Molens
maken
toch een
fijn vak..
Botlekbrug
afgesloten
T V. STUNT
BLAUPUNKT
f 598,-
WÊËm
KpipËj
c
is ie
ware...
MIJNSHEERENLAND HEEFT ROTTERDAM
GEEN BLAUWTJE LATEN LOPEN...
Weinig nieuwe
gezichtspunten
bij het PJCR
t' -
Minister V erdam
volgt Rijnmond
op de voet
*Si
Een Schiedamse jeneverstoker met pensioen
;lii»lfi
m
wmmMm
Götter dammer mig
ook nog naar
Rotterdam
Coaster Tjanie naar
Zweden verkocht
MmÈ*
ton? VRIJE VOLK VRIJDAG 23 SEPTEMBER 1966
▼yri
A--:
(Van een onzer verslaggevers
De gemeente Rotterdam heeft het in ietwat plechtige bewoordingen wereldkundig ge
maakt: „De firma Wed. H, Dirkse te Mijnsh eerenland, bekend molenbouwer in Neder
land, is aangezocht de herbouw van de molen De Ster op zich te nemen." Een aanzoek kan
men afwijzenmaar Mijnsheerenland heeft Rotterdam geen blauwtje laten lopen. Anders
zouden we nog langer moeten wachten op de herbouw van De Ster en zou die andere
snuif- en specerijenmolen, de Lelietiog langer eenzaam moeten blijven aan de Kralingse
Plaszoom, waar zijn 170-jarige grote broer op vrijdag 13 juli 1962 in drie kwartier vrijwel
geheel door het vuur werd verwoest.
ülitili! Wanneer gaan de molenbouwers aan de slag Hoe lang zal
het werk duren Is de stenen onderbouw, het trieste restant
van De Ster, nog bruikbaar Wordt de nieuwe Ster werkelijk
het evenbeeld van de oude Ster? We zijn naar Mijnsheerenland
gegaan om het te vragen en we werden doorgestuurd naar
Willemstad, het Brabantse vestingstadje aan het Hollandsch
Diep, voorzien van beboomde wallen, antieke kanonnen, een
fraai oud stadhuis, een intiem haventje en een prachtige witte
ronde stenen stellingkorenmolen, d'Orange Molen genaamd,
bouwjaar 1734.
ésÉm&mm
liiM
mmÊÊÉmjg
Wi
Welvaart is
lagereprijzen
Eikenhout
Vader op zoon
(Van een onzer-verslaggevers)
Janus Stokhof "is vanmorgen
om vijf uur het distillateurs-
pand aan de Westerkade 22
binnengegaan om voor de laat
ste keer ln een 44-jarige loop
baan als jeneverstoker de
kachel aan te makenmet de
Schiedamse burgemeester.
Dat klinkt, toegegeven, een
beetje gek en oneerbiedig. -
Geboren Schiedammer Stok
hof (65) ontstak samen met
A. 'Hoogstad (69) het vuur
onder de distilleerketel, waarin
hij 44 jaar de moutwijn heeft
gestookt, die, met een garan
tiezegel van echtheid het land
en de wereld in gezonden
mocht worden. De burgemees
ter van Schiedam thans H.
Roelfsema waarborgt per
soonlijk met een handteke
ning, dat het brouwsel van Ja
nus Stokhof de onvervalste
oude klare is. Er staat geschre
ven: „Deze jenever is mout
wijnjenever, geheel vrij van
spiritus en ten blijke daarvan
voorzien van het Stedelijk
Waarborgetiket van Echtheid".
Laatste flessen
Beetje verdriet
]V' .-.
De restaurateur van De Ster:
Boven de vestingwal van Willemstad steekt d'Orange Molen uit.
Aan molenmaker Dirkse is de restauratie van deze prachtige oude
korenmolen toevertrouwd.
(Van een onzer verslaggevers)
Het Politiek Jongeren Contact
Rotterdam heeft woensdagavond ge
discussieerd over de troonrede en
de miljardennota. Over het alge
meen wisten de jongeren uit de ver
schillende politieke groeperingen
weinig nieuwe gezichtspunten ten
aanzien van het jeugdprobleem en
de politieke ontevredenheid naar vo
ren te brengen.
De vergadering. Ge om acht uur
zou beginnen, werd drie kwartier la
ter geopend, omdat de Marinierska
pel. die voor het stadhuis een con
cert gaf, het spreken nogal bemoei
lijkte.
Het voornaamste punt van discus
sie was de passage uit de troonre
de die handelt over het jeugdpro
bleem. De jongeren gingen uitvoe
rig in op het verschijnsel provo, de
vernieuwing van gevestigde instel
lingen, en de politieke ongeïnteres
seerdheid. Ten aanzien van de vraag
of de volksvertegenwoordigers hun
taak verstaan lagen de meningen
verdeeld.
