Concentratie en modernisering
wuifsen &wulfsen
Amsterdam begroet
Sjoukje vriendeli k
Districtsbes tuur voor Groot-Amsterdam
•house
nu* ia
tan
house of enqlanc
Ssznzzn?'
Angli
'n „dubbele"
regenjas ie
raglaii model
van wasbaar
katoen/polyester
en gevoerd met
dezelfde stof;
in goede beige
tinten: 99,
Kadervergaderingen
Partij van de Arbeid
Verrassing
Simson sleept
lia Monarch
naar Rotterdam
igcunerkonif
voor rechtbank
h
BüÉaHël1
Antwoord 64
anderhalve ton
Onderzoek naar
woningbehoefte
wordt ingeleid
Wateroverlast
in estland
HET VRIJE VOLK VRIJDAG 25 SEPTEMBER 1964
PAGINA 3
Versnelling
Hechte basis
Prins schrikt van
knal bij opening hal
Al vóór actie:
COMMENTAAR
UHU'i.isiwssiiimiiHiiimminiiimiiiiiimiimmii!
Bevoegdheden
AMSTERDAM
Derde vorm
De grote stad
en de
Kostuums van Engelse
en Italiaanse kamgaren.
In Glenchecks,
met of zonder overruit.
In 2- en 3-knoops modellen.
Met of zonder vest.
229.50 - 329,50
Alléén het allernieuwste, alléén het allerbesteI
aslor in aanvaring
met Israëlisch schip
ELEKTRONISCHE ORGELS
apanse koopvaardi streeft
naar vee grotere rol op de
Advertentie I.M.
(Van een onzer verslaggevers)
Be Britse coaster Anglia Monarch
(171 brt), He gisteren ter hoogte
van het lichtschip Coeree machine-
schade kreeg en door de Amsterdam
se coaster Lauriersgracht op sleep
touw werd genomen, is vannacht in
Rotterdam aangekomen.
Hel scheepje zou aanvankelijk
naar Vlissingen worden gesleept. Na
dat de Lauriersgracht had vastge
maakt, besloot de kapitein toch nog
de hulp te aanvaarden var de zee
sleper Simson van Bureau Wijsmul
ler
De Simso;: kwam gisteravond laat
met de Anglia Monarch binnen de
Hoekse pieren. De coaster ligt nu in
de Eerste Katendrechtsehaven.
Advertentie LM.
Korte Lijnbaan 17 - Rotterdam
were! dzeeën
(Van een onzer verslaggevers)
Gaat de Japanse koopvaardij, in navolging van en ook steunend op de
krachtige Japanse scheepsbouw, in de naaste toekomst een veel grotere
rol spcien op de wereldzeeën? De vraag kan gesteld worden sinds dit jaar
op initiatief van Tokio een hergroepering van de Japanse rederijen tot
stand is gekomen en nieuwe plannen voor de uitbreiding van de koopvaar
dijvloot op tafel zijn gelegd.
Het hergroeperingsplan betreft bijna 100 Japanse scheepvaartmaatschap
pijen. Ze hebben te zamen een vloot van ruim 9,3 miljoen bruto ton, groot
genoeg om op de wereldranglijst nu reeds de vijfde plaats te bezetten. Na
de Verenigde Staten. Engeland, Noorwegen en het door zijn goedkope-
vlagpolitiek in dit gezelschap niet geheel vergelijkbare Liberia,
De reorganisatie heeft enige maan- duktie van 1.8 miljoen brt., geheel
den geleden geleid tot een bundeling
van 94 rederijen in zes onafhanke
lijke groepen. De grootste Jaarvan
is Osaka Shossen - Mitsui Senpaku,
es naam om ie onthouden, want er
zijn 31 rederijen in ondergebracht
met in totaal 200 schepen. Hun bru
to tonnage van ruim 2,3 miljoen
wordt alleen nog overtroffen door de
vioot van de Britse P. and O. Line.
