Haar tweejarig zoontje dat zij op
de arm droeg, overleed aan zijn ver
wondingen enkele uren na het onge
luk.
De chauffeur van de rampauto, de
negentienjarige p. p. uit Maastricht,
die na het ongeluk in verzekerde be
waring was gesteld, is inmiddels weer
op vrije voeten.
De overheid zou de kosten van de
ziekenhuisverpleging voor haar reke
ning moeten nemen, betoogde een
der afgevaardigden. Dan zou de dag-
verpleegprijs sterk kunnen worden
verlaagd.
De spreker zag hierin een stap op
de weg naar een volksverzekering,
waarvan hy een overtuigd voorstan
der is.
De federatievoorzitter, de arts A.
J. van Leusen, wilde het op politiek
terrem liggend probleem van een
verplichte volksverzekering zoveel
mogelijk buiten de discussie houden.
De suggestie dat de ziekenhuisverple
ging uit de overheidsfinanciën zou
worden betaald, kon hy persoonlijk
geheel onderschrijven.
Het is een feit, zei hij, dat de zie
kenfondsen de exploitatierekening
van de ziekenhuizen sluitend maken.
De heer Van Leusen had de vage
indruk, dat een te groot gedeelte van
de kosten van de ziekenhuisverple
ging drukt op de minst draagkrach-
tigen, die bjj de ziekenfondsen ver
zekerd zjjn.
Hy was er zich wel van bewust,
dat z(jn opvatting een storm van
verontwaardiging zou veroorzaken by
de ziekenhuisbesturen, maar enige
overheidsbemoeiing op dit punt acht
te hü niettemin noodzakelijk.
Bestoten werd, dat een commissie
dit probleem en andere ziekenfonds
vraagstukken zal bestuderen.
Geert zes percent
V?m bestuurszyde werd nog mede
gedeeld, dat het akkoord tussen de
Advertentie IAl
(Van een onzer verslaggevers)
Prinses Beatnx wil m augustus
1961 haar intrek nemen m het kas
teeltje Klem Drakesteyn m de bos
sen van de Lage Vuursche tussen
Baam en Büthoven Voordien zou de
Prinses er reeds particuliere ont
vangsten willen houden, zodra het
onlangs door de koninklijke familie
aangekochte kasteeltje voldoende
gerestaureerd en gemoderniseerd is.
met kluwenhouder l'l'Ml
bij 500 gram wol "Wm
(Van een onzer verslaggevers)
Ais de heer Van der Gun van de BLAB zegt, dat er met de vrijere
loonpolitiek tot nog toe veel meer uit de bus is gekomen dan de
vier percent die het NVV eiste, is dat op het randje af demagogie.
Want dat meerdere geldt slechts voor tien percent van de werk
nemers en dat zijn hoofdzakelijk degenen die werken in de sterke
bedrijfstakken.
Dit betoogde woensdagavond de
heer W. F, van Tilburg, secretaris
van het NW m een beschouwing
over de algemene loonpolitiek voor
de Wageningse Bestuuidersbond. Hü
ging daarby ook in op de rede die
KAB-functionaris F. van der Gun
onlangs m Utrecht heeft gehouden
De moeilykheden met de vryere
loonpolitiek komen pas, zei hy. als
de sterksten geholpen zijn Wat ge
beurt er straks met de kalk- en
zandsteemndustne, waarvan trou
wens nu al wordt verondersteld, dat
het een achterblüver zal worden? En
dc toeleveringsindustne, het beroeps
vervoer, dat de tarieven niet mag
doorberekenen, kortom de gehele
dienstverleningssector?
Als de heer Van der Gun sugge
reert, dat het NW zich verzet tegen
de vryere loonvorming, aldi s de heer
Van Tilburg, dan is dat met waar.
Die strijd hebben we nu eenmaal ver
loren, maar we verzetten ons wel
tegen de gedetailleerde voorschriften
en de gewenste amputatie van de
voor loonsverhoging beschikbare
ruimte Ik begrüp het gehakketak
teg°n het NVV met ggoed, zei de
NW-seeretaris. De heer Van der Gun
weet immers net zo goed als ik, hoe
verward vandaag de dag de situatie
is'
Heeft hy het gerommel in de eigen
rijen willen overstemmen?