Voor de miljardennota en het dek
kingsplan hadden de jongeren vrij-
v el unaniem waardering. De dis
cussie liep enigszins vast door enke
le theoretische beschouwingen over
de economische facetten van de
nota, die velen door htm gecompli
ceerd karakter ontgaan.
Bil besluit van 14 september 1968
1 ebben B. en W. aan drs. F, L. Burger,
die benoemd is tot lid van de gemeen
te Botterdam bewezen diensten.
Sinds de jeugdspaarwet van
kracht werd in 1958, is het aantal
deelnemers aan het spaarplan De
Zilvervloot bij de Spaarbank te Rot
terdam gestegen tot 20.000, De
Spaarbank stortte 200 op het boek
je van WiUem J. Knetemann, die
het aantal lopende jeugdspaarover-
eenkomsten op 20.000 bracht.
De Rotterdamse Bond van Ouden
van Dagen opent het winterseizoen
maandag 26 september met een
feestavond in de Groote Schouwburg,
Zuidpiein. Het programma wordt
verzorgd door het Artiestenpalet.
Hetzelfde programma wordt don
derdag 27 oktober gegeven ia het
AMVJ-gebouw.
(Van een onzer verslaggevers)
In verband met herstelwerkzaam
heden zal de Botlekbrug zondag a.s.
van 00.00 tot 19.00 uur voor alle ver
keer gesloten zijn. Het verkeer wordt
via de Spjjkerüsserbrug omgeleid.
(ADVERTENTIE)
BS BI Nergens goedkoper
type TOSKANA
59 cm beeld
nieuwste model mei
volledige garantie
Normale prijs f798»*
Alleen bij ons nu
(geen Inruil)
Beperkte voorraad
maakt het mogelijk,
ROTTERDAM
Hoogstraat 26a
Tri. 121575 1425 49
-• 5? S5V
'«s»
Gerrit J. Dirkse in zijn element, op de balie van een molen. Hij
heeft de opdracht tot herbouw van De Ster aanvaard en vindt het
„een leuk karwei".
(Van onze kunstredactie)
Zoals wij reeds hebben gemeld zal
de Nederlandse Operastichting het
komende seizoen in Rotterdam vijf
voorstellingen geven en wel van Fi-
delio (10 oktober), Andrea henier
(8 november). Elektra (21 novem
ber), Cosi fan Tutte (30 Januari) en
Rlgoletto (21 februari).
In dit rijtje ontbreekt één opera,
die de Stichting bovendien in Amster
dam zal uitvoeren, nl, de Götterdam-
merung. Om de Rotterdammers in
staat te stellen het gehele repertoire
vau de Stichting te zien is de mo
gelijkheid opengesteld voor houders
van abonnementen schriftelijk plaat
sen te bestellen voor deze Wagner-
c^era in het Circustheater in Sche-
veningen op 26 of 29 januari.
(Van onze parlementsreda-ctie)
Minister Var dam voigt de ontwik
keling van het openbaar lichaam
Rijnmond op de voet? Dat schrijft de
minister van Binnenlandse Zaken in
de toelichting op de begroting van
zijn departement.
Nu de aanloopperiode als afgeslo
ten kan worden beschouwd, schrijft
hij, zal in de eerstvolgende jaren
kunnen blijken of Rijnmond aan de
gestelde verwachtingen voldoet. Wel
licht zijn er nadere voorzieningen
nodig voor taak. bevoegdheden en fi
nancieel statuut van het openbaar
lichaam.
ADVERTENTIE
Onze klanten gaan zaterdags
niet zo maar naar de stad...
maar omdat ze weten, dat ze
door deze speciale aanbieding
hun inkopen kunnen doen, voor
beduidend lager dan normaal.
Zo ook deze gevoerde, 100%
puur lederen dameshand
schoenen, een genot voor herfst
en winter.
Warme gevoerde, 100% hand
schoenen, normaal toch al lage
verkoopprijs 9.75, in alie maten
en In het chique zwart, nu per
paar voor nog géén zes gulden.
Morgenvroeg om 9 uur begint
de verkoop van deze luxe 100%
lederen dameshandschoenen,
heerlijk warm gevoerd, in alle
maten, in de
kleur zwart,
voo
j<4£gte Géén tel. of tchrlfl best
Tegen de balie van deze wUle
Orange Molen stond een erg hoge
ladder die we voorzichtig hebben be
klommen, telkens even genietend
van het uitzicht dat bij iedere sport
mooier werd. Boven troffen we de
patroon van de firma Dirkse aan,
de 58-jarige heer Gerrit J. Dirkse,
slank postuur, warrige bos grijzend
haar. scherp getekend gezicht en
vriendelijke blauwe, half toegekne
pen ogen.
