Fleur en kleur op
Prinsjesdag
NV8V tegen links-
houdenvoetgangers
IK
iIGi\
RT9BEJVDE' S
NIEUW ROOD
BEN
CRiTISCH
DAAROM
KOOP IK
LINNEN..!
Nieuwe studentental
- tégen dansavonden -
in Delft opgericht
Miljoenen
nota
Haagse recliter
wijst eis van
psychopaat af
Radioactiviteit
Overlevenden
Heron naar
Nederland
Volgende maand
koelhuisboter
Jongetje valt
tegen ruit en
bloedt dood
VOLAUTOMATISCH
Eindhoven viert
bevrijdingsfeest
HET VRIJE VOLK DINSDAG 19 SEPTEMBER 1951
PAGINA 3
20 maanden gezeten,
geen plaats in asiels
WÊÊm
't is een Liga-kindje!
Krachtige Kost
voor het Kind!
De veelzijdige
voeding.
Voor baby. kleuter
en schoolgaande
jeugd.
„Zolang ze in
de groei zijn!"
pure bessenjenever
UIACQEli doorlopend
PE LANGE
VEERDONK JUNIOR
BLOEMEN
Vorstin spreekt voor
14e keer troonrede uit
(Van onze parlementsredactie)
Voor de veertiende maal sinds zij de troon besteeg heeft ko-
vigin Juliana in de Ridderzaal de nieuwe gewone zitting van
de Staten-Generaal geopend met het uitspreken van de troon
rede, waarin het regeringsprogram voor het komende parle
mentaire jaar is ontvouwdTienduizenden waren weer op de
been om haar toe te juichen bij het ceremoniële feest van deze
traditionele Prinsjesdag.
Geen raam langs de route was
onbezet, geen ambtenaar die nog
aan zijn werk was gebleven. De
hoogtijdag der democratie bete
kent heel wat in Den Haag!
Voorafgegaan door marechaussees
in ceremonieel tenue waren eerst de
kranig blazende muzikanten van de
Militaire Kapel voorbijgegaan en
DEN HAAG (ANP] Door een ge
bod lot linkshouden in de bebouwde
Jfom zullen de verkeersgevaren voor
voetgangers, vooral bij bet winkelen,
toenemen. Dit meent de Nederlandse
Vereniging Bescherming Voetgangers
in een brief aan de minister van Ver
keer en Waterstaat.
De Verbondsraad van het Verbond
voor Veilig verkeer kwam onlangs
tot de conclusie, dat het linkshouden
van voetgangers op wegen zonder
trottoir en fietspad binnen de be
bouwde kom veiliger zou zijn dan
rechts houden.
Een wijziging van het wegen-ver
keersreglement zou daarvoor noodza
kelijk zijn.
(Van een onzer verslaggevers)
De president van de Haagse recht
bank heeft de eis van een door de
regering ter beschikking gestelde
psychopaat tot onmiddellijke invrij-
heidssteliing, omdat hij langer in be
waring werd gehouden dan het von
nis luidde, afgewezen.
De eiser in dit kort geding is een
man die wegens fietsendiefstal tot
vier maanden gevangenisstraf was
veroordeeld.
Bovendien is hij ter beschikking
van de regering gesteld ter plaatsing
in een asiel voor psychopaten. In
totaal heeft hij twintig maanden in
huizen van bewaring doorgebracht bij
gebrek aan verplegend personeel in
de asiels.
De president overwoog bij zijn af
wijzing dat de man zich enkele malen
aan toezicht heeft onttrokken en dat
de bescherming van de maatschappij
hier in dit geval voortdurend bewa
ring rechtvaardigt.
Hij stelde echter nadrukkelijk vast.
dat de overheid zich ernstig zal moe
ten beraden op mogelijkheden om de
bovengenoemde noodtoestand op te
lossen, omdat de overheid zich daarop
niet onbeperkt zal kunnen blijven be-
iroepen.
