Aan Wilhe Imina hav
bouw van gereformeerde
Renteloze voorschotten
voor verhuizen tribunes
Fier mes en S V
kerk bego
Kerk zal verrijzen
op markant punt
Nieuw ziekenhuis op
terrein kwekerij?
raas maar raak!
Nederlaagserie
'Entre Nous'
Verzilveren van
vakantiebonnen
Kerstconcert
in Museum
GEVONDEN
Banden HAL en
Oranjelij n
BOUWTIJD VEEL KORTER
Kunstschilders
exposeren dan
't Liesveld
Twee inbraken
Burgerlijke Stand
Veemarkt Rotterdam
Kind aangereden
door tram
Afscheid J. Aarse
van Federatie
Zoutzuur op straat
NIEUWS
oom, WAT VINDT II?
ia <>*'♦-
r<
fe''T^ (f v'IJT
P Eggelmeuer
Terwijl gemeenteleden en andere belangstellenden zich van
morgen ondanks de felle koude aan de Westfrankenlandsedijk
verdrongen, heeft dominee W. A. Krijger daar vanmorgen de
eerste meterslange paal geslagen voor de Gereformeerde Kerk
Schiedam-zuid.
Hoekstenen
De Kerk ligt direct aan de dijk
op een uitstulping in de hoek van
de Wilheiminahaven, die hiertoe
speciaal is ontworpen door de Ste-
debouwkundige Dienst van Schie
dam.
Podium
(Van een onzer verslaggevers)
Hermes-DVS en SVV zullen hun sportterreinen, respectieve
lijk aan de Damlaan en de Westfranketóndsedljk, moeten ont
ruimen. Hermes gaat medio 1960 vertrekken/SVV eerst half
1962. Ze nemen dan nieuwe terreinen in het sportpark Harga in
gebruik.
De sportclubs zullen bij hun verhuizing voor extra kosten
komen te staan en burgemeester en wethouders stellen de raad
daarom voor een renteloos voorschot, groot 75.000 tegen medio
1960 te verstrekken aan Hermes-DVS en eenzelfde voorschot
half 1962 aan S W onder de bepaling, dat hierop zal worden af
gelost, naarmate de financiële positie van de verenigingen dit
toelaat.
Hoofdterrein
vindt U ook in de advertentie
pagina's van Het Vrite Volk
HET VRIJE VOLK WOENSDAG 16 DECEMBER 195£k
PAGINA 4
-A
- V
j \S*
X N
va! -i
S^v*'V- -
ilï!** 1 S. J
few' ls_
<yi*> s
rts, f
y »v
k** *w
t-^W
KE*®n' fr-fjWvxg' "v^
In de nederiaagserie Eutre Nous
van de jubilerende biljartvereniging
Entie Nous heelt Schiedam welis
waar m punten weten te winnen,
maar m percentages bleven de uit
dagers de baas Ondanks de 84-
zege behaalde Schiedam een lager
gemiddelde dan de gastheren Het
werd voor Entie Nous 92,40 pet en
voor Schiedam 30.52 pet. eer verhes
dus van 197 pet
Persoonlijke resultaten
P. den Bnnber
95
92
27
0
v. d. Velde
168
188
27
2
P. Eggelmeuer
59
53
28
0
De Wolda
60
60
28
2
Schewe
45
45
24
2
Hovenier
53
30
24
0
Vos
57
42
28
0
Heynekamp
51
51
23
2
59
59
30
2
De Vries
45
34
30
0
T. Wijzenbroek
26
18
27
0
Hovenier
26
26
27
2
De volgende slagen waren van de
vijf oudste gemeenteleden, allen bo
ven de tachtig jaar. Wethouder v. d.
Berg vertegenwoordigde het gemeen
te bestuur Na afloop was er een ge
zellige bijeenkomst m Europoort,
waar de voorzitter van de bouwcom
missie, de heer T. P. van der Laan
Bouma, over de dringende behoefte
aan deze nieuwe kerk sprak. In 1961
hopen we met de bouw van een kerk
in Nieuwland te beginnen, deelde de
heer Van der Laan Bouma mee,
Namens de spaarders en spaarsters
woensdag r
Bioscopen: g
MONOPOLIE' De zwarte schorpioen,
2. 7 en 9.15 uur.
PASSAGE Dos Drelmaclerüiaue, 3 en t
8 15 uur. <9
Tentoonstellingen
STEDELIJK MUSEUM:
H. L. straat".
,De collectie
Apotheek:
Rembrandt-Apotheek, Rembrandt-
laan 5.
Diversen:
MUSIS SACRUM: feestavond Willem
de Zwljgerschool, 7,30 uur.
AMSTELBRON R.-K. Vrouwengilde,
8 uur
COMENIUSSCHOOL B. klasse-ouder
avond, 8 uur.
