Veiligheids
dienst
Het Vrije Volk sprak met
Otto Frank in Bazel
Aristo
Aardaasmotor
in Nederland
Beter
CLAUDIA
Fraude bij KLM-
busbedrijf
BANDRECORDERS 3 MAANDEN GRATIS BE1116440
ISfefes*
Herindeling van
Vechtstreek
Rajakowitsch
nu spoedig
voor rechter
Lonen in mijnen
10 pet omhoog
pp
HET VRIJE VOLK WOENSDAG 20 NOVEMBER 1963
-* iV;
Mtsiiiii
*ss»
PAGINA 3
BELANGRIJK
DESKUNDIGHEID
WT:
s
gegarandeerde gordijnstoffen
{Van een onzer verslaggevers)
„Het belangrijkste van de ontmaskering van deze Sllberbauer
in Wenen is de vraag, een vraag die mij uiteraard op de lippen
brandtwiewie is degene die ons verraden heeft, wie is
degene die de SD heeft verteld dat wij in het Achterhuis waren
ondergedoken? Maar ach, zo'n man zal dat na zoveel jaren niet
meer weten, als hij het ooit heeft geweten
O
.„UW*'** v -
n <^ïrt«i«n^ m-
ftwtwtMS
T^aWk
r s* -
(Vervolg van voorpagina!
Een heel eigen geluid Het de Boe
renpartij bij monde van haar leider
Koekoek horen. Deze afgevaardigde,
wiens optreden, zoals de heer Scheps
zei, hoe langer hoe meer herinnert
aan het optreden van de NSB voor
de oorlog, blijft doorgaan met het
uiten van beschuldigingen die hij niet
kan of wil bewijzen.
Hij voert duistere getuigen aan die
hij niet noemt. Hen wil 'onder vier
ogen' een briefje aan minister Toxo-
peus geven, waarvan de kamercom
missie dan niets mag weten en scha
kelt daarmee dus zelf de kamercon-
trole weer uit. Van de beschuldiging,
dat de regering een brief van hem
heeft onderschept, is in het geheel
nsets overgebleven.
Het is een gelukkig verschijnsel dat
het gezelschap-Koekoek van niet één
afgevaardigde enige steun heeft
ondervonden. Dit deel van de discus
sies trók wel .de meeste aandacht,
maar de Kamer heeft toch meer tijd
besteed aan de overige binnenlandse
zaken.
Belangrijk is, dat de optrekking van
de overheidspensioenen op dezelfde
datum zal ingaan als de salarisver
hoging. De nieuwe pensioenen zullen
niet op 1 januari uitgerekend zijn,
maar de minister heeft verklaard,
zich voor te stellen, dat de verhoogde
pensioenen in het eerste kwartaal
norden uitbetaald. Een verheugende
mededeling voor de gepensioneerde
ambtenaren.
Verder hebben ae afgevaardigden
zich er voornamelijk toe bepaald nog
eens te onderstrepen wat in de open
bare commissievergadering was op
gemerkt. Het theologische debatje
over 'de overheid als dienaresse Gods.'
een uitdrukking, die mr. Beemink
(c.h.u.) in de grondwet wilde zien
opgenomen, is voortgezet, door ds.
Abma i.s.c.p.) en de heer Jongeling
(g.v.p.) Ook zij vonden de heer
Franssen van de PvdA goed gedocu
menteerd tegenover zich.
Dit is een geloofsuitspraak, alleen
van de gelovigen en de kerk. De over
heid kan die uitspraak niet doen. De
bijbel kent trouwens geen christelijke
staat,' zo zei de heer Franssen.
In de avondvergadering zijn de ci
viele verdediging en de bescherming
bevolking behandeld. De heer Wierda
(p.v.d-a.) en Bruggeman <p.s,p.) ble
ken op twee belangrijke punten over-
eenkomstige gedachten te hebben. Zij
wemten, dat door of vanwege de re
gering gebruik wordt gemaakt van de
deskundigheid waarover de leden van
het Pughwash-comité beschikken. Zij
zouden er ook de voorkeur aan ge
ven als de burgerlijke verdediging zou
worden omgebogen naar een alge
mene rampendienst.