DEN HAAG (ANP) De radioactivi
teit van de lucht tijdens het afgelo
pen eiraaa! opnieuw enigszins geste
gen, zo is van de zijde van het Mi
nisterie van Sociale Zaken en Volks
gezondheid medegedeeld.
Of deze toename geheel en al kan
worden toegeschreven aan besmetting
ten gevolge van kernexplosies, is ech
ter nog niet definitief vast kome.n te
staan. De activiteit door verontreini
ging van de atmosfeer met kunstma
tige radioactieve stoffen is in dp af
gelopen week enigermate toegenomen.
daarna rijtuigen met prachtig aan
geklede leden van de hofhouding.
Het goed geluimde publiek klapte
hartelijk voor hen.
Gejuicht werd er pas goedtoen
de calèche met de drie oudste
Prinsessen langs reed: Beatrix,
Irene en Margriet. Voor prinses
Margriet was het de eerste keer
dat zij mee mocht naar de Rid
derzaal.
De Koningin en de Prins volgden
in de gouden koets en toen leek het
enthousiasme van de mensen langs
de route geen grenzen meer te ken
nen. Een voortdurend hoera weer
klonk uit duizenden kelen tegelijk,
er werd gezwaaid met vlaggetjes en
kinderen gilden van bewondering
Toor de pracht en praal.
Reikhalzend
Tot het plechtige en statige Bin
nenhof. het mooiste plein van het
land. waren alleen mensen doorge
drongen met speciale toegangskaar
ten. Zij rekten hun halzen, niet al
leen voor de stoet, maar ook om alle
officiële personen naar de Ridderzaal
te zien schrijden, want zo heette dat
vandaag. Notabelen, zagen zij, in
stemmig zwart of smetteloze ambts
gewaden met veel goud. veel zilver,
veel eikekransen. veel pijlenbundels,
stoere steken en indrukwekkende
capes. Langs de donkerblauwe rok
ken bungelden achteloos krijgshafti
ge degens. En er waren veel hoge
hoeden. b
Binnen in de Ridderzaal zat de
waardige, onverstoorbare gestalte van
de zeventigjarige voorzitter van de
Eerste Kamer mr. Jonkman in de
voorzittersstoel. De leden van de
beide kamers der Staten-Generaal
waren binnengewandeld en hadden
hun plaatsen opgezocht en ook an
deren: diplomaten, hoge ambtena
ren, hoge officieren, rechters, kortom
de hoogsten in den lande.
Handen
De leden van de Raad van State
trr.den binnen en ten slotte minister
president De Quay met zijn kabinet.
Elk gaf voorzitter Jonkman de hand,
waarna het plotseling stil werd in de
imposante zaal.
Buiten weerklonk het Wilhelmus
en binnen kondigde de ceremonie
meester jonkheer D. G, de Graeff
de komst aan van de vorstin.
Voorafgegaan door hovelingen en
door de commissie van in- en uit
geleide schreed koningin Juliana
naar de troon, waarna zij onmid
dellijk begon met het uitspreken
van de troonrede.
Na afloop, toen voorzitter
Jonkman het driewerf hoera had
aangeheven, stonden de leden
van het corps diplomatique aan
de uitgang om de vorstin te groe
ten. De plechtigheid was ten ein
de. het parlement kon weer aan
het werk gaan.
(Van een onzer verslaggevers)
De overlevenden van de ramp met
de Delfzijlse coaster Heron keren
vandaag naar Nederland terug. De
zes mannen, die op Jersey aan land
zijn gebracht, reizen per vliegtuig
naar Rotterdam. Kapitein H. Bar-
telds en zijn vrouw zouden vanmor
gen per trein uit St. Maio naar huis
vertrekken.
