Onder leiding van directeur-generaal
naar
op gees
Ouders van De Jager
bezochten hun zoon j
in particulier huis
Hof veroordeelt Indiase
goochelaar tot 8 maanden
Bank investeerde een miljoen gulden
Vader en zoon verdacht van
benadeling Cultuurbank n.v.
He
DER ZAREWITSCH
1
Na val van cluo
overreden
Auto slaat om -
lifter gedood
Broers breken in
tijdens TV-uren
Vrij
Vol
Wasdag verlicht door opzien
barende vinding!
mhMMéhmi
Él HHm
een
warm
geschenk
een
draion"
deken
Doorgaan
M
HET VRIJE VOLK DINSDAG 21 MEI 1963
PAGINA 3
(Van onze speciale verslaggever Louis Veïleman)
Op initiatief en onder leiding van de directeur-generaal voor de volksgezond-
lieid, prof. Muntendam, zal in Nederland een onderzoek "worden ingesteld naar
de invloed van de televisie op de geestelijke gezondheid, speciaal van kinderen
en opgroeiende jonge mensen tot circa 20 jaar. De plannen daartoe van professor
Muntendam zijn door de regering goedgekeurd.
Beroep van WHO
Steen des aanstoots
Potentieel gevaar
veelzijdige
1 Kra jcMjgët Kqsi^öê
iLnet Kind) 1
Zakenman schiet
kat dood
Braziliaans krais
voor prins Bernhard
-y
Prof. Muntendam is op het ogenblik in Genève. Hij leidt daar de Nederlandse delegatie in de
I6de algemene vergadering van de Wereld Gezondheids-Organisatie. De WHO zal morgen of
overmorgen een resolutie goedkeuren, waarmee het Nederlandse initiatief om een wetenschap
pelijk onderzoek te wijden aan de invloed van de televisie op de volksgezondheid, bovendien op
mondiaal niveau wordt gebracht
2. tv arte panters hebben een ietwat geromantiseerde faam
zeer gevaarlijk te zijn. Het staat echter geenszins vast dat ze
gevaarlijker zijn dan hun gevlekte" soortgenoten. In ieder geval
heeft de oppasser van de Amsterdamse dierentuin kunnen er
varen dat de gisteren geboren zwarte panter al behoorlijk
scherpe nagels heeft. En dat terwijl de panmr-baby, die door
zijn moeder verstoten is, nog niet eens zijn ogen heeft geopend.
Bij het Indienen van de reso
lutie kreeg Nederland steun
van België, Frankrijk, Amerika
en... de Unie van Sowjet-xepu-
blieken. De Russen toonden
zelfs een zekere mate van en
thousiasme voor het Neder
landse initiatief. De Russen
gaven daarmee ronduit te ken
nen, dat het probleem ook daar
speelt.
De resolutie van de WHO zegt oa.
het volgende: 'Televisieprogramma's
kunnen ernstige gevolgen hebben
voor de geestelijke gezondheid van do
kijkers, met name jonge mensen.
Programma's die moorden diefstal,
seksuele misdrijven en scènes met
geweldpleging tot onderwerp hebben,
kunnen mensen en speciaal Jonge
mensen ertoe aanzetten, dergelijke
scènes in het werkelijke leven te imi
teren. Erkend wordt, dat. ook films
in bioscopen een dergelijke negatieve
invloed kunnen uitoefenen. Maar tele
visie vormt een veel grotere bedrei
ging door haar vermogen door te
dringen in de beslotenheid van het
gezin.'
De Wereld Gezondheids Organi
satie doet een beroep op alle 118
aangesloten landen om maatregelen
te nemen ten einde de schadelijke
invloed van de televisie te beper
ken, daarbij uitgaande van de over
tuiging, dat het nodig is de zaak
wetenschappelijk aan te pakken.
Er wordt een beroep gedaan op alle
aangesloten landen die een televisie
net bezitten. Zoals gezegd: in Neder
land zal het onderzoek in elk geval
van start gaan.
Trof. Muntendam verzekerde ons
vandaag, dat dit onderzoek hem zeer
ter harte gaat en. dat hij de laatste
drie jaar van zijn carrière voor een
deel eraan hoopt te wijden.
De directe aanleiding, aldus prof.
