Delftse studenten lauw onder
stroom van krasse stellingen
Poging tot
berging
Angelina
Vlieger gedood, passagier gewond
Piper cub stort in dichte
mist neer op Afsluitdijk
K WAT TA
Nog geen klaarheid
omtrent steekpartij
Protest tegen landing
gewapende Indpnesiërs
op Nw.-Guinea
ZONDER COMMENTAAR
Duim afgehakt:
drie jaar eis
tegen Hongaar
Geen behoefte
aan herziening
Zo'n heerlijke reep cadeau
voor 10 Kwatta-soldaatjes
Vondelprijs voor
Antoon Gooien
Partij haring
naar Roemenië
Mc ÏÏÜ&mi d
Het
groene
hout
IFUVPFMOkKA I
REGERING PUBLICEERT GEWEIGERDE NOTA
Kapitein verdronken
Vijftien jaar
Rijk aan
PINDAKAAS
(Van een onzer verslaggevers)
Dr. J. Luning Prak is er op uit aanhangers te winnen in zijn strijd tegen de be-
lagers van de Randstad Holland. Hij werft onder de jeugd, onder de studenten.
Want - zegt hij de Randstad is toch niet te schragen met grijsaards in ver
schillende fasen van aftakeling.
Dr. Luning Prak is ineens befaamd geworden door zijn brochure „De Randstad
en haar belagers". Er zijn honderden reacties op gekomen. Hij is veel geprezen en
nog veel meer verguisd. En nu werft hij dan aanhangers. Woensdagmiddag is een
enorm groot aantal Delftse studenten zijn jachtgebied geweest.
Mr. Debrot van Antillen
ONTWRICHTING
EUROPOORT
KANSEN
TE LAAT
Alleen defensie
HET VRIJE VOLK DONDERDAG g FEBRUARI 1961
PAGINA 3
Dr. J. Luning Prak: Randstad
geen project voor grijsaards
Advertentie (I.M.)
(Van een onzer verslaggevers)
Drie jaar gevangenisstraf eiste de
officier van Justitie gistermiddag voor
de Maastrichtse rechtbank tegen de
36-jarige Hongaar Vilmos 0. uit Sit-
tard, die ervan beschuldigd werd op
mei opzettelijk zijn linker duim te
hebben afgehakt.
In september ('het was een ongeluk
bij het houtjes hakken', zei Vilmos
U.) kreeg hij ƒ60.000 uitbetaald van
de Algemene Verzekerings Sociëteit,
hij welke maatschappij hij een onge
vallenverzekering had afgesloten.
Tegen dt 30-jarige Miklós B. eiste
de officier wegens medeplichtigheid
twee jaar gevangenisstraf.
De 33-jarige Hongaar Janos N.f die
de verzekeringsmaatschappij had ge
zegd dat Miklós de duim van Vilmos
had afgekapt om op die manier het
verzekeringsgeld ia handen te kun
nen krijgen, zou volgens de raadsman
van Vilmos U. een graantje hebben,
willen meepikken. Toen hij niets
kreeg, zou hij uit wraak naar de ver
zekeringsmaatschappij zijn gestapt en
zijn landgenoten valselijk hebben be
schuldigd. Het verzoek om onmiddel
lijke invrijheidstelling werd door de
rechtbank echter afgewezen.
Hij stond, als een goed conferencier, in een van de college
zalen in het gebouw voor Weg- en Waterbouwkunde van de TH.
Hij had stellingen, die bedoelden te prikkelen, die heilige huis
jes omver moesten trappen. Zoals: wat de mensen denken noe
men, is meestal niet meer dan het anders op een rijtje leggen
van hun vooroordelen, een stelling voor deze gelegenheid ge
leend van de Amerikaan William James.
(Van onze parlementsredactie)
Op de Nederlandse Antillen heeft
men in tegenstelling tot Suriname
weinig of geen behoefte aan een
ronde-tafelconferentie voor de her
ziening van het Koninkrijksstatuut.
Maar ais de partners in het konink
rijk zo'n conferentie wensen, zullen
de Antillen zich daartegen uiteraard
niet verzetten.
Dit is ons gisteren verklaard door
de Antilliaanse minister van Volks
opvoeding, Cultuur en Volksgezond
heid, mr. I. C. Debrot. die voor be
sprekingen over culturele aangelegen
heden in. Nederland i*.
