KOELKASTEN, SPEELGOED, KOUSEN Afscheid van brievenbus Vondelings brievenbus m (astella f&rels PufOlfereng* David Shaltiel nieuwe ambassadeur van Israël Deze handige afwasbak voor slechts O ct Brievenbus Defensie-uitgaven Liefst duidelijk Onderscheidingen voor hoogleraren bi] 3 reuzenpakken of 6 standaardpakken HET VRIJE VOLK DINSDAG- 9 JULI 1963 PAGINA (Van onze soc.-eeoiv redactie) De geschenkenactiee van fabrikanten en handel blijken zo langzamerhand een flinke zaak te worden. In 1961 werd er voor bijna vijftig miljoen gulden aan aller lei cadeangoederen omgezet. In 1960 was dat voor bijna 39 miljoen. Over de laatste paar jaar zijn de omzetcijfers niet bekend maar het staat wel vast dat zij nog eens flink gestegen zijn. In 1958 en 1959 heeft er even de klad gezeten In het geven van geschenken bij aankoop van bepaalde artikelen. Dat was doordat de Wet Beperking Cadeaustelsel toen van kracht werd. In 1956 en 1957 waren er al bedragen van bijna veertien en bijna zestien miljoen gulden ge moeid met allerlei geschenkenacties. In 1958 daalde de 'omzet' tot ruim 12,5 miljoen gulden. De laatste jaren hebben fa brikanten en handel echter weer allerlei manieren gevon den om, zonder de wet te over treden, geschenken aan te bie den. Niet de middelen Verbod cadeaustelsel Huishoudelijke aard Nog méér gevolgen Advertentie I-M. '3M HMMP 'mëm. Resolutie Zorgen Vy (met Castelta-kopjes) pK W N.V. NWMEGEN geeft per jaar meer dan 50 miljoen aan cadeau-goederen Morgen zal ie laatste aflevering van de. rubriek 'Vcmdelings brieven bus' in de krant staan. Jongeren stel len vragen, 'dr. Vondeling geelt ant woord. We eindigen zoals we zijn be gonnen met de jeugd en de poli tiek. Wij sluiten de rubriek niet al, omdat er geen vragen meer zouden zijn. Het tegendeel is waar. Er sijn sells genoeg vragen In voorraad om nog een maand ol drie door te gaan en dagelijks bereiken ons nieuwe. Nog steeds. We eindigen in de krant sim pelweg omdat het van de aanvang al in de bedoeling heelt gelegen de rubriek tijdelijk te brengen. Namens dr. Vondeling kunnen we verklaren dat hij dit contact met de kiezers zeer op prijs heelt gesteld. Zozeer, dat hij en de gehele fractie van de Partii van de Arbeid in de Tweede Kamer het graag willen voortzetten. Vondelings brievenbus blijlt dus openstaan, alleen op een ander adres: Secretariaat PvöA-lractie Gebouw Tweede Kamer Binnenhof 1A Den Haag Dr. Vondeling zegt van dit contact, dat het hem sterk heeft laten voelen 'volksvertegenwoordiger' te zijn. Het begrip 'kamerlid' duwt het element van de volksvertegenwoordiging wat naar de achtergrond. Als volksvertegenwoordiger vraagt dr. Vondeling de kiezers: ki. ermee voor de dag. als u met een vraag ol een probleem geen weg weet. Mis schien kan de kwestie in de Kamer aan de orde worden gesteld, mogelijk kan ,er in partijverband over worden gesproken, in elk geval volgt er antwoord. Ga met zaken, waarbij "men met de klompen aanvoelt, dat ae bij de vakbond horen, of bij de Raad van Arbeid, of bij de gemeente, naar die oreanisaties of instellingen. Voor de rest: Vondelings brievenbus blijft open! Hoe gaat het nu met de stapels brieven, die ter beantwoording naar ons zijn gezonden? "ereen krijgt antwoord. Ze zijn als eerste 'lading' op fiet nieuwe adres gedeponeerd. Daar is dok een stapel brieven bi) over de verkiezingsuitslagen. Die komen in de krant dus niet meer aan de beurt. De Partij van de Arbeid bezint zich op de laatste verkiezin gen. bestudeert de resultaten. Het antwoord is niet zo eenvoudig, maar alle briefschrijvers krijgen persoon lijk antwoord, van dr. Vondeling. En