hoek van dr. W. Drees
Trots op zijn werk
m
Bureaucratie
verlamt TH
*Sf;
RÏA VIS(13 jaar) neemt
zorg voor huisgezin op zich
EEHEL
I
Marilyn Tyler
raakt kleren in
Rotterdam kwijt
J. G. Suurhoff
Het
Vólk
ProfVerkade
bij afscheid:
Vrije
Adjudant kan
niets ten laste
worden gelegd
Eerste lid Bravo Brigade 1961 is er!
Voor
Motor
Dood spoor
ft AKKERTJES
Oeze
HET VRIJE VOLK WOENSDAG-5 JULI 1961
PAGINA 3
JJrees 75.' Wie lang met Drees hebben sa
mengewerkt en hem nog regelmatig
ontmoeten, sedert hij zich uit de actieve,
politiek terugtrok, kunnen het zich volstrekt
niet indenken. Drees heeft nóg niets van een
'bejaarde'. Hij is accuraat als steeds, op dc
hoogte 'als steeds, scherp en helder in zijn
oordeel als' altijd, ja, hij stenografeert nog
als van .oiids.
Bij de-tegenstanders schildert men Drees
wel af-alsorize partij heilige. Het beeld is
niet juist,'geloof ik. Wij denken Drees geen
wonderen .toe, noch geloven wij in zijn hei
ligheid.- Wij- hebben hevi ook lang genoeg
gekend - en met hem gewerkt en gestreden
om te weten, dat ook hij niet zonder tekort-
komingen is. Eh dat mag geloof ik-niet bij
heiligen.
Maar zoals Drees is, zo waarderen wij
hem. Wij weten, vrat hij voor hei land en
voor het socialisme deed in een lang leven
van toegewijde arbeid, hls wethouder, als
partijbestuurder, als kamerlid en leider van
dc kamerfractie, als tijdelijk partijvoorzit
ter tijdens de bezettingsjaren, toen .hij de
steun en de vraagbaak van velen werd. als
één van de vertrouwensmannen, daarna als
minister van Sociale Zaken en Volksgezond
heid cn ten slotte tien jaar lang als minister
president.
Om het 'leuk' te' houden, trekken we voor
vandaag geen vergelijkingen met opvolgers.
Ook zonder dat zijn 'we trots op wat de so
cialist Drees deed en op de wijze, waarop
hij het deed.
Wij halen Drees voor het front van de
troep, met zijn vrouw.
Niet slechts omdat zij er bij hoort, maar
vooral om wat zij is en was voor Drees, voor
zijn werk en dus voor ons aller zaak. En wij
wensen hun beiden van ganser-harte geluk
en hopen, dat zij beiden nog lange jaren in
volle gezondheid in ons midden zullen zijn.
Voorzitter van de Partij v. d. Arbeid
r' net Haagse Troelstrainonument'
/Op .éqht:'iékkërs staaf Lorika
Het eerste lid van de Bravo Brigade 1961 is gekozen:
R i a A' i s uit Zierikz ee.
Dr. Drees en zijn vrome. Huiselijk moment: theetijd.
Advertentie lAt,
Boete
voor weigeren
medewerking telling
Pluim
TV- Drees heeft zijn vele vrienden op zijn Taste ver-
U jaardag: verrast met een geschenk: een bij de N.V. de
Arbeiderspers verschenen nieuw boek van zijn hand over
zijn levenservaringen. Dit boek omvat slechts een zeer
kle,n, maar wel heel ingrijpend deel van de levensgeschie
denis van de oud-premier: ziin verblijf in bet concenlra-
tiekimp Buchenwald van oktober 1940 tot oktober 1941.
Dr. Drees behoorde tot de grote
groep van vooraanstaande Ne
derlanders die door de bezetter
werden gegijzeld als vergeldings
maatregel voor de internering
van Duitsers in het toenmalige
Nederlands-Indië. Ze werden op
gesloten in het kamp Buchenwald
bij Weimar.
De gijzelaars werden niet be-
rtandela als öe gewone gevange-
nen m een concentratiekamp, zii
genoten wat men in het licht van
die tijd voorrechten mag noemen.
