1 1 Wk mm A 1 m MOET U HOREN! 19 tern op 1 m m Tweede net Nog twee 'kittenin Binnen- Ban tammer BS PufOllioudt MOLEN IN AS G if HET VRIJE VOLK ZATERDAG 15 FEBRUARI 1964 PAGINA 3 (Van een onzer verslaggevers) De Binnen Bantammer- straat is een gewone Amster damse straat. Veel hoge hui zen, smalle trottoirs, weinig zon en weinig ruimte voor het verkeer. Het is de straat van de Chinese restaurants. Er tvonen veel Chinezen en Bijna hadden we geschreven: Het is ook de straat van de opiumkitten. Maar kun je die twee huizen, waarvan de deu ren openstaan, nu wel opium kitten noemen? Kanker De roes Twintig Meer succes had men bij het aanhouden van de smok kelwaar in Rotterdam zelf. Daar is de laatste dertien jaar niet minder dan vijfhon derd kilo opium in handen van de politie gevallen. MAANDAG: de strijd tegen opiumsmokkel in Rotterdam. ISozkSikS kilo li 1 Een visser kreeg onlangs bezoek 1 1 van het opinie-onderzoek. 1 |g Men nam de brave borst te grazen: g Wat denkt u van het tweede net? fg ff Ah, zei hij. waar 7k het eerst op let - jf hoe groot zijn eigenlijk de mazeng imniiHmwaiiummaiiitiiiiniïuuiiiiHmmiiuiWftiUiBHitiiiiaMiiiHwufhniriKiimitifiwiiitiiimiiiiiiiiRniinfmiKswtmiffSWffmmiiimiWifmïitT Raad voor luchtverontreiniging geïnstalleerd Kamerleden doen onvriendelijk over decentralisatie i smfittfilons zu (Van onze soc.-econ. redactie) 'De vakbeweging is na de oorlog veel te tam geweest. De Ionen zijn ver achter gebleven bij de mogelijkheden van onze economie. De vakbeweging heeft toegelaten dat de rege ring de lonen te veel onder druk heeft gezet.' HERVERDELING Proces tegen staat: inzet Maasoevers Vest er schouwen in protest tegen uitstel W' Li uit Kort geleden heeft de Amsterdamse politie 'n mededeling gedaan die velen heelt getroffen: •Amsterdam heeft van de acht vroeger be staande opiumkitten er nog twee over. Dit zijn gesloten gemeenschap pen van oudere Chine zen die in deze zgn. hoarding-houses opium schuiven. Deze lieden zijn als het ware met opium opgevoed en kunnen er niet meer buiten.' Ken onzer verslagge vers heeft naar deze officieel bekende kitten een onderzoek Inge steld. Uit gesprekken met mensen die achter die schermen hebben geke ken, bleek, dat jongere Chinezen geen opium meer schuiven zo sterft het kwaad lang zaam uit. Er zijn in Amster dam en Rotterdam nog slechts enige tientallen Chinezen die niet meer huiten opjum kunnen. De rechercheurs van de afdeling bestrijding handel in verdovende middelen kennen ze allemaal oude Chi nezen van zestig tot diep in de tachtig. Huizen als alle andere in die oude straat. Voor wie van de Gel dersekade komt. ligt het ene boven huis halverwege de straat aan de linkerkant. Het andere ligt rechts, maar wat doet dat er toe? Eigen lijk zijn het pensions voor Chine zen; vrijgezellen, die er eten en slapen. Daarom noemt de politie ze 'boarding-houses' een mooi woord voor armoedige logementen, waar soms vijf, zes of zeven man in één kamer op enkele britsen slapen. Er zijn ook ledikanten bo ven elkaar. Maar wat wil je voor een tientje per week? Lakens zijn er niet: de bewoners rollen zich in dekens als zij ter ruste gaan. Of zij liggen op een biezen matje op de houten plank van een brits. Zo'n brits kan heel breed zijn; zo breed, dat er enigen naast elkaar kunnen liggen. Men wast zich in de keuken en blanken worden er niet toegelaten het zijn, immers pensions uit-, sluitend voor Chinezen. OPIUM.. t maar dat zijn .lang niet allemaal opiumgebruikers. Volgens een ruwe schatting van de politie wonen er in Amsterdam nog slechts zo'n twintig Chinezen die verslaafd zijn aan opium. Zy komen min of meer geregeld in die twee huizen, waar ook Chinese schepelingen terecht kunnen die het niet zonder opium kunnen stel len. Wat gebeurt er in die huizen? Welke mysterieuze verschijnselen