De minister-president mr. Marijnen
wilde van de denkbeelden van het
Pughwash-comité wel kennis nemen.
Het verschil van uitgangspunt maakt
echter een discussie onvruchtbaar.
Minister Toxopeus eindigde zijn
antwoord met te zeggen, dat de BB
een instrument is, dat men beschik
baar moet hebben om zich later geen
verwijt te behoeven te maken.
Het is te hopen, dat er nooit oor
log komt, maar mocht dat ooit ge
beuren. dan moeten wij alles gedaan
nebben om het leed zoveel mogelijk
te verzachten.
Schip op noorderpier
tfiS&Siregfiefvyge
(VERVOLG VAN VOORPAGINA)
By het dagaanbreken zajn we met
een motorboot polshoogte gaan ne
men. De bergers van Van der lak
uit Rotterdam lieten zich toen nog
niet uit over hun kansen, maar het
was duideiyk dat het schip het zwaar
te verduren had.
Er stond nog steeds een harde
wind. Het geboeide voorschip stak als
een dreigend zwaard in de Waterweg,
hoog op de basaltblokken liggend.
Achter stak het schip vrij diep en
hoewel het daar vlot lag, haalde ai
het zwoegen van de slepers niets uit.
Soms, wanneer de hoge zeeën terug
liepen, konden we onder het viak
doorkijken.
De dubbele bodem van de Tjo-
kroaminoto moet lek zyn.
Het schip verloor stookolie en dat
maakte vooral de rijkshavenmeester,
verantwoordelijk voor de veilige vaart
op de "Waterweg, ongerust. Vanmor
gen om vjjf uur legde hij alle scheep
vaart op de Rotterdamse zeeweg stil,
een maatregel die voor het laatst, in
1952 werd genomen, toen het Pana
mese vrachtschip Faustus door de
noorderpier was geslagen.
Twee uur later mochten de sche
pen weer in en uit varen.
Zou het schip vlotgesleept kun
nen worden en ernstige lekkage
vertonen, dan is het uitgesloten
dat het direct mag worden bin
nengebracht. Om ieder risico van
zinken in de Waterweg te voorko
men zal het dan op het strand
bij Hoek van Holland of op de
Maasvlakte aan de grond wor-
den gezet.
Zó zit het eerste Indonesische
schip, dat na het herstel der be
trekkingen op weg was naar
Rotterdam, op de Noorderpier
vast.
De reddingboot ligt langszij het
op de pier gelopen Indonesische
schip.
KSMi
(Van onze parlemeoitsredactle)
Het wetsontwerp van minister Toxo
peus dat een gemeentelijke herinde
ling beoogt van de Vechtstreek is
dinsdag in de Eerste Kamer aange
nomen met veertig stemmen voor en
vierentwintig tegen. Tegen stemden
zeventien leden van de PvdA-fractie,
vier KVP-ers, twee PSP-ers en een
VVD-er. In de Tweede Kamer Is het
wetsontwerp op 7 maart zonder
hoofdelijke stemming aanvaard.
De gemeenten Loenen, Vreeland,
Loenersloot, en Ruwiel zullen hiermee
worden opgeheven. Loenen en Vree
land warden met een gedeelte van
de gemeenten Abcoude en Loener
sloot samengevoegd tot een nieuwe
gemeente Loenen.
Pas in de loop van de morgen kre
gen de sleepboten direct contact met
de gezagvoerder van het ongeluks
schip. De Indonesiër beschikte name
lijk niet over de z.g. VHF-radio. het
type waarmee deze sleepboten zijn
uitgerust.
Loods aan boord
De reddingboot keerde daarom na
het dagaanbreken terug naar de
Berghaven terug om een loods te
halen, die met een portofoon op de
Tjokroaminoto werd gezet en vanaf
de brug het contact met de bergers
kan onderhouden. Waarschijnlijk zal
hy het pas laat vanmiddag druk krij
gen. Omstreeks tien uur liepen de
vier kleinste sleepboten de Water
weg weer binnen. Het vrachtschip
zat toen in een zo moeilyke positie
dat er geen denken aan was het van
de pier te sleuren.