Hij droeg een overall en gele
klompen, rookte een sigaar en han
teerde een schilderskwast. Het ge
sprek begon over het weer. dat was
die morgen ook uitzonderlijk mild
en zonnig. „Op zo'n dag zou de tijd
stil moeten staan," zei de heer Dirk
se. „dan kun je eens aardig op
schieten. Bij slecht weer is het
moeilijk werken op een molen; je
waait soms haast van de balie af."
Ja, hij was nu met zijn personeel
aan de restauratie van d'Orange
Molen bezig, geen gering karwei,
want in de kap moet een nieuwe
lange spruit komen, een eikehouten
balk van veertien meter, gewicht zo
ongeveer twee ton. Ook de korte
spruit en de omloop moeten worden
vernieuwd.
.Begint u aan De Ster als u hier
in Willemstad klaar bent?"
„Nou, dat weten we nog niet. 't
Is nog niet bekend wanneer de her
bouw van De Ster kan beginnen.
Ik heb de opdracht aangenomen,
dat wel. Een mooie opdracht! We
hebben al heel wat molens gerestau
reerd. maar nog nooit een van de
grond af opgebouwd. Of dat moei
lijk is? Je maakt gemakkelijker een
nieuwe molen dan dat je' een ouwe
molen repareert. Verscheidene on
derdelen kunnen we thuis ln de
werkplaats maken. Aan het mate
riaal is we! te komen. Voor De Ster
wordt dat vooral eikehout. Voor de
onderbouw gebruiken we van sloop
afkomstige en weer schoongemaakte
oude stenen.
Nee, wat er nog over is van de
onderbouw van De Ster. is niet
meer bruikbaar, dat moet tot op de
fundering worden gesloopt. De fun
dering Is hopelijk nog wei goed,
maar die moeten we eerst nog eens
bekijken.
Hoe lang de opbouw zal duren?
Moeilijk te zeggen, 't Kan meezit
ten en 't kan tegenvallen, tk heb
de bouwtekeningen nog niet in
huls. Het is de bedoeling, dat de
nieuwe molen van buiten precies
zo wordt als de oude molen. Er
komt weer een machinale maalin
richting in, maar hij zal ook op
windkracht kunnen malen. Het
wordt een leuk karwei; ik heb er
best zin in."
Molenmaker (dat woord hoort hij
liever dan molenbouwer) Gerrit j.
Dlrkse kent de oude Ster heel goed
In 1954 heeft hij de molen gerestau
reerd; de oudé1 en half vermolmde
spruit in de rieten kap is toen door
een nieuwe balk van duizend kilo
vervangen. In opdracht van de ge
meente Rotterdam repareerde nij
destijds ook de korenmolens De
Noord op het Oostplein en De Vier
Winden in Terbregge,
„Het molenmaken is in onze fa
milie van vader op zoon overge
gaan; we doen het al tweehonderd
jaar. Maar Ik ben de laatste mo
lenmaker in de familie. We hebben
geen kinderen en ik schei ermee uit
als ik de schaapjes op het droge
heb."
Zullen er dan nog genoeg vakbe
kwame molenmakers in ons land
zijn?
„Er werken bij ons drie jongens
van achttien jaar en die hebben er
echt aardigheid in. Ze zitten straks
niet om werk verlegen. Nederland
heeft nóg meer dan negenhonderd
molens en heel wat daarvan wil men
in stand houden."
Een van de drie leerling-molen
makers, Adri Smits uit Mijnsheeren
land, was op de begane grond bezig
de lange spruit glad te schaven,
Adri is eerst melkboer geweest,
maar hij besloot al gauw het voor
beeld van zijn vader te volgen,
die werkt ook bij de firma Dirkse.
,,'t Is een fijn vak en je komt
nog eens ergens," hoorden we van
hem. „Ik volg er een cursus ln het
bouwkundig tekenen bij. We moeten
ook kunnen schilderen, want de
meeste schilders willen niet op een
molen werken; ze vinden dat te ge
vaarlijk. Er gebeurt ook wel eens
wat, hoor. Mijn vader kreeg drie
jaar geleden bij de restauratie van
de molen in Goudswaard een 'orok
steen op 't hoofd. Een van zün nek-
wervels brak. zodat hij een hele tijd
niet kon werken. Maar 't is toch een
fijn vak!"
Lijnenspel van d'Orange Molen, van de havenkade gezien.
