Amsterdam legt lokaas in VS
Seizoen 1962
slechter - niet
rampzalig
Profiti
lierenmensen,
het kan nog!
Speurder Weiss
in Nederland
Voorrang
Duistere puntt
in moeten
worden opgt
dhelderd
Drink
Voor t eerst naar buitenland
ARKA: Overleg
onvoldoende
Discussie
Diepgaand verschil
Bij de wet geregeld....
inraliden
Oss
HedeKiJk
Geschaakt meisje
teruggevonden
HERZIENING
VOORWAARDEN
PvclA-wethouder
in Heerlen
HET VRIJE VOLK - ZATERDAG 1 SEPTEMBER 1962
PAGINA 3
Tenzij mooi september
weer een wonder verricht
zal het toeristenseizoen 1962
beneden de verwachtingen
blijven.
(Van een onzer verslaggevers)
Van alle Amerikaanse toeristen die deze zomer een
bezoek aan Amsterdam hebben gebracht is een percen
tage van 25 en inisschien wel meer gekomen dank zij de
attracties en cadeautjes waarop ze recht hebben met
hut gastvrijheidsboekje, het zogenaamde 'hospitality
certificate'.
Kritiek
mam
Uftfa
Grote publiciteit
do enige
echte
voor mensen die kwaliteit verlangen f
Ambtenaren op
Nieuw-Guinea
Evenveel lof
(Vervolg van voorpagina)
Amerikaanse toerist
gaat graag dag gratis
trammen in hoofdstad
(Van een onzer verslaggevers)
Een tussentijdse' balans, geba
seerd op de gegevens van een
aantal VW's wijst uit, dat er tot
en met augustus minder buiten
landers hun vakantie in Neder
land hebben doorgebracht dan
vorig jaar en ook dat het binnen
lands toerisme niet dezelfde om
vang had.
Het is bij gebrek aan voldoende
statistische gegevens nog onmo
gelijk in percenten uit te drukken
hoe groot het verschil was.
Het zag er aanvankelijk naar
uit dat het een rampzalig jaar
zou worden, want het voorseizoen
was met name n> de kuststreek
heel slecht. De tweede helft van
juli en augustus hebben echter
veel goed gemaakt.
In Noordzee-badplaatsen als
Scheveningen, Noordwijk, Katwijk
en Zandvoort heeft men tot voor
enkele dagen een maximale be
zetting gehad. Het toch altijd al
korte topseizoen was dit jaar nog
meer gecomprimeerd dan anders.
Het aantal buitenlanders is
waaischijniyk over de gehele linie
iets klemer geweest, maar in ver
houding toch nog wel gelijk aan
vorig jaar.
De voorlopige conclusie: gezien
het slechte weer is het resultaat
met tegengevallen.
Dat is de opinie van de Amsterdamse WV-directeur de heer
J. Strijkers. Het nieuwe door Amsterdam bedachte systeem van
toeristenwerving-in-Amerika is volgens hem een succes ge
weest.
Als sprekend voorbeeld: een groep
van 48 Amerikanen reist naar Euro
pa voor een congres in Madrid. Het
gezelschap kiest echter Amsterdam
als mvalshaven om te kunnen pro
fiteren van de voordelen die geboden
worden aan alle Amerikaanse toeris
ten die zich binnen 24 uur 'na hun
vertrek hier melden.
Die voordelen rijn onder andere:
een koffietafel en een diner of rijst
tafel,-gratis museumbezoek, een dag
gratis trammen, een kaasje, een doos
sigaren, een stel prentbriefkaarten en
dia's. Alles by elkaar een waarde
van vele tientallen guldens.
Er is veel kritiek geweest op dit
systeem J3r is betoogd dat het geen
pas gaf vreemdelingen op deze ma
illet te lokken en ook is er beweerd,
dat het psychologisch een averechts
-.-j
-A
Va
(Van een onzer verslaggevers)
Het vijftienjarige meisje Gerarda'
Mommers uit Breda dat donderdag
als vermist was opgegeven, is terecht
Zij werd vrydag in Dongen aange
troffen met de jongeman waarmee zy
was weggegaan, de 22-jarige IJ- G
uit Tilburg, by wiens ouders het
meisje sedertdien had verbleven. Zy
is by haar ouders teruggebracht. G
Is ingesloten; hy zal zich moeten
verantwoorden wegens schaking.
