SANG is alleen RANG als er RANG op staat.
mm:
Landbouwschap wi jkt af
van de traditionele weg
wmm&
Bouwvakyakantiedruk
maür niet drukker
Ifrmr
Wtrnrrm
f. 30,000 uit
safe gestolen
inrm
mm 5
m
PÜ
ÉL-ni
Z\
T ankerkapitein
kwaad over
scliijnaan vallen
van vliegtuigen
Verbod leuzen
in stri jd met
grondwet?
■ft ft ,H ft ft fMOiil ft ft Hft ft ft ft 3 o o o,o s o o p p o o o
9M
m
Rang Fruit
19 ct per rol
X%jf 1
I -■*-
EB AFGEWACHT
DIEP RESPECT
VLAG IN TOP
PRECIES OP Z N PLAATS
sf'V.l'.'
t:,
Verheugende omzwaai
Goed gedrag
ssbjsaasw
Weinig interesse
Sdione schijn
HET VRIJE VOLK MAANDAG 31 JULI 1961
PAGINA 3
Advertentie LM.
0|
Rang Menthol
19 ct per rol
NlAL'
Rang Crème de Cacao
22 ct per roi
Rang Ice Mints
Bergers slaken zuch t van
R et B 'mg in
Kanaal verankert'
(Van onze speciale verslaggever, Cees Roozemond)
Het is gelukt: In het Engelse Kanaal bij Dungeness staat sinds zondagmorgen tien mi
nuten over elf eeu vreemd gevaarte midden in zee: de stalen inlaat filter voor een nieuwe
atoomcentrale in liet graafschap Kent. ..het ding" dat een complete Nederlandse hergings-
vlool een week lang hoofdpijn heeft bezorgd.
filter is gebouwd, zaterdagmorgen de
schouders ophaalde voor wat een
ramptijding leek. Een van zijn man
nen kwam vlak voor het vertrek naar
zijn kantoor en zei: 'Sorry chef, één
van de vier grote drijvers lekt
Juniper slaakte een zeer Engelse
vloek en'joeg de man weg. 'Voor pa
niek is het nou te laai.' veront
schuldigde hij zich. 'Die Hol
landers hebben vanmorgen gezegd
dat ze me vandaag naar Dungeness
zouden slepen en dan doen ze het
ook, lek of niet.'
Zaterdagmiddag is het er eindelijk van gekomen. De ruim
veertig meter hoge, topzware staalconstructie werd kort na het
middaguur uit het eeuwenoude haventje van Folkestone getierd
en een half uur later door de EuropoortsJeper Schouwenbank
buitengaats overgegeven aan de Gele Zee,
Bijna 24 uur daarna, na een dag van grote spanning op de
schepen en aan de kust, waren de eerste „poten" van de filter
vijftien nieter diep in de Kanaalbodem geschroefd.
De reis begint. De waterfiUer
is tol in de havenmond yelierd
en de Europoortsleper Schouwen
bank heeft hem in de tros ge
nomen. Op zee wacht de Gele
Zee om het gevaarte van de
kustsleper over te nemen.
De operatie is feilloos verlopen,
maar vraag niet wat zij van de vijf
tig Nederlandse slepers en bergers
heeft gevergd. Verleden week wisten
wc het,al: tot het moment dat de
Gele Zee het 1100 ton wegende ge
vaarte in de tros had genomen, had
niemand zekerheid hoe het logge
ding zich zou gedragen.
Men had wel zóveel vertrouwen in
de kundigheid van de Engelse con-
tructeurs, dat men direct wilde aan
nemen dat hel bij de eerste trek niet
(Van een onzer verslaggevers»
in de nacht van donderdag op
vrijdag is ingebroken in het kantoor
van de machinefabriek De Emwee in
Vcnlo. Uit een safe is een bedrag
van ƒ30.000 gestolen.