begeleiden het opiumschuiven? Erg veel is daarvan niet bekend, want een dergelijk gebruik ondermijnt niet alleen de gezondheid, maar het voltrekt zich ook in het geheim omdat het strafbaar is. Als de politie in ce straat ver schijnt, gaat haar komst als een lopend vuurtje van mond tot mond. Dat geldt niet zo zeer voor de man in uniform, als wel voor de rechercheurs van de afdeling ver dovende middelen.De Chinezen ken nen hen drommels goed van ge zicht; ze hebben hun bijnamen ge geven. Een gevreesde speurder was Hong Min Tjai. ofwel de Man met het Rosse Gezicht. Als hij zich aan de betrokken percelen vervoegde, werd hij stee vast vriendelijk verwelkomd met een ondoorgrondelijke Chinese glimlach. Néé, opiumpijpen wa ren in geen velden of wegen te be kennen, evenmin als de olielamp jes, waarboven de naald met het bruinzwarte opium enige seconden wordt gehouden voordat het drab bige spul bij het gaatje in de kop van de pijp wordt gesmeerd. zes. zeven keer met één gram doen. maar straffe rokers verbruiken het in drie keer. Zy hebben grotere hoeveelheden nodig om in een roes te geraken. Zo lang mogelijk hou den ze de rook in de longen. Ge middeld doen ze zo over één gram opium anderhalf tot twee uur. Daar na plegen de Chinezen thee te drin ken. véél thee. Dat hóórt b(j de service van het huis; het kost niets extra. Chinezen 'snijden' elkaar niet. Wie een pypje wil roken, betaalt tegenwoordig vier gulden, waarvoor hij het papiertje met het opium krjjgt. Hjj kan voor dat be drag de pijp en het olielampje ge bruiken. mag op de brits gaan lig gen en krijgt nog thee op de koop toe. Maar als de politie het merkt is het afgelopen. 'Als wü.' vertelt ons adjudant C. W. H o u w e - ling van de afdeling verdoven de middelen der Amsterdamse po- litei, 'als wij in een van die twee 'boarding-houses' een oude Chi nees een pijpje zien schuiven. la ten we hem. als er toch geen opium meer te vinden is. meestai met rust. Maar als wij er méér schui vend aantreffen, laten wij hen niet schuiven. Dan halen wij de boel overhoop om te kijken of we opium kunnen vindeu. Dan stellen wij een nauwkeurig onderzoek in.' De heer Houweling is een vrien delijke. griize man met strenge ogen. Toen hy in 1945 met dit werk begon, waren er bij de Amster damse politie acht opiumkitten be kend. zeven in de Binnen Bantam - merstraat en één op de Reehtboom- sloot alle in de Chinezenwyk van de hoofdstad. Er woonden toen naar schatting 800 Chinezen in Am sterdam, van wie vele tientallen opium schoven. Daar waren toen ook jongeren bij. Nu zijn er nog ruim 500 Chine zen, van wie er zo'n twintig aan opium verslaafd zijn: allen oude ren de jongste is zestig jaar. Van die acht kitten uit 1945 zyn er twee overgebleven; maar ook daar is het opiumgebruik aanzien lijk teruggelopen. 'Het sterft vanzelf uit.' aldus de adjudant, die alle hoofdstedelijke schuivers uitsluitend Chinezen persoonlijk kent. 'Ik heb Chinezen gezien, verslaafd aan opium; sterk vermagerd, vel over been, bevend Hoeveel Chinezen wonen er in die twee pensions? Als het er twaalf zijn is het veel. Soms zijn er meer. Om in deze panden opium te kunnen vinden moeteen rechercheur van goeden huize komen. Meestai werkt het waarschuwingssysteem perfect, maar niet altijd. Dan treft hy soms een of meer, altijd oudere, Chinezen in een wezenloze houding op de brits aan, het hoofd op een kussentje, dat op een bank je ligt. Er zijn opiumschuivers die zo'n SKW! als een espeblad. Veel opiumschui vers krijgen longkanker.' De ad judant staart in de richting van de binnenstad. 'Tja. ik heb daar heel wat menselijke wrakken gezien.' 