Is carillon-monument van
nationaal of lokaal be ang
Vergiftiging Goirle:
echtgenote bekent
O
Min. I oxopeus: Lagere
or ancn bemoei i jken
het decentraliseren
Omgevallen oliestel
oorzaak van brand
in elderm alsem
PANTER
Readers Digest-onderzoek wijst uit:
Roomboter in vele gezinnen
onbekend artikel
Surrogaat
ulemborgs
korpschef
met verlof
Kort geding voor Amsterdamse rechtbank
i lïitgnHiVja
KONINGIN
ONTVANGT
.TONGF.REN
Roolvink vindt
toonverschil
buschauffeurs
wel erg groot
Slopers vinden
hok duiven in
ontruimd huis
door Pief «al
Dodelijke val van
stelling in Assen
Flesje stuk
ƒ50.000 gestolen
uit brandkast
in warenhuis
Brandweer kon tweeling niet redden
Voor opening van
supermarkten „geen
man en geen cent"
Zestig percent
HET VRIJE VOLK DINSDAG 19 NOVEMBER 1963
PAGINA 3
(Van een onzer verslaggevers)
De vraag is gerezen of een monument dat men in Drachten
wil bouwen van nationaal of lokaal belang is.
In een kort geding maandag voor de Amsterdamse recht
bank bepleitte mr. R. P. Kokosky, die optrad als raadsman van
tie ïond Mobilisatieslachtoffers 19141918 en de stichting De
Nederlandse Soldaat, dat zijn clienten, de eisers, geen inmen
ging behoeven te dulden in hun streven naar een nationaal mo
nument.
Gedaagde vas de stichting Centraal Archief en Inlichtingen
Inzake het Inzamelingswezen, vertegenwoordigd door mr J.
Jolles.
Goede naam aangetast
AMSTERDAM (ANP) Korps
chef P. van Riessen van de Cu-
lemborgse politie heeft veriof
gevraagd zo lang het onderzoek
van de rijksrecherche duurt
naar de geruchten, die het
korps in opspraak hebben ge
bracht.
Het verlof is verleend.
WITTE
KRUIS
DE
PIJNSTILLER
Liberaal
Doelmatig
Senoritas-Rood
In het bekende rode blik
-
(Van onze landbouwredacteur)
Roomboter is in vele Nederlandse gezinnen met kinderen een onbekend artikel. In twee derde
van die gezinnen komt geen roomboter ov tafel.
Het zijn de kinderloze gezinnen en de oudere gezinnen (met volwassen kinderen) die room
boter verbruiken. En bij dit alles is de roomboter consumptie in Nederland uitzonderlijk laag
in vergelijking me: 'ndere landen van de Euromarkt.
ABBKIDKBSFBBB
In Drachten was een comité van
3e buigenj van plan het gemeente-
Bestuur een carillon aan te bieden.
Oorspronkelijk zou dat carillon het
nieuw te bouwen gemeentehuis gaan
sieren.
De eisers, vertegenwoordigd door
mr Kokosky. hebben aangeboden be
langrijke financiële bijdragen te leve-
ïen op voorwaarde dat op de klokken
de beeldenaren van hun pioniers en
helpers zouden worden aangebracht.
De bond en de stichting kregen van
particuliere zijde een aanzienlijk be
drag toegezegd op voorwaarde dat éen
der klokke;:: de beeldenaar van ko
ningin Wilhelmma zou dragen.
Er werd een Nationaal Comité op
gericht dat per circulaire de Neder
landse gemeentebesturen een subsidie
heeft gevraagd van twee cent per in
woner. Men beschouwde het canllon,
dat inmiddels met neer als sieraad
van het nieuwe stadhuis zou dienen,
maar tot een apart monument (in
een toren) was gegroeid, als een na
tionale aangelegenheid
In Ma maandelijkse cuculalre
aar: de Nederland» gemeenten
heeft nu 1e gedaagde, vertegen-
wooidigd door mr. Jolles, de sub
sidie ontraden Het monument,
want sinds er nationale belangen
op het spel werden gezet wordt er
niet meer over het carillon, maar
over het monument gesproksn, het
I monument dus is volgens gedaagde
uitsluitend van lokaal belang.
