Ongedekt verlies KLM
is al ruim 100 miljoen
WAJANG
FUTURA
Weggelopen psychopaat
randt jongetje (6 jaar) aan
Voor f80.000 aan hoeken gevonden
ontdekt enorme
in porno
Yr
a s en over.
strijkgeld
Rotterdam lijdt aan grootheidswaan
☆VRIJ SPEL
K vK-tele gram
over Gasunie
Vrouw overlijdt
na botsing
1
I
Luns: Niet al te
optimistisch
over handel
met Indonesië
Auto rijdt tegen
boom: 2 doden
Geen animo van
17-jarigen voor
baan bij politie
nieuw %RA"|N-
vLoinis
PLANTEN
MARGARINE
Sclioolvlootdagen
van de marine
.2 3
Vervroegd verlof
uitsluitend voor
eelite bouwvakkers
JPengel informateur
Surinaams kabinet
ff Jen Hoeve
naadloze tapijtweeïde van plint tot plint
üicicfafeiB?
Amerikaans Sieutelspel
vrijdag!
HÉT VRIJE VOLK WOENSDAG 17 APRIL 1963
PAGINA 3
vv onaamnana'
J® HIH
Meent 129 Rotterdam
tel. 136105
ZOET FRIES BRABANTS
VOLKOREN ROZIJNEN
ZWART ZOUTARM
O
Lont geroken
Neem een
briefkaart en
een postzegel
van f 1.-.
Bewaar deze
sleutel en iet
op de adver
tentie van a.s.
(Van onze parlementsredactie)
In de afgelopen jaren waren de grote reserves al verloren gegaan.
Y°?r l^ort nog' meer dan ƒ150 miljoen, maar waren eind
1961 al teruggebracht tot 12 miljoen.
Het grootste deel van de nominate waarde van het aandelenkapi
taal van de KLM 14a miljoen) moet voor het moment als ver
loren worden beschouwd.
Het verlies over 1962 ongeveer
"5,5 miljoen tegen het vorige jaar
16,6 miljoen heeft ook deze laat
ste twaalf miljoen opgeslokt. Op de
balans per eind januari staat dan
ook een verliessaldo van rond 59
miljoen, dat niet meer van de reser
ves kon worden afgeboekt.
Advertentie I.M.
(Van een onzer verslaggevers)
De Kamers van Koophandel In
Groningen, Friesland en Drente
nebben een telegram aan de minis
ter van Economische Zaken, gezon.
den, waarin ze erop aandringen dat
net hoofdkantoor van de Gasunie
in Groningen wordt gevestigd'en dat
liet Noorden door ten minste één
vertegenwoordiger bij het bestuur
van de Gasunie wordt betrokken.
De kamers geven blijk van verwon
dering dat het noorden niet was ver
tegenwoordigd bjj de stichting van
ue Gasunie en dat er geen oorder*
ling m het college van commissaris
sen zit. 'Met grote verontwaardiging'
.SP de Kamers vernomen dat het
hoofdkantoor van de Gasunie niet
in Groningen zou komen.
Inmiddels moet erop worden gere
kend, dat het eerste kwartaal alweer
een verlies van rond ƒ40 miljoen
heeft opgeleverd. Volgens de balans
waardering is dus al rond 100 mil
joen van het 145 miljoen grote aan
delenkapitaal verdwenen.
Zou de KLM op dit moment tot
liquidatie of tot inkrimping op grote
schaal moeten besluiten, dan zou men
een groot deel van het bezit aan vlie
gend materiaal, gebouwen etc. lager
moeten, waarderen dan thans ge
beurt.
De KLM wordt thans In de lucht
gehouden door de garanties, die de
regering op grote schaal voor geld
leningen heeft willen verstrekken.
Die garanties gaan tot een totaal
bedrag van ƒ425 miljoen, inbegrepen
een voor noodgevallen toegezegde le
ning van ƒ50 miljoen.
Het jaarverslag over 1962 vermeldt
een stijging van de produktie met
9 maar de inkomsten stegen als
gevolg van een verdere verschuiving
naar de goedkopere categorieën met
slechts 3
Enig optimisme
Niettemin ljjkt enig optimisme ge
rechtvaardigd, al is de toekomst voor
de KLM nog zeer onzeker.