(Van een. onzer verslaggevors)
rfoewel de Duitse kustvaarder
Angelina, die de afgelopen zondag
avond op het strand van Texel werd
geworpen, bij hoog water geheel onder
de golven verdwijnt, zal toch nog een
poging tot berging worden onderno
men*.
Experts van Doebsen en Wijsmuller
hebben woensdag een onderzoek naar
de poatie van het schip ingesteld. Ds
lading, bestaande uit chemicaliën
voor een zeepindustrie en balen rijst,
moet als verloren worden beschouwd.
De brug van de Angelina is inmid
dels weggeslagen. Getracht zal wor
den de Angelina over de zandbanken
•naar zee te trekken, maar eerst zal
dan de lading van 300 ton gelost moe
ten worden. Daarna worden pompen
op het schip gezet om het weer drij
vende te krijgen.
Het is nog niet bekend, welke van
de twee maatschappijen het werk ssd
uitvoeren. Zodra de weersomstandig
heden iets gunstiger zijn, wordt met
ihet moeilijke karwei begonnen.
■De eerste architect van de Rand
stad', mr. K. P. van der Mandeie is
80 jaar geworuen. De 'tweede archi
tect', ir. Emste, bereikt in april de
pensioengerechtigde leeftijd. Die ont
dekking is voor dr. Luning Prak een
schok geweest. Grijsaards
'Ik heb de jeugd nodig', zei hij.
.Moreel is mijn positie bijzonder sterk.
Want ik heb gelijk. Materieel sta ik
zeer zkak. Ik sta tegenover de staats
macht en haar dienaren als een
spreeuw tegenover een buidozer. Al
wat ik kan doen is te tjilpen en pie
pen en te proberen een slapende reus
wakker te maken.
Wakker maken voor deze opvatting:
De Randstad kan nog gemakkelijk
een verdubbeling van het inwonertal
hebben. In de Randstad moet de eco
nomie zich in slagorde opstellen.
De schare overziende zei hij: 'Mis
schien heb ik geluk. Misschien zit on
der u de toekomstige minister van
Volkshuisvesting en Bouwnijverheid.
Dan zou ik tot hem willen zeggen:
Excellentie, maak een eind aan de
papierlawine. Wij stikken in de voor
schriften en vergunningen. Voer die
armzalige 80.000 woningen per jaar
op tot 120.000
Er is tegen zijn brochure har jk-
kig verzet gekomen, uit Pri-, .aid
vooral.
,Ik beschouw mij', zei dr. Luninfc
Prak, 'als een vriend van de jonge
Friezen. Ik wil mijn best doen om
hen in bescherming te nemen tegen
de dwaasheid van de oude Friezen.
Er zijn eigenlijk geen 'Hagenaars*
.Rotterdammers'en .Amsterdammers'.
Meer dan de helft van de Haagse in-
(Van onze verslaggever
Hans van der Werf)
Een Plpercub van de lucht
macht Is gistermiddag om
streeks één uur neergestort op
de Afsluitdijk bij Kornwerder-
'zand. De 39-jarige adjudant
onderofficier G. J. Dijkman uit
■Huizum werd gedood; de pas
sagier, de heer H. Veldkamp,
•opzichter eerste klasse bij het
■Bureau Aanleg en Onderhoud
van Vliegvelden (BABOV) werd
gewond. Hij is met enige ge
broken ribben in het r.-k. zie
kenhuis in Harlingen opgeno
men. Hij verkeert niet in le
vensgevaar.
Het vliegtuigje maakte in
dichte mist een transport-
vlucht van Vlieland naar
Leeuwarden. Het toestel werd
zwaar beschadigd. De twee in
zittenden moesten uit de wrak
stukken worden gezaagd. Ben
zine stroomde onmiddellijk
over het wegdek. Brand brak
echter niet uit.
Om kwart voor een hoorde ik het,
vliegtuigje ronken dat even later vlak
voor me verbrijzeld op de weg lag.
Over de Afsluitdijk reden de auto's
in file langzaam, met licht op; er
"nmg een dichte mist, Het zicht was
teruggelopen tot enkele tientallen
meters.