De vfjf andere groepen hebben
stuk voor stuk een /loot van meer
dan 1 miljoen brt. Met als gevolg
dat sinds de reorganisatie vier van
de tien grootste koopvaardijvloten ter
wereld in Japan zijn gevestigd. Op
de derde plaats van de wereldrang
lijst staat Nippon Yusen (een groep
van 16 rederijen), op de vijfde Ka
wasaki Kisen (17) en op :1e tiende
Yamashita-Shin Nippon Kisen (15).
Betekent deze enorme concentra
tie al een grote macht op het inter
nationale oncurrentiefrant, ook de
snel voortschrijdende modernisering
van de Japanse koopvaardij vormt
een belangrijke factor De rederijen
zeggen zelf, dat zij de exploitatie
kosten al zover hebben kunnen ver
minderen, dat ze met de modernste
Europese rederijen kunnen wedijve
ren.
Intussen wordt de uitbreiding van
de Japanse koopvaardij versneld. Tot
voor kort voorzag het door de re
gering gesteunde aïtbreidingsplan
in de bouw van 800.006 bruto ton per
jaar» Nu heeft het Ministerie van
Vervoer in Tokio echter ten plan
ontworpen voor een jaarlijkse pro-
'Van een onzer verslaggevers)
De 22-jarige zigeunerkoning Koos
P. zal de volgende weck donder
dag voor de Amsterdamse recht
bank moeten terechtstaan. Hij wordt
beschuldigd van diefstal ter nade
le van een Hilversumse autohande
laar.
Hem is formele diefstal van een
autosleutel, een voor voldaan gete
kende factuur voof een auto en aan
vraagformulier voor kentekenbewijs
en motorrijtuigenbelasting ten laste
ceiegd.
ten goede komend aan de Japanse
handelsvloot.
De rederijen hebben zich erachter
geschaard. Ze gaan door de al zeer
indrukwekkende vlootuitbreiding na
de oorlog weliswaar gebukt onder een
zware rentelast, maar ze verwachten
ciat de recente machtsconcentratie én
de steeds efficiënter bedrijfsvoering
dc exploitatiebasis voldoende zullen
verbreden. De reders mogei.» boven
dien aannemen, da; de overheid
evenals voorheen bij de realisering
van de plannen belangrijke steun zal
geven.
Deze ontwikkeling vindt plaats te
gen de achtergrond van een razend-
snel naoorlogs herstel. Ir, 1941 be
zette de Japanse koopvaardij de der
de plaats op de wereldranglijst, na
Amerika en Engeland. Na de capi
tulatie omvatte de Japanse handels
vloot nog amper 1 miljoen bruto ton.
Tot 1949 mochten de Japanners geen
grote zeeschepen bouwen, negen jaar
later had de Japanse koopvaardij het
peil var; voor ie oorlog reeds weer
bereikt. Nu is de handelsvloot a'; on
geveer twee keer zo groot als in 1941!
Hierbü moet men dan niet vergeten,
dat de Japanse scheepsbouw al enige
jaren de; boventoon voert. De tijd
lijkt voorbij, dat dit in de andere
scheepsbouwende landen primair werd
toegeschreven aan de veel lagere lo
nen in Japan.
Vooral de laatste tijd is er in dat
land een zuidelijke toonbeweging naar
boven. Haai wat meer is: er wordt
nu vrijwel algemeen erkend, dat de
Japanse Werven hun succes voor een
groot deel, misschien het grootste,
danken aan de modernisering van de
scheepsbouw;techniek en de zeer doel
matige bedrijfsvoering.
Japan is het land, waar 100.000-
tonners werden gebouwd, toen men
Advertentie LM.
er in West-Europa nog over delibe
reerde oi die drijvende sigaren in
een storm niet zouden knakken.
Japan bouwt nu reeds schepen van
150.000 ton. Twee jaar geleden zei-
tien deskundigen in Nederland;
'Dat moet dan toch wei de limiet
zijn.' Juist in deze dagen komen de
eerste geruchten over plannen voor
250,000-tonners.
Zou deze vlucht in de scheepsbouw
ook een teken aan de «and voor de
ontwikkeling van de Japanse koop
vaardij kunnen zijn?
Advertentie IM.
Donderdagmiddag heeft prins Bern-
hard bij de Aviolandafabriek te
Woensdrecht een nieuwe hal offi
cieel geopend.