Ondanks een verdere stijging van
de produktie kan de directie nl. in
tegenstelling met voorgaande jaren
een daling van een aantal belang
rijke kostenposten melden, waaronder
een grote post personeelskosten. De
bezuinigingsmaatregelen worden met
kracht voortgezet.
(Van een onzer verslaggevers)
De koninklijke marine houdt
schoolvlootdagen, waaraan 620 leer
lingen van de twee hoogste klassen
van het middelbaar onderwijs deel
nemen. Van vandaag tot en met
vrijdag zullen onder meer bij gun
stig weer zeetochten worden ge
maakt op de Jagers Groningen en
Utrecht en de kruiser De Ruyter.
Tussen Den Helder en .IJmuiden
en tussen TJmuidén eri Rotterdam.
Op het programma staan demon
straties'met vliegtuigen, het leggen
van rookgordijnen en het overgeven
van lichte lasten van het ene schip
naar het andere.
(Van een onzer verslaggevers)
Als gevolg van een verkeersonge
vai is dinsdagavond laat de 41-jarige
mevr. Arends-Van den Donk (echt
genote van de commissaris van po
litie uit Maastricht) in het St. Jo-
sephziekenhuis in Eindhoven overle
den.
Mevr. Arends reed met haar volks
wagen dinsdagavond over de rijks
weg Valkenswaard-Aalst. Daar werd
ze betrokken b(j een frontale botsing
met een vrachtauto uit Bergeyk.
In het ziekenhuis is zij later over
leden.
Haar zes-jarig zoontje dat ook in
de auto zat is ér ernstig aan toe. Hij
liep een schedelbasisfractuur op.
fn Milaan heeft de politie dins
dagavond. een aantal jonglui gearres
teerd die een betoging hielden voor
het Spaanse consulaat. De betogers
protesteerden tegen de gevangen
houding van de Spaanse communis
tische leider Julian Grimau.
Advertentie I.M.
Uw Grundlg specialist
Radio TV - Recorders
IQ Ams'erdam Rotterdam UtrechtBussum - Delft
Onze GRUNDIG speciaalzaken hebben een eigen technische dienst
wam mm mm ma km mm m m— mm m «en mi■■nu w
(Van een onzer verslaggevers)
Naar eerst gisteren bekend werd gemaakt, heeft een 46-jarige geestelijk
gestoorde die met proefverlof bij een gezin in Dieren was ondergebracht,
zich op eerste paasdag in een bos bij het Eindhovense stadsdeel Woensel
ernstig vergrepen aan een zesjarig jongetje.
Het jongetje, dat met een bier-
(Van onze parlementsredactie)
Minister Luns heeft geen aanwij
zingen over de houding, die Indone
sië zal aannemen ten aanzien van
een hervatting van de economische
relaties met Nederland. De bewinds
man schrjjft dit in zjjn memorie van
antwoord aan de Eerste Kamer naar
aanleiding van vragen over zjjn be
groting.
De regering weet van Initiatieven
van het Nederlandse bedrijfsleven
om de handel met Indonesië te her
vatten. Zij hoopt, dat Indonesië de
beperkingen, opgelegd aan de Ne
derlandse scheepvaart en het bank
wezen binnenkort zal opheffen.
Mr. Luns waarschuwt tegen te op
timistische gedachten over het her
stel van de handel met Indonesië.
Hi) verwacht, dat slechts geleidelijk
nieuwe contacten kunnen worden
gelegd.
Voor zover bekend zijn geen Ne
derlandse schadeclaims ingediend bij
de Indonesische commissie, die scha
devergoedingen wegens nationalisa
tie moet vaststellen. Het Nederland
se bureau voor deze claims heeft
reeds 120 opgaven van bedrijven ont
vangen. Men verwacht er uiteinde
lijk rond 900, Afzonderlijke personen
dienden reeds 1150 formulieren in
waarvan er 200 (tot een totaal be
drag van een half miljard gulden)
in behandeling zijn genomen..
DEN HAAG (ANP) Dienstplich
tigen die faciliteiten wensen wegens
hun werkzaamheid in de woning
bouw moeten voor hun opkomst
werkzaam zijn geweest als bouwvak
arbeider.