Pas tegen de avond (omstreeks zes
uur is het weer hoog water) zou eer-
nieuwe poging worden gedaan. Smit
en Co zullen dan meer dan 10.000 pk
op het schip zetten: de zeven slepers
van vanmorgen krijgen dan nog as
sistentie van de zeeslepers Witte Zee,
Tyne en de kustslepers Argus en At
las.
Lukt het ook dan niet. dan begint
het er voor de Tjokroaminoto kwalijk
uit te zien. Het schip heeft het op de
basaltblokken zo kwaad, dat het met
het uur vrjjwei zeker grotere schade
oploopt.
In Hoek van Holland herinnert
men zich ook maar al te goed het
lot van de Faustus en dat van de in
1954 op het noorderhoofd gelopen
Britse vrachtscheepje Spanker. De
Faustus sloeg in 1952 zelfs dwars
door de pier en zonk in de Water
weg, waar zij ook haar graf heeft
gekregen. De Spanker bleef op pre
cies dezelfde plaats waar nu de In
donesiër geboeid ligt. zitten. Dit
schip is toen van kiel tot schoorsteen
gesloopt. Er is nu alleen een winst
punt.
De Tjokroaminoto heeft slechts een
kleine lading stukgoed in. haar ma
chine is intact en het schip kan de
slepers helpen door op volle kracht
achteruit te slaan. De Tjokroamino
to was bestemd voor de Rotterdam
se Waalhaven. Of het daar nog ooit
zal arriveren, was vanmiddag twy-
felachtig.
Een controleur van het KLM-bus-
bedryf. ten gezamenlijke onderne
ming van de Nederlandse Spoorwe
gen en de KLM, heeft zondag jl. bij
controle op het traject Schiphol
Amsterdam, onregelmatigheden met
vervoersbijwijzen geconstateerd. De
betrokken chauffeur bleek door ge
bruik van verkeerde biljetten de
KLM te benadelen.
Transito-passagiers ontvangen op
Schiphol resp, Museumplein in Am
sterdam. een witte coupon, die bij
inlevering bij de chauffeur red:
geeft dp een roze contra-bewys voor
gratis vervoer.
Bij de verantwoording dient de
chauffeur even zoveel witte coupons
in te leveren als hy roze contra-
bewijzen heeft afgegeven. Passagiers
die het normale tarief betalen ont
vangen een groen plaatsbewijs.
In dit geval heeft de chauffeur, in
samenwerking met, een balie-employé
op het Museumplein, op onregelma
tige wijze de beschikking gekregen
over witte coupons. Hierdoor kon hy
roze contrabewijzen tegen betaling
afgeven, waar een groen plaatsbe
wijs was vereist.
Het is moeilUk na te gaan In wel
ke mate te goeder trouw of met ma
lafide bedoe'ingen witte coupons zijn
afgegeven, maar het staat vast. dat
het verstrekken van deze witte cou
pons is geschied met. onvoldoende
begrip voor het feit. dat het waar
depapieren betreft. In het allererg
ste geval zou er sprake kunnen zijn
van een fraude, gepleegd in de loep
der jaren, van enige duizenden gul
dens. zo heeft de KLM vanmorgen
meegedeeld.
Hangende het onderzoek waarbij
de politie zal worden ingeschakeld
en dat met kracht wordt voortgezet,
zijn de betrokken chauffeur en de
balie-employé met wie hij samen
werkte onmiddellijk geschorst.
(Van een onzer verslaggevers)
Tegen Erich Rajakowitsch, een van
de meest actieve SD'ers in Nederland
tydens de Duitse bezetting Is verle
den week in Wenen van Nederlandse
zijde zoveel belastend materiaal aan
gedragen dat zijn zaak, zo wordt
verondersteld, in het stadium van de
berechting is gekomen.
Erich Rajakowitsch die in de oor
log onder meer in Nederland werkte
voor het beruchte bureau B IV (het
apparaat van Eichmann) dook na de
oorlog in Zuid-Amerika en daarna
in Italië onder, waar ir. Simon Wie-
senthal hem het vuur zo na aan de
schenen legde (hij ontdekte dat de
respectabele zakenman Enrico Raja
dezelfde was als de oorlogsmisdadiger
Rajakowitsch) dat hij vla Zwitser
land naar Duitsland vluchtte.
