Slachting op de weg in weekend: 12 doden 1 Ook politie meent: Rotterdammers met busje verdronken Woningraad: plan keuzewoningen met extra n m tempo condito •■oom vam Ierland Hoog Amerikaans bezoek medicon Actie tegen Zwarte Zes Man redt kind uit water Raadselachtige messteek 'Houdt hand aan de kraan' Hongarije herontdekken na zestien jaar Tuinder beroofd door drie man Drie ha dennen verbrand MOND OP MOND BAATTE NIET HET VRIJE VOLK MAANDAG 11 MEI 1964 PAGINA 3 (Van een onzer verslaggevers) m n'Jêüln'hZ «fritl!ÜÜ£ De «ulo. ,e ZAC. ff leed M| het ZAC-treM hel S, "trti4 Z"<- «terdaffmorg.h ™eg begon met een trieet feestje het leven verloor. Enkele uren'later eleedhtiT t gfslaagde hotelschoolleerling na een delharniseenVolkswasen-nhoJi vl!, vf 1 J het bi"nenvaren van de haven van Mid- verloren Zaterdagavond werriln h verboot Stad Zierikzee, waardoor drie mensen het leven Vianen in de rhksweg ^d°°d bij een frontaj8 bots^ op de Lekbrug bij van zestiener om heUeven DUiV6n kWam blj' een ^rkeersongeluk een meisje jiimmiuiiiiiuiiiiiiittiiimiiiiniii IS mmL~ door Richnrd Jokel De collega's van de 'Niplo', het regionale partijor gaan voor Debrecen en omstreken, hadden mij be loofd mij niet de pronkstuk ken en etalage-objecten van- de gecollectiviseerde land bouw te laten zien. Zij heb ben hun woord gehouden. BETERE PRESTATIES IN DE SPORT De auto, die sistermiddag bij het ZAC-tetrrein in de Willemsvaart gleed, werd bestuurd door de 42- jarige hoofdonderwijzer G. J. Schip horst uit Enschede. Met lijn 8-jarige zoon Paulus was hij op weg naar ZACVosta. In de wagen reden mee de 41-jarige G. P. A. Honing uit Hengelo en zijn twee zoontjes Paul (8 jaar) en Henk 11 jaar). Zij kwamen een kwartier na het begin van de wedstrijd bij het ter rein van ZAC aan en zouden de wa gen parkeren op een grasveld bi) de Willemsvaart. Vermoedeliik tïeeft de heer Schiphorst door het lange gras de helling van het terrein niet gezien. De wagen gleed althans het water in. Het werd gezien door de heer De Advertentie t.M. uropese collectie verlovingsringen. in maten, modellen en hoeveelheid, onvergelijkbaar fascinerend overrompelend. 'Van een onzer verslaggevers) Een bijna 2-jarig jongetje, Michael L. Z. Hendriks uit de Jonan Bildei:- straat in Den Haag. is zaterdagmid dag in het ziekenhuis Bronovo in Den Haag overleden. Het kind was vrijdagmorgen bij het spelen in een sloot langs de Goetlijfstraat ge vallen. «d. ■- Een onbekend gebleven vrouw heeft het kind uit het water gehaald en de mond-op-mond-beademin» toegepast. 'Van een onzer verslaggevers) De 32-jarige heer M. C. W'illekes heeft zondagmiddag in Amsterdam een 8-jarig jongetje van de verdrin kingsdood gered. Het kind, Maximilliaan van Haas- tert uit de Nieuwe Uilenburgerstraat, was met zjjn autoped in de Oude Schans gereden. Toen de heer Wii- lekes in zijn auto langskwam zag hij enkele mensen bij de waterkant druk heer. en weer lopen. Zijn vrouw stapte uit om te zien wat er aan de hand was. Ze zag het kind in het water en riep haar man die het jongetje on- midöelijk nasprong. Opvarenden van een rondvaartboot hielpen de heer Willekes het kind op het droge te brengen. De jongen, die al enkele malen was onder geweest en veel water had binnengekregen, is voor onderzoek in het Binnengast huis opgenomen Vos. die zyn wagen op hetzelfde veld wtïde parkeren. Hij kon niet zwem men, en waarschuwde vader en -oon Davidson, die aan de Oude Veel weg wonen. Zij sprongen het water m. vader Davidson slaagde erin de heer Schiphorst, die uit de wagen was gekomen, te grijpen. De heer Schiphorst, die niet kan zwemmen pakte zyn redder echter bij de keel, waardoor