Dit antwoordt minister Visser het
Tweede Kamerlid Van Eibergen (a.-r.)
dat wagen had gesteld over het ver
vroegde verlof.
De minister wil bij land- en lucht
macht niet verder gaan dan het ver
lenen van vervroegd verlof aan dienst
plichtigen ^ie op 16 april 1963 ten
minste twaalf of vijftien maanden
diensttijd hebben vervuld.
Voor de zeemacht behoudens
enige zeer specialistische categorieën
wil hij niet verder gaan üan het
verkorten van de eerste oefenings-
duur met drie maanden voor de
genen die dit jaar zouden vertrekken
met groot verlof.
Indien faciliteiten noodzakelijk wor
den geacht ten behoeve van hen die
werkzaam zijn in de toeleveringsbe
drijven voor de woningbouw, zullen
de verzoeken incidenteel worden be
zien, omdat hier een algemene rege
ling niet mogelijk is.
ROERMOND (ANP) Gisternacht
Is in de gemeente Reuver een Duitse
auto tegen een boom gereden. Twee
van de Inzittenden zijn bij dit onge
luk om het leven gekomen: de 23-
jarige metselaar H. j. Bultman uit
Lintfort (Ddld.) en de 30-jarige P. J.
Pcell, uit Weert die als kelner werk
zaam is in Lintfort. Zwaar gewond
werd de 21-jarige R. Bon, eveneens
uit Lintfort.
AMSTERDAM (ANP) De mulo-
scbolieren die dit jaar hun eindexa
men doen, hebben weinig belangstel
ling voor een baan bij de poiiiie.
De wervingsactie die door middel
van een boekje van het ministerie
an Binnenlandse Zaken in het hs'e
and in de muio-examenkiassen is
gevoerd, heeft in de grote steden
veinig resultaat opgeleverd.
De Amsterdamse politie die een
personeelstekort van 400 man heeft,
en die door de ministeriële beslis
sing om 17-jarigen tot de politie toe
te laten hoopte op een aanwas van
100 tot 200 jongeren, heeft tot nu
toe slechts 35 reacties ontvangen. Er
waren maar 15 serieuze sollicitan
ten bii.
Zo te zien kijkt minister Luns diep
in het glaasje van de speciale afge
zant van president Kennedy, de heer
Livingston Merchant.
Men beweert dat de minister aan
de Amerikaanse gasten uitlegde wat
„oude klare" in het Amerikaans be
tekent.
Wie ziet hoe de Amerikaanse per
manente vertegenwoordiger bij de
NAVO de heer T. Finletter midden)
zijn glaasje tijdens deze explicatie
wegmoffeltwordt nieuwsgierig
naar deze vertaling.
PARAMARIBO (ANP) Gouverneur
Currle van Suriname heeft de heer
J. A. Penge! (NFS) verzocht ais in
formateur te willen optreden voor de
te vormen Surinaamse regering.
De heer Pengel heeft het verzoek
aanvaard. Hij zal de mogelijkheden
nagaan om een "kabinet op brede
basis' samen te stellen.
Vanochtend zal informateur Pen-
gel besprekingen voeren met de ver
schillende politieke leiders. Ook da
heer D. G. A. Findlay (Actiefront)
werd voor een onderhoud uitgeno
digd.
flesje ernstig mishandeld werd aan
het hoofd, moest, in bewusteloze toe
stand in het Eindhovense ziekenhuis
worden opgenomen. Dinsdag kon zijn
toestand weer redelijk genoemd wor
den.
De aanrander, J. R.t die op zon
dagavond reeds gegrepen kon wor
den heeft een volledige bekentenis
afgelegd.
R.. die op 8 april reeds bij het
pleeggezin in Dieren was weggelopen,
verkeerde zelf in de mening het jon
getje te hebben vermoord. Hij zal
voor de officier van Justitie van Den
Bosch worden geleid.
Zondagmorgen vroeg hij het Eind-
novense jongetje hem de weg te wij
zen.Hij nam het vervolgens achter
op zijn gestolen bromfiets mee.
Langs het bospad bij de Koudeho-
venseweg heeft hij het kind aange
rand en bewusteloos op het bospad
laten liggen.
Daar werd het later "«op de dag
door een wandelaar gevonden, die
onmiddellijk de politie waarschuwde,
waarna een uitgebreid onderzoek in
gesteld werd.