zo zal het ook gaan met alle anderen die nog op antwoord wachten. Dit blijkt uit een onderzoek dat is ingesteld door het Hoofdbedrijf schap voor de Detailhandel i, ver band met de koelkastenacties van enkele grootwinkelbedrijven. De grootste omzet aan cadeau artikelen bad in 1960 en 1961 plaats in de sector van de zeep- en reini gingsmiddelen. In 1960 werd veertig percent van de waarde van alle •koopgeschenken* daar omgezet. In 1961 was die waarde gestegen tot ruim 43 percent. Dasma kwam de koffie- en thee sector met een aandeel van bijna twintig percent ln 1960 en 17,5 per cent in 1961. Voor velen blijkt het ge ven van geschenken bij hu" artike len een zaak van levensbehoud te zijn. Kleinere koffiehandelaren deel den mee dat zij zich alleen maar kunnen handhaven dank zij het ca deausysteem. "Zonder geschenken zouden wij de concurrentiestrijd tegen de grote on dernemingen verliezen,' zelden zij. 'Wij hebben niet de middelen om grote landelijke reclame-campagnes te voeren.' De derde plaats bij het geven van cadeau-artikelen wordt ingenomen door de margarine- en oliesector. Het aandeel van deze sector, dat in 1960 nog 12,2 percent bedroeg, steeg in 1961 tot 17.9 percent van de totale waarde aan geschenken. Deze stijging zou een gevolg zijn geweest van de nieuwe margarine- conventie. Vóór die werd afgesloten moest men zijn omzet zo groot mo gelijk maken. Vele kleinere fabri kanten profiteerden van de Planta- affaire, die hnn omzet vergrootte. Zij proberden die omzet ook te be houden. De verticale prijsbinding, waarbij dus de fabrikant de verkoopprijs van zijn produkt bepaalt, blijkt ook een reden te zijn om geschenken te gaan verstrekken. Grote kruideniersorgani- saties en supermarkten beginnen margarine, olie en zeep onder een eigen merk te verkopen tegen een wat lagere prijs. Met behulp van de geschenken proberen de fabrikanten van deze artikelen hun greep op de afzet te behouden. Uit het onderzoek blijkt wri, dat er in de kring van fabrikanten en handel weinig voorstanders zijn om tot een verbod van de ge- scnemcen-acties te komen. Dit ln tegenstelling tot een onderzoek dat nog niet zo lang geleden is inge steld onder de leden van een huis vrouwen-organisatie. Daar wilden 87 percent van de ondervraagden een verbod van het cadeaustelsel. Vooral na 1960 schijnen de geschen ken van kleinere aard te zijn ge worden. Voor de grotere moest men bijbetalen. Aan 'kleinigheden' werd in 1961 voor een totale waarde van bijna vijf miljoen gulden verstrekt. De grootste post vormen echter de geschenken, die men krijgt bij In levering van bonnen met bijbetaling. Bijna 27 miljoen gulden in 1961. De meeste geschenken, die ver strekt worden, zijn van huishoude lijke aard. Bijna 48 percent was ln 1961 huishoudelijke artikelen en daar kwam dan nog eens ruim 26 percent aan huisboudtextiel bij. Speelgoed kwam op bijna negen percent en aan kousen werd 2,7 percent van het to taal verstrekt Men heeft tevens getracht na te gaan wat de invloed van de koel kasten-acties van de grootwinkelbe drijven op de totale verkoop van die huishoudapparaten is 'geweest. Er waren al aanwijzingen dat die in vloed flink groot zou zijn. Uit de schattingen, die nu ten behoeve van het Hoofdbedrijfschap voor de De tailhandel zijn gemaakt blijkt dat in 1362 bijna honderdduizend koelkas ten méér zijn verkocht dan in 1961. Dit wil echter geenszins zeggen dat al deze extra kasten via de levens middelensector zijn verkocht. In 1961 werden in totaal 153.621 koelkasten verkocht met een totale waarde van ruim 37,5 miljoen gul den. In 1962 zijn er althans vol gens de raming 247.857 koelkas ten verkocht met een gezamenlijke waarde van bijna 57 miljoen gulden. 