De laagstbetaalden, zo vervolgde
hy, zitten in de regel ook m de
zwakste bedryfstakken, maar die zyn
voorlopig in de redenering van de
heer Van der Gun nog niet aan de
beurt
Ik gun Van der Gun zyn enthou
siasme, aldus de heer Van Tilburg,
maar ik waarschuw hem en de KAB
zich niet aan illusies over te geven.
Zij staan op drijfzand, terwijl wy van
het NVV liever harde grond onder
de voeten hebben.
Blunders
Over het incident m de Tweede
Kamer tijdens de interpellatxe-Suur-
hoff, toen staatssecretaris Roolvmk
citeerde uit notulen van de Stichting
van de Arbeid, die van twee zijden
waren aangevochten, zei de heer Van
Tilburg, dat de heer Roolvmk beter
had gedaan rmterlük te erkennen,
zich te hebben vergist Maar er is
momenteel altyd wel een meerder
heid in de kamer die de blunders van
de regering accepteert, zo besloot hy J
ziekenfondsen en de vakbonden om
het personeel van de fondsen zes per
cent loonsverhoging te geven, door
de nadere nchtlynen van staats
secretaris Roolvmk wemig kans
maakt op goedkeuring Verwacht
weTd dat de salarisverhoging 4 a 5
percent zal bedragen.
De partijen zullen er onder meer
op wijzen dat, als de medici een aan
zienlijke verhoging krügen, het zie-
kenfondspersoneel niet mag achter
blijven.
(Van onze parlementsredactie) j
Waarom Is het niet mogelijk, dat
een slachtoffer van een dwaling van
de Justitie een volledige vergoeding
krijgt voor de schade, die hij heeft
geleden? Dit vraagt het Tweede-
Kamerlid de heer Aantjes (a.r.) de
minister van Justitie naar aanleiding
van de zaak van de ten onrechte ge
detineerde Haagse glazenwasser.
De glazenwasser werd in plaats
van zijn dubbelganger gearresteerd
en geruime tijd m hechtenis gehou-
den. De rechtbank besliste op 14
augustus dat hij slechts vergoeding
van de geleden financiële schade
kreeg. Het Haagse gerechtshof ver-
minderde op 20 oktober het bedrag
daarvan nog eens met 250 tot 500
gulden.
De heer Aantjes vraagt de minister
of hij bereid is te bevorderen dat in
dergelijke gevallen ook de schade ten
gevolge van de aan de voorlopige
hechtenis voorafgaande inverzeke
ringstelling, de morele en ideele
schade en de kosten van rechts
kundige bijstand onder de bepalingen
van het wetboek van strafvoidenns
vallen.
Moet u
'Plus of Min' heette de tele
visie quiz van de NCRV, die
indertijd door Joban Bodegra
ven werd gepresenteerd. De
quiz Is inmiddels op de rom
melzolder van de NCRV bijg -
zet, maar voor twee mensen In
Nederland is uit 'Plus of Min*
een romantische min gegroeid,
die nog vóór het eind van dit
jaar in een dikke plus zal wor
den omgezet.
Het moet omstreeks eind
maart geweest zijn, dat Bode
graven in zijn programma drie
mensen uit het onderwijs ten
tonele voerde:"één inspecteur
en twee onderwijzeressen.
Ergens in het hart van Ne
derland zat een jonge man, die
op die avond niets beters te
doen had, te kijken.
'Gewoon te kijken,' over
peinst Arie Valkenburg, die na
veel vijven en zessen dan wel
bereid is om mij het verhaal
van zijn romantische min te
vertellen.
'Een van die onderwijzeres
sen, die uit Hilversum kwam,
boeide me. Je zou kunnen zeg
gen, dat het liefde op het eer
ste gezicht was, zo noemen ze
dat toch, niet? Ik zat aan
dachtig te kijken en te luiste
ren en tijdens het gesprek met
Johan Bodegraven ving ik op,
dat ze In Voorburg woonde.
Nou, de rest ging vanzelf...'