beiden zonken. Zoon Da vidson west hen tenslotte beiden op het droge te krijgen. Deuren gesloten Voor Paul Schiphorst, de heer Rouing en zjjn beide zoons was red ding niet mogelijk, omdat de ach terdeuren van de auto gesloten wa ren. De Zwolse brandweer takelde later de wagen met hun stoffelijke overschotten uit de Willemsvaart. De wedstrijd ZAC—Vosia werd in de rust afgelast. Een inhaalmanoeuvre op de Eek- brug bij Vianen in bijzonder druk verkeer heeft zaterdagavond om streeks tien uur drie doden geëist. Uit de file, die in de richting utrecht reed. maakte zich op dat tijdstip de wagen van de 26-jarige H. Rolman uit Doorn los. Hij schampte bij deze manoeuvre een te- fenliggeer. caramboleerde yerder naar de linkerrijbaan, waar hij de waven van de 85-iarice ineeniem G. Bakoe uit Waalre, die niét zijn vrouw onderweg was naar Brabant frontaal trof. Zowel de heer en mevrouw Bakot als de heer Rolman waren op slag dood. In de andere geraakte auto's worden drie personen gewond, die echter na behandeling in het St. Antoniusziekenhuis in Utrecht naar huis konden gaan. Zaterdagmorgen om Vfjf uur kwam de 22-jarige E. J. H. Hylkema om het leven bij een ongeluk op de Scheveningse boulevard. Met vier mede-ieerlingen van de Hotelschool had hij de afsluiting van hun oplei ding gevierd. Zij keerden van het feestje, waar alcohol was gebruikt, tetrug in een auto, die werd be stuurd door hun 35-jarige leraar A. J. M. B. uit Rijswijk. Met hoge snel heid raakte de wagen een trottoir band. kantelde en schoot door tot aan de overkant van de rijweg. De heer Hylkema werd uit de wa gen geslingerd en kwam onder de auto terecht. In Duiven is zaterdagavond om elf uur de 16-jarige Ida Krechting om het leven gekomen, toen de auto. waarin zij als passagiere reisde, uit de hocht vloog en een paar bomen raakte. De bestuurder van de wagen kreeg een shock, twee andere inzit tenden liepen lichte verwondingen op. (Van een onzer verslaggevers) Ook volgens de politie staat het thans vrijviel vast, dat de drie slachtoffers van het ongeluk met het Volkswagenbusje, dat zaterdagmor gen van de veerboot „Stad Zierik zee" gleed en in het Haringvliet zonk. Rotterdammers moeten zijn. Men neemt aan, dat de 62-jarige C. van der Made, zijn 63-jarige zwager IV. Guddens en diens 36-jarige toon J. M. Guddens verdronken zijn. De drie mannen waren zaterdag morgen vroeg uit Rotterdam vertrok ken om familie in Achthuizen op Plakkee te bezoeken. Tot vanmorgen Is niets meer van heil vernomen. De persoonsbeschrijvingen, die de familie gaf, komen in grote trekken overeen met de inlichtingen, die de politie over het uiterlijk van de drie slachtoffers van het veerbootperso- neel had gekregen en ook de ge schatte leeftijden zijn met die in lichtingen in overeenstemming. Niettemin sal de identiteit eerst met zekerheid vastgesteld kunnen worden, indien de slachtoffers ge vonden zullen zijn. De rijkspolitie te water uit Viaardingen doet momen teel nog steeds pogingen om met be hulp van moderne apparatuur de plaats vast te stellen, waar het blau we volkswagenbusje kan liggen. Nabij Middelharnis is hel Haring vliet rond veertig meter diep en zo wel deze diepte als de stroming ma ken het bepalen van de juiste plaats en van een eventuele berging van het busje bijzonder moeilijk. Zo lang het voertuig niet Is gevonden, blijft het ook moeilijk om de oorzaak van het ongeval vast te stellen. (Van een onzer verslaggevers) De Nationale Woningraad heeft in zjjn laatste uitgave een uitgewerkt plan voor de bouw van keuzewoningen gepubliceerd^ "Z^eZndeTo^roor- derde serie, zullen volkomen op het peil van e - gebouwd schriften