Toen de: Prins hiervoor een knop
indrukte, begon een pneumatische
hamer zo hard te dreunen dat hij er
zelf van schrok.
In de nieuwe hal zullen voorname
lijk civiele vliegtuigen in onderhoud
worden genomen. 3r zullen meer
dan honderd arbeiders werk kunnen
vinden.
Advertentie t.M
Banden central»
PRIJZEN
ROTTERDAM
rOUENSSTRAAT
OOK ZATER0A0S 8E0PEKB
Het partijkader in de provincies
Noord-Holland. Utrecht Zuld-Hoi
land en Zeeiand wordt verwacht
op de
KADERVEBGADERIXGEN TE
AMSTERDAM EN ROTTERDAM
Morgen, zaterdag, 26 september, in
Amsterdam, in de grote zaal van
Krasnapolsk.v aan de Warmoes-
straat en in
Rotterdam in het dakpaviljoen
van het Groothandelsgebouv?
aan het Weena (bij hei Centraal
Station)
De bijeenkomst in Amsterdam is
bestemd voor hei kader in de ge
westen Noord-Holland, Utrecht en
de federatie Amsterdam. Sprekers:
dr. A. Vondeling en J. G. Suur-
hoff. Aanvang 10 uur. einde ca. 13
uur,
De bijeenkomst in Rotterdam is
bestemd voor het kader in de ge
westen Zuid-Holland, Zeeland en
de federaties Den Haag en Rotter
dam,. Sprekers: J. M Willems en
E. Meester. Aanvang 14 uur, einde
ca. 17 uur.
J
Advertentie I.M.
DEN HAAG (ANP) „Antwoord
'64", de kerkbouwactie van negen
kerken, heeft thans meer dan an
derhalve ton binnen aan giften en
toezeggingen. Er begint zich een stij
gende tendens af te tekenen in de
totalen. Donderdag kwam er alleen
aan giro-overschrijvingen een bedrag
van twaalf miiie binnen.
Intussen betekent deze wassende
giftenstroom niet dat de eigenlij;.e
actie is oegonnen Ir, de week van
12 tot 17 oktober worden d toezeg
gingen verwacht van de miljoenen
kerkleden die dan persoonlijk bena
derd worden door een veertigduizend
vrijwilligers.
De negen kerken vragen van hun
ruim 4,3 miljoen Ieders een honderd
ste af te staan van hun jaarinko
men, voor houw van 396 kerken,
jeugci en wijkcentra en uitbreiding
van 150 kerken tot ware werkplaat
sen voor het kerkelijke door-de-
weekse werk.
President Jonhsor heeft een
noodcommissie ingesteld die het ar
beidsgeschil bij 3e Amerikaanse
spoorwegen moet, onderzoeken. Daar
door wordt automatisch het besluit
van de spoorweglieden om vrijdag 't
werk neer te leggen voor een termijn
van zestig dager, opgeschort. Ze eisen
25 pet. loonsverhoging.
(Van een onzer verslaggevers)
Vriendelijk, hoewel zeker niet uitbundig heeft het Amsterdamse
publiek gisteravond Sjoukje Dijkstra begroet als vedette in de Ameri
kaanse ijsrevue Holiday on Ice.
De Olympische kampioene maakte
haar Amsterdamse debuut als pro
fessional op enkele honderden meters
van de Apoilohal waar ze jaren gele
den schaatsen leerde. In de nieuwe
RAI schatte een stampvolle zaal haar
prestaties niet geheel naar vaarde.
Zij heeft op de kleine ijsvloer nu
eenmaal niet de gelegenheid haar ge
hele arsenaal van sprongen uit te
voeren.
(Van een onzer verslaggevers)
Minister Toxopeus van Binnenlandse Zaken heeft de verrassing
van zijn leven gehad. Acht van de negen burgemeesters in de agglo
meratie Groot-Amsterdam vragen hem de instelling van een krach
tig dïstrictsbestuur te bevorderen. Het voorstel komt neer op een
aanzienlijke „ontmanteling" van de bevoegdheden der gemeente
besturen.
