zijn
*s 1
„Kinderen dreigden
elkaar bij ruzie met
de gaskamer'5
Zwolsmangroep vindt
bank tegenover zich
A
Laan vraagt naar
Europoortproject
s i
liet prettigste witte
tricot-nylon overhemd
met gevoerd front
heet mirakel, komt uit
zweden en is alleen hij
wulfsen wulfsen
verkrijgbaar; keuze
nit drie boordmodellen
en drie mouwlengten;
Temperatuur
wel redelijk
Pool tijdens Ausehwitz-proces:
Dit jaar EMS-
voor pianist(e)
22.50 25.50
wulfsen wulfsen
cultuurprijzen
en schilder(es)
Hagemeijer wil
meer bedrijven
overnemen
1
it—
UfcjGïl
HET VRIJE VOLK VRIJDAG 10 APRIL 1964
PAGINA 3
POftT BLAUWKAPEL
(Van onze verkeersredaeteur)
De Eerste Kamer klaagt In
het voorlopig verslag van de
begroting over het grote aan
tal onbeveiligde overwegen, dat
Nederland nog telt. Het is een
oude klacht; er wordt ieder
jaar een programma afgewerkt
en het kan niet sneller, zeg
gen de Nederlandse Spoorwe
gen. Daarover zullen wij het
dan ook ditmaal niet hebben.
Automatisch
ic-e we<» utk.'
k- 2:
Voorrang
Secundair
41
Plan tot demping Alkmaarse grachten
nu... beduidend
goedkoper
er»
vvoH®r
stofte"
130 cm breed
Boger
nu... beduidend
goedkoper
tricot
Jongetje (3) in
Doesburg overreden
(Van een onzer verslaggevers)
Het Tweede-Kamerlid R. Laan jr. (p.v.djk.) heeft de minis
ter van Verkeer en Waterstaat schriftelijke vragen gesteld naar
aanleiding van het artikel In Het Vrije Volk van woensdag over
Je stagnatie in de uitvoering van het Europoortproject.
ter meulen
Waarom vertraging*
De heer Laan heeft tevens ge
vraagd of de datum van 1 januari
1964. in ons artikel genoemd als het
Jorspronkelijk overeengekomen tijd
stip waarop de definitieve Europoort-
nond gereed had moeten komen,
Beveiligde overwegen
lang niet altijd zo
9 9
Wij willen het er over hebben hoe
onveilig in dc praktijk ook een be.
vriltgde overweg kan zijn, een dub
bel beveiligde zelfs, zoals in het ge
val, dat wij gaan beschrijven. Waar
bij moet worden voorop gesteld, dat
het in dit geval zeker niet de Spoor
wegen zijn, die men enig verwijt
kan maken. Het is veeleer de abo
minabele toestand van de landelijke
wegen In de provincie Utrecht, die
hier aan de kaak gesteld moeten
worden.
Het gaat om de spoorwegover
gang te Blauwkapel, gemeente
Maartensdijk, op de grenzen van
de stad Utrecht, misschien wel de
i merkwaardigste spoorovergang in
j ons land. Men hoort er niet van
ongelukken, maar dat komt - den-
1 ken wij eerder door het geringe
verkeer cp de kruisende weg dan
door de situatie, want die is wer
kelijk vreemd.
De overweg ligt in een tamelijk
landelijke verbinding van De Bilt
met Blauwkapel. Hij kruist twee
spoorlijnen, namelijk een goederen
lijn. die van Utrecht-Maliebaan komt.
de Oosterspoorbaan, waaroo weinig
verkeer is. en de drukke lijn
UtrechtHilversum, waar elk ogen
blik treinen rijden.
Het merkwaardige is nu. dat de
ze dubbele spoorovergang is bevei
ligd met twee verschillende syste
men tegelijk. Een aki en een 'ahob
zijn hier op vernuftige wijze in el
kaar gebouwd.
Om dit wel te verstaan: een aki
Is in spoorwegtaai een overweg met
automatische knipperlichten en een
ahob is er een met automatisch door
de trein bediende halve bomen, net
Amerikaanse type. dat 'het in Ne
derland sinds jaren heel goed doet
en waarvan er enige honderden be
staan.