'Maar de meeste echte opium schuivers Zijn we al kwijt; die ziin uit Amsterdam vertrokken of overleden. De omstandigheden waarin ver slaafden leven zijn zeer armoedig. Zodra zij stijgen op dc maatschap pelijke ladder gaan ze minder opium schuiven. Rijke Chinezen doen hef vrijwel nooit. Ook aan boord van de schepen die in Am sterdam aankomen bevinden zich steeds minder Chinezen die opium gebruiken. Ook dan zijn het vrijwel altijd ouderen de jongeren be ginnen er gelukkig niet meer aan.' De adjudant herinnert zich de onderzoeken die hij bij nacht en ontij heeft ingesteld. Dan waren er weer tips gekomen: Daar en daar lopen steeds meer Chinezen in en uit. Spms begon dat al 's middags om één uur, tot diep in de avond, maar nooit 's morgens, want dan wordt er niet. geschoven. Dan wer den de pijpen en de lampen m be slag genomen en dan volgden er veroordelingen wegens overtreding van de Opiumwet. W'aar kwam dat opiura vandaan? Verreweg het meeste, dat in Am sterdam werd gebruikt, was afkom stig uit Rotterdam, waar het door scheepsbemanningen, meestal Chi nezen. vooral uit Turkije, India, Pakistan en uit het Verre Oosten werden aangevoerd. Wie bracht het dan naar Amster dam? Jarenlang heeft de politie daar op de ioer gelegen, maar het was ondoenlijk iedereen die de Binnen Bantammerstraat inliep in de gaten te houden. Zij die het opium van Rotterdam naar de hoofdstedelijke kitten brachten, moeten in eïk gevai zeer voorzichtig te werk zijn gegaan want 'onder weg' waren de vangsten gering. Deze sini-bernard luisterend naar de naam Sir Winston, is naar velen aannemen de grootste hond ter icereld. Sir Winston, die leeft in het. Engelse dorpje Silterlon Dorsetj, weegt ruim 100 kilo. is 7 jaar oud. 93 cm hoog en verorbert per week S kilo vlees. Zijn bazin tdie hier ter. wakend oog op hem houdt hoeft zich echter geen zorgen te maken over stijgende vleesprijzen. want de hond heeft onlangs een erfenis gekregen van een bewonderaarster uit een naburig dorp. .ÜIÜIIIBI iiiR!i!;imiiiiiini!iininiiiiii!iiii;iiiiiiiiiiiiiiiiiiiHniiiiiiiiiii!ii!!!!iii:iiii5!ilii;isiiii:ii!l!iiiiiiii!iiïiii!iiiiil!ll Het hart van de Chinezenbuurl in Amsterdam, de Binnen Bantammer straat. waar nog niet zo lang geleden op sommige stukken de opiumkitten huis aan huis lagen. Nu zijn cr nog twee Chihezenpcnsions waar opium wordt geschoven. veel te tam kan hier een raam open (Vano nze parlemencsredaetie) Het decentralisatiebeleid van minis ter Toxopeus wordt in liet voorlopig verslag van de Eerste Kamer over de begroting van Binnenlandse Zaken flink onder vuur genomen. Vele leden stellen met teleurstelling vast. dat dit beleid in de loop der jaren uitermate weinig tastbare resultaten heeft op- geleverd. Vele andere leden zijn nog onvrien- j delijker. De opmerkignen van de minister in de toelichting op de be- i groting noemen zii 'de zoveelste vage en abstracte sympathiebetuiging aan het adres van het grote goed dat de decentralisatie vormt'. Deze leden spreken van een mis plaatst gebrek aan vertrouwen in de bekwaamheden van de gemeentebe stuurders en hun technische advi seurs. De vrijheid van de gemeenten wordt verstikt, zeggen zij. door het I controlesysteem. j Zij menen, dat een niet onbelang- j rijk deel van de rijkscontrole zonder enig Wezenlijk bezwaar kan worden gemist. Een grotere vrijheid voor de provinciale en gemeentelijke bestuur ders zou niet te onderschatten voor delen hebben. (Advertentie LM.) (Advertentie LM.) huid zuiver Dit was een van de boudste bewe ringen die gisteravond te Oosterbeck werden gehoord op een conferentie van het Nederlands Gesprckcentrum over de plaats en taak van de vak beweging. Zij kwam uit'fle mond van de liberale Groningse hoogleraar in de economie, prof. dr. F. Hartog. Prof. Hartog poneerde in zijn in leiding ook de stelling, dat de loon stijgingen van na de oorlog geen vruchten zijn geweest van de strijd van de vakbeweging. Zij knnnen. vol gens hem, vrijwel geheel worden ver klaard uit dc situatie op de arbeids markt. Heerst daar krapte, dan be draagt de loonstijging ongeveer 10 percent por jaar. Is het aanbod '.va: ruimer, dan komt er doorgaans 2 of 3 percent uit de bus. Prof. Hartog geloofde, dat een zo groot mogelijke loonstijging een voor deel betekent voor de nationale eco nomie: 1. Doordat zij de consumptie ne- vorderï. Her geld moet rellen om het prodnkcieapparaat draaiende te kunnen houden. 