Het districtstfestuur zou bestaan
- uit enkele dagelijkse bestuurders
(vergelijkbaar met een college van
B. en W.) een rechtstreeks gekozen
districtsraad van bij voorbeeld 55 le
den De bevoegdheden liggen vooral
op het terrein van volkshuisvesting,
verkeer, recreatie en bestrijding van
lucht- en waterverontreiniging.
imniiraimiiiiiniiiiiniiiimiimimtwiiimiiim
De burgemeesters van de agglo
meratie Amsterdam hebben on
der leiding van commissaris der
Koningin Kranenburg voor een
grote verrassing gezorgd.
Het denken over de bestuurs
situatie in het Amsterdamse
rayon is door hen een paar forse
passen vooruit gebracht door te
stellen dat genoemd gebied ln
toekomstige jaren alleen nog te
besturen valt als een hoven-ge
meentelijk orgaan voor de agglo
meratie een aantal belangrijke
taken van gemeentebesturen zal
overnemen.
Binnen enkele maandei: zal
minister Toxopeus een proeve
var» wetsontwerp voor hei; bestu
ren van de agglomeratie-Am
sterdam onder ogen krijgen.
In eerste instantie willen Wij de
volgende opmerkingen maken:
1. het huidige akkoord is bereiks
door overleg van burgemees
ters: de gemeenteraadsleden
van alle gemeenten dienen er
het hunne nog van te zeggen;
2. al zijn planologische proble
men uit het overleg gehouden,
dan zijn nog de bevoegdheden
van hen nieuw te voqnen oo-
vengemeentelijk bestuurs
lichaam zodanig, dat menig
gemeenteraadslid zich nfis-
maal zal bedenken voordat hu
zijn instemming betuigt. Wat
de minister van Binnenlandse
Zaken ermee zal doen, zal nog
wel geruime tijd duister blij
ven
3. het feit dat er voor deze moei
lijke zaak een stuk progressief
denkwerk is verricht, stunt
ons tot grote tevredenheid.
De negende burgemeester, die van
"Weesperkarspel, heeft juist over die
bestuursbevoegdheden nog enige re
serves. De commissaris der Konin
gin in de provincie Noord-Holland,
rar F. J. Kranenburg, maakte gis
termiddag de conclusies van de but'-
gemeesterscommissie bekend. Waar
na de burgemeester van Amsterdam
als commentaar gaf: „De Bijlmer
meer moet voorlopig bij Amsterdam
gevoegd worden. Dat is in afwachting
van het districtsbestuur meer dan
ooit de beste oplossing!"
Het verband tussen districtsbe
stuur en de kwestie-Bijlmermeer ligt
voor de hand. Een districtsbestuur
zou namelijk de stichting van een
nieuwe gemeente Bijlmermeer over
bodig maken. In een krachtig dis
trict hebben gemeentegrenzen geen
wezenlijke functie.
De burgemeesters zullen de minis
ter in samenwerking met het pro
vinciaal bestuur de proeve van een
wetsontwerp voor een districtsbe
stuur aanbieden. Als alles goed loopt
kan het districtsbestuur voor Groot-
Amsterdam (thans ruim 1.010.000
inwoners) binnen twee jaar worden
ingesteld.
In één marathon-vergadering is de
burgemeesterscommissie, onder lei
ding van de commissaris mr. F. J
Kranenburg er bijgestaan doe; da
gedeputeerden ir. V, J. L. J. Merkx
en mr. B Westermann, tot een aan
tal principiële conclusies gekomen
Behalve burgemeester mr. G. van
Hail van Amsterdam namen er aan
deel de burgemeesters van Amstel
veen, Diemen, Haarlemmerliede-
Spaarnwoude, Haarlemmermeer
Landsmeer, Oostzaan, Ouder-Amstel
en Weesperkarspel.
De voornaamste conclusie: het te
scheppen orgaan moet werkelijke be
stuursbevoegdheden hebben. Met als
democratische consequentie een
door alle kiezers, volgens de politie
ke partij-indeling, rechtstreeks ge
kozen districtsraad.
