Sclieveningse Pier - Kurhaus - Carré - Houtrust - Pier Vlissingen.
mmm
si
met
eigen geld
Carré bij Zwoismans
Landbankconcern
Zaak-Arcen:
ook vrouw
gearresteerd
4
Buurt- en stadsgenoten
helpen Haagse weduwe
U
In kaart
I
zuiverste 1 LEXINGT0
tabakken
Na 4 jaar
HET VRIJE VOLK DONDERDAG 14 MAART 1963
PAGINA 3
De pier in Scheveningen in
bezit, plannen voor een
pier in Vlissingen, belangstel
ling voor een te bouwen pier
bij Rome, een torenflat in
Amsterdam als onderdeel
van het nieuwe gebouwen
complex van Het Parool
een 130 meter hoge kantoor-,
torenflat in Den Haag.
Indrukwekkende lijst
Enkele tegenslagen
wmm
tmimÈÊm
Ook de Scheveningse Pier is eigendom van het Zwolsman-Landbank-concérii
40 miljoen-plan
Ook op Walcheren
Geruchten wilden, dat
Zwolsman de grond wenst om
er 'flats' te bouwen. Maar het
zou ons niet verbazen, als de
slimme 'Reindert' kon een
moeder voor zo'n man een be
tere naam kiezen? in de
radiostad nog andere moge
lijkheden'ziet.
in uw i
Laatste aanwinst van he$ Zwolsman Landbank-concern:
Theater Carré in Amsterdam.
ZWOLSMAN roert in onroerend goed
(Van onze sociaal-economischs
redactie)
Het is een typerend beeld voor
het Zwolsman-Landbankconcem,
dat zijn belangstelling in alle rich
tingen uitspreidt, in vele projecten
ls geïnteresseerd,
In een verbijsterend tempo is het
allemaal gegaan, nadat Zwolsman,
die eerst nog met veel succes een
grote combinatie in de aannemers-
wereld tot stand bracht, de Inter-
vam, enige jaren geleden voor en
kele miljoenen de exploitatiemaat-
schappij voor onroerend goed De
Landbank overnam.
Onroerend goed, Waar Zwolsman
optreedt, schijnt dit associaties met
stilstand opwekkende begrip nauwe
lijks meer bruikbaar. Vast staat in
elk geval, dat zijn schier onverza
digbaar lijkende kooplust grote be
roering heeft gebracht- onder de be
zitters van "steencomplexen en on-
der de eigenaren van bedrijven in
de Horeca- en de amusementssector.
Verrassend waren de eerste be
richten: Zwolsman koopt het Haag
se gebouw voor Kunsten en Weten
schappen, en de bioscoop Oöeon,
Zwolsman neemt de Grondbrief-
bank en andere exploitatiemaat
schappijen voor onroerend goed
over, Zwolsman. koopt het oude .In
donesische ambassadegebouw Bac-
kershagen en dan alles overtref
fend: Zwolsman koopt heel Scheve-
ningen op.
Pat laatste lijkt een ietsje over-
drcVbn, maar wie de indrukwekken
de lijst ziet var Horecabedrijven,
die vallen onder de met een fors
bod overgenomen Exploitatie Maat
schappij Scheveningen, ontdekt er
toch een grote kern van waarheid
in: het Kurhaus, de Fier, het Pa
lace Hotel, Hotel Rauch, Savoy Ho
tel, Grand Hotel, het Solarium,,
Palace Bar, Palais de Dance, Café
du BouJeyard, Oranje Galerij, café
restaurant Boschlust, het Circus.
Aan het Haagse bezit en mis
schien zijn wij nog onvolledig ook
is intussenhet- bekende tentoon
stellingsgebouw Houtrust, annex de
kunstijsbaan etc. toegevoegd.
Zijn interesse voor de aanleg van
zelfs een pier ln Castelfusane bij
Kome deelname van 50 pet. in
een Italiaanse maatschappij
toont naast de Scheveningse belan
gen wel aan. dat Zwolsman voor
zijn ondernemingen vooral veel mo
gelijkheden ziet in het massale toe
risme, dat zich op de kuststreken
richt. We zwijgen nu nog over de
enorme saneringsplannen voor -
Scheveningen. die onze grootste
badplaats, samen met.de in een ver
gevorderd stadium gereedliggende
plannen- voor de bouw van nieuwe
grote" vermaakcen tra. langs de bou
levard, een capaciteit zullen geven,
die de huidige vele malen overtreft.
Bovendien zuilen ze Scheveningen
attractiever buiten het traditionele
seizoen moeten maken.