De in Brest gestolen bromfiets
werd R. noodlottig. De politie tc Son
kwam het rijwiel op het spoor en
kon R. later op de dag in lichtelijk
beschonken toestand in een café in
Son aanhouden.
Twee gewapende en gemaskerde
bandieten hebben dinsdagavond in
Parijs een overval op een bank ge
pleegd, waarbij zjj een bedrag van
ongeveer 175.000 gulden buitmaakten.
(Van een onzer verslaggevers)
Met de aanhouding van de 45-jarige B. C. H. op Schiphol
heeft de Amsterdamse zedenpolitie een eind gemaakt aan een
handel in pornografische lectuur die reeds geruime tijd in Am
sterdam aan de gang was.
Reeds vorige maand nam de politie voor 80.000 aan boeken
en boekjes in beslag op een adres in de Biesboschstraat.
Het onderzoek naar deze affaire
heeft meer dan een jaar geduurd. In
november 1961 werd H.; die toen
reeds door de zedenpolitie verdacht
Advertentie I.M.
een gezonde smakelijke af
wisseling bij elke maaitijd.
Alle soorten
machinaal gesneden, verpakt
en gesteriliseerd.
Fa. GEBR. TEN HOEVE DEN HAAG
DEN HAAG (ANP) Het lid van
de Tweede Kamer, de heer Vonde
ling (p,v.d.a.>, heeft de minister van
Landbouw en Visserij, tnr. V. G. M.
Martjnen en' zjjn ambtgenoot van
Justitie, mr. A. C. TV. Beerman,
schriftelijk gevraagd of de ministers,
mede gezien in het licht van de jong
ste ontwikkelingen, niet van mening
zijn, dat het uitloven van strijkgel
den bh openbare verkopingen niet
meer passend is fn onze huidige
maatschappelijke opvattingen en of
zij bereid zjjn de wet van, 28 juli 1924
zodanig te wijzigen, dat het uitloven
van strijkgeld wordt verboden.
werd, gealarmeerd door aanhouding
van een andere handelaar in porno
grafische lectuur. De man verdween
in 1962 dan ook naar Parijs, waar
door hij toen a'an arrestatie wist te
ontkomen.
Van Parijs uit werkte hij samen
met een in België wonende Nederlan
der, die een uitgeverij en verzendhuis
van boeken exploiteerde. In het be
gin 1963 kondigde H. aan dat hij zijn
zaken in Nederland weer wilde op
vatten.
Van de zijde van de zedenpolitie
werd hem ev toen op gewezen dat hij,
indien hij de zaken op dezelfde voet
wilde voortzetten, kon rekenen op
aanhouding.
H. zocht toen een andere weg. Via
een vriendin van een van zijn doch
ters kwam hij in contact met- een fa
milie uit de Biesboschstraat. Het
hoofd van dit gezin werd door H. be
naderd met het verzoek om wegens
gebrek aan magazijnruimte voor hem
literatuur in zijn woning op te slaan.
De man, die geen vreemde talen ken
de, wist niet wat de boeken voor in
houd hadden.
Na verloop van tijd verzocht H. de
man uit de Biesboschstraat om voor
hem de verzending van partijtjes
boeken op zich te nemen. De etiket
ten daarvoor kreeg hij toegestuurd,
zodat hij niet anders hoefde te doen
ian de in het Engels en Duits ge
schreven boeken In te pakken en te
verzenden.
De zedenpolitie begon lont te rui
ken toen bleek dat uit het huis in de
Biesboschstraat regelmatig pakken
werden verstuurd via het postkantoor
in de Wijttenbachstraat.
Rechercheurs gingen naar de wo
ning en vroegen aan de vrouw des
huizes of er ook tijdschriften in huis
waren. De vrouw ontkende dit, maai
er waren wel boeken. De rechercheurs
onderzochten de voorraad en namen
'niet minder dan 2650 boekjes, die
voor dertig A veertig gulden per stuk
aan de klanten in het buitenland ver
kocht werden in beslag.
Dat gebeurde einde maart. De ver
dachte was toen. niet in/Nederland.
Om te zorgen dat hi? van deze'zaak
geen lucht kreeg, werd aan de Inbe
slagneming geen ruchtbaarheid ge
geven.