Het districtsbestuur zou op de vol
gende terreinen de gemeentelijke
bevoegdheden moeten overnemen:
bedrijfsvestiging, volkshuisvesting,
toepassing van de woonruimtewes
1947, openlucht-recreatie, aanleg en
verbetering van tand- en waterwe
gen, oeververbindingen (tunnels,
bruggen), vervoer var,; personen en
goederen, energievoorziening, volks
gezondheid (inclusief de verzorging
van invalide bejaarden), bestrijding
van water- en luchtverontreiniging,
en ten slotte vuilafvoer, vuilverbran
ding en rioolwaterzuivering,
'let zou al te da-aas zijn/ zo zei
gistermiddag de commissaris der
Koningin irt zij, persconferentie te
Haarlem, 'dat bij voorbeeld de toe-
OOST-
ZflftN
PÊMEfi
komstige Amsterdamse metro zo
maar ergens bij de gemeentegrens
zou ophouden.'
Planologische bevoegdheden staan
bewust met op het lijstje van sor-
gen voor het listrictsbestuur, Onder
leiding van GS voert Noord-Holland
een actief planologisch beleid: in de
agglomeratie werkt ten zuiden van
Amsterdam de stadsrandcommissie,
voor het gebied ten noorden van de,
■stad bestaat een structuurplan, en
kort geleden is de streekplancom
missie Noordzeekanaal geïnstalleerd.
Een consequentie hiervan is, dat
de gemeentebesturen als wezenlijk
onderdeel van hun bestuurstaak be
houden de vaststelling van. uitbrei
dingsplannen door de gemeentera
den. Verder blijven over gemeente
lijke taken als de org voor open
bare veiligheid .politie, brandweer),
een deel van de openbare werken
onderwijs, kunsten en wetenschap
pen, sociale zaken, en voor wat Am
sterdam betreft beheer en aanleg
van havens.
Met dit erkstii! Is een derde
vorm van inter- of bovengemeente-
Ujkbestuu geïntroduceerd. Afwij
kend van het Rijnmond-wetsont
werp (dat als hoofdzaak juist dwin
gend,, planologische bevoegdheden
bevat), en ook van de tussen Eind
hoven en omringende gemeenten
bestaan vrijwillige gemeenschappe
lijke regeling.
Burgemeester D. Kastelein van
Weesperkarspel zei ons als voorlo
pig, bezwaar o.m. te hebben, dat bij
rechtstreekse verkiezingen van de
districtsraad de invloed van de gro
te stad wel érg groot wordt. De
gemeenteraden zullen zich not kun
nen uitspreken over bet voorstel tot
een wetsontwerp.
Mr. Kranenburg noemde gisteren
bes resultaat van net biirgemee./ter-
lijke overleg 'verrassend, en verblij
dend" wegens zijn eenstemmigheid
en vergaandheid. Burgemeester Van
Hall toonde zich verheugd over tiet
gezamenlijk standpunt dat het beleid
inzake volkshuisvesting en woning
bouw voor heel Groot-Amsterdam in
één sterke hand gelegd moet wor
den.
Hij zier. ook bij een districtsbe
stuur nog belangrijke gemeenteta-
ken 'Daarom zou de opheffing van
Diemen an Ouder-Amstel door de
vorming van een nieuve gemeente
Bijlmermeer, een stap in di ver
keerde richting zijn.' aldus mr. Van
Hall.
In de kring van het provinciaal
bestuur van Noord-Holland hoopt
men dat de Tweede Kamer zich
naar aanleiding van het voorstel der
agglomeratie, burgemeesters nog
eens zeer wnstïg i-.ti beraden over
het wetsontwcrp-Rij!mermset,
minister Toxopeus.
Sjoukje - opmerkelijk vermagerd
en .verlost' van haar goudblonde
lokken trad voor en na de pauze
eenmaal op Eerst in een uittreksel
van haar Kür die haar als amateur
zoveel triomfen opleverde en later ln
een operafragment.
Het is onmiskenbaar dat de Amstel-
veensi nog niet volledig is .omge
schoold'. Zij probeert te schaatsen op
ogenblikken lat ervaren meisjes als
Caroll Ann Warner en Charlotte Bal-
iauf de show boven de techniek ver
kiezen.
Het programma van Holiday on Ice
heeft ook dit jaar in de Canadese
komiek Guy Longpré een van zijn
beste artiesten.