Zij hoefden geen arbeid te ver
richten noch werden zij gestraft
op de bekende nazi-manier.
'Dr. Drees drukt het aldus uit:
'Voorop sta, dat ik r.-.ij aller
minst wil voorstellen als een
martelaar van het concenfcratie-
kampregime. Zoals bij lezing
van mijn geschrift, duidelijk zal
worden heb ik wel de onmen
selijkheid van dat regime van
nabij kunnen waarnemen, maar
was ik als geïnterneerd gijze
laar daarbij meer diepgeschokfc
toeschouwer dan slachtoffer, al
had ook het leven van de gij
zelaars sombere kanten.'
'Een jaar Buchenwald' is dan
ook beslist geen 'gewoon' boek in
de lange rij vair werken over het
leven (als dit woord in dit ver
band tenminste kan worden ge
bruikt) in Duitse concentratie
kampen. Toch zullen velen blij
zijn met de verschijning ervan.
In de eerste plaats, omdat dr.
Drees het heeft geschreven, in de
tweede plaats omdat het in de
bekende nuchtere toon van onze
oud-minister-president een beeld
geeft van de manier, waarop ve
ie bekende Nederlanders een d»el
van de oorlogstijd in Duitse ge-
gevangenkampen hebben moeten
doorbrengen.
Het is een minutieus verslag,
ook al moest het uit de herinne
ring worden geschreven, omdat
d vele stenografischs notities bij
net vertrek uit Buchenwald ver
loren zijn gegaan. Ondanks de on
zekerheid over de naaste toe
komst en de daardoor ontstane
spanningen verliet de gijzelaars
cie zin voor humor niet. Hit een
enkele, haast, onopzettelijk geda
ne opmerking van dr. Drees
blijkt aat.
Bet gezelschap ging per bus.
7-aar bewaakt, van Den Haag
•jaar Buchenwald. Drie dagen
vas het onderweg. 'Snel reden de
biiRsen niet.' schrijft dr. Drees
'en de bus. waarin ik xelt zat,
had herhaaldelijk panne, wal mij
al* ondervoorzitter van de Raad
van Beheer der HTM vril wat
schertsende kritiek van mtln me
depassagiers op de hals haalde.'
Er werd door de gijzelaars,
teen ze eenmaal in Buchenwald
waren geïnstalleerd, veel gedis
cussieerd en gestudeerd. Aan de
Duitse bevelen werd zo weinig
mogelijk aandacht besteed Ik
wil hiermee volstrekt niet zeggen,
dat onze groep zo bijzonder moe
dig was in het verzet tegen Duit
se bevelen. Onze bewakers moch
ten ons r.u eenmaal niet mishan
delen of zwaar straffen. Water,
andere Haftiinge zo weerbarstig
geweest als wij, dan zouden zij
zijn doodgeslagen.'
De Duitse bewakers ergerden
zich aan het 'onordelijke optre
den' der gijzelaars, zoals bij een
verhuizing van de ene barak naar
de andere. Dat gebeurde niet uni
form genoeg; 'voor veie Duiiaers
is blijkbaar het genoegen groter
als ze in het gelid staan en al
les uniform gebeurt.' Terloops
voegt dr. Drees er aan toe: 'Ik
mag wel zeggen, dat ik voor zul
ke dingen helemaal niet zo diri
gistisch ben aangelegd als men
van mij wel eens schijnt te den
ken.'
Tke neiging 'bestaat veel uit het
boek van dr. Drees te citeren
Het door hem geschrevene is ont
hullend en door de sobere schrijf
trant vaak meer aangrijpend dan
wat velen voor hem over het on
menselijke systeem der concen
Iratiekampen aan het papier heb
ben toevertrouwd.
Onder de gijzelaars bevonden
zich geleerden en deskundigen
van naam. Zij stelden hun kennis
ten dienste van de anderen en dc
colleges waren in het algemeen
druk bezocht. Maar soms hoorden
en zagen de gijzelaars' onder de
les hoe het in het eigenlijke con
centratiekamp toeging.
