Ondanks beloften na Planta-epidemie:
wachten nog
2 mil joen gevraagd,
bijna o ton betaald
'WSSSt.
RDTERSEPT
Noor beste ploeger
van de wereld
geen uitspraak ANW-leden over
D
Aantal getr
ENCI wil bij-
Rotterdam een
cementfabriek
Loongrens
AOW en AWW
f9000,-
Asfaltfabriek nu
eindelijk
boven water
ZONDER COMMENTAAR
in de knel
Tegenstelling
Hl
m
s
Onaanvaardbaar
De
HET VRIJE VOLK ZATERDAG 6 OKTOBER 1962
PAGINA t
Verwondering
Duidelijke taal
PLAiNTA-SCHADEVEEGOEDlNGEN
*1 n i i
is afgeleverd
Achteropgeraakt
Ware aanslag
Morele verplichting
PHARMACEUTISCHE FABRIEK ROTER HILVERSUM
/Vlet ivelpon: zie je er geen barst van l CETA - BEVER~|
Toch eenstemmigheid
Felle tegenstellingen
'Liever een bijdrage'
ïiLOÖFDPiJNPÜËDM
p-t AdpziA
(Van onze parlementsredacteur)
5-r!!.rjC^.e.Van en Jurgens N.V. heeft in een communiqué medegedeeld alle
cn]-.„ j_ oecu tuunuumque uicuctcui
j„rT n« PHntafoh^L- f°i?r de aan p,anta toegeschreven huidaandoening, te zullen vergoe
be",tte 1" «b» juridisch
aan
sprakelijk is voor de ziekteverschijnselen.
.u^?r^on^Ppfe.t i°4.d®ClMSbladen ''an 6 sePtember 1960. In de twee jaar die sindsdien zijn ver
daan Vnio-ens h^,. ^VerC°nCeni deze toezegging voor een aanzienlijk deel gestand ge-
Vrnnfeto - S^n opgaven, die niet in twijfel behoren te worden getrokken, heeft
f ^rgarineproducente aan de 'particuliere' slachtoffers van de epidemie (de
kwart miljoen gulden 6611 scïiadevergoeciinguitgekeerd van in'totaal omstreeks een en een
Voor een ander deel voor het concern naar verhouding een peuleschil, maar toch een
aanmer e ij e rag m geld is de schade nog altijd niet vergoed. De collectieve claims,
i cs ij s ingediend door ziekenfondsen en bedrijfsverenigingen, liggen onafgedaan in de ar
chieven van de onderneming. Zij belopen in totaal ongeveer vier ton.
Drie maanden na het uitbreKen
van de ziekte heeft de Unileverdi-
rectie op een persconferentie laten
mededelen dat zij er de voorkeur
aan gaf met het afwikkelen van de
ze claims te wachten op de resulta
ten van allerlei onderzoekingen, die
op dat tijdstip nog maar amper
waren begonnen.
Dit wachten duurt voort. De on
derzoekingen hebben zich intussen
tot velerlei gebied uitgestrekt. Er
zijn voorlopige conclusies en resul
taten gepubliceerd en er zijn op
grond hiervan enkele officiële uit
spraken gedaan die er niet om lie
gen. Gesteld mag worden dat op
het Unileverconcem in maatschap
pelijk opzicht een zware verant
woordelijkheid is komen te rusten.
Naar de opvatting van menig in
gewijde gaat. met deze verantwoor
delijkheid een zekere mate van ju
ridische aansprakelijkheid ge
paard. Men moet aannemen ge
gevens over dit deel van het onder
zoek hebben de openbaarheid nog
altiid niet bereikt dat de officier
van Justitie te Rotterdam deze
overtuiging voorshand niet deelt,
althans niet over voldoende feiten
materiaal beschikt otn haar in een
proces te kunnen uitspreken.
De lange duur van het juridische
onderzoek begint verwondering fe
wekken. Hier en daar rijst de ver
wachting dat het vroeg of laat zal
blijken te zijn doodgelopen. Met an
dere woorden: dat de zaak zal wor
den geseponeerd; dat van een straf
vervolging zal worden afgezien.
Mocht dit gebeuren, dan zou daar
mee aan de de civielrechtelijke
aansprakelijkheid van de Unilever
niets worden afgedaan.