'De stijging van de verkoop betrof vrijwel alle maten koelkasten. Al leen de kasten beneden de 125 liter met een. absorptie-systeem vertoon den een daling. Tegenover ruim 5000 kasten in 1961 werden er in 1962 ongeveer 3300 verkocht. Nog méér gevolgen van de acties van de groolwinkel bedrijven blijken uit de cijfers, die het Centraal Bu reau voor de Statistiek heeft ver strekt over de verkoop van centrifu ges en haardrogers. In december 1961 werden er bij na 23.000 centrifuges verkocht, in december 1962 waren dat er bijna 33.000. En in november van het vo rige jaar gingen er ruim 37,500 Advertentie l.M. in de huid gezondheid en zuiverheid Hoe kan achter de staan? een socialistische meerderheid verhoogde defensie-uitgaven K. Broekmaat, Palmstraat 224, Amersfoort. De begroting voor Defensie wordt steeds hoger. Maar is het nu nodig dat zoveel geld wordt uitgetrokken voor militaire muziek korpsen, vrij of voor half geld reizen van zelfs hoge en zeer goed betaalde militairen e.d.? J. Kok, Noördzeestraat 52, Utrecht. De vraag hoe hoog de defensie-uitgaven mogen of moeten rijn, ia zowat de allerlastigste die ik ken. Misschien zult u zich herinneren, dat Ik vlak voor de verkiezingen in de Kamer een In terpellatie heb gehouden, bedoeld om de minis ters van Buitenlandse Zaken, Defensie en Finan ciën aan de tand te voelen over twee dingen: de plannen voor een nieuwe (atoom-) kernmacht en de nieuwe financiële verplichtingen, aange gaan voor de komende jaren. Over dat laatste doen al maandenlang geruchten de ronde ln Den Ff-.g, zonder dat ft het ware aan de weet kon bomen. Non, ik ben nog niet veel wijzer. De minister van Defensie heeft zich, ondanks oa algemene aandrang van de Eerste Kamer, niet duidelijk willen uitlaten. Wel heb ik onder tussen de verzekering gekregen, dat het bedrag van 400 miljoen gulden dat genoemd werd, per tinent onjuist was. Het zou veel meer gaan om een bedrag van ao'n 125 miljoen. By dat gedeelte van de kabinetsformatie waar ik ten nauwste bij betrokken was, zijn geen be dragen genoemd. In het ontwerp-program van dr. De Kort stond het volgende (ik mag het nu rustig zeggen, want het is blijkbaar al 'geschie denis' geworden): 'Het Nederlandse beleid dient gericht te zijn op versterking van de NAVO waaraan Nederland zijn evenredige bijdrage moet leveren. Om wille van kostenbesparing, mindere knelling van het personeelsvraagstuk en betere bijdrage aan de NAVO: streven naar grotere internationale samenwerking die leidt tot specialisatie.'. Welnu, tegen zo'n formulering had ik en heb ik geen bezwaar. Wij zjjn om veiligheidsredenen (denk aan de 1 mei-parades ln Moskou!) lid van de NAVO en zullen naar vermogen onze ver plichtingen moeten nakomen. Verrast was ik na tuurlijk dat toen de andere vier partijen hun deuren voor ons gesloten hadden en onder elkaar waren, plotseling de defensie-uitgaven een hogere prioriteit gekregen bleken te hebben! Uit de cijfers van het Centraal Planbureau, kersvers gepubliceerd na de mislukking van dr. De Kort, bleek dat het departement van Defen sie een verhoging van 650 miljoen per jaar ver langt. Dat is veel meer dan het dubbele van de normale toeneming als gevolg van kostenstijging en dergelijke! Wat de vier fractievoorzitters met dr. Beel hebben beslist, weet Ik niet. Maar als ik nu de ervaringen van de laatste drie, vier maanden eens overzie, dan ben ik helemaal niet gerust. In leder geval begrijpt u wel dat ik de heren Luns, Zijlstra en De Kort zij zullen als ministers