Niet helemaal vanzelf. Want
de heer Valkenburg, die in
deze aangelegenheid in het ge
heel niet besluiteloos bleek te
zijn, greep een telefoonboek
en vond in Voorburg drie fami
lies die Van der Glessen heten.
Op goed geluk belde hij de
middelste op en dat schot bleek
meteen raak.
Van de vader kreeg hij het
Hilversumse adres en na een
korte correspondentie zeiden
ze al Cobie en Arie tegen el
kaar (en misschien nog wel
meer).
Voor een voortvarende jongjfe
zakenman als Arie Valkenburg
was de rest niet zo moeilijk
meer.
Geen van beiden is ooit ver
loofd geweest. 'Op het beeld
scherm had ik al gezien dat ze
geen ring droeg. Dat gaf me
moed. Nee, ik heb nog nooit in
m'n leven zo Iets gedaan. Je
ziet natuurlijk op TV 'n hele
boel aardfge meisjes, laten we
eerlijk zijn. Maar je kan se
moeüijk allemaal opbellen...*
Nu dragen ze dan allebei een
ring. En eind december gaan
ze trouwen.
Commentaar van Theo Eerd-
mans: 'Zie je wel, zelfs bij de
NCRV neem je er wat van
mee!'
Liefde op het eerste
gezicht via de beeldbuis
is een sprookje van
deze tijd. Maar het
sprookje zelf is oud en bedient
zich al sinds mensenheugenis
van elk communicatiemiddel
dat mensen dichter tot elkaar
kan brengen.
Veertig jaar geleden werd
de 23-jarige Pieter Lode wijk
Ernst kantoorhouder van PTT
in Haanrade bij Kerkrade.
Automatisatie was in die
dagen nog geen begrip en de
jonge Pieter Ernst kon zijn
telegrammen en telefoonge
sprekken alleen maar via de
telefoniste van het kantoor
Kerkrade kwijt.
De stem van die telefoniste
fascineerde hem. Het was een
warme, lieve stem, die Pieter
Ernst andere dingen wilde
laten zeggen dan de droge,
dorre taal van een dienstge
sprek.
Ze trouwden in '26 en trok
ken tien jaar later naar
Schaesberg bij Heerlen, waar
ze nu nog zetelen. Niet alleen
ais man en vrouw, maar ook
als chef en employé, want Hu-
bertine ErnstLeuchter blééf
PTT trouw.
Vandaar dat Tante Pos in
Schaesberg eerstdaags een
uniek feest viert: het veertig
jarig dienstjubüeum van het
echtpaar Ernst! Strikt ge
nomen is op 1 december alleen
Pieter Ernst het feestvarken,
want zijn vrouw komt op die
datum nog zes en een halve
maand te kort aan die volle
veertig Jaar, maar een knies
oor die zich daaraan stoot.
Ze vieren het dus samen, op
dezelfde dag. Dat komt me
vrouw Ernst heel best uit,
want ze houdt niet van feesten
waarbij ze zelf het middelpunt
is. Op 15 juni 1960, als het
eigenlijk haar dag is, zal ze
zoek zijn, heeft ze me glunder
certeld.
'Op dit postkantoor doen we
het werk met z'n drieën,' aldus
de 63-jarige heer Ernst, "mijn
vrouw Is de tweede man en
vervangt mij. Als ik weg ben,
is zij eerste man
Op 1 december zal het kan
toor Heerlen een reserve 'eerste
en tweede" moeten sturen,
want het echtpaar Ernst trekt
er een paar dagen tussenuit.
*Maar m'n kas geef ik niet
af," zegt de tweede man voor
zichtig, 'ik laat wel een bedrag
achter waar ze zich mee kun
nen redden.'
Smt-Nicolaas trekt door
de Amsterdamse Joden-
breestraat, op zoek
naar een adres waar
een goed huisvader hem ver
wacht. Als de Goedheiligman
in vol ornaat het huis gevon
den heeft en aanbelt, doet een
klein, miezerig jongetje open.
'Dag ventje,' sprak de Sint
minzaam, 'wü jij Je vader
even roepen?'
Zegt het ventje: "En wie ken
ik zegge datter is?'
WILLY LEVLE
Advertentie lM