De bewoner van het pand in de
Biesboschstraat werd voor de officier
van Justitie geleid, doch toen bleek
dat deze man helemaal niet wist wat
hij verzonden had en ook niet op de
hoogte bleek van de inhoud van de
boekjes, werd hij vrijgelaten.
De jacht op H. werd voortgezet.
Toen de politie te weten kwam, dat
h(j zaterdag jl. naar Amsterdam zou
komen, werd de marechaussee op
Schiphol ingeschakeld. Vandaar werd
hij overgebracht naar het hoofdbu
reau van politie.
Aavenenue i.m
Het internationale keurmerk voor kwajiteitstapijt
•oort
XHTERTEST Gazon verzetboucli
INXEHTEST Xapada moquette frisé
INTERIESr Norland jacq. wilton
Vraag uw woninginrichter
breedte prijzen
3.80m..2.00in..1,30m. f. 24.60 per m2.
3.80 m. f. 34.50 per m2.
3.80 m. f. 39.75 per m2.
WYERS aid. tapijten.
Advertentie LM.
(ROEIT ZE GENADELOOS UJT
'De mateloze grandeur van
Rotterdam,' zegt mr. Van
der Goes van Naters.
•Daarvoor moet alles wijken.
Die heeft ons de Beer gekost.
En dan te denken dat ze hun
Hoogovens toch niet krijgen,'
Een melodieus-beweeglijke te
norstem. Hij is kort geleden ge
opereerd 'doodeng' bekent hu'.
Zijn huis is geen villa, maar staat
te Wassenaar. Boeken langs de ka
merwand, ook zeer oude. Streven
naar verfijning, cultuur (Franse),
het goede der aarde. Iets met
wijn te horen vergelijken zou uit
zijn mond niet vreemd klinken.
'Het abominabele theewater van
Rotterdam is ons, natuurbescher
mers, als wijn,' zegt hij strijdlus
tig. Hü geeft zijn mening over de
Z.I. ongelijke strijd die de natuur
bescherming ('een verouderde
term') in ons land moet voeren:
'Wij zijn gruwelijk misleid. De
Beer, een staatsnatuurreservaat
van 900 hectare nota bene, is voor
een groot deel vernield. Met dui
zenden oude autobanden Is de duin-
bebossing platgebrand. Waarom?
Om de zucht tot groot doen van
die heren. Van Walsum is onze
grote tegenspeler. Alles moet wor
den ver-Deltaat en ver-Europoort.
Iedereen hief de leus aan: Rot
terdam kan niet veTder groeien
zonder hoogovens.
Nu ja, niet iedereen maar
geen nood, dan heeft Rotterdam
altijd nog zijn wetenschappelijke
'aannemers' die het aan het werk
kan zetten. Het Ned. Economisch
Instituut van prof. Klaassen 'be
wees' dat het hoogoven- en staal-
project er moest komen. (Zoals ze
hebben aangetoond, geheel naar
genoegen van het gemeentebe
stuur van Deventer, dat die stad
maar liefst 250.009 inwoners zou
kunnen krijgen. En zoals ze, ty
pisch Rotterdams, zich ook gauw
over de kwestie-Bijlmermeer heb
ben uitgesproken; die hoefde niet
bfl Amsterdam)..
En nu heeft het hele plan schip
breuk geleden op het afwijzend ad
vies van Franse en Amerikaanse
efficiency bureau's, en de ge
gadigden hebben zich teruggetrok
ken...
Kijk, wij zijn niet tegen in
dustrialisatie. Werkgelegenheid en
welvaart zijn belangrijk. Maar het
welzijn van de mensen ook. Laat
men de industrie spreiden. En
vooral: Iaat men eerst alle belan
gen tegen elkaar afwegen, voordat
men een beslissing neemt. Altijd
weer worden wij uitgemaakt voor
miezerige mannetjes die zich ver
zetten juist als Nederland op
't pant staat een grote daad te ver
richten. Waarom moest die kern
reactor in de duinen bü Petten?
Waarom was een uniek heideland
schap bjjj Dwingeloo preci s de eni
ge plek" waar die monsterlijke ra-
dloseoop kon worden neergezet?
't Ding Is nu al weer verouderd
In Engeland staat een nog Teel
grotere.