Bij de Friese kust klonk toen boven
het gezoem van de motor uit ineens
het driftige lawaai van. zo'n klem
sporttoestel. Ik dacht nog: wat ge
vaarlijk om zo laag te komen en dan
zo zonder zicht. Het kleine toestel
moet vlak over mij heen zijn ge
scheerd ik had de neiging om te
bukken...
Misschien vijfhonderd meter ver
der gloeiden voor mij uit de rem
lichten op van een grote vrachtwa
gen. Stoppen. Wachten. Helemaal
geen erg in wat er was gebeurd. De
rij auto's achter me groeide. Na een
minuut of daaromtrent stapte ik uit
om te gaan kijken wat de oorzaak
was van de stagnatie. Er werd ge
toeterd. In de verte klonk opgewon
den geschreeuw.
Ik begon te hollen en zag al gauw
de groene staart van een luchtmacbt-
Tliegtuig boven de rij wagens uit
steken.
De Pipercub was half op de weg
neergestort. In de lengterichting van
de dijk, met de neus nasar het westen.
StseefK
n-oners is elders geboren. Er wonen
meer Friezen buiten Friesland dan
erin. Mr. Pieter Jelies uit Leeuwar
den en mr. pieter Sjoerds uit Sneek
zouden nog bjj hun achternaam ge
noemd worden als ze in Friesland
waren blijven wonen.
Ontwrichting van provinciale eco
nomie? Bij het leven hoort de dood,
aldus dr. Luning Prak. Ontwrichting
is een wezenlijk element van het eco
nomische proces. Wij mensen zijn te
veel geneigd alleen maar naar de
zonzijde te zien Als een baby het eer
ste tandje krijgt, wordt de hele fa
milie er van blijdschap bijgehaald.
Als grootvader naar de tandarts moet
om zijn laatste tand te laten trekken
moet hij dat alleen dragen. En toch,
het een hoort bij het ander.
Al is het dan heel vervelend als
een dorp zijn enige bakker kwijt
raakt, opbouw en afbraak horen bi)
hetzelfde proces. De leeuw en het
hert denken heel verschillend over
het opeten van het hert door de
leeuw.
Laten de planologen zich houden
bij een stadsuitbreiding, de plaats
van een stationsplein, van wegen en
bruggen. Interne migratie, aldus dr.
Luning Prak, interne verhuizing is
hun zaak niet. Die is in de eerste
plaats een zaak van de economie,
daarna van de psychologie, vervol
gens misschien van de medische we
tenschap, maar pas heemaal aan het
slot van de planologie.
Laten de planologen 14 dagen gaan
zitten in de aanneembureaus van de
Hoogovens en de NS. ze zullen niet
weten wat ze beieven.
En dan Rotterdam-Europoort.
Waarom moeten er eigenlijk oude
koeien uit de sloot worden gehaald?
vroeg dr. Luning Prak zich af. Rot
terdam werd ongemerkt de tweede
haven ter wereld. Ligt dat aan de
energieke Rotterdammers? Dat
speelt een rol, maar oofe in Hamburg,
Antwerpen en Marseille wonen flinke
mensen.
Nee. Rotterdam ligt aan de drukst
bevaren zee ter wereld. Het is een
open haven, dicht bij de kust. De
grote voorsprong zit hem echter in
die merkwaardige sloot die Rijn heet,
aan- en afvoerweg van 50 miljoen
zielen. Die 50 miljoen zijn meest nog
arm. zoals de Nederlanders.
„Door de grijze armoe", zag dr.
Luning Prak evenwel een zilveren
draadje van welvaart heen Roer,
Luxemburg en Zwitserland.
Er is een technologische revolu
tie gaande, en 'n groot economisch
gebeuren. De Euromarkt raakt tot
verbazing van de tegenstanders
kruipend, struikelend en strompe
lend op gang.
De 50 miljoen, van het Rijngebied
hebben hun produktie in tien jaar
verdubbeld. Dat gaan ze nog eens
doen, pprofeteerde dr. Luning Prak.
Het onderlinge handelsverkeer zal
dat handelsverkeer Rotterdam-Euro
poort.
Agglomeratie? Kristallisatiekern,
katalysator, zwaan kleef aan, aldus
dr. Luning Prak.
Niet de amateur-planoloog Prak
is op het verkeerde pad, zoals de
commissaris der Koningin in Zuid-
Holland zei, maar de beroepsplanolo-
gen zijn dat door hun bemoeiingen
met de mensverzorging en de econo
mie.