Ze hebben het te danken aan de
medewerking van de Engelse politie,
die de bemanning aanvankelijk een
week op Jersey wilde houden in ver
band met het onderzoek naar de
oorzaak van de ramp. Maandag be
sloot zij echter, op aandrang van
de Nederlandse vice-consul op jersey
het onderzoek vandaag reeds af te
sluiten.
De kapitein is in St. Malo gehoord.
Hoewel hij er erger aan toe was dan
zijn vrouw, toen zij zondagmorgen
uit zee werden opgepikt, was hij gis
teren a! zover hersteld, dat hij de
thuisreis kon maken.
Deskundigen hebben inmiddels be
vestigd dat de Heron verloren is. Het
schip heeft zijn opbouw grotendeels
verloren en het is op de rotsen stuk
geslagen.
Advertentie l.M.
Advertentie lü.
Erpressles: Yoke. Bmetfy
(i/.V,V£V HEEFT ALLEE.',' VOORDELE},'!)
L IN N I H
(Van een onzer verslagevers)
In Delft i* een nieuwe verenigini
van gereformeerde studenten opge
richt: de Ciritas Studiosorum Rcfor-
matorum. Dit is mede een gevolg van
een conflict over de vraag: dansen
of niet dansen binnen de a! lang be
staande calvinistische studentenver
eniging Societas Studiosorum Refor-
matorum.
Vijftig leden van deze vereniging,
die het dansen afwijzen, hebben
voor het lidmaatschap van SSR be
dankt toen bleek dat velen zich op
vergaderingen vóór de dans uitspra
ken en het bestuur de dans binnen
haalde.
Deze nieuwste Delftse studenten
vereniging stelt zich in al haar werk
zaamheden. zoals het beginsel luidt,
onvoorwaardelijk onder het gezag
van de Heilige Schrift als hel woord
van God en beoogt de integrale vor
ming van haar leden tot christenaca
demici.
m
(Van een onzer verslaggevers)
Tot laat in de nacht hebben vele
tienduizenden Eindhovenaren giste
ren het bevrijdingsfeest gevierd.
Eindhoven herdacht, voor de zeven
tiende maal het. feit dat op 18 sep
tember 1944 de lichtstad van de
Duitse bezetter werd bevrijd.
Amerikaanse. Engelse en Franse
en Belgische autoriteiten, die de be
vrijdingsviering meemaakten, waren
er diep van onder de indruk.
In de loop van de eerste week van
oktober zal koelhuisboter In de win
kels verkrijgbaar zijn voor 0,90 per
half pond.
Gisteren heeft het Ministerie van
Landbouw meegedeeld dat de minis
ter had besloten de koelhuisboter uit
de regeringsopslag voor genoemde
prijs beschikbaar te stellen en dat
hij zijn beslissing ter kennis had ge
bracht van het Produktschap voor
Zuivel.
Het Produktschap zal woensdag
beraadslagen over de vraag of het
met de genoemde prijs akkoord kan
gaan.
Advertentie I.M.
Zonncscbijfl
met volle
teugen 1
1/1 llterfltti f4.95
(«xcl, ïtztiejejtj)
trvr jte?
R.YBU.191
(Van een onzer verslaggevers)
Een driejarig jongetje is maandag
avond in de ouderlijke woning aan
de .TVatcringsestraat in Den Haag
om het leven gekomen. Het kind,
Fritsje van der Linde, stond op een
stoel achter het gesloten raam van
de woonkamer te kijken naar een
gymnastiekoefening in een lokaal
aan de overzijde van de straat. Het
raakte daarbij zo in geestdrift, dat
het zijn evenwicht verloor en tegen
de ruit viel. De ruit brak en de jon
gen kreeg door een der scherven een
slagaderlijke bloeding.
Een zesjarig broertje kon verhin
deren dat het kind door de kapotte
ruit naar buiten viel. Het slachtof
fertje bleek niet meer te redden: da
slagaderlijke bloeding aan de hals
was zo ernstig, dat het kind in het
ziekenhuis aan het Westeinde is
overleden.