Muntendam, tot het voorbereiden van
een wetenschappelijk onderzoek is de
TV-opvoering geweest van De sjaal'.
Dit gebeurde, volgens de directeur-
generaal voor de volksgezondheid op
een tijdstip in de avond, dat ook
jeugdige kijkers voor het toestel ge
zeten kunnen hebben.
De inwerking op jongelieden van
een spel als 'De sjaal', aldus prof.
Muntendam, kan zeer groot zijn. In
elk geval was voor hem 'De sjaal' de
steen des aanstoots. Maar niet uit
sluitend 'De sjaal' natuurlijk.
In de komende weken zal het mi
nisterie van Sociale Zaken, met name
de Inspectie voor de Geestelijke
Volksgezondheid, contact opnemen
met particuliere organisaties als de
Nationale Federatie voor de Volks
gezondheid, het Algemeen Bureau
voor Geestelijke Volksgezondheid, de
r.-k. en de protestantse organen. En
natuurlijk met de omroepverenigin
gen, die ten nauwste bij de zaak be
trokken zijn.
Verder denkt prof. Muntendam
een beroep te kunnen doen op spe
cialisten ais prof. Baan uit Gro
ningen (die binnenkort een functie
aanvaardt bij de Wereld Gezond
heids Organisatie) en prof. Queri-
do uit Amsterdam, o.a.
'Ik vind het persoonlijk erg belang
rijk,' aldus prof. Muntendam, 'dat of
ficieel door de WHO zal worden uit
gesproken, dat er potentieel gevaar
aanwezig kan zijn in televisiepro
gramma's, Daarvan op zich zelf kan
al hoop ik een preventieve wer
king uitgaan. Deze hele zaak gaat
mij zeer ter harte. Ik vind, dat wij
hier te maken hebben met een ern
stig en acuut probleem.'
Nederland is in Genève deze keer
gekozen in de "uitvoerende raad' van
de "Wereld Gezondheids Organisatie.
Dit betekent, dat ons land veel meer
dan tot nu toe bij het werk van de
WHO betrokken za! worden.
S (Van een onzer verslaggevers) 1
2S 35
g Erg vermoeid maar bijzonder gelukkig zijn gisteren uit jj
1 Moskou in het dorpje Bant (Noordoostpolder) terugge- g
jj keerd de heer en mevrouw De Jager. Hun 27-jarige zoon g
Lou W. de Jager zit met zijn vriend Evert Reydon in een gj
gevangenis in Moskou. Op 20 augustus zijn ze beiden tot g
1 dertien jaar gevangenisstraf veroordeeld wegens spionage, gj
§j In het kleine dorpje Bant aan tenlandse reis, die ze vorige week ff
de deur van het landarbeiders- woensdag per KLM-toestel be- g
H huisje van de famiiie De Jager gonnen. s
1 hebben we gisteravond de.heer en .In Moskou 2ijn W8 bovendien I
H mevrouw De Jager gesproken. n0g goor een gids rondgeleid.'
j§ 'We zijn ontzettend dankbaar Indrukken over de stad wensten g
dat we onze zoon hebben mogen de ouders van de gevangenen =g
g opzoeken en spreken.' Hundank- niet te geven. 'We willen zo wei- g
baarheid betreft zowel het mini- ni6 mogelijk ruchtbaarheid aan
1 sterie van Buitenlandse Zaken ons bezoek geven,'merkte de heer g
als de Russische autoriteiten. Pe Jager op, die slechts het wel- g
p zyn van zyn zoon op het oog g
Part ia il i Pr heeft. s
jg e Dit heeft hen echter niet ver- gj
s 'We hebben Jang en vrij met hinderd te informeren naar Evert g
ff Lou mogen spreken. Het was niet Reydon, die zij niet hebben mo- g
H in de gevangenis, maar in een gen spreken. Voordat zij naar g
jg particulier huis geloof ik,' ant- huis terugkeerden gistermiddag jjjj
g woordde dei vader. 'Hij zag er bij- hebben z(j verslag uitgebracht van
J°egde mCTr°UW hun reis bij de echtgenote van g
De Jager eraan toe.
Behalve dat de ouders blij wa
ren over het weerzien van him
zoon in Moskou waren ze ook erg
vermoeid. Ze zeiden érg tegen de
reis te hebben opgezien.