CHR. SOC BELANGEN: Laselub
Schiedam, lezing met ltlm. 8 uur
WIJKCENTRUM. R -K. Clubhuis-
werk, toneel, 8 uur,
DONDERDAG
Bioscopen:
MONOPOLE De zwarte schorpioen,
2, 7 en 9.15 uur.
Tentoonstellingen
STEDELIJK MUSEUM. „De collectie
H. L. Straat".
Apotheek:
Rembrandt-Apotheek, Rembrandt-
la&p 5.
Diversen:
PASSAGE: Schledamse Kunstkring,
cabaret van Wlm Sonneveid, 8 uur.
MÜ8I3 SACRUM Geron brengt „De
gebroken kruik", S uur
CHR SOC. BELANGEN: Arjos, bijeen
komst, 8 uur.
VOLKSGEBOtJW: ANMB-ledenverga-
dering.
die de bonnen en zegels welke ze bij
hun aankopen in verscbilende win
kels krijgen, beschikbaar stellen (de
actie heeft inmiddels al drieduizend
gulden opgeleverd), bood dominee E.
J. Oomkes aan dominee Krijger een
spaarbankboekje met 1250 aan, be
stemd voor de verfraaiing van de
kerk.
De terreinen ter plaatse, de ver
bindingswegen en de waterwerken
zijn al in het voorjaar gereed geko
men en maken deel uit van het grote
plan voor de groengordel van Schie
dam,
Het gebouw zal verrijzen op een
terrein, dat ongeveer, 165 m lager
ligt dan het niveau van de dijk, doch
niettemin hoog genoeg om voor
eventueel hoog water gevrijwaard te
zijn. Het terrein ligt namelijk 4 m
boven AF.
De keik zal, komende vanuit het
westen, het eerste gebouw van de
nieuwbouw Zuid zijn en is op een
markante plek gelegen.
Het ligt m de bedoeling om in de
toekomst langs de Havendijk zes gro
te flats te bouwen, die de bestaande
bebouwing van Zuid zullen begren
zen en die de nieuwe aanleg van de
Maasboulevard zullen markeren.
De kerk vormt met hetcafé-restau-
rant Europoort (evenals de te boiy
wen gereformeerde kek van het
architctenbureau Swaneveld en Gos
lings) de twee westelijke hoekstenen
van deze bebouwing.
Het niveauverschil van de bouw
plaats met de dijk heeft er toe ge
leid, dat men de kerkzaal iets hoger
heeft geprojecteerd dan het dijk-
niveau. Daaronder zullen de bjjruim-
ten worden aangebracht, zoals de
kerkeraadskamer, een catechisatie-
lokaal, een zaaltje voor ruim 120 per
sonen, een ruime hal, die als foyei
kan worden gebruikt, met gardeiobe,
keuken, toiletten, bergingen, een eeiv
trale verwarmingsruimte en twee za
len voor het jeugdwerk, het zoge
naamde „Instulf'-werk,
Deze ruimen zijn vanaf de Haven
straat direct bereikbaar, dus zonder
trappen, en staan via een trappe-
huis In verbinding met de daarboven
gelegen kerkzaal, sacristie en predi
kantskantoor.
De hoofdtoegang tot de kerk is
vanaf de dijk, via een vestibule en
een hal, die in open verbinding
staat met de kerkzaal In deze hal
kan men op keikelyke hoogtijda
gen stoelen bijplaatsen.
In totaal zijn 480 vaste zitplaatsen
in de kerk geprojcoterd. Aan de in
gangzijde komt een kleine galerij,
bedoeld als koorgalerij, met boven
de ruimte voor het orgel
De preekstoel, avondmaalstafel en
doopvont bevinden zich op een po
dium, dat hoger en gioter is dan nor
maal gebruikelijk, omdat de kerkzaal
ook voor andere dan kerkelijke bij
eenkomsten moet kunnen dienen
Verder bevinden zich naast het
podium de sacristie, waar de toebe
reidselen voor het Heilig Avondmaal
kunnen plaatsvinden, alsmede het
trappehuis, dat voor de verbinding
met boven en beneden dient. Boven
de sacristie is de predikantskamer
geprojecteerd
Dit ver'iek zal dus door zijn rusti
ge ligging uitnemend geschikt zijn
als studeer- en werkkamer
Los van het gebouw staat een
klokkenstoel van metaal, die het
sacrale karakter van het geheel
accentueert.
Hel gebouw is in een streng recht
hoekige vorm gehouden van 20 x 25
m en 1 m hoog. Het wordt ge
construeerd. gedeeltelik in gewapend
beton met gevels van baksteen, ter
wijl de oost- en westgevel openge
werkt zijn door midael van zo
genaamde raam&jileten.
Het gebouw is 31 oktober aanbe
steed. De laagste Inschrijver was de
heer,W. G. Gerritse t$< Bergschen-
hoek, dié' de "kerk zaï houwen.