Te Blauwkapel, ten noordoosten
van Utrecht nu, is het goederen-
spoor beveiligd met een aki en net
andere dubbelspoor met een ahob.
Echter met dien verstande, dat de
ahob om het hele complex heen
grijpt, zodat beide lijnen liggen bin
nen de beveiliging van de halve bo-i
men en de goederenlijn alleen bilt-,
nen de beveiliging van de aki.
Op zichzelf is er geen bezwaar te
gen dit systeem, want het voorkomt
In dit geval, dat men op het goe
derenspoor zou kunnen gaan staan
HALVE AnèHm.
MVOÉGSTROOK
S POOGL/JN
H/U/ERSUP
J - UTRECHT
XJ
KtMPPE&LKHr
GOEDERENSPOOR.
GOEDERENSPOOR
O V
HALVE BOOM
HMtPP&iLKHT
De auto op de baan Hilversum—Utrecht is gezangen: Hij kan niet penetreren op de iceg Utrecht—
Hi versum, omdat er geen ruimte is. Hij heeft wel voorrang om rechtsaf te gaan, maar in de gebruike
lijke fue cal niemand hem die verlenen
wachten tot het personenspoor vrj
is. Gaat de overweg voor dit laat
ste spoor dicht, dan sluit de verste
boom ook het goederenspoor af. hoe
wel daar geen trein hoeft te passe
ren.
Dit Is dus goed doordacht, al
springt hier wel scherp in het oog,
dat beide systemen bij NS niet uni
form zijn. Bij een aki knippert na
melijk een groen licht als alles vei
lig is. bij een ahob knippert of
brandt geen enkel licht in veilige
toestand.
Er komen alleen rinkelbellen en
knipperlichten ais de beide halve bo
men zakken. Een tamelijk vreemde
inconsequentie, die nochtans op zich
zelf geen gevaren oplevert. Men mag
slechts opmerken dat in het ver
keer eenvoud en uniformiteit altijd
gewenst zijn
Erger is. dat men bij Blauwkapel
ten slotte tóch nog genoodzaakt is op
de rails te gaan wachten. De over
weg in de lijn HilversumUtrecht
ligt namelijk zo na aan de provin
ciale weg tussen die steden, dat geen
enkele invoegmogellj kiieid over
bluft voor wie van De Bilt komt.
Ook dit zou nog niet ernstig sfljn,
ais hfj die van het zijwegje van De
Bilt komt, altijd de voorrang kreeg
die hem toekomt. Om het fort
Blauwkapel is eenrichtingsverkeer
en dit dwingt wie van de overweg
(dus uit De Bilt* komt, altijd rechts
af te slaan, of hij naar Hilversum
moet of naar Utrecht. In het laatste
geval moet hij een rondje om het
fort rijden.
Theoretisch heeft men dan voor
rang op de van links komende ver
keersstroom UtrechtHilversum,
maar wie denkt er op deze hoofd
weg aan die voorrang te verlenen?
Niemand.
Gevolg !s, dat de eigenlijk gepri-
vilegeerde automobilist moet wach
ten en dat daarbij reeds een auto
van normale lengte op de rails blijft
staan, waar ieder ogenblik een trein
uit de richting Hilversum kan ko
men.
Weliswaar kan de auto door de
halve boom niet worden opgesloten
dat hij wordt geraakt is zeker mo
gelijk. Alleen het met een nood
sprong doordringen in de soms aan
eengesloten file die uit Utrecht na
dert kan de bestuurder nog redden.
Hem rest dus de keus tussen de tretn,
een botsing, of zelfs een ketting
botsing in de niet te stuiten rij.
Want ook het zicht op de in een bocht
liggende overweg, die wordt gemas
keerd door hekken, is slecht.
De oplossing zou ons inziens kun
nen worden gezocht ra het ietwat
uitbuigen van de weg tot in de
fortgracht, zodat met enig dem-
pingswerk de weg zou kunnm wor
den verlegd opdat men aan de kant
van de spoorlijn een invoegstrook
kan maken.