(Van ome weerkundige medewerker)
Het weer laat zich gunstig aanzien. Dringende zaken eldersoa. in Ier
land en op IJsland, verhinderen Pluvius Nederland aan zijn natje te helpen
Dus wordt het een droogje, met als toetje zalige zonneflitsen
Over het
weer
gesproken
De temperatuur
wordt met zomers.
Daar is geen moge
lijkheid op, nu de
luchtdruksituatie er
precies zo uitziet als
m het voorjaar: een
hogedrukgebied bo
ven deNoordzee,
met daaraan gekop
peld een noord- tot noordoosten-
■wmdje, dat doorlopend koele lucht
van zee .net wolkenvelden aanvoert
In de lente en voorzomer zitten wij
wel eens weken achtereen in zo'n
impasse vastgeroest.
Van september verwachten wij wat
anders, en wel een geleidelijke over
gang naar iets warmer weer met een
naar oost, later zuidoost ruimenüe
wind, bij voorbeeld op zondag. Wan
neer een nieuwe oceaandepressie
maar stevig genoeg tegen het maxi
mum wil aanduwen, kan het zondag
op de meeste plaatsen warmer wor
den dan 20 graden, m het oosten
misschien wel 23 of 24 graden.
Aan het strand Is het, voor wie
geen aanstoot neemt aan het kille
windj'e en de aanvankelijk overdrij
vende wolkenveldjes, gunstig voor
het maken van een wandeling, maar
met bepaald voor zonnebaoen. Door
dat een iets lager dan normaal tij
verwacht wordt, mag overal op een
gunstige strandbreedte worden gere
kend.
gevolg zou hebben. De Amerikaanse
toerist zou door zulke cadeautjes
juist achterdochtig worden. Hij zou
zich ook beledigd gevoelen.
De praktyk heeft tot nog toe mt-
gewezen, dat tienduizenden Ameri
kanen er graag gebruik van hebben
gemaakt en ook dat tienduizenden
die Amsterdam anders links zouden
hebben laten liggen, nu hun entree
tot Europa via Schiphol hebben ge- i
maakt.
Het gebeurde by voorbeeld, dat
een gezelschap dat eerst naar Zwit
serland zou reizen, tijdens de tus
senlanding op Schiphol de boekjes
ging halen by de V'W-kiosk. Het
toestel moest vertrekken, Aiaar de
reizigers bleven in de ry staan
-voor hun certificaat. Het gevolg
was dat de machine een oponthoud
van drie kwartier had maar ook
dat deze Amerikanen twee weken
later terugkeerden in Amsterdam
en daar vier dagen doorbrachten
Statistische gegevens waaruit blijkt
of het Amerikaanse bezoek aan Am
sterdam is toegenomen zijn er nog
niet, maar wel aantoonbaar is, dat
Nederland door dit nieuwe systeem
een grote pub':siteit heeft genoten in
Amerikaanse kranten.
Ook daar heeft het systeem zyn
voor- en tegenstanders. Een aantal
van ongeveer duizend reisoiganisa-
toren staat er achter, maar er is ooi:
een groep die heeft geprotesteeid
Nederland, met name Amsterdam
is daardoor telkens weer in het toe
ristische nieuws geweest.
Bij de Amsterdamse WV verwacht
men daarom dat ook volgend jaar
het bezoek van de Amerikanen, dat
m 1961 een teruggang vertoonde, zal
stygen.
De Zuu.se.se speurder Weiss
middenbrengt met zijn. vrouw
een vakantie door in Nederland.
De hoofdinspecteur J, Voerman is
de gastheer.
v_
(Van onze correspondent
m Hoilandia)
Er is weer een andere omschrij
ving op komst van de voorwaarden
voor de Nederlandse ambtenaren die
bereid zijn ook na 1 oktober in
Nleuw-Guinea te blijven.
De gouvernementssecretarie heeft
vanmorgen te Hoilandia meegedeeld,
dat er zeer spoedig nadere berichten
zullen komen over de arbeidsvoor
waarden. Deze mededeling moet
men zien in het licht van een enigs
zins beangstigende ontwikkeling.