(Ongecorrigeerd)
Er bestaat gelegenheid tot het ver-
zilveien van vakantiezegels voor de
loonderving over de kerstdagen en
nieuwjaarsdag op maandag 21. dins
dag 22 en woensdag 23 december,
telkens van 2 tot 4 uur en van 8 tot
9 30 uur 's avonds, Verzilverd mogen
worden: Sociaal ronds Bouwnijver
heid 36 dagzegels, Vakantiefonds
Schilders 6 weekzegels ren Loodgie-
terszegelfonds 9 loondervingszegels.
Onder auspiciën van de Vereniging
van Vrienden van het Stedelijk Mu
seum woidt zaterdagavond een kerst
concert gegeven m de aula van het
Schiedamse Museum
Gabor Radnai. viool, Elly Salomo,
piano en Jet Dubbeldam, orgel, voe
ren werken uit van J. S. Bach. Kaar-
j ten zjn dagelijks verkrijgbaar van
j 10 tot 5 uur aan het museum In de
I pauze is er gelegenheid tot het be
zichtigen van de tentoonstelling
„Schiedammers tonen hun kunstbe
zit".
Te bevragen aan. h»»t hoofdbureau van
politie te fachledam tussen 9-12 30 uur
en. 2-ö uur., dameshandschoen, 1 paar
kinderwantjes
Te bevragen bij de vinders schoffel,
mevr Van Oenen, Charlotte de
Bourbonstraat 6 kiuderporlemonnee, N
Voorwald, v Smalevelt3traat 45a akten-
tas met Inhoud, Drent, Burg v. Haaren-
laan 946; portemonnee fnet inhoud, J v
d. Berg, Gr Florisstraat 36, portemon
nee met inhoud, v. d Steeg, W. Franke-
landsestraat 50* 1 paar bruine fietstas
sen, AP v% Puffelen, Polderweg 196,
Kethel, 1 bos sleutels, J Hoendersloot,
Grofbaan 79; ring met sleutels, Elshof,
Plein Eendracht 17b; ring met sleutel,
v. d. Hulst, Marconistraat 79, etui met
inhoud. G v. MU,v Vlaardingseweg 10,
Kethel, ringetje, W. v. Ravens, Dirk v
Wassenaart traat 20?; bedrag aan geld,
V. Vulpen, Fr Haverechmldtlaan be
drag aan geld, Kunst. Slachthulslaan 20,
bedrag aan geld, B Hekkeroa, Slachf-
huislaan ld, klndersjaal, y Brandwijk,
Mesdaglaan 25 hoofddoek, mevr. Schol
ten, Dr Sauerstraat 11. 1 paar iswarte
gummilaarzen, v Eijk, Ketheïstraat 31,
herenhandschoen (L), mevr v Pelt,
Berkenlaan 42, Kethel- 1 paar dames
handschoenen, boekhandel Mercurlus,
Lange Haven 77, 1 paar kinderhand
echo enen, v. Geene, Anth Muijs&traat
18; handschoentje (L), C. Klenhuls, Rot-
terdamsedljk 410b, 1 paar wanten, J
Lemmer, Lange Slngelstraat 24, heren-
handschoen, mef Termijn, kantoor Ko-
miezenlaan 11 dameshandschoen (L), B
Sanders, GaUleistraat 57a, kinder want,
R Klein, Lindelaan 5, Kethel, emmer
met zuurkool, firma Roelofs, Hoogstr 113
Geboren: Fredenk M, z v A M van
Laak en J A van den Berg; Jean-
nette, d v J Schouten en A Mostert;
Simone M, d v T P van Pelt en W J
Schotte; Rudy, z v F Nieuwenhuizen
en a Rmk; Theunls W, z v S van
Asperen en E van Dijk; Wilheimtna
H, d v C Sten enberg en H J Rom-
bout, Bart, z v a Schop en C JRoos,
Overleden: C M Zantman, 89 jr,
wed van C Groenenwegen; M van
der Plicht, 58 jr. echtg van A C TJit-
tenbogaard; L. N Vernis, 74 jr; H
Zuidgeest, 62 jr.
Rotterdam, 15 december
Aanvoer in totaal 2983 dieren. Hier
bij waren 490 vette koeien, 638 stuks
gebruiksvee, 230 vette kalveren, 274
graskalveren, 525 nuchtere kalveren,
10 varkens, 32 lopers, 45 biggen, 84
paarden, 7 veulens. 520 schapen of
lammeren en 38 bokken of gelten. De
weekaanvoer bedroeg 5398 dieren.
De prijzen waren: vette koeien le
3.05—3,25, 2e 2,85—3,05, 3e 2,70—2,80;
vette kalveren 3,00—3,30, 2e 2,75—
3,00, 3e 2,402.70; graskalveren 450
—380—280; nuchtere kalveren 7565
—50; lopers 90—70—60; biggen 54—
44—40: slaehtpaarden 2.101,80—
1,70; schapen 907055; lammeren
958060; kalf- en melkkoeien 1290
-1090—900; vare koeien 390—780—
680; vaarzen 925—775625; pinken
580—500—400.