Het concern heeft in zijn toezeg
ging tot schadevergoeding trouwens
de vraag van de juridische aanspra
kelijkheid uitdrukkelijk buiten be
schouwing gelaten.
Waarom, zo vraagt de leek zich
Rf, blijft de fabrikante dan de
claims van de ziekenfondsen, en be
drijfsverenigingen afwijzen? Het
antwoord moet. lulden dat zij de
kosten, die voor deze organisaties
uit de gevolgen der Planta-ziekte
zijn voortgesproten, klaarblijkelijk
niet beschouwt als schade in de zin
van het woord dat. zij in haar,com
muniqué van 6 september 1960
heeft gebruikt, maar als een soort
normaal bedrijfsrisico, op het dra
gen waarvan fondsen en dergelijke
instituten naar hun aard zijn inge
steld.
Of dit standpunt de toets der ju
ridische kritiek kan doorstaan, is
geen uitgemaakte zaak. Maar ge
steld dat het formeel juist zou zijn.
kan dan de Unilever zich tevens
ontheven achten van haar morele
verplichtingen? Voldoet zij aan d.e
eisen die men uit sociaal oogpunt
aan een grote ondernetnituwin deze
tijd mag stellen indien zij zich door
aderlating die fondsen en bedrijfs
verenigingen door haar toedoen
hebben ondergaan, verder geen zor
gen maakt? Natuurlijk niet. zo re
deneren de deskundige adviseurs
van deze organisaties, die al het
mogelijke blijven doen om met het
concern tot een minnelijke schik
king te komen.
De feiten die zij daarbij tot hun
uitgangspunten hebben gemaakt,
spreken duidelijke taal. In hun to
taliteit vormen deze naar hun me
ning een onweerlegbare aanklacht.
Men herinnert zich dat bij de
wetenschappelijke naspeuringen
naar een mogelijke verwekker van
de Plantaziekte al vrij spoedig een
verdachte werd gesignaleerd, Het
was e»n chemische stof die in de
margarine werd verwerkt om het
spatten in de pan tegen te gaan,
e zogenaamde emulgator. nader
aangeduid als ME 18. Over deze
emulgator is nu naderhand in vele
toonaarden het 'schuldig' uitgespro
ken zonder dat dit vonnis werd
aangevochten.
Enkele voorbeelden uit een lange
reeks:
"i Tijdens zijn interpellatie in de
Tweede Kamer van 27 septem
ber I960 stelde de socialist J. H.
Lamberts, huisarts te Rotterdam,
vast dat in de emulgator blijkens
de structuurformule raaieïnezuur
voorkwam, een stof die in het men
selijk lichaam 'niet wordt afgebro
ken en die allergische reacties kan
geven. Hij herinnerde eraan dat
zowel de Wereldgezondbeids- als de
Wereldvoedselorganisatie duidelijk
legen het gebruik van dergelijke
enmlgatoren had gewaarschuwd.
Conclusie: men had het onheil kun
ne voorzien. De emulgator ME 18
had niet mogen worden toegepast.
O De juistheid 'van deze stelling
werd een jaar later bevestigd
door middel van te Nijmegen ver
richte wetenschappelijke onderzoe
kingen. Bij de behandeling van de
begroting van Volksgezondheid in
december 1961 haalde de heer Lam
berts de resultaten hiervan in zijn
rede aan. Elke tegenspraak bleef
uit. ook van de zijde van de Unile
ver.
o Namens de regering had tijdens
de interpdlatie-Lamberts de
toenmalige minister van Sociale
Zaken, dr. Ch. van Rooy. reeds een
aantal resultaten van het onder
zoek bekendgemaakt. Hij deelde on
der meer mede dat op statisttsche
empirische en epidemiologische
gronden 'voor de volle honderd per-
jort
KOtTKBfMM r*iA *«n
.'besluttr na d* X.V. V»« «m ■r-V;-;-
beril he+
DrwtV «Mimw" 'Tv'
Atortf. -
°s#L
cent' mocht worden aangenomen
dat de gewraakte emulgator de oor
zaak van de Plantaziekte was ge
weest. Minister Beerman (Justitie)'
verklaarde bij die gelegenheid dat
het concern de aansprakelijkheid
voor de gevolgen van het gebruik
van Planta-margartne en margari
nesoorten waarin de emulgator ME
18 was verwerkt, aanvaardde.