2. Hoge lonen zijn een prikkel voor de ondernemers tot het invoeren van arbeidsbesparende productiemetho den. Daardoor zijn ze de motor van de techniek en van de economische vooruitgang. Kritiek op de vakbeweging had prof. Hartog ook om wat hij zag ais haar streven om sociale verzekerin gen en huurpolitiek dienstbaar te j maken aan haar ideaaï tot herver- j deling van het nationale inkomen. J De in vakbondskringen welbekende socioloog pater dr. H. "toefnagels s.j. j kwam tot de conclusie, dat dc vakbe- weging een taak houdt door het ar- beidersbeiang vooral in de onderne ming te dienen. Volgens hem komt er binnen tien jaar een wet op de medezeggenschap in de onderneming. Wil deze wet niet. zoais de PBO In talrijke opzichten, louter een papie ren zaak worden, dan moet de vak beweging volgens pater Hoefnagels experimenteren met medezeggen schap. Dat wil zeggen: deze krachtig doen bevorderen, om zo de tijd voor een wettelijke regeling rijp temaken Ook de heer I. Baart, voorzitter van de grootste vakbond van Neder land, de AN MB, was als inleider te voren tot de slotsom gekomen, dal de vakbeweging zich moet 'herstruc tureren' naar de onderneming, waar zij tot nu toe feitelijk een wezens vreemd element is gebleven, doordat de werknemers niet ais vakbondsle-1 den medezeggenschap konden uit oefenen. Uy VSNLO (ANP» De Limburgse Land- en Tuinbouw Boud denkt er over een proefproces te voeren tegen de staat, over de eventuele aanspra kelijkheid van liet rijk voor de schade die vele landeigenaren onder vinden door de afkalving van de Maasoevers. De afbrokkeling van overlanderijen. die jaarlijks in Noard-Limburg zes tot tien hectare land verloren doet gaan. treedt vooral op sinds de grote toename van de scheepvaart op de Maas en sinds het gebruik van krach tige scheepsmotoren. De sterke golfslag spoelt op vele plaatsen eerst de sliblaag weg. Daar na ontstaan grote gaten in de zan dige oevers. RARXEVFID fANP.? De uit 1857 daterende en in 1956 gerestaureerde Buurveens» molen in Koolwijker- broek (gemeente Barneveldi is vrij dag door een felle brand totaal ver woest. Dc brand is vermoedelijk ontstaan door het warmlopen van een machine. De schade bedraagt in totaal min stens ƒ100.000. BURGH HAAMSTEDE. (ANPi De gemeenteraad van Westerschonwen wil bij de regering protesteren tegen de beslissing van Rijkswaterstaat, de afsluiting van het Brouwershavcnse Gat een jaar op te schorten. De heer M. J. Steur, die in de vrij dag gehouden vergadering namens de raad sprak, achtte de mogelijk heid nog steeds aanwezig van een- herhaling van de watersnoodramp van 1953. Getracht wordt, de andere gemeenten op Schouwe-Duiveniand eveneens in het protest betrekken. li pen bekwaam romanschrijver -*-J zou er stof kunnen vinden voor een klein, maar ontroerend dorpsdrama. liet decor: het wijde vette land van noordoostelijk tValvheren tussen Vecre en Arnemuideu. Plaats van handeling: het kleinste schooltje van Nederland, gelegen in lie( dorp Klcverskerke. gemeente Arnemuiden. Hoofdpersoon: de 60-jarige schoolmeester I. J. de Bert. een zachtaardig mens met grijs tvar- relig ha3r, een trouwhartige blik en een uitgesproken berustend karakter. Overige figuren: drie jongens (uit één gezini en twee meisjes tuit twee gezinnen!, te zamen vormend het totaal aantal leer lingen van de zes klassen tellende lagere school van Kleverskerke. Verder nog enkele dorpsbewo ners. Ken suggestie voor