Overzicht- vette koeien, aanvoer
als vorige week, handel kalm, prijzen
als gisteren; vette kalveren, aanvoer
iets meer, handel vlot, prijzen niet
hoger in prijs; graskalveren, aanvoer
als vorige week, handel tamelijk, prij
zen prijshoudend; nuchtere kalveren,
aanvoer als vorige week; handel
levendig, prijzen constant; lopers en
biggen, aanvoer kleiner, handel flauw,
prijzen wat lager in prijs; slaehtpaar
den, aanvoer als vorige week, handel
traag, prijzen beste jonge paarden
goed prijshoudend, verder vooral niet
lager in prijs; schapen en lammeren,
aanvoer als vorige week, handel ta
melijk, prijzen met geheel prijshou
dend; kalf- en melkkoeien, aanvoer
gewoon, handel stil, prijzen ongewij
zigd; vaie koelen, aanvoer tamelijk,
handel kalm, prijshoudend; vaarzen
en pinken, aanvoer matig, handel
traag, prijzen stabiel.
Nu er nauwe relaties tot stand zijn
gekomen tussen de Holland-Amerika
Lijn en de Oranjeljjn, is besloten de
passage-hoofdagentschappen van
beide rederijen m één hand te leggen
nl. in die van de Holland-Amenka-
Lijn De nieuwe situatie gaat op
1 januari ut. Deze wijziging zal
echter niet van invloed zijn op de
werkzaamheden van Anthony Veder
en Co als algemene passage-agenten
en als hoofdagenten voor verschil
lende buitenlandse rederijen.
(Van een onzer verslaggevers)
Op de Mauntsweg In Rotterdam Is
gisteravond de achtjarige Emma D
Deelstra van de Eendrachtsweg aan
gereden door een train van lijn 5,
toen zij het houten bruggetje af
kwam. Met een beenbreuk en letsel
aan het hoofd is het kind naar het
Coolsingelzlekenhuis gebracht.
Op de jaarvergadering van de
federatie Rotterdam van de Partij
van de Arbeid zal afscheid worden
genomen van voorzitter J. Aarse.
Dat zal woensdag 23 december ge
beuren in de kantine van de Ar
beiderspers aan de Slaak.
Op de agenda staat voorts een be
stuursverkiezing, waarvoor het be
stuur de volgende voordracht heeft
opgemaakt: Voorzitter, ir. S. A. Post
humus, secretaris J. Nederlof, pen
ningmeester drs. A. J. Lems, tweede
voorzitter P. Bunk en R. Langerak.
(Van een onzer verslaggevers)
Vermoedelijk door het schokken
van de wagen is gistermiddag een
fles met ongezuiverd zoutzuur op een
vrachtauto, die op de Katendrechtse
Lagedijk reed. kapotgesprongen. Via
de laadbak vloeide het bijtende vocht
op straat. Chauffeur en bijnjder
hebben met een. slang op de water
leiding de straat schoongespoeld.
Sortclubs worden bij een verhuizing
naar een ander terrein uiteraard ai-
tijd voor extra-uitgaven gesteld
Hermes-DVS en SW echter moeten
rekening houden met tweeërlei kos
ten. namelijk voor het scheppen van
de mogelijkheden tot actieve recreatie
van haar leden, maar bovendien voor
de niet minder belangrijke passieve
recreatie van enige duizenden Schie
dammers, die de wedstrijden weke
lijks vanaf de tribunes volgen. Dit
laatste in tegenstelling tot andere
clubs, die verhuizen.
Burgemeester en wethouders zijn
met de Sportraad van memng, dat
Hermes en SW de kosten verbonden
aan het overbrengen van de accom
modatie voor de actieve recreatie
voor eigen rekening dienen te nemen
Wat betreft de passieve recreatie
echter meent men, dat het op de weg
der gemeente ligt om de clubs te
gemoet te komen.
Op Instlgaatie van de Schiedamse
Bond voor Lichamelijke Oefening is
in samenwerking met de Sportraad
een onderzoek ingesteld naar een op
lossing door het creëren van één aan
de minimum-eisen voldoend, maar
goed geoutilleerd hoofdterrein, waar
van beide vereniglr gen wekelijks om
de beurt gebruik zouden kunnen
maken.
Daarbij werd gedacht aan exploi-
tate door de gemeente met als ver
goeding een bepaald percentage van
de opbrengst der recettes. Bij .het
realiseren van dit plan, waarvan de
kosten op 740 000 werden geraamd,
moest men echter rekening houden
met een jaarlijks tekort van rond
20 000
Bovendien werd er van uitgegaan,
dat Hermes-DVS en SW elk zonder
kosten voor de gemeente nog een
bruikbare tribune zouden inbrengen.