De eisers kregen na de circulaire
v*n de meeste gemeenten nul op hel
rekest en spanden legen het Cen
traal Archief eer kort geding aan
met de argumentatie dat gedaagde
bij ijn adviezen over bonafiditeit
oordeelt en in dit geval de goede
imam van eisers heeft aangetast met
het genoemde gevolg.
Eisers menen dat het advies op on
juiste gegevens is gebaseerd en bo
vendien kennelijk te kwader trouw
werd gegeven Volgens mr Kokosky
is het it een rechtsstaat onduldbaar
dat een dergelijk advies wordt gege
ven zonder dat de betrokkene van de
inhoud op de hoogte is Hij tekende
daarbij aan dat zyn clienten dank zij
een gemeentesecretaris van het ad
vies op de hoogte geraakten.
Hl] vestigde de aandacht op de be
langrijkste figuur van de Bond van
Mobilisatieslachtoffers en de Stich
ting De Nederlandse Soldaat, de heer
P de Boer, die tientallen jaren heeft
getracht recht te krijgen en onder
andere in Den Haag altijd op een
muur van verzet is gestuit. Pas m
1948 heeft het Rijk de zorg voor de
mobilisatieslachtoffers van de ge
meenten overgenomen.
Tegen de heer Van Riessen richt-
ten zich by de Culetnborgse poli-
tlerel de meeste klachten.
De zaak kwam aan het rollen
door de schorsing van brigadier J
van Tongeren wegens insubordina
tie
De leiding van het rijksrecherche
onderzoek berust bij commissaris
V Ta corns Het zal zeker een week
in beslag nemen.
(Van een onzer verslaggevers)
Op het Wilcoterrein in Assen Is
maandag dt 15-jarige ongehuwde D
Bel mt Smüde, bezig met het slopen
van een stelling, van drie meter
hoogte op een betonnen vloer geval
len.
De man was op slag dood.
Bü een botsing tussen een brand-
weerauto en een autobus zyn maan
dagavond in Manchester twee brand
weerlieden omgekomen en veertig
personen gewond.
Het carillon-monument kreeg
een nationaal karakter na. de toe
zegging van de sympathiserende
die de beeldenaar van konmgm
Wilhelmma op een klok wenste.
Mr. Kokosky formuleerde ten slot
te de volgende vier punten: Het.
subsidieverzoek van eisers heeft
niets met maatschappelijk hulpbe
toon te maken gehad, het gaat om
de oprichting -an een nationaal
monument.
Gedaagde beeft er biyfc van gege
ven de Koninklijk goedgekeurde
bond niet betrouwbaar te achten.
De motivering van gedaagde is on
juist, de historie geeft de indruk dat
gedaagde een subsidie van de Neder
landse gemeente expres heeft willen
tegenhouden.
Mr. Jolles betoogde dat de circu
laire op 17 januari de deur uit ging
en dat eisers pas nu reageren met
een kort geding. Hij vertelde dat het
helemaal met de bedoeling is geweest
een nationaal monument m Drach
ten te maken om korungm Wühel-
mina te eren- de toezegging van de
particulier kwam vóór het overlijden
van koningin Wilhelmma.
Ook stelde hij dat verschillende
gemeenten al voor de maandelijkse
circulaire waarin subsidie wordt af
geraden telefonisch om advies had
den gevraagd, Gedeputeerde Staten
van Friesland hadden ook omdat het
monument slechts van lokaal belang
kan worden geacht een subsidiever
zoek afgewezen.
Niemand heeft gezegd dat eisers
mala fide zijn, aldus mr. Jolles, maar
als we een nationaal monument
gaan oprichten doen we dat niet bij
voorkeur in Drachten.
Op dinsdag 26 november volgt de
uitspraak. Als eisers in hun gelijk
worden gesteld zal gedaagde een
nieuwe circulaire naar de Neder
landse gemeenten moeten sturen met
het verzoek het m januari gegeven
advies als ongedaan te beschouwen.