A In een brief die de huidige mi-
nister van Sociale Zaken. dr.
G. Veldkamp, op 28 november 1961
aan de Tweede Kamer zond beves
tigde deze bewindsman dat het epi-
demiiogisch bewijs van de samen
hang tussen de Tianta-ziekte en de
Pianta-consumptic als geleverd
mocht wordeD beschouwd. De wer
king van ME 18 op proefdieren zo-
wet als op mensen, zo voegde hij
hier aan toe, geeft enige aanwij-
(Van een onzer verslaggevers)
De Eerste Nederlandse Cement In
dustrie (ENCï) overweegt om in het
Waterweggebied een cementfabriek te
stichten. Ze heeft daarover bespre
kingen geopend met enkele gemeen
ten in de omgeving van Rotterdam,
met het doel een terrein voor dit be
drijf te reserveren.
Volgens een bericht van het ANP
.zou de fabriek, indien de besprekin
gen een vlot verloop hebben en de
vergunningen tijdig worden verleend,
al in 1965 kunnen beginnen met de
produtkie. Dé jaarlijkse produktie-
capaciteit zou 330.000 ton bedragen.
Met de mogelijkheid om via een uit
breiding in twee fasen te komen tot
een jaarproduktie van een miljoen
ton.
De ENCI voert over de nieuwe ves
tiging ook overleg met de Konink
lijke Nederlandse Hoogovens en
Staalfabrieken te IJmuiden.
zing, dat de verschijnselen van de
ziekte moesten worden beschouwd
als een soort overgevoeligheidsre
actie.
c Ten slotte het verslag van het
mondelinge overleg dat de ka
mercommissie voor de Volksgezond
heid in de afgelopen zomer met de
minister heeft gevoerd. Herhaald
wordt daarin dit als voorlopige
conclusie van het Rijksinstituut
voor de Volksgezondheid dat ME
i8 bij mens en dier een duidelijk
sensibiliserende werking biijkt tebe-
zitten. Wordt de stof bij varkens in
gespoten, dan kan zij bij deze die
ren een huidovergevoeligheid ver
oorzaken. Aan de mogelijkheid dat
er een kriiisovergevociigheid zou be
staan voor ME 18 en een ander veel
voorkomend a'lergeen, zal, zo zegt
dit verslag, bij het verdere, onder
zoek bijzondere aandacht worden
geschonken.
Hoe de Planta-ziekte precies is
ontstaan en hoe zij het beste hac
kunnen worden bestreden, is nog
altijd niet duidelijk. De onzeker
heid cp deze punten kan mede een
g'0l_ zijn van het feit dat Neder
land tijdens het uitbreken van de
epidemie eenvoudig niet beschikte
over een behoorlijk controlcstati.n
vr r vermeende vergiften. Op het
terrein van de toxicologische onder
zoekingen was ons land danig ach-
teropgeraakt.
Niet alleen probeert men deze
tcchnisch-wctenschappelijjco achter
stand thans zo snel mogelijk in te
halen, ook zijn enkele in het
licht van de Planta-affaire gezien
opvallende lacunes in de wet
geving inmiddels weggewerkt. De
bedrijven zijn niet meer vrij in het
naar eigen inzicht toevoegen van
scheikundige stoffen aan marga
rine.
Men kan gevoeglijk aannemen
dat de industrie na het Planta-
drama ook los van deze studies en
voorschriften wat minder lichtzin
nig te werk zal gaan bij de berei
ding van sommige voedingsmid
delen dan xn 1960 in het Rotter
damse bedrijf het geval is geweest.
Een financiële strop van tientallen
miljoenen guldens en een stuk anti
reclame van enorme afmetingen
kunnen zelfs een machtig concern
ten slotte niet onberoerd laten.
Dit alles neemt echter een ding
niet weg. Met zijn Flanta-produktie
heeft het Unileverconcem twee jaar
geleden ongewild een ware aanslag
op de volksgezondheid gepleegd. Als
gevolg van onachtzaamheid, opge
jaagd door een miets ontziende ver
koopwoede of gedreven door welke
impuls dan ook.