Het bleek noch voor Hermes-DVS,
noch voor SVV mogehjk een hoger
percentage van de opbrengst der
recettes af te saaan. Tenslotte werd
door een van de clubs de gedachte
aan het gezamenlijk bespelen van
een terrein losgelaten.
De clubs zullen dus elk afzonderlijk
hun tribunes moeten overbrengen.
Hermes-DVS zal daar ongeveer
96.000 voor moeten uitgeven, SW
ongeveer 145.000.
Het is dus duidelijk, dab de clubs
niet in staat zijn de uitgaven gehee!
zelf te financieren, temeer omdat zij
ook nog de kosten voor de actieve
recreatie hebben. Daarom heeft de
Sportraad verzocht eik dezer vereni
gingen een bijdrage fonds perdu te
geven van 75 000.
B, en W zijn echter van mening,
dat er alleszins aanleiding is de clubs
tegemoet te komen, niet echter door
schenking, maar door verstrekking
van een renteloos voorschot. Met
terugbetaling zal eerst over een aan
tel jaren kunnen worden begonnen.
B en W steilen dus voor een rente-
ioqos voorschot van j 75 000 aan -dik
der clubs te verstrekken. Daarbij
wordt aangetekend dat, mochten te
zijner tijd de kosten van een onder-
helde funderng voor de overplaatsing
van de demontabele betonnen tribune
van SW voor rekening van deze ver-
eniglngs komen, het bedrag van het
renteloos voorschot met 30 000 a
35 000 zal worden verhoogd.
(Van een onzer verslaggevers)
Een nieuw plan voor de bouw van een gemeenteziekenhuis zal
vrijdagavond In een besloten vergadering aan de raadsleden worden
toegelicht, waarna de raad in openbare vergadering zal beslissen
over een voorstel van B. en W. om het nieuwe plan door de archi
tect te laten uitwerken, waarvoor een krediet van voorlopig 260 000
verleend moet worden. -•
- X 1/ *V
Zoals bekend heeft de Schiedamse raad op 25 april 1958 een plan
aanvaard tot verbouwing van het gemeente-ziekenhuis. Inmiddels
deed zich echter de mogelijkheid voor, dat het terrein, waarop de
kwekerij ligt, vrij zou komen.
CVan een onzer verslaggevers)
De Vlaardingse kunstschilder Jaap
Stigter en de Schiedammer D. Bo»
hebben een tentoonstelling van hun
werken ingericht in de meubelshow
room van de Vlaardingse firma N.
Hartog aan het Liesveld.
Stigter toont op de kleme expositie
voornamelijk zijn „plakkaatverfpro-
dukten. Bos laat zijn Spaanse impres
sies zien. De expositie die vandaag
geopend is. zal vrij toegankelijk; zijn
en tot en met 31 december geopend
blyven. Op de dagen, waarop de
winkels 's avonds geopend zijn kan de
tentoonstelling ook in de avonduien
worden bezocht
Men heeft onderzocht of dit ter
rein voor de bouw van het nieuwe
ziekenhuis gebruikt zou kunnen wor
den. In dat geval kan het bestaande
gebouw, geheel in tact en in vol be
drijf blijven, totdat het nieuwe zie
kenhuis Is voltooid. De bouwtyd van
het nieuwe ziekenhuis kan bovendien
belangrijk worden verkort.
Ter uitwerking van deie gedachte
is door de geneesheer-directeur en de
architect in samenwerking met de
commissie van administratie een
nieuw plan ontworpen, waarvan de
uitvoering in plaats van zeven a acht
jaar slechts vier jaar zal vergen.
Zu achten het nieuwe plan veel
aantrekkelijker omdat de bouwtijd
belangrijk kan worden verkoi t en
omdat bovendien de verpleging van
de patiënten weinig of geen hinder
zal ondervinden van de bouw van
het nieuwe ziekenhuis.
B. en W. stellen de raad nu voor
het nieuwe ziekenhuis te stichten
op deze nieuwe plaats. Het komt
dan gedeeltelijk op het terrein van
de kwekerij, die dus verplaatst moet
worden, terwijl de Nassaulaan zal
worden afgesloten.
De bouwkosten van het ziekenhuis
Morden geraamd op f 10375 680. Het
slopen van de bestaande bebouwing
wordt geschat op 100 000, de restau
ratie en herindeling van de kinder
afdeling tot geriatrische afdeling op
ongeveer 130 000, aanleg van gas,
riolering, water, de bestrating en het
bouwrijp maken van de Nassaulaan
op 340 000 en het ophogen van het
terrein b{j de Juliana van Stolberg
straat op 27 600, in totaal
10 973 280.