De politie heeft eerst zondagavond
enkele bijzonderheden over deze in
braak meegedeeld. Hieruit blijkt o.a.
dat de inbreker de sleutel van de
safe uit de iade van liet bureau van
de directeur heeft genomen, de safe
heeft geopend en daarna de sleutel
weer op zijn plaats heeft gelegd.
Vrijdagmorgen bemerkte de direc
teur wel dat de iade van zijn bureau
beschadigd was. maar verder ieek
alles in orde. Toen öe boekhouder de
lonen zou uitbetalen bleek pas dat
er diefstal was gepleegd.
(Van een onzer verslaggevers)
De kapitein van de Duitse tanker
Xrautsand heeft via Scheveningen-
radio by het vliegkamp Valkenburg
een klacht ingediend wegens laag en
gevaarlijk vliegende machines bij
Hoek van Holland. Volgens de klacht
werden enkele schijnaanvalïett op het
schip uitgevoerd.
De kapitein wijst er in zijn klacht
op, dat zelfs een vonkje uic de uit
laat een scheepsramp had kunnen
veroorzaken.
Het Duitse schip was op weg naar
het Botiekgebied. Drie maal doken
de twee vliegtuigen, waarvan hij de
herkenningstekenen niet had kunnen
zien, in de richting van de tankboot.
Er wordt nu nagegaan of er inder
daad Nederlandse vliegtuigen zijn,
geweest, hetgeen niet onmogelijk is,
daar de Nederlandse marine bij Hoek
v&nKoiiand voor haar vliegtuigen een
speciaal oefengebied heeft. Neder
landse vliegtuigen kunnen daar het
laagvliegen beoefenen omdat dit
boven land te gevaarlijk is.
zou kapseizen en ais een steen zin
ken. Maar hoe het ding zou reage
ren als de zeesleper zijn enorme
kracht in Ue tros zou leggen, wist
geen sterveling.
Achteraf beschouwd is dat voor de
zenuwen maar goed geweest, want
het ding reageerde zo nukkig als een
ongetemde ezel. Het eerste rukje,
van de havenbedding naar de bui
ten de baai van Folkestone wachten
de Gele Zee, ging nog best. De filter,
drijvend gehouden door vier grote
tanks en 28 kleine stabilisatietank
jes, boog lichtjes voorover naar de
op cie korte tros trekkende Schou
wenbank. maar zodra de lange, vrij
stevige deining vat op de trillende
kolos, kreeg, wankelde hij als een
dronkeman.
Kapitein Koning van de Schou
wenbank. die het ding met een res
pect afdwingende manoeuvre in de
tros had genomen, deed het rap wat
kalmer aan. En toen zijn collega
Jan Bruins van de Gele Zee. zonder
de beraamde tussenkomst van een
bergingsboot, zijn tros had overge
bracht. bleek het te riskant om di
rect door te varen.
Twee uur lang bleef het konvooi
'in slagorde' wachten tot de vloed-
stroom voorbij was. De Gele Zee,
voorzichtig trekkend om de filter
niet te laten afdrijven, de bergings-
bolen in ile achterhoede om in geval
van nood onmiddellijk te kunnen
toeschieten en de Schouwenbank
driftig van de een naar de ander va
rend, alsof het wachten haar moei
lijk viel.
Uiterlijk zes uur 's avonds, zo had
men becijferd, had het transport
voor Dungeness kunnen arriveren,
maar veel meer dan een behoedzaam
meedrijven op de ebstroom is cie
sleepreis over goed dertien mijl niet
geworden. Drie uur later dan ver
wacht werd, kwam het konvooi bij
Dungeness aan en toen was het mo
ment. waarop het gevaarte bij laag
water kon worden vastgezet, allang
voorbij.
Zodat er niets anders opzat dan
met het ding te blijven drijven, in
een baai die bij de Kanaalvissers om
zijn onberekenbare stromingen ge
vreesd is.
Fas zondagmorgen kon dus het
karwei worden afgemaakt, maar dat
nam niet weg dat de Engelsen met
diep respect over de Nederlandse
prestatie spraken.
