Snelheid verkeer drie weekeinden lang beperkt AD herroept publikatie DAF-Demka m Gasexplosie Heeze: huis totaal verwoest Senaat neemt plannen congresgebouw aan door de Agfa foto- verzekering! 20 ct Steuntrekkende bejaarden opnieuw gedupeerd Hel Vrije Volk 19a°ö Aardgas Aardappelen weer schaars fff PUV ÏÏÏfn Waarschuwing voor kamperen op boerderijen Artiesten naar La Courtine SE NATO] Kind sterft na drinken vergif M Toen de baas van huis was SENATOR DE 11 H. A DE 13 H50 DE 17 H30 Op de minuut af veilig fotograferen HET VRIJE VOLK WOENSDAG 18 JULI 1962 ■t' PAGINA 3 H. (Van een onzer verslaggevers) In een woning aan de Nieuwendijk te Heeze is gisteravond om kwart over negen een grote hoeveelheid propaan-butaan gas, die uit de leiding was ontsnapt, geëxplodeerd. De klap was tot ver in de omtrek te horen. fZ. -Sit éfesun* gsm?* L.P. van kerkdienst voor zilveren paar ISOPAN FF 13 DIN IS0PANF 17 DIN ISOPAN ISS 21 DIN ISOPAN RECORD vraag uw foiohandelaar GRANDIOOS ze' roker* V' - tl1? 2© geuren 7" z© smaken - veel duurder dan zé zijn. De op 1 juli van dit jaar verhoogde uitkeringen ingevolge de AOW heb ben opnieuw beroering gewekt onder tienduizenden bejaarden. Vanzelf sprekend niet door die verhoging met 15 percent. Het is echter voor de min stens 150.000 bejaarden, die naast hun AOW zijn aangewezen op de Ar menwet, een onverteerbare zaak dat zij wéér 'koud' blijven van die ver hoging. De wijziging in de AOW-uitkering beoogt immers speciaal in de finan ciële positie van de bejaarden enige verbetering aan te brengen. Welnu, behoudens enkele .gunstige en lof waardige uitzonderingen komt daar van voor de bejaarden die bijsteun van de gemeenten ontvangen, niets terecht. Andere inkomsten Uitzonderingen Bedrijfspensioenen Voor onze gemeentebestuurders ligt er de taak te zorgen, dat er voor vele bejaarden no° wél iets uit l-^» J. S. BULTJE JÊkjeuök Crematie prof. Romein DEN HAAG (ANP) Op rijksweg 12 ('s Gravenbage—Utrecht- Arnhem Zevenaar—grens) en op de Zuiderzeestraatweg (Hoeve laken—Putten—HarderwijkWezep) zal het komend weekeinde een snelheidsbeperking worden ingevoerd. Ook 28/29 juli en 4/5 augustus geldt dit. voor de weekeinden De snelheidsbeperking heeft de verkeersafwikkeling gedurende de zaterdag voor pinksteren en de beide pinksterdagen zo gunstig beïnvloed, dat de minister van Verkeer en Waterstaat, met het oog op de komende vakantiedrukte, deze maatregel opnieuw invoert Ook hoopt men verdere gegevens te verkrijgen ten aanzien van de verkeersafwikkeling in het algemeen. De maximumsnelheden op de bo vengenoemde weekeinden zijn voor de rijksweg 12 en de Zuiderzeestraat weg net als tijdens het pinksterweek- einde, respectievelijk 100 km per urn en 80 km per uur. Op de toeleidingswegen naar het verkeersplein Oudenrijn zullen de bekende „afpellende" maximum snelheden 90, 70 en 50 km per uur van toepassing zijn. Aangezien de ervaringen met „af pellende" maximum-snelheden bui tengewoon gunstig zijn geweest is daarnaast besloten in de periode van 1 augustus tot en met 30 september 1962 permanente „afpellende" maxi mum-snelheden in te voeren, welke behalve voor de toeleidende wegen naar het verkeersplein Oudenrijn, ook zullen gelden voor andere ge deelten van Rijksweg 12 en de Zui derzeestraatweg. Dit zal geschieden op plinten, waar de invoeging van het verkeer van aansluitende wegen of wijzigingen in het profiel van de rijbanen, wegver- nauwïngen of bochten bijzondere moeilijkheden opleveren. Voorbeelden hiervan zijn het hoge verkeersplein nabij Voorbuig het verkeersplein in het Velperbroek, de aansluiting van Rijksweg 22 (rond- dam-Gouda) aan Rijksweg 12 bij Gouda, de brug over de Gouwe, de enkelbanige brug over het Amster dam-Rijnkanaal in Rijksweg 12, de aansluiting van Rijksweg 12 (rond- Directie en hoofdredactie van het Algemeen Dagblad hebben in het AD van heden de