De ouders waren afwezig toen het
ongsluk gebeurde. Alleen Fritsje en
zijn drie broertjes bevonden zich in
de kamer.
De eerste, minister van de
Pendsjaah, Sardar Pratap Singh Kai-
ron, heeft maandag verklaard dat in
de gouden tempel in Amritsar. waar
de leider van de Sikhs, Tara Singh,
vast tot de dood om de afscheiding
van de Pendsjaab te bewerkstelligen,
verboden wapens zijn opgeslagen.
Troonrede: saariiliorigteid van
Westen eist nog grotere offers
BEURS YOQIt MODE
EN HUISHOUDING
Dft^valcbeurs voor het gezin
presenteert
In leder huis een moderne
keuken
De gedekie tafel van Europa
ik Drvivenitdn'
ik Iedere dag fraaie geschenken
lit 286 stands nationale cn in-
i iematianalegébruitisgaederen j
Geopend van 1047 en 19*23 u.|
Zondags gesloten
"ahgy- gebouw
ROTTERDAM
tlm 27 SEPT.
- ::OP»PEMINA"*
WAOdCn 25 MODELLEN
IN BEDRIJF-
brengt op de Femlna een EXCLU
SIEVE SHOW VAN BKL'IDSBOE-
KBTHES.
[Z"oningin Juliana heeft vanmiddag ter gelegenheid
van de opening van het nieuwe zittingsjaar der
Staten-Generaal de volgende Troonrede uitgesproken:
Leden der Staten-Generaal.
De ontwikkeling van de internationale situatie is veront
rustend. De door de communistische politiek kunstmatig op
gewekte Berlijnse crisis kan zich nog verder toespitsen. De
bereidheid van de westelijke mogendheden om tot een vreed
zame oplossing van het geschil te komen, mag niet aldus
worden verstaan, als zouden concessies kunnen worden be
dongen, die wezenlijke waarden in gevaar brengen. De At
lantische bondgenoten zijn eensgezind in hun overtuiging,
dat vastberaden weerstand moet worden geboden aan elke
poging tot het afdwingen van zodanige concessies.
Een hechte samenwerking tussen alle bondgenoten op po
litiek militair en economisch terrein blijft dan ook nood
zakelijk. Aan deze samenwerking zal ons land krachtig blij
ven deelnemen. Nu de internationale situatie dreigender is
geworden en de Amerikaanse hulp is weggevallen, zal het op
peil houden van de Nederlandse bijdrage in de bondgenoot
schappelijke verdediging grotere financiële offers van Ons
vergen. Wil onze krachtinspanning werkelijk betekenis heb
ben, dan dient zij voort tc vloeien uit het besef van onze
verantwoordelijkheid voor de handhaving van de grondsla
gen onzer beschaving.
Het besluit tot nauwer politiek overleg, dat de regeringen
van de landen behorende tot de Europese gemeenschappen
in juli te Bonn hebben genomen, zal de verdere eenwording
van Europa kunnen dienen. De regering heeft zich. tot deel
neming aan deze politieke en ook culturele samenwerking
bereid verklaard, onder voorwaarde, dat hetgeen reeds in
Europees en Atlantisch verband is bereikt, niet slechts in
stand zal worden gehouden, maar verder zal worden ontwik
keld.
De bereidheid van Groot-Brittanmé om tot de Europese
gemeenschap toe te treden en het daarmede geopende uit
zicht op toetreding of associatie van andere Europese lan
den acht de regering van het grootste belang. Zij verwacht,
daarvan niet alleen een verdere sociaal-economische vooruit
gang van de deelnemende landen, maar ziet daarin ook nut
voor de totstandkoming van de Europese eenheid. De posi
tieve reacties van onze partners in de Europese gemeen
schappen op deze ontwikkeling stemmen tot vreugde. Ook
hetgeen in Benelux-verband werd bereikt, geeft reden tot
verheugenis.