Maar het is ons al eerder geble
ken dat in dit centrale deel vaa het
land weinig wordt gedaan voor de
veiligheid op de secundaire wegen.
Te Hilversum en in de Utrechtse
gemeenten om het Gooi heen, we
melt het van door onvolmaaktheid
van de weg onveilige situaties.
Waarschuwingen voor kruisingen en
invoegstroken ontbreken en vóór de
nieuwe weg tussen beide grote agglo
meraties, Utrecht en Gooiland, er is,
zullen nog jaren en jaren voorbij
gaan. Wij moeten dus wel op aller
lei narigheid blijven rekenen.
En dat terwijl juist de directeur
van de Provinciale Waterstaat van
Utrecht voorzitter is van de ANWB
en de zetel van het .'erbond voor
Veilig Verkeer is geves.igd te Hil
versum!
FRANKFORT (Reuter! Tijdens
het Anschwltaproces In Frankfort
heeft voor het eerst een Pool getui
genis afgelegd. Het was de W-J»rige,
uit Warschau afkomstige, journalist
Wojciech Bares die donderdag ver
telde hoe zigeunerkinderen als zij
ruzie hadden elkaar met de gaskamer
dreigden.
De kinderen woonden volgens deze
getuige in aparte barakken tege. over
de plaatsen waar uit de binnenkomen
de transporten de selectie voor de
gaskamers plaatsvond.
Toen het zigeunerkamp werd opge
heven werden de kinderen onder hun
bedden vandaan gehaald en toen zij
In paniek de vlucht namen moesten
zij weer worden bijeengedreven.
Na te hebben deelgenomen aan
„sport" in het kamp lichamelijke
oefeningen die moesten worden vol
gehouden totdat de gevangenen alt-
geput neervielen had Bartas tijde
lijk aan verlamming van de voeten
geleden. De medische behandeling
door dr. Bemhard Lucas, een van de
De onlangs Ingestelde EMS-cul-
tuurprijzen, toe te kennen aan jonge
Nederlandse kunstenaars, die de leef
tijd van dertig jaar nog niet hebben
bereikt, zullen worden uitgereikt in
drie secties, te weten muziek, archi
tectuur en beeldende kunst.
Twee jury's zijn inmiddels gefor
meerd. De muziekjury staat onder
voorzitterschap van Kees van Baaren,
directeur van het Kon. Conservato
rium voor muziek in Den Haag.
Op advies van deze jury heeft de
EMS besloten de muziekprijs 1964 toe
te kermen aan een pianist e
Gegadigden zullen worden beoor
deeld tijdens enkele deels besloten,
j deels openbare concoursen, die zullen
j worden gehouden in het Kurhaus te
(Van onze sociaal-economische redactie)
De Zwolsmangroep heeft een bank tegenover zich gevonden. De
vertegenwoordiger van een middelgrote bank heeft zich gekeerd
tegen de wijzigingen die de Nederlandse Grond brief bask wij aan
brengen in de leningsregelingen waaraan de grondbriefbank is ge
bonden.
Advertentie 1M.
Xorte Lijnbaan 17
Rotterdam
Een en ander gebeurde op een
grondbriefhoudersvergadering van ce
Centrale Trust Compagnie. Daar
keerde de enige grondbriefhouder die
ruim een half miljoen van de ruim
dertien miljoen gulden uitgegeven
grondbrieven vertegenwoordigde zich
tegen de voorgestelde wijzigingen. Be
sluiten konden op deze vergadering
niet worden genomen omdat op een
eerste vergadering tenminste twee
derde van de uitgegeven grondbrie
ven (d.w.b. ƒ9.1 miljoen* moet zijn
vertegenwoordigd.
De bankvertegenwoordiger was
niet bereid zijn tegenstem te mo
tiveren. „Ik beil hier niet geko
men om te discussiëren, maar
slechts om tegen t- temmen."
Hij behield zich echter recht
voor in de volgende vergadering
waar men hoe dan ook tot
beslissingen kan komen, wei een
stemmotivering te geven.