Deskundigen als dokter Lamberts
drukken zich nog wat sterke, uit:
er is in de fabrieken van Van den'
Bergh en Jurgens een stof in de
margarine verwerkt, waarvan de
bedrijfsleiding wist of kon weten
dat deze bij consumptie het gevaar
van allergische reacties opriep. j
Voor naar schatting driekwart
waren de Planta-patiënten vrijwillig
of verplicht verzekerd bij een zie
kenfonds. Het ziet ernaar uit, dat
dat. deel van de schade dat de aan
de fondsen verbonden huisartsen in
indirecte vorm hebben opgevangen
door het verrichten van tal van
extra-werkzaamheden waarvoor zij
generlei vergoeding hebben ontvan
gen op de aanstichters van het
onheil niet kan of tenminste niet
zal worden verhaald.
De Maatschappij tot Bevordering
der Geneeskunst heeft-deze strop,
naar het schijnt, genomen. Niet
aldus de fondsen, die zijn opge
draaid voor de kosten van een
groot deel der medicijnen, van alle
specialistische hulp en van alle
ziekenhuishuip. genoten door de bij
lien verzekerde Planta-slachtoffers
in totaal een bedrag van tussen
de twee en drie ton.
Evenmin de bedrijfsverenigingen,
ingeschakeld bij de uitvoering van
de Ziektewet. Het ziekteverzuim in
rond 2100 gevallen heeft deze in
stellingen in totaal een verliespost
van ongeveer anderhalve ton berok-
kend.
Er schuilt naar ons gevoel niets
onredelijks in dat beide organisa-i
ties na de publikatie van 6 septem- j
lier 1960 hun eisen eoiiecüef aan de.;
Unilever hebben voorgelegd. .Hetj
concern kan juridisch alle gelijk j
van de wereld aan zijn zijde heb-,
ben,-als,het zich op het standpunt:
.stelt dat het deze niet behoeft in
te willigen. Ook in dat geval echter
blijft de morele verplichting be
staan. - - -
Zodatuiteindelijk wellicht alleen
de sociale' gezindheid, die in de
hoogste kringenx-an deze super-
onderneming wordt gekoesterd, de
weegschaal ten gunste van de eisers
kan doen doorslaan.
Of de fondsen en bedrijfsver
enigingen met dit vooruitzicht
erg gelukkig zijn, is aan gerede
twijfel onderhevig. Zij en wij
met hen kunnen er slechts
het beste van hopen.
(Van een onzer verslaggevers)
Thans is het kon. besluit versche
nen waarbij de loongrens voor de
AOW, de AWW en de kinderbijslag
wet wordt verhoogd, van ƒ8250 tot
9000.
Zoals wij reeds eerder meldden zal
deze verhoging ingaan op 1 januari
1963.
Advertentie 1-M.
(Van een onzer verslaggevers)
De laatste voor is getrokken. Zesendertig ploegers uit negen
den landen hebben twee dagen lang op de kavels van de polder
3ostelijk Flevoland gevochten om de eretitel Wereldkampioen
jloegen 1962. In de grauwe en vooral modderige vlakte van de
polder werd de strijd om dit tiende wereldkampioenschap met
brullende tractoren gestreden. Drie dagen lang woensdag
(verden de nationale kampioenschappen gehouden sneden
de messen door de zware klei.
De wereldkampioenschappen ploegen worden elk jaar in een
ander land gehouden onder auspiciën van de World Ploughing
Organisation in samenwerking met een grote oleimaatschappij
kan Nederland viel dit jaar de eer te beurt.
Over twintig ha Flevoland ronkten
ie trekkers in de strijd om de hoog
ste eer: de gouden ploeg. Bij het
Dloegen wordt rekening gehouden
net vele factoren: diepte en breed
te van de voor, de wijze waarop het
mkruid wordt weggewerkt en het op-
ietten van de eerste voor. Pas als de
laatste voren getrokken zijn kan de
|ury beoordelen wie wereldkampioen
geworden is.
De ploegwedstrljden zijn onder gun
stige omstandigheden verlopen. Op
ie eerste dag, toen een stuk stoppel-
land geploegd moest worden, had
men nog te kampen met waterover
last, maar de tweede dag toen men
de krachten op een stuk grasland
moest beproeven, toen het zwaarste
deel van de wedstrijd uitgevoerd
werd, was het stralend weer.