de naam van de roman: Meester De Bert en het vermaledijde dambord. Idercen in Kleverskerke heeft het geweten: de 145 jaar ou de openbare school, hel enige zelfstandige bezit van het ruim honderd hervormde, gereformeer de en oud-gereformeerde zielen tellende dorp. was ten dode op geschreven. Maar niemand had het op zo angstig korte termijn zien gebeu ren, zeker de zestigjarige meester De Bert niet, die zijn vijf laatste onderwijzersjaren het liefst in Kleverskerke had willen slijten. Van 1923 af in het onderwijs, van '32 af schoolhoofd in het vroegere Nederiands-lndié (tot op voorma lig Xiemv-Guinea toe), in '53 ge repatrieerd, sinds 1 april 1956 schoolhoofd, onderwijzer in zes klassen, gymnastiekleraar, con ciërge. bibliothecaris, secretaris van de plaatselijke damclub èn secretaris van de plaatselijke Oranjevereniging, in Kleversker ke. Aitijd tussen de acht en dertien leerlingen gehad in die jaren en nóóit, nooit moeilijkheden. Tot één april 1962. liet cursusjaar "61-'62 was zo vredig begonnen met nog tien schoolgaande Kleverkerkcrtjcs. 'Toen is er iets zeer onaange naams geschied, voor mij altiians. Een paar ouders wilden zich be moeien met de interne gang van zaken op school en dat kon ik niet toeslaan. Er wérden flauwe onbenullige dingen naar voren gebracht, er kwamen van twee gezinnen) grieven tegen mijn be leid. tegen mijii opvoedkundige methode ook. Het is voor mij een beetje pijn lijk hét allemaal weer op te ha len. Maar ik wil het u toch wel vertellen. Een van de grieven was bij voorbeeld mijn liefde voor het damspel. Ik hou van dammen, ik doe het graag, ik vind het een prachtige sport. Nu meenden die ouders gezien te hebben, dat ik onder school tijd met dc kinderen zat te dam men. Maar dat was niet waar, al thans niet onder schooltijd, wél in het koffiemirt.je, als het huiten slecht weer was. Verder zouden dc kinderen niet genoeg eerbied voor mij hebben... ze hoefden hun vinger niet op te steken ais ze naar de wc moesten, ze mochten zo maar uit de bank lopenbe spottelijk, alsof de kinderen niets anders deden dan uit de bank lo pen. Toen ik eens bij een van die twee vaders op bezoek zat, kwam z'n zoontje binnen. Het kind zei: Dag meester, dag. tot morgen! Zie je wel. zei de vader, kin deren die zo met hun meester omgaan, hebben geen eerbied voor hem. NI aar wat hij feitelijk be doelde was: dc kinderen honen meer van u dan van hun vader. Ik heh hem toen geantwoord: niet de kinderen, maar enkele ouders hebben geen eerbied voor de onderwijzer.' A,feester De Bert moest de on- „11 gelijke strijd wel verliezen: de twee gebelgde vaders namen hun vijf kinderen van school en brach ten hun' nakomelingen naar de (veilige) school van dc Gerefor meerde Gemeente in .Middelburg. Toen bleven cr nog vijf over. En vijf is te weinig voor zes klas sen, dat is duidelijk. Kleverskerke kan geen aanwas meer leveren, de school had de doodsteek ge kregen. de sehool moet dit jaar opgedoekt worden. De raad van Arnemuiden heelt er een streep onder gezet, alleen Gedeputeer den moeten het besluit nog be krachtigen. 'Maar dat zal wel, dat kan niet anders.' zegt meester De Bert ver slagen, 'eind juni gaat er weer een van sehool en er komt er geen bij, dus dan zou ik er nog vier over hebben.' Hij heeft geen plannen, deze vergrijsde schoolmeester. Hij Iaat de dingen maar op zich af ko men. 'Ik heb nog tegen die twee vaders gezegd: breng uw bezzwa ren maar gerust bij de inspec teur. Ach, zeiden ze, de inspec teur staat toch achter u. Schrijft u dan naar de minister, heb ik toen. gezegd, en als u dat grieze lig vindt, zal ik de brief wel op stellen ik heb nog 'n postzegel in tn'n zak ook. Maar dat deden ze niet. En wat kan ik nou meer doen?' WILLY LEYTE

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Het Vrije volk | 1964 | | pagina 1