De Centrale Trust Compagnie is
een instelling die moet instemmen
met het opnemen van geiden waar
voor onroerend goed als zekerheid
tegenover de geldgevers moet wor
den „verpand".
De voorzitter van de vergadering,
die o.m. werd bijgewoond door de-
twee rechterhanden van de heer
<(p CWv.uiin.it en de
heer D. de Roov i resp. secretaris en
lid van de raad van bestuur van
Zwolsmans Exploitatie Maatschappij
Schweninger,noemde de voorge
stelde wijzigingen het geven van meer
zekerheid aan de geldgevers.
De merkwaardigste overweg van
Nederland. De beide spoorlijnen
hebben ieder een rerschijlen.de
beveiliging. Op de voorgrond de
goederenlijn MaliebaanBlauw
kapel, beveiligd met knipperlich
ten rechts en links.
Daarvóór echter nog de lichten
en de boom iboten de auto uit
stekend), die wordt in werking
gesteld als... er een trein pas
seert op de tweede lijn, waarvan
men het portaal voor d' boven
leiding goed kan onderscheiden.
De ticeede afsluitboom is op de
foto onzichtbaar Hij staat aan de
andere kant ran de verste lijn.
Een naderende trein op die
ticeede lijn sluit dus het hele
complex af cm t.e voorkomen, dut
men op het goederenspoor zou
gaan staar, trachten.
(Van onze weerkundige medewerker!
De temperatuur blijft zeer redelijk
voor april. Bij wind tussen west en
zuid komen de middagtemperaturen
tot 12 a 15 graden Celsius. Periodiek
is er zon, maar van de oceaan na
dert ook weer een nieuwe rrgenr.to-
ring, waarvan wö morgen al het een
en ander zuilen merken, vooral in
het westen.
De eerste depressleaanval is overigens
best meegevallen. Vanmorgen pas
seerde er een koufront dat hopeloos
zwak was en alleen meer bewolking
en slechts plaatselijk een buitje ver
oorzaakte. Het is aan de goede zor
gen van een midden-Europees ho-
gedrukgebiedje te danken, dat de
scherpte van de depressietanden
was afgesleten.
Dit weekeind blijft de temperatuur
op eer, zeer aannemelijk niveau,
gelet op het feit dat «ij ons nog
maar in april bevinden. Wel kan
er nu en dan eens wat regen val
len. doordat oceanische fronten tot
West-Europa kunnen doordringen.
Deze nattigheid is beslist wel gun
stig voor een voorspoedige groei
van de gewassen.
Scbeveningen op 22, 23 en 31 mei en
op 1 en 3 juni van dit jaar.
De jury voor de beeldende kunsten
met W. Jos de Gruyter, hoofdconser
vator ran de afd. moderne kunst van
het Haagse gemeentemuseum als
voorzitter, heeft besloten de prijs
voor 1964 toe te kermen voor schilder
kunst.
In de tweede helft var mei en be
gin juni zal de jury xpositie In
het Kurhaus doen en van die
werken, die na vó e tot mede
dinging naar de pr„orden toege
laten.
De jury voor de toekenning van
de architectuurprijs zal binnenkort
worden geformeerd.
De prijzen zullen jaarlijks worden
uitgereikt tijdens een groot galafeest
in het Kurhaus omstreeks half juni.
Dit jaar zal het feest plaatsvinden
op zaterdag 13 juni.
De inschrijving voor mededinging
is van heden af opengeste'd bij het
secretariaat EMS-cultuurprijzen in
het Kurhaus,
Advertentie 1.M
Zij, die al eerder tijdens zo'n
speciale aanbieding meubelstof
kochten, weten uit ondervin
ding dat prijsverschillen tot
bijna de helft van de waarde
géén uitzondering zijn.
Morgen houden wij weer io*n
speciale verkoop van tientallen
rollen meubelstof, van prach
tige soorten épinglé en wollen
Zweedse stoffen, in moderne
kleui m.
In effen en gemêleerde dessins.