Ze hadden om twee redenen de
Rotterdammers te huip geroepen. In
de eerste plaats, omdat zij drie jaar
geleden in het kanaal van. Bristol al
iets soortgelijks hadden gepresteerd,
zij het toen met een constructie die
heel anders en veel stabieler was.
De operatie verliep toen zo goed,
dat men het een tweede keer wel
met een eigen. Engelse, maatschap
pij dacht te kunnen klaren. Dat is
toen ook gebeurd, maar een Brits ln~
1 genieur fluisterde me vrijdag in het
oor, dat het tweede ding een zorgen
kind is geworden. Men heeft het
nimmer goed op zijn plaats kunnen
krjjgen.
Zó groot was het vertrouwen in de
kundigheid van de Nederlandse sle
pers, dat de Canadese ingenieur \V.
A. Juniper, onder wiens leiding de
Met 41 anderen. heeft_ Juniper,
mopperend op de Engelsman die met
alle geweld de Union Jack van het
ding wilde laten wapperen, de sleep
reis op het 21 meter boven de zee
hangende werkplatform meege
maakt.
Zijn gezicht verried bewondering,
toen Taks hoofduitvoerder Willem
Moerkerk uit Vlaardingen het ding
uit het vervallen haventje liet lie
ren, zó rap dat het leek of er een
enorme buitenboordmotor achter zat
En toen het zonder even te stoten
uit het pruilende havenmondje werd
gehaald, werd op de pier gejuicht en
geapplaudisseerd.
Deen Smits bedrijfsdirecteur had
in het ongunstigste geval voor de he
le operatie 24 uur gerekend. Het is
dus bijna het maximum geworden,
maar iedereen was. nu het transport
zo moeilijk bleek, dik tevreden.
Niet het minst de beide schippers
van de bergingsboten Bruinvis en
Zeeleeuw, die pas bjj Dungeness goed
konden laten zien, dat ook zij hun
mannetje stonden. I.een Logger uit
Hoek van Holland en Ed Logger uit
Maassluis, twee van de vier broers
die zich ais bergers een grote naam
hebben verworven, hadden in de
voorafgaande weken duizenden me
ters polsdikke draden op de anker
plaats uitgezet.
Met hun kleine bootjes, de „bla
zers', hebben ze ze gisteren stak voor
stuk vastgezet aan de kolos, het ding
precies boven het uiteinde van de
geprojecteerde waterhmnel gema
noeuvreerd en met al die anderen
twee dagen en. een nacht gezwoegd
zoals er maar zelden gezwoegd moet
worden.
Toen ze Waai- waren en de eerste
poten van de filter in de Kanaalbo
dem staken, telefoneerde Juniper
naar zijn aan de kust wachtende
vrouw
..Ze hebben het hem gelapt.
Het was een compliment voor de
hele Nederlandse zeesleepvaart.
r -
Ar
•Ti.*/
PM®
Iedere zaterdagmiddag in juli en augustus kunnen toeristen de beroemde molengangen bezich
tigendie in de Alblassèncaard staan aan de Kinderdijk bij Dordrecht
De negentien molensdie de boezem vüji de Ov eriocictrd trapsgewijze plachten te bemalen, zijn
weliswaar niet meer in werkingmaar men toont de vreemdeling toch nog gaarne hoe zij vroeger
hebben gewerkt.
Deze bemaling met 'gangen'waardoor het- water telkens een trap hoger wordt gebracht om ten
slotte op de hoge rivier te'kunnen worden uitgeslagen, is namelijk zeer bijzonder.
De drukte aan de Elstiout, waar de molens staanis dan ook in deze vakantiedagen weer bijzon
der groot.
(Van onze landbouwredacteur)
Het secretariaat van het Landbouwschap, met voorzitter A,
W. Biewenga voorop, heeft een moedige poging ondernomen te
■breken toet een gevaarlijke ontwikkeling, die zo langzamerhand
traditie dreigde te worden in de Nederlandse landbouw. Men
wil proberen, de Nederlandse boeren en de bestuursleden van
■hun organisaties aan het denken te zetten over de toekomst
van de landbouw in ons land.
