Conclusie uit dissertatie drs. Ter Hoeven
j SIEBEL
Zwolsman ontkent
conflict in bestuur
- wél reorganisatie
Onlangs afgezwaaiden
voor proefmobilisatie
in dienst geroepen
yoik
Deel Amsterdam
stroomloos
Liberale vraag
over VARA-
uitzending
Minister Cals
uit ziekenhuis
fs
Verloop
Pendel
Vakscholing
Amsterdam
zó lekker CD zó gezond
Jaar voor diefstal
na waarschijnlijke
zelfmoord vriend
„De Nieuwe Linie"
De
GasBuchlJe
HET VRIJE VOLK DONDERDAG 2 MEI 1963
PAGINA 3
(Van een onzer verslaggevers)
Veel meer dan vroeger moeten de havens Amsterdam en Rotterdam op de arbeids
markt concurreren met andere bedrijfstakken.
Het aantal Amsterdammers en Rotterdammers dal in de havens werkt is sneller
gedaald dan in andere bedrijfstakken.
Deze daling is zo snel gegaan, dat men er zelfs niet in is geslaagd met behulp van
pendelarbeiders de behoefte op te vangen.
Dat zUn slechts drie stellingen, die riten vin dt in de zeer uitvoerige studie, die vandaag als
dissertatie is verschenen bij de promotie tot do ctor in de economische wetenschappen aan de
Nederlandse Economische Hoogeschooï te Rotterdam van drs. F. J. A. ter Hoeven.
Dit proefschrift is in feite
het resultaat van het onder
zoek, dat het Sociologisch In
stituut der Rijksuniversiteit te
Leiden onder leiding van prof.
dr. F. van Heek in de Amster
damse en Rotterdamse havens
heeft ingesteld, op verzoek van
de Scheepvaartverenigingen
Noord en Zuid. Met dat onder
zoek is ruim drie jaar gemoeid
geweest. Het had ten doel na te
gaan, hoe de situatie in de ha
venbedrijven was In verband
met de arbeidsmarkt, de inter
ne situatie bij de havenbedrij
ven en het beleid, dat werkge
vers en vakverenigingen voe
ren, altijd met het oog op de
aard van de havenarbeid.
DESIREE
Stadhuisplein 24-26,Coolsingel 50
Nieuwe Binnenweg 227,Rotterdam
2#
met versgebrande
5- hazelnoten, roomcaramel
25ctSJ^ en voliemelk chocolade
r
v r~
-
I
In havens meer verloop dan
in andere bedrijfstakken
De heden middag gepromoveerde
dr Ter Hoeven heeft al het werk,
dat vele onderzoekers hebben ver
richt, tn deze dissertatie bijeenge
bracht. Dissertatie en rapport val
len dus samen.
Reeds eerder hebben wij. in Het
Vrije Volk van 20 en 21 oktober 1962
over een deel van het verrichte werk
gepubliceerd. Er verschenen name
lijk deelrapporten en wat daarin
stond, heeft velen, die met de havens
te maken hebben als werkgevers,
maar ook als vakbondsmensen, een
schok gegeven.
Nu tiet gehele rapport is versche
nen. in een groot boekdeel, dat met
bijlagen en al bijna 450 pagina's druk
beslaat, wordt die eerste indruk be
vestigd.
„Het blijkt, dat in Amsterdam en
Rotterdam respectievelijk slechts 59
en 46 percent van de havenarbeiders
peritief tegenover de havenarbeid is
]"ges?eJd. Bij de handr'-beiers is
liet percentage over het algemeen 75
trt 80 percentDat wijst, zcals prof
Van Heek in «en toelichting en sa
menvatting op het rapport schrijft,
op een geringere tevredenheid met
hun aibeid bij de havenarbeiders,
dan bij de handarbeiders in het al
gemeen.
En omdat de arbeidsvoldoening re-
la tief zo gering is. verwondert het
ook niet, aldus prof. Vam Heek, dat
het verloop onder de havenarbeiders
groot is. Dat is met name het geval
bij de CvA- en SHB-arbeiders, die
dus niet vast bij een havenondeme-
ming werken, maar in deze pools zijn
opgenomen.