volgende rechtzet ting gepubliceerd met betrekking tot de DAF-DEMKA-affaire: ..Op 14 juni jl. hebben wij op de voorpagina een artikel geplaatst over het gebruik van dubbele facturen bij het zakelijk verkeer tussen Demka en DAP. Het is ons gebleken dat de inhoud en de.strekking van dit arti kel volkomen'onjuist zijn. Het is na melijk komen vast te staan, dat de stukken, die door een ex-werknemer van DAP wederrechtelijk .aan de heer Worms te koop waren aangeboden, geen dubbele facturen waren, want dat er daarin geen sprake was van miljoenenorders, noch van carrosse rieplaten en stalen ehassisbalken en evenmin van een verschil van 30% in prijs. De suggestie van mogelijke onre gelmatigheden, waarvan in dat arti kel sprake was. miste dan ook elke grondslag. Bovendien zUn deze stukken nooit aanleiding geweest tot het instellen van een opsporingsonderzoek tegen Demka en/of DAP blijkens een ver klaring van het Hoofd van het Ar rondissementsparket te Den Haag, een week na onze publikatie. Volgens ons thans ten dienste staande gegevens is ons gebleken, dat deze publikatie moet hebben berust op een misverstand, dat bui ten de schuld van betrokkenen moet ziln ontstaan in het gesprek, dat een onzer redacteuren over deze zaak heeft gehad met de Haagse officier van Justitie, mr. dr. J. C. Maris. Op grond van een en ander heb ben wij aan de directies van de DAP en Demka onze verontschuldigingen voor deze publikatie aangeboden. Mede namens Demka heeft de DAF-directie deze aanvaard, terwij! tevens een regeling werd getroffen ten aanzien van de financiële gevol gen van onze publikatie." Van de zijde van de directie van de DAF is vanmorgen meegedeeld dat de directies van Demka en DAF hebben besloten af te zien van hun voornemen eventueel een procedure tegen het Algemeen Dagblad aan hangig te maken. De ook yfenlijke genoegdoening maakt een t»».':edure overbodig, al dus de direciTvvan de DAP. weg om Utrecht) aan Rijksweg 12 en de gelijkvloerse spoorwegovergangen m de Zuiderzeestraatweg bij Nijkerk. Voorts bij weg vakken, waar, ten ge volge van de uitvoering van werken, het verkeer in één richting slechts ®c beschikking heeft over een enkele rijstrook, dan wel waar gelijkvloerse kruisingen aanwezig zijn. De op bepaalde wegvakken gelden de „afpellende" maximum-snelheden zullen door verkeersborden worden aangegeven. De resultaten van de meer uitge breide proeven met 'afpellende' max- imum-snethedten zullen een belang rijk inzicht kunnen geven in de nood zaak van verdere maatregelen ter verbetering van de verkeersafwikke ling, waarmede de verkeersveiligheid ln hoge mate zal kunnen worden be vorderd. (Van onze landbouwredacteur) De aardappelen zijn op bet ogenblik weer schaars. De aanvoer van nieuwe en wat men noemt midden- nieuwe aardappelen is aan het af lopen, terwijl de aanvoer van nor male aardappelen nog niet op gang is gekomen. Welke gevolgen dit voor de prijzen heeft is nog niet bekend, maar het ziet er niet naar uit, dat de prijs de eerstkomende dagen zal dalen. In de vergadering van het Land bouwschap, die vanmorgen is ge houden, hebben enige sprekers, voornamelijk bestuurders van bos- renorganisaties, aangedrongen op het opheffen van de exportstop voor aardappelen. Twee vertegen woordigers van de werknemers organisaties verzetten zich daar tegen. De heer C. S. Knottnerus, de voor zitter van het Koninklijk Neder lands Landbouw Comité, vond het overheidsingrijpen op het gebied van de aardappelprijzen maar .ge rommel'. Hij meende, dat de prij zen zo snei mogelijk vrij moeten worden gelaten, opdat de boeren ook eens van een hoge opbrengst kunnen profiteren. Uit mededelingen van de voorzitter van de hoofdafdeling Akkerbouw bleek, dat het Produktschap voor Aardappelen de ontwikkeling van dag tot dag "volgt, maar dat dit produktschap gezien de vrij kleine aanvoer wel niet van plan