Advertentie IJlf
(Van een onzer verslaggevers)
Hans Rudolf Weiss (32), tien jaar bij de Zwitserse politie en
de grote man bij het oplossen van de Aerdenhoutse schilde
rijendiefstal, brengt voor het eerst van zijn leven samen met
zijn vrouw een vakantie in het buitenland door.
'Tot na toe hebben _j ons zoiets
log met kunnen veroorloven.' zei hij
"ïisteren bij zijn aankomst op Schip-
ïol, waar hij desgevraagd nog eens
orecies vertelde, hoe hij m Interlaken
>p zijn fiets de auto van de dne
Duitse schildenjendieven achterna
eed en hen inrekende.
Tijdens zijn nachtdienst in de buurt
an het station zag hij plotseling het
.enteken dat door Interpol was ver
preid Toen de auto een zijstiaat in-
loeg. leek de kans op een klinkende
irrestatie voor Landjaeger Weiss ver
teken, "maar hij had het gsluk dat
■is dieven 500 meter verder vooirang
moesten verlenen aan van rechts ko
mend verkeer. - t
Hij kon de wagen inhalen en er
Voorrang voor voetgangers
op een vliegveld. Schiphol
heeft op zijn platform eenvoet-
gangersstrook aangelegd, 'waar
lieden te voet voorrang hebben
boven alle andere verkeer, te
land of in de lucht.
Omdat borden op deze inter
nationale luchthaven teveel ta
len moesten bevatten, heeft
men het in 'beeldspraak' ge
zocht.
(Van een onzer verslaggevers)
De Algemene R-K Ambtenaren-
vereniging (ARKA) heeft begrip voor
de zorg van de regering over de
functionering van het bestuursappa
raat in Nieuw-Guinea, maar betreurt
het, dat er door de regering nog
steeds onvoldoende overleg wordt
gepleegd mei de representatieve
ambtenarenorganisaties. Daardoor
kan de ARKA geen mede-verant
woordelijkheid dragen.
Het hoofdbestuur van de ARKA
verwacht, dat hierin, op de kortst
mogelyke teimijn veiandering zal
komen. Het heeft voor zyn verlan-
egns begrip gevonden bij minister
president) De Quay, die echter op zijn
beurt begrip had gevraagd voor het
feit, dat de regering haar beslissin
gen veelal op zeer korte termyn moet
nemen.
Ook verweert de ARKA zich te
gen de beschuldiging van de Neder
lands Christeiyke Bond van Over
heidspersoneel. die de houding van
de ARKA inzake van de kwestie van
de ambtenaren tn Nieuw-Guinea
'negatief' en 'een christen onwaar
dig' heeft genoemd.
met zijn fiets voor gaan staan Hij
stapte bij het dneta! m de auto
('zonder dat zij het zagen, hield ik
de hand aan mijn pistool') en liet
ien, zogenaamd voor een controle,
naar het bureau rijden. Toen er
daar een vluchtte kon de nog
steeds alleen zijnde Landjaeger
Weiss niet schieten, omdat voorbij
gangers geraakt zouden kunnen
worden.
'In :.der geval heb ik er nog twee,
dacht ik,' aldus de heer Weiss. Zoals
men weet, werd ook de derde man
weer gearresteerd, 'Al mijn collega's
die bij de opsporing hebben geholpen,
verdienen evenveel lof als ik,' zei de
bescheiden politieman.
Op Schiphol werd hij verwelkomd
door do dankbare Bioemendaalse
speurders, hoofdinspecteur J Voer
man en brigadier-rechercheur C
Baas
Het echtpaar Weiss, dat In Hotel
lepenhoven te Bloemendaa! logeert,
is gast van de gemeente Bloemendaal
cn de maatschappij die de bij de in
braak op Koekoeksduin te Aerden-
hout gestolen schilderijen uit de
collectie;, van jhr Loudon (o a een
zelfpoitret van Rembrandt) had ver
zekerd.
Het echtpaar Weiss heeft een
drukke week voor de boeg, met be
zoeken aan Amsterdam, Den Haag.
Scheveningen, Rotterdam en vele
andere plaatsen Jhr Loudon nodigde
de heer en mevrouw Weiss uit voor
een bezoek aan de BPM in Pemis.
Wat was de rol van minister Luns bij onderhandelingen?