Dr. Drees vat gijn gevoelens
•aldus samen: 'Tijdeus het doorle
ven van hoge en milde uitingen
van de menselijke geest plotse
ling de verschijning van de mens
in de wreedste excessen, dkt' was
voluit Buchenwald!'
Gk.
{Kit*.
DELFT (ANP) 'Het spijt mij
niet de Technische Hogeschool te
verlaten,' zei gisteren de Delftse
hoogleraar prof. dr. ir. P. E. Ver
kade (organische chemie) tijdens
zijn druk bezochte afscheidscolle
ge.
'Want door verambtelijking en
bureaucratie is de TH een instel
ling geworden, waarin voor het
personeel weinig kan worden ge
daan en de promotiekansen ge
ring zijn.'
Het speet prof. Verkade echter
wel het hoger onderwijs te moe
ten verlaten, nu hij de leeftijds
grens bereikt heeft. Hij schetste
dc ontwikkeling van dc organische
scheikunde in de laatste vijftig
jaar. en toonde zich verheugd dat
het nieuwe laboratorium voor deze
studietak de best mogelijke uitrus
ting krijgt.
In dit verband sprak hij de
hoop uit, dat er nu ook een verbe
tering zal komen in wat hij noem
de 'de allerbedroevendste salarië
ring van dc hoogleraren, waar
door het moeilijk is mensen uit
de industrie voor het hoger on
derwijs aan te trekken.'
gglÉlB
(Van een onzer verslaggevers)
Volgens minister Toxopeus kan aan
de onlangs gedecoreerde Delftse ad
judant van gemeentepolitie B. niets
ten laste worden gelegd wegens zijn
houding in de bezettingstijd. Dit
blijkt uit het antwoord van de mi
nister op schriftelijke vragen van de
Tweede-Kamerleden Sehcps (p.v.d.a.)
cn Bakker (c.p.n.).
De adjudant heeft niet voor een
zuiveringscommissie hoeven te ver
schijnen. evenmin zijn er indertijd
klachten over hem gekomen. Aan de
minister zijn verklaringen ovei-ge-
legd, volgens welke B. gedurende de
bezetting medewerking heeft verleend
aan tegen de bezetter gerichte daden,
waaraan voor hem persoonlijk gevaar
was verbonden.
Het is niet juist dat B. bi.i een ille
gale overval op het politiebureau te
Delft gewapenderhand is opgetreden.
Hij werd overmeesterd toen de over
vallers uit een beweging van hem de
Indruk kregen dat hij tegenstand wil
de bieden.
Er bestaat volgens de minister geen
reden tot ongerustheid over het ver
lenen van de koninklijke onderschei
ding. Wat betreft de bevordering die
B. in de bezetting kreeg is volgens
het in 1945 gemaakte rapport over
deze zaak sprake van een rang die
hem al eerder had moeten zijn ver
leend. De bevordering zou volgens dit
rapport (van de toenmalige commis
saris en de toenmalige burgemeester)
geen verband houden met het verzet
van B. bij de overval op het politie
bureau
Het debat over de stagnerende
PBO in Nederland is al lang
verworden tot een gemurmel aan
de zijkant van het politieke toneel
dat maar weinig aandacht trekt
en somtijds zelfs de deelnemers
aan het gesprek maar nauwelijks
weet te boeien. De tijd. waarin ge
dacht werd. dat met de PBO een
werkelijk diepgaande structuur
hervorming van de maatschappij
zou worden ingeluid. lijkt ver wee.
Ook de nota. die staatssecreta
ris Schmeizer plichtsgetrouw aan
dc Tweede Kamer heeft gezon
den. biedt zo weinig nieuwe ge
zichtspunten. dat ze waarschijn
lijk niets tot de verlevendiging
van de discussie zal bijdragen.
TPnkelc jaren geleden heeft een
•Lj onzer redacteuren in een serie
artikelen betoogd, dat we met de
PBO op de verkeerde weg zijn. De
PBO is gegroeid op terreinen als
middenstand en de agrarische
sector, maar stagneert op ander
gebied, waar ze in wezen vee! be
langrijker werk zou kunnen doen.