In Egmond beschikt het Land-
bankconcern over een lap grond
voor de vestiging van een hotel en
volgens insiders maar wie zal
het precies weten, waarmee Zwols
man ons morgen verrast wordt
er gewerkt aan plannen voor een
groot vermaakeentrum in dat deel
van Noord-Holland.
torenflat van het Parool-complex
door Zwoismans Grondbriefbank ge
financierd. geëxploiteerd en gedeel
telik ook betrokken zal worden,
meer aandacht kregen enige aan
kopen in de Horeca-sector. Van de
faroilie-N.V., Chawinka, werden het
bekende Lido bij het Leidseplein en
het restaurant San Marco in de
Vijzelstraat gekocht. 'Ze werden mij
aangeboden,' zei- Zwolsman, *en ze
pasten in de opzet van ons concern.'
Wie de opzet van dit expansieve
concern kent, zal het niet verbazen,
als de Landbank binnenkort voor
het Leidseplem-vermaakcentrum
j met vergaande plannen onder
andere hotelbouw, combinatie van
horecabedrijven enz. komt. Bo
vendien biedt Carré grote mogelijk
heden voor verdere extensie.
Tussen deze aankopen en het
ontwikkelen van nieuwe projecten
door maakte de Exploitatie Maat
schappij Scheveningen de werk
maatschappij van dé Landbank in
de Horecasector en voor de ontwik
keling van projecten ook nog de
deelneming in het grote hotel Con
tinental in Parijs, dat geheel ge
restaureerd zal worden, bekend.
Een paar tegenslagen moesten
intussen verwerkt worden: het bod
op de grote exploitatiemaatschappij
voor woon- en winkelhuizen. Ge
meenschappelijk Bezit leidde, slechts
tot een minderheidsbezit van 25 pet.,
omdat de Friesch-Groningsche Hy
potheekbank met een hoger bod de
meerderheid verwierf. De pogingen
de Terminus-hotelcombinatie met
drie hotels in Utrecht en één groot
hotel in Den Haag over te nemen
strandden op de belangstelling en
de activiteit van de Amsterdamse
bankier Fehmers.
Zwoismans Landbank het werk
delegerend aan de grote dochter
ondernemingen de Grondbriefbank
en de Exploitatiemaatschappij
Scheveningen is intussen betrok
ken bij de bouw van 1700 woningen
in Den Haag, bij de bouw van
1400 woningen in Tilburg, en bij het
zich in een vergevorderd stadium
bevindende plan voor de bouw van
het complex Du Soleil bij Arnhem,
dat een kantoorgebouw, een parkeer
garage, 64 flats en 15 winkels om
vat.
In Frankrijk werd een 50%
deelname verworven ln een maat
schappij, die daar woningen gaat
bouwen.
Naast de saneringsplannen voor
het Kurhauscomplex en de bouw
van nieuwe vermaakeentra in Sche
veningen moet dan nog worden ge
noemd de opdracht, die aan het
architectenbureau Van den Broek
en Bakema is gegeven om op de
plaats van het Circus in Scheve-
sem
ningen een sporthal met daarboven
kantoren te bouwen, zoals onlangs
bekend werd. Intussen fluistert men
in Scheveningen. dat Zwolsman al
weer van dit plan is afgestapt en
iets bijzonder spectaculairs aan
het voorbereiden is.
Vergeten we de andere plannen in
Den Haag. waarvan men zich in de
Residentie bij de veelheid van plan
nen soms afvraagt, wat er alle
maal van terecht kan komen, dan
lijkt de kans op realisatie van één
zeer groot object thans zeer nabij.
In het te saneren stadsdeel bij
Spui en Nieuwe Haven wil de Land
bank een 40-miljoenplan, dat als
zovele andere objecten ls ontworpen
door de Italiaanse architect P. L.
Nervi onder andere een schouw
burg, een groot hotel, een warenhuis,
een kantoorpand van 17 etages, een
parkeergarage voor 1000 auto's, win
kels en restaurants bouwen.
In aanbouw het eerste gedeelte
komt binnenkort gereed is thans
een zeer groot winkelcentrum bij
Rijswijk. De plannen voor de bouw
ls je éénmaal rijk genoeg bent, heb je geen geld meer nodig.' Reint
fx Zwolsman, de nu 52-jirlge oud-aannemer, oud-makelaar, die ons land
verbaast met de ene grote koop na de andere zal het kunnen beamen.