(Van een onzer verslaggevers)
De Nederlandse, uit 1958 daterende
coaster Tjamme (820 ton d.w.) van
de N.V. Kustvaart-Unie te Gronin
gen is verkocht naar Zweden door
bemiddeling van Supervision Ship
ping en Trading Company te Rotter
dam. Het schip, dat thans bij
scheepswerf Dé Groot en Van Vliet
te Slikkerveer ligt, zal maandag in
Rotterdam aan de nieuwe eigenaar
worden overgedragen. Het zal in bal
last onder de nieuwe naam Kungsten
naar Zweden vertrekken.
gum-va»
VY
'.V-.tTv
.Jazeker", zegt Janos Stokhof, .ja
zeker, de jajem uit mijn ketel, zo
vind je die In de gehele wereld niet.
Waar of niet, Hoogstad?"
,Wat dacht je", zegt Hoogstad,
„met zo'n ketel? Betere jenever'is er
niet dan onze moutwijn. Voor mij
geen spirltusjenever hoor, ai kun je
haast niks anders meer kopen in de
moderne tijd. Moutwijn, daar word
je wel dronken van, maar nooit ziek.
't Is haarzulver spulletje".
„Zc mogen ook ai» ik gepen
sioneerd ben van mij de spiritus-
jenever houden." zegt Stokhof,
„moutwijn is je ware."
„Van spirltusjenever," zegt Hoog
stad, „daar word je gek van. Van
moutwijn niet."
De dialoog .zet zich nog vijf minu
ten voort.
En vanmorgen om vijf uur, ter
wijl het nog donker was, staken de
twee mannen 't ruur onder hun ke
tel aan. De laatste 4200 liter mout
wijn moesten overgehaald worden.
Voor 't laatst was donderdagmiddag
de accijns-ambtenaar geweest om
zoals de verordeningen dat eisen
persoonlijk de caramel aan de mout
wijn toe te voegen, die in het grond-
vat gestort was. Vierentwintig uur
borrelen, verdampen en condense
ren, daarna aftappen en bottelen en
dan heeft Janus Stokhuls zijn laatst
duizend flessen moutwijn gereed
voor verzending.
Hij zegt: ..En dan gaat het pand
hier dicht. Dan gaat de hele fabri
cage van moutwijn over naar de
Lange Haven, waar Vrljtnoed <fc Zn.
zijn grote distilleerderij heeft. Mijn
moutwijn heet nog Wittkampf, maar
die naam Is nog van voor de fusie
tussen Wittkampf en Vrijmoed, In
ieder geval is het hier nit met de
lol. Het pand is verkocht en de ke
tel wordt gesloopt. En ik ga met
pensioen".
„Wat een zonde." zegt Hoogstad.
„Ja, hij bedoeld die ketel natuur-
J. Stokhof (rechts en A. Hoog
stad.
Hjk," zegt Stokhof, „nietdat Ik
weg ga, dat niet."
„Nou. je bent anders een beste
baas," zegt Hoogstad. t
„Die ketel," zegt Stokdoof, „daar
heb ik wel een beetje verdriet vart.
't Was een pracht van een ketel. Ik
zei je toch al; ik denk niet dat je
in de hele wereld zo'n goei ketel
vind). En deze ketel wordt nu ge
sloopt. Ja, wat moeten ze er an-'
ders mee doen? Op de lange Haven
is geen plaats voor zo'n kanjer,"
Vierenveertig jaar ging Janus
Stokdoof dagelijks naar de Westerka
de, naar zijn puike keteltje, De
moutwijn, die hij er maakte, droeg
het echtheidszegel al vanaf 1902. Het
zegel was het verweer van de Schie
damse distillateurs op de golf van
„spirltusjenever" die de markt over
spoelde. Jenever, dus die als basis
niet de van graan gestookte mout?-,
wijn maar de zuivere, modern gek
stookte alcohol (uit suikerbieten,
aardappelen, steenkool en wat al
niet) tot basis hadden. Aan het in
voeren van het burgemeesterlijk za~
gel gingen verhitte discussies vooraf
het boek dat het gehakketak in de
gemeenteraad en in de ingezonden
stukkenrubriek van de twee Schie
damse kranten samenvat, is 173 pi*
gina's dik.
„Er gaat een stuk van mijn leven
weg," zegt Stokhof en hij heeft het
weer over de ketel. „Het ging tcch
zo lekker; eens In de drie weken sto
ken met nog zo'n ouderwets vuur.
Maar ja, vierenveertig jaar, dat Is
natuurlijk wel een hele ruk. Je moet
er een keer mee stoppen."
Als Stokhof voor de folo poseert,
zegt Hoogstad: „Joh, Janus sta niet
zo treurig te kijken. Da's geen re-r
clame voor de moutwijn."