Gedwongen door een enorme pu
bliciteit meldde hij zich dit voorjaar
bij de justitie in Wenen die onmid
dellijk een uitgebreid onderzoek tegen
hem begon.
Het nieuwe, zeer belastende mate
riaal is in Nederland verzameld door
de heer B. A. Sijes van het Rijksinsti
tuut voor Oorlogsdocumentatie en
commissaris Y. Taconis van de ryks-
rechérche. die vorige wéék in Wenen
besprekingen voerden met de Oosten
rijkse en Duitse politie.
(Van een onzer verslaggevers)
De lonen in de mijnindustrie zul
len per 1 januari 1964 althans
wanneer de minister hieraan zijn
fiat geeft met 10 pet worden ver
hoogd. Over dit percentage is het
dagelijks bestuur van de Mijnindus-
trieraad het gisteren in Heerlen na
ampele besprekingen eens geworden.
Advertentie IJM
MEENT22-34 THL116440
OV£RSCM.OOfiPS5TRAATt2'.T£L4t223
Advertentie IJM.
Het Belgische vorstenpaar zal
volgend jaar mei, op uitnodiging van
koning Gustaaf en koningin Louise
een officieel bezoek aan Zweden
brengen.
Aristo geeft wat het heeft: mild
licht. Hang gordijnen van knappe
stof-ontwerpers aan uw ramen.
Kies uit Aristo cretonne of weef
stof. Altijd jicht-, kieur- en was
echt. En dan die dessins! Een
verrukking.
Vraag uw woninginrichter.
Dit zijn de woorden van de 63-ja
rige heer Otto Frank, de vader van
Anne, de enig overgeblevene van het
gezin Frank, die de laatste jaren in
Bazel woont en ons verder het vol
gende zei:
..Onze arrestatie door vier geüni
formeerde kerels, een Duitse SD'er
en drie Nederlandse helpers, herinner
ik mij uiteraard nog als de dae van
gisteren. Ja, hoe ging dat? Ze "kwa
men. stampend met hun laarzen en
bonkend op de deuren, bij ons bin
nen en de Duitser, die dan Kar! Sil-
berbauer moet zyn geweest ik
kende hem natuurlijk niet was
aanvankeiyk bijzonder schofterig, je
kent dat wel, zoals ze altijd tegen
joden te keer gingen.
Res.-luitenant
Maar nu had ik in onze kamer nog
een kist staan, een militaire kist. die
ik na de Hitlerputsch. toen wij uit
Duitsland naar Nederland vluchtten,
had meegenomen. En op die kist
stond myn naam met daarachter: re
serve-luitenant...
De Duitser sperde zyn ogen open
en vroeg; „Herr Frank, bent u offi
cier.
Ik zei: „Ja, uit de Eerste Wereld
oorlog
Hij zei: „Maar Hen- Frank, waar
om bent u dan ondergedoken, waar
om hebt u dat nooit aan de Duitse
Advertentie IJü
MEENT22-34 TEL116440
OVFRSCH.DORPSSTRAAT 1? TÊ1.41228
instanties gemeld? Dan zoudt u met
uw gezin naar Theresienstadt zijn
gestuurd en dan zou er niets met u
gebeurd zijn..."
Ik dacht: „ach, ach, Kat een typi
sche vertegenwoordiger van de Duit-
(Van onze soc.-economische redactie)
De handelsonderneming Landré en
Glinderman N.V. te Amsterdam gaat
aardgasmotoren verkopen.
De motor endie een kracht hebben
van 5 tot 2000 pk kunnen overal wor
den gebruikt waar een stationaire
krachtbron nodig is. Gedacht wordt
aan industriële motoren, poldergema
len. motoren voor rioolwaterzuiverin
gen en krachtbronnen voor de land
bouw. Een aardgasmotor, aldus de
mededeling van Landré en Glinder
man. levert ongeveer 4 pk per ku
bieke meter gas. By een gasprijs van
10 cent per m3 zouden de brandstof
kosten daarmee lager zyn dan die
van dieselmotoren of elektromotoren.