Verwonderlijk
want behoudens
Reydon.
over de Duitse grens, was deze
Russische tocht hun eerste bui.-
Na deze mededeling gingen de
heer en mevrouw De Jager weer
naar binnen. 'Wij zijn nu te moe.
om meer vragen te beantwoor
den.' In de kamer rond de tafel
is dat niet, zat het kinderrijke gezin De Ja-
een uitstapje ger. Lou is de derde van de aclit.
Hi) was tweede
koopvaardij.
stuurman ter
i~' S> e S Sifefcï
(Van een onzer verslaggevers)
Het Amsterdamse gerechtshof heeft gisteren de 44-jarige Indiase
koopman Anwar K. H. wegens diefstal veroordeeld tot acht maanden ge-
vangenisstrat met aftrek. Blijkens dit vonnis beschouwt het hof de man
blijkbaar ais een bijzonder knappe goochelaar,, want hij zou zich dan door
vingervlugheid in het berit hebben weten te stellen van eM bankbiljetten
van 100,-, ten nadeie van een winkelier van de Amsterdamse Nieuwendijk.
Volgens diens lezing had de koop
man een biljet met groene kleur
willen zien en de winkelier had toen
een pakje bankbiljetten van f 100 uit
Advertentie I.M.
AALTEN (ANP) De 18-jarige
Duitser W. B. Schmeing" uit Spork,
duopassagier van cle bromfietser T.
Walfort uit Bocholt, is verongelukt,
toen in Aalten de- brommer in bot
sing kwam met een autobus.
Schmeing kwam met het hoofd, onder
een achterwiel van de bus en was op
slag dood. De bromfietsbestuurder
werd slechts licht gewond.
In Helsinki heeft een zware brand
gewoed in een vuurwerkfabriek. Vier
personen werden bij een explosie ge
wond. Alie vijf gebouwen, waaruit de
fabriek bestond, brandden geheel af.
Een honderdtal brandweerlieden be
streed het vuur.
(Van een onzer verslaggevers)
De Amsterdamse recherche heeft maandagmorgen de 68-jarige in Aerdenhout wonende
accountant H. J. A. M. C. en zijn in Amsterdam wonende zoon, de 32-jarlge plasticfabrikant H.
A. J. M. aangehouden.
Zij worden ervan verdacht op grond van een verkeerde voorstelling van zaken de Cultuur-,
Handels- en Industriebank Cultuurbank N.V. aan de Herengracht in Amsterdam te hebben be
wogen ongeveer één miljoen gulden te steken in de financiering van het plasticregenjassen-
bedrijf 'Plasticonam' N.V.
Het enkele jaren geleden opge
richte bedrijf van de zoon C-. kreeg
eind 1961 met moeilijkheden te kam
pen doordat het plastic voor regen
jassen werd verdrongen door nylon
en andere produkten. Daar het be
drijf volgens ingewijden niet on
middellijk voor omschakeling op an
dere produkten geschikt was, moest
de directie zien om aan gelden te
komen voor vernieuwing van het ma
chinepark èn sanering.
De gang van zaken in dit bedrijf,
waarvan de zoon directeur is en de
vader commissaris, zon in werkelijk
heid een dergelijke grote investering
in de vorm van leningen en finan
ciering van machines in geen enkel
opzicht rechtvaardigen.
De Cultuurbank, die de politie in
geschakeld heeft zou dan ook van
mening zijn dat hier sprake is van
oplichting. In dit stadium van het
onderzoek kon de politie ons nog
niet mededelen of de beide arrestan
ten hiervan beschuldigd zullen wor
den.
Advertentie IM
door Het Rotterdams Opera en Operette Gezelschap
op 7 - 8 - 9 juni in Lommerrijk.
Leni JorensSonja
Lida RolingMascha
Peter Kemner der Zarewitsch
Perry CavelloIwan
e.a.
Orkest o.l.v. P. J. Dprrenboom
Kaarten a ƒ2,50, 3,50, ƒ4,00 (bel. inbegr.) verkrijgbaar
bijl het secretariaat Jensiusstraat' 35, R'dam, maandag',
donderdag, vrijdag tussen 8 en 10 uur 's avonds of tele
fonisch 49953 en 116828.