is de uitvoer vrij te geven. *:few (Van een onzer verslaggevers» De inspecteur van de Veeartsenij- kundige Dienst wijst de gemeentebe sturen op het grote besmettingsge vaar dat ontstaat door het in groten getale kamperen op zogenaamde kampeerboerderijen waar ook een rundvee- en een varkensstapel wordt gehouden. De kans op overbrenging van smet stoffen naar deze bedrijven, maar ook de overbrenging van smetstof van deze bedrijven naar tot nu toe onbesmette bedrijven is bijzonder groot. Het meest spreekt die voor de ziekte van mond- en klauwzeer. De gemeente Amc-rongen ligt in het be smet verklaarde gebied. Het gemeen tebestuur wijst de houders van kam peerboerderijen met klem op dit grote gevaar. Ook voor de andere veehou ders is waakzaamheid geboden. De Inspecteur doet een dringend beroep op de veehouders om geen kamoeerders toe te laten als op het bedrijf een besmettelijke veeziekte is geconstateerd. Aanbeveling verdient het om, op bedrijven waar varkens worden gehouden in het geheel niet te laten kamperen. Ais men in Genève in het stadscentrum zijn wagen wil pariieren, moet men over een goed horloge beschik ken, want op sommige plaatsen zijn de uren waarop men er niet mag parke ren, lot op de minuut nauwkeurig aangegeven. Nu is het hebben van een goed klokje in het land waar de horloge-industrie inheems is. niet zo'n probleem. De moeilijkheden zouden alleen kunnen ontstaan als de horloges van de parkeerder en de controlerende politie-agent niet gelijk lopen. Geen nood! dan kan men het beroemde observatorium te Neuchatel belten om precies te loeten hoe laat het is. Vrijdag vliegt een gezelschap ar tiesten naar Frankrijk, om op te tre den voor de Nederlandse militairen in La Courtine. 'Iet gezelschap bestaat uu Tobi Rix. Frans Vrolijk. Annemarie van Tol Cor Martelly. het Leedy Trio, Ria Verda en de Handy Fools. De muzi kale begeleiding wordt verzorgd door Tonny Schifferstein. Mevrouw F. van Ravenstein en haar drie kinderen, die zich op het moment van de ontploffing in het pand bevonden, liepen wonder boven wonder geen van allen letsel op. Door de hevige explosie werden muren ontzet, deuren afgerukt en ramen versplinterd. Het. dak van het twee en een half jaar geleden ver bouwde huis zakte in. In de kamer waar de drie kinde ren sliepen was het plafond naar be neden gekomen. Mevrouw Kaven- stein holde na de ontploffing onmid dellijk naar het aan de voorkant ge legen kamertje toe en trof haar kin deren in bet stof en puin ongedeerd aan. De straat voor het huls lag be zaaid met glasscherven. De rijkspo litie zal vandaag met behulp van deskundigen trachten vast te stellen waar het lek in de gasleiding zit. Op het moment van de ontploffing brandde de gasgeisev in de keuken bij de familie Van Ravenstein. Gelukkig ontstond er na de ex plosie geen brand: de brandweer van Heeze was gisteren juist op excursie naai' Rotterdam. Advertentie 1M. AMSTLRDAï/I Er is een gram mofoonplaat verschenen van de kerkdienst op zondag 29 april in de Westerkerk te Amsterdam, die door het gehele koninklijke gezin is bij gewoond. Voorganger was de oud- hoofdvlootpredikant ds. J. H. Sille- vis Smitt, -organist Simon C. Jansen. Op verzoek van de hervormde ge meente van Amsterdam is van deze dienst ter gelegenheid van'het 25- jarig 'huwelijksfeest van het' konfnk- lijkHechtpaar door Philips een lang speelplaat (speelduur 50 minuten) gemaakt. De opbrengst 7,50 per plaat is bestemd voor het restauratiefonds van het orgel van de Westerkerk, Advertentie I.M. Tot en met 31 juli a.s. krijgt U van Agfa gratis advies -1- nieuwe film. als meer dan de helft van Uw opnamen is mislukt. Foto- grafeer daarom zonder risico met deze films: (Van onze kamerverslaggever» De Eerste Kamer -heeft dinsdag avond zonder hoofdelijke stemming de financieringsplannen van de rege ring-voor- de stichting van een -con- gresgelKmw