(Van een onzer verslaggevers)
Na meer dan een maand ontkennen heeft maandagmiddag
de 60-jarige mevr. G. van N. uit Goirie (N.B.) bekend, een flinke
hoeveelheid vergif in de koffie van haar 68-jarige echtgenoot
te hebben gedaan. De man is 15 oktober in het Tilburgse St.-
Elisabethziekenhuis overleden.
Met de moeder waren sedert zaterdag de dochter en een schoonzoon ln
arrest. Zij zyn van vervolging ontslagen.
Volgens de Bos™"He substituut-offi
cier van Justitie mr Thyssen, heeft
mevrouw Van N gezegd dat het niet
haar bedoeling is geweest haar man
te doden Zij vilde hem goed ziek
maken, zodat hij eens een tijdje
thuis zou zijn en zij hem kon ver
wennen
Maar de uitwerking van het insek-
tenverdelgingsmiddel, dat zij m de
koffiekruik van haar man heeft ge
daan, moet haar goed. bekend zijn
geweest Dit zou onder haar aandacht
zijn gebracht, toen zij Stort te voren
het, middel had gebruikt om planten
te bespuiten..
Als moord door vergiftiging niet
heeft voorgezeten zal de vrouw zich
toch moeten verantwoorden voor zwa
re mishandeling, de dood ten gevolge
hebbende
Volgens mr Thijssen moet de laat
ste maand m het gezin Van N m
Gotrle een ondragelijke verhouding
hebben bestaan
Toen alle sporen 'van de vergif
tiging naar het huis van de Van
N 's wezen, moeten de drie bewo
ners moeder, dochter, schoon
zoon wel hebben begrepen, dat
een van hen de dader was maar
wie?
De moeder hield vol dat het flesje
met gif al was stuk gevallen voor
dat de vergiftiging bij haar man zich
had voorgedaan
Duidelijk werd, dat de verklaringen
van dochter en schoonzoon klopten;
de moeder sprak zichzelf nogal eens
tegen. Er rees tegen de vrouw een
steeds zwaarden verdenking, maas-
het motief van de daad bleef ondui
delijk. Totdat gisteren de bekentenis
kwam.
Zo is nu ook de tweede moordzaak
ln Tilburg opgelost Onlangs zijn
moeder, zoon en dochter H. aange
houden m verband met de vereifti-
gmgsdood van de heer N. Vast staat
dat tussen beide gevallen geen enkele
relatie aanwezig is
Advertentie T V.
Verkoudheid weg ermee! Be
scherm u ertegen bevrijd u er
van met WITTE KRUIS, (poeders,
tabletten of cachets). Salicyl-vrij
en daardoor geen maagklachten.
'S-HERTOGENBOSCH (ANP)
Di bet filiaal van een warenhuis in
's-Hertogenbosoï; (Ilema N.V.) is in
het afgelopen weekend een inbraak
gepleegd, waar&i! de daders een gat
ln de brandkast hebben .fesneden en
een bedrag van circa 58.000 hebben
buitgemaakt.
Zij zUn aan de achterzijde het ge
bouw bmnengekomen er, hebber* via
het, paplerm::,?azijn het kantoor be
reikt, waar de brandkast staat. Hun
optreden bewijst dat ze ter plaatse
goed georiënteerd waren. In de zaak
hébben ze BB-helmen en hand
schoenen gepakt, waarna ze m de
deur van de brandkast met een snij
brander een gat hebben gesneden van
circa 35 cm doorsnee.
(Van een onzer verslaggevers)
Decentraliseren wordt bemoeilijkt, doordat de lagere organen (ge
meente, etcveelal geen verantwoordelijkheid durven te nemen
met betrekking tot zaken, die meer m de persoonlijke sfeer liggen
Z(j hebben het regeren afgeleerd en er heerst de mening, dat er meer
vanuit Den Haag geregeld moet worden, Zy zijn het dragen van verant
woordelijkheid verleerd en durven geen beslissing te nemen.
Ondanks deze houding protesteren die zelfde lagere organen tegen een
steeds verder gaande centralisatie.