staan. Zij zulien door woningbouwcorporaties worden gebouwtl met een extra rijkssubsidie. Deze mededelingen deed de voor zitter van de Nationale Woningraad, mr. E. van Haarsma Buma. in de jaarvergadering van de Zuidholland se afdeling van de Nationale Wo ningraad. zaterdag in het Groothan delsgebouw te Rotterdam gehouden. De heer Van Haarsma Bunm wees er de vele afgevaardigden van de Zuidholiandse woningbouwverenigin gen voorts op. dat de minister van Bouwnijverheid in een wetsontwerp het plan van de commissie-De Roos heeft uitgewerkt om de teragbeta- lingsplichfc voor de rijksbijdragen op woningwetwoningen, die voor i-w zjjn gebouwd, te laten vervallen. Als dit in de wet wordt opgenomen. zullen de woningbouwverenigingen voor dit woningbezit een zeer vee! ruimere financiële armslag krijgen, aldus de heer Van Haarsma Buma. Zjj zulien dan 'winsten' kunnen maken, het onderhoud en de verbete ring der woningen zelf ter hand kun nen nemen en zelfs zal hun womng- bezit hypotheekwaarde krijgen. Ten slotte deelde hjj mede. dat wo ningbouwverenigingen ook m staat zullen worden gesteld om een betere, een zgn. tweede categorie woningen te bouwen, die hoger in huur zullen zijn. die vergelijkbaar zullen zijn met woningen in de vrije sector gebouwd In deze vergadering heeft de heer levtcn. directeur van J. Ivan Èêsteren X.V. Aannemingsmaat- schappii. over de samenwerking in de woningbouw gezegd, dat voor alles bouwplanning nodig is. De bouwca paciteit in Nederland zal verder af nemen, voorspelde de spreker. Daarom zal de industriële wo ningbouw meer moeten worden toe gepast. De produktie zal van 6000 woningen, die thans door industrië le bouw per jaar tot stand komen, naar '20.000 moeten worden ge bracht. Hierbij is continuïteit een eerste vereiste. Voor kleine gemeenten moet dat mogelijk zijn door in samenwer king "bouwplannen te maken. Hierbij zal industriële bouw moeilijk zijn, maar grote nadruk valt dan op nor malisatie en confectie-bouw-in-ver- scheidenheid. Deze wegen moet, de bouwwereld inslaan, omdat de bouw wereld moet leren woekeren met de kostbare en schaarse manuren. In deze vergadering is onder har telijke dankbetuiging afscheid geno men van de voorzitter de heer A. Goosen uit Delft, die 32 jaar bestuur der en daarvan vijftien jaar voorzit- woningen in no me go-»'I nn'n. SSeSSgS ifSbln" burgemeester v.n ai.edreeh,. Zoals gemeld, gleed het busje ach teruit door het afsluithek. Het zou wel in de blokken hebben gestaan. Een 23-jarige negermijnwerker in de zuidafritaanse stad Kimberley heeft een beloning van 50.000 gulden gekregen, nadat hij een diamant van 53 karaat (ongeveer 180 gram) had gevonden. AMSTERDAM 'ANP) In een café op de Overtoom in Amsterdam ontstond in de nacht van zaterdag op zondag tussen een 23-jarige ma troos en een 48-jarige koopman een vechtpartij, omdat de zeeman onaar dig tegen de vrouw van de koopman zou zijn geweest. Toen de laatste met een bierglas in zijn hand op de matroos afkwam, pakte deze de hand beet en drukte die dicht, zodat het bierglas brak. Later constateerde de matroos dat hij een messteek in zijn rug had opgelo pen. Door wie die was toegebracht is nog niet bekend. Beidé mannen moesten korte tijd In het Wilhelmi- nagasthuis worden opgenomen. AMSTERDAM t'ANPOm het Nederlandse publiek ervan te over tuigen dat kostbare voorzieningen nodig zijn om de watervoorziening te waarborgen, zal de Vereniging van Exploitanten van Waterleidingbedrij ven in Nederland de komende week een actie voeren, utaarbij speciaal aandacht wordt geschonken aan de drinkwatervoorziening. Nederland kan over veel water be schikken, maar de voorraad