en fractie voorzitter straks wel weer (politiek) grijpbaar «ijn aan hun woorden zal houden. Ik ben geen tegenstander van enkele militaire muziekkorpsen; daarentegen wel van gala- unlforo. Wat men particulier wil doen en uit eigen temonnaie wil betalen, moet men zelf weten, maar do belastinggelden zijn er te kost baar voor. De militaire dienst moet even suinig en efficiënt omspringen met geld en materialen als welke andere dienst ook. Zij moet echter ook minstens zo vakbekwaam en paraat zijn, anders Hebben wfl er niks aan. centmuges van ae nana, januari en februari 1962 leverden een totale verkoop van. 43.000 centrifuges op, in. de eerste, twee maanden van dit jaar was dat cijfer gestegen tot bij na 78.500. De verkoop van haardrogers was in december 1962 driemaal zo groot als in december 1961, namelijk 19.600 tegenover 6300. In de eerste twee maanden van 1962 bedroeg de verkoop aan haardrogers 14.500 stuks. In januari en februari van dit jaar werden er ruim 26.000 verkocht. Uit de cijfers blijkt niet hoeveel van deze apparaten via de grootwin kelbedrijven en hoeveel via de tra ditionele handel verkocht zijn. De directeur van het Economisch Insti tuut voor de Middenstand heeft kort geleden echter gezegd over aanwij zingen te beschikken dat de traditio nele handel ook van da gestegen omzet heeft geprofiteerd. aan bij de voor (Van onze luchtvaartredacteur) De mededeling van dr. ir. F. Q. den Hollander in de KLM-aandeelhou- dersvergadering van 9 mei, dat binnen acht maanden ruim 2000 werkne mers het bedrijf zouden moeten verlaten, was op niets gebaseerd. Op 5 juni is ln het overleg met de vakbonden meegedeeld, dat men er nog geen kijk op had wie zou moeten afvloeien en in welke bedrijfsonderdelen de ontslagen zouden vallen. In september hoopte men een overzicht te hebben. Op 15'juni heeft het lid van de KLM-directie Ir. F. Besancon in de Ondernemingsraad bekendgemaakt, dat 15 juli zal worden meegedeeld, wie in de gereorganiseerde KLM een plaats kunnen vinden. Hij kon echter niet garanderen, dat wie na 15 juli nog ia dienst werd gehouden, ook in dienst zou blijven. Wanneer inderdaad op 15 juli het reorganisatie-plan bekend zal worden gemaakt, kan het voorlopig niet wor den uitgevoerd, ómdat de directie met de vakbonden is overeengeko men, dat pas een overeenstemming over een oatslagregellug voor grond personeel kan worden ondertekend, wanneer ook een ontslagregeling voor het vliegend personeel is bekendge maakt Die laatste regeling zal nog wel enige tijd op zich laten wachten om dat de Vereniging van KLM-vliegers bezwaren maakte tegen dir-ctie-voor- stellen over afvloeiingsregelingen en een nieuwe werk- en rusttijdenrege ling. Dit ontbreken van beleid bij de KLM-directie is gisteravond in een kadervergadering van de Bedrijfs groep Burgerluchtvaart van de Ne derlandse Bond van Vervoerperso neel uitgemond in een resolutie, waarin wordt uitgesproken, dat de met de dag toenemende onzekerheid en de daardoor opgeroepen spannin gen bij de personeelsleden een fu neste invloed hebben op de bedrijfs- gang bij de KLM. - De vergadering heeft in deze re solutie de bond onder goedkeuring van het tot dusver gevoerde beleid bij de onderhandelingen opgedragen 'met alle kracht te streven naar een beëindiging van de bestaande onze kerheid door te bevorderen, dat zo spoedig mogelijk overeenstemming wordt bereikt in het overleg met de KLM-directie over een sociaal verant woord personeelsbeleid ook «p het stuk van eventuele afvloeiingsrege lingen.' Hoewel de vakbonden hebben mee gedeeld iedere dag beschikbaar te zijn voor onderhandelingen