- Volgens de gegevens van de bank
zou de directie zich tot haar gewend
hebben met het verzoek om leningen
en kredieten te verstrekken tot een
bedrag van ongeveer één mihoen
gulden.
Bij deze aanvragen werden balan
sen en overzichten van de orderpor
tefeuille van het bedrijf overgelegd,
die volgens de aangevers in strijd
waren met de werkelijke toestand.
Volgens de gegevens-van de fabriek
waren grote orders geplaatst, zodat
het geld nodig was voor uitbreiding.
Bovendien bleken de zekerheden die
door het bedrijf aan de bank gegeven
werden later voor een deel reeds be
zwaard te zijn door leningen die door
anderen aan het bedrijf, verstrekt
waren, zonder dat hiervan aan de
Cultuurbank mededeling was gedaan.
Voor het veel te gunstige beeld van
de positie van het bedrijf zou de
accountant C., die zeer goed bekend
staat, verantwoordelijk zijn.
Pas toen enige tijd geleden bleek
dat de positie van het plasticbedrijf
vrijwel onhoudbaar geworden was en
dat het geld dat de Cultuurbank voor
overname en deelname in het bedrijf
had gestoken vrijwel verloren was. is
aangifte bij de politie gedaan.
Advertentie IM.
De in sportkringen bekende zaken
man L. H. uit Bentveld zal gerechte
lijk worden vervolgd, omdat hy in
april van dit jaar in de Noordoost
polder een kat van een landarbei
dersgezin aan de Onderduikersweg
heeft doodgeschoten.
Ooggetuigen verklaarden, dat van
uit een auto op de kat werd ge
schoten en dat vervolge s van dicht
bij een tweede schot op het dier
was gelost. De auto was doorgereden,
maar de gemeentepolitie uit de NOP
heeft nadien de zaak rondgekregen.
H. jaagt veel in de NOP en heeft
nabij Emmeloord daartoe een jacht
hut laten bouwen.
zijn zak gehaald. De koopman zou
het pakje tot drie maal toe uit zijn
vingers hebben gegrist en ofschoon
de winkelier zijn geid steeds in het
oog hield, miste hij toch negen bank
biljetten uit het pakje en nog twee
uit de kassalade, waar beiden vlak
naast hadden gestaan.
De raadsman stelde, dat de koop
man dan knapper moest zijn dan
wereldkampioen goochelen Fred
Kaps, die als getuige-deskundige ter
zitting verklaarde, dat hij geen kans
zag, eeu aantal bankbiljetten weg te
werken in de korte tijd waarin alles
zich volgens de winkelier heeft afge
speeld.
Wel voegde Fred Kaps hieraan toe:
,Al.s hij is afgeleid, kan het echter
altijd.' Conclusies, die door de Am
sterdamse goochelaar Sabuh (kam
pioen goochelen in Finland) werden
onderschreven.
De rechtbank had de Indiase koop
man veroordeeld tot een jaar met
aftrek, waarvan acht maanden voor
waardelijk, evenals diens reisgenoot,
de 24-jarige Pakistaanse kantoorbe
diende Mohammed Y. De laatste, die
volgens de theorie van de officier
van Justitie als 'afleider' zou zijn
opgetreden, werd door het hof echter
wegens gebrek aan bewijs vrijge
sproken.
Veertien dagen geleden was hij al
op vrije voeten gesteld. Hij bleek die
tijd echter als passant in het huis
van bewaring te hebben doorge
bracht.
Volgens de raadsvrouwe, mr. A. C.
van den Blink, had hij met de hulp
van de Pakistaanse ambassade
slechts tot Istanboel kunnen komen
en hij had daarom liever willen
wachten op de teruggaaf van zijn in
beslag genomen geld.
Met veel moeite was het de raads
vrouwe ten slotte gelukt om-Jat
het hem op het politiebureau niet
bevallen was hem weer in het huis
van bewaring ondergebracht te krij
gen.
KLIMMEN (ANP) Maandag
avond is een bestelauto op de rijks
weg te Klimmen (L) uit een scherpe
bocht gevlogen en enige malen om
geslagen. Een naast de bestuurder
zittende 70-jarige lifter, de heer H.