van - internationale allure in Den Haag goedgekeurd. De liberale senator mr, Delprat Voorzitter 'vah de Kamer v'ah Koop handel voor Amsterdam en omstre ken, bestreed de argumenten van de regering waarmee de Stichting van eivi „Intsunationaal" Congresge bouw in 's-Gravetihage wordt ge pleit. Naar zijn mening heeft, wat omvang betreft, de nieuwe RAI meer recht op het predikaat nationaal. De cijfers welke de regering han teert, kloppen niet met de feiten. De staatssecretaris van Economi sche Zaken. drs. Gij zeis was van me ning, dat de RAI een geheel andere taak heeft als het congresgebouw (Van een onzer verslaggevers» De driejarige Jackie Jacobs, het zoontje van een landbouwer uit Ven- lo. is overleden nadat hij had ge dronken uit een fles met een insec- tenverdeigingsmiddei. Onmiddellijk nadat ontdekt was dat het kind ver gif had gedronken, werd het naar het ziekenhuis in Venlo overge bracht, maar bij aankomst aldaar bleek het reeds overleden. De heer Jacobs borg het gevaar- liike landbouwvergif altijd goed op. Hij had de fles met het vergif op dt bak var. zijn auto gereed gezet om mee te nemen naar zijn werk. H.j verwijderde zich slechts heel even om wat gereedschap te halen. In die korte tijd heeft het kind kans gezien uit de fles te drinken. Het gezin Jacobs telt vijf kinderen, van wie Jackie op één na de jongste was. zal krijgen. Het Haagse gebouw zal meer accommodaties bevatten wat de keuze van vestiging betreft, er zim verschillende plaatsen die aan tic I voorwaarden voldoen voor de vesti ging. De gemeente 's-Gravenhage heeft echter het initiatief, genomen voor het bouwen van dit object, van daar dat aan Den Haag als vesti gingsplaats de voorkeur is gegeven. Argumenten van bijkomende aard zijn dat Den Haag de zetel van de regering is en de aanwezigheid van vele belangrijke buitenlandse verte genwoordigingen. WEESP (ANP» De politie van Wassenaar heeft op verzoek van de rijkspolitie te Weesp aangehouden de 37-jarige Van Z.. afkomstig uit Haar lem, die ais kantoorbediende werk zaam was op een assurantie- en ma kelaarskantoor te Weesp. In de periode dat zijn chef met vakantie was, ondertekende de man een cheque van 8000 met zijn eigen naam en inde deze bij de gemeente giro te Amsterdam, waar het kan toor van zijn patroon zijn rekening heeft lopen. Hij kocht eerst een auto, die hij nog voor 3500 liet financieren op naam van zijn broer. Hierna ging hij op stap. Intussen verkocht hij de auto weer en kocht een andere. Dat werd hem noodlottig. De politie in Weesp had namelijk zijn signalement laten ver spreiden en toer. de garagehouder in Wassenaar, waar Van Z. de nieuwe auto wilde kopen, de politie te Was- senar tipte.' omdat hij argwaan je gens de aspirant-koper koesterde, viel Van Z. door de mand. Te Weesp heeft de man een be kentenis afgelegd. Hij had nog 3000 op zak. Hij is voorgeleid aan de of ficier van Justitie. - -V- *v ■m fi? Hel keiharde advies van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten aan de gemeenlebe- sturen over deze zaak komt hierop neer: 'Verlaag de aanvullende steun met het be drag, dat de AOW per 1 juli omhoog is ge gaan. Dit advies is gegeven onder het fraai Kiln- kende argument, dat er rechtsongelijkheid zou ontstaan ten opzichte van andere groe pen ondersteunden Wat :s dit fraaie argument in de praktijk waard? Voor wie de praktijk en de cijfers kent: heel weinig of niets! Want wat is de werkelijkheid? In de eerste plaats, dat zeker 70 pet van alle gesteunden tot de bejaarden behoort. Voor de grote steden ligt dit percen tage veelal nog hoger. In Amsterdam b.v. is het 75 pet en dit percentage stijgt- nog maan delijks. Verreweg het kleinste deel van de gesteun den. waarvoor het argument van de rechtson gelijkheid wordt gebruikt, dus de beneden-65- jarigen. heeft naast de steun veelal de moge lijkheid nog enige andere inkomsten te ver werven. Verrichten zij nog enige arbeid, dan mogen de inkomsten daarvan voor een deel worden gehouden meestal 50 pet). Ditzelfde geldt voor arbeid van inwonende kinderen of b.