Tienduizenden hebben de wedstrij
den bijgewoond, genjetend van een
agrarisch-vaktechniscfie show zoals
men zelden te zien krijgt.
In de Bultensociëteit te Zwolle
heeft de minister van Landbouw en
Visserij, mr. V. G. M. Marijnen gis
teravond bekendgemaakt wie de ti
tel wereldkampioen ploegen een jaar
lang mag dragen en wie dus de tro
fee, de gouden ploeg mee naar zijn
land terug mag nemen. Winnaar van
de tiende wereld ploegwedstriid is ge
worden: De Noor Hans O. Sai
ling met 148.56 punten. Hfj ont
ving uit handen van minister Marij
nen de gouden ploeg.
Tweede werd: De Fin Eero A al
to met een punt minder. Hij ont
ving ook een bijzonder aandenken.
namelijk de zilveren bokaal. De der
de pry's met 148 punten was voor W.
G. Wright uit Noor-Ieriand. De best
geplaatste Nederlander was J. H.
Burgers uitZevenbergsenhoek (N.-Bri
die met 136.80 punten 17de werd.
In de Buitensociëteit te Zwolle werd
daarna nog een feestelijk program
ma afgewerkt.
BRUINISSE (ANP) De drijvende
asfaltfabriek Dorus Heymans, die in
begin september op onverklaarbare
wijze bij de Grevelingendam is ge
zonken, is na enkele mislukte pogin
gen nu definitief boven water ge
bracht.
Met behulp van drie drijvende bok
ken heeft men het vaartuig omhoog
getakeld Gisteren is het leeggepompt
en door sleepboten naar een werf in
viaardingen gebracht.
Advertentie I.M.
Advertentie I.M.
(Van onze verkeersredacteur)
Een buitengewone algemene vergade
ring van de Algemene Nederlandse Ver
eniging voor Vreemdelingenverkeer, bij
eengeroepen om van gedachten te wis
selen over het onderwerp Logeergasten-
belasting heeft zich over 't voor of tegen
van zo'n belasting vrijdagmiddag niet
willen uitspreken. De afgevaardigden
achtten zich hiertoe niet gerechtigd,
omdat zij eerst ruggespraak dienden te
houden met hun plaatselijke of streek-
verenigingen. Dezen zullen nu eerst de
notulen van de te Utrecht gehouden
vergadering bestuderen.
De vergadering discussieerde over twee pre
adviezen, Daarbij was er een, van dr. J. F. van
Saarloos, economisch adviseur van de bond
Horecaf, tegen een logeergastenbelasting, het
andere, uitgebracht door mr. G, W. Toebes, direc
teur van de Vereniging van Nederlandse Ge
meenten, was er vóór.
Aan het eind van de vergadering werd geen
conclusie aangenomen, maar wel constateerde
de waarnemend voorzitter, mr. P. M. H. Sassen,
secretaris van de ANW, dat er In het algemeen
eenstemmigheid over bestond, dat een logeer-
beiasting zeer laag zou moeten zijn en dat zij
op eenvoudige wijze zou moeten worden geïnd,
het liefst bij de bron, dus bij de gastvrijheid ver
lenende instellingen.
Hoewel hierover een eenstemmigheid minder
was, waren er voorts veel voorstanders van hef
fing over een breed vlak, dat wil zeggen even
zeer van hotel- en pensiongasten als van kam
peerders. caravan- en bungalow-bewoners en
van dagjesmensen.
Ten slotte was men unaniem van oordeel, dat
als er een belasting zou komen, deze een be
stemmingsheffing moest zijn, zodat de baten on
middellijk zouden ten goede komen aan het toe
risme zelf. Men dacht daarbij aan de Duitse
Kurta.x, waaruit allerlei evenementen worden
bekostigd, die het leven van de gast veraange
namen en waartoe hij veelal gratis of met korting
toegang krijgt.
Voor het overige'' waren de tegenstellingen
nocal fel.
Beide preadviseurs handhaafden uiteraard
scherp hun standpunt.