Al gedurende jaren is dat verloop
25 tot 30 pet per jaar. Voor Rotter
dam betekent dit, dat In eén jaar
3 500 tot 4 500 havenarbeiders ver
dwijnen, voor Amsterdam 1500 tot
2 000, want in de Rotterdamse haven
verken circa 15 000 mensen, m de
Amsteidamse haven circa 6 000. Door
pendelaars in te schakelen heeft men
dat verloop gedeeltelijk kunnen op
vangen, want uit de stedelijke be
volking kon men de nodige arbeids
machten niet vinden.
Wat kan daarvan de oorzaak zjjn?
Prof. Van Heek zegt daarvan in
overeenstemming met het proef
schrift van dr. 1 ir Hoeven: „De ha
venarbeiders (worden) ook ten op
zichte van andere handarbeiders door
het publiek bijzonder laag geplaatst,
hetgeen zjj zelf trouwens hp el goed
weten."
Over de pendel, die de ontstane te
korten zoveel mogelijk moet opvul
len, wordt gezegd, dat deze „bedrijfs
economisch hoge kosten met zich
biengt" en „misschien niet zonder
sociale nadelen is" Maar de vraag
wordt gesteld, of „de havensteden en
de pendelgebieden in de toekomst
voldoende arbeidskrachten voor de
havens beschikbaar zullen stellen".
Er is grote werkgelegenheid, stelt
het rapport vast Nu zijn er vele lei
dinggevende functional issen in de
havens, die verwachten, dat een laag
conjunctuur in de toekomst een ge
makkelijker arbeidsvoorziening moge
lijk zal maken.
„Zij zien hierbn het overheids
beleid over het hoofd, dat gericht
is op conjunctuurbeheersing," al
dus p'of. Van Heek.
De arbeider wil graag gemechani
seerde arbeid doen. Daarbij is min
der bazentoezicht nodig. Het haven
werk voldoet niet aan die normen en
is bovendien onregelmatig met veel
nacht- en weekeinde-arbeid. Het rap
port noemt in dat verband de loon
politiek tn Nederland voor de aan
trekking van havenarbeiders ongun
stiger dan in het buitenland, want de
geschooldheid weegt zwaarder en de
onaangenaamheden bij de havenar
beid lichter.
De Havenarbeid is zwaar. Onge
veer 90 pet. van de havenarbeiders
hanteert geen machine. Met de on
regelmatigheid van de arbeid blijkt
dat een groot bezwaar te zijn. Het
loon is in totaal wel het hoogste, dat
aan stedelijke handarbeiders wordt
betaald, maar groot is 't niet-vaste
deel van het loon, omdat het vele
toeslagen kent, waarvoor de c.a.o.
geen regels geeft.
Het rapport wijst er dan op, hoe
de enquêtes onder de havenarbei
ders hebben aangetoond, dat zij een
evenwicht tussen prestatie en loon
wensen. En enquêtes onder andere
groepen handarbeiders toonden aan,
dat dezen niet in. de havens wensten
te werken, ook al konden ze daar
meer verdienen.
Ex-havenarbeiders bleken in hun
nieuwe werkkring minder loon te ver
dienen. Slechts voor 30 "pet. van het
enorme verloop bleek het toonver
schil tusser de bedrijfstakken oor
zaak van de veranderde werkkring te
zyn.
Er Is een ander probleem by de
havenarbeid: de bazen. Het rapport
vermeldt, dat twee tot drie maai zo
veel havenarbeiders als industrie-ar
beiders krtiek hebben op 't optreden
van de bazen. Komt dat, omdat de
havenarbeider zijn baas zakelijk of
persoonlijk 'niet mag?' Dat is met de
meerderheid van de ondervraagde
havenarbeiders niet het geval. En
daar begeeft het rapport zich in ver
onderstellingen: het onregelmatige
werk stelt havenarbeider en baas on
der een zekere druk. Slechts 40 pet.
van de bazen verklaarde dat de eisen
van hun chefs nooit onredelijk zijn.
De meerderheid van de bazen bleek
'zo nu en dan aan de eisen van chefs
te voldoen, die gegeven de omstan
digheden niet te realiseren zbn.'
Een aantrekkelijkheid bij de ha
venarbeid blijkt de afwisseling te
zijn, alsmede het werken met vaste
ploegmakkers.