A. Lagrange uit Kerkrade, werd uit
de wagen geslingerd en op slag ge
dood. Het slachtoffer was gehuwd. De
bestuurder van de auto, de heer J. O.
uit Heerlen, liep verwondingen op.
Twee bandieten, die zich als non
hadden vermomd, hebben de verbaas
de kassiers van een bank in Monte
video met pistolen bedreigd. Ze wis
ten met 400.000 pesos (ongeveer
100.000 gulden) te ontkomen.
In het staatswildreservaat ten zui
den van Apeldoorn, dichtbij Ugcheien,
is. een zogenaamde wildtoren ge
bouwd. Het is een soort overdekte
tribune vanwaar de toeristen kunnen
zien hoe edelherten en reeën in de
avondschemering op een speciaal voor
hen aangelegd roggeakkertje komen
grazen.
Vrijdag aanstaande wordt de
toren voor het eerst m gebruik ge
nomen. Ruim zestig toeschouwers
kunnen voor die avond bij de WV
van Ugcheien plaats bespreken voor
de wildpremière.
Garanderen dat zij voor hun geld
1,entree en 1.25 voor de busrit
heen en terug) iets te zien krijgen,
kan men niet. Maar de praktijk van
de laatste weken heeft al uitgewezen
dat de kans op wild toch wel heel
groot is.
Voorlopig wordt er alleen op vrij
dag- en maandagavond publiek toe
gelaten.
(Van een onzer verslaggevers)
De drie broers Bram, Frans en
Theo de K. uit Goes worden ver
dacht van een groot aanlai in Goes
en andere gemeenten tijdens TV-uit-
zendingen gepleegde inbraken.
Zaterdagmiddag is door de ge
meentepolitie in Goes insamenwer
king met de districtsrecherche van
de rijkspolitie te Middelburg tegelij
kertijd een inval gedaan in de door
de gebroeders bewoonde woningen in
Goes. Bij deze actie was een 20-tal
politiemannen betrokken. Et werden
verscheidene van diefstal afkomstige
voorwerpen gevonden.
De gebroeders De K. zouden meest
al in de weekeinden en op avonden
waarop belangrijke TV-voetbalwed-
strijden werden uitgezonden, opere
ren.
Zij zijn voorlopig ondergebracht in
cellen van drie verschillende politie
posten op Zuid-Beveland en zullen
woensdag voor de officier van Justi
tie in Middelburg worden geleld.
De vermiste geiden en goederen
hebben een waarde van enige dui
zenden guldens.
De drie broers genieten enige be
kendheid om de onenigheid die ze
voortdurend hebben met Waterstaat
over het zagerspitten in de Ooster-
schelde.
Alle politieke partijen en zeker
ook de Partij van de Arbeid
hebben in de laatste maanden een
grote activiteit ontwikkeld. Zij
hebben zich tot het Nederlandse
volk gericht met strooibiljetten,
kranten, brieven, zij hebben op
grote schaal radio- en televisie-
uitzendingen verzorgd en ver
gaderingen gehouden. Zij hebben
bijzondere conferenties gehouden
en tal van rapporten gepubli
ceerd.
Wat nu dreigt is dat er na 15
mei een lange periode van diep
zwijgen zal volgen. Het Is natuur
lijk volkomen begrijpelijk, dat de
apparaten van de verschillende
politieke partijen in de naaste
toekomst wat kalmer aandoen. Zij
zullen hun mensen én hun ver-'
kiezlngsfondsen enige rust moeten
gunnen. Maar een politieke partij
die meer wil zijn dan een kiesver
eniging, kan zich geen al te lange
rust veroorloven.
Het is de taak van de politieke
partijen richting te geven aan
het politieke denken in de door
hen gewenste koers. Een verkie
zingsactie is dan niet meer het
(ook niet eenvoudige) oogstwerk
na het ploegen, eggen, zaaien en
wieden.
De propaganda, de voortplan
ting en uitbreiding der ideeën, is
een zaak van lange adem. van ge
duldig werken om door te dringen
in de geesten van wie men wil
bereiken. Een verkiezingsactie,
waarin beginselen bekort worden
tot leuzen en waarin actuele pro
blemen en probleempjes dikwijls
een onmatig grote invloed heb
ben, Is voor de werkelijke propa
ganda de slechtst denkbare tijd.