Het verslas wordt uitge
bracht door een commissie,
waarin uit elk der vijf afdelin
gen een lid zitting heeft. Ze is
zodanig geformeerd dat deze
rapporteurs ieder deel van een
der grote fracties uitmaken.
Het zijn, in alfabetische volg
orde, de leden mr. Th. de
Graaf (k.v.p.), J. de Kadt
(p.t.d.a.), G. A. IKeft (a.r.p.),
mevr. mr. J. M. Stoffelsvan
Haaften (v.v.d.) en freule mr.
C. W. I. Wttewaal van Stoet
wegen (c.h.u.).
Het ontwerp van rykswet tot goed
keuring van de overeenkomst van 15
augustus, ofschoon pas deze week
aan de Kamer aangeboden, heeft
kennelyk op het gehele parlemen
taire front diepgaande bestudering
gevonden.
In de wandelgangen overheerst dan
ook de indruk dat, al kan het lot
van het ontwerp niet twyfelachtig
zyn, in de memorie van antwoord,
per kerende oost over te leggen door
de regering, en vooral in het debat
van donderdag nog menig duister
punt zal moeten worden opgehelderd
In het middelpunt van de belang
stelling zal hierbij komen te staan
de rol, die minister Luns voor en
tydens de onderhandelingen heef,
gespeeld. In hoever, zo vraagt men
zich by voorbeeld af, heeft deze be
windsman in zyn veelbesproken tele
visie-interview de internationale ver
houdingen juist getekend? Is er in
derdaad tot maart van dit jaar
spiake geweest van door Amenka
toegezegde steun aan het Nederland
se regeringsstandpunt0 Hoe en door
wie zou deze steun zyn beloofd en in
welke vorm: diplomatiek, eventueel
slechts moreel, of tevens militair?
MR. LUNS
vragen
In het licht van mr. Luns' hard
nekkige pogingen om de Verenigde
Staten als zondebok aan te wyzen
voor het falen van de door hem en
een deel van het kabinet beoelende
vertragingstactiek kan over dit as
pect van het recente verleden een
boeiende discussie worden verwacht.
Opnieuw zal daarby '.moeten wor
den nagegaan hoe het komt dat er
meermalen tegenstellingen te signa
leren zyn geweest tussen de verkla
ringen enerzijds van de minister
president, anderzyds van de minister
van Buitenlandse Zaken.
Oppervlakkig bezien mag dit na
kaarten over een verloren zaak
schynen, in feite echter gaat het om
de harde noodzaak, de politieke ver
antwoordelijkheden voor de gang van
zaken te leggen daar waar deze in
een democratisch bestel behoren te
liggen. Vat er precies is overeenge
komen over het zelfbeschikkings
recht der Papoea's het verdrag
spreekt van 'de volkeren (peoples)
van West-Nleuw-Gumea' hoe het
verder moet met de afvoer der Neder
landse troepen, welke kans het re
geringsaanbod tot economische hulp
verlening maakt, wat ei- kan worden
gedaan vooi de burgers die niet
onder Indonesisch bewind wensen te
levenHet zyn stuk voor stuk be
langrijke vragen, die m het afdelings-
onderzoek dan oos van verschillende
kanten ter sprake zyn gebracht.
1 Een diepgaand verschil ra n
mening heerst by dit alles over een
vraag die het kabinet (tot veler ver
wondering) in zijn memorie van toe
lichting b(j het ontwerp min of meer
in het voorbijgaan heeft opgeworpen.
Het is deze vraag: kan dit wetsvoor
stel inderdaad, zoals de regering sug
gereert, worden aanvaard met een
eenvoudige meerderheid van stem
men, dus van de helft plus een?
Alles kan, maar het lykt op het
eerste gezicht wel zeer dubieus of
een dergelijke procedure met lyn-
recht zou indruisen tegen een van
de normen van ons staatsrecht.
Deze norm "is neergelegd m artikel
63 van de grondwet, dat uitdruk-
kelyk een meerderheid van twee
derde der uitgebracht stemmen
eist m geval in een overeenkomst
wordt afgeweken van de bepalin
gen van de grondwet.