Er zijn ook lichtpunten. 0e
landbouw is niet langer onze voor
naamste tegenstander; dikwijls is
overleg mogelijk. Het Staatsbosbe
heer doet prachtige dingen. De
Biesboscb blijft behouden. Nieuwe
problemen vallen over de oude
heen: het bederf van bodem, wa
ter en lucht. Als kamerlid heb lk
naar aanleiding van de Bestrij
dingsmiddelenwet op dit punt
zijn de deskundigen zeer gealar
meerd; kent u het opzienbarende
Amerikaanse boek 'Silent Spring'?
aangedrongen op een allround
braintrust en dito wetgeving op dit
gebied. Als lid van de Zuiderzee-
iaaü kan ik meewerken aan een
Vandaag vrij spel voor mr. 'dr.
M. VAN DER GOES VAN NA
TERS, geïnterviewd door onze
verslaggever KLAAS GRAFT-
DIJK.
De heer VAN DER GOES
VAN NATERS is 62 jaar. Hij is
lid van de Tweede Kamer voor
de Partij van de Arbeid (frac
tievoorzitter 1945-1951) en van
het Europese parlement te
Straatsburg. De Europese een
wording en de toekomst der
Afrikaanse volkeren hebben zijn
grote belangstelling, maar ook
ons eigen land als bedreigd le
vensmilieu; de recreatie; de zui
verheid van bodem, water, lucht,
het behoud van de natuurlijke
schoonheid van Nederland. Hij
is voorzitter van de Contact
commissie voor Natuur- en
Landschapsbescherming.
goede inrichting van de IJselmeer-
polders, waarbij de belangen van
de recreatie en het tot stand ko
men van een harmonische bio
sfeer de aandacht hebben.
Daar gaat het om. De term na
tuurbescherming Is verouderd. Wij
maken niet meer de sentimentele
scheiding tussen de mooie natuur
hier en de mens die al'cs bederft,
daar. 't Gaat ook om de mens.
En de natuur is zijn icvcnsmilieu.
Ik ben een leerling van Teilhard
de Chardln'.
In Nederland zitten we met
enorm veel mensen op een klein
stukje grond. Daarom is het extra
nodig, de infrastructuur van de re
creatie op te bouwen. Maar daar
lopen velen nog dwars doorheen,
Rotterdam voorop! Kijk naar Per
nis: een nachtmerrie. En een
stank! Lekker gezond, juist waar
zoveel mensen wonen. Ze zien
het niet, de leidende figuren daar.
Ze vinden het nog steeds niet echt
de moeite waard voor de werkers
van Rotterdam het leven leefbaar
te maken. Je kunt in Rotterdam
niet eens behoorlijk naar buiten.
Waarom maken zc wél een metro
en niet een 'Rotte-woud'?
Daarom is elk teken aan de wand
ons welkom. Hun slechte drink
water is ons als wijn!
Maar dit is hoopgevend: in Rot
terdam zelf hebben we veel mede
standers onder de gewone bevol
king die a! dat doordrijven moe
zjjn. De Beer is verloren. Alléén
voor die hoogovens, die er niet ko
men, is de Beer opgeofferd; an
dere industrie hoeft niet op zand
grond. Nu weer drijven ze liun zin
door met de Maasvlakte; ze wil
len Rozenburg liefst met een dam
aan Voome koppelen, in plaats van
een scheiding te laten tussen in
dustrie- en recreatiegebied.
Waarom? Is het levensgeluk van
de bevolking niet belangrijker? Ik
vind het typerend hoe schandelijk
weinig service datzelfde Rotter
dam zijn Jonge generatie In Hoek
van Holland biedt."
En let eens op de demagogie
met dat aantal schepen. Eindelijk
25.000 schepen per jaar en nu moe
ten het er weer 30.000 worden
f Ombudsman in het Zweeds. Om
budsman In het Deens, het
woord Iaat zich wel vertalen- De
functie ook?
Het woord betekent: commis
saris. De functie van de ombuds
man Is die van een door het par
lement gekozen zelfstandige func
tionaris tot wie Iedere burger
zich met klachten over de staats
organen kan wenden. .Met klacli-
ten over bejegening door ambte
naren, met klachten over de ma
nier waarop een zaak Is behan
deld.