Zijn zaken gaan na zo goed, dat hij zelfs in staat is zich vele grote ob
jecten aan te schaffen zonder er een cent voor op tafel te leggen. Het Am-
sterdamse Carré is hiervan het laatste voorbeeld. Zijn grote Landbank-!
dochters, do Exploitatie Maatschappij Scheveningen en de Nederlandse
Grondbriefbank-spectaculaire aankopen van.,het vorige jaar - worden
thans zo hoog gewaardeerd, dat hun waarde nauwelijks meer in Slinkende
munt is uit te drukken.
Duidelijker al tekent zich de be
langstelling van Zwolsman af in
meer zuidelijke richting, waar hij
grote mogelijkheden op Walcheren
ziet. Hotel Brittannia in Vlissingen
is overgenomen. Bij deze Zeeuwse
havenstad zal een pier van 142
meter lengte worden gebouwd. In
Westkapelle wordt voor het Land-
bankconcern een motel gebouwd en
in Vrouwenpolder heeft de groep
25 ha grond verworven, waarop
bungalows gebouwd zullen worden.
Heeft het in Amsterdam wat
ïninder de aandacht getrokken, dat
de straks hoog boven de gebouwen
"mn de Wibaut-allee uitrijzende
y wolsman is in staat nieuwe projecten die hij wil aankopen, desgewenst
*-* met zjjn eigen fabrikaat "papiergeld', met nieuw uit te geven aandelen
EMS of Grondbriefbank, te betalen. Aandelenruil noemt men dergelijke
transacties, die al vanouds voor grote
goed bekend staande ondernemingen
de goedkoopste manier van overname
van dure objecten vormden. De aan
deelhouders van de NV Chawinka, de
eigenaresse van de Amsterdamse grote
horecabedrijven Lido en San Marino
bij voorbeeld, ruilden hun aandelen
in een bepaalde verhouding in voor
nog niet geplaatste aandelen EMS.
Dat kost de Zwolsman-groep geen
cent behalve wat papierkosten.
Een verslaggever yan het Handelsblad stelde enige weken geleden de
heer Zwolsman de nauwelijks mis te verstane vraag: "De verwerving van
de N.V. Chawinka door middel van aandelen EMS doet veronderstellen,
dat u belang hebt bij een hoge beursnotering van EMS7'
De heer Zwolsman antwoordt, dat een dergelijk bod geen verband hoeft
te bonden met de hoogte van de koers, hij *kan evenwel niet ontkennen,
dat de aantrekkelijkheid van de ruil door een hoge notering toch wel wordt
vergroot.'
T"\e aandelen van Zwoismans grootste dochteronderneming waar de
hele boreea-sector van zijn concern in is ondergebracht de Exploi
tatie Maatschappij Scheveningen. zijn sinds Zwolsman zijn bod heeft ge
daan, enorm in beurswaarde gestegen en een gezocht speculatieobject
geworden. Gezocht, want in particuliere handen bevindt zich nog maar
een zeer klein aantal en alleen dat al kan een verklaring zijn van de mis
schien wat kunstmatig hoog gehouden koers, die ze nu bH fusie tot een
bijzonder aantrekkelijk ruilmiddel maakt.
van een groot winkelcentrum in de
nieuwe Haagse wijk Mariahoeve
vertraagd door uitblijven van bouw
vergunningen en moeilijkheden over
de grondprijs zijn allerminst ver
geten, terwijl de Landbank binnen
kort met nog drie winkelcentra in
het Haagse conglomeraat hoopt te
beginnen. Voor de exploitatie van
de winkels is een aparte dochter
n.v., Wibr." opgericht, die onder
andere cbir differentiatie in de
huurtaricven zai streven naar een
goed harmoniërend geheel van ver
schillende soorten, winkels.
In totaal heeft het Landbank-con-
cem thans voor "een bedrag van
j 200 miljoen aan projecten in uit
voering, terwijl voor een even groot
bedrag in voorbereiding is.
In Hilversum is het oude Palace-
hotel aan de 's-Gravelandseweg
aangekocht, maar waarschijnlijk
niet. zoals men te snel zou con
cluderen om ook hier een Horeca
bedrijf te exploiteren.
!-• j* „'r.' v* '-J-
(Van een onzer verslaggevers)
In de zaak-Arcen, waarin tijdens
een vechtpartij een invalide arbeider
het leven verloor, is gisteren ook de
vrouw van het slachtoffer gearres
teerd.
Kort na het misdrijf werd vrijdag
nacht reeds de 43-jarige landbouwer
J. L. aangehouden, die spoedig be
kende de arbeider, d$.45-jarige P. G.