Werkgevers hebben gepoogd het
tekort aan arbeidskrachten door pen
delaars op te vangen. Zo is in Am
sterdam het aantal pendelaars van
1955 tot I960 van tien naar 19 per
cent gestegen en in Rotterdam van
10 naar zelfs 29 pereent. Ze zjjn on
misbaar voor de havens geworden,
aldus het rapport, maar deze men
sen voelen zich niet erg sterk aan
het havenwerk gebonden. Ook wil 80
percent van hen niet naar de haven
stad verhuizen.
Het rapport noemt het een gevaar
lijke situatie het werk in de grootste
havens van ons land te laten afhan
gen van de gunst van de pendelar-
beiders. Het verwacht bovendien, dat
met de toenemende verstedelijking
van het platteland de waardering
voor de havenarbeid zal afnemen,
want verstedelijking brengt indus
trialisatie en daarmede mechanise
ring. Jongeren zoeken gaarne vakar-
beid met 'n zekere mate van techni
sche scholing en daarom voorziet het
rapport, dat op den duur slechts en
kele percenten van de arbeidsmarkt
voor de haven xn de pendel zullen
zijn te vinden.
Opmerkelijk is voorts, dat het rap
port omtrent de sociale nadelen van
ds pendel een nogal optimistisch ge
luid laat horen. Pendelaars ontken
nen in het algemeen nadelige socia
le gevolgen van het pendelen.
Vakscholing heeft de bijzondere be
langstelling van de werkgeversorga
nisaties, maar 15 pet van de haven
arbeiders is volgens de resultaten van
het onderzoek ongeschoold. 'Haven
arbeid is geen vak', aldus de mening
van de meeste leidinggevende func
tionarissen in de havens, Dat gaat
met weerstanden tegen opleidingen
gepaard. "Men leert 't werk van me
de-arbeiders', redeneren zij, al me
nen zij in meerderheid we dat vak
opleiding het beroepsprestige ver
hoogt.
In beide havens nemen de pools
een belangrijke plaats in: de VN en
de SVZ, die beschikken over de SHB-
en de CvA-arbeiders. Deze voeren een
sociaal beleid, anders dan m de mees
te havenondernemingen. Dat beleid
onderscheidt zich door een doelbe
wust personeelsbeleid, het onderhou
den van regelmatige contacten met
vakbewegingsmensen, door invoering
Advertentie IM.
verlovingringen zijn
meesterlijk, elegant en
solide.
Het favoriete model ïs nr,
123. U kunt ze bij juwelier
Siebel passen in vier ver
schillende breedten en in
alle maten.
'n Mensenleeftijd garantie.
JUWELIER - HORLOG ER
van vakdiploma's, door diensten van
maatschappelijk we k. „Zij vormen
als het ware het sociaal laboiato-
rium, waarin op een centrale post de
havenbedrijven kunnen experimente
len," aldus het rapport, maar de na
delen van die pools zijn: dat de on
dernemer verder van de man, die bij
hem werkt, komt te staan, dat hij de
loonbetaling niet verzorgt en dat de
bedrijfstrouw geen punt van zorg
voor hem is en dat hu geneigd is de
eigen, vaste arbeiders te bevoorrech
ten boven de poolarbeideis. Bij de
SHB zijn ongeveer 3000 en bij de
CvA ongeveer 5000 arbeiders betrok
ken. Deze SHB en CvA kunnen op
hun beurt niet ten volle een sociaal
beleid voor hun arbeiders voeren, om
dat immers voor de arbeidssituatie
het laatste woord is aan de bedrijven,
waar deze arbeiders werken.
Ontmoedigend noemt het rapport
de ervaringen, opgedaan met het ge.
bruik van kantines, douches, wasge
legenheden en toiletten; vernieling
en ontvreemding zijn geen uitzonde
ringen. Bij de werkgevers ontstaat
dan een begrijpelijke ietwat fatalis
tische houding, aldus bet rapport.
In Amsterdam is de bereidheid bij
de werkgevers zich op deze gebieden
te heronenteren in sommige gevallen
groter dan in Rotterdam, m het bij
zonder ook wat betreft de samenstel
ling van ploegen en de regeling van
arbeidstijden. Daaraan schrijft het
rapport ook toe, dat de Amsterdamse
havenarbeider meer positieve arbeids
voldoening heeft dan zijn Rotterdam
se collega: 59 tegen 46 percent. Zo
heeft Amsterdam een gunstiger be-
drijfsklimaat bij een ongunstiger ar
beidsmarkt. terwijl de situatie in Rot
terdam in beide gevallen omgekeerd
is.