Op de studentenbanken gons
de het af en toe. In de pauze
klonken opmerkingen: hij be-
wéért, bewijst niet. En: ik ben
benieuwd wat voor onbenullige
antwoorden je krijgt op je spitse
vragen.
Maar in de discussie is dat er
allemaai niet uitgekomen. Mis
schien hoort dat bij de welle
vendheid van het studentenge
zelschap Praktische Studie, dat
deze bijeenkomst organiseerde.
In deze rubriek vermeldt Het Vrije
Volle zonder commentaar tref
fende uitspraken van anderen, uiter
aard voor rekening van hen die
worden geciteerd.
'Niet de slechtste'
Geachte Redactie,
Ofschoon ik zelf geen abonnee ben,
omdat ik enkele jaren werkloos was
en thans AOW-er, doch uw blad ge
regeld van een kennis ontvang, vind
ik bet toch wel aardig, u het volgen
de mede te delen.
Deze winter waren mijn kinderen
met vakantie uit Zuid-Rhodesië in
Nederland. Zij lazen hier uw blad en
sindsdien zend ik het hun door! Deze
week schreef mijn dochter: ...cn de
Burgerrechten worden ook door alle
kennissen gelezen.
Uit de aard der zaak door de daar
aanwezige Nederlanders, die hier weg
gegaan zijn, omdat ze zo het land
hebben aan de dingen, die hier in
Nederland gebeuren en door Burger
recht al jarenlang bestreden worden.
0 kunt mij geloven of niet, maar het
zijn daar niet de slechtste Neder
landers!
Met beleefde groeten teken ik,
hoogachtend, uw dw.'
J. D. Arnold'
Burgerrecht. 4 februari 1961.
Advertentie I.M.
Kies bij TJw -winkelier ujt: melk, puur, hazelnoot, pinda, mokka en Biskie (20 et)
(Van een onzer verslaggevers)
De twee messteken, maandagavond door een jonge vrouw
toegebracht aan een man die haar, naar haar zeggen, aange
rand heeft op de Passeer dersgracht in Amsterdam, hebben
overal aanleiding gegeven tot felle discussies. Discussies die
niet tot een eind kunnen komen, omdat het onderzoek dat de
politie heeft ingesteld nog niet voltooid is.
De rechercheurs hebben de gewonde man slechts voorlopig
kunnen horen direct nadat hij in het ziekenhuis was opgeno
men. Zijn verklaring, dat hij, toen hij dicht achter de 27-jarige
kantoorbediende NelPe H. liep, plotseling twee messteken kreeg
zonder dat hij haar eerst aangeraakt heeft, staat lijnrecht te
genover die van de vrouw.
Haar verklaring is dat de loodgieter
J. H. 0. achter haar liep en haar op
de Passeerdersgracht van achteren
beetpakte en tegen een muur drukte.
Daarop had zij het springmes, dat zij
voor zelfverdediging «Jij zich had, ge
opend en tweemaal naar de man ge
stoken. De man die in de borst ge
raakt was liet haar toen los en rende
naar de Prinsengracht.
Nellie H. zelf was naar het hoofd
bureau van politie gehold om aan
gifte van het gebeurde te doen, waar
bij zij onmiddellijk verklaarde te heb
ben gestoken met het ongeveer vijf
tien centimeter lange mes.
De korte worsteling heeft plaats
gehad zonder dat er een woord ge-
aegd is en helaas hebben zich tot nu
toe geen getuigen gemeld.
De toestand van de gewonde Jood
gieter blijkt mee te vallen. De ge
rechtelijke geneeskundige dr. J.
Zeldenrust uit Den Haag zal de man
onderzoeken om na te gaan wan
neer hü ter beschikking van do poli
tie gesteld kan worden
De reacties van het publiek op het
gebeurde zijn zeer verschillend.
Overheersend Is vooral onder vrou
wen de mening van "Net goed, dat
schrikt die kerels tenminste een
beetje af.'