Deze laatste mogelijkheid is ge
opend m het belang van de interna
tionale rechtsorde, waarvan de ont
wikkeling zich m een zodanig tempo
kan voltrekken dat de gelegenheid
tot grondwetswyziging een tijd
rovend karwei, gepaard gaande met
kamerontbinding kan ontbreken
G-.edkeuring van de overeenkomst
met Indonesië nu is, hoeveel weei-
standen zij ook moge oproepen, in de
gegeven omstandigheden typisch een
eis van internationale rechtsorde Het
alternatief is niets minder dan een
oorlog
En wat bepaalt de grondwet over
Nederlands Nieuw-Guinea? In de
eerste plaats dat het grondgebied van
het koninkryk dit territoir mede om
vat. Een feitelijke constatering dus,
die op zieh zelf niet altijd juridische
gevolgen behoeft te hebben. In de
tweede piaats echter wordt volgens
de grondwet 'de staatsinrichting van
Nederlands Nieuw-Guineaby oe
wet geregeld.'
En ten slotte bepaalt art. 132 dat
de wetten alleen voor het rijk (m
Europa) 'erbindend zyn, tenzy erin
is uitgedrukt dat zy gelden voor
Nieuw-Gumea,
zyn onze inlichtingen juist, dan
stelt een sterke strommg in ons par
lement zich op het standpunt dat
een veionachtzarmng van de strek
king van deze bepalingen by de
komende stemming in constitutioneel
opzicht zou leiden tot een gewrongen
constructie, die door generlei dwin
gende noodzaak wordt gerecht
vaardigd.
In deze opvatting is een tweederde
meerderheid wel degelyk vereist. Die
er overigens naar onze stellige over
tuiging m de praktyk in beide
Kamers wel zal komen ook.
De Heerlense KVP-fractie, die 24
van de 35 zetels in de nieuwe ge
in een traad inneemt heeft besloten
voor de komende zittingsperiode een
van de vier wethouderszetels voor de
Partij van de Arbeid te bestemmen.
De fractievoorzitter van de KVP, mr.
H. Prlckartz. heeft dit besluit don
derdagavond meegedeeld in een bij
eenkomst van de vier fractievoor
zitters in het gemeentehuis.
Kandidaat voor de PvdA-zetel is
de heer Joh. v. d Wohde. Het zal
dinsdag voor da eerste maal zijn, dat
de Partij van de Arbeid in het Heer
lense college officieel een wethou
derszetel gaat Innemen Vlak na de
oorlog was mr. L. Vooys korte tijd
wethouder voor de PvdA, daarna
heeft de KVP steeds de vier zetels
zelf ingenomen.
;\/finister Veldkamp heeft zich
L'J- blijkbaar voorgenomen de
verzuimen van zijn voorganger,
minister Van Rooy, goed te ma
ken. Nadat hif by het begin van.
zijn optreden de erfenis van het
lamentabele kihderbijslagwetje
heeft afgewikkeld, heeft Idj zijn
?igen werk ter hand genomen. En
net dient gezegd te worden, dat er
uit die hand heel wat werk komt.
Of hij alle plannen die hy in
zijn hoofd en reeds op papier
heeft gezet, nog deze zittings
periode zal verwezenlyken, is een
vraag die met enige, en gerechte,
twijfel gesteld kan worden, maar
hij heeft dan althans een begin
gemaakt. En hy heeft zich daar
mee geschaard onder het kleine
groepje ministers van dit kabinet,
die men als bekwame en produk-
rieve bewindslieden kan waar
deren, ongeacht of men het al of
niet met hen eens is.
Van de voornemens van minis
ter Veldkamp, die zojuist be
kend zijn geworden, heeft naar
zijn eigen zeggen de interimrege-
ling voor invahditeitsrentetrek-
kers (zo heet het wetsontwerp)
een hoge prioriteit. Daarmee zal
iedereen het eens moeten zyn.
De oude invaliditeitswet, aan
genomen in 1913 en tot uitvoering
gekomen ra 1919, kende uitkerin
gen die varieerden van omstreeks
drie tot zes gulden in de week.
Ondanks de toeslagen die op
deze rente worden gegeven, is het
bedrag steeds zó laag gebleven,
dat degene die het ongeluk had
invalide te worden, altijd op ar
menzorg was aangewezen als hy
geen andere inkomsten had.
Al tien jaar geleden heeft de
toenmalige minister van Sociale
Zaken, mr. Joekes, herziening van
de invaliditeitswet aan de orde
gesteld. In de loop der jaren is de
gedachte van een arbeidsonge
schiktheidsverzekering gegroeid.