Het vorige plan werd geraamd op
9 550 000. B. en W. menen dat het
verschil in kostprijs rechtvaardigt
tot de wijziging van het plan over
te gaan, m het bijzonder als men be
denkt, dat de vroegere oplevering
van het ziekenhuis een besparing
geeft op de rente tijdens de bouw,
waarmee m geen van beide begro
tingen nog rekening is gehouden.
Aan de Westerkade 21 en 22 te
Schiedam, bij Lemderink en Witt-
kampf, is ingebroken Bij Wittkampf
werd een slof sigaietten en een be-
diag van tachtig gulden dat aan
een kantoorbediende toebehoorde,
ontvreemd en bij Lemderink ver
dween de postze"eIka$ met een in
houd van vijfentwintig gulden
(7=
bacterievrij eti dus langer houdbaar.
Voedmgstechmsch is er praktisch
geen verschil.
Ook hoop ik, dat het fabeltje de
■wereld uitgaat, dat er mets m bevro
ren vlees zit. Weet u waar niets voed
zaams zit? In bouillon; dat is lekker
water met wat keukenzout en geur.
De voedingswaarde ia vrijwel gelijic
(hoonGiTom^oii'^t aan water> dus nihil. Het waardevolle verlangen hebben naar manlief. Wat
olMiwPon i f is het vlees, onverschillig of het ge- de middelbare schooljeugd betreft die
waternntbSLHSJ kookt, geroosterd, gestoofd, gerookt 15 - hoewel m mindere mate - ook
Tior u of gebraden wordt gegeten, vogelvrij wat arbeidsduur betreft. De
Mevr. B. te Amsterdam. Shingles
is het Engelse woord voor gordelroos,
een ontsteking van zenuwknopen
ai/
vluggerds zijn tijdig klaar, maar de
grote middelmoot maakt tot's avonds
laat - veel te laat - huiswerk En die
opgloeiende kinderen in de puberteit
gebraden wordt gegeten
P. A. in N. Holland. Perchloorae-
thyleen is hetzelfde ais tetrachloor-
aethyleen, m
-.„uu Het is een oplossings- en ontvet- hebben juist veel vine tiid^eti vriie
blaasjes op de aangedane huid, welke tingsmiddel. Het is veel minder ver- üidsbesteding nodie Ik ben maar
mSLmet,een i^e.n?e pljn' soms giPe ?an hichlooraethyleen (tri) en arts, maar naar mijn ooideel man-
maanden l&ng blijft bcst&ftn* chloroform, keert er iets het onderwin? od
Overigens kan ik u verzekeren» dat Vergiftiging met perchlooraethy- een middelbare school als de Eemid-
ziekenhuisopneming het leven van leen is een zeldzaamheid. deldrieerlmg langer dan eel ^ur
uw man niet kon baten. u t„ v-
Dat deel van de huid, waar de ze-
nuwtakjes naar toe lopen, welke ont
spruiten van de ontstoken zenuwkno
pen, wordt eveneetis ziek. Er vormen
zich de bekende roze rode vlekken en
Meer. H. in N. Holland. Er is jaren huiswerk moet maken,
Ik hoop dat het daagt aan de bo
nzon, omdat in toenemende mate de
Het ging om twee zaken: de ar- schoolarts op de middelbare scholen
- zijn intrede doet. Zijn taak is o a te
bevorderen, dat redelijke werktijden
voor de scholieien regel worden.
A. F. in N. Holland. Over de ch»le-
sterolvrlje margarine. Er gebeurt
mets nadeligs als een cholesterolvrije
voeding wordt gebruikt, aangenomen
dat dit lukt. Overigens, ons lichaam
is zelf ut staat cholesterol te maken.
H. L. HEUERMANS
p V r A m a jl« «J.1 «li uvilwUUi J J J CAt GLi
L. G. te Den Haag-, Door een ver- gestreden voor betere werkvoorwaar-
keerde, te strenge of te slappe opvoe- den.
ding kunnen bepaalde complexen ont- He.
suian: dat wil zeggen karakterstoor- beldstijd en het loon. Daarna kwam
aw?1' voorbeeld een abnormale de sfeer, de hygiëne, de moderne m-
aan een der ouders, onmaat- richting van atelier en fabnek. De
Jfhappelijk gedrag (diefstal, geweld- achturendag is een vanzelfsprekende
pieging). Maar aan een ziekte van de arbeidstijd geworden, tenminste voor
fiufvïf han een opvoeding niet de overgrote meerderheid van de be
schuldig zijn. Overigens wil ik niet yolking. Er zijn echter nog twee ver-
0-weren, dat elke dief, maatschap- geten groepen.