„Wellicht zijn de Amsterdamse ha
venbedrijven, mede onder invloed van
een ongunstige arbeidsmarkt, meer
dan de Rotterdamse bedrijven ge
dwongen geweest aandacht te beste
den aan de factoren, die het badJijfs-
klimaat bepalen." aldus het rapport
Het rapport spreekt van bijna in
alle havenbeduiven aanwezige auto
ritaire elementen in het bedrijfsbe
leid. Weinig is er van een bedryfsge-
meenschap te bespeuren, arbeiders
worden niet of nauwelijks als be-
drijfsgenoten aanvaard.
B(j de handarbeiders In het alge
meen oordeelt ongeveer 56 pet. gun
stig over bet personeelsbeleid, bij de
havenarbeiders slechts 28 pet. De be
drijfsleidingen hebben ook maar ge
ringe belangstelling voor sociale pro
blemen. Technisch-economische voor
uitstrevendheid gaat in talrijke ge
vallen gepaard met een sociaal im
mobilisme. constatee'rt het rapport.
Over de vakverengingen worden
ook interessante dingen gezegd. Zo
blijkt ongeveer 30 pet. van de stede
lijke havenarbeiders te zijn georga
niseerd, maar van de pendelaars 40
tot 60 pet.
Er is geen permanent overlegor
gaan over de lonen De voorstellen
aan de werkgevers komen voor een
deel uit de leden voort, aldus het
rapport, maar de bestuurders hebben
het laatste woord. Het is de vraag
oi deze voorstellen wel representa
tief zijn voor de wensen van haven
arbeiders of zelfs leden, omdat de
interne communicatie in de vakorga
nisaties niet bijzonder goed functio
neert, al houdt het rapport er ook
rekening mee, dat de vakorganisaties
te maken hebben met het overheids
beleid op loongebied. „Als geheel ge
nomen," aldus het rapport, „bestaat
een ernstige kloof tussen de arbeiders
en het beleid van de erkende or
ganisaties met betrekking tot het
loon."
De loongevoeligheid onder de ha
venarbeiders noemt het rapport
groot. Het kan slechts weinig gehoor
vinden in het beleid van de erkende
organisaties. Het vergaderingbexoek
is zeer gering. Bü pogingen de leden
meer bij het vakbondswerk te Inte
resseren, ontving ook het vergade-
ringbezoek een zekere stimulans. Door
de afwijzende houding van de werk
gevers wordt het de vakorganisaties
tevens moeilijk gemaakt enige In
vloed van betekenis uit te oefenen
op de gang van zaken binnen de
bedrijven.
Het rapport spreekt ten slotte de
hoop uit, dat de ondememerscapaei-
teiten, die bij de opbouw van de twee
grootste Nederlandse havens zo dui-
delyk zijn gedemonstreerd, zich ook
m de toekomst zullen uiten ten aan
zien van het arbeidsvraagstuk Zo
met, dan voorziet het grote moeilijk
heden op dit gebied. Het rapport
hee ft geen omschreven wegen aan
gegeven voor het voeren van een
ander beleid.
Wel zullen de werkgevers- en
werknemersorganisaties zich voort
durend en blijvend beraden over de
opgeworpen problemen.
„Wil tot verandering is er," zegt
het rapport, want die bl(jkt uit de
beslissing van de SVZ en de SVN
om het resultaat van het onderzoek
volledig voor publiciteit vrij te ge
ven
Advertentie IJS.
(Van onze soc.-econ. redactie)
De raad van bestuur van het Zwolsman-concern binnenkort
worden gereorganiseerd en uitgebreid. De aandeelhouders zal ver
moedelijk worden voorgesteld die raad uit te breiden met mr. R.
Michiclsen, secretaris van de raad van bestuur van Van Ommerens
Scheepvaartmaatschappij in Rotterdam en mr. J. v. d. Wiel, vroeger
directeur van de KLM.