water, geschikt voor de produktie van drinkwater, is zo gering, dat met be leid te werk moet worden gegaan. Het publiek moet de kraan met ver stand hanteren en daarom staat op een speciaal uitgegeven suikerzakje: „Laat de kraan niet onnodig open staan houd de hand eraan". Voorts ontvangen de leerlingen van de eerste klas van circa 3QQ0 lagere 1 scholen een kleurplaat voor een j wedstrijd met - daarop Pipo de clown en Mamma-Loc. De Amerikaanse democratische senator J. William Fulbnght voorzitter van ae commissie van Buitenlandse Zaken van de Senaal werd zaterdagmorgen door konin gin Juliana en prins Bemhcrd op paleis Soestdiik ontvangen. Hij was vergezeld van zijn vrouw en de Ame rikaanse ambassadeur in ons land, John S. Rice f geheel rechtsi. Senator Fulbright had de avond tevoren een rede g'houden. in de Haagse Ridderzaal, waarin hij o.a. sprak over de uitwisseling van stu denten aan welk plan hij zijn naam heeft gegeven. Amerika's minister van Buiten landse Zaken. Dean Rusk, dronk gistermiddag een kopje thee bij mi nister-president. mr. Marijnen. in de in volle bloei staande fraaie tuin van het Catshuis. De Amerikaanss minister die 's morgens in. ons land tvas aangekomen om zich te belas ten met het voorzitterschap van de NAVO-conferentie, bracht aan. pre mier Marijnen de. groeten over van president Johnson. Over de aanstaande conferentie zei hij: 'Het kan eert interessante conferentie, worden en hopelijk oefc een nuttige en gemakkelijke. Maar venuacht geen opzienbare besluiten "Weliswaar heb ik van de 4.600 collectieve boerderijen er slechts twee gezien en niet. één van de 350 staatsboerderijen, maar de hoofdzaak is dat ik geen van de 'miljonairs-coöperaties' moest be zichtigen. In de rijke coöperaties krijgen de boeren zestig, zeventig en meer forint per 'arbeidseen- heid". In die twee die ik bezocht, had de arbeidseenheid de waarde van 47 resp. 42 forint. De arbeidseenheid heeft niets te maken met een arbeidsdag. Hon derd liter melk melken is bijv. een eenheid, tien kilo frambozen plukken is er ook een. Wie een paard een hele maand gevoerd en verzorgd heeft, verdiende 25 eenheden en het ploegen van drie ha grond met een traktor heeft dezelfde waarde. In geld uitgedrukt betekent dit, dat èen lid van de coöperatieve Aranyka'asz, Waar de arbeids eenheid 47 forint waard is en waar gemiddeld 264 eenheden per jaar en per lid gewerkt worden. 18.500 forint '2.850 gulden) p. j. verdient. Wanneer zijn vrouw hal ve dagen werkt omdat zij de huis houding doet. zal zy de helft ver dienen, wanneer vader en zoon samen werken, wordt het bedrag verdubbeld. Driekwart wordt in geld uitgekeerd, een vierde in goederen. Maar daarbij komen nog de 0.7 ha die de boer voor zich privé mocht houden toen hij zich bij de coöperatie aansloot. Dit land brengt gemiddeld 8.000 f (1.230 gulden) op. In Boedapest had men mij ver teld dat het land zonder deze eigen akkers zon verhongeren, want de opbrengst ervan staat gelijk met 35 percent van de landelijke voed- selproduktie. Dit zou dus beteke nen, dat er bü de coöperatieve bedrijven niets wordt uitgevoerd. Belgvar Andras. voorzitter van Termelószövetkezet 'coöperatie) Aranykalasz, ontkende het per centage van 35 maar gaf toe dat de opbengst van de eigen gron den vér boven het gemiddelde ligt Deze uitermate serieuze en sym pathieke man vertelde ook dat hij geen lid van de partij was. In tegendeel, toen de Kleine Boeren partij nog bestond, was hij lid. Vier jaar geleden had hij nog niets met dé landbouw te maken. Hij was onderwijzer !n het dorp Nagyléta en toen de coöperatie opgericht moest worden, vroeg men hem voorzitter te worden. Overal in d Hongarije ziet men de drie symbolen van de collectivisatie: de aluminiumko- gel die op een dunne metalen buis rust. de hydroglobus genaamde watertoren, verder de langgerekte witgekalkte stalgebouwen en ten slotte de enorme velden. 