Peiijk slecht aangepaste of neuroti- Dg huisvrouw en de uuddelbaie
®Jhe persoon dat alleen maar kan schooljeugd. Vooral vrouwen met
fSlÏÏiuf11 °P een, ve,rheerde opvoeding, grote gezinnen maken schandelijke
mw er 'jp0'1 wel een lichame- werktijden. Zes uur op en tegen elf
♦iii j Afwijking te noemen, die wor- UUr m bed; dat is dus een zeventien-
in,.?eS, verkeerde voeding, dat is urige werkdag, dat is geen uitzonöe-
^"iFe»Tfel.eifrl,is«.eeiï«8e700T ring. En zondags is ze ook niet vrij. Ill £HfD£M PIJ VI FltSffj
welke het kind thuis heeft geleerd. Veelal zijn de financiën zo krap, dat uLUIiEli Ln uLlIIhlu
j'fP.JfSt zo paag: 'dik zijn zit in de ze in de vakantie kampeert met het
ruS ,s crfdljk .Maar dat is kleine grut en dan zit ze nog met be-
waar, In die families heersen slommeringexu
SS, ?™,Er op 111113 verkeerde eetge- Een vrouw met een dergelijke
wooi„en: werkkring heeft volkomen gelijk als
Mevr. P. ie Rotterdam. Over voed- ze te moe is om echtgenote te zijn.
sel zijn talrijke fabels en is veel bij- De man moet dat toch begrijpen. La-
8*loof Ir» omloop. Het verschil ia ge- ten man en grote kinderen de moe- grotere takken die niet naar elkaar
pasteuriseerde melk en gesteriliseei- der helpen, zodat ze zich niet alge- toegroeien, maar hun jonge scheutjes
de melk is dat de laatste langduriger tobd voelt en niet vroeg oud wordt aan de buitenkant vormen De piert,
en hoger verhit is, daardoor beter voor haar tijd. Dan zal ze ook meer heeft in de wintermaanden lust nodig
Mevrouw G. Wals-Ruske te Am
sterdam. Een bougainvillea moet na
de bloei worden teruggesnoeid. Het
dunne hout verwijderen en ook de
(weinig water!) en een temperatuur
van maximaal 7 tot 10 gr. C. In het
voorjaar verpotten in stevige grond
van een deel bladaarde, een deel
fijne kiei en een deel turfmolm met
rivierzand en fijngewreven koemest
Na het verpotten moet de plant op
een zonnige plaats m de verwarmde
kamer staan. Als u een tuin hebt,
kunt u de bougainvillea eind mei
buiten zetten. Tot de bloei om de
drie weken mest geven. Een serre
met bovenlicht is ook een goede
plaats. Ais een bougainvillea niet
moeit, is dit meestal het gevoig van
te weinig licht krijgen.
B. D. in Punnerend. De prunus-
blaadjes blijken aangetast te zijn
door een virus (smalbladlgheid). He
iaas kent men nog geen bestrijdings
middel. Op de kwekerijen worden de
besmette planten dadelijk vernietigd
Mevrouw B. te Geldrop. De syngo-
nium, die wel als een. ondergeslacht
van de pluiodendrons wordt be
schouwd, ls een klimmende plant met
ivmdende stengels. Er worden ver
schillende vaneteiten gekweekt. De
mooiste is de nog weinig bekende
Syngonium podophyllum var. alboh-
neatum.
De plant heeft veel licht (maar
geen volle zon) nodig. Normaal gie
ten. De temperatuur mag niet lager
dan 12 gr. C zijn. Van de lange sten
gels met de luchtwortels kan men in
het voorjaar jonge ple-fjes kweken.
Een stengelrankje met zo'n lucht-
worteltje doet het meestal wel in een
kleme pot. De oude plant moet in de
zomer om de drie weken wat mest
hebben.
De chamaeranthemum (we nemen
aan dat u deze plant bedoelt) heeft
typiscli-olijfgroene bladeren met wit-
getekende nerven. De kleine bloemen
ontstaan m dunne witte en geelach
tige aren. Het plantje moet in het
licht, maar niet in de zon staan. Het
kan door scheuren en zaaien worden
vermenigvuldigd en het iaat zich in
de zomer ook heel gemakkelijk stek
ken Matig gieten; temperatuur tm-
tiimaal 12 gr. C. Als vulsel voor plan
tenbakken wordt dit lang groeiende
gewas met zijn bijzondere bladkleur
veel gekweekt.
Mevrouw J, M. te Bar end recht.
Naar de toegestuurde blaadjes te oor
delen. heeft uw lidcactus in deze
warme zomer wat weinig water en
wat veel kunstmest gekregen. Gedu
rende zes weken moet u de plant geen
water geven, maar haar eens per
week in een teil met water zetten. Ze
zal zich dan wel hersteilen
Mevrouw A. W. G. te Rotterdam.
üw plant is een eenjarige coleus, ook
wel gekleurde Japanse netel genoemd.
Ze moet in de volle zon staan, zet
de plant eens per week m een teil en
dat is uitstekend. Om de 14 dagen
wat kamennest geven. Bij een juiste
verzorging en in een zonnige, goed
verwarmde kamer kan de plant wel
overwinteren. Het gaat gemakkelijker
met de jonge scheutjes die in een
flesje met water worden gezet.