-V:
Waar tot dusver vrijwel uitsluitend belangstelling bestond
voor de landbouwpolitiek op korte termijn, dat wil zeggen voor
de hoogte van de agrarische garanties waarbij men zich tot to
meloze overdrijving kon opzwepen, groeit er nu dus een moed
gevende belangstelling voor de weg van de landbouw op lange
re termijn.
Van socialistische zijde is deze
noodzaak reeds lang, maar groten
deels vergeefs, bepleit. Nu biijkt dus
dat men ook van andere zijden lang-
zamerhan to' het'inzicht komt dat
men zich een denkbeeld moet gaan
vormen van en dat men een gedrags
lijn moet uitstitmelen voor de aara-
Met. konvooi wordt geformeerd.
De Schouwenbank rechtsheeft,
hel ding nog in de tros. de Gele
Zee vaart, achter de bergings
boot Bruinvis langs om vast"te
maken. Hel platform van de
waterfilter, waarop 42 mannen
de sleepreis naar Dungeness
meemaakten, ligt. even hoog als
de toppen van de masten van de
zeesleper.
(ANP) Het Tweede-Kamerland X.
van der Veen (PSP) heeft miniser
Toxopeus schriftelijk gevraagd of
een algeheel plaatselijk verbod tot
het meevoeren van bepaalde leuzen
uit een oogpunt van handhaving van
de openbare orde naar het oordeel
van de minister in overeenstemming
is met artikel 7 van de grondwet.
De heer Van der Veen noemt in dit
verband het verbod, dat de burge
meester van Amsterdam heeft uitge
vaardigd. C.a.v. de leuzen 'geen kern
wapens in Nederland' en 'voor op
heffing van vliegbases in Nederland
by de met Pasen gehouden anti-
atoombommars.
Indien de minister van mening is
dat een dergelijk verbod niet in over
eenstemming is met de grondwet, zo
vraagt de heer Van der Veen voorts,
is hij dan bereid enige aanwijzingen
te geven aan de plaatselijke autori
teiten over de grenzen, die de grond
wet stelt aan politieke beoordelingen
van meningen, die in openbare de
monstraties tot uiting worden ge-
bfaebt
rische produküe 'in de toekomst. Met
blindweg produceren, en dan maar
zien hoe 't met toeslagen en subsidies
in binnen- en buitenland kan worden
afgezet, komt men er niet meer. De
weerstanden uit kringen buiten de
agrarische wereld worden daarvoor
gaandeweg ook te groot.
Verheugend is deze omzwaai ook
omdat althans twee van de drie boe-
renorganisaties, nl. de twee confes
sionele. in de vergadering van het
bestuur van liet Landbouwschap, waar,
de studie tfen doop werd gehoudens
hun instemming betuigden, met de
opzet. Ongetwijfeld zai er ook uit die.
kringen nog wel kritiek komen op
een aantal punten in het rapport,
want de samenstellers hebben - ge
zien de achterban héél veel dur-'
ven zeggen. Voorlopig echter hecfi
men die kritiek nog voor zich ge
houden omdat het rapport een op-
wekking tot bezinning en discussie
is. die onderop zal moeten beginnen
Jammer genoeg hebben de verte-
gemvoordigers van het Kon. Ncd
Landbouw Comité, een overkoepelen-
de organisatie, waar bij de provinci
ale maatschappijen van landbouw
zyn aangesloten, in de vergadering
van het Landbouwschap te kennen
gegeven dal zij op dit moment niet ze
veel behoefte hadden aan het ran-
port. r
Wie gedacht zou hebben, dat het zaterdag, de d ag waarop ook in het zuiden de bouwvakkers
vakantie kregen, nog drukker in Nederland zou worden dan het vorige zaterdag reeds was ge
weest, heeft het mis gehad.