89 ha groot die in de toekomst wanneer de coöperaties meer machines gaankopen, efficiënter zullenkun- nen worden bebouwd. Het is vaak triest, te zien. hoeveel werk op deze enorme Jappen land met de hand gedaan moet worden. Waarom er in Hongarije tussen 1958 en 1961 in een razend tempo moest worden gecollectiviseerd, is nier. geheel duidelijk. Zoals in Polen liepen ook in Hongarije de boeren uit de coöperaties toen de revolutie uitbrak. Ondanks de scherpe daling van de voedsel productie besloten regering en partij, die vooral rust wilden heb ben. geen druk uit te oefenen en niet weer te collectiviseren. In 1958 beschikte echter de minister van Landbouw dat er in vier dis tricten van een provincie moet worden gecollectiviseerd, en wel binnen 24 uur. Deze man is tegen woordig ontheven van al zijn vroe gere functies en geroyeerd uit de partij. Maar de regering zei zijn eigenmachtige maatregel niet on gedaan te kunnen maken. Men moesr maar doorgaan, maar zon der enige dwang... Hoe dit geschiedde, vertelde mii een man die tegenwoordig de chef van de vavkensfokkerij van Ara nykalasz is. Hij was een 'koelak' want hij had iets meer land dan de anderen. Men heeft hem een voudig in de coöperatie getrei terd, hij moest vee! te hoge be lastingen betalen, had niets dan moeilijkheden en kreeg er ge noeg van. Ais lid van de coöpera tie heeft hij rust, verdient niet minder dan vroeger en houdt van zijn werk. 2ro razend was het tempo dat J er tussen 1958 en 1961 96 pet. van het land gecollectiviseerd werd. De 'anti's' gebruiken gaar ne het woord koleiios maar er is een groot verschil. Bij de Russi sche koichos is de slaat eigenaar van het land, dat door een coö peratie wordt geëxploiteerd. In Hongarije blijft de hoer eigenaar ran het land dat hij ingebracht heeft. Zijn kinderen kunnen het erven, hij kan het aan de coö peratie verpachten en krijgt in dit geval een pachtsom van 300 kilo tarwe per ha. Hij kan zijn land ook terugeisen maar wan neer het niet aan de rand ran de coöperatie ligt. moet hij .genoe gen nemen met een randstuk van gelijke waarde. Staatsboer derijen zyn eigendom van de staat, worden door öe staat ge- expioiteerd en de boeren zijn in loondienst. Waarom zijn de boeren in de coöperatie die zij verlaten had den, teruggegaan, waarom heb ben zij geen tegenstand gebo den? Een prominente deskundige in Boedapest gaf mij de iets ver rassend klinkende verklaring dat de boeren gedemoraliseerd waren omdat zij begrepen dat het Wes ten geen bevrijdingsoorlog zou voeren. Een andere deskundige sprak het Westen vrij en gaf de schuld aan de algemene depres sie ten gevolge van de verloren burgeroorlog. Is de colectivisatie een suc ces? Men zou een veel grote re opbrengst- verwachten, maar zij is slechts 5 of 6 pet. hoger dan voor de oorlog. Desondanks is de boer in financieel opzicht er beter aan toe, om nog niet eens te spreken van het sociale aspect. Op AranykaUisz. het col lectief met 5500 hectaren waarvan 1000 hectaren bos- en weiland, verdienen man en vrouw samen 36.000 forint, de opbrengst van de onmisbare eigen akker inbe grepen. In Boedapest, waar het leven veel duurder is. verdient de hoogst betaalde arbeider, een geschooide metaalbewerker, ge middeld 21.500 forint, (3130 gul den' en zijn vrouw hoogstens de helft, dus minder dan de boer. Een jonge redacteur in Boeda pest, (7 dienstjaren liet me zien dat hij 2400 forint per