130 cm breed uit de courante
series van 9 tot 13 guldenom
nu voor een ongekend lage prijs
Uw meubels in het nieuw te
steken... morgen per meter
voor nog géin zes gulden.
Morgenvroeg om 9 uur begint
de verkoop van deze prachtige
Epingté en Zweedse meubelstof
in diverse kleuren,
130 cm breed
per meter
voor
CU* ttt. af schrift. Mtt
beschuldigden, noemde hij „behoor
lijk".
Hij zei echter te geloven, dat dr.
Lucas in opdracht van kamparts Jo
sef Mengele In de lente van 1944 ge
vangenen uit het zigeunerkamp voor
de gaskamers had uitgezocht.
Van een andere beklaagde. Josef
Klehr, zei hij gezien te hebben hoe
deze gevangenen met vergil injec
teerde.
Een tweede Pool», getnlge, de 47-
jarige Stefan Borat?. Vl. huilde toen
de rechter hem met z^.vte drang
aanspoorde zijn verklaring af a leg
gen. Boratynski wilde aanvink lijk
niet over zijn gruwelijke ervarin ren
in het vernietigingskamp spreken. Hij
set rich bevreesd te gevoelen om „de
verschrikkelijke gebeurtenissen uit 't
verleden op te roepen".
Later toen de rechter hem de nood
zaak van zijn getuigenis had uiteen
gezet, beschreef de Pool de wrede
mishandelingen van Boger, een van
de beklaagden, die hij zelf heeft on
dergaan. „Wil waren allen uitermate
bang voor hem.
Er hing zo'n verschrikking om Bo
ger. dat gevangenen zonder aanwijs
bare redenen voor hem op de loop
gingen", zei Boratynski. Met gebro
ken stem en niet in staat zijn snik
ken te onderdrukken zei de getuige:
„Boger sloeg mijn kameraden op een
verschrikkelijke manier. Ik was erbij.
HU sloeg mijn vriend Janltska Lube
dood,
HU brak njja vriend Vroblewsky op
het toestel." (Boger had een folter -
werktuig geconstrueerd, dat de be
naming Bog «schommel droeg). De
Pool was verscheidene dagen ln een
cel opgesloten, zijn handen op de rug
gebonden en slechts ruimte om te
staan. Hl) werd herhaaldelijk gesla
gen omdat de bewakers wilden weten
waar een verdwenen fototoestel was
gebleve.v.
De afschuwelijkste gebeurtenissen
warm volgens hem de selecties van
gevangenel voor executies. Op 3
maart 1941 was Boratynski zelf aan
de beurt om te sterven Toen hij
reeds te -amen met andere gevange
nen ontkleed in het waslokaal ston
waar de mensen met gas werden ge
dood, bleek bij een telün<* dat er een
gevangene te veel in de ruimte was.
Een bewaker haaide er willekeurig
Iemand tussenuit. Dat was getuige
Boratynski.
De getuige verklaarde vervolgers
dat hij zelf gezien had hoe Boger ge
vangenen eigenhandig doodschoot.
In Moekou zal een monument
worden opgericht ter herdenking
van de 'erste ruimtevlucht van de
mens, gei.-aakt door Joerl Gagarin.
Een borstbeeld van Gagarin met
ruimtehelm jlus een meteoriet van
wit metaal, die de oneindigheid van
de ruimte symholiseert, zuilen wor
den geplaatst op een metalen pyloon,
die 25 meter hoog is.
(Van onze soc.-e..on redactie)
Hagemeijer Co'* Handelmaat
schappij wil «aar dochteronderne
mingen uitbreiden en andere bedril-
ven overnemen of daarin deelnemen,
ilet bestuur wil in verband daarmee
nieuwe aandelen uitgeven.
Inmiddels Is bekend geworden, dat
1, E. Tei> er. Co's II,I-Lu.-' -
schappij, waarin Hagemeijer 2352
van de 3000 aandelen bezit, ook on
roerend goed wil gaan exploiteren
en administreren en daarin tevens
wil gaan hnndeien.