Hoewel veel van zijn optreden in
Nederland niet nieuw meer is had
hij met zijn dfraze val- en springpar-
tfjen zeer veel succes.
Nieuw voor ons land was de schaat
sende familie Coleman evenals de
jonge acrobatische Derek James.
De show blijft tot 11 oktober in de
nieuwe RAI. Vier dagen daarvoor
komt echter de Wiener IJsrevue ook
naar Amsterdam in de Apoilohal op
treden
DEN HAAG (ANP) Deze week
zal ei bij de eerste van 16.000 Ne
derlands, gezinnen een brief in de
bus vallen vaa de minister van
Volkshuisivesting en Bouwnijverheid,
drs. P. C. W. M. Rogaers. Die brief
gaat over het woning behoef tenonder-
zoefc dat in opdracht van iet mini
sterie wordt inresteld in 155 gemeen
ten»
In zijn brief motiveert de bewinds
man de noodzaak van het onderzoek:
'Zoals een bedriijf moet weten welke
mogelijkheden er zijn voor dc afzet
van zijn roduktie. zo moet de bouw
nijverheid die soorten woningen vet
s'haffen waaraan de bevolking be
hoefte heeft.'
Het. ligt in de bedoeling, zo zegt
de minister, te onderzoeken wat er
in de naaste toekomst kan worden
gedaan om naast het verkrijgen van
een woning ook dc gewenste verande
ring van huisvesting zoveel mogelijk
te bevorderen. Behalve dat er zoveel
mogelijk moet worden gebouwd, dient
ook duidelijk te zijn wat er precies
moet worden gebouwd.
W;/g
(Van een onzer verslaggevers)
De Nederlandse Castor heeft gis
tere»:, op de Noordzee een aanvaring
gehad met een Israëlisch schip. De
uit Delfzijl afkomstige kustvaarder
maakte water, maar liep geen gevaar
te zinken. Het schip is op eigen
kracht doorgevaren naar- Great Yar
mouth. Aan boord werd niemand ge
wond.
Advertentie I.M.
INTERNATIONALE
CONSUMENTENBEURS
De vakbeurs voor het gezin
In 450 goedverzorgde stands,
een vergelijkend overzicht van de
nieuwst» nationale en internatio
nale producten.
„U, de herfst en de mode"
een mode-impressie.
Geopend van 10- 17 en 19-23 u.
Zondags gesloten.
AHO"1' -GEBOUW - Rotterdam t/m 8 Oct. r
DE GROOTSTE C OLLECTIE VAN NEDERLAND
NW. MOSSEL EN VERSTEEG E
Zoutmaustraat 53d lien Haag Telefoon 07032 39 95
Welkom op onze stand no. 95
NAALDWIJK (ANP) Tuinbouw
bedrijven in het VVestland hebben le
laatste tijd enkele malen ernstig te
kampen gehad met wateroverlast na
zwaré regenval. Het Hoogheemraad
schap Delfland, dat dit tuinbouwge
bied verzorgt, ontwikkelt plannen
om de water regeling in de toekomst
goed in de hand te kunnen houden.
De dijkgraaf van Delfland, mr. J.
Wmsemius. meent dat tegenwoordig
bij regenval meer directe lozing op
sloten en dergelijke is ontstaan door
dat het glasoppervlak in het West-
land de laatste tien jaar enorm is
uitgebreid doordat er veel bebou
wing is bijgekomen en straten en we
gen zijn aangelegd. Voorts worden er
meer tuinbouwbedrijven gesticht en
sloten gedempt.
Nu zal zo spoedig mogelijk wor
den begonnen net de bouw» van het
gemaal aan de Oranjebuitensluis in
s-Gravenzande. Dit werk zou, a dus
mr, Winsemius, volgens een raming
m 1961 ruim vier miljoen gulden
vergen, maar zal inmiddels al ve»/,
duurder zijn geworden.
Er bestaan plannen om een ge
maal in de omgeving van Rotter
dam en een gemaal bjj Ylaardiagen
te bouwen. Het gemaal bij de Vijf
sluizen te Vlaardingen heeft aan be
tekenis verloren nu de Poldervaart
is gedempt.