Zaterdag 29 juli is in ons land nlet.zo'n bewogen dag geworden als zater
dag 22 juli was. toen in het noordelijke deel van het land de bouwvakkers
hun eerste week vakantie gingen opnemen.
Wel was er een druk verkeer op de,
wegen en we! konden de spoorwegen
van zeer grote volte spreken, maar
de cijfers van een week eerder zijn1
:toch niet gehaald.
Toen. waren bij voorbeeld de trei-
;nen die uit Duitsland kwamen bezet-
•voor 200 percent en nu was dat maar
voor 120 percent het geval. Dat wil
dus zeggen, dat er op iedere vijf pas
sagiers een moest staan, terwijl ver
leden week naast iedere zittende reizi
ger ook een staande werd vervoerd.:
Öofc over vertragingen hebben de
Spoorwegen betrekkelijk weinig te
klagen gehad.
Zaterdag heeft 56 percent van de
treinen op tijd gereden, dertig per
cent kwam 1 tot 4 minuten te laat
en het gemiddelde was een verlating
van 2,4 minuut.
Zondag was het bij het spoor min-i
der druk dan zaterdag en de hele
gang van zaken noemde men zeer
gunstig. Het Sfcrandvervoer had zo
.wetnig te betekenen, dat zelfs geen
extratrein en. werden ingelegd.
Ook rxaar ue Waddeneilanden, was
de.stroom ditmaal niet zo groot als
tvorige week. Maar de eilanden, zijn'
<J»n - ook'stampvol en de mare 'daar4
van moei tot vele vakantiegangers
zijn doorgedrongen.
De veerboten van Hariingen naar
Terschelling en Vlieland hebben,
niettemin in het weekend meer dan.
15.000 passagiers overgebracht, naar,
Ameland 50ÏK) en naar Schiermon
nikoog duizend.
De TESO van Texel heeft 1600
auto's vervoert}.
De rijkspolitie rapporteert, dat uit
wassen en baldadigheid zoias vorig
■jaar ditmaal niet zijn voorgekomen.
Wel zijn enkele aspirant-kampeerders
die geen kampkaart hadden, naar
huis gezonden.
Op de Afsluitdijk heeft het verkeer
nogal eens gestagneerd doordat bij
.Kornwerderzand een hulpbrug ligt
■met door lichten gedirigeerd eenrich
tingsverkeer.
Zondag kreeg wie bij voorbeeld
rondkeek op Scheveningen, niet de in.
jbruk, datjdfcbadplaats er slecht voor
fit«ldA2bïkte@UQciag..toen,- tk?,zcn .het
won van ae woiken. .scheen het or
ieder zich. nog even naar Schevenin-
■Sen wiide reppen en alle parkeerter
reinen hepen vol met auto's
De pier geleek een pieren bak en er
Lveral v°°ra-effelijke zaken
wonn Piercijfers zijn: zaterdag
20.000 man, zondag 35.000.
oeUmteis al vol-
gelopen, zoo at er geen bed meer vrij
Haag 2011 b<»d-h°g
Record
I>c verkeerspolitie vond het druk
maar niet overdruk. Maar van een
ïn'tft, hct ,Krotf' kampeerterrein
Ockenburg spreken, het grootste van
Europa. Da:tr hebben zaterdag 6659
mensen overnacht, wat 6(10 meer is
dan op de drukke pinksterdagen van
ta[mfee" •'aar- T°rh H",s er no?
Amsterdam rapporteert intussen
aa„ nogal wat Amerikanen en Pran-
£cn Mn besprekingen ar'zeggen ais
gevolg van de politieke sltuSST Ook
konten <w minder jeugdgroepen naar
de hoofdstad, klaarblijkelijk door de
bezorganerd van de ouders, die hun
kinderen met'ver-'van huis willen 3a-
'De boeren', zo zeiden zij. 'heb
ben het op het ogenblik toch te druk
met hun dagelijks werk om zo'n
studie te lezen.' Een schynbaar sterk
argument, dat echter geen stand kars
houden, omdat elke boer. die dat
wil, ook nu nog wel tijd. zal kunnen
vinden de studie te lezen. De be
stuurders van het KNLC gaven door
deze uitspraak hun eigen leden een
bewijs van onvermogen. We kunnen
alleen maar hopen dat het; door die
zelfde leden zal worden gelogenstraft.