P. v, d. L. te Valthermond, De
naam 'vingerplant' wordt voor twee
soorten gebruikt en dat geeft ver
warring. De kleinste soort met vin
gerachtige blaadjes is de fatshedera,
die zich gemakkelijk In een flesje
met water laat stekken. De grotere
soort, de Fatsia japonlca, laat zich
niet gemakkelijk stekken, maar wel
marcotteren, zoals We het nog on
langs in deze xubnek hebben beschre
ven.
Meestal zaait men deze planten.
Het zaad is in de handel verkrijg
baar.
A. K. te Amsterdam. O hebt ver-
moedeldk een hulststruik van de
soort Ilex aquifolium.. De bloemen
zijn eenslachug; om er bessen aan te
krijgen, zult er dus nog een of twee
struiken bij moeten planten (kruis
bestuiving), Een huist staat graag
half in de schaduw. Het is mogelijk,
dat u de struik te veel kunstmest hebt
gegeven. Echte Hollandse koemest is
in dit geval beter!
J. V, te Botterdam. Het nu stek
ken van de ficus raden we af. Mar
cotteren kunt u wel proberen, al is
het wat laat in de tijd, D moet tus
sen de onderste bladeren een op
waartse snede geven, ongeveer tot
de kem van de stem en ter lengte
van vijf tot zeven cm, In het wondje
een schilfertje hout steken, anders
groeit het dicht. Bind er dan met
raffia een flinke dot veenmos om
heen en houd dit vochtig. Na onge
veer zes weken komen de worteltjes
door het veenmos. Snijd de stengel
dan onder de prop af en plant het
bewortelde stekje in een potje met
niet al te zware grond: twee delen
bladaarde en een deel turfmolm.
Mevrouw S. W.-—de V. te Hengelo.
Naar de toegestuurde bladeren to
oordelen, heeft uw tiengebodenplant
wat te veel zon gekregen, en tijdens
de volle groei te weinig water, In
plaats van te gieten, kunt u de plant
beter een maal per week In een teil
water zetten tot de aaide, is uitge-
borreld. De soort komt uit tropische
streken; de plant mag 's winters dus
vooral niet te koud staan. De "lange
sprieten' aan uw varen zijn uitlopers
die in een warme en vochtige omge
ving Jonge plantjes kunnen vormen.
In de huiskamer lukt dat meestal
niet.
W. V. te Amsterdam. Dit de door
U verstrekte gegevens blijkt duidelijk
dat uw tuin (veel zand, weinig aarde)
in deze droge zomer zwaar heeft ge
leden. D zult wel hebben gesproeid,
maar niet genoeg. Als u er aarde laat
opbrengen, moet u er wat oude mest
bij doen. dat geeft een goede grond
structuur. De planten zulien het dan
volgend jaar we! beter doen
Mevrouw H. P.-P, te Lochem, D
hebt twee tamelijk zwakke phyllo-
cactussoorten, die in deze warme zo
mer vermoedelijk te vaak in de zon
hebben gestaan. Er zit mets andets
op, dan de slechte bladeren eruit te
•snijden. De planten uit de volle zon
houden en gedurende de zomer van
het volgende jaar geregeld over de
bladeren sproeien.
Mevrouw A. B.-K. te Sohagen. Het
plotseling gaan kwijnen van goed
verzorgde kamerplanten kan veroor
zaakt worden door een lekkende gas
leiding of door dampen van een
chemische fabnek. Stuur ons wat
bladeren van deze planten, dan kun
nen we wellicht een advies geven
R. van K. te Vries. Aalbessen
groeien het best op niet te droge
grond. Ze mogen vooral niet te veel
ui de schaduw staan. De onderlinge
afstand moet voor sommige soorten
1.25 tot 1.50 meter zijn; voor de
breedgroeiende soorten 1.75 tot 2.50
meter. De planttijd is november-de-
cember.
Kruisbessen plant men op een zon
nige plaats in dezelfde maanden. Ze
houden van een vochtige, doorlaten
de bodem. Onderlinge afstand onge
veer twee meter.
Frambozen kunt u het best in het
najaar of heel vroeg m het voorjaar
planten, op 60 tot 70 cm van elkaar
en op rijen met een tussenruimte
van 1.25 meter. Ze moeten in de volle
zon en dus op een open veld staan.
MEDISCHE TRAGEN adresseren
aan:
Medische Vragenrubriek Het
Vrtje Volk.
VRAGEN OP ANDER TERREIN:
onder motto 'Vraag maar
raakt aan de redactie van Het
Vrije Volk.
VRAGEN VOOR DEZE RU
BRIEK. kvnr.tr. slechts mor
den beantwoord, indien zij
voorzien zijn van naam en
adres van de inzendersier