Maar meer bedachtzame typen
vinden dat er ook nog wel andere
mogelijkheden zijn om lastige man
nen af te schrikken. Gillen wordt
dan aanbevolen. Daar staat
nog meer stijgen. Dat betekent even- te„eno¥er dat ePn eTentuel* aanran-
zoveel kansen voor de draaischijf van tegenover aar een eventuele aanran-
aer aan altijd nog wel even tijd krijgt
voor zijn handtastelijkheden.
jku Wat de juridische kanten van de
igP zaak betreft, kunnen, wij het vol
gende aantekenen
Wie een ander doodt of lichame
lijk letsel toebrengt is volgens de
wet strafbaar. Op deze algemene re
gel bestaan echter enige uitzonde
ringen. Een daarvan is die genoemd
in artikel 41 van het toetboefe van
Strafrecht. Daar staat dat niet straf
baar is wie een feit begaat 'geboden
door de noodzakelijke verdediging
van eigen of eens anders lijf, eer
baarheid oi goed tegen ogenblikke
lijke, wederrechtelijke aanranding.'
Wie zich op deze bepaling beroept,
beroept zich op noodweer. Een. van
de moeilijkheden waarvoor de rech
ters zich bij de uitleg en de toepas
sing van deze bepaling geplaatst zien
zit in het woord 'noodzakelijk.' De
verdediging moet noodzakelijk zijn,
dat wil zeggen dat er een zeker even
wicht moet bestaan tussen de aan
val en de verdedigingsmiddelen.
De grote vraag in dit geval is of
het meisje bij de aanranding door
de loodgieter direct haar toevlucht
mocht nemen tot een zo gevaarlijk
verdedigingsmiddel als een. spring
mes. Daarover kan men verschillend
denken. Het zou daarom goed zijn
dat de rechter over dit geval een
uitspraak deed. Dan weten de meis
jes en vrouwen tenminste waar ze
op dit punt aan. toe zijn.
Men probeerde de inzittenden
zo snel mogelijk vit het wrak
te bevrijdèn. Beiden moesten
worden uitgezaagd. Helaas
kwam de hulp voor de piloot te
laat.
Uit de verbrijzelde motor drup
pelde benzine. In de cockpit kreunde
iemand. Maar het was onmogelijk
de twee inzittenden uit de verwron
gen chaos te trekken.
Al gauw kwam van alle kanten
hulp. Twee politieagenten gingen
met een ijzerzaag aan bet werk. De
passagier (een burger) kon na tien
minuten worden bevrijd. Er was nog
geen ambulance. In een Wegenwacht-
wagen werd hij neergelegd. Geluk
kig kwam er ook een dokter voorbij,
die de eerste hulp verleende.
Intussen werkten vijf, zes automo
bilisten verder aan het losmaken van
de vlieger. Misschien leefde hü nog.
Maar toen het lichaam na twintig
minuten ongeveer in de berm iag,
kon de dokter alleen maar zeggen:
te laat.
Op de Afsluitdijk was inmiddels
een geweldige opstopping ontstaan,
die juist ook door de dichte mist veel
verwarring veroorzaakte.
MUNSTER (DPA) De Joost
van den Vondelprijs tien
duizend marlt is woensdag
in Mtinster uitgereikt aan de
Nederlandse schrijver Antoon
Coolen en de Belgische cul-
tuur-filosoof prof. Max Lam-
berty. Het was de eerste maal
dat deae prijs werd uitgereikt.
Dt Vondel-plaquette voor bijzon
dere culturele prestaties in
het Vlaams-Nederlands-Nederduitse
j taal en cultuurgebied toerd door de
rector van de universiteit van Mun
ster, professor Bernhard Koetting,
overhandigd.
De prjjs is in de zomer van 1959
uitgeloofd door de FVS-stichtmg In
Hamburg, die haar naam heeft af
geleid van die va nde dichter Frie-
drich vc*t Schiller ca dm Pruisische
TwUnmat voa Main.
(Van onze pari«nentsredactie)
De Nederlandse nota, die de Indonesische minister van Bui
tenlandse Zaken Soebandrio dinsdag ongelezen geweigerd heeft
te aanvaarden, bevat een ernstig protest tegen de landing van
twintig gewapende Indonesiërs bij de Etnabaai aan de zuid
westkust van Nieuw-Guinea op IS november van het vorig jaar.
De groep maakte deel vtt van het 'Korps Irian IT van het
Indonesische leger. Two» wefcen later werd own Sndnmsferêi
vaartuig, de Singkwaix, ondwsdhept. Sr bevonden sitih twmht
Indonesiërs aan boord, van wie veven deel uitmaken van de
Indonesische strijdkrachten.