Maar een arbeidsongeschiktheids
verzekering bleek zoyeel haken en
ogen te hebben, doordat dan de
ongevallenwet en de bestaande
invaliditeitswet moesten worden
geliquideerd, dat het duideiyk
werd, dat de invaliden hierop niet
mochten wachten.
jV/Tmlster Veldkamp heeft nu de
koe bij de horens gevat en een
tussen-(interim) regeling voorge
steld. Deze regeling geldt alleen
voor hen die ook onder de be
staande invaliditeitswet vallen,
dat wil zeggen, voor hen die voor
tweederde of meer arbeidsonge
schikt zijn.
Het is duidelijk, dat zy die in
een mindere graad invalide zyn,
ook veelal de grootste moeilijk
heden zullen ontmoeten by het
vinden van werk dat hun het
levensonderhoud waarborgt. By
de definitieve arbeidsongeschikt
heidsverzekering zullen ook zy
aan de beurt komen, by deze tus-
senregeling nog niet. De minister
heeft gemeend, dat dit niet mo-
gelijk was.
Wie geheel of bijna gefieel In
valide is, zal 80 percent ontvangen
van het Joon van een ongeschool
de arbeider. Dat is dus nog niet
veel, maar het is zeker twee maai
zoveel als de gemiddelde invalide
op dit ogenblik aan uitkering
krijgt.
Doordat de uitkering welvaarts-
vast is, dat wil zeggen, doordat de
uitkering verband houdt met het
gemiddeld verdiende loon In het
algemeen, is er een redelijke kans,
dat de mvaliditeitsuitkering op
den duur het uiterste minimum
zal overschrijden.
/"ingetwij feld zullen er by nadere
bestudering van het ontwerp
nog wel verlangens rijzen en voor
stellen tot verbetering komen.
Maar voorlopig volstaan wy met
te zeggen, dat het ontwerp ons
bijzonder welkom is en dat wy
voor de Invaliden hopen, dat al
thans dit ontwerp het in de
kortst mogeiyke tijd tot wet
brengt.
Een geit heeft voor zich zelf
in Zeist
een militair gevolg geelst.
Nu men de Gaulle tegen
gevaren
beschermt,
zo zegt het dier terecht
roep ik de regel tn, die zegt
dat men de Gaulle
én geit moet sparen.
De tienjarige v.'llly aarrits uit
Brummen. leerlinge van de 'Koningin
Juliana school, is om kwart*over
vsvaalf gistermiddag bij het passeien
van de onbewaakte overweg tegen
over huize 'Rhienderstein' te Brum
men gegrepen door een personen
trein Het meisje is ter plaatse over
leden.
Tn het Brabantse Oss heeft de
A KVP bij de jongste gemeente
raadsverkiezingen 60,6 percent
van de stemmen gehaald en 15
van de 23 raadszetels veroverd.
Van de andere zetels zyn er vier
aan de PvdA toegevallen, drie aan
een dissidente r.-k. groep-De
Leeuw en één aan de WD.
Bij de verdeling van de wethou-
derssetels zyn nu moeiiykheden
ontstaan, omdat de Osse KVP-
fractie vindt, dat zy recht heeft
op alle vier de wethouderszetels.
Voor de andere partyen wil de
KVP geen zetel afstaan, ondanks
het feit dat deze bijna 40 percent
van de kiezers vertegenwoordigen
en dat de PvdA-kandidaat voor
deze hele minderheid aanvaard
baar is. En omdat de KVP-fractie
de absolute meerheid heeft, kan
ze haar zin doordrijven.
Qelukkig begint een houding als
<ve van de Osse KVP-fractie
zeldzamer te worden. In de pro
vincie Noord-Brabant en in ge
meenten als Breda, Eindhoven,
Helmond, Den Bosch en Tilburg is
of wordt, zoals het behoort, ook
aan de democratische minderheid
een zetel in het dagelijks bestuur
toegekend. In enkele gevallen bh
deze gelegenheid voor het eerst.
Maar een geval als Oss toont
(evenals de houding van de KVP-
fractie in de Staten van Limburg)
weer eens aan, dat sommigen het
democratische spel maar heel
moeliyk kunnen leren.