ïs deze functie ook in Nederland
se verhoudingen te 'vertalen'?
Deze vraag is op verscheidene
plaatsen in studie. De belang
stelling voor het oude Zweedse
Instituut Is groeiend. Denemar
ken en Noorwegen hebben het
Zweedse voorbeeld na de oorlog
gevolgd. Zit er ook wat voor Ne
derland in?
Op ons verzoek heeft mr. H.
H. Kirchheiner vorig jaar In onze
krant een schets gegeven van de
wijze waarop de ombudsman
werkt. In Zweden is hij degene
bij wie men terecht kan mpt
klachten over ambtenaren. Orrt-
dat de rijksambtenaren geen
verantwoording schuldig zijn aan
de minister. Het parlement heeft
geen vat op feilen In het ambte
lijke apparaat.
Dat is In Nederland al dadelijk
anders. Ons parlement kan de
ministers wel degelijk aan het
jasje trekken voor wat er In het
ambtelijk apparaat gebeurt. En
van die" mogelijkheid hebben de
Kamers, vooral door middel van
de Commissies voor de Verzoek
schriften. regelmatig gebruik ge
maakt.
Toch ls er een werkterrein voor
een ombudsman in Nederland. De
contacten tussen overheid en
burger worden zo talrijk, de be
langen die de overheid door haar
ambtenaren laat behartigen, zijn
er zo veel. dat de kans toeneemt
dat een burger zich te kort ge
daan voelt.
I \e ombudsman ls de hoge func-
tionarls met een positie als
die van de procureur-generaal
bij de Hoge Raad, die het open oor
zou kunnen worden en metsten
worden voor de burgers. Hij Zal
het recht moeten hebben zijn
neus in het hele ambtelijke appa
raat te steken. En waar hij con
stateert dat er fouten zijn ee-
maakt of onachtzaamheid (bij
voorbeeld In het beantwoorden
van brieven) ls geweest zal hij die
fouten en feilen aan het licht
brengen.
Op deze manier ziet een com
missie van de Dr. "Wiardl Beek
man Stichting een taak voor de
ombudsman in Nederland, een
taak voor een Commissaris-Gene
raal voor Bezwaren. Natuurlijk
zitten aan het aanstellen van
zo'n functionaris heel wat haken
en ogen. Wat moet hij doen als
de zaak die hem wordt voorge
legd bij de rechter aanhangig is?
Wat is zijn rol als er van een
aangevochten beslissing hoger be
roep mogelijk is. en wat als de
Commissie voor de Verzoekschrif
ten in de Tweede of Eerste Ka
mer al bezig ls met de hem voor -
gelegde klacht?
En hoe zal hij handelen bij
klachten van militairen? En is hij
wel bevoegd bij een klacht over
een semi-overheidsorgaan, over
een ziekenfonds, over het bureau
dat de rij-examens afneemt?
TT et WBS-rapport adviseert
zachtjes aan te beginnen. Het
ls niet de bedoeling, dat de Com
missaris-Generaal weer het hoofd
wordt van een groot ambtena
renkorps. Hij moet persoonlijk te
benaderen zijn. Zijn bureau moet
uit anderhalve man een paar-
dekop bestaan. En die paardekop
is wellicht te ver rangen door een
volijverig secretaris. Hij zal zich
om te beginnen alleen bezighou
den met het rijksapparaat.
Die beperking lijkt ons verstan
dig. Ais het instituut van de grond
wil komen, moet het vertrouwen
verwerven door de degelijkheid en
de snelheid waarmee het werkt.
Ook het ambtelijk apparaat heeft
tijd nodig om aan de Nederlandse
ombudsman te wennen en om de
ze functionaris te Ieren zien 's
een f' ur wiens werkzaamheid op
den duur het gezag van het ambr
teilik apnaraat ten goede zal >-
men.
Terecht verwaeht .e WBS-com-
missie go f.ë vruchten van de pu-
blik-'!e van de bevindingen van
de ombudsman. Zoals het publi
ceren van het verslag van de Re-
nan het oorde»! *">n
deze controlerende instantie ge
zag geeft. Wij hopen dat de
nieuw te vormen regering na de
verkiezingen wat in de ombuds
man ziet. Naar 's lands wijs ver
nederlandst.
Advertentie IJM.