Het schip had voorraden voor de
eerste groep infiltranten en verder
werd aan boord een kaart gevonden
van de Indonesische marine, waarop,
de roste van de Aroe-eilanden naar!
ide kust nabij de Etmt-bami stood ms
tofeot va» guweJgwrd» sp*a<
if 8mm door het mfiilsterlo Ian BCh
itenlandze Zaken gepubliceerd.
I Tan Nederlandse zijde wordt de
■Indonesische regenng verantwoorde
lijk gesteld voor de activiteiten, die
de Indonesische strijdkrachten ten
opzichte van Nieuw-Gumea ont-
plooien.
De nota begint met de consta
tering. dat Nederland van officiële
I Indonesischs aude herhaakteiijk w
openlijk woe® beschuldigd v%n
T>e Nederlandse regenng acht het
wenselijk,' aldus de nota, 'de Indo
nesische regering de officiële en on
voorwaardelijke verzekering te geven,
dat zij in het geheel geen agressieve
bedoelingen jegens Indonesië heeft.'
Minister Luns wijst op de woorden,
bij In oktober van het vorig Jaar
de algemene vergadering van de
'Verenigde Natie* heeft gesproken:
'Dat mijn land aan agressieve bedoe
lingen jegens Indonesië zou kunnen
denken, is een zo fantastisch idee,
dat ik mij niet kan voorstellen dat
een verstandig mens er geloof aan
zou hechten.
Sinds 1949 heeft do Nederlandse
regering de Indonesische aoevererai-
it*H altijd ten rotte geëerbiedigd on
»lt heeft met dm ma* e bwfceSe?
tohMwk «rui* BMteHL Hei-fe
■onmogelijk één enkel feit te zien, dat
deae Nederlandse politiek logenstraft.
fe het bijzonder de bewering dat
de aanwezigheid van «en bescheiden
militaire "vestiging op Nieuw-Guinea
in strijd Is met de Nederlandse poli
tiek is ongegrond.
De eenheden van de Nederlandse
strijdkrachten zijn alleen om defen
sieve redenen op Nieuw-Gnine» ge
legerd en hiermee handelt de Neder
landse regering ia overeenstemming
met haar verplichting krachten* het
handvest van de Verenigde Naties^
de bevolk rog In dat gebied te be
schermen.
Krachtig dringt de Nederlandse
regering erop aan dat de Indone
sische regering zich onthoudt van
beschuldigingen, waarvan zij dient
te weten, dat deze ongegrond zijn.'
Ten slotte wordt er bij de Indone
sische regering op aangedrongen te
verzekeren dat infiltraties, zoals op
'SfivMW-Guinea gesignaleerd, niet
.meer zullen voorkomen.
(Van een onzer verslaggevers)
In de Nieuwe Maas te Rotterdam
is vannacht de 53-jarige kapitein J.
F. Dekker uit Egmond aan Zee ver
dronken. De man stapte mis toen hij
over de loopplank van zijn aan de
Parkkade liggende kustvaarder Elza
wilde gaan. Na veertig minuten
dreggen vond de Rivierpolitie zijn
stoffelijk overschot.
"VJijftien jaar geleden, op 9
februari 1946, is de PvdA op
gericht. Zij was toen de vreemde
eend in de bijt. In de verkiezings
strijd van dat jaar werd zij van
alle kanten aangevallen. Terecht,
want zij was een mededingster
van alle andere partijen, behalve
wellicht de Staatkundig Gerefor
meerde. En zo is het nu, na vijf
tien jaar nog.
Maar de strijd 5s meer op de
politieke vraagstukken geconcen
treerd. Dat een rooms-katholiek
of protestants-christen voor de
Partij van de Arbeid mag kiezen,
wordt niet ernstig meer betwist.
In de naoorlogse jaren is de
PvdA de evenknie geworden van
de KVP, gemeten naar de politie
ke invloed In ons parlement.
Maar terwijl de PvdA in de oppo
sitie is terechtgekomen, Is de KVP
in de regering gebleven. Zoals
vanaf 19X8 de R.-K. Staatspartij
zonder onderbreking (behalve tij
dens het laatste, bij zijn eerste
optreden weggestemde» kabinet-
.'Colijn regeringspartij ls geweest,
•zo lijkt het ook met de KVP te
gaan. Dat dankt deze partij aan
het feit dat zij politiek gesproken
alle kanten uit kan. De vooruit
strevende en de conservatieve
kant in alle denkbare combina
ties met de andere democratische
partijen.