Het Nederlandse gas, waarin geen
zwavelverbindingen voorkomen, is
uiterst geschikt voor verbrandings
motoren. Het Amsterdamse bedrijf
betrekt de motoren uit Amerika,
Italië. Frankryk en Duitsland, waar
men reeds lang ervaring heeft met
aardgasmotoren.
se geest. Hij ziet in mij toch nog een
soort geestverwant, als officier. Hij
iet verder: „Tja. herr Frank, nu kak
ik niets meer voor u doen. Maar u
hoeft u verder niet te haasten. Pakt
n uw spullen maar rustig in
Klein mannetje"
Dat ls het verhaal van onze arres
tatie, over die Duitser; ach, hij is
waarschijnlijk maar een klein man
netje geweest, maar misschien, wie
weet wat hij verder nog allemaal kan
vertellen. En de rest, de rest weet u."
Het gezin Frank werd naar de
Euterpestraat (thans G. van der
Veenstraat) overgebracht. Van het
Amsterdamse hoofdkwartier der SD
naar de gevangenis Weteringschans,
vandaar naar Westerbork, vandaar
naar Auschwitz, waar Otto Frank de
hei overleefde en zijn vrouw en beide
dochtertjes werden vergast.
De zakenman Otto Frank komt
herhaaldelijk in Nederland. Hij is te
beschouwen als de reizende ambas
sadeur van de Stichting Anne Frank
huis, in het bijzonder voor het inter
nationale jeugdcentrum, dat in Het
Achterhuis is gevestigd.
JOHANNESBURG (Reuter). - Ten
gevolge van een steenstorting in de
goudmijn Western Deep Levels bij
Carletonville in Zuid-Afrika zijn
woensdag vier neger-mijnwerkers om
het leven gekomen.
Veertien mijnwerkers werden niet
ernstig gewond, vijf anderen worden
nog vermist. De myn is eigendom
van een Engels-Amerikaanse rnaat-
schappy. Carletonville ligt 80 km ten
westen van Johannesburg.
Het Vrije Volk is een blad
dat. tot formule schijnt te
hebben: de socialisten weten
het alleen, weten het beter en
weten het altijd alleen beter.
De iceló.enkendc socialisten zui
len zich met dit geschrijf niet
bijzonder gelukkig voelen."
Deze beknopte kenschets van
het op een gewoon dagblad lij
kende Vrije Volktzoals het
elders heet) heb ik gevonden
in Puim Zicht, het kaderblad
van de Katholieke Arbeiders
beweging-
Het is een ernstige aantijging,
die tot diepgaand, zelfonder
zoek Awivnt.
Ik heb dat gedaan en ben tot
de volgende conclusies ge
komen: Ruim Zicht, ibeter wel
licht: de persoon die de aange
haalde zin in Ruim Zicht heelt
geschreven) blijkt een aanhan
ger ie zijn van de stelling, dat
de krant een mijnheer is. Daar
is wat voor te zeciacn, maar'het
maa ons niet uit het oog doen
verliezen, dat de krant wordt
volgeschreven door eèn aantal
rid ons gerat: een groot aan
tal) verschillende personen.
Wii kennen in onze redactie-
staf bij voorbeeld jonge en
oude. opgeicekte en neerslach
tige, ernstige en luimige, naar
binnen en naar buiten gekeer
de. eigenwijze en bescheiden,
brutale en verlenen, dravende
en zittende medewerkers. Als ik
li zou zeunert. dat ik meen te
behoren tot de oude. opgewekte,
ernstige, naar binnen gekeerde,
eigenwijze, verlegen en zitten
de soort, zoudt gij het mis
schien nauwelijks geloven. Het
is best mogelijk, dat ik morgen
enkele andere eigenschappen
zal vertonen en neerslachtig en
brutaal begin te draven.
Tk wil geen poging doen het
zieleleven van al onze redac
trices en redacteuren te peilen,
want ik heb eens in de eerste
brief van Pauhts aan die van.
Korinthe, het tweede hoofdstuk
en daarvan het elfde vers, ge
lezen: 'Want wie van de men
sen weet hetgeen des mensen
is. dan de geest des mensen die
in hem is?' Ik houd mij dus
maar aan mij zelf en dat. is al
moeilijk genoeg, want om noa
maar even. aan het citeren te
blijven, het 'ken u zelf is voor
velen al duizenden jaren een
prangende vraag.