Partij van de Arbeid wil meer
zijn dan een kiesvereniging.
Zij streeft naar een grondige her
vorming van de maatschappij.
Daarvoor heeft zij de nodige be
langstelling te wekken voor haar
denkbeelden en inzicht in vaak
moeilijke vraagstukken Dit werk
kan men niet ongestraft lange
tijd onderbreken. Ook kan men
niet verwachten, dat een groot
aantal zeer uiteenlopende en vaak
zeer Ingewikkelde kwesties in een
paar maanden vóór de verkiezin
gen verwerkt zullen worden. Dat
kunnen de politiek sterk geïnte
resseerden niet en dat kunnen de
zeer vele niet- of nauwelijks-ge-
interesseerden nog veel minder.
Wij willen er dus voor pleiten,
dat na een redelijke vakantie het
voorlichtingswerk de verkle-
zlngsactte zo men wil onmid
dellijk wordt voortgezet. De zaak
is er belangrijk genoeg voor. Da
Partij van de Arbeid heeft, naar
onze mening terecht, de pretentie
dat zij een politiek program op
lange termijn heeft. Het con
crete deel daarvan, 'de kwaliteit
van het bestaan', heeft in deze
verkiezingsactie geen ernstige be-
strijding ondervonden. Overigens
serieuze mensen hebben het niet
verder gebracht dan wat te sma-
len over bestedingsbeperking. Wie
iets, maar niet erg veel, verder
groef, praatte over colJectiveririg.
TLTet helpt dan niet, als men kan
XA aantonen dat ook andere par
tijen hetzelfde zeggen te willen,
maar de consequenties niet aan
durven of althans niet willen
noemen tijdens een verkiezings
actie. Er is lange tijd voor nodig
om de meerderheid van de bevol-
king te doen inzien, dat collec
tieve voorzieningen iets anders
zijn dan collectivisme en dat op
den duur het bestaan van de vrije
wereld van de totstandkoming der
collectieve voorzieningen afhan-
kelijk is.
Daarom is het nodig, dat dé
Partij van de Arbeid haar propa-
gandawerk niet beperkt tot drie
verkiezingsacties in de vier jaar.
Het voorbereidende werk is be-
langrijken En dit voorbereidende
werk zal in de eerste plaats aan
de voet van de partij, dus ln de
afdelingen gedaan moeten wor
den.
UTRECHT (ANP). Woensdag 32
mei wordt in het Academiegebouw
op het Domplein te Utrecht, onder
voorzitterschap van prins Bernhard,
de jaarvergadering van het Spaans,
Portugees en Ibero-Amerikaans In
stituut gehouden.
Op deze vergadering zal afscheid
worden genomen van 'da Spaanse
ambassadeur, de hertog van Baena.
die vele jaren als vice-voorzitter ac
tief is geweest voor het instituut.
Voorts zal aan prins Bernhard na
mens de regering van Brazilië de
versierselen worden aangeboden be
horende bij het grootkruis van de
Oorde van Verdienste voor de Lucht
vaart.
Advertentie IM.
Waswater nu'so zacht
als meiregen
Meiregen maak dat lk groter word,'
zingen de kinderen. En uw was zou
door zachte meiregen heel wat scho
ner worden. Maar u hebt alleen lei
dingwater uit de kraan. Dat is bijna
overal in Nederland hard water.
Geen normaal wasmiddel kan daar
goed in werken. Gevolgen? Uw
wasgoed was nooit zo schoon als u
wenste^ erg vuil goed was by na niet
helder te krijgen... en de testfei
voelde vaak zo naar stug aan.
Tienduizenden huisvrouwen gijn
Castella daarom enorm dankbaar
voor die was-sensaüe Actief Blauw
Het eerste en enige moderne was
middel met het Antical-3, de radicale
water-zachtmaker. Probeer Castella
Actief Blauw nu ook zélf. Het was
water wordt als by toverslag zacht
ais meiregen. Uw was wordt scho
ld dan ooit. Het vuil vliegt er let-
teriyk uit! U spaart uw textiel en-
het wordt met stug meer. Alle huis
vrouwen moderniseren hun wasdag
met Castella Actief Blauw Wrt h
was-weeldel
ksA
tÉÏ