(Van een onzer verslaggevers)
Een omgevallen petroleumstel In
de huiskamer is de oorzaak van de
brand in een oud huisje in Gelder-
malse», waarbij gistermorgen zo
als wij reeds berichtten een twee
ling van het gezin Vroon, om. het
leven kwam. Op het moment dat de
brand uitbrak volgens de buren
omstreeks twintig minuten voor ne
genwaren de 31-jarige mevrouw
E. Vroon en haar 5-jarige zoontje
Hendrik in de huiskamer. De 27-
jarige -rader, de, heer H, Vroon, was
niet thuis. Luid om hulp roepend
liep de moeder met haar vijfjarig
zoontje naar buiten.
Buren probeerden vla de houten
trap in de keuken naar de slaap
kamertjes onder het lak te komen,
waarin de kleintjes sliepen. De brand
greep echter zo snel om zich heen,
dat na enkele minuten de vlammen
de bovenverdieping van het huis al
bereikt hadden
De glazenwasser Alfoas Pak een
oud-brandweerman uit Rotterdam
verliet juist zijn huis aan de IJssel-
straat, toen de brandweersirene
loeide. Hij volgde met zijn bestel-
wagentje, waarop twee ladders lagen,
de naar de Geldersestraat rennende
mensen. Hij bedacht zich geen mo
ment, toen hij bij het brandende buis
kwam en zette zijn ladders tegen de
voorgevel.
'Ik trapte het dakraam m, maar ifc
kon er met door.' vertelde hij. de
vlammen sloegen er al doorheen.
Toen reikte Iemand mi] een bijl aan
en daarmee hakte Ik een gat m het
dak.'
Even hasj hfj nog getracht door
over het dak te titanien aan ie
achterzijde erbij te komen, maar hu
gleed uit op de gladde pannen en
kon zich nog net staande houden in
de dakgoot.
Een paar minuten later kreeg hy
hulp van de brandweer, die volgens
omwonenden ln de consternatie over
ae brand te laat was gewaarschuwd.
Met een zakdoek voor de mond en
ln het gezelschap van een brand
weerman met een rookmasker kwam
hf] toch op de zolderverdieping.
'Met een saklantaam scheen ik
ln een van de twee kamertjes De
vloer golfde al Hier en daar lekten
de vlammen In een donkere hoek
zag ik een kinderledikantje. Ik rukte
het naar het olderraam de ruim
te is maat klein en greep naar
het kind dat erin lag. Hoe ik ten
slotte beneden kwam. weet ik niet
meer'
Hij legde het kind op de grond.
'Ik paste mond-op-mond ademhaling
toe- maar het hielp met. Terwyl ik
daarmee bezig was kwam er een
brandweerman, binnen met het twee
de kind. Ook dat was helaas dood
De brandweer had weinig moeite
me', het vaststellen van de ooi-zaak
van de brand' er had. een petro
leumstel gestaan in de kleine huis
kamer. De woningen zijn zeer brand
baar. zy bestaan voor «en groot deel
uit hout Het vuur had wij spe;
Het- gezin Vroon verkeerde m nog
al behoeftige omstandigheden Het
was verstoken van licht en water
G&s&ansluiting hebben deze- op net
oog aardig uitziende oude eensge
zinswoningen niet.
•Het is nog een wonder, dat niet
het gehele, uit ongeveer acht huizen
bestaande blokje ra vlammen is op-
gegaan.' zei de politie Toch wil men
m Geldermalsen deze huizen geen
slechte woningen noemen Er z«n
heel wat mensen aan te vijzen m
Nederland die slechter wonen.
DEN HAAG (ANP) Het Tweede-
Kamerlid Boo!vink (a.r.p.) vindt, dat
het verschil in beloning van een bus
chauffeur in dienst van een grote
gemeente en van een buschauffeur
bij een streekvervoersondememing
wel erg groot is.
In. schriftelijke vragen aan de mi
nisters van Binnenlandse Zaken, van
Verkeer an Waterstaat en van So
ciale Zaken en Volksgezondheid
vraagt hy of zy bereid zyn te bevor
deren dar, de beloning van wei km.
mers ln de particulier en overb ids
vervoersbedrijven beter op elkaar
worden afgestemd.