Ik ben in een stil vertrek
gaan zitten, heb het hoofd in
de handen genomen en mii zelt
gevraagd: 'Is het waar? Weet
jij het alleen?' Na riip beraad
moest het antwoord luiden:
'Neen, er zijn er nog enkele die
het nok weten. Dat. de AOW
moet warden opgetrokken tot
een sociaal minimum weet on
der andere ook minister Veld
kamp. Maar dr De Kort. weet
het nog niet.'
Volgende vraag: 'Weet je het
beter?'
Antwoord: 'Tk weet wel hef er.'
Vraaa: 'Weet je het. altijd al
leen beter?'
Antwoord: 'Wij weten het
niet altijd met z'n allen slecht.'
HPoen ik zover gekomen was,
heb ik opk aan de schriicr
van Ruim Zicht enkele vragen
gesteld. Ik heb gevraagd
'Waarom, o mens, si it aii so
wrang tegen miin krant en
daarmee tegen mijn collega's
en mii? Wat heef* v *ct s"'k
een tegensteïlige houding ge
bracht? Ziit gij een ongelukkig
mens? Hebt gij door <vt be.
treurensivaardió rotm'al in uw
iettgd een wrok ieqens de mens
heid en in het h/izoniier jegens
socialisten* Zulke dingen ko
men namelijk voor Zuiaelincwn
die met een veiligheidsspeld,
worden geprikt of niet on tri
verluierd zijn. kunnen daarvan
volgens de wetenschap der ziel-
kunde de afschinr.eliikste mis
vormingen nverhnvdeg. zij heb
ben levenslang de behoefte zich
od de maatschappij vanwege
die luier te wreken, steken hun
tong uit tegen politieagenten,
worden lid. tan extremistische
organisaties of schrijven rare
stukjes in Ruim Zicht. Van te-
ror-n weet je niet. waar het op
•litloovt.
Het is natuurlijk ook moge
lijk. dat. wij niet zó diep be
hoeven te araven. Misschien
hebt gij het in uw jeuad zo
geleerd: Het Gfriie) Volk is Het
Krcaad. Tn Het Rijke Roomse
teven kwam- dat nogal eens
voor. dat men zo dacht en
sprak. Dat leidde dan tot on-
vcrkioikkelijke kibbelpartijen
rv-°r ev. weerwaarbij aii niet
-vitlen de zedelijkheid ran onze
levenswandel in twijfel trok en
wii. ordooraebroken socialisten,
mr nresteXHkr leidslieden beln-
chejHk o 1 erger maakten. Zoudt
ga de-c onzuivere en onmicht-
hrrr discussie temgwensen? Ik
niet
A/, derde mogelijkheid, is het
nS voor n en de uwen vrofijte-
liik om het beeld van de einen-
icHw. pedante, betweterige so-
cin'isfpn. lerend te houden
Och. schrijver van Ruim
Zicht fik noem v niet. 'goede
rrievii'. want gij ziit niet goed
ev. trilt miin vriend niet si in
nü ~ult vandaag en misschien
morgen met vw schrijftrant
ooo enig succes hebben hij uw
eigen achterhoede. Maar 'wel
dra ziit gij eert bezienswaardig
heid. een eenzaam overblijfsel
uit de slechte oude tijd. Gij ziit
het slachtoffer van een onvol
doende znige{inpemorg. Ik kart
slechts zeggen, en ik weet, dat
ik n daarmee een klein plezier
doe: 'Gij weet niet beter.'
H. VAK HULST
De enige fabriek van kunst
tanden in Frankrijk is dinsdag door
brand verwoest. De schade wordt op
10 miljoen francs geschat. De fa
briek. die pas vier jaar oud was, lag
te Pontivy in het noordwesten van
het land. Twaalf miljoen tanden en
de meeste van de 6.000 bronzen mal
len gingen verloren.
Advertentie I.M.
de verlovingsring
voor moderne mensen
CLAUDIA de
nieuwst* creatie
van de CONSTANT
(T fabrieken
Een der moolct* ringen
uit de Comtant oblleeife
inwiu M» A «mAh*. Ar COKSTAyr-fifrktm mblmUml c,a de nt md,
nar eTtees, teem »rt «/7e CClW^4.V7Vn#A/Zm gratis verkrijgbaar is.