Op verzoek van de Surinaamse regering hebben de landen
van het Koninkrijk dit jaar een aanvang gemaakt met
het overleg over het statuut. De goede verstandhouding tus
sen de landen van het Koninkrijk wettigt het ve'tiouwen. dat,
een voor alle partijen bevredigende oplossing voor de ter
sprake gekomen Surinaamse wensen zal worden gevonden.
Nederland zal steun blijven verlenen aan de economische
en sociale ontwikkeling van Suriname en de Nederlandse
Bevestiging en versterking van de ideële banden tussen de
bevolkingen van de drie landen verdient verder alle aan
dacht. De regering heeft goede verwachtingen ten aanzien
van de in dit jaar ingestelde adviesraad voor culturele sa
menwerking.
Aan de sociaal-economische en culturele ontwikkeling van
Nederlands Nieuw-Guinea wordt bijzondere aandar'
geschonken, te meer nu dit gebied een fase van snelle stat.,
kundige ontwikkeling is ingegaan. Naar het oordeel der rege
ring is reeds gebleken, dat de Nieuw-Guinea-raad sinds zijn
installatie op 5 april jl- aan de staatkundige behoeften van
dit gebied beantwoordt.
De regering verwacht, dat in dit zittingsjaar, van de Sta
ten-Generaal" de raad zijn advies zal uitbrengen over de wijze
waarop het zelfbeschikkingsrecht zou kunnen worden ver
wezenlijkt. Zij is van mening, dat voor een verantwoorde
keuze omtrent eigen toekomst de bevolking van Nederlands
Nieuw-Guinea zich vrij en onbedreigd moet kunnen oriën
teren, overal waar zij dit wenst. Van haar zijde zal de rege
ring onderzoeken welke wijzigingen in statuut en grondwet
nodig zijn-
Een gesprek met Indonesië over de toekomst van Neder
lands Nieuw-Guinea is helaas niet mogelijk gebleken, omdat
Indonesië voor zulk een gesprek voorwaarden stelt, die m
strijd zijn met het zelfbeschikkingsrecht. De regering be
treurt het voorts, dat Indonesië zeifs het laatste zij het
nog slechts indirecte officiële contact met Nederland
heeft verbroken. Op de grondslag van het in het handvest
van de Verenigde Naties verankerde beginsel van gelijke
rechten en zelfbeschikking der volkeren, heeft de regering'
in de afgelopen maanden in vele landen besprekingen doen
voeren over de mogelijkheid de Verenigde Naties te betrek
ken bij ontwikkeling en toekomst van Nederlands Nieuw-
Guinea. De conclusies waartoe dit overleg de regering heeft
geleld, zullen zo spoedig mogelijk bekend worden gemaakt.
In de afgelopen jaren heeft zich in ons land een ongekende
economische groei voltrokken. De daarmede samenhan
gende welvaartsvermeeldermg is, mede ais gevolg van het
gevoerde loon- en prijsbeleid, aan brede lagen van de bevol
king ten goede gekomen. Tevens heeft het hoge niveau van
investeringen en de evenwichtige spreiding daarvan de in
nerlijke kracht van onze economie belangrijk versterkt. Het
stemt tot voldoening, dat bij een maximum aan werkgelegen
heid het prijspeil vrijwel stabiel kon worden gehouden.