> voor het verhuren van kamers. Mogelijkheden, die, op zéér weinig uilzon deringen na, de bejaarden niet hebben. Voor zover deze nog de mogelijkheid tot verwerven van eigen inkomsten hebben, gaan ze zo snei mogelijk bij 'de steun' weg, want hun vrijheid is hun méér waard dan de afhanke lijkheid die in allerlei vormen toch optreedt, als men onder de Armenwet valt. Het sociaal en psychologisch gezien weinig Wij vrezen, dat het argument van de rechtsongelijkheid slechts dient om enerzijds de financiële consequenties te ontgaan en anderzijds om de autonomie van de gemeen ten duidelijk te doen blijken. Dit laatste voor al ten opzichte van het advies van de Minis- voor Maatschappelijk Werk. Deze had im mers gevraagd wèl iets te doen voor de ge steunde bejaarden bij verhoging van de AOW. Nu achten wij de autonomie van de ge meenten een zéér groot goed. Echter met be stemd te gebruiken om machteloze bejaar den het gevoe! te geven, dat hun iets wordt onthouden waar zij. weliswaar ingevolge de Armenwet formeel. niet. doch moreel wél aanspraak op kunnen maken. Bovendien, wat blijft er van die autonomie in deze zaak over als verreweg alle gemeenten, niet autonoom maar wél automatisch dit advies opvolgen en bovendien de grote ge meenten ios van hun verschillende situaties. afspreken éen lijn te volgen? j De lofwaardige uitzonderingen daarop, gevolge de Armenwet, o.m. bestemd voor alle gesteunden. Als er nu sprake fs van 'rechtsongelijkheid', dan is deze hierin gelegen dat de door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten wel gesuggereerde 'aanpassing van de steunnor- men aan de maatschappelijke ontwikkeling', voor een deel plaats moet vinden uit de AOW- mkomsten van de bejaarden, die bijsteun ont vangen. Dat nu lijkt mij onrechtvaardig. Men kan zich een vee! meer steekhoudend argument voorstellen, dat zeker ernstige overweging verdient. Het betreft de vraag of men de bejaarden moeilijk of in het geheel niet losmaakt van de Armenwet, indien men hun gedeelte van de AOW laat behouden. Voor allen, die de wettelijke sociale uitke ringen verre verkiezen boven welke bijstands- regeling ook. is dit een argument dat zij ze ker zwaar moeten laten wegen. Mits er dan rekening wordt gehouden met het feit, dat zéér vele bejaarden, die thans nog afhankelijk zijn van de Armenwet, die fraaie advies van de Vereniging van Neder-f Heli<e ons lot dusver bekend zijn, worden hier: afhankelijkheid hieraan te wijten hebben, dat landse Gemeenten is wellicht ook nog te ver- ",Kt *'n' genoemd. Het zijn: .Schiedam. eisen.er geen bedrijfspensioenen bestonden toen zij Haarlemmermeer en de Zaangemeenten. De-1 m het arbeidsproces waren opgenomen, ze laten de bijsteun voor bejaarden, zoals deze landse Gemeenten is klaren uit het volgende. fndien men de AOW-trekkers hun bijsteun geheei laat behouden schept dat consequenties voor hen. die andere wettelijke sociale uitke ringen of bedrijfspensioenen ontvangen, zoals b.v invaliden beneden 65 jaar en weduwen. Dit is nog eens een groep van rond 10 pet die bijsteun ontvangt Zijn de gemeenten en is hun Vereniging De- vreesd dat. als men deze groep ook niet kort op hun bijsteun. wat alleszins logisch zou zijn dat dan net argument van de rechts ongelijkheid nagenoeg is vervaü*i? Want dan blijft er nog slechts 15 pet van de gesteunden over. die ongeliik wordt behandeld. Een kleine groep dus. waarvan vaststaat dat het grootste deel zich mg enice eigen in komsten kan verwerven. was of wei verhoogden de steunnormen met 15 pet voor alle gesteunden. Hierbij noemen we Utrecht nog afzonderlijk, omdat men hier, gedurende enige jaren, inderdaad autonoom, de steunnorm heeft gebaseerd