is er sinds 16 mei geen overleg meer ge weest met de topdirectie van de KLM. Verontrustende bijkomende factoren zijn de gang van zaken bin nen de directie (de heer Post, voor zitter van de Bedrijfsgroep Burger luchtvaart, meende, dat in de huidige directie homogeniteit ontbrak, secre taris de Graaff kwalificeerde het zoe ken naar een vijfde directeur als 'het leuren langs deuren om directeuren') en de bijzondere aandacht van de directie voor categorale organisaties. Over het laatste zei de heer De Graaff: 'Geen enkele KLM-directie is er tot dusver In geslaagd het aan wijsbare overschot aan vliegers te laten afvloeien, terwijl het grond personeel toch al de nodige offers heeft gebracht voor de reorganisatie. Het beginsel van gelijkgerechtigdheid voor alle groepen van personeel is voortdurend door de KLM-directie met voeten getreden.' De hèer. De' Graaff signaleerde verder: 'Over de maatregelen, die door de heer Den Hollander in de aandeelhoudersvergadering van 9 mei zijn aangekondigd, zijn de ca tegorale organisaties voor hoger personeelapart buiten de Onder nemingsraad, ingelicht.' Zorgen baart de Bedrijfsgroep Bur gerluchtvaart eveneens, dat de laat ste vier maandd de voorlichting aan het personeel via de normale be- drijfskanalen als de Ondernemings raad en het personeelsorgaan veel te. wensen overlaat. Een duidelijk voor beeld daarvan is te Vinden bij de overplaatsing van grote en kleine groepen personeel van het hoofdkan toor in Den Haag naar Schiphol. De aanzeggingen daarvan komen niet meer dan een week van te voren, waarbij verschillende malen vergeten was voor een vervoersregellng te zor gen. Nog steeds is niet duidelijk, ol met deze overplaatsingen een begin wordt gemaakt met de uitvoering van een oud plan: de totale overplaatsing van het hoofdkantoor naar Schiphol De heer De Graaff zei op de ver gadering van gisteravond: 'Er komt in toenemende mate een zeker, soort van wantrouwen: men heeft geen ge loof meer in de nieuwe heren, die met zoveel aplomb in januari beweer den dat ze de KLM wel eens zouden saneren. Het personeel snakt naar een herstel van een duidelijk en zichtbaar beleid.' (Van een onzer verslaggevers) 'De vorige ambasadeur, de heer Cider, heeft zijn werk In Nederland voortreffelijk gedaan. Juist daarom wacht mij hier een moeilijke taak. Ik zal heel hard moeten werken om mijzelf met hem te kunnen meten.' Dit zei ons gistermiddag op Schip hol brigade-generaal David Shaltiel (60), de nieuwe Israëlische ambassa deur in ons land. Hij zal morgen zijn geloofsbrieven aan de Koningin over handigen. De 'deer Shaltiel is in Berlijn gebo ren. 40 jaar geleden emigreerde hij naar Plastina. Na een lange mili taire carrière, werd hij van 1956 tot 1960 Israëlisch ambassadeur in Me xico. Vervolgens werd hy directeur van het bureau politiek-economisch# planning van het ministerie van Bui tenlandse Zaken. De nieuwe ambassadeur zei een sterk gevoel voor de Nederlanders te hebben. Zijn vrouw reist hem in augustus na. zy is doctor in de psychologie en als zodanig verbon den aan het regeringsziekenhuis in Jeruzalem. De heer Shaltiel was gisteren door de vroegere ambassadeur, de heer Cidor, in Tel-Aviv naar het vliegveld gebracht. Op Schiphol werd hij ver welkomd door o.a. opperrabyn A. Schuster van de Nederlanös-Israëli- ITr gaan geruchten, dat in de ka- 1J blnetsformatda heeft meege speeld de gedachte om het komen de tweede televisienet tijdelijk in handen te geven van PTT. Die zou daarop dan uitsluitend Duitse en Belgische programma's gaan uit zenden. De geruchten zijn serieus genoeg om er even aandacht aan