In verband met deze reorganisatie
en uitbreiding doet het gerucht de
ronde dat in de tegenwoordige raad
van bestuur een conflict zou zijn uit
gebroken. De heer R Zwolsman ver
telde ons dat daar geen sprake van is
(Van onze parlementsredactie)
Bijna 150 jonge mannen, die een paar weken geleden hun militaire
uniform na het verstrijken van hun eerste oefentijd in de plunje-
zakken stopten, zijn vanmorgen toch weer in hun hoge legerschoenen
gestapt. De bevelhebber landstrijdkrachten riep hen vanmorgen met
berichten over de radio en met expressebrieven «eer terug in dienst,
voor de proefmobilisatie „Ondas 1".
dienstplichtigen van het nu opgeroe
pen eskadron m februari de kazerne
verlieten, was hun al meegedeeld, dat
zij in april of mei een oproep konden
verwachten.
Uit alle delen van het, land reisden
de 150 dienstplichtigen-met-klem-
verlof naar de legerplaats Oirschot
om daar weer het c-eskadron van 11
tankbataljon te vormen, overigens
slechts voor enkele dagen. Met deze
proelmobilisatie denkt de landmacht
te bewijzen, dat militairen met klein
verlof werkelijk weer in zeer korte
tijd paraat kunnen zijn.
De afloop van de proef is van groot
belang voor de beslissing over het
vei der invoeren van het nieuwe aan
vullingssysteem bu de landmacht
Dit nieuwe systeem kan tot een ver
korting van de werkelijke diensttijd
met twee tot drie maanden leiden.
Het nieuwe systeem is voorlopig op
proef ingevoerd by de de cavallerie.
Het brengt met zich mee, dat de
dienstplichtigen na 18 of 20 maanden
werkelijke dienst nog zes maanden,
hoewel zij thuis zijn, direct opge
roepen kunnen worden. By de andere
onderdelen van de landmacht duurt
die periode thans maar twee maan
den, maar het personeel is dan ook
21 of 22 maanden in uniform.
Voor het nieuwe systeem verder
wordt ingevoerd moet nu ten genoegen
van de N4VO-autoriteiten worden
aangetoond, dat in Nederland perso
neel met klein verlof in zeer korte
tijd weer beschikbaar is. Toen de
A.1151'LltDAJI (ANP). De recht
bank in Amsterdam heeft vanoch
tend de 28-jarige zeeman E. S. uit
Amsterdam wegens diefstal van een
porletcuiUe met 400,van een
55-jarige ongehuwde kleermaker aan
de Overtoom, die kort te voren waar
schijnlijk zelfmoord had gepleegd,
veroordeeeld tot een gevangenisstraf
van een jaar met aftrek.
De officier van Justitie had de
maximum-gevangenisstraf van vier
jaar met aftrek geelst.
De zeeman, die een avondje met
de kleermaker op stap was geweest
en bij hem zou logeren, zei het geld
te hebben gestolen om er zo gauw
mogelijk vandoor te gaan, aangezien
hij bang was van moord te worden
verdacht.
TVe nieuwe Miss Holland heet Code-
lieve Sassen Ze werd 21 jaar ge
leden in Brussel geboren, maar groei
de in ons land op. Godelteves maten
zijn van boven naar beneden: 94-61-
94, ze is 1,76 meter lang en haar be
roep is sinds drie jaar mannequin
Op 1 juli mag zp meedoen aan de
Miss Europa-verktezmg in Beiroet.
AMSTERDAM <ANF> Vanoch
tend omstreeks kwart voor acht is in
de Centrale Hemweg te Amsterdam
kortsluiting ontstaan, waardoor het
westelijke stadsdeel en gedeelten van
de ovenge stadsdelen behalve noord
geheel zonder stroom kwamen. Na
ruim een half uur kon de sti oomle
vering weer geheel worden hervat.