Er is naast enkele grote
agrarische bedrijfslichamen
een hele reeks van kleine schap-
jes ontstaan, die elk misschien
wel enig nuttig werk doen. maar
als geheel weinig efficiënt zijn en
die vele verschijnselen vertonen,
die door de Engelse heer Parkin
son zo beeldend beschreven zijn:
vele vergaderingen, oneindige
aantallen 'stukken', het creëren
van veel werk. waar weinig prak
tisch resultaat van te zien is. het
maken van rapporten, waar nie
mand op wacht, een vermenigvul
diging van het aantal organen,
die de burger voorschriften kun
nen geven en heffingen kunnen
opleggen.
TT/ij hebben daarom, in overeen-
stemming met de oorspron
kelijke socialistische gedachten
omtrent PBO gepleit voor een
andere aanpak: voor de instelling
van een beperkt aantal financieel
krachtige bedrijfslichamen. die
elk flinke delen van het bedrijfs
leven zouden omvatten.
Advertentie
Franse militairen zijn dinsdag
avond in Tjiblra. nabij Bougie in
Oost-Algerië. in een hinderlaag ge
vallen. waardoor twaalf soldaten zou
den zijn gedood en tien gewond
f.M.
\-."V I
'Pfoefenaar reérts?' ;-;varr': j^eïahge v-:Bri I lant
.Een melange van
17 verschillende
lekkernijen.
38 CtperlOO gr.
Heet water zonder zorgen. Ileitrisdt: ieaksn blijft
helder. NIEUW! Vraag uw installateur.
Dit tH-jarige kordate meisje, dat
j zich nog dagelijks onderscheidt in
een gezin waarin de moeder node ge-
mist wordt, zal vandaag ook op de
TV te zien zijn. In het VARA pro-
gramma voor de jeugd "ccmt zij
vanmiddag een belangrijke plaat* in.
R:a loopt a'.s een klein bedrijvig
moedertje door 'net nude huis aan
het smalle Schuttershofstraatje m
Zierikzee. Zij is op 16 juni 13 jaar
geworden, maar zij zorgi .santen met.
haar vader nu al drie jaar voor een
ge/.in. met nóg drie kinderen: haar
broers Peter <15i. Cor (11) en Leen
den <9 jaar1 En ze tikt ze zonder
onderscheid r de vingers als ze me',
een smer -bak spelen. Met het
routinegci'.i van eer. huisvrouw
loopt ze me; de asbak naar de keu
ken. maakt hem schoon en zet hem
:n de huiskamer weer op ziin oude
plaats terug.
In de donkere kamer een vier
kante tafel in het midden, stoelen
langs de muur zingt een kanarie
en op het kleine plaats je achter koert
een duif.
Drie jaar geleden stierf haar moe
der. Haar vader, landarbeider van
beroep, kon niet meer gaan werken
omdat twee'van zijn zoons met a'.
leer. gelaten kunnen worden. R:«
nam de huishoudelijke taak van
haar moeder over. Ze volgt de huis
houdschool.
'Ze leert heel goed, hoor. anders-
was ze niet met haar twaalfde jaar
naar die school gegaan.' zegt haai
vader, kijkend 'naar ziin tengere
dochter en even later: 'ik kan dat
kind niet uit schooi houden, ze is
pas dertien.'
Wie wordt het tweede lid van dc
Bravo Brigade 1961 van Het Vrije
Volk? Het is aan de lezers van onze
krant om op deze vraag een ant
woord te geven. Zij kunnen kandida
ten voordragen.
Ei): meisje en oika Jeagea tsj&o;
7 en 13 jaar. die zich in dit Jaa:
heeft onderscheiden door moedig o'.
menslievend gedrag, komt in aan
merking voor een plaat* in he* ere-
kOEDS
De VARA zal op woensdag 2 en
woensdag 30 augustus opnieuw de
TV-eamera richten op een. van de
jongeren d'e zich onderscheiden
hebben.
Bovend.en wacht de uitverkorenen
een kostelijke feestdag, ergens in
Nederland.