H. Knippenberg, met een baksteen te
hebben neergeslagen. Het lichaam
had hij in een put achter de woning
van de heer K. geworpen.
Het motief voor de moord is vol
gens de Roermondse officier van Ju
stitie, mr. W. Uiterwaal, gelegen in
minnenijd. De vrouw van het slacht
offer zou een verhouding hebben met
de landbouwer L„ op wiens bedrijf zij
ai enkele jaren werkte.
De vrouw, die veertig jaar is, en
Duitse van geboorte, heeft dinsdag
nner na Karrwofonic V,
Advertentie I.M.
woorden
maar daden I
m-w/.
CI GAR ETTSS
AMERICA'S BESTTOBACCCS
(Van onze sociaal-economische redactie)
De overname van het bekende Amsterdamse theater Carré door
het Zwolsman-Landbankconcern is thans definitief. Met een meer
derheid van aandeelhouders is overeenstemming bereikt over omruil
van aandelen Carré in aandelen van de Exploitatie Maatschappij
scheveningen, een dochteronderneming van de Landbank. i
Voor vier aandelen Carré worden
drie aandelen EMS verkregen. Op
oasis van de laatste beurskoers van i
aandelen EMS. 850, valt een over-
namewaarde van ruim 2.2 miljoen
te berekenen voor het 350.000 no
minaal grote aandelenkapitaal van
Carre.
Voornaamste aandeelhouders van
het theater zijn de familie Wunnink,
de Amstelbrouwerij en de Amster
damse commissionair in effecten G.
E. v. d. Werff, die ieder ongeveer
een. derde deel bezitten. Andere aan
deelhouders kunnen hun aandelen in
dezelfde verhouding ter omwisseling
aanbieden of in contanten uitgekeerd
krijgen legen een koers van'562,5%.
Dit is echter een slechtere rui] dan in
aandelen.
Naar wij vernemen zal er in de ex
ploitatie van Carré geen wijziging
worden gebracht. De heer Wunnink
bluft met de directie belast. Reeds
geruime tijd bestaat er. tussen Carré
en de Landbank-dochter EMS inten
sief contact over programma's. Het.
moet echter zeer waarschijnlijk wor
den geacht dat het Landbankconcern
Carre ook een zeer aantrekkelijk be
zit acht vanwege de gunstige liggiu»
en de mogelijkheden die de directe
bieden13 V°°r verdere uitbl'riding
T")e Nederlandse radio en televl-
XJ sie zijn te vergelijken met een
zeeman, die met behulp van
intuïtie de (ether)golven bevaart.
Hij is een goed en ervaren vak
man, weet ongeveer het doel. dat
hij bereiken wil, maar de wegen
naar dat doel zijn niet in kaart
gebracht. Toch vindt hij ze
meestal wel en daar heeft hij dan
s'n intuïtie voor.
Het schip van de Nederlandse
radio en televisie heeft beslist be
kwame stuurlieden, maar die
moeten ook nogal eens op hun
intuïtie varen. Wat weten ze
om alle vergelijkingen weer los
te laten in feite van hun pu
bliek, van de luister- en kijk
gewoonten. van het hoe en waar
om ais bepaalde programma's
torens van brieven opleveren en
andere geen enkele reactie?
De omroepverenigingen hebben
elk voor zich wel een indruk van
de situatie. Wij denken aan de
VARA. voor wie het contact met
de leden van de Vereniging nog
reële inhoud heeft. Bi' de AVRO
doet men althans pogingen ora
te weten wat er leeft,, als er weer
eens een flinke ruzie is ontstaan.
De KRO heeft steekproeven ge
nomen. Maar het Nederlandse
publiek is beslist niet 'in kaart
gebracht.'
De opdracht van NRü en NTS
aan de Centrale van Sociaal
Wetenschappelijk Onderzoek
op een tactisch goed ogenblik ge
plaatst is daarom een ap
plausje waard. Het zal in de aan
vang vooral gericht zijr. op de
lange weekeinden. Radio en tele
visie houden al terdege rekening
met wat men het 'veranderde ge
dragspatroon' noemt. Ze tasten
echter nog naar het hoe en'waar
om. De mate van het effect van
de weekendprogramnia's Is nog
vrijwel onbekend.