De thans waarneembare vergroting van de economische
spanningen vereist niettemin een toenemende waakzaam-
heid. Het groeitempo van de produktie is aanmerkelijk ver
traagd, doordat in vele sectoren van de economie de capaci-
teitsgrenzen zijn bereikt. De verhoging van de binnenlandse
bestedingen gaat echter voort en overtreft de toeneming van
de nationale middelen. Als gevolg hiervan stijgt de druk op
het prijspeil en neemt het betalingsbalanssaldo af. Op zich
zelf is een zekere vermindering van dit saldo nog niet ver
ontrustend. Een voorzichtig conjunctuurbeleid zal overspan
ning van onze economie en terugslag in een daaropvolgende
fase kunnen voorkomen. Meer dan ooit zal dan ook het
beleid van de regering erop gericht moeten zijn. in samen
werking met het bedrijfsleven, de loonontwikkeling binnen
de grenzen te houden, die door de groei van de produktivi-
teit zijn gesteld. Het fn het afgelopen jaar gevoerde prijs
beleid zal worden voortgezet. Zolang de economische activi
teit op het huidige hoge peil blijft, zal het tekort aan ar
beidskrachten zich handhaven. Opvoering van produktiviteit
en doelmatigheid blijven belangrijke middelen tot bestrijding
van de gevolgen van dit tekort. Daarnaast zal de regering
dp aantrekking van buitenlandse arbeidskrachten bevorde
ren. Het toekomstige beleid met betrekking tot de emigratie
zal binnen afzienbare tijd te uwer kennis worden gebracht.
Bij het opstellen van de rijksbegroting voor 1962 hebben de
geschetste verwachtingen omtrent de economische ont
wikkeling als achtergrond gediend. De begroting vertoont
een zodanig beeld, dat het rijk, ter dekking van het tekort,
overeenkomstig de eisen van de conjunctuur, in het ko
mende zittingsjaar voor financieringsdoeleinden geen beroep
behoeft te doen op de open kapitaalmarkt.
In het heden aanvangende parlementaire jaar zal een be
slissing moeten worden genomen omtrent de datum van in
gang van enkele, reeds aanvaarde belastingverlagingen, De
noodzaak de overheidsfinanciën zoveel mogelijk af te stem
men op de conjuncturele ontwikkeling moet daarbij worden
afgewogen tegen het feit, dat het effectief worden van deze
verlagingen uit een oogpunt van een verantwoorde belas
tingheffing steeds dringender wordt. Heden zal u het voor
stel worden aangeboden de verlaging van de inkomsten- en
de loonbelasting te doen Ingaan op 1 juli 1962.
Daartegenover staat, dat de verzwaring van de defensie-
lasten tot. nieuwe belastingvoorzieningen noopt. Tot dit doel
zal de verlaging van de vennootschapsbelasting, die de rege
ring voorstelt op 1 januari 1963 te doen ingaan, worden be
perkt en zal een belasting op minerale oliën met uitzonde
ring van benzine worden ingevoerd. De hierop betrekking
hebbende wetsontwerpen zullen u eveneens heden worden
aangeboden.
k
Be regering zal haar aandacht blijven geven aan een ge
zonde ontwikkeling van de landbouwproduktie en aan
de verbetering van de afzet. In nauwe samenwerking met
het georganiseerde bedrijfsleven zal zij streven naar een ver
antwoord valorisaüebeleid voor de agrarische produktie.
De vraagstukken samenhangende met het internationale
vervoer vervullen de regering, door het protectionisme dat
zich op dit terrein steeds opnieuw openbaart, met zorg.
De activiteit op het gebied van de woningbouw heeft in
het jaar'1961 een ongekend grote omvang aangenomen,
in het bijzonder is de bouw van woningen zonder overheids
steun stérk uitgebreid. De regering heeft een overschrijding
var. het aanvankelijk opgestelde wordn-bouwprogramma aan
vaard. Zij heeft echter gemeend maatregelen te moeten ne
men. om een te sterke overschrijding tegen to gaan in ver
band met de bezwaren, die daaraan verbonden kunnen zijn
voor de bouwkosten. Een in verhouding tot de andere secto
ren van de bouwnijverheid hoge activiteit op het gebied van
de woningbouw acht de regering, gezien de woningnood van
velen in het land. ook voor 1962 gewenst.