op de loonnorm van de metaal-industrie. Wat de financiële kant betreft zouden we willen vragen of het in overeenstemming ts met de rechtvaardigheid, dat verder nage noeg alle gemeenten miljoenen uil de AOW 'verrekenen' (lees: ontvangen». Alleen Amsterdam zal over de tweede helt; van 1962 op deze wijze rond anderhalf mil joen verrekenen' met de AOW-uitkenngen! Dit dan naast de normale uitkering uit het Gemeentefonds op srond van de uitgaven in- i fereert boven de sociale zorg van de Arnïen- Ook nu zijn deze bedriifspensioenenlondsen nog niet tot enige redelijke ontwikkeling ge- komen. In dit verband citeren wij uit het zo juist verschenen rapport van de Gemeente lijke Commissie voor de Beiaardpnzorg te Amsterdam. 'Voorts was er voor degenen, die tlians be iaard, zijn. weinig oj geen gelegenheid om prive-voorzteninoen te fretten mede en dat deze generatie voor een groot deel behoort tol de slachtotters van de financiële crisis in de dertiger jaren Zo er voorzieningen zim ge troffen. is de betekenis hierran verminderd in verband met de verminderde knonkrneht van het geld' Hoezeer men ook de sociale politiek pre- wet, de realiteit én de rechtvaardigheid ge bieden van dit grotendeels verouderde instru ment thans (nog» gebruik te maken om veie tienduizenden bejaarden ook iets te laten merken van de gestegen welvaart. Het geheel Inhouden van de 15 pet AOW- verhoging, hoewel men dan de uitkeringen voor alle gesteunden mede daaruit iets verhoogt is een onaanvaardbare zaak! War. dat betreft, stemmen we gaarne in met de 'Volkskrant' die op 18 april, schrijvende over 'de oude dag' vaststelde: 'De vreugde onder de bejaarden is niet bh iedereen onvermengd. Velen van hen zijn op aanvullende hulp van gemeentewege aange wezen. Die vermindert, naar mate de eigen inkomsten toenemen. Op zich is dat niet onre delijk oonbiltijk. Maar nu kan Het gebeuren, dat men er geldelijk helemaal niet op vooritii gaat. In ander opzicht wel. want de afhanke lijkheid van 'armenzorg' of 'sociale bijstand.' wordt geringer 0/ houdt helemaal op. Dat be tekent dat een gunst wordt omgezet in een recht. Principieel gaat men er dus wel op vooruit. Het. nare is echter, dat m zo'n geval principes geen kruimel brood extra op de plank brengen. Psychologisch lieert dit tot gevolg, dat veten zich zij het ten onreentr. beetgenomen voelen, omdat zii zich blij gemaakt hebben met een dode mus. Minister Klonipe heeft toegezegd deze, zaak te zulten opnemen met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Hopelijk komt er uit dtt overleg iets concreets, dat het nadelige pst/schologische effect wegneemt.' Welnu, er is nagenoeg voor de gesteunde bejaarden niets uitgekomen, noch psycholo gisch, noch financieel sstt Kt???—A "YTlnlster De Pous verdient stel- a'T üg iof voor de energie waar mee hij zich op het aardgaspro bleem heeft geworpen en tot op zekere hoogte voor de con structie die hij voor de exploita tie van het gas heeft gemaakt. De minister is erin geslaagd alle gro te belangengroepen bij elkaar te krijgen. Zijn plan aardgas winning en aardgas afzet in één hand te brengen, lijkt inderdaad het beste. De speciale bevoegdheden, die hij voor de overheid achter de hand houdt (goedkeuring van prijzen en van investeringen in trans portleidingen) zijn noodzakelijk. De gedachten, die de minister ontvouwt over de aanwending van het aardgas, zijn in het algemeen, gezond. En ook met het principe, dat een belangrijke hoeveelheid speciaal wordt gereserveerd om er projecten in de probleemgebie den van het noorden mee te bé- vorderen. zijn wij het eens. Wan neer men werkelijk iets voor het noorden wil doen, is hier een goed instrument, dat effectief kan zijn zonder blijvende bevoordeling van bepaalde industrieën of streken mee te brengen. /"Andanks dit alles kunnen wij echter over de plannen van de minister niet onverdeeld en thousiast zijn. Principieel is voor ons gesocia liseerde exploitatie van deze na tionale bodemschat de meest voor de hand liggende en meest logi sche vorm. Niet omdat socialisa tie voor ons het begin en eind van alle wijsheid zou zijn. maar om twee concrete redenen: 1. omdat het gas een nationale rijkdom vertegenwoordigt, die logischer wijs meer aan de gemeenschap dan aan particulieren ten goe de behoort te komen. 