Ee« parachutist Is in Tucson, in
de Amerikaanse staat Arizona, dood
gevallen doordat de volgende sprin
ger, die foto's nam, op hem viel en
zyn valscherm scheurde. De man,
een militair, was door de slag blyk-
baar bewusteloos geraakt want hy
deed geen poging zyn noodparachute
te openen. De fotograaf hep veel ver
wondingen op. De mannen sprongen
van een hoogte van 600 meter.
■auiuiifj jLLiaiLu heelt gistermiddag
op Paleis Soestdijk zestig jongeren
van het Jongeren Vrijwilligers Korpt
ontvangen Ztj sprak geruime tijd o a.
met deze jongerengroep, die naar Bra
zilië gaat
Deze aanval op de lagere organen
werd maandagavond door nu E H
Toxopeus, minister van Binnenlandse
Zaken, gelanceerd
D« minister sprak voor de Liberale
Studentenvereniging te Delft in het
gebouw voor bouwkunde van de
Technische Hogeschool over het on
derwerp „decentralisatie"
Met de leuze van prof. Oud „Sterk
maken wat zwak is" voor ogen, moe
ten wy, waar nodig, de toenemende
tendens tot centralisatie voorkomen.
Er zijn aanwijzingen; te bespeuren,
dat steeds meer zaken centraal ge
regeld zullen worden. Dit gaat ten
koste van de vryheid van de lagere
organen.
Decentralisatie is een onderwerp
dat aanspreekt, juist tot de libera
lei;; die voorstanders zyn van
zelfbeschikking en verantwoordelijk
heid voor ie 1 uiger De decentrah-
satiegedacbte komt ;n het geding,
doordat het ln Nederland mankeert
aan leden met voldoende capaciteiten
er, opleiding om de diverse organen
te besturen Andere zaken als een
huidig gevoerd loonbeleid en het toe
nemen van het werken met elektro
nische machines werken deze centra
lisatie m de hand, aldus de minister
By de behandeling van dit gecom
pliceerde onderwerp behandelde mr.
E. H. Toxopeus alleen de territoriale
decentralisatie, terwijl de functionele
decentralisatie, een wezenlijk aspect
van het decentraliseren, vrywel on
aangeroerd bleef.
Het meer centraal regelen gaat m
onze moderne maatschappij als van
zelf Dit is de reden waarom ik in het
regenngsprogram wederom heb ge
plaatst, dat decentralisatie van be
sturen een zaak van gewicht Is Ik
riskeer daarmee opmerkingen van
Tweede Kamerleden, die zich afvra
gen welke aangelegenheid nu eigen
lijk voor het eerst door de lagere or
ganen bestuurd worden Maar door
deze stelling m het regeringsprogram
op te nemen, doe ik er tenminste iets
aan.
In bepaalde gevallen is centralisa
tie inderdaad doelmatiger, aldus de
minister Maar hiermee dreigt tevens
de democratic aangetast te worden.
De moeilijkheid is nu waar moeten
we de grens trekken9 Wat moet cen
traal geregeld worden, en wanneer
moeten we decentraliseren''
Ik geloof niet, betoogde de muns
ter, dat we hier een vaste norm aan
kunnen verbinden We moeten er
echter naar streven, dat ln de toe
nemende golf van centraliserende
krachten decentralisatie tot stand
gebracht wordt.
(Van een onzer verslaggevers)
Slopers die maandag in de Klei
ne Kattenburgerstraat te Amster
dam een onlangs ontruimd pand be
traden, hebben op een zolderkamer
vijftig duiven gevonden, die door de
bewoners achtergelaten waren.
Vijftien van de duiver waren van
de honger omgekomen. De overige
verkeerden m een desolate toestand.
De politie heeft zich over de vo
gels ontfermd en onderzoekt nu, wie
de 'liefhebber' geweest is die de vo
gels onverzorgd heeft achtergelaten.