De kortsluiting ontstond toen. een
aardlelding werd aangebracht aan
een onder 50 000 volt spanning staan
de rail. Een der monteurs kreeg
een schaafwond aan de knie, verder
kwamen er geen persoonlijke onge
lukken voor. Voor vele Amsterdam
mers heeft deze storing nogal wat
ongerief opgeleverd, dooi dat ver
scheidene trams juist op dat tijdstip
in de ochtendpiek niet reden zijn ve
len te laat, en een groot deel van
de mannen ongeschoren, op hun
werk verschenen,"
(Van een onzer verslaggevers)
Het rooms-katholieke weekblad De
Linie dat kort geleden van de on
dergang is gered, verschijnt zaterdag
voor het eerst in een vernieuwde op
zet» in een nieuw („weekend") for
maat en met een nieuwe naam: De
Nieuwe Lonie, Woensdag is officieel
de benoeming ingegaan van de nieu
we hoofdredacteur, de vroegere
Volkskrant-journalist G. v. d. Boo-
men.
.Ongetwijfeld kan men ten aanzien
van de werkverdeling wel eens een
andere mening hebben,' zei hij, .maar
dat behoeft niet tot een conflict te
leiden
.Ons bedrijf; zei hij verder, as zo
groot en veelzijdig geworden dat het
ons ook tegenover onze werk
nemers verantwoord leek het be
stuur uit te breiden. De heren Mi-
chielsen en Van der Wiel komen bei
den uit de dienstenverlenende sector.
Gezien de sterke ontwikkeling die
ons bedrijf in die richting heeft door
gemaakt, men denke slechts aan
Rutecks. is het verantwoord ook op
dat punt goed .bemand' te zijn
Naast de heer Zwolsman hebben nu
de heren A, A. Tervoort en dr. ir. F.
Bakker Schut zitting in de raad van
bestuur van het Zwolsman-concern
De jaarvergadering van de Exploi
tatie Maatschappij Schevenmgen, een
dochter-onderneming van het Zwols-
man-ccncem zal op 31 mei worden
gehouden Ook om die reden wenste
de heer Zwolsman niet verder op
deze veranderingen in te gaan ,De
aandeelhouders hebben er recht op
als eersten te worden ingelicht.' zei
hij.
DEN HAAG (ANP). Hei liberale
Tweede-Kamerlid mevr. Van Some-
ren-Downer heeft aan staatssecreta
ris Scholten schriftelijk gevraagd of
le VARA-uitzending op 27 april niet
In strijd was met de omroepvereni
gingen gemaakte afspraak, om zich
gedurende de zgn .spertijd" te ont
houden van uitzendingen met een
pole isch politiek kaïakter. De uit
zending «as gewijd aan de jaarver
gadering van de VARA-veremglngs-
raad. De heren Burger, Broeksz en
Rengelink hielden er politieke rede
roeringen, waarbij om. het vraag
stuk van de commerciële TV en uit
latingen van de ministers De Quay
en Toxopeus werden besproken.
Mevrouw Van i Someren-Downer
meent dat dit in strijd is met de
afspraak. Deze beoogt, zo zegt me
vrouw Van Someren, om m de aller
laatste periode voor de verkiezingen
en dus gedurende een zeer korte
tijd nog een zekere gelijkheid van
kansen voor de diverse politieke par
tijen te scheppen.
DEN HAAG (ANP) Minister
Cals heeft het St. Johannes de Deo
ziekenhuis te Den Haag, waarin hij
op 23 april was opgenomen, veriaten
Voor zijn algeheel herstel zal hij nog
enige tijd lust moeten houden Hu
is inmiddels naar het buitenland ver
trokken
Advertentie l M
e welles-nietes-discussie over
de belastingdruk begint Uitge
put te raken. We zouden er dan
ook niet op teruggekomen zijn,
als prof. Zijlstra officieel Ih
zijn kwaliteit van minister van"1
Financien met nog een keer
welles had gezegd In antwoord
op vragen die drs Nederhorst had
gesteld naar aanleiding van uit
latingen van mr. Toxopeus voor
de TV, stelt prof. Zijlstra nu. dat
de belastingdruk tijdens de rege-
rirgsperiode van het huidige
kabinet inderdaad is verlaagd, 'zij
het mede door de aanhoudend
gunstige conjunctuur in geringe
mate.'