Wij vragen u: iaat ons weten wel
ke jongere volgens u in aanmerking
komt. Stuur een brief of briefkaart
met aile gegevens aan:
Het Vrije Volk
Hekelveid 25
Amsterdam-C.
Ltnks boven op de adreszijde ver
melden:
Bravo Brigade 2361.
Advertentie'I. M.
Dlijkens zijn nota gaan de ge-
L> dachten van staatssecretaris
Schmeizer echter niet deze kant
ip. Hij geeft er dc voorkei aan.
lan te sturen bij 'de spontane
groepsvorming.' wat er in de
oraktijk op neerkomt, dat we
lis er al iets gebeurt nog veel
'neer kleine bedrijfslichamen zul-
-.011 krijgen, een vermenigvuldi
ging van alle indertijd uiteenge
zette bezwaren.
DBO heeft alleen zin als- men
1 haar dienstbaar weet te maken
aan de werkelijke grote vraag
stukken van deze tijd. zoals be
vordering van een snelle econo
mische groei, het tot stand bren
gen waar nodig van een
goede marktordening, het onder
controle stellen van economische
machtsposities en het verzekeren
van medezeggenschap aan de ver
tegenwoordigers van werknemers
in de bedrijfstakken. Maar een
i financieel zwakke, verbrokkelde
inefficiënte kruimelorganisatie
kan (óók in crisistijd als het cr
pp aankomt) geen marktordening
tot stand brengen, is te zwak om
sconomische machtsposities te be
strijden en heeft voor mede
zeggenschap weinig betekenis,
omdat er eenvoudig niets te zeg
gen valt.
Wij vrezen dat de PBO op een
dood spoor staat en dat dit kabi
net alle dierbare woorden die
het ook over dit onderwerp heeft
gesproken ten spijt niet in
staat is haar in betere banen te
leiden.
Ook in Uw vakantie kunt U kou
vatten I Zorg daarom, dat U "Ak
kertjes" bij de hand hebt. altijd en
overal. Ze helpen direkt bij kou,
griep en aile pijn.
.FlfH DAT EA
ZIJH!
°Tv-w1)ï1^B1,sf zangeres Marilyn
Tiler is twee koffers met kostbare
avondjaponnen en mantels. 30 paar
schoenen, 20 paar handschoenen
raak? kledingstukken kwijtge-
De zangeres vertrok de vorige week
uit Wenen naar ons land. waar lê
m het Ho.icnd Festival de ral van
busarma in Le nozze ai Figaro
zingt. b
Haar zes koffers met garderobe wer
den haar per trein nagezonden. Op
het- spoorwegemplacement in Rot
terdam-Zuid. waar een aantal wa
gons uit Oostenrijk werd geran
geerd. ontde'ctp men dinsdag, dat
een ervan was opengebroken. Bij
nader onderzoek ontdekte men de
vermissing van de twee koffers van
Marilyn Tyler.
De recherche van het Rotterdamse
politiebureau Sandeiingplein is een
onderzode naar de verdwenen kof
fers met inhoud (waarde ƒ5000
begonnen, waarbij de assistentie
gevraagd van Interpol.
ROTTERDAM (ANP) De Rotter
damse rechtbank heeft, in hoger be
roep de 42-jatïge directeur van een
eenmanszaak Th. van A. tot een geld
boete van 25.veroordeeld omdat
hij geweigerd had zijn medewerking
te verlenen aan de vorig jaar ge
houden volkstelling.
Tijdens de zitting had A, de rechi-
oank verrast met uitvoerige citaten
uit 'net. verdrag van Rome, die de
juistheid van zijn standpunt moesten
aantonen. .Maar de officier van Jus
titie meende kortweg dat 'wie niet
mee ivil doer, aan de spelregels, maar
in een ander land moet gaan wonen'.
Buitenlandse toeristen zullen
binnenkort voor hun auto's in Enge
land geen carnet-triptiek meer nodig
hebben, zo heeft Selwyn Lloyd dins
dag verklaard. Alleen voor Noord -
Ierland is dit document nog vereist-
Advertentie (I..M.J