maand verdient, alle prestatietoeslagen inbegrepen. Zijn vrouw verdient als lerares 1500 f. <231 gulden'. Zelfs wat de ontspanning be treft en de culturele mogelijkhe den is het dorp van nu iets an ders dan bet jammerlijke dorp van vroeger. In Nagyléta, wonen 6900 inwoners die samen meer radio's hebben dan er gezinnen zyn. tweehonderd n TV-toestellen en een 'cultuurhuis' dat. 14 mil joen forint kostte en waar de be woners vier jaar lang voor spaar den. Indien het wasr is wat mij verteld werd. r.I.dat de bouw niei gesubsidieerd werd, heeft dus iedere doypsbewoner. man, vrouw en kind.» jaarlijks 78 gulden bij gedragen Iedere bewoner bezoekt 'H'.tt cultuurhuis gemiddeld eenmaal per maand, maar 10 pet. van het dorp gaat naar de uitleenbibiio- theek met zjjn ruim 5000 boeken. 215 van de 500 plaatsen van de toneelzaal zijn in vaste handen van abonnees, er is dagelijks een bioscoopvoorstelling en één- a tweemaal per week toneel of ope ra uit Debrecen (had ik de avond vrjl gehad, had ik Madame But terfly in Nagyléta kunnen zien). Vanzelfsprekend zou dit soort leven volstrekt onmogelijk zijn wanneer de boer van zonsopgang tot. Iaat in de avond wérken moest. Hij denkt er niet meer aan met noodlottige gevolgen voor de produktie. AMSTERDAM f ANP) Een tuin der uit Bovcnkarpscl is in de nacht van zaterdag op zondag achter het Centraal Station in Amsterdam door drie mannen, die hem op zijn ver zoek in hun auto naar een der pon ten hadden gebracht, beroofd van negentig gulden. Twee mannen werden kort daarna gearresteerd. De mannen zouden voor het vervoer vijf gulden van de tuinder krijgen. Toen men echter op de plaats "van bestemming kwam weigerde hij volgens een der mannen te betalen De tuinder was toen tegen de grond gewerkt en het trio had. om zich zelf te betalen, het geld van de tuinder afgenomen. Daarvan is nog niets teruggevonden. De derde nog niet gearrsteerde man is wel bijde politie bekend: Advertentie '..Al Elke sportman kan nu zijn uithou dingsvermogen vergroten. Met Condito, het verantwoorde antï- vermoeidheidstablet. En met Medicon, het verbeterd© druivensuikertablet ais energie bron, Voorkomt dorst! Medica- Sport produkten: in apo theken en drogisterijen. «f* ©Mf —Sff* MN J-34T N8RWT Condito: 24 stuks f3,60,144stuksf 17,- Medicon: 8 stuks 0,75,48 stuks f 3,6® Vraag gratis folder bij Medica N.V. - 's-Hertogenbosch 1 (Van onze verkeersredacteur) j Hrt Verbond voor Veilig Verkper en de rijkspolitie, bureau Verkeerszaken, gaan nanvs samenwerken in een actie, die zes maanden zat duren en die ge- i doopt is Zwarte Zes. Deze naam is atgeleid van de zes fouten die weggebruikers plegen te maken op speciale autowegen. Rap porten van de rijkspolitie leren, dat negentig percent van de ongelukken op die wegen steeds weer is terug re brengen tot een of meer van deze zes fouten. De mannen van de witte Porsches der rijkspolitie richten htm controle dan ook in de eerste plaats op deze misbruiken. Donderdag 14 me! opent de minis-, ter van Justitie, mr. V. Scholten. deze' actie in het restaurant bij motel Hoorawijck te Den Haag—Rijswijk. In de coöperatie ran handwerkslieden te Does iveejt Kajtalin Lépold de prachtige Sórköz-rpreien. BERLICUM (ANP) Ongeveer drie na dennen is zondagmiddag in vlammen opgegaan. De brand braï uit m de dennenbossen van de zen. Hooghei te Berlicum. De brand- a icum WL'erf d« bran dende dennen, waarvan de vlam men hoog oplaaiden, met een nevel tankwagen en een spuitwagen ourgérs hieipen met zand da brandhaarden te doven. Na ongeveer meester UU*' men de brand

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Het Vrije volk | 1964 | | pagina 1