Het 'diepgaande' onderzoek
heeft de bedoeling daar wat licht
in te brengen. Vaak leveren de
resultaten van dergelijke onder
zoekingen niet veel meer op dan
bevestiging van vermoedens, soms
komen ook verrassende gegevens
te voorschijn. Men zal cr zijn
voordeel mee kunnen doen. zeker
ook als men de gevaarlijke klip
pen en stroomversnellingen her-
kent. Bekwame stuurlieden heb
ben daar toch wel behoefte aart,
al ls dan op weg naar het doel de.
Intuïtie 'meegenomen'.
gelijk boosdoeners door, een ge-
heimzinnige macht -.'gedreven
telkens weer terugkeren naar de
plaats waar. zij kwaad "hebben
aangericht, zo kan men in 'KVP-
kringen blijkbaar niet nalaten!
telkens weer over de woningbouw
te spreken.
Wij herinneren ons, dat de KVP
in 1959 de verkiezingen is inge
gaan met de leus: 'Wij willen
alles op alles zetten om in de
komende vier jaar een einde te
maken aan de woningnood.'
Maar in de partijraadsvergade
ring van de KVP van jl. zaterdag
heeft de heer Andriessen (dus vier
jaar later) gezegd, dat hij niet de
illusie wil wekken, dat de woning
nood onder het volgende kabinet
volledig zal worden opgelost. Dat
klinkt al hee! wat bescheidener.
En dat is begrijpelijk. Want hef is
met de woningbouw in de afge
lopen vier jaar hollend achteruit
gegaan.
T?n toch, zo peinsde de heer
Andriessen hardop, was het
program, waarmee V et kabinet-
De Quay in 1959 op dit stuk
kwam. zeker acceptabel. D.t is
echter niet geheel waar. Reeds
aanstonds is van de kant van de
PvdA gewezen op de gevaarlijke
koers die het kabinet, ook op bet
stuk van de woningbouw, voer.
Die waarschuwing was niet over-
rmdig.
Gedurende de regeringsperiode
van dit kabinet is minister Van
Aartsen, die feirelijk niet anders
gedaan heeft dan het regerings
program uitvoeren, door de
Tweede Kamer enkele malen ge
dwongen bij te sturen. En nog is
het resultaat allertreurigst.
Dat geldt voor de woningwet-
bouw. die van 49.000 in 1958 daal
de tot ruim 27.000 in 1962. Het
geldt ook voor .'j premiebouw.
A is de heer Andriessen vergoe-
lijkend zegt, dat de poging om
ook in de premiebouw goed
kopere woningen te bouwen voor -
een deel geslaagd is, is zelfs dat
maar heel betrekkelijk. In 1958
rijn er ruim 37.000 premiewonin
gen tot stand gekomen en in 1962
iels mper dan 25.00G. Dat was dus
ook mis.
Natuurlijk Is het kabinet-De
Quay met minister Van Aartsen,
die een hand had waar alies uit
liep, niet gelukkig geweest. Maar
de grondfout .ag bij het hele
kabinet en zijn program.
l'Vfln OOTl AiIIVAv
(Van een onzer verslaggeefsters)
De 67-jarige Haagse weduwe me
vrouw J. van der Veer-van der Horst,
die maandagnacht niet kon slapen
van verdriet om het verdwijnen van
haar AOW voor drie maanden, een
bedrag van 600. kon gisternacht
weer niet slapen.
Toen was het echter van blijd
schap, want ze had haar centjes te
rug, en zelfs meer dan. het oorspron
kelijke bedrag. Een groot aantal Ha
genaars, ontroerd door de narigheid
die haar is overkomen, hebben met
bijdragen van 1.. loc 7 100.- in een „k°ien f bebben gebracht by
dag tijd bet verlies goedgemaakt. rumstraat Van Limburg Sti-
dag tijd bet verlies goedgemaakt.
Mevrouw Van der Veer raakte haar
geld kwijt, toen ze het maandag per
ongeluk in een doos op de vuilnis
bak liet liggen. De vuilnisbak werd
geieegd en de inhoud ging bij de
vuilverbranding in rook en vlanunen
op -- weg geld.
De hervormde predikant ds. J. H
Boerlljst in Den Haag begon, nadat
het trieste bericht in de dagbladen
had gestaan, een inzamelingsactie
Qie nog sneller en succesvoller liep'
dan de kaartverkoop voor Feiien-
ooid— Reims. Gisteren al kon d.t
"OeiiDst de weduwe ƒ600.- brengen
plus nog wat extra voor de schrik'
Buurt- en stadgenoten bleken toe"
al diverse partijtjes levensmiddelen
en kolen te hebben gebracht by
Voor budragen, die nu nog bin-
nenkomen, zal ds. Boerlijst- een goede
bestemming kiezen.