Dr. Van Saarloos, de tegenstanders, kreeg grote
steun xan de heer J. Vet, directeur van de Pro
vinciale Gelderse VW te Arnhem, die ertegen
waarschuwde weer zoiets in te voeren als het
fietseubelastingplaatje. De geraamde opbrengst
is maar 21 miljoen, hetgeen niet meer is dan men
nodig heeft om een paar honderd meter autoweg
aan te leggen riep hjj uit.
Enkele badplaatsen zullen naar verhouding
meer ontvangen, maar laten zij de gunst van de
toei'isten niet verspelen. Het is onbegrijpelijk, zei
de heer Vet, dat men hen die hef. goud met karre-
vrachten bij on3 binnendragen, wil belonen met
een belasting.
"Wordt het minimum een dubbeltje, dan vraagt
men van een kampeerder die vijftig cent kamp
geld betaalt, toch nog altijd twintig percent, een
onredelijk hoog bedrag meende de heer Vet,
Een voorstander van de belasting daarentegen
bleek drs. P. L. Heggen, directeur van de Provin
ciale Limburgse WV. Een piaats als Valkenburg
besteedt veertig gulden per hoofd per jaar aan
investeringen ten behoeve van het toerisme, daar
mag wel wat tegenover staan.
Als voorstanders ontpopten zich ook de herer
G. W. L. Sliepen en J. B. Th. Hugenholtz, respec
tievelijk van de VVV's te Breda en ZanóTvoort. Di
heer Hugenholtz wilde liever spreken van een bij.
drage voor toeristische voorzieningen dan vai
een belasting.
Het erelid Boreel daarentegen, oud-dlrecteu
van de ANW. zag iets onzuivers in het heffe,
van een belasting op dezelfde toeristen die mo
rnet propaganda heeft weten te werven. Het ver
trouwen van de buitenlanders in ons raak
daarbij zoek.
Preadvieseur dr. Van Saarloos meende, dat d
gemeenten vee! te veel tegen elkaar opbiedex
Al die culturele centra, in iedere plaats één, zij
maar een nationale verspilling, dacht hij.
De heer J. A. Wiarda, bestuurslid van de VV
Nunspeet, herinnerde eraan, dat kampeerde;
nog altijd strijd voeren tegen leges en katnpgel
Moet daar dan nog een belasting bij?
Preadviseur dr. Van Saarloos meende, dat i
het ccn lokale belasting zou moeten norden o
de inning makkelijker te maken.
2>
In deze rubriek vermeldt Het Vrijt'
Volk zonder commentaar tref
fende uitspraken van anderen, uiter
aard voor rekening van hen die wor
den geciteerd.
Het wetsontwerp Drank- en.Hare-
c.wet. Red. HVV) is onaanvaardbaar
omdat het uitgaat van een onder
schatting van de situatie en van de
gevaren van het alcoholisme.
Wij zijn van oordeel, dat het maxi
mumstelsel nuttig is en gehandhaafd
moet blijven.
Ons bezwaar is dat de icinkelver-
koop blijft dalen zoals die was. Ook.
dachten wij het een tekortkoming,
dat geen bepalingen omtrent reclame
voor alcohol werden opgenomen De
drankbestrijding zal niet nalaten de
ze gedachten verder uit te dragen.
Het Veilig Spoor, maand
schrift der Ver. v. Geheelont
houders onder Had. Sr.clvcr-
keersoersoneel van oktober '62.
ié Centrale Commissie voor Ge
organiseerd Overleg, heeft aan
minister Toxopeus een paar on
deugende vragen gesteld, ondeu
gender dan de Centrale Commis
sie kon verwachten toen zij ze
stelde. De commissie wilde wel
eens weten, wat de minister nu
eigenlijk denkt te doen inzake de
waardevastheid van de overheids-
pensioenen en de aanpassing tus
sen overheidspensioenen en AOW.
Maar intussen heeft 's ministers
partijgenoot, prof. Oud, daarover
een geluid doen horen dat de mi
nister in een netelig parket
brengt. Prof. Oud heeft namelijk
bij verrassing de waardevastheid
der overheidspensioenen bepleit:
En daar zit minister Toxopeus
nu. Bij de punten waarover hij
met de commissie overleg wilde
plegen omtrent de herziening van
de pensioenwetgeving, heeft hij
over waardevastheid noch kor
tingsregeling gesproken. Wij be
grijpen dit wel, want de minister
is verstrikt in de verkiezingspro
paganda van 1959. toen de WD
volledige afschaffing van de aan
passing tussen AOW en over-
neidspensioen tot een propagan-
dapunt maakte. Wij weten intus
sen wat er van deze verkiezings
leuze terechtgekomen is.