te besteden, hoewel de gedachte zelf eigenlijk niet meer dan een schouderophalen waard is. Het is immers politieke en cul turele armoede, als men het twee de net tijdelijk helemaal 'vreemd' wil maken. Het lijkt al bijzonder moeilijk te passen ln de betogen van wie zich voorstanders van 'nationale' televisie noemen. Dat de keiharde commerclëlen zo re deneren is niet zo vreemd. Zij vertrouwen de NTS en de omroep verenigingen nu eenmaal niet, ondanks zijdelingse liefdesverkla ringen naar het bestaande bestel. In feite toont de redenering echter ook gebrek aan vertrou wen in het gezag van het toe komstige kabinet en het parle ment. Zij wordt immers geplaatst tegenover de overweging het tweede net voorlopig en in af wachting van een definitieve re geling toe te vertrouwen aan NTS en omroepverenigingen. Een aan tal politici wü daar kennelijk niet aan, kennelijk uit vrees, dat wat 'Bussum' eenmaal ln handen heeft, het niet gemakkelijk prijs geeft Van veel kracht getuigt dat al lemaal niet. Los daarvan staat dan nog de vraag, of het wel zo gemakkelijk zal zijn Duitse en Belgische produkties aan de lo pende band over te nemen. De praktijk leert, dat voor overname van een enkel programma lang durig overleg nodig is. Over au teursrechten bij voorbeeld. Want niemand zal toch geloven, dat Ne derland de Duitse en Belgische uitzendingen op een koopje zal krijgen. Uitvoering van deze gedachten- gang zou wel eens kunnen bete kenen, dat dc mogelijkheden van het tweede net onvoldoende of zelfs slecht worden benut. Wie dat wil moet het maar zeggen, liefst duidelijk. TV/Tet de brievenbus van Vonde- ling heeft onze krant succes gehad. Succes omdat vele lezers ontdekt hebben dat Vondeling een brievenbus heeft. Net zoals leder ander volksvertegenwoor diger. Die brievenbus' is voor een par lementslid, van igrote betekenis, omdat de brieven van Nederland- se burgers die iets op hun hart hehben, voor hem. een bron van kennis vormen. Natuurlijk, het beantwoorden van deze brieven, voor zover zij daarom vragen, kost veel werk en tijd. Maar dat ls werk dat graag gedaan wordt, als de vragen maar ter zake zijn. Omdat wij geen districtenstel sel hebben, dreigt de band tussen kamerlid en kiezer ln ons land te verslappen. Dat is één van de schaduwkanten van ons naar evenredige vertegenwoordiging strevende stelseL De vele brieven, die voor Von delings brievenbus ons bereikten, laten zien hoe groot de behoefte aan een direct contact is. En hoe nuttig. Wij hopen dat de brievenbus, die door dr. Vondeling zo goed werd verzorgd, bij onze lezers in gedachten zal blijven. Want wie zich goed wil laten informeren door kamerleden, dan wel ka merleden op de hoogte brengt van bepaalde kwesties die hem raken, draagt bU aan het goed functioneren van onze democra tie. DAVID SHALTIEL ...heel hard werken... Prof. dr. G. Th. Kempe, hoogle raar in do criminlnologie aan de Rijksuniversiteit te Utrecht fa be noemd tot lid van de Koninklijke Nederlandse Academie van Weten- schappe, afdeling letterkude. Het genootschap voor de geschie den der geneeskunde en natuur wetenschappen heeftter gelegeheid van zij 50-jarig bestaa een ere- penning uitgereikt aan prof. dr. Fr. sehe hoofdsynagoge, door opperra- l Yerdoor, hoogleraar in de geschie- b(jn S. Rodrigues Pereira en door de i biologie en beheerder van eonsul-generaai van Israël in Am- "®r biohistorisch instituut van de sterdam, dr. Eliezer Yapou. 1 rijksuniversiteit te Utrecht Profiteer meteen van deze tijdelijke aanbieding. KOMNKIUKE

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Het Vrije volk | 1963 | | pagina 1