DEN HAAG (ANP) Geen man
en geer cent voor de opening van
supermarkten vindt minister De
Jong. In antwoord op schriftelyke
vragen van het tTueede-Kamerlid
Schuring (cji uovei medewerking
van een militair muziekkorps aan de
opening van een supermarkt m Aa:-
ten, deelt de bewindsman mee het
met juist te achten dat een militair
muziekkorps voor of in verband met
reclame-acties optreedt Hy heeft de
bevelhebbers opgedragen de ter sake
geldende rlchtlynen in deze zin aan
te vullen
Advertentie IM
Do vertrouwde naam voor een leKKer licht sigaartje
Dit biykt uit een onderzoek dat
het Amerikaanse maandblad Headers
Digest heeft laten houden,
•«aarbij is ook gevraagd naar het
gebruik van roomboter om te bakken
en te braden en meer algemeen
naar het in huis hebben van boter.
Welnu, om tê bakken en te braden
wordt boter in ons land vrywel niet
gebruikt Slechts ra 14 pet van de
gezinnen die ondervraagd zijn werd
roomboter benut om. te bakkes te
eraden. Van die gezinnen gebruikte
65 pet margarine, 13 pet noemde
olie en nog eens 17 pet ook braadvet
ten
Boter om t# bakken of te braden
werd ra Frankrijk door 74 pet van dt
ondervraagde gezinnen gebruikt, in
West-Duitsland door 32 pet. in Italië
door 54 pet. in Belgie door 51 pet in
Luxemburg door 19 pet en ln Enge
land door 12 pet.
De Nederlanders smeren, «venals
de Engelsen, de bots: die ae la hufs
hebben vooral op het brood Het is
een duidelijk luxe-artikel. Het ver
bruik van boter stygt met het In
komen.
By de ondervraagde gezinnen
van een of twee volwassenen
jonger dan rijftip jaar en zonder
kinderen, bleek 60 pet roomboter
ln huls te hebben en 89 pet mar
garine
In gezinnen met een of twee kin
deren van vyf jaar of Jonger had
37 pet roomboter m huis' en 99 pet
margarine
Gezinnen .met kinderen van zes
jaar er; ouder hadden voor 44 pet
roomboter ra huis en voor sa pet
margarine
In grote gezinnen (van vyf of
meer personen) had 36 pet room
boter in huis en 97 pet. margarine
Ten slotte bleek van de gezinnen
met drie tot vier volwassenen 60 pet
roomboter ln huis te hebben en 87
pet margarine
In vergelijking met hun Euro-zus
ters hebben de Nederlandse huis
vrouwen de meeste pakjes soep in
hans. evenals de meerit groente in
blik en de meeste mavonaise of sla-
saus.
Het onderzoek Is in de maanden
januari en februari van dit jaar ge
houden.
Een surrogaat, zegt het woor
denboek, Is let# dat en
andere zaak, die niet beschik
baar of moeilijk te verkrygen
is. moet vervangen. Een korte
en duideiyke omschrijving,
zou men zeggen Iedereen bo
ven de 25 zal toegeven dat
Santé een ondrinkbaar sur
rogaat was voor echte the#
gedurende de oorlogsjaren
Moeiiyker valt het om sur
rogaat te zeggen tegen hek
meisje dat men huwde omdat
'een ander niet beschikbaar of
moeilijk te verkrijgen was'
Een vrouw is dan ook geen
zaak. werpt u tegen maar ir.
definities gebruik men het
woord zaak veelvuldig om dat
gene aan te duiden wat be
staat en men onderscheidt
zelfs ln stoffelijke en onstof-
felnke zaken
Een moelljke zaak dus Als
men er van uit gaat dat een
surrogaat iets vervangt dat
met beschikbaar of moeilbfc
te verkrijgen te. dan zou men
in de verleiding kunnen ko
men om een toneelstuk het
surrogaat te noemen voor een
gemiste levenservaring Door-
lot men vrh met e»n of m«»r
der spelers identificeert, kan
men zich langs deze weg aan
zo'n ervaring lelpen.