Waar de minister van Finan
ciën. 'mede namens zijn ambtge
noot van Binnenlandse Zaken,'
zoals het officieel heet, zo kin
derachtig bhjkt te zijn. dat hij
'welles' zegt zonder concrete
cijfers te noemen, herinneren wij
nog maar eens aan de grafiek uit
het jongste jaarverslag van de
Nederlandsche Bank, die wij ver
leden week afdrukten. Daarin
vond men heel concreet, dat de
belastingen in het jaar 1859 24
percent uitmaakten van het
nationale inkomen (van de som
van alle In Nederland verdiende
inkomens) van dat jaar. In 1960
steeg de lijn iets, tot bijna 25 per
cent. m 1961 was zij bijna aan de
26 percent en in 1962 was er een
daling tot rond 25 percent. Dat
wil zeggen tot een peil, dat nog
altijd een half percent boven het
startpunt 1959 lag. De belasting
druk was per saldo niet verlaagd.
BELASTINGDRUK EN UITGAVEN
VAN ÏIET BIJK
- -w»:
T" "l i 1 1
«A*TOOBJ«VX
1 .J..J -1
f-i i j
i
vrnJAvn*
*L- 4i 'A '4*
1 jU-1
Er is een tijd geweest, dat p.of.
Zijlstra sportief genoeg was
om dat ronduit te erkennen Zo
schreef hij in de m september
verschenen miljoenennota voor
1963:
•Beoordeelt men thans de resul
taten van dit beleid aan de hand
van de cijfers dan kan on
danks vorengenoemde verlichtin
gen niet laorden gesteld, dat
deze doelstelling verlaging van
de b e lasting di uk) kwantitatief
gezien is bereikt. Het percentage
was 25,3 in 1959; het steeg eerst
tot 26,2 in 1961. Het daalt weer
tot 25.8 in 1962 en tot 252 in
1963.'
Dat schieef de minister toen de
verkiezingen nog niet zo dicht bij
waren. Men ziet: de cijfers wijken
iets af van die van de Neder
landsche Bank, maar de tendens
is volkomen dezelfde.
Het vervelende van de discussie
is, dat hier gehakketakt wordt
over tienden van percenten méér
of tienden van percenten minder
belastingdruk, terwijl geen Kiezer
zich dddr druk om heeft gemaakt,
toen hij vier jaar geleden werd
uitgenodigd te stemmen op par
tijen die de belasting eens fun
omlaag zouden brengen. Hu ver
wachtte mocht verwachten
dat de belasting niet met fracties
van percenten, maar ondubbel
zinnig omlaag zou gaan. Bn daar
is niets van terechtgekomen.
Al dat gedraai om aan die
erkenning te ontkomen, is toch
eigenlijk een minister onwaardig.
Meent 96 Rotterdam Tel: 131715
r\e stei van Giomngen als mo-
L> gelijke zetel van de Neder
landse Gas Unie schijnt sneller te
rijzen naarmate de verkiezingen
dichterbij komen. Men kan dit
afleiden enerzijds uit de schrifte
lijke vragen die 'net CH-kamerlid
mr. Beernink heeft gesteld aan
minister De Pous, anderzijds uit
allerlei perscommentaren, zoals
bij voorbeeld in de r.-k. Volks
krant.
Wij zeiden: schijnt. Want er
heerst in dit opzicht allerminst
zekerheid, hoe logisch het ook zou
zijn, indien met de keus van het
noordelijke centrum als het ware
de kroon op het werk van de
aardgasvondsten zou worden ge
zet
Tijdens de kamerdebatten van
nog slechts enkele weken geleden
was van de fracties, wier stem ge
wicht in de schaal pleegt te leg
gen, die van de Partij van de
Arbeid de enige, die zich onom
wonden uitsprak voor vestiging
van het bedrijf in Groningen.
Noch van de zijde van de KVP,
noch van de kant van de CHU
om ons nu maar tot deze twee te
bepalen kreeg haar woordvoer
der drs, Nederhorst bij die ge
legenheid enige steun van be
tekenis.
Als inderdaad de gedachte veld
wint, dat G'onlngen de zetel toe
komt, dan geeft dit reuen tot vol
doening. Helaas echter moeten
wij, gezien deze zeer recente ge-
dachtenwisseling in het parle
ment, vrezen, dat achter de schijn
voornamelijk het wezen van de
verkiezingspropaganda schuil
gaat De plotseling ontwaakte
liefde voor het noorden In het
kamp der regenngsaanhangers
maakte sterk de indruk liefde met
een luentje te zijn. Deze indruk
had beter vermeden kunnen wor-
iea.