T)at kan de Partij van de Arbeid
niet. Krachtens haar begin
selen en instelling is zij de partij
van een meer op de toekomst ge-
richt beleid. En daarom past zij
alleen in een regering, die een
aantal progressieve plannen wil
verwezenlijken.
De positie van de PvdA is zo
sterk, dat zonder haar een voor
uitstrevend beleid onmogelijk is.
Het experiment van prof. De
Quay om aan te tonen dat ook
zonder socialisten een sociaal-
eeotiomisch vooruitstrevend be
leid gevoerd kan worden, is dan
ook mislukt. De bittere woorden
die bij de kabinetscrisis over de
woningbouw zijn gesproken, heb
ben van het zogenaamd christe-
lijk-sociale in het beleid weinig
heel gelaten.
TTet staat nu vast dat de KVP
wèliswaar alle kanten uit kan,
maar dat zij de progressieve kant
alleen maar op kan. als zij de
PvdA weet te vinderf. De PvdA
heeft vanuit deze positie haar
politieke keus te bepalen. Het is
haar taak zich zo sterk mogelijk
te maken voor de dag dat er weer
een vooruitstrevend beleid ge
voerd móét worden. En die dag
komt.
Dan staan de socialisten vrij in
hun keuze met wie zij In de rege
ring zullen treden. Na deze perio
de van oppositie, waarvan nie
mand de duur kan overzien, zijn
verschillende mogelijkheden denk
baar. Het gaat er de PvdA steeds
om een aantal programmapunten
uitgevoerd te krijgen, tezamen
met die partijen die daaraan wil
len meewerken. Deze vasthou
dendheid aan een minimum rege
ringsprogram. vloeit niet voort
uit principiële overwegingen van
staatsrechtelijke aard, maar uit
nuchtere werkelijkheidszin. Socia
listen willen geen verantwoorde
lijkheid dragen voor een rege
ringsbeleid. dat in de Tweede Ka
mer wordt getorpedeerd op die
punten die hun dierbaar zijn en
gesteund op die punten waarbij
zij concessies hebben gedaan.
■yoorshands ziet het er echter
niet naar uit, dat aan de op
positie van de PvdA een eind zal
komen. De hoogconjunctuur duurt
voort en het is een schone tradi
tie. pas op de socialisten een be
roep te doen als het moeilijk
wordt. Om er ook onder gunstige
omstandigheden, als er grote mo
gelijkheden zijn, aan te pas te
komen, moet de PvdA nog sterker
zijn. Reeds een winst van nog
eens vijf percent van ons volk zou
de verhoudingen grondig beïn
vloeden.
Immers, dan zou een tn de op
positie houden van de PvdA auto
matisch betekenen dat de andere
vier grote partijen geheel op el
kaar zijn aangewezen. Voor een
samenwerking met de PvdA zou
den echter wellicht twee van de
andere partijen reeds voldoende
zijn om een regeringsmeerderheid
te vormen. De mogelijkheden om
;een krachtige regering met een
j concreet program te vormen, zou-
1 den dus heel beslist toenemen.
Het ligt voor de hand dat de
PvdA, gesteund door de gedach
ten in haar herziene beginselpro
gram geformuleerd, er alles op zal
zetten de volgende jaren weer een
sprong te maken. Daarbij zal zij
zich andermaal richten tot hen
die nu nog op de confessionele
partijen en de liberalen hebben
gestemd. En tot de jonge kiezers!
Nu, vijftien jaar later met niet
minder overtuiging dan in 1946.
(Van een onzer verslaggevers)
Het is vrijwel zeker, dat een groot
gedeelte aan het eind van dit set-
zoen nog aanwezige haringvoorraden,
waarvoor geen kopers te vinden zijn
in verband met de hoge prijs, tegen
een aanmerkelijk beneden normaal
pelt liggende prijs naar Roemenië
zal gaan.
Deze transactie vormde het onder-
werp van een dezei dagen in Den
Haag gehouden vergadering van de
Nederlandse Bond van Haringhan
delaren. waarop tal van haringex-
porteurs aanwezig waren.
Aan het eind van elk. haringsei
zoen vindt een dergelijke 'opruiming'
plaats.