"Inmiddels is de AOW-uitkering
J'weer aanmerkelijk verhoogd en
als alles goed gaat, zal zij nog
meer worden verhoogd, buiten de
stijging van het loonpeil om. Dat
is prachtig en wij zijn het er van
harte mee eens. Maar het is dui
delijk, dat het dan steeds moei
lijker wordt, het volledige over-
heidspensioen van 70 percent van
het loon (over de laatste drie
dienstjaren) én de volledige AOW-
uitkering samen uit te betalen.
Dat zou bij de huidige AOW-uit-
keringen al betekenen dat alle
gehuwden met een volledig pen
sioen die. minder dan f 8500,— per
jaar verdienen, meer pensioen
krijgen dan zij als inkomen ooit
ontvangen hebben.
Nu weten we wel dat er over
heidsdienaren zijn die dit wel
zouden wensen, maar wij kunnen
vooralsnog de billijkheid van zo'n
regeling niet inzien.
En nu is er voor de verlaging
van het aanpassingspercentage
van 2 tot 1.4 percent per dienst
jaar nog wel iets, zelfs veel, te
zeggen. De oude overheidspen
sioenen zijn op I januari 1957 op
getrokken en zij zijn een ogenblik
waardevast geweest. Maar daarna
zijn ze weer steeds verder afge
zakt. Dit is nu gedeeltelijk verhol
pen met een verlaging van het
aanpassingspercentage.
TJoe kan de overheid de gepen-
lx sioneerden behoeden voor een
voortdurende waardedaling van
hun pensioen? Door het pensioen
waardevast te maken. Dat ziet nu
zelfs prof. Oud in. Maar waarde
vastheid en volledige uitkering
van de pensioenen en de AOW"
laten zich moeilijk verenigen. Met
andere woorden; de verkiezings
leuze van de WD van 1959 en de
verkiezingsleuze die deze partij in
1963 za! aanheffen kloppen niet
met elkaar..
Minister Toxopeus zit in de
knel. Misschien zwijgt hij erdaar-
om maar over. Maar zo lost men
geen problemen op.
TJet binnen de Volkspartij voor
Vrijheid en Democratie op
gerichte Liberaal Democratisch
Centrum heeft een aantal prin
cipiële uitgangspunten bekendge
maakt. Op belangrijke punten
herkent het socialisme zich beter
in dit program dan het liberalis
me, dat in de WD de boventoon
voert.
De gedachte dat opeenhoping
van macht, vooral van ongecon
troleerde macht, zowel in de poli
tiek als in het bedrijfsleven moet
worden tegengegaan, heeft in de
VVD- nooit geleefd. Tenminste
voor zover het om macht van het
bedrijfsleven gaat. Wat er over de
hervorming van de onderneming
wordt gezegd, staat in toon en
strekking niet ver af van wat van
socialistische kant wordt bepleit.
W/ij willen daarmee niet zeggen
dat deze liberalen meer so
cialisten zijn dan liberalen. Mo
gen zij zelf alstublieft uitmaken
hoe zij zich willen noemen?
Maar we! is duidelijk dat dit
liberalisme van andere aardis dan
het conservatisme dat in de VVD
de toon aangeeft. Hier zijn men
sen aan het woord die niet tevre
den zijn met de bestaande maat
schappij en die vooruit willen
denken.
Geen wonder dat de term links
en rechts-liberaal ineens burger
recht schijnt te krijgen. De tegen
stelling conservatlef-vooruitstre-
venü komt binnen de liberale
partij tot leven. Deze tegenstel
ling heeft in deze partij een bij
zondere betekenis. Voor zover de
WD optreedt ais belangenpartij
van de beter gesitueerden is zij
conservatief. Het valt daarom te
verwachten dat de progressieve
groep een zware strijd zal hebben
te voeren. Hoezeer zij zich ook de
drager weet van het betere stuk
der liberale traditie.
Advertentie I.M,