2, omdat de wijze van aanwending van de enorme voorraden goedkope brandstof diep ingrijpende gevol gen zal kunnen hebben voor onze energiehuishouding en onze In dustrialisatie. Het verdient verre de voorkeur dat dit geschiedt door een minister die verantwoording schuldig is aan het parlement, dan door een min of meer on grijpbare n.v. ■yi mister meest De Pous heeft deze logische exploitatie vorm echter niet gekozen. ITiJ heeft de oplossing gezocht in een gemengd bedrijf van overheid en particulieren. Nu hebben wij eer der betoogd, dat ook voor deze bedrijfsvorm wel belangrijke za kelijke argumenten te vinden zijn. De aanvaardbaarheid van deze vorm' hangt voor óns af'van het antwoord op twee vragen: 1. naar wie gaan de baten? en 2. Hoe ts de zeggenschap verdeeld? Welnu, de winstverdeling lijkt in de constructie-De Pous niet on aanvaardbaar gezien het feit. dat de oliemaatschappijen enorme in vesteringen zullen moeten doen in de winning, het transport en de verkoop van het gas. Maar met de zeggenschap ligt het moeilijker. Niet alleen omdat de voorgestelde constructie ingewikkeld is no deloos ingewikkeld naar het ons toeschijnt maar ook omdat de dagelijkse leiding duidelijk in handen komt te liggen van func tionarissen van de oliemaatschap pijen, Ten slotte omdat het aan deel dat de minister voor het rijt dat het algemeen belang ver tegenwoordigt ln de nieuwe maatschappij heeft bedongen niet meer dan tien percent van het aandelenkapitaal bedraagt, ter wijl de particuliere oliemaat schappijen zelfs tot 50 percent van de zeggenschap komen. '"Toegegeven, naast die 10 percent A van het rijk staan nog 40 per cent van de Staatsmijnen. Dat ia voor de winstverdeling belangrijk. Vooral als zou worden vastgesteld, dat de mijnen een deel van hun dividend rechtstreeks ln de schat kist zullen storten. Maar uit een oogpunt van zeggenschap zijn 10 percent rijk plus 40 pet. Staats mijnen nog maar 50 percent, terwijl het voorts toch nog wel enig verschil maakt of aandelen zich in handen van het rijk be vinden dan wel van Staatsmijnen. Want Staatsmijnen vertegen woordigen toch in de eerste plaats hun eigen kolen- ibelangen. En die behoeven bepaald niet parallel te lopen met het algemeen belang. Dat verschil zal nog duidelijker blijken, als de voorlopige ideeën die er zijn om Staatsmijnen in eén n.v. om te zetten, doorgang zou den vinden. De op zich zelf niet onwenselijke vergroting van de zelfstandigheid van de mijndirec- tie, die daaruit zou voortvloeien, zou een evenredige verminde ring betekenen van de greep van de regering op het aardgas. 'Lten blijvende deelneming van J-J de staat in de afzet van aard gas acht de ondergetekende mét het oog op de belangen van de verbruikers noodzakelijk,* zegt de minister ln zijn nota. Niet alléén in het belang van de verbruikers, zouden wij daaraan toe willen voegen. Maar onder blijvende deelneming (en onder voldoende zeggenschap voor het algemeen belang» verstaan wij méér dan een smalle tien percent van het kapitaal AMSTERDAM (ANP) De maan- dag in het Centraal Israëlitisch zie kenhuis te Amsterdam overleden prof. J. M. Romein zal vrijdag na aankomst van de trein van 1331 uur te Westerveld worden gecremeerd. Ze» hoge ambtenaren van de Perzische spoorwegen zijn gearres teerd op beschuldiging van corrupt» en verduistering van staatsgelden

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Het Vrije volk | 1962 | | pagina 1