Evenals de woningbouw vereisen de ruimtelijke vraagstuk
ken van ons land grote aandacht wegens hun betekenis
voor het werk en de ontspanning van ons volk. De regering
heeft besloten de omzetting van woeste gronden in land
bouwgronden tot het uiterste te beperken, mede ter wille
van natuurbescherming en openluchtrecreatie.
k
/"tp wetgevend terrein zal wederom veel van uw werkkracht
v worden gevraagd, ten dele voor wetsontwerpen, waar
van de behandeling reeds een aanvang heeft genomen. De
regering vertrouwt, dat de beraadslagingen over het ontwerp
algemene kinderbijslagverzekering op korte termijn zullen
worden hervat. Na ampele overweging zal de regering door
wyziging van het wetsontwerp tegemoet komen aan een, aan
tal van de bezwaren, die voor de schorsing der openbare
beraadslagingen naar voren zijn gebracht. Ten aanzien van
het wetsontwerp tot regeling van het voortgezet onderwijs
hoopt zij. dat het in dit zittingsjaar de instemming van de
Tweede Kamer der Staten-Generaal zal verwerven- Ook tal
van nieuwe wetsontwerpen zullen in deze periode aan u
worden voorgelegd, o.a, een ontwerp algemene bijstandswet^
De materiële welvaart en de opzienbarende technische ont
wikkelingen van onze tijd houden het gevaar in. dat de
geestelijke waarden te weinig aandacht krijgen. Toeli zijn
het juist deze waarden, die aan het leven een diepere 7,in
geven en de krachtsinspanning, die ons land en de gehele
vrije wereld zich thans moeten getroosten, rechtvaardigen.
De regering zal. zoveel als in haar vermogen ligt, door het
verlenen van krachtige steun in het bijzonder aan onderwijs
en cultuur, blijven streven naar de versterking van de geest
kracht van ons volk. Zij beseft, dat dit doel slechts kan
worden bereikt, indien ieder, op welke plaats ook gesteld,
hier bewust aan bijdraagt.
Op u. vertegenwoordigers des volks, rust in deze tijden
van spanning "een zeer bijzondere verantwoordelijkheid en
een zware taak. Moge God u bij uw arbeid wijsheid en
kracht schenken, zodat gij ook in het komende zittingsjaar
tot zegen van het Koninkrijk werkzaam zult zijn. Met deze
bede verklaar ik de zittfng der Staten-Generaal voor ge
opend.
UT ligt enige ironie verborgen in
het feit, dat de eerste rijks
begroting die de tien miljard
overschrijdt, ja zelfs in een ruk
boven de elf miljard uitstijgt, is
ingediend door een regering, die
aanvankelijk de mond vol heeft
gehad van beperkingen van over
heidsuitgaven. De rijksuitgaven
zijn de laatste jaren wel fors ge
stegen. Niet alleen in guldens
(met 30 percent sinds 1958). maar
ook bezien als percentage van het
nationale inkomen.
Gaf minister Hofstra in 1953
£4,8 percent van het nationale
inkomen uit. in 1961 Kwam mi
nister Zijlstra tot 28.7 percent.
Hetzelfde geldt voor de belas
tingdruk. Ondanks de komende
belastingverlaging van 1 juli en
ondanks de aangekondigde <zeer
welkome) belastingverlichting
voor de werkende gehuwde vrouw
heft het rijk in 1962 een groter
percentage van het nationale in
komen aan belasting dan in enig
jaar sinds 1953 het geval is ge
weest.
Zo is ook het aantal ambtena
ren niet gedaald maar gestegen
en zijn de lonen, die in theorie
precies in de pas zouden lopen
met de produktiviteit, daar vol
gens het Planbureau boven uitge
gaan.
Wij zeggen dit alles niet. omdat
wij menen, dat deze beloften wel
uitgevoerd hadden moeten wor
den, dat er een verschil bestaat
tussen wat de regering indertijd
suggereerde, dat ze zou doen, en
datgene wat in feite geoeurt.