Opeens moet lk denken aan
het cacaobusje. Daar staat
een meisje op, dat wederom
zo'n busje ln de hand houdt
en op dat busje ziet men het
zelfde meisje, dat ook weer
een busjeenlra, u kent het.
De grap ts dat hetzelfde meis
je steeds kleiner wordt, maar
niet aflaat op te duiken Al
thans tot aan de grens van d#
zichtbaarheid en dat is een
rekbaar begnp
Als een toneelstuk surrogaat
is voor een levenservaring, dan
Is het verfilmde toneelstuk een
surrogaat van een surrogaat.
Men gaat de film Immers zien
omdat het stuk niet beschik
baar ls (op een gegeven mo-
s- v v y-r uw™» v "jy.,,
ment) of moeiiyk te verkrij
gen (doordat het by voorbeeld
300 kilometer verderop wordt
gespeeld). Evenals op het ca
caobusje zien we een verschil
ra formaat als we tenmin
ste even willen afzien van de
bioscoopschermen, die tegen
woordig soms groter zyn dan
een levensgroot toneel
Het kan echter zijn. dat ook
de gang naar de bioscoop be
zwaren oplevert. De film ut
dan met meer beschikbaar of
moeilijk te verkrijgen en we
zien om naar een vervanging.
En ziedaar we zetten het
elektronische kastje aan en
krygen de film thuis We ont
vangen dan een surrogaat van
een surrogaat. Het beeld
dan ook alweer aanmerkeiiik
kleiner dan het bioscoop
scherm.
YV/at voor het beeld opgaat.
geldt ook voor het geluid.
Wanneer u vindt, dat het oor
spronkelijke te vinden is ra da
concertzaal, dan is de radio-
uitzendmg van dat concert een
surrogaat Gaat men van dat
radioconcert een plaat maken
(of maakt u er zelf een band
opname van) dan zit u op een
gegeven moment te genieten
van een surrogaat van een
surrogaat. Ook het verschil ra
volume is ei weer. En als u
kort daarna in de badkamer
zingend of fluitend herhaalt
wat u zojuist hebt gehoord,
dan is dat een volgend sur
rogaat om strikt te biyven-
met voor u zelf. want u bent
het surrogaat voor de uitvoe
rende kunstenaar die u had
willen zyn, maar voor uw ge
kwelde huisgenoten die thans
aanhoren wat ze op de plaat
hadden willen horen omdat
ze de radio-uitzending hebben
gemist, die ze hadden willen
horen bij gebrek aan het be
tere te weten het concert in
de zaal
TV aar moet oit heen1 Naar
1e conclusie dat we vol
gens de definitie van het woor
denboek leven ra een wereld
van surrogaten en surrogaten
in de n-de macht. De kran
tenfoto is een plaat van een
plaat van een plaat van een
beeld van ie werkelykheid.
Maar ook de meeste foto's die
we zelf maken zijn surroga
ten voor 'het niet meer be
schikbare of moeiiyk te ver
krijgen* vakanti eplezier of
voor de lijfelijke aanwezigheid
van Iemand, die we niet bij
de hand hebben.
Voor geluidsopnamen geldt
hetzelfde. Voor ons baantje
ook en voor ons huis, mis
schien zelfs voor onze vrien
den en ten slotte voor onszelf.
rJo ver raakt men van hui»
als men definities han
teert Laten we echter eerlyk
blijven; we hebben de defini
tie misvormd door in gedach
ten het woord surrogaat t#
laden met een emotionele be
tekenis. Een surrogaat
denken we onwillekeurig is
altyd van mindere kwaliteit
dan het oorspronkelijke.
Dat zal dikwijls het geval
zijn, maar kunstrubber ls dan
toch maar in vele opzichte»
beier dan de originele natuur
lijke rubber. En daarmee ope
nen we de mogelijkheid om
desgewenst de eigen
kwaliteiten te pry zen van ra
dio, televisie, foto, baan, hui»
en het meisje dat u tot vrouw
nam toen die andere "met be
schikbaar of moeiiyk t# ver
krijgen' bleek.
Keop 'n boek kij t»