De Groninger Maatschappij van
Landbouw maakte liet nog er
ger. Daat werd duidelijk gezegd dat
men méér belangstelling had voor de
garantieprijzen van deze herfst. En
dat. terwijl juist Groningen in ver
band met de komende Euromarkt, de
grootste behoef heeft op een be
zinning op zijr. i, rrarische toekomst.
Er valt overigens voor de Groninger
boeren nog veel meer uit deze stu
die te leren, bij voorbeeld hoe be
langrijk het is dat men overgaat tot
concentratie van zijn zuivelindustrie.
In het noorden heeft men juist een
■mislukte poging in die richting acb-
iter de rug. De belanghebbende boe
ren hebben er zich niet druk over
gemaakt
Het zou onjuist zijn te denken, dat
wij na al de lof over het rapport,
.daarmee volkomen zouden instem-
!men. Daarvoor heeft men nog te wei
nig consequenties getrokken uit de
'agrarische ontwikkeling, die zich toch
,wel steeds duidelijker gaat aftekenen.
■Zo bij voorbeeld ten aanzien van de
[Euromarkt, waarover in de studie
'wordt gezegd dat de totstandkoming
■daarvan zal nopen tot een zekere
aanpassing van het landbouwbeleid.
.Dat is wel wat zacht gezegd. Men
ihad hier eerder kunnen spreken van
een forse aanpassing.
IVij beseffen echter wel dat de sa
menstellers zich soms enkele beper
kingen hebben moeten opleggen om
dat zelfs een uitspraak als hierboven
geciteerd by een groot deel van de
eigen kring nog als vloeken in de
kerk wordt beschouwd.
Verder lijkt ons een ongelimiteer
de uitbreiding van de tuinbouw on
der glas. en het stimuleren daarvan,
bedenkelijk. Ook in andere landen van
de Euromarkt kent men deze ont
wikkeling en men dient wel heel
nauwkeurig de hand op de pols van
:1e vraag te houden om te onderken
nen hoe ver men kan gaan, temeer
omdat hier forse investeringen mee
zijn gemoeid.
De boeren-organisaties krijgen te
recht 'n tik op de vingers wanneer in
het rapport in verband met de naar
verhouding lage waardering van het
werk van de boer wordt geconsta
teerd dat dit tendeie samenhangt mes
mentale weerstanden tegen een niet-
agrarisch beroep. Wanneer die orga
nisaties blijven prediken dat de boe
ren een 'stand' vormen, in plaats van
een groep mensen die via een agra
rische produktie in hun levensonder
houd voorzien, zal die mentale weer
stand vooral bjj de ouderen blijven
bestaan. De jongeren komen zelf wel
tot de ontdekking dat 'stand' alleen
maar schone schijn is waarvan men
niet kan leven.
Tien jaar (en wellicht nog meer)
komt men te Iaat met de opmer
king dat 'de sociaal-economische
ontsluiting van het platteland ia
veel sneller tempo en op veel gro
ter schaal ter hand dient te wor
den genomen dan in het Meerja
renplan voor ruilverkavelingen (dus
nu) is voorzien.' Niettemin zyn wij
biU met deze opmerking:, want als
men nu consequent op dit stand
punt wil gaan staan, zullen wc er
nog een flink stuk van de achter
stand mee kunnen Inhalen.
Het is ten slotte bijna ten over
vloede dat wij nog eens zeggen dat
wij het geenszins eens zijn met de
gedachte de prijsbelieersing van de
landbouwgronden los te laten.Het be
stuur van het Landbouwschap heeft
tich overigens ook in andere zin uit
gesproken en daarmee al afgedaan
siet de suggestie in dit rapport