By Hagemeijer Is men tevreden
over de manier waorop de lm- en
exporthandei in het voormalige Ne
derlands Nieuw-Guinea is geliqui
deerd. Weliswaar is daarmee een be
langrijke winstbron weggevallen,
maar de liquidatie van de voorraden
en de vorderingen geschiedde zeer
gunstig, terwijl een Indonesische re-
geringsmstafitie een 'niet onredelij
ke' prijs betaalde voor de kantoren
en woonhuizen die Hagemeijer daar
bezat. De handelsonderneming is in
geschakeld gebleven ln de bevoor
rading van dit gebied.
Door het herstel van de betrekkin
gen met Indonesië kon Hasemeijcrs
dochteronderneming Multitrade de
banden met oude relaties daar ver
stevigen en nieuwe contacten loc-
gen. Men verwacht een niet onoe-
langrijke toeneming van de zaken
met Indonesië.
De nettowinst steef van 2.8 tot
32 miljoen, nadat op de investe
ringen 1,6 miljoen is afgeschreven
tegen 258.noo.~ in 1962 Het pen
sioenfonds krijgt 300.000.—. tie
aandeelhouders 1.5 miljoen '25
percent).
Advertentie I.M.
Morgen verkopen wij dames
blouse:, die in geen enkele gar
derobe mogen ontbreken... die
eigenlijk in iedere vacantie-
koffer mee moet.
Blouses van Tricot Enkalon
met poesgarantie, maar bo
vendien in vele vlotte dessins en
kleurstellingen.
Soepel, fluweelzacht en buiten
gewoon practisch... blouses van
9,95 verkopen wij morgen voor
nog géén zeven gulden.
Morgenvroeg om 9 uur begint
de verkoop van deze Tricot
Enkalon blouses met poesga
rantie in de maten van 38t/m 46,
in diverse
kleurstellingen
m
Céén te/ of schrift bnt.
DOESBURG (ANP) Het drie-
Jarig zoontje van de heer Jansen uit
Doesburg is daar gistermiddag cp ce
Markt onder een vrachtauto geraast
en gedood. De bestuurder wilde met
zijn met kratten beladen wagen weg
rijden. maar moest om de bocht te
kunnen nemen achteruit rijden.
HU zag daarbij het. jongetje niet,
dat in een onbewaakt ogenblik het
hul* was uitgelopen. Het kind kwam
onder een der wielen terecht en was
op slag dood.
.net, nee, alleen vrijdags doen ue t zo.voor dloensten,
HU vraagt onder meer of het Juist
it, dat de situatie bij de tijdelijke
toegang tot Europoort ernstige risi
co's voor de scheepvaart dreigt te
gaan opleveren. Voort* wil hi) weten
of door het uitblijven van een rege-
ringsbeslissing over de definitieve
Europocw tmond een situatie is ont
staan, d'e Rijkswaterstaat noodzaakt
de pi»-.nen te herzien.
'uto>. to.
HU wil da reden van de vertraging
veten, vraagt om de grootst moge Lu
te spoed met de aanleg van de nieu
we haventoegang en wil weten of er
•su een streefdatum voor de voitoot-
ng van dit werk bekend is.
Hel socialistische Kamerlid heeft)
hieraan ook vragen over de toekom-]
stlge ontwikkeling der Nederlands*
«erhavena verbonden. De heer Laan
vraagt of de rijfer* voor de ln 19S#
te verwachten gsederenomslag ia
onze zeehavens (liet VrUe Volk pu-
oliceerde deze een maand geleden)
overeenstemmen met de prognoses in
het rapport van de Werkgroep Eco
nomisch Onderzoek Zeehavens.
Met het oog op de capaciteit* be-
v»n.de te verwachten goede-
renomsiag voor ce xeenavens, vraagt
hU of de minister bereid ia deze ge
gevens te publiceren. Voorts dringt
hU erop aan. dat met de afronding
van deze zeehavenstudte grote haast
?tmaa*r en dat de beheerders
Us «riro«*en havens erüil wor.
d*n ingeschakeld.
Ten slotte vraagt hU wanneer de
minister de al door zijn voorganger
aangekondigde zeehavennota aan de
Kamer denkt te kunnen overleggen.