Qp het gebied van de woning-
bouw zet de regering haar ave
rechtse beieid voort. Ze heeft het
woningbouwprogramma, in verge
lijking met de oorspronkelijke ra
ming van het vorig jaar met
10.000 verhoogd, Maardie
tienduizend woningen komen
geheel terecht in de vrije sector,
wat wil zeggen dat ze in het al
gemeen voor mensen met normale
inkomens onbetaalbaar zijn.
Het aantal woningwetwoningen
blijft op peil, het peil dat de re
gering onder grote di uk van de
Kamer heeft aanvaard 'een
peil, dat overigens aanzienlijk
beneden dat van een jaar geleden
ligt. De gesubsidieerde particuliere
woningbouw, eens het troetelkind
van deze regering, wordt zeifs
beperkt. Zo wordt een steeds gro
ter deel van de woningbouwcapa
citeit in beslaggenomen door die
sector, waar misschien we! de
grootste koopkracht, maar stellig
niet de grootste nood bestaat,
Tn de begroting voor 1962 moest
in tegenstelling tot wat ver
leden jaar werd verwacht nog
ruimte worden gemaakt voor ver
hoogde militaire uitgaven (ad
135 miljoen).
Gegeven het feit, dat deze uit
gaven onaangenaam, maar on
ontkoombaar zijn, lijken de dek
kingsmiddelen die men heeft
aangewezen (belasting op olie,
vennootschapsbelasting) niet
slecht gekozen. Maar het is toch
wel bijzonder merkwaardig, dat
we nu tegelijkertijd te maken
hebben met belastingverlagingen
en belastingverhogingen.
De verwarring bereikt een top
punt bij de vennootschapsbelas
ting. Terwijl de Staten-Generaal
reeds een verlaging van vier pun
ten hebben aangenomen, zou voor
1962 eigenlijk een verhoging met
twee punten aan de orde moeten
zijn. Ook minister Zijlstra is daar
niet meer uitgekomen. Hij laat
deze belasting voorlopig maar zo
als ze nu is, daarmee eigenlijk
voor 1962 een gat van 70 miljoen
in zijn dekkingsplan latende.
"Dlijft de kernvraag: Hoe past
deze begroting in de huidige
gespannen economische situatie?
De vraag is belangrijk, omdat in
het komende jaar nog een aan
tal bestedingsverruimingen moe
ten worden verwacht, zoals een
reeks van c.a.o.-herzieningen, de
huurverhoging en de belasting
verlaging per 1 juli. die (politiek
gezien) niet langer uitgesteld
kon worden.
Welnu, van de begroting zoals
ze nu is ingediend, gaat zeker
geen remmend effect op de hoog
conjunctuur uit. Ook de minis
ter zelf durft dat ditmaal nau
welijks te stellen. Hij stelt wél
(schuchter), dat er nog wel enig'
remmend effect zal zijn, maar hij
iaat daarbij o.i. ten onrechte
de invloed die uitgaat van de
komende verhoging van ambte
narensalarissen (waarvoor een
post van 200 miijoen op de be
groting staat) buiten beschou
wing.
Tntussen moet men vrezen, dat
1 de werkelijke uitgaven die van
de begroting nog zuilen overtref
fen, b.v. omdat met de jongste
ontwikkeling op militair gebied
(intrekking kort verlof, oefenin
gen in Duitsland) geen rekening
is gehouden.
In feite zou de nieuwe begro-
ting- wel eens eerder een bijdrage
tot de overbesteding kunnen blij
ken te zijn dan een rem daarop.
En dat terwijl niets erop wijst
dat men de particuliere sector
wel in de hand heeft.
Meer dan 600 mohammedaanse
politieke gevangenen zijn sinds zon
dag in een gevangenis in Marseille
in hongerstaking om te protesteren
tegenhun behandeling ais gewone
gevangenen. Een 200 mohammedanen
in een andere Marseillaanse